Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:03,280 --> 00:00:06,841
De geallieerden
staan aan de rand van de zege.
2
00:00:06,960 --> 00:00:10,726
Maar stukken van geheime besprekingen
onthullen...
3
00:00:10,840 --> 00:00:13,446
dat er een nieuwe strijd gaat beginnen.
4
00:00:13,560 --> 00:00:17,929
Welke garantie is er
dat er een autonoom Polen komt?
5
00:00:18,040 --> 00:00:21,567
Wie bedreigt de Poolse autonomie dan?
6
00:00:21,680 --> 00:00:23,569
De Sovjet-Unie soms?
7
00:00:24,480 --> 00:00:31,841
Achter gesloten deuren verliest Churchill
z'n geduld rond de sleutelvraag...
8
00:00:31,960 --> 00:00:34,247
wie waar de baas zal worden.
9
00:00:34,360 --> 00:00:38,843
U bent totaal niet in staat om
feiten onder ogen te zien.
10
00:00:40,840 --> 00:00:44,845
Ik heb nog nooit
zulke mensen meegemaakt.
11
00:00:52,600 --> 00:00:56,047
Terwijl het nazirijk
aan weerskanten wordt aangevallen...
12
00:00:56,160 --> 00:01:00,006
is dit het verhaal
van een verbond dat uiteenvalt.
13
00:01:06,880 --> 00:01:13,240
Wie gaat Berlijn innemen:
Wij, of de geallieerden?
14
00:01:17,200 --> 00:01:21,250
Terwijl Stalins soldaten
oprukken in vijandelijk gebied...
15
00:01:21,360 --> 00:01:23,931
zoeken sommigen van hen wraak.
16
00:01:26,400 --> 00:01:32,009
Ik was 16. Bijna 16. M'n zusje was 14.
17
00:01:33,040 --> 00:01:36,487
We waren nog zo jong.
18
00:01:36,600 --> 00:01:39,285
We wisten niet wat zij deden.
19
00:01:42,200 --> 00:01:47,491
DE TWEEDE WERELDOORLOG
20
00:01:47,600 --> 00:01:51,321
ACHTER GESLOTEN DEUREN
21
00:01:51,440 --> 00:01:56,731
STALIN, DE NAZI'S EN HET WESTEN
22
00:02:02,760 --> 00:02:07,243
In de zomer van 1944 rukten
de geallieerden op door Frankrijk.
23
00:02:12,200 --> 00:02:14,965
De Duitsers leden zware verliezen.
24
00:02:18,200 --> 00:02:23,889
Generaal Eisenhower wedde dat
de oorlog met Kerstmis voorbij zou zijn.
25
00:02:27,360 --> 00:02:29,806
Hij leek gelijk te krijgen.
26
00:02:33,640 --> 00:02:36,007
Hier John McVane in Parijs.
27
00:02:37,200 --> 00:02:41,842
De klokken die u hoort,
zijn de klokken van de Notre-Dame.
28
00:02:41,960 --> 00:02:46,727
Ze luiden als dank aan de Franse troepen
die in de stad zijn.
29
00:02:48,240 --> 00:02:55,328
Een Franse divisie mocht op 25 augustus
1944 als eerste Parijs binnengaan.
30
00:02:57,200 --> 00:03:00,249
De Fransen,
onder leiding van De Gaulle...
31
00:03:00,360 --> 00:03:04,251
moesten zo snel mogelijk
het landsbestuur overnemen.
32
00:03:09,520 --> 00:03:13,320
De geallieerden die over
de Champs-Élysées paradeerden...
33
00:03:13,440 --> 00:03:16,728
waren hier alleen als bevrijders.
34
00:03:27,720 --> 00:03:32,362
President Roosevelt
was uiteraard blij met het succes.
35
00:03:32,480 --> 00:03:38,010
Hij wilde de Duitsers verslaan
en Europa zo snel mogelijk verlaten.
36
00:03:39,000 --> 00:03:42,721
Fijn, hoor: eieren en de Bugle.
37
00:03:44,120 --> 00:03:49,411
Hij wilde niet dat de VS-troepen langer
dan een jaar na de oorlog zouden blijven.
38
00:03:57,440 --> 00:04:02,401
Aan het oostfront
vorderde het Rode Leger ook gestaag.
39
00:04:02,520 --> 00:04:04,568
Het trok Polen binnen.
40
00:04:17,200 --> 00:04:21,091
Maar waren dit bevrijders of veroveraars?
41
00:04:23,000 --> 00:04:26,322
Die vraag
moest dringend worden beantwoord.
42
00:04:29,480 --> 00:04:34,884
Want in de herfst van 1944
zaten de Sovjets niet alleen in Polen...
43
00:04:35,000 --> 00:04:37,810
maar ook in Hongarije en Roemenië.
44
00:04:39,480 --> 00:04:43,769
Wat zou daarmee gebeuren
als de Sovjet-Unie ze had bezet?
45
00:04:45,680 --> 00:04:50,686
Churchill ging in oktober 1944 naar
Moskou om dit met Stalin te bespreken.
46
00:04:55,080 --> 00:04:59,290
Het is belangrijk
dat u en ik elkaar begrijpen.
47
00:04:59,400 --> 00:05:03,325
Churchill wist dat de Amerikanen
Europa zouden verlaten.
48
00:05:03,440 --> 00:05:09,288
Hij moest iets uit de klauwen van het
oprukkende Rode Leger zien te redden.
49
00:05:09,400 --> 00:05:15,601
Dit is een nogal gewaagd document.
50
00:05:18,520 --> 00:05:24,607
De Amerikanen zouden geschokt zijn...
51
00:05:24,720 --> 00:05:28,611
als ze zagen hoe bot ik dit heb verwoord.
52
00:05:31,640 --> 00:05:34,564
Churchill wilde een geheime deal sluiten.
53
00:05:36,720 --> 00:05:43,683
Ik heb hier m'n kabinet
noch het Parlement over geraadpleegd.
54
00:06:00,320 --> 00:06:03,767
Churchill had Stalin dit stuk gegeven.
55
00:06:04,480 --> 00:06:08,451
Hierop stond in procenten
hoeveel invloed Rusland en Engeland...
56
00:06:08,560 --> 00:06:12,804
op landen als Roemenië en Griekenland
mochten uitoefenen.
57
00:06:20,680 --> 00:06:24,162
Stalin bracht slechts een wijziging aan:
58
00:06:24,280 --> 00:06:29,730
Hij zette bij Bulgarije
90% voor Rusland...
59
00:06:29,840 --> 00:06:32,605
en 10% voor de rest.
60
00:06:33,280 --> 00:06:38,241
Zou men het niet nogal cynisch vinden...
61
00:06:38,360 --> 00:06:44,845
als we deze kwesties, waar het lot
van miljoenen mensen van afhangt...
62
00:06:44,960 --> 00:06:47,930
zo achteloos hadden afgehandeld?
63
00:06:49,120 --> 00:06:51,088
Laten we dit stuk verbranden.
64
00:06:51,200 --> 00:06:54,090
Nee, houdt u het maar.
65
00:06:56,720 --> 00:07:00,645
Churchill was het formeel niet eens
met die verdeling.
66
00:07:00,760 --> 00:07:06,244
Wel is duidelijk dat dit vanuit Churchill
gezien een ruwe eerste poging was...
67
00:07:06,360 --> 00:07:09,648
om af te rekenen
met de opmars van de Sovjets.
68
00:07:15,720 --> 00:07:21,489
Maar één land was zo belangrijk dat het
ontbrak op Churchills lijst: Polen.
