Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:02,920 --> 00:00:08,643
Het is 1944. De Sovjets heroveren
het grondgebied in Oost-Polen...
2
00:00:08,760 --> 00:00:12,162
dat ze drie jaar eerder nog hadden bezet.
3
00:00:16,000 --> 00:00:22,121
In 1944, toen het Rode Leger voor
de tweede keer kwam, was het erger.
4
00:00:22,240 --> 00:00:26,564
We hadden namelijk een idee
van wat de gevolgen konden zijn.
5
00:00:28,120 --> 00:00:33,411
Hoe zou het Westen Stalin aanpakken
inzake de toekomst van Polen?
6
00:00:33,520 --> 00:00:39,971
Een essentiële vraag. Het was bijna,
zoals voorheen geheime stukken tonen...
7
00:00:40,080 --> 00:00:43,527
een test van de integriteit
van de hele alliantie.
8
00:00:43,640 --> 00:00:48,441
Niet in het minst omdat Engeland streed
om Polen te beschermen.
9
00:00:49,240 --> 00:00:54,565
Ik weet dat de Duitsers en Russen
uw beste elementen ombrengen...
10
00:00:54,680 --> 00:00:59,811
vooral de intellectuelen.
Ik voel enorm met u mee.
11
00:00:59,920 --> 00:01:02,924
Vooruit. Waar ben je nou mee bezig?
12
00:01:03,040 --> 00:01:06,601
Terwijl de Duitsers
de aftocht voorbereidden...
13
00:01:06,720 --> 00:01:11,487
vroeg het Westen zich af of het
kon voorkomen dat de ene tirannie...
14
00:01:11,600 --> 00:01:14,763
zou worden opgevolgd door een andere.
15
00:01:20,240 --> 00:01:25,531
DE TWEEDE WERELDOORLOG
16
00:01:25,640 --> 00:01:29,361
ACHTER GESLOTEN DEUREN
17
00:01:29,480 --> 00:01:35,169
STALIN, DE NAZI'S EN HET WESTEN
18
00:01:43,800 --> 00:01:51,800
In november 1943 vond er een belangrijk
overleg plaats in Teheran in Iran.
19
00:01:59,000 --> 00:02:05,087
Hier spraken de geallieerde leiders
elkaar voor het eerst persoonlijk...
20
00:02:05,200 --> 00:02:09,808
om te proberen de toekomst
van de naoorlogse wereld vorm te geven.
21
00:02:16,080 --> 00:02:21,928
Op een avond spraken Churchill en
minister Eden van Buitenlandse Zaken...
22
00:02:22,040 --> 00:02:26,250
met Stalin over een onderlinge,
controversiële kwestie:
23
00:02:26,360 --> 00:02:29,409
De toekomstige vorm van Polen.
24
00:02:29,520 --> 00:02:35,641
Zelf vind ik dat Polen
naar het westen moet opschuiven.
25
00:02:36,520 --> 00:02:41,731
Als Duitsland daarmee voor het hoofd
wordt gestoten, is dat spijtig.
26
00:02:41,840 --> 00:02:47,529
Er moet een sterk Polen komen.
Dat heeft Europa nodig.
27
00:02:48,560 --> 00:02:54,329
De Sovjets hadden half Polen ingelijfd
na een deal met de nazi's in 1939.
28
00:02:54,440 --> 00:02:58,764
Nu ze oprukten naar het westen,
wilden ze dit terug hebben.
29
00:02:59,720 --> 00:03:06,046
Churchill ging akkoord maar hij wilde
dat Polen dan een stuk Duitsland kreeg.
30
00:03:06,160 --> 00:03:09,881
Dan zou Polen ruim 160 km
naar het westen verschuiven.
31
00:03:13,400 --> 00:03:17,883
Dacht u dat ik Polen zou opslokken?
32
00:03:20,920 --> 00:03:23,730
Ik weet niet hoeveel u zult verorberen.
33
00:03:25,560 --> 00:03:29,451
Hoeveel bent u van plan
ongemoeid te laten?
34
00:03:30,760 --> 00:03:37,644
Russen willen niets hebben
wat aan anderen toebehoort...
35
00:03:37,760 --> 00:03:42,891
al willen we misschien wel
een stukje Duitsland.
