Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:15,849 --> 00:00:18,810
Je denkt misschien
dat het leven simpel is...
2
00:00:18,977 --> 00:00:23,064
voor een mier die niet groter is
dan een rijstkorrel...
3
00:00:25,525 --> 00:00:30,113
of voor een piepklein bijtje.
4
00:00:30,280 --> 00:00:36,202
Beiden beginnen net
en zijn nog veilig in hun nesten.
5
00:00:37,245 --> 00:00:42,125
Maar nu is het tijd
om de buitenwereld in te gaan.
6
00:00:42,292 --> 00:00:47,088
Het leven gaat ingewikkeld worden.
7
00:00:53,678 --> 00:01:00,268
Welkom in de jungle,
een verbijsterende wirwar van leven.
8
00:01:02,020 --> 00:01:05,148
In de regenwouden
van Latijns-Amerika...
9
00:01:05,315 --> 00:01:08,401
leeft een derde
van alle diersoorten op aarde.
10
00:01:11,446 --> 00:01:15,075
Dit is insectropolis.
11
00:01:16,618 --> 00:01:21,790
Met duizenden verschillende
soorten insecten in elke boom.
12
00:01:24,501 --> 00:01:30,840
In die drukte kun je alleen overleven
door je plek te vinden...
13
00:01:31,007 --> 00:01:34,385
je werk te doen en goed op te letten.
14
00:01:36,429 --> 00:01:43,103
Nu moeten onze groentjes uitzoeken
waar ze thuishoren.
15
00:01:44,854 --> 00:01:49,859
Het blijkt dat zelfs het kleinste,
onbeduidendste insect...
16
00:01:50,026 --> 00:01:51,861
een belangrijke rol heeft.
17
00:01:56,491 --> 00:02:01,454
WELKOM IN HET OERWOUD
18
00:02:06,835 --> 00:02:11,798
Het baadt in de tropische zon
en is een bron van groei.
19
00:02:11,965 --> 00:02:18,805
Het bladerdak de perfecte plek
voor een jonge orchidee-bij...
20
00:02:18,972 --> 00:02:21,599
om bloemen te zoeken.
21
00:02:23,434 --> 00:02:26,604
Hij bereidt zich voor
op een drukke eerste dag.
22
00:02:30,233 --> 00:02:35,363
Een speciale missie
voor een speciale bij.
23
00:02:39,033 --> 00:02:41,828
Hij is zeker een knap ventje...
24
00:02:41,995 --> 00:02:47,083
maar vrouwtjesbijen zijn
meer geïnteresseerd in zijn geur.
25
00:02:48,835 --> 00:02:51,087
Om een partner te vinden...
26
00:02:51,254 --> 00:02:58,052
moet hij een geur creëren
die net zo zoet is als hij eruitziet.
27
00:03:03,850 --> 00:03:10,857
Daarvoor is meer nodig
dan een paar bloemen bezoeken.
28
00:03:15,820 --> 00:03:19,574
Er zijn interessantere geuren
in het bos.
29
00:03:20,742 --> 00:03:24,287
De truc is om ze te vinden.
30
00:03:27,874 --> 00:03:31,836
Gelukkig kunnen orchidee-bijen
24 km per dag vliegen.
31
00:03:33,129 --> 00:03:37,258
Voor bijen is dat zoiets als
van New York naar LA vliegen.
32
00:03:42,931 --> 00:03:48,519
Maar zijn vliegroute is
niet zo eenvoudig.
33
00:03:54,651 --> 00:04:00,240
Op de bosbodem vinden we
een heel andere wereld.
34
00:04:01,699 --> 00:04:05,078
Hier komt slechts twee procent
van het zonlicht.
35
00:04:06,454 --> 00:04:09,123
Er is dus weinig aangroei.
36
00:04:12,043 --> 00:04:18,007
Dat is geen goed begin voor de
nieuwste rekruut van de bladsnijders.
37
00:04:19,175 --> 00:04:23,513
Ze moet alleen verse,
groene bladeren verzamelen.
38
00:04:24,681 --> 00:04:27,225
Er valt hier weinig te vinden.