69
00:07:22,120 --> 00:07:26,489
Voor dit land
was Engeland in de oorlog gestapt.
70
00:07:26,600 --> 00:07:29,843
Er was hier sprake
van een urgent probleem.
71
00:07:29,960 --> 00:07:35,842
Want met elke dag die verstreek, bezette
het Rode Leger meer Pools grondgebied.
72
00:07:41,800 --> 00:07:47,523
Stalin wilde de Polen wijsmaken dat deze
bezetting niet was waar ze op leek.
73
00:07:47,640 --> 00:07:53,488
Hij besloot een deel van het Rode Leger
te veranderen in een ander leger.
74
00:07:58,880 --> 00:08:04,171
Hierdoor ontving het hele 6e Luchtleger
verrassend nieuws...
75
00:08:04,280 --> 00:08:07,011
in een rechtstreekse order van Stalin:
76
00:08:09,640 --> 00:08:15,363
In oktober 1944 werd ons Luchtleger
verteld dat we vanaf de volgende dag...
77
00:08:15,480 --> 00:08:18,529
de Poolse luchtmacht zouden heten.
78
00:08:23,800 --> 00:08:28,806
Niet alleen ik
maar ook veel andere mensen, Sovjets...
79
00:08:28,920 --> 00:08:31,810
zouden de volgende dag Pool zijn.
80
00:08:37,400 --> 00:08:43,851
Onze kisten waren Pools, de stempels in
onze papieren ook en de papieren ook.
81
00:08:45,720 --> 00:08:48,485
Stalin creëerde nieuwe Polen...
82
00:08:48,600 --> 00:08:53,003
als uitbreiding op z'n misleidingsbeleid
van een jaar eerder.
83
00:08:53,120 --> 00:08:58,889
Een aantal Sovjetofficiers
moest Pools leren spreken en schrijven...
84
00:08:59,000 --> 00:09:03,403
en verhalen verzinnen
over hun Poolse achtergrond.
85
00:09:07,280 --> 00:09:13,083
Een Russische officier die zich moest
voordoen als Pool was Nikolay Brandt.
86
00:09:14,360 --> 00:09:17,967
Ik zou uit het plaatsje Rzeszów komen.
87
00:09:18,080 --> 00:09:25,567
Ik zei dat ik daar nog nooit was geweest.
Ik moest er op z'n minst een kijk je nemen.
88
00:09:29,280 --> 00:09:35,731
Maar ze zeiden dat het door de Duitsers
compleet van de kaart was geveegd.
89
00:09:41,720 --> 00:09:46,567
Ik was erg tevreden toen de Polen
mij voor een echte Pool aanzagen.
90
00:09:54,400 --> 00:10:00,521
Deze officiers legden hun uniform terzijde
en kregen Poolse officierskleding.
91
00:10:04,760 --> 00:10:07,366
Echte Polen waren razend.
92
00:10:13,360 --> 00:10:18,651
Het was een vreselijk gezicht.
Ze waren onhandelbaar en onverzorgd.
93
00:10:18,760 --> 00:10:23,846
Ze kenden geen discipline
en zagen eruit als uitschot. Zo was het.
94
00:10:24,640 --> 00:10:29,521
En zo iemand moest zich voordoen
als kapitein, majoor of kolonel.
95
00:10:30,240 --> 00:10:33,403
Ze noemden zichzelf kameraad.
96
00:10:38,040 --> 00:10:44,924
Stel je iemand in het Britse leger voor,
die een sluwe vijand blijkt te zijn.
97
00:10:45,040 --> 00:10:47,725
Stel je zo iemand eens voor.
98
00:10:55,560 --> 00:11:02,125
Stalin wilde met deze list een Pools leger
creëren dat de Sovjet-Unie trouw was.
99
00:11:02,240 --> 00:11:05,687
Hij had echte Poolse officiers
altijd gewantrouwd.
100
00:11:09,600 --> 00:11:14,162
Zozeer, dat hij vier jaar eerder
een geheim stuk had getekend...
101
00:11:14,280 --> 00:11:18,524
dat had geleid tot de moord
op duizenden Poolse officiers.
102
00:11:30,800 --> 00:11:35,124
Veel Polen verdachten de Sovjets
van dit vergrijp.
103
00:11:35,240 --> 00:11:39,290
Dit droeg bij
aan de onderlinge gespannen sfeer.
104
00:11:42,440 --> 00:11:46,650
Stalin had zelfs de banden
met de Poolse regering verbroken.
105
00:11:47,760 --> 00:11:52,402
Desondanks wist Churchill hen
in Moskou rond de tafel te krijgen.
106
00:11:56,320 --> 00:12:00,450
Welke garantie is er
dat er een autonoom Polen komt?
107
00:12:01,720 --> 00:12:05,247
Wie bedreigt de Poolse autonomie dan?
108
00:12:05,360 --> 00:12:07,488
De Sovjet-Unie soms?
109
00:12:08,360 --> 00:12:11,091
Temidden van dit wantrouwen...
110
00:12:11,200 --> 00:12:14,841
probeerde Churchill
de Polen tot een deal te bewegen.
111
00:12:16,160 --> 00:12:23,408
In de loop van deze oorlog hebben we
aan de rand van een nederlaag gestaan.
112
00:12:23,520 --> 00:12:26,808
Er hing ons een zwaard boven het hoofd.
113
00:12:26,920 --> 00:12:33,371
Daarom hebben wij het recht de Polen
te vragen om een royaal gebaar...
114
00:12:33,480 --> 00:12:36,723
in het belang van de Europese vrede.
115
00:12:46,600 --> 00:12:52,164
Het royale gebaar waar hij aan dacht,
was het afstaan van dit stuk Oost-Polen.
116
00:12:53,800 --> 00:12:57,850
Hier lag het culturele centrum Lwów.
117
00:13:01,200 --> 00:13:04,807
Stalin kende dit gebied al goed.
118
00:13:05,560 --> 00:13:08,803
HET KREMLIN, 1939
119
00:13:08,920 --> 00:13:11,161
Houdt u er erg in dat uw voorstel...
120
00:13:11,280 --> 00:13:15,729
Want in 1939,
voor de Duitse inval in de Sovjet-Unie...
121
00:13:15,840 --> 00:13:19,447
hadden de Sovjets met de nazi's
Polen opgedeeld.
122
00:13:21,920 --> 00:13:25,686
Oost-Polen
was door de Sovjet-Unie ingenomen.
123
00:13:27,240 --> 00:13:31,484
Nu wilde Stalin dat het Westen
hem dit stuk grond liet houden.
124
00:13:33,280 --> 00:13:36,887
Stalin mocht Oost-Polen hebben
van Churchill.
125
00:13:37,000 --> 00:13:41,722
Maar Churchill wilde de Polen
compenseren met Duits grondgebied.
126
00:13:46,640 --> 00:13:52,010
Deze grensverschuiving zou
miljoenen levens drastisch veranderen.
127
00:14:00,480 --> 00:14:05,407
Ook duizenden Polen in het Britse leger
werden zwaar getroffen.
128
00:14:12,200 --> 00:14:15,170
Velen hadden hun leven al gegeven.
129
00:14:15,280 --> 00:14:20,411
Vooral hier, op de plek van hun
beroemdste veldslag: Monte Cassino.
130
00:14:24,200 --> 00:14:27,522
De Poolse regering wist
dat veel van deze Polen...
131
00:14:27,640 --> 00:14:32,601
uit de streek kwamen die Churchill nu
aan Stalin wilde prijsgeven.