36
00:03:45,880 --> 00:03:51,091
Wat Polen in het oosten kwijtraakt,
krijgt het er in het westen misschien bij.
37
00:03:54,440 --> 00:03:57,444
Misschien wel.
38
00:03:58,760 --> 00:04:00,250
Dat weet ik niet.
39
00:04:02,400 --> 00:04:04,323
Dat zullen wij nooit vergeten.
40
00:04:04,440 --> 00:04:11,244
Hoe konden anderen, nog eer de oorlog
voorbij was, onze grenzen bepalen?
41
00:04:17,480 --> 00:04:22,964
Als de landsgrens
naar hier zou worden verplaatst...
42
00:04:23,080 --> 00:04:26,562
naar het westen, Pruisen in...
43
00:04:26,680 --> 00:04:30,401
dan zou de nieuwe grens hier lopen.
44
00:04:34,480 --> 00:04:38,201
Aan het eind van de oorlog
was dit rijtje lucifers...
45
00:04:38,320 --> 00:04:43,121
daadwerkelijk de nieuwe grens
tussen Duitsland en Polen geworden.
46
00:04:45,400 --> 00:04:52,090
In Engeland is Churchill een held.
Hij is daar alles. Een overwinnaar.
47
00:04:52,200 --> 00:04:58,924
Voor ons is hij een ordinaire schurk.
Door hem zijn we half Polen kwijtgeraakt.
48
00:05:01,280 --> 00:05:03,203
Ik werd getroffen...
49
00:05:03,320 --> 00:05:06,927
De Britten
dachten politiek slim bezig te zijn.
50
00:05:07,040 --> 00:05:10,487
Door Stalin het gewenste land
in Oost-Polen te geven...
51
00:05:10,600 --> 00:05:16,323
dacht Churchill dat hij zou meewerken
aan een regering voor het nieuwe Polen.
52
00:05:16,440 --> 00:05:22,209
Maarschalk Stalin,
ik geloof dat god aan onze zijde staat.
53
00:05:22,320 --> 00:05:27,167
Ik heb althans m'n best gedaan om Hem
een trouwe bondgenoot te maken.
54
00:05:29,920 --> 00:05:32,048
En de duivel staat aan mijn zijde.
55
00:05:32,160 --> 00:05:35,369
Want iedereen weet natuurlijk...
56
00:05:35,480 --> 00:05:37,960
dat de duivel een communist is.
57
00:05:38,080 --> 00:05:42,961
En god is ongetwijfeld
een goed Conservatief.
58
00:05:48,480 --> 00:05:52,690
Stalin beschikte in Teheran
over een voordeel.
59
00:05:52,800 --> 00:05:58,648
Doordat de Amerikanen op uitnodiging
van Stalin bij de Sovjets verbleven...
60
00:05:58,760 --> 00:06:03,368
konden de Sovjets in al hun kamers
microfoontjes plaatsen.
61
00:06:03,480 --> 00:06:06,802
Ze luisterden naar elk woord
dat werd gezegd.
62
00:06:14,840 --> 00:06:19,164
Stalin werd dagelijks bijgepraat
over wat zij bespraken.
63
00:06:22,920 --> 00:06:27,881
Of althans wat ze kwijt wilden
binnen het terrein van de Sovjets.
64
00:06:38,200 --> 00:06:42,285
Admiraal Leahy
drong er meermalen op aan...
65
00:06:42,400 --> 00:06:47,930
dat de president zich sterker opstelt
naar de Sovjet-Unie toe.
66
00:06:50,480 --> 00:06:53,723
En hoe reageerde Roosevelt?
67
00:06:55,680 --> 00:06:58,923
Hij leek zich eraan te ergeren...
68
00:06:59,040 --> 00:07:03,204
dat de admiraal twijfelde
aan z'n oordeelskracht.
69
00:07:04,040 --> 00:07:08,807
Hij zei een beleid na te streven
waar de VS voordeel bij had.
70
00:07:08,920 --> 00:07:11,082
Wat vind jij:
71
00:07:11,200 --> 00:07:15,410
Denk je dat zij weten
dat we hen afluisteren?
72
00:07:18,560 --> 00:07:25,011
Ik kan enkel zeggen dat onze microfoons
onmogelijk te ontdekken zijn.
73
00:07:25,720 --> 00:07:28,041
Zelfs niet door onszelf.