39
00:04:28,393 --> 00:04:34,649
Ze moet daarboven zien te komen.
40
00:04:37,318 --> 00:04:41,781
Maar het is haar eerste dag.
Waar moet ze beginnen?
41
00:04:43,825 --> 00:04:49,414
Gelukkig kan een kwart miljoen zussen
haar de weg wijzen.
42
00:04:51,291 --> 00:04:56,587
Het pad, de indrukwekkendste
productielijn van de natuur.
43
00:04:59,173 --> 00:05:04,721
Een snelweg die rechtstreeks
het bladerdak in leidt.
44
00:05:04,887 --> 00:05:09,350
Overal wijzen feromonen de weg.
45
00:05:11,060 --> 00:05:15,982
Maar op je eerste keer is het chaos.
46
00:05:22,613 --> 00:05:25,658
Om de paar centimeter
wordt ze tegengehouden.
47
00:05:29,704 --> 00:05:34,292
Iedereen zegt waar ze heen moet,
wat ze moet doen.
48
00:05:36,753 --> 00:05:41,007
Blijf kalm.
Er zit systeem in deze gekte.
49
00:05:43,509 --> 00:05:49,098
Terugkerende mieren vertellen
de andere waar de beste bladeren zijn.
50
00:05:52,643 --> 00:05:58,066
Vandaag is dat een boom
op 90 meter afstand.
51
00:06:00,860 --> 00:06:04,989
In mierenland is dat
16 kilometer lopen.
52
00:06:06,324 --> 00:06:09,202
O, man. Dit gaat wel even duren.
53
00:06:16,000 --> 00:06:19,045
Deze kleine onderzoeker
is allesbehalve traag.
54
00:06:20,296 --> 00:06:24,300
Met drie extra ogen die gevoelig zijn
voor gepolariseerd licht...
55
00:06:24,467 --> 00:06:29,097
kan hij navigeren op de zon,
zelfs als hij die niet ziet.
56
00:06:33,101 --> 00:06:39,273
Met 30 kilometer per uur zoekt hij
naar parfumingrediënten...
57
00:06:41,150 --> 00:06:46,030
met antennes die één molecuul
kunnen detecteren in de wind.
58
00:06:50,410 --> 00:06:53,871
Wat is die zoete geur
die van de bosbodem komt?
59
00:06:57,208 --> 00:07:00,878
Er is niets zoets
aan een olifantkever.
60
00:07:02,547 --> 00:07:05,508
Misschien is het de cacaoboon
waar hij op kauwt.
61
00:07:11,222 --> 00:07:13,307
Chocolade.
62
00:07:22,733 --> 00:07:27,155
Hij neemt de geur op
met z'n pluizige voorpoten...
63
00:07:29,323 --> 00:07:33,536
en perst het dan in speciale
parfumzakjes om z'n achterpoten.
64
00:07:38,666 --> 00:07:42,670
Een goed begin.
Wie houdt er niet van chocolade?
65
00:07:43,921 --> 00:07:50,678
Dat is maar één ingrediënt.
Hij moet een parfumcocktail maken.
66
00:07:52,763 --> 00:07:56,434
Dus deze mixoloog moet opschieten.
67
00:07:58,019 --> 00:08:02,064
Gelukkig is hij een van
de beste vliegers in het bos.
68
00:08:03,316 --> 00:08:06,194
Wacht, een uitdager?
69
00:08:08,279 --> 00:08:12,700
Nee, laat maar.
Voorwaarts, mixmeester.
70
00:08:15,328 --> 00:08:19,248
Er zijn genoeg geuren om uit te kiezen
op de bosgrond.
71
00:08:24,879 --> 00:08:30,092
Mooie bloemen, rare schimmels...
72
00:08:30,259 --> 00:08:36,641
en zelfs aardse geuren.
Maar er schuilt hier ook gevaar.
73
00:08:39,560 --> 00:08:43,773
Het toproofdier van de jungle is
op patrouille.
74
00:08:45,900 --> 00:08:51,280
Nee, hij niet. Hij is voor de poes.
75
00:08:53,157 --> 00:08:58,913
In dit bos waart iets
veel dodelijkers rond.