132
00:14:37,520 --> 00:14:41,525
Stalin gaf de maat aan
en de rest danste erop.
133
00:14:41,640 --> 00:14:46,043
We verloren voorgoed een stuk Polen
dat Stalin annexeerde.
134
00:14:46,160 --> 00:14:50,529
De meeste soldaten kwamen
daarvandaan. Het was een karikatuur.
135
00:14:50,640 --> 00:14:53,291
Zij hadden geen thuisland meer.
136
00:15:08,560 --> 00:15:13,407
In Moskou wachtte Churchill
op het besluit van de Poolse regering.
137
00:15:14,360 --> 00:15:17,523
Zouden ze instemmen
met zijn royale gebaar...
138
00:15:17,640 --> 00:15:21,850
en Oost-Polen prijsgeven
voor een lap grond in het westen?
139
00:15:28,280 --> 00:15:35,323
De Poolse regering mag geen afstand
doen van de streek in het oosten...
140
00:15:35,440 --> 00:15:39,081
zonder de mening van het volk
te hebben gehoord.
141
00:15:40,120 --> 00:15:43,488
Die zal de doorslag geven.
142
00:15:44,200 --> 00:15:49,286
U bent geen regering
als u geen besluit kunt nemen.
143
00:15:49,400 --> 00:15:52,688
U bent gevoelloos
en u wilt Europa kapotmaken.
144
00:15:52,800 --> 00:15:55,883
U zoekt het zelf maar uit.
145
00:15:56,000 --> 00:16:01,325
Churchill was geprikkeld. Hij dacht dat
Stalin nooit met hen in zee zou gaan...
146
00:16:01,440 --> 00:16:03,807
als zij hem Oost-Polen niet gaven.
147
00:16:03,920 --> 00:16:08,005
Als u Rusland wilt veroveren,
doet u uw best maar.
148
00:16:08,120 --> 00:16:11,442
Het lijkt wel alsof ik
in een gekkenhuis zit.
149
00:16:12,280 --> 00:16:16,683
Ik weet niet of de Britse regering
u nog wel wil erkennen.
150
00:16:17,760 --> 00:16:23,130
Maar de Polen gaven hem niet zijn zin.
Dit leidde tot een laatste uitbarsting.
151
00:16:23,240 --> 00:16:27,848
Wat is uw bijdrage
aan de geallieerde oorlogsinspanning?
152
00:16:29,600 --> 00:16:32,729
Wat hebt u in de pot gedaan?
153
00:16:34,520 --> 00:16:38,491
Trek uw divisies maar terug, als u wilt.
154
00:16:39,440 --> 00:16:44,162
U bent totaal niet in staat om
feiten onder ogen te zien.
155
00:16:45,880 --> 00:16:49,851
Ik heb nog nooit
zulke mensen meegemaakt.
156
00:16:54,640 --> 00:16:57,928
De Poolse kwestie bleef onopgelost.
157
00:16:58,040 --> 00:17:02,284
Op het slagveld verliep de oorlog
ook al niet voorspoedig.
158
00:17:07,240 --> 00:17:12,883
In de herfst van 1944 waren de
geallieerden niet zo snel gevorderd...
159
00:17:13,000 --> 00:17:14,889
als was gepland.
160
00:17:22,800 --> 00:17:27,249
Toen zetten de Duitsers
in december 1944 de tegenaanval in:
161
00:17:29,240 --> 00:17:31,971
In de Belgische Ardennen.
162
00:17:41,280 --> 00:17:46,730
Tijdens het Ardennenoffensief vielen er
80.000 Amerikaanse slachtoffers.
163
00:18:04,560 --> 00:18:08,042
Deze oorlog zou niet
met Kerstmis voorbij zijn.
164
00:18:23,760 --> 00:18:28,687
De geallieerden zouden niet zo ver
in Europa doordringen als gehoopt.
165
00:18:36,080 --> 00:18:40,369
Terwijl zij
in de Ardennen slag leverden...
166
00:18:41,080 --> 00:18:45,802
maakte het Rode Leger aan het oostfront
flinke vorderingen.
167
00:18:45,920 --> 00:18:50,005
Het trok op 17 januari 1945
Warschau binnen.
168
00:19:01,960 --> 00:19:06,363
De inwoners juichten toen de Poolse
en Sovjeteenheden passeerden.
169
00:19:06,480 --> 00:19:10,644
Ze wisten niet dat sommige officiers
uit de Sovjet-Unie kwamen...
170
00:19:10,760 --> 00:19:13,684
en slechts deden alsof zij Polen waren.
171
00:19:15,520 --> 00:19:21,368
Ik ging naar Warschau. Op straat
kwam een Poolse vrouw op me af gerend.
172
00:19:25,480 --> 00:19:32,045
Ze zei: Eindelijk zie ik een echte
Poolse officier. Wat heerlijk.
173
00:19:35,000 --> 00:19:40,404
We raakten aan de praat en ik zag
dat ze toch wel teleurgesteld keek.
174
00:19:40,520 --> 00:19:44,127
Ze vroeg me
waarom m'n accent zo slecht was.
175
00:19:44,240 --> 00:19:49,849
'U komt zeker uit Krakau?'
- Nee, zei ik, uit Rzeszów.
176
00:19:49,960 --> 00:19:53,885
Ik wilde niet toegeven
dat ik Russisch was.
177
00:19:54,000 --> 00:19:59,370
Een Russische officier in het Poolse
leger: dan zou het een nepleger lijken.
178
00:20:02,440 --> 00:20:06,650
Als ik had aanvaard
een Pools officier te zijn...
179
00:20:06,760 --> 00:20:10,685
dan moest iedereen maar blijven denken
dat ik Pools was.
180
00:20:16,680 --> 00:20:19,843
Stalin had niet alleen
Poolse officiers gecreëerd...
181
00:20:19,960 --> 00:20:23,521
maar ook
een geheel nieuwe Poolse regering.
182
00:20:23,640 --> 00:20:30,125
Deze groep gedweeë Polen zou
precies doen wat Stalin hen voorschreef.
183
00:20:37,480 --> 00:20:41,371
Stalin gaf aan
hoe hij z'n mensen graag aanstuurde...
184
00:20:41,480 --> 00:20:48,090
op een banket in het Kremlin ter ere
van Franse politici die op bezoek waren.
185
00:20:48,200 --> 00:20:50,487
Kameraad maarschalk.
186
00:20:53,000 --> 00:20:56,607
Ik wil het glas heffen ter ere van hem.
187
00:20:56,720 --> 00:21:01,248
Hij heeft een prachtige luchtmacht
gebouwd.
188
00:21:01,360 --> 00:21:03,010
Kom eens hier.
189
00:21:05,920 --> 00:21:11,450
Maar als hij z'n werk niet
naar behoren doet...
190
00:21:12,800 --> 00:21:16,009
als hij z'n werk niet goed doet...
191
00:21:16,120 --> 00:21:18,361
dan krijgt hij de kogel.
192
00:21:18,480 --> 00:21:22,087
Maarschalk Novikov
werd een jaar later opgepakt...
193
00:21:22,200 --> 00:21:26,000
en door de NKVD
tot een valse bekentenis gedwongen.
194
00:21:26,120 --> 00:21:29,488
Vervolgens kreeg hij ruim vijf jaar cel.
195
00:21:36,560 --> 00:21:38,642
Daar ben je.
196
00:21:41,200 --> 00:21:43,931
Dit is onze fouragechef.