74
00:07:35,480 --> 00:07:37,084
Toch is het wel bizar:
75
00:07:37,200 --> 00:07:41,125
Ze bespreken alles tot in detail.
76
00:07:48,320 --> 00:07:52,484
Terwijl Stalin vernam
wat z'n bondgenoten bespraken...
77
00:07:53,240 --> 00:07:58,770
probeerde hij te verhinderen dat zij
zijn misdaden uit het verleden ontdekten.
78
00:08:02,680 --> 00:08:07,049
In het bos van Katyn
bij Smolensk in West-Rusland.
79
00:08:11,280 --> 00:08:16,241
Terwijl de geallieerden in Teheran zaten,
zette de NKVD dit bos af...
80
00:08:16,360 --> 00:08:20,570
om een bepaald voorval
zorgvuldig in de doofpot te stoppen.
81
00:08:30,280 --> 00:08:33,250
Ze groeven lijken op uit massagraven.
82
00:08:36,880 --> 00:08:40,851
De Duitsers hadden deze graven
in 1943 blootgelegd...
83
00:08:40,960 --> 00:08:47,923
en bekendgemaakt dat dit de door de
Sovjets gedode Poolse officiers waren.
84
00:08:50,960 --> 00:08:54,726
Nu het Rode Leger
dit gebied had heroverd...
85
00:08:54,840 --> 00:09:00,643
wilde de NKVD de geschiedenis verkeerd
voorstellen en de moorden ontkennen.
86
00:09:03,040 --> 00:09:08,206
Dit zou niet meevallen
want de bevolking kende de waarheid.
87
00:09:08,320 --> 00:09:11,927
Natuurlijk wisten we
dat wij de Polen hadden gedood.
88
00:09:12,040 --> 00:09:17,570
Van m'n moeder mocht ik
er m'n leven lang niet over praten.
89
00:09:28,560 --> 00:09:32,167
De NKVD liet valse documenten maken...
90
00:09:32,280 --> 00:09:36,569
waaruit bleek dat de Duitsers
het misdrijf hadden gepleegd.
91
00:09:36,680 --> 00:09:40,082
Deze documenten
werden bij de lijken gevoegd.
92
00:09:49,520 --> 00:09:54,208
De autoriteiten rekenden ook af
met lastige ooggetuigen.
93
00:09:54,320 --> 00:09:59,360
Zoals boswachter Kiselev, die de Duitsers
over het misdrijf had verteld.
94
00:10:00,120 --> 00:10:05,286
In jouw verklaring
vertelde je de Duitsers...
95
00:10:05,400 --> 00:10:08,483
dat je in de lente van 1940...
96
00:10:08,600 --> 00:10:12,764
het gegil en de schoten kon horen...
97
00:10:12,880 --> 00:10:16,043
en dat je aannam
dat ze werden geëxecuteerd.
98
00:10:21,760 --> 00:10:24,843
Nam je aan
dat ze werden doodgeschoten?
99
00:10:30,280 --> 00:10:33,921
Voor de collaborateurs
was er maar een uitweg:
100
00:10:34,040 --> 00:10:38,967
Proberen van nut te zijn
voor de ondervragers van de NKVD.
101
00:10:39,080 --> 00:10:43,324
Alleen zo kon Kiselev z'n leven redden.
102
00:10:46,200 --> 00:10:49,761
Terwijl deze doofpotaffaire
in stilte plaatsvond...
103
00:10:49,880 --> 00:10:55,569
kreeg Stalin op het overleg in Teheran
een onderscheiding.
104
00:10:55,680 --> 00:11:01,244
Een plechtigheid op het overleg: de
uitreiking van het Zwaard van Stalingrad.
105
00:11:01,360 --> 00:11:05,604
Een geschenk van de Britse koning
aan de moedige inwoners.
106
00:11:05,720 --> 00:11:10,248
Stalin neemt het
namens het Russische volk in ontvangst.
107
00:11:10,360 --> 00:11:16,129
Met het geschenk werd herdacht
wat hier eerder in 1943 was gebeurd.
108
00:11:20,040 --> 00:11:25,046
Het Rode Leger had de Duitsers
verpletterd in Stalingrad aan de Wolga.
109
00:11:26,360 --> 00:11:29,967
Bijna 100.000 Duitsers
waren gevangengenomen.