76
00:09:00,581 --> 00:09:04,585
Een wezen dat 30.000 keer per dag
kan doden.
77
00:09:07,838 --> 00:09:09,382
Het is er niet één...
78
00:09:11,759 --> 00:09:13,302
maar een hele zwerm.
79
00:09:16,264 --> 00:09:21,227
Trekmieren zijn slechts
één centimeter groot...
80
00:09:21,394 --> 00:09:24,689
maar als er een half miljoen
aan de wandel gaat...
81
00:09:27,858 --> 00:09:30,444
vernietigen ze elk insect op hun pad.
82
00:09:40,162 --> 00:09:42,707
Als ze ergens
alles hebben uitgemoord...
83
00:09:46,669 --> 00:09:48,671
gaan ze naar de volgende plek.
84
00:09:52,592 --> 00:09:57,138
De bladsnijder heeft haar carnivore
verwanten nog niet ontmoet...
85
00:09:57,305 --> 00:10:01,642
maar vroeg of laat
kruisen hun paden elkaar.
86
00:10:08,858 --> 00:10:14,655
Na twee uur op haar eerste dag
is ze al bijna bij de boom.
87
00:10:17,158 --> 00:10:20,995
Maar hier ben je altijd
aan de hemel overgeleverd.
88
00:10:36,177 --> 00:10:38,638
Het verkeer staat vast.
89
00:10:39,680 --> 00:10:44,727
Puin op de snelweg kan het verkeer
tien keer langzamer maken.
90
00:10:44,894 --> 00:10:47,438
Ze is aan de late kant.
91
00:10:47,605 --> 00:10:53,944
Maar er is een toegewijd team
van wegwerkers voor zulke klussen.
92
00:11:13,631 --> 00:11:17,677
Eindelijk is het tijd
voor haar eerste beklimming.
93
00:11:20,346 --> 00:11:25,726
De hoogte staat gelijk
aan 20 Empire State Buildings.
94
00:11:30,439 --> 00:11:32,608
Blijf het pad volgen.
95
00:11:34,360 --> 00:11:38,489
Let niet op King Kong,
hij is een softie.
96
00:11:41,242 --> 00:11:44,829
Bijen pikken ook mierenferomonen op.
97
00:11:48,249 --> 00:11:50,376
Maar die ruiken onvoldoende.
98
00:11:58,676 --> 00:12:00,928
Duizendpoten ruiken naar amandel.
99
00:12:03,347 --> 00:12:07,810
Dat komt in de buurt,
maar ze zitten vol cyanide.
100
00:12:11,480 --> 00:12:17,611
Blijf proberen. De beste geuren hebben
de meest onwaarschijnlijke bronnen.
101
00:12:21,741 --> 00:12:25,619
Eens per week dalen de luiaards af
naar de grond.
102
00:12:29,248 --> 00:12:35,045
Zoals alles wat ze doen,
is het een traag proces.
103
00:12:42,011 --> 00:12:45,723
Al die tijd om een plek te vinden
om te...
104
00:12:54,398 --> 00:12:56,358
Is het heus?
105
00:13:00,362 --> 00:13:06,494
O man, serieus?
Dat is een beetje walgelijk.
106
00:13:06,660 --> 00:13:10,831
Oké, het is niet het zoetste
waarop hij kan landen...
107
00:13:10,998 --> 00:13:14,418
maar mest is een bron van scatool.
108
00:13:14,585 --> 00:13:17,213
Dat helpt om een geur
te laten hangen.
109
00:13:17,379 --> 00:13:22,968
Zelfs parfumeurs gebruiken het.
En damesbijen zijn er dol op.
110
00:13:24,804 --> 00:13:27,556
Vertel haar niet
waar het vandaan komt.
111
00:13:29,099 --> 00:13:32,311
Nummer twee is binnen.
112
00:13:32,478 --> 00:13:36,899
Nog één ingrediënt
om deze geur af te maken.
113
00:13:40,110 --> 00:13:44,031
In de boomtoppen waait
een frisser briesje.
114
00:13:52,915 --> 00:13:57,253
Eindelijk heeft onze kleine
bladsnijder het bladerdak bereikt.