197
00:21:44,680 --> 00:21:49,129
Het is zijn taak...
198
00:21:49,240 --> 00:21:55,521
mensen en materieel
naar het front te brengen.
199
00:21:56,960 --> 00:22:01,522
Als hij z'n werk niet naar behoren doet...
200
00:22:02,520 --> 00:22:04,887
wordt hij opgehangen.
201
00:22:05,000 --> 00:22:07,651
Dat is het gebruik in ons land.
202
00:22:12,040 --> 00:22:15,203
Op je gezondheid, fouragechef.
203
00:22:24,320 --> 00:22:28,166
Het Rode Leger rukte steeds verder op,
Oost-Europa in.
204
00:22:28,280 --> 00:22:33,161
Het nam in februari 1945
de Hongaarse hoofdstad Boedapest in.
205
00:22:35,040 --> 00:22:38,965
De Hongaren
waren nazibondgenoten geweest.
206
00:22:39,080 --> 00:22:42,926
Ook zij hadden fel gestreden
tegen het Rode Leger.
207
00:22:44,720 --> 00:22:46,961
Daar zouden ze nu voor boeten.
208
00:22:51,560 --> 00:22:56,168
Sovjetstrijdkrachten
brachten de kredietbank een bezoek.
209
00:23:09,960 --> 00:23:12,645
Ze openden elke kluis.
210
00:23:13,400 --> 00:23:17,200
Ze namen
113 miljoen pengo contant mee...
211
00:23:17,320 --> 00:23:21,962
en zo'n 800 koffers
en andere kistjes van cliënten.
212
00:23:22,080 --> 00:23:25,801
Ze haalden 1400 kluisjes leeg.
213
00:23:34,280 --> 00:23:39,320
Andere Sovjets namen voor miljarden
aan doeken en kunstwerken mee...
214
00:23:39,440 --> 00:23:43,490
waaronder werken
van Renoir, El Greco en Goya.
215
00:23:53,360 --> 00:23:57,524
99% van deze kunstwerken
is voorgoed verdwenen.
216
00:24:03,400 --> 00:24:09,681
Ook de bevolking was aan de genade
van de bezetter overgeleverd.
217
00:24:11,440 --> 00:24:16,765
Wat er met hen gebeurde na de zege
in Boedapest, was schandelijk.
218
00:24:20,680 --> 00:24:26,050
Ágres Karlik was een van de vrouwen
die leden onder de Sovjetstrijdkrachten.
219
00:24:27,440 --> 00:24:31,286
Ágres had met haar gezin
in een schuilkelder gezeten.
220
00:24:32,120 --> 00:24:36,205
Maar toen werd het avond.
221
00:24:36,320 --> 00:24:39,324
Opeens...
222
00:24:39,440 --> 00:24:47,440
kwam er een stel ruwe soldaten binnen.
223
00:24:54,680 --> 00:24:59,811
Ze namen vrouwen mee naar buiten...
224
00:24:59,920 --> 00:25:05,529
met het excuus dat zij
aardappels moesten helpen schillen.
225
00:25:05,640 --> 00:25:11,761
M'n zusje en ik werden weggesleept.
M'n oma ging met ons mee.
226
00:25:11,880 --> 00:25:15,965
Ik was zelf doodsbang.
227
00:25:16,080 --> 00:25:21,803
Ik was verstijfd van angst.
228
00:25:23,840 --> 00:25:29,324
Ze duwden ons een soort tent in...
229
00:25:29,440 --> 00:25:32,603
en ze verkrachtten ons.
230
00:25:43,000 --> 00:25:44,729
Het was...
231
00:25:47,680 --> 00:25:50,968
We waren nog zo jong.
232
00:25:51,080 --> 00:25:53,606
We wisten niet wat zij deden...
233
00:25:53,720 --> 00:26:00,205
want in die tijd werden kinderen
anders opgevoed dan tegenwoordig.
234
00:26:00,320 --> 00:26:02,322
We wisten niet wat het was.
235
00:26:10,280 --> 00:26:13,090
Het was zo'n...
236
00:26:18,760 --> 00:26:21,923
Ik krijg er nog steeds nachtmerries van.
237
00:26:35,000 --> 00:26:40,609
Hoewel de soldaten die verkrachtten
de Sovjetwet overtraden...
238
00:26:40,720 --> 00:26:44,441
werd slechts een kleine minderheid
aangeklaagd.
239
00:26:45,600 --> 00:26:49,889
Soldaten praatten erover.
Ze zeiden dat ze trots waren.
240
00:26:50,000 --> 00:26:53,447
Ze voelden zich helden
omdat ze het hadden gedaan.
241
00:27:00,120 --> 00:27:05,160
Ik voel me gekwetst doordat ons leger
zo'n reputatie opbouwde.
242
00:27:07,240 --> 00:27:10,847
Ik ben ook kwaad op de mensen
die zich zo misdroegen.
243
00:27:16,560 --> 00:27:21,088
Het was zo erg, dat Hongaarse
communisten in Kobánya...
244
00:27:21,200 --> 00:27:24,921
een klachtenbrief
aan de autoriteiten stuurden:
245
00:27:25,040 --> 00:27:29,011
'Toen het Rode Leger in januari kwam...
246
00:27:29,120 --> 00:27:34,524
beging het seksuele vergrijpen
in een uitbarsting van haat.
247
00:27:34,640 --> 00:27:39,567
Dronken soldaten verkrachtten moeders
waar hun gezinnen bij waren.
248
00:27:39,680 --> 00:27:47,007
Meisjes van twaalf werden bij hun ouders
weggehaald en meermalen verkracht.
249
00:27:47,120 --> 00:27:50,647
Velen hielden hier geslachtsziekten
aan over.'
250
00:27:58,360 --> 00:28:02,285
Hoe Stalin over het gedrag
van sommige soldaten dacht...
251
00:28:02,400 --> 00:28:07,327
is te zien aan z'n houding bij een banket
in de winter van 1944.
252
00:28:07,440 --> 00:28:12,207
De Joegoslavische communist
Milovan Djilas was er ook met z'n vrouw.
253
00:28:13,280 --> 00:28:19,083
Djilas had het gedrag van het Rode Leger
in Joegoslavië gehekeld.
254
00:28:20,040 --> 00:28:25,126
Ook Djilas maakte zich zorgen
om meldingen over verkrachtingen.
255
00:28:25,240 --> 00:28:28,961
Hij had bij het Rode Leger geklaagd.
256
00:28:29,080 --> 00:28:32,971
Daar dacht Stalin
op de avond van het banket aan.
257
00:28:36,760 --> 00:28:41,129
De soldaten van het Rode Leger.
258
00:28:42,120 --> 00:28:48,321
Op de dappere soldaten
van het Rode Leger...
259
00:28:48,440 --> 00:28:53,162
die gedwongen waren
zich vechtend een weg te banen...
260
00:28:54,680 --> 00:29:02,680
over duizenden kilometers
verwoest grondgebied.
261
00:29:04,680 --> 00:29:11,848
En zo'n leger wordt dan beledigd door
Djilas.
262
00:29:12,480 --> 00:29:14,528
Begrijp je dan niet...
263
00:29:14,640 --> 00:29:20,807
dat een soldaat
die duizenden kilometers heeft afgelegd...
264
00:29:23,240 --> 00:29:26,084
door bloed, vuur en dood...
265
00:29:28,640 --> 00:29:35,649
vervolgens enige tijd
met een vrouw doorbrengt...
266
00:29:37,440 --> 00:29:44,642
of hier en daar
wat kleinigheden meeneemt?