110
00:11:31,320 --> 00:11:36,645
De Westerse leiders wisten hoeveel ze
aan die zege te danken hadden.
111
00:11:43,640 --> 00:11:48,601
Ook nu nog is de grond rond Stalingrad
bezaaid met resten van de strijd.
112
00:11:50,880 --> 00:11:55,169
Hier sneuvelden zo'n 500.000 soldaten
van het Rode Leger.
113
00:12:00,640 --> 00:12:04,167
Toen we ons voorbereidden
op het overleg in Teheran...
114
00:12:04,280 --> 00:12:11,528
kwam er een groep militaire attachés
en tolken van Engeland en de VS...
115
00:12:11,640 --> 00:12:15,804
in Stalingrad aan.
Ze voelden ze zich schuldig.
116
00:12:15,920 --> 00:12:20,084
De stad bestond praktisch niet meer.
117
00:12:23,000 --> 00:12:25,526
Ondanks de zege bij Stalingrad...
118
00:12:25,640 --> 00:12:30,646
ondervonden de Sovjets nog altijd
hevig verzet aan het oostfront.
119
00:12:34,360 --> 00:12:38,046
De Sovjets probeerden
het Westen over te halen...
120
00:12:38,160 --> 00:12:42,643
tot een snelle invasie in Frankrijk
om het Rode Leger te ontlasten.
121
00:12:43,600 --> 00:12:51,291
Volgens maarschalk Voroshilov zou dit
een betrekkelijk eenvoudige operatie zijn.
122
00:12:52,800 --> 00:12:56,009
Hij deed vast z'n best,
maar dat was niet best.
123
00:12:56,120 --> 00:12:59,408
Hij was namelijk nogal dom.
124
00:12:59,520 --> 00:13:04,811
Van strategie
had hij niet echt kaas gegeten.
125
00:13:07,200 --> 00:13:12,411
De lancering van een operatie
als een oversteek van het Kanaal...
126
00:13:13,360 --> 00:13:15,727
is moeilijker...
127
00:13:15,840 --> 00:13:20,368
dan het oversteken van een grote rivier,
maar het lijkt wel op elkaar.
128
00:13:22,760 --> 00:13:27,049
VS-legerleider generaal Marshall
had zo z'n bedenkingen.
129
00:13:28,800 --> 00:13:33,840
Een rivieroversteek is iets heel anders
dan een landing vanaf zee.
130
00:13:33,960 --> 00:13:37,601
Als een oversteek mislukt,
is dat een tegenslag.
131
00:13:37,720 --> 00:13:41,406
Een mislukte amfibische landing
zou rampzalig zijn.
132
00:13:43,320 --> 00:13:46,244
Dat ben ik niet met u eens.
133
00:13:56,160 --> 00:14:01,121
Stalin en Voroshilov kenden de tol
die de oorlog in de Sovjet-Unie eiste.
134
00:14:02,760 --> 00:14:07,641
In het hele land hadden burgers
evenzeer geleden als soldaten.
135
00:14:07,760 --> 00:14:11,731
Bij elkaar kwamen er
zo'n zestien miljoen Sovjetburgers om.
136
00:14:13,760 --> 00:14:18,084
Door al dit lijden
ontstond er een verlangen naar wraak.
137
00:14:18,200 --> 00:14:24,128
De Duitsers hadden wind gezaaid.
Wat Stalin en de Sovjetleiding betrof...
138
00:14:24,240 --> 00:14:27,050
zouden ze nu storm oogsten.
139
00:14:33,400 --> 00:14:38,008
Dit verlangen naar wraak kreeg vorm
op de steppen bij Stalingrad...
140
00:14:38,120 --> 00:14:41,010
ten tijde van het overleg in Teheran.
141
00:14:41,120 --> 00:14:46,490
Een eenheid van contraspionagedienst
Smersh was druk bezig.
142
00:14:47,400 --> 00:14:51,371
Zinaida Pitkina
was officier bij Smersh.
143
00:14:51,480 --> 00:14:55,610
Zij was getuige van hoe Duitsers
werden verhoord en gemarteld.
144
00:14:55,720 --> 00:15:00,886
Op een keer moest zij zelf een jonge
Duitse majoor onder handen nemen.
145
00:15:04,040 --> 00:15:07,965
Hij had misschien wel
veel familieleden van me gedood.