115
00:13:57,419 --> 00:14:00,631
Hier wordt dus geoogst.
116
00:14:03,801 --> 00:14:09,473
Iedereen werkt keihard
tot het weer omslaat.
117
00:14:11,767 --> 00:14:17,064
Ze snijden door bladeren
en schudden met hun billen.
118
00:14:18,440 --> 00:14:24,822
Zo ontstaan ritmische trillingen
in de poten van andere mieren.
119
00:14:26,115 --> 00:14:33,122
Door de bladsnijdersamba weet iedereen
waar de goede bladeren hangen.
120
00:14:48,971 --> 00:14:53,309
Na die lange reis
krijgt zij er ook zin in.
121
00:15:04,194 --> 00:15:11,118
Haar kaak weegt een kwart
van haar lichaam en is gekarteld.
122
00:15:12,453 --> 00:15:16,040
Zelfs de eerste keer gaat het snel.
123
00:15:23,714 --> 00:15:26,508
Dit is bijna te makkelijk.
124
00:15:29,053 --> 00:15:31,096
Beginnersfout.
125
00:15:36,936 --> 00:15:40,773
Dat is absoluut een snellere weg
naar beneden.
126
00:15:41,857 --> 00:15:47,488
Maar dit is geen plek voor
een bladsnijder om alleen te zijn.
127
00:15:51,241 --> 00:15:54,495
De trekmieren hebben vlakbij
hun kamp opgezet.
128
00:15:56,455 --> 00:16:01,293
Een levend fort, gemaakt van soldaten.
129
00:16:01,460 --> 00:16:03,671
Ze rusten niet lang.
130
00:16:05,589 --> 00:16:11,637
Met een half miljoen monden te voeden,
moeten ze elke dag jagen.
131
00:16:21,689 --> 00:16:25,192
De bladsnijder moet
haar zusters snel vinden.
132
00:16:27,528 --> 00:16:32,282
Het leger is zo dichtbij.
Ze kan het bijna ruiken.
133
00:16:37,413 --> 00:16:44,003
Wacht, dat zijn geen trekmieren.
Dat is iets bekenders.
134
00:16:46,380 --> 00:16:52,344
Eerst is het nog zwak
en dan sterker: het pad.
135
00:16:57,808 --> 00:17:03,605
Ze ligt weer op koers en is dicht bij
het nest, nog altijd met haar blad.
136
00:17:04,857 --> 00:17:09,028
Er is maar één probleempje:
Het is giftig.
137
00:17:10,237 --> 00:17:14,658
Zeg je nou dat de mieren
de bladeren niet eens kunnen eten?
138
00:17:14,825 --> 00:17:17,369
Na al die moeite?
139
00:17:19,455 --> 00:17:22,708
Ja. Daar lijkt het wel op.
140
00:17:22,875 --> 00:17:27,337
Ze hebben een verbluffende manier
om dat te omzeilen.
141
00:17:29,381 --> 00:17:33,802
Bladsnijdersmieren zijn
geweldige boeren.
142
00:17:36,263 --> 00:17:40,726
Ze zetten giftige bladeren om
in compost.
143
00:17:42,186 --> 00:17:47,566
Die gebruiken ze
om een speciale schimmel te kweken.
144
00:17:49,234 --> 00:17:56,241
Die groeit alleen in bladsnijder-
nesten en voedt de hele kolonie.
145
00:17:58,035 --> 00:18:02,998
Ze zijn de succesvolste vegetariërs
in het oerwoud.
146
00:18:06,460 --> 00:18:10,714
Maar deze kolonie is klein
en kwetsbaar.
147
00:18:12,174 --> 00:18:13,717
Ze moet groeien.
148
00:18:21,225 --> 00:18:25,145
De koningin kan 25.000 eieren
per dag leggen...
149
00:18:26,772 --> 00:18:29,274
maar meer mieren betekent
meer voedsel.
150
00:18:32,194 --> 00:18:37,950
En dus moet elke bladsnijder zorgen
dat de bladeren blijven komen.
151
00:18:52,339 --> 00:18:57,261
Onze orchidee-bij was druk op zoek
naar dat laatste ingrediënt.