267
00:29:49,680 --> 00:29:56,529
Maar nu moet ik jouw vrouw kussen.
268
00:30:00,920 --> 00:30:06,324
Al word ik dan misschien beschuldigd
van verkrachting.
269
00:30:18,480 --> 00:30:22,451
Op ons heldhaftige Rode Leger.
270
00:30:41,320 --> 00:30:48,283
In februari 1945 reisde Stalin naar Jalta,
aan de Zwarte Zee in het zuiden...
271
00:30:48,400 --> 00:30:52,246
om er het beroemdste overleg
uit de oorlog bij te wonen.
272
00:31:02,120 --> 00:31:06,364
De besprekingen werden gehouden
in het Livadiapaleis...
273
00:31:06,480 --> 00:31:09,927
het vakantieverblijf
van de keizerlijke familie.
274
00:31:11,200 --> 00:31:17,970
Ten tijde van het overleg leek een snel
einde van de oorlog weer mogelijk.
275
00:31:18,080 --> 00:31:21,801
Het Rode Leger
stond op 80 km van Berlijn...
276
00:31:21,920 --> 00:31:27,370
en de Westerse bondgenoten
trokken net het Rijnland binnen.
277
00:31:31,680 --> 00:31:36,607
Maar de druk van de oorlog had z'n tol
geëist bij een van de leiders.
278
00:31:36,720 --> 00:31:41,851
Churchill keek bezorgd naar Roosevelt.
279
00:31:41,960 --> 00:31:49,924
Hij was niet verbaasd, zoals ik en anderen
die Roosevelt eerder hadden gezien...
280
00:31:50,040 --> 00:31:54,568
om deze broodmagere figuur te zien.
281
00:31:54,680 --> 00:32:00,369
Z'n gezicht was als was.
Het was gelig en wasachtig.
282
00:32:00,480 --> 00:32:04,326
Het was getekend en ingevallen.
283
00:32:04,440 --> 00:32:11,528
Hij zat veelal met z'n mond open
en maar wat voor zich uit te staren.
284
00:32:11,640 --> 00:32:14,883
Het was best schrikken
om hem zo te zien.
285
00:32:17,800 --> 00:32:21,282
Het contrast met Stalin was treffend.
286
00:32:21,400 --> 00:32:28,284
Stalin was heel levendig. Hij lachte,
hij was joviaal tegen iedereen.
287
00:32:28,400 --> 00:32:33,406
Zelfs tegen mensen
met een lagere rang, zoals ik.
288
00:32:37,720 --> 00:32:42,521
Op het overleg werd er vooral,
en voorspelbaar, een kwestie besproken:
289
00:32:42,640 --> 00:32:44,688
De toekomst van Polen.
290
00:32:48,160 --> 00:32:53,883
Het probleem was des te urgenter
doordat Polen twee regeringen had:
291
00:32:54,000 --> 00:32:57,971
Een in Londen,
erkend door Engeland en de VS...
292
00:32:58,080 --> 00:33:01,721
en een in Warschau,
erkend door de Sovjet-Unie.
293
00:33:01,840 --> 00:33:07,961
Als wij accepteren
dat ieder een andere regering erkent...
294
00:33:08,760 --> 00:33:13,004
dan zal dit wereldwijd worden opgevat...
295
00:33:13,120 --> 00:33:19,162
als een scheuring
tussen de Sovjetregering enerzijds...
296
00:33:19,280 --> 00:33:23,330
en de VS- en Britse regering anderzijds.
297
00:33:26,560 --> 00:33:32,681
We zijn het eens over het feit...
298
00:33:32,800 --> 00:33:37,488
dat de Poolse regering
democratisch moet worden gekozen.
299
00:33:40,120 --> 00:33:42,771
De dag voor verkiezingen is dichtbij.
300
00:33:42,880 --> 00:33:48,922
Tot die tijd moeten we het doen
met de voorlopige regering.
301
00:33:50,480 --> 00:33:53,802
Hoe lang tot de verkiezingen?
302
00:34:00,400 --> 00:34:02,607
Ongeveer een maand...
303
00:34:02,720 --> 00:34:08,250
tenzij er zich aan het front
een ramp voordoet...
304
00:34:08,360 --> 00:34:11,489
en de Duitsers ons verslaan.
305
00:34:11,600 --> 00:34:14,843
Maar ik denk niet dat dat zal gebeuren.
306
00:34:24,600 --> 00:34:27,968
Stalin leek te willen samenwerken
met het Westen...
307
00:34:28,080 --> 00:34:32,210
en in Jalta
werden er veel zaken afgehandeld.
308
00:34:32,320 --> 00:34:38,680
De grenzen van Polen en het nieuwe
Duitsland werden overeengekomen.
309
00:34:41,040 --> 00:34:45,728
Ook werd beslist dat na de oorlog
de VN zou worden opgericht.
310
00:34:45,840 --> 00:34:49,208
Het journaal
was onmiskenbaar optimistisch.
311
00:34:49,320 --> 00:34:54,850
De geallieerden zullen Duitsland
onvoorwaardelijk verslaan...
312
00:34:54,960 --> 00:34:58,851
en in de hele wereld
zal er duurzame vrede zijn.
313
00:35:00,640 --> 00:35:03,371
Het optimisme was van korte duur.
314
00:35:04,600 --> 00:35:07,683
In Polen lieten de Sovjets
op 28 maart 1945...
315
00:35:07,800 --> 00:35:10,804
enkele weken na het akkoord van Jalta...
316
00:35:10,920 --> 00:35:16,609
zien hoe oprecht ze waren
inzake Poolse politieke onafhankelijkheid.
317
00:35:22,160 --> 00:35:25,642
Zestien voorname
politieke en militaire figuren...
318
00:35:25,760 --> 00:35:30,482
kwamen naar een lunch
met hoge Sovjetfunctionarissen.
319
00:35:31,680 --> 00:35:33,887
We komen bijeen voor de lunch.
320
00:35:34,000 --> 00:35:36,606
Het is maar negen kilometer van hier.
321
00:35:36,720 --> 00:35:40,805
Daar is het gerieflijker
dan dit primitieve gedoe.
322
00:35:44,600 --> 00:35:49,970
Maar ze gingen niet even op stap
en ze gingen niet even lunchen.
323
00:35:51,360 --> 00:35:55,888
Ze werden ruim 1000 km vervoerd,
naar hier:
324
00:35:56,000 --> 00:35:58,810
De Lubyanka-gevangenis in Moskou.
325
00:36:02,240 --> 00:36:04,925
De Poolse leiders
hadden een fout gemaakt:
326
00:36:05,040 --> 00:36:08,123
Ze hadden de Sovjetautoriteiten
vertrouwd.
327
00:36:11,840 --> 00:36:15,003
Leder van hen
werd opgesloten en verhoord.
328
00:36:15,120 --> 00:36:19,489
Daarna wachtten ze op het lot
dat Stalin voor hen in petto had.
329
00:36:26,840 --> 00:36:30,925
Churchill was razend
door Stalins acties in Polen.
330
00:36:31,040 --> 00:36:36,888
Hij schreef Roosevelt op 13 maart 1945
dat Polen z'n grens kwijt was.
331
00:36:37,000 --> 00:36:39,924
Moest het nu ook z'n vrijheid verliezen?
332
00:36:50,560 --> 00:36:54,485
Roosevelt bleef ontspannen
onder het geschil.
333
00:36:54,600 --> 00:36:58,525
Hij had gezegd dat hij,
behalve als het Duitsland betrof...