146
00:15:08,080 --> 00:15:11,163
Ik zou hem nog wel
in mootjes hebben gehakt.
147
00:15:32,480 --> 00:15:37,964
Ik moest hem van de luitenant
te grazen nemen. Dat deed ik.
148
00:15:38,080 --> 00:15:40,208
Ik vond het heerlijk.
149
00:15:46,880 --> 00:15:51,204
De Duitsers vroegen niet om genade.
Ze wisten dat ze schuldig waren.
150
00:15:51,320 --> 00:15:53,129
En ik was kwaad.
151
00:15:53,240 --> 00:15:57,609
M'n vijand stond voor me.
Hij moest worden vernietigd.
152
00:15:57,720 --> 00:16:01,281
We moesten hen behandelen
zoals zij ons hadden gedaan.
153
00:16:02,160 --> 00:16:05,289
Wat moesten we dan? Bidden tot god?
154
00:16:15,440 --> 00:16:19,923
Als ik er tien tegelijk had gekregen,
had ik hen allemaal gedood.
155
00:16:20,040 --> 00:16:23,328
M'n hand beefde niet
toen ik hem doodde.
156
00:16:23,440 --> 00:16:25,920
Hij beefde niet eens.
157
00:16:31,400 --> 00:16:35,246
In Teheran, achter de gesloten deuren
van het Sovjetterrein...
158
00:16:35,360 --> 00:16:39,729
toonde Stalin
z'n eigen verlangen naar wraak.
159
00:16:40,800 --> 00:16:45,681
Tijdens een diner zei hij
hoe hij de Duitse leiding wilde aanpakken.
160
00:16:45,800 --> 00:16:52,604
Minstens 50.000,
en misschien wel 100.000 leden...
161
00:16:52,720 --> 00:16:58,250
van de Duitse leidinggevende staf...
162
00:16:58,360 --> 00:17:03,207
moeten worden geliquideerd.
163
00:17:03,320 --> 00:17:07,803
Ze moeten worden geliquideerd.
Ze moeten worden doodgeschoten.
164
00:17:08,920 --> 00:17:16,202
Het Britse parlement en het publiek
zullen nooit massa-executies dulden.
165
00:17:16,320 --> 00:17:20,484
Zelfs al mochten ze daar
in het vuur van de strijd mee beginnen...
166
00:17:20,600 --> 00:17:28,007
dan zouden zij zich na de eerste slachting
tegen de verantwoordelijken keren.
167
00:17:28,120 --> 00:17:31,442
Zet dat waanidee maar uit uw hoofd.
168
00:17:35,280 --> 00:17:37,647
Misschien voelt Mr Churchill...
169
00:17:37,760 --> 00:17:41,082
een stille sympathie voor de Duitsers?
170
00:17:43,640 --> 00:17:47,281
Er moeten er 50.000
worden geëxecuteerd.
171
00:17:47,960 --> 00:17:51,646
Roosevelt probeerde
de stemming te verlichten.
172
00:17:51,760 --> 00:17:55,048
Ik wil een compromis voorstellen.
173
00:17:55,160 --> 00:18:00,041
Ik stel het aantal Duitsers
die moeten worden geëxecuteerd...
174
00:18:00,160 --> 00:18:02,970
op 49.000, niet meer.
175
00:18:07,120 --> 00:18:10,249
Het werd Churchill allemaal te veel.
176
00:18:13,040 --> 00:18:16,965
Roosevelt koos ervoor
hem niet bij te vallen.
177
00:18:17,720 --> 00:18:22,408
Hij vond het belangrijker om
een band met Stalin op te bouwen.
178
00:18:23,080 --> 00:18:27,051
Hij wilde diens medewerking
bij tal van kwesties.
179
00:18:27,160 --> 00:18:31,324
Zo wilde hij de Sovjets
bij de oorlog tegen Japan betrekken.
180
00:18:35,600 --> 00:18:40,845
Stalin leek de situatie
volledig in de hand te hebben.
181
00:18:42,760 --> 00:18:46,481
Het spijt me. Het was een grapje.
182
00:18:54,520 --> 00:19:00,289
In januari 1944, nog geen twee maanden
na het overleg in Teheran...
183
00:19:00,400 --> 00:19:06,407
probeerden de Sovjets de wereld
te bedotten inzake de moorden bij Katyn.