152
00:19:01,849 --> 00:19:04,560
Hier valt niets te halen.
153
00:19:06,562 --> 00:19:10,732
Maar er komt een heerlijke geur
van boven.
154
00:19:19,032 --> 00:19:23,120
Dat is geen gewone bloemengeur.
155
00:19:23,287 --> 00:19:27,040
Het is een bijzondere orchidee.
156
00:19:28,333 --> 00:19:32,296
Helaas is hij te laat.
157
00:19:34,381 --> 00:19:39,261
De coryanthes-orchidee lokt
orchidee-bijen met een zeldzame geur.
158
00:19:40,512 --> 00:19:42,222
En dat werkt.
159
00:19:51,815 --> 00:19:56,862
Er zijn hier zo veel mannetjes
dat een bijtje zicht moet invechten.
160
00:20:02,534 --> 00:20:05,537
Maar het goede spul is
al grotendeels op.
161
00:20:10,250 --> 00:20:12,920
Ik moet verder reiken.
162
00:20:15,881 --> 00:20:18,050
Nog iets verder.
163
00:20:21,345 --> 00:20:28,268
Een kleine misstap, maar die kan
tot grote problemen leiden.
164
00:20:31,813 --> 00:20:36,026
De meeste middagen komen er
donkere, zware wolken opzetten.
165
00:20:43,450 --> 00:20:46,453
Het heet niet voor niets
het regenwoud.
166
00:20:49,957 --> 00:20:53,669
Elk jaar valt er vier meter
van dat spul.
167
00:21:00,467 --> 00:21:04,179
Die stortbuien zijn de levensader
van het bos.
168
00:21:08,809 --> 00:21:10,852
Maar voor een insect...
169
00:21:14,106 --> 00:21:15,941
is het Armageddon.
170
00:21:26,285 --> 00:21:30,247
Elke druppel slaat in als een bom.
171
00:21:41,174 --> 00:21:44,469
Regen kan nog veel verwoestender zijn.
172
00:21:47,139 --> 00:21:50,058
Bromelia's zijn ontworpen
om water op te vangen.
173
00:21:52,394 --> 00:21:55,439
In de grootste kan wel 20 liter.
174
00:22:00,485 --> 00:22:02,321
Zelfs als de bui overtrekt...
175
00:22:05,991 --> 00:22:09,953
zit een kwart van de regen
nog in het bladerdak.
176
00:22:16,251 --> 00:22:20,589
Eén tak kan niet veel hebben.
177
00:22:24,301 --> 00:22:29,181
De olifantkever vliegt omhoog
naar het bladerdak.
178
00:22:33,769 --> 00:22:37,647
Hij is één van de zwaarste
insecten ter wereld.
179
00:23:02,714 --> 00:23:06,301
Vallende takken vormen hier
een dagelijks gevaar.
180
00:23:09,721 --> 00:23:11,306
Voor een insect...
181
00:23:15,310 --> 00:23:21,274
is het alsof je hele wereld instort.
182
00:23:40,335 --> 00:23:43,338
De overlevenden komen uit het wrak.
183
00:23:50,804 --> 00:23:54,224
Maar het bijtje zit vast.
184
00:23:57,185 --> 00:24:00,230
Dat is nu misschien maar goed ook.
185
00:24:06,486 --> 00:24:09,406
Blijf nog maar even zitten.
186
00:24:19,583 --> 00:24:23,587
De trekmieren hebben
het bladsnijdernest gevonden.
187
00:24:37,517 --> 00:24:43,982
Het heeft het ideale formaat:
Klein genoeg om binnen te dringen...
188
00:24:44,149 --> 00:24:46,693
en groot genoeg om te plunderen.
189
00:24:48,695 --> 00:24:51,072
Ze willen de eieren.
190
00:24:58,246 --> 00:25:01,374
De bladsnijdersmieren vechten dapper.
191
00:25:05,962 --> 00:25:07,964
Maar ze zijn in de minderheid.
192
00:25:15,889 --> 00:25:19,726
Het leger is de kinderkamer
binnengevallen.