334
00:36:58,640 --> 00:37:02,406
zo ver mogelijk
van Europese geschillen wegblijven.
335
00:37:04,600 --> 00:37:10,642
Hij schreef Churchill begin april dat hij
het probleem zou bagatelliseren...
336
00:37:10,760 --> 00:37:15,209
omdat zulke problemen
zich elke dag leken voor te doen...
337
00:37:15,320 --> 00:37:17,926
en de meeste losten zich vanzelf op.
338
00:37:18,800 --> 00:37:21,644
Hij wilde Stalin te vriend houden...
339
00:37:22,480 --> 00:37:28,328
deels omdat deze hulp had aangeboden
in het Verre Oosten...
340
00:37:28,440 --> 00:37:30,761
in de oorlog tegen Japan.
341
00:37:35,240 --> 00:37:39,290
Op de Grote Oceaan
streden vooral Amerikanen.
342
00:37:39,400 --> 00:37:45,601
Dat deden ze middels island-hopping:
De strijd om elk eiland op te eisen.
343
00:37:45,720 --> 00:37:48,291
Het was een meedogenloze strijd.
344
00:37:48,400 --> 00:37:54,681
Acht dagen na Jalta begonnen de
Amerikanen aan een hevige aanval...
345
00:37:54,800 --> 00:37:59,408
op het eiland Iwo Jima,
1200 km ten zuiden van Tokio.
346
00:38:05,880 --> 00:38:09,885
Even na 09.00 uur op 19 februari 1945...
347
00:38:10,000 --> 00:38:13,368
landde de eerste golf VS-mariniers
op het eiland.
348
00:38:25,480 --> 00:38:32,170
De strijd om deze puist van 20 km2 zou
voor beide kampen afschuwelijk worden.
349
00:38:38,840 --> 00:38:44,768
Van de 21 .000 Japanse verdedigers
zouden er 20.000 sneuvelen.
350
00:38:51,880 --> 00:38:57,523
Het totale aantal VS-slachtoffers
op Iwo Jima bedroeg ruim 25.000.
351
00:38:57,640 --> 00:38:59,688
Dat was meer dan op D-day.
352
00:38:59,800 --> 00:39:01,643
De gewonden worden afgevoerd.
353
00:39:01,760 --> 00:39:07,529
Roosevelt was dus dankbaar
voor de door Stalin aangeboden hulp...
354
00:39:07,640 --> 00:39:11,087
in de oorlog tegen Japan
als Duitsland was verslagen.
355
00:39:11,200 --> 00:39:16,650
De ravage op het strand vormde een
fractie van de schade van 26 dagen strijd.
356
00:39:16,760 --> 00:39:22,051
Op Iwo Jima was de vastberadenheid te
zien waarmee de Japanners verzet boden:
357
00:39:22,160 --> 00:39:24,208
Dat deden ze tegen elke prijs.
358
00:39:30,480 --> 00:39:34,963
We taxieden naar Iwo Jima.
De landingsbaan was pas aangelegd.
359
00:39:35,080 --> 00:39:38,846
Ik kwam langs een kerkhof.
360
00:39:40,520 --> 00:39:45,924
Daar stond een niet te beschrijven
aantal kruisen.
361
00:39:46,040 --> 00:39:49,010
Grafstenen.
362
00:39:51,280 --> 00:39:56,969
Ik kon het niet langer aanzien.
363
00:39:59,400 --> 00:40:06,887
Ik werd getroffen door de tol
die voor dat eiland was betaald.
364
00:40:07,000 --> 00:40:10,288
Ze hadden het veroverd
zodat ik er kon landen.
365
00:40:10,400 --> 00:40:17,090
Ik kan je niet beschrijven
hoezeer ik daardoor werd aangegrepen.
366
00:40:17,200 --> 00:40:21,808
Toen ik besefte dat zij
gewoon nog jongens waren zoals ikzelf...
367
00:40:22,480 --> 00:40:25,245
die niet meer
naar huis zouden gaan...
368
00:40:28,160 --> 00:40:29,844
Sorry.
369
00:40:29,960 --> 00:40:34,648
Toen kon ik het niet meer aan.
370
00:40:34,760 --> 00:40:39,641
Het haalde iets bij me naar boven
wat ik niet kende.
371
00:40:39,760 --> 00:40:43,128
Ik dacht dat ik een harde was. Niet dus.
372
00:40:48,040 --> 00:40:54,002
De oorlog op de Grote Oceaan
leek nog jaren te gaan duren.
373
00:40:59,200 --> 00:41:04,604
Maar 8000 km verderop naderde
de oorlog in Europa z'n ontknoping.
374
00:41:09,040 --> 00:41:15,207
In Moskou gaf Stalin z'n maarschalken
Zhukov en Koniev het bevel...
375
00:41:15,320 --> 00:41:20,167
een bespreking in het Kremlin
bij te wonen op 2 april 1945.
376
00:41:27,640 --> 00:41:30,723
Ze gingen de aanval op Berlijn plannen.
377
00:41:38,520 --> 00:41:40,443
Stalin had haast.
378
00:41:45,640 --> 00:41:53,640
Wie gaat Berlijn innemen:
Wij, of de geallieerden?
379
00:41:54,320 --> 00:41:56,322
Wij zullen Berlijn innemen.
380
00:41:58,960 --> 00:42:03,602
Het moet zo snel mogelijk
worden verwezenlijkt.
381
00:42:06,400 --> 00:42:10,883
Stalin had bedacht de verovering
van Berlijn te bespoedigen...
382
00:42:11,000 --> 00:42:14,402
middels een wedloop
tussen deze twee maarschalken.
383
00:42:15,800 --> 00:42:20,249
Het 1e Oekraïense Front
zal op tijd hergroeperen...
384
00:42:20,360 --> 00:42:24,888
en zal klaarstaan
om Berlijn aan te vallen.
385
00:42:27,840 --> 00:42:31,287
Het 1e Wit-Russische Front...
386
00:42:31,400 --> 00:42:35,644
zal gereed zijn om op uw bevel
Berlijn aan te vallen.
387
00:42:35,760 --> 00:42:39,526
Mooi. Berlijn zal worden ingenomen...
388
00:42:39,640 --> 00:42:44,009
door degene die er het eerst is.
389
00:42:50,800 --> 00:42:54,805
Zhukovs 1e Wit-Russische Front
stak de Oder over...
390
00:42:54,920 --> 00:42:59,005
en bereidde een aanval voor
op de Hoogte van Seelow...
391
00:42:59,120 --> 00:43:03,125
de laatste grote verdedigingsstelling
voor Berlijn.
392
00:43:07,880 --> 00:43:12,920
Stalins idee van de wedloop
heeft de aanval mogelijk versneld...
393
00:43:13,040 --> 00:43:17,762
maar de kans dat z'n soldaten
door eigen vuur omkwamen, nam ook toe.
394
00:43:21,800 --> 00:43:23,609
Het waren rivalen.
395
00:43:24,320 --> 00:43:27,164
Er bestond onderlinge rivaliteit.
396
00:43:28,520 --> 00:43:33,481
Het was een enorme chaos
en dan dood je wel eens de verkeerde.
397
00:43:38,240 --> 00:43:41,642
Ondanks de verwarring lukte Stalins plan.
398
00:43:43,000 --> 00:43:46,322
Binnen enkele dagen
vocht het Rode Leger in de stad...
399
00:43:46,440 --> 00:43:50,764
en bestookte het Hitlers Führerbunker.