184
00:19:07,440 --> 00:19:09,966
De hele wereld moet de waarheid weten...
185
00:19:10,080 --> 00:19:13,721
over de vergrijpen
van de fascistische beulen.
186
00:19:20,120 --> 00:19:24,808
Volgens de valse documenten
hadden de Polen in 1941 nog geleefd...
187
00:19:24,920 --> 00:19:28,288
een jaar nadat de Sovjets
hen hadden vermoord.
188
00:19:28,400 --> 00:19:31,961
Ze werden nu gebruikt
in propagandafilms.
189
00:19:37,440 --> 00:19:40,569
Het concrete bewijs:
190
00:19:40,680 --> 00:19:43,809
Geld, documenten en brieven...
191
00:19:43,920 --> 00:19:48,084
spullen van de door de Duitsers gedode
Poolse officiers.
192
00:19:48,200 --> 00:19:55,687
Deze in het Pools geschreven kaart
van een Poolse krijgsgevangene...
193
00:19:55,800 --> 00:20:01,523
is gedateerd op 20 juni 1941.
194
00:20:03,000 --> 00:20:08,928
Sleutelgetuigen als boswachter Kiselev
werden onder bedreiging overgehaald...
195
00:20:09,040 --> 00:20:12,249
hun verklaring aan de Duitsers
in te trekken.
196
00:20:13,160 --> 00:20:18,451
Kiselev loog zelfs voor de Sovjet-
onderzoekscommissie en het journaal...
197
00:20:18,560 --> 00:20:21,404
over wat de Duitsers
hem hadden aangedaan.
198
00:20:22,880 --> 00:20:26,043
En weer dwongen ze me te vertellen...
199
00:20:26,160 --> 00:20:30,609
hoe de bolsjewieken
de Poolse officiers hadden gedood.
200
00:20:33,000 --> 00:20:36,971
De Britse regering
liet zich niet om de tuin leiden.
201
00:20:37,080 --> 00:20:42,689
Een Britse functionaris die had
onderzocht wat er zou zijn gebeurd...
202
00:20:42,800 --> 00:20:49,410
schreef in een geheim rapport
dat het bewijs van de Sovjets niet deugde.
203
00:20:50,760 --> 00:20:53,684
Maar dit moest geheim blijven.
204
00:20:53,800 --> 00:20:58,522
Churchill had Buitenlandse Zaken
al vooraf geschreven...
205
00:20:58,640 --> 00:21:02,361
dat niemand er ooit
met een woord over mocht praten.
206
00:21:08,360 --> 00:21:13,491
Roosevelt probeerde
het probleem rond Katyn te negeren.
207
00:21:13,600 --> 00:21:16,809
Hij richtte zich op het totale plaatje.
208
00:21:16,920 --> 00:21:22,768
Het Westen bereidde D-day voor
en vocht verbeten op de Grote Oceaan.
209
00:21:25,720 --> 00:21:31,090
Regel meteen een kopie voor me.
En stuur Hopkins er een.
210
00:21:31,760 --> 00:21:39,281
Roosevelt had nooit geantwoord op een
vorig rapport van Churchill over Katyn.
211
00:21:43,360 --> 00:21:48,571
Maar in mei 1944 moest Roosevelt
de moorden wel bespreken.
212
00:21:48,680 --> 00:21:53,811
Z'n vriend George Earle,
speciaal afgezant voor de Balkan...
213
00:21:53,920 --> 00:22:00,166
had bewijzen die hem ervan overtuigden
dat de Sovjets de schuldigen waren.
214
00:22:06,360 --> 00:22:11,571
Hier zijn de foto's.
Hier zijn de attesten.
215
00:22:12,680 --> 00:22:15,411
Wil je nog sterker bewijs?
216
00:22:17,280 --> 00:22:20,170
Misschien hebben ze het
in elkaar geflanst.
217
00:22:21,120 --> 00:22:25,205
De nazi's zijn namelijk heel slim.
218
00:22:26,880 --> 00:22:31,329
Dit is Duitse propaganda
en een Duits complot.
219
00:22:31,440 --> 00:22:35,889
Ik ben ervan overtuigd
dat de Russen dit niet hebben gedaan.
220
00:22:37,520 --> 00:22:42,765
George, jij maakt je al sinds 1942
zorgen vanwege Rusland.