193
00:25:19,893 --> 00:25:23,647
De kleine bladsnijder kan
de eieren niet redden.
194
00:25:23,813 --> 00:25:29,903
Ze voelt een alarm afgaan
en doet iets buitengewoons.
195
00:25:33,031 --> 00:25:38,578
Samen met de andere werkers wordt ze
deel van een bewegend schild...
196
00:25:39,996 --> 00:25:45,085
dat de koningin omringt
en beschermt tegen aanvallen.
197
00:25:49,172 --> 00:25:52,133
De indringers blijven maar komen.
198
00:25:56,596 --> 00:25:59,933
Zodra alle eieren zijn gestolen...
199
00:26:02,352 --> 00:26:05,438
is de inval eindelijk voorbij.
200
00:26:16,533 --> 00:26:18,159
De kust is veilig.
201
00:26:21,246 --> 00:26:23,206
Het is wel krap.
202
00:26:23,373 --> 00:26:26,167
Precies wat de orchidee wilde.
203
00:26:27,586 --> 00:26:32,090
Hij kan twee stuifmeelzakken
op z'n rug plakken.
204
00:26:35,760 --> 00:26:40,807
Iemand moet het stuifmeel van de
orchidee naar andere bloemen brengen.
205
00:26:45,937 --> 00:26:51,067
En er is geen betere bezorger
dan dit bijtje.
206
00:26:56,406 --> 00:27:01,953
Op z'n zoektocht naar nieuwe geuren
helpt hij zeldzame planten...
207
00:27:02,120 --> 00:27:06,166
vreemde paddenstoelen
en zelfs de grootste bomen...
208
00:27:06,333 --> 00:27:08,460
om zich voort te planten.
209
00:27:11,254 --> 00:27:16,885
Z'n verkenningsdrang houdt
het hele bos gezond.
210
00:27:24,351 --> 00:27:26,311
Terug op het mierennest:
211
00:27:26,478 --> 00:27:30,857
De kleine bladsnijder heeft ook
een groot verschil gemaakt.
212
00:27:32,692 --> 00:27:37,238
Haar onbaatzuchtige aard
hielp de dag te redden...
213
00:27:38,490 --> 00:27:41,660
waardoor de koningin is gered.
214
00:27:44,329 --> 00:27:49,042
Zolang ze leeft,
kan de kolonie zich herstellen.
215
00:27:52,879 --> 00:27:58,593
Maar alleen met de hulp en toewijding
van elke kleine bladsnijder.
216
00:28:06,267 --> 00:28:09,020
Ze kan dus maar beter
aan het werk gaan.
217
00:28:14,109 --> 00:28:18,947
Je ziet snel over het hoofd
wat alle kleine wezentjes doen...
218
00:28:20,156 --> 00:28:22,826
maar kijk eens goed.
219
00:28:22,992 --> 00:28:28,498
Als deze insecten zulke cruciale
rollen spelen in het regenwoud...
220
00:28:30,583 --> 00:28:35,380
stel je dan eens voor
wat de anderen doen...
221
00:28:35,547 --> 00:28:39,092
om deze prachtige wereld
in leven te houden.
222
00:28:45,557 --> 00:28:51,563
En wat de bij betreft: Misschien was
al dat harde werk het toch waard.
223
00:28:55,859 --> 00:29:00,655
Het is tijd om z'n kenmerkende geur
uit te proberen.
224
00:29:01,781 --> 00:29:07,787
De beste parfums zijn meer dan
een geur, ze vertellen een verhaal:
225
00:29:09,497 --> 00:29:16,463
Het verhaal van een dappere bij die
een epische jungletocht overleefde.
226
00:29:19,090 --> 00:29:25,930
En dat allemaal omdat de dames
van de geur van avontuur houden.
227
00:29:29,184 --> 00:29:32,145
Z'n eerste optreden.
228
00:29:34,731 --> 00:29:38,693
Hij lijkt nu al
een bewonderaarster te hebben.
229
00:29:42,572 --> 00:29:45,200
Niet slecht voor een groentje.
230
00:30:15,647 --> 00:30:17,649
Vertaling: Martijn Bijwaard
19257
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.