400
00:44:07,520 --> 00:44:11,730
Maar die lente,
hier in Georgia in de VS...
401
00:44:11,840 --> 00:44:15,731
zou de leiding
van de alliantie ook veranderen.
402
00:44:15,840 --> 00:44:19,287
President Roosevelt
was nog zieker geworden...
403
00:44:19,400 --> 00:44:23,689
en hij was naar het kuuroord
Warm Springs gereisd.
404
00:44:29,640 --> 00:44:35,921
Op 12 april kreeg hij hier, terwijl hij
poseerde, een hersenbloeding en stierf.
405
00:44:37,520 --> 00:44:41,411
Franklin Roosevelt,
die twaalf jaar president was geweest...
406
00:44:41,520 --> 00:44:44,888
heeft de zege op de nazi's
niet meer meegemaakt.
407
00:44:48,680 --> 00:44:53,368
Ruim twee weken later, op 30 april,
pleegde Adolf Hitler zelfmoord.
408
00:44:53,480 --> 00:44:56,086
Kort daarna capituleerde Duitsland.
409
00:44:56,200 --> 00:45:00,171
Vier jaar lang had het Rode Leger
de volle laag gekregen.
410
00:45:00,280 --> 00:45:05,446
De Sovjets
bevrijdden kampen als Auschwitz...
411
00:45:05,560 --> 00:45:08,609
die de ware gruwelen
van Hitlers regime onthulden.
412
00:45:08,720 --> 00:45:14,841
De tol die het Rode Leger had betaald,
was immens: elf miljoen dode soldaten.
413
00:45:14,960 --> 00:45:18,521
Maar nu was de oorlog in Europa
eindelijk voorbij.
414
00:45:18,640 --> 00:45:22,008
Er ging op dat moment veel door me heen:
415
00:45:22,120 --> 00:45:28,401
De zware strijd om Moskou, waar
onze soldaten de vijand buiten hielden.
416
00:45:28,520 --> 00:45:32,969
Stalingrad in puin,
duizenden verwoeste steden en dorpen...
417
00:45:33,080 --> 00:45:37,927
miljoenen slachtoffers van de Sovjet-Unie,
die overleefde en won.
418
00:45:38,040 --> 00:45:42,045
Nu was het zover: de vernietiging
van fascistisch Duitsland.
419
00:45:42,160 --> 00:45:46,768
Het doel waar we ons
vier jaar lang voor hadden opgeofferd.
420
00:45:47,800 --> 00:45:53,603
Maar in Berlijn en elders vierden
sommige Sovjetsoldaten de zege...
421
00:45:53,720 --> 00:45:56,291
zoals ze in Boedapest hadden gedaan.
422
00:46:00,160 --> 00:46:03,642
Opeens kwam m'n schoonzus langs.
423
00:46:03,760 --> 00:46:07,128
Ze was die nacht meermalen verkracht.
424
00:46:07,240 --> 00:46:13,964
Haar ouders zeiden haar dat het leven
voorbij was en dat haar man zoek was.
425
00:46:16,320 --> 00:46:19,802
Toen hebben zij
zich op zolder opgehangen.
426
00:46:19,920 --> 00:46:25,370
Haar ouders waren meteen dood maar
m'n schoonzus werd gered door buren.
427
00:46:25,480 --> 00:46:29,371
Zij wisten waar wij woonden
en brachten haar bij ons.
428
00:46:31,040 --> 00:46:37,161
Ze was volkomen uitgeput.
Je kon de striemen in haar nek nog zien.
429
00:46:44,240 --> 00:46:47,847
Die gruwelverhalen
pasten niet bij de propaganda...
430
00:46:47,960 --> 00:46:51,169
die optimisme en vreugde weergaf.
431
00:46:57,960 --> 00:47:02,124
In april kwamen de geallieerden
eindelijk bijeen.
432
00:47:02,240 --> 00:47:08,441
Op het journaal leken de soldaten
uit Oost en West veel gemeen te hebben.
433
00:47:15,560 --> 00:47:18,291
Achter de schermen was dit wel anders.
434
00:47:20,080 --> 00:47:23,323
Churchill was zo ongerust
over Stalins gedrag na Jalta...
435
00:47:23,440 --> 00:47:27,843
dat hij z'n militaire planners
om een noodscenario vroeg:
436
00:47:27,960 --> 00:47:31,362
Een Britse aanval op de Sovjet-Unie.
437
00:47:33,640 --> 00:47:40,967
Operatie Unthinkable, met als titel:
'Rusland dreiging voor het Westen'...
438
00:47:41,080 --> 00:47:45,768
werd afgerond op 22 mei 1945.
439
00:47:45,880 --> 00:47:52,001
Volgens het rapport viel de uitkomst
van zo'n oorlog niet te voorspellen.
440
00:47:52,120 --> 00:47:56,648
Wel was zeker dat een Britse zege
lang op zich zou laten wachten.
441
00:47:57,440 --> 00:48:01,968
Sir Allen Brook van de generale staf
schreef in z'n dagboek:
442
00:48:02,080 --> 00:48:08,008
Het idee is fantastisch
maar de kans op succes is nihil.
443
00:48:19,240 --> 00:48:24,167
De sfeer tussen het Westen
en de Sovjetleiding was zo gespannen...
444
00:48:24,280 --> 00:48:32,210
dat president Harry Truman Roosevelts
medewerker Harry Hopkins inzette.
445
00:48:35,400 --> 00:48:37,050
Maarschalk Stalin.
446
00:48:37,160 --> 00:48:41,006
Hij ontmoette Stalin in het Kremlin
op 27 mei 1945...
447
00:48:41,120 --> 00:48:44,602
amper drie weken
na het eind van de oorlog.
448
00:48:46,040 --> 00:48:48,088
Er waren grote problemen.
449
00:48:48,200 --> 00:48:51,921
Polen had nog geen
vrije verkiezingen gehad...
450
00:48:52,040 --> 00:48:56,284
en het Westen
erkende de Poolse schijnregering niet.
451
00:48:56,400 --> 00:48:59,802
Maar Stalin ontkende
verkeerd bezig te zijn.
452
00:49:01,280 --> 00:49:04,204
Hij koos juist de aanval.
453
00:49:04,320 --> 00:49:10,965
Mr Hopkins, Russen zijn eenvoudige
en naïeve mensen.
454
00:49:12,160 --> 00:49:15,528
Maar u moet niet denken dat wij gek zijn.
455
00:49:16,280 --> 00:49:21,411
Die vergissing heeft het Westen
al te vaak gemaakt.
456
00:49:22,520 --> 00:49:27,128
Hopkins probeerde verstandig
te antwoorden op die belediging.
457
00:49:27,240 --> 00:49:33,043
De kwestie Polen als zodanig
is niet zo belangrijk...
458
00:49:33,160 --> 00:49:40,248
als het feit dat ze symbool staat voor
hoe wij onderlinge problemen oplossen.
459
00:49:42,480 --> 00:49:45,927
Wij hebben geen belang bij Polen.
460
00:49:46,040 --> 00:49:49,522
We hoeven er ook niet
een bepaalde regering te zien.
461
00:49:55,400 --> 00:49:59,121
Wij aanvaarden elke regering
die de Polen kiezen.
462
00:50:00,240 --> 00:50:03,722
Een die de Sovjet-Unie goedgezind is.
463
00:50:04,720 --> 00:50:11,251
En de VS-regering wil dat de Polen
de Sovjet-Unie goedgezind zijn.
464
00:50:13,680 --> 00:50:17,002
Hopkins wist een compromis te bereiken:
465
00:50:17,120 --> 00:50:24,322
Polen zou tot aan de verkiezingen worden
bestuurd door een gemengde regering.
466
00:50:25,040 --> 00:50:28,123
Maar Stalin won deze lange strijd...
467
00:50:28,240 --> 00:50:32,325
omdat zijn meegaande politici
in de meerderheid waren.
468
00:50:32,440 --> 00:50:35,762
Er zijn nooit vrije verkiezingen gekomen.
469
00:50:35,880 --> 00:50:39,202
Degenen van ons
die in Moskou verbleven...
470
00:50:39,320 --> 00:50:44,531
wisten dat het uitgesloten was...
471
00:50:44,640 --> 00:50:49,806
dat Stalin vrije verkiezingen zou toestaan
in die landen...
472
00:50:49,920 --> 00:50:53,686
als hij ze ook niet
in de Sovjet-Unie toestond.
473
00:50:56,320 --> 00:51:02,362
De zestien onafhankelijke Polen
die met een lunch waren misleid...
474
00:51:02,480 --> 00:51:04,847
werden allen berecht.
475
00:51:08,440 --> 00:51:16,440
Het onderzoek liet de criminele
activiteiten van deze separatisten zien.
476
00:51:16,560 --> 00:51:20,201
Ze handelden in opdracht
van de regering in ballingschap.
477
00:51:20,320 --> 00:51:24,086
Deze criminelen worden nu
aan de wereld getoond...
478
00:51:24,200 --> 00:51:29,650
als vijanden van de democratie, de vrede
en de Poolse natie.
479
00:51:29,760 --> 00:51:34,891
Dertien Polen
kregen uiteenlopende gevangenisstraffen.
480
00:51:38,680 --> 00:51:43,846
In Moskou zou Stalin zich
tegen sommige oud-strijdgenoten keren.
481
00:51:50,160 --> 00:51:53,084
Er werd een grote zegeparade voorbereid.
482
00:51:53,200 --> 00:51:57,762
Stalin had Zhukov gevraagd
een hippisch saluut voor te bereiden.
483
00:52:00,880 --> 00:52:06,205
Maar toen Zhukov Stalins zoon Vasili
bij de stallen tegenkwam...
484
00:52:06,320 --> 00:52:10,405
ontdekte hij
dat hij geen eerste keus was geweest.
485
00:52:10,520 --> 00:52:12,807
Wat ik u ga vertellen, is geheim.
486
00:52:12,920 --> 00:52:16,766
M'n vader zou de parade te paard doen.
487
00:52:16,880 --> 00:52:22,125
Maar na drie dagen oefenen gaf hij
het paard de sporen en het steigerde.
488
00:52:22,240 --> 00:52:27,087
Vader greep z'n manen
maar hij werd uit het zadel geworpen.
489
00:52:27,200 --> 00:52:29,407
Hij heeft z'n schouder gekneusd.
490
00:52:29,520 --> 00:52:32,171
Hij veranderde van gedachten.
491
00:52:32,280 --> 00:52:35,921
Hij zei: Laat Zhukov het maar doen.
Die is cavalerist.
492
00:52:36,040 --> 00:52:38,611
Op welk paard zat je vader?
493
00:52:38,720 --> 00:52:43,931
Die witte Arabische hengst
die hij u heeft aanbevolen.
494
00:52:45,120 --> 00:52:47,441
Zeg het alstublieft tegen niemand.
495
00:53:03,600 --> 00:53:08,447
De zegeparade werd op 24 juni 1945
in Moskou gehouden.
496
00:53:19,880 --> 00:53:25,125
Deze viering gold niet alleen
de eindzege op de nazi-indringers.
497
00:53:26,920 --> 00:53:31,369
Ze symboliseerde ook de triomf
van het Rode Leger in Oost-Europa.
498
00:53:32,880 --> 00:53:40,162
Dit machtige leger zou bewijzen dat het
vrijwel onmogelijk te verdrijven was.
499
00:53:57,400 --> 00:54:02,088
De zegeparade was iets schitterends
voor de Sovjet-Unie.
500
00:54:02,200 --> 00:54:04,771
Ik zie het nog voor me.
501
00:54:07,080 --> 00:54:10,084
Het was een zomerdag. Het regende.
502
00:54:10,200 --> 00:54:13,488
Maar het Rode Plein
hing vol rode vaandels.
503
00:54:14,720 --> 00:54:18,884
Men droeg onderscheidingen
en die blonken zo erg...
504
00:54:19,000 --> 00:54:22,482
dat op het hele plein
het licht werd weerkaatst.
505
00:54:25,200 --> 00:54:29,410
Toen het 10.00 uur werd,
stond iedereen in de houding.
506
00:54:31,840 --> 00:54:36,164
De klokken van het Kremlin luidden
en toen kwam Georgy Zhukov...
507
00:54:36,280 --> 00:54:41,002
drievoudig held van de Sovjet-Unie,
op een wit paard het plein op.
508
00:54:45,960 --> 00:54:51,205
Hij zat er zo elegant op.
Alsof hij een luitenant was.
509
00:54:57,760 --> 00:55:04,564
Ik denk dat Stalin, toen hij die twee
bevelhebbers daar zo zag, jaloers was.
510
00:55:06,800 --> 00:55:13,524
Hij had de parade moeten afnemen
of leiden, maar dat kon hij niet.
511
00:55:16,000 --> 00:55:19,447
Volgens mij ontstond zo
de jaloezie op Zhukov.
512
00:55:27,440 --> 00:55:29,761
De oorlog in Europa was voorbij.
513
00:55:29,880 --> 00:55:35,410
Maar wat Stalin betrof, moest er nog
het een en ander worden afgehandeld.
514
00:55:35,520 --> 00:55:38,205
VOLGENDE KEER:
515
00:55:38,320 --> 00:55:40,209
Zhukovs probleem...
516
00:55:40,320 --> 00:55:46,930
is dat hij Stalin niet dankbaar is,
zoals het hoort.
517
00:55:47,640 --> 00:55:51,770
Zhukov maakt de gevolgen
van Stalins jaloezie mee.
518
00:55:51,880 --> 00:55:54,451
Hij moet op z'n plaats worden gezet.
519
00:55:56,120 --> 00:55:59,169
Het conflict na de Duitse nederlaag
groeit...
520
00:55:59,280 --> 00:56:04,730
als het Westen de door de Sovjet-Unie
bezette landen zelfstandig wil zien.
521
00:56:07,680 --> 00:56:10,809
Gelet op Roemenië en vooral...
522
00:56:10,920 --> 00:56:13,924
En Churchill
vreest de verdeling van Europa.
523
00:56:14,040 --> 00:56:18,250
Er is een ijzeren gordijn
rond hen neergelaten.
524
00:56:18,920 --> 00:56:20,968
Fabeltjes.
525
00:56:21,600 --> 00:56:23,921
Allemaal fabeltjes.
44522
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bengali
Bosnian
Bulgarian
Catalan
Cebuano
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Finnish
French
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Gujarati
Haitian Creole
Hawaiian
Hungarian
Icelandic
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Khmer
Korean
Kurdish (Kurmanji)
Kyrgyz
Lao
Latvian
Lithuanian
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Nepali
Norwegian
Pashto
Polish
Portuguese
Romanian
Russian
Samoan
Serbian
Sesotho
Shona
Sinhala
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swahili
Swedish
Tajik
Thai
Turkish
Ukrainian
Urdu
Uzbek
Vietnamese