221
00:22:44,880 --> 00:22:50,284
Ik zeg je dit:
Ik ben al ouder en ik heb veel ervaring.
222
00:22:50,400 --> 00:22:58,000
Die Russen bestaan uit 180 miljoen
mensen die 120 dialecten spreken.
223
00:22:58,120 --> 00:23:04,890
Na deze oorlog vliegen ze uiteen
als een kapotte centrifuge.
224
00:23:06,560 --> 00:23:09,689
Volgens mij was hij zwaar teleurgesteld.
225
00:23:09,800 --> 00:23:15,284
Hij was er vanaf het begin van overtuigd
dat de Russen het hadden gedaan.
226
00:23:17,160 --> 00:23:20,448
Tien maanden later, in maart 1945...
227
00:23:20,560 --> 00:23:25,521
zei Earle tegen Roosevelt dat hij
z'n bezorgdheid zou bekendmaken.
228
00:23:26,160 --> 00:23:31,246
Roosevelt schreef hem meteen dat
publicatie zou gelijkstaan aan verraad.
229
00:23:31,360 --> 00:23:33,931
Hij beval hem het achterwege te laten.
230
00:23:35,080 --> 00:23:40,405
Enkele dagen later
werd Earle's leven op z'n kop gezet.
231
00:23:41,160 --> 00:23:45,210
Hij zat te vissen in een roeiboot
op een meer in Maryland...
232
00:23:45,320 --> 00:23:48,130
toen hij onverwacht bezoek kreeg.
233
00:23:52,680 --> 00:23:55,411
Het waren FBI-agenten.
234
00:23:58,840 --> 00:24:02,208
Ze hadden verrassend nieuws voor hem:
235
00:24:02,320 --> 00:24:08,441
Hij moest voor een nieuw ambt direct naar
het 11 .000 km verderop gelegen Samoa.
236
00:24:11,840 --> 00:24:16,562
Het was duidelijk dat Roosevelt
z'n oude vriend uit de weg wilde hebben.
237
00:24:19,200 --> 00:24:23,888
Enkele weken later bezocht z'n zoon
de banneling in de oceaan.
238
00:24:25,080 --> 00:24:28,243
Hij was verbitterd en teleurgesteld.
239
00:24:28,360 --> 00:24:31,682
Hij was er kapot van
dat de president dit had gedaan.
240
00:24:31,800 --> 00:24:34,246
Zoiets doe je niet in een democratie.
241
00:24:34,360 --> 00:24:39,924
In oorlogstijd wel, vond de president
kennelijk. En hij kwam ermee weg.
242
00:24:42,880 --> 00:24:45,850
In Moskou, begin mei 1944...
243
00:24:45,960 --> 00:24:50,409
dacht men na over de vervolging
van een andere groep mensen.
244
00:24:52,440 --> 00:24:55,046
Lavrenti Beria, hoofd van de NKVD...
245
00:24:55,160 --> 00:24:59,768
besprak met Stalin het lot
van een etnische groep in het zuiden:
246
00:24:59,880 --> 00:25:02,360
De Krim-Tataren.
247
00:25:02,480 --> 00:25:06,405
Sommige Tataren
hadden gecollaboreerd met de Duitsers.
248
00:25:06,520 --> 00:25:08,966
De meesten echter niet.
249
00:25:11,080 --> 00:25:14,163
Op uw verzoek, kameraad Stalin...
250
00:25:14,280 --> 00:25:18,365
hebben we goed nagedacht
over het verraad van de Krim-Tataren...
251
00:25:18,480 --> 00:25:21,848
tegenover het Sovjetvolk.
252
00:25:21,960 --> 00:25:27,410
Dit rechtvaardigt dat wij hen allemaal
uit de Krim deporteren.
253
00:25:28,640 --> 00:25:30,130
Waarheen?
254
00:25:30,240 --> 00:25:33,050
Ver weg in Azië: Oezbekistan.
255
00:25:37,800 --> 00:25:41,691
In tegenstelling
tot wat het Westen wilde geloven...
256
00:25:42,400 --> 00:25:45,404
was Stalin meedogenloos als altijd.
257
00:25:46,080 --> 00:25:49,527
Iedere Krim-Tataar zou moeten bloeden.
258
00:26:02,440 --> 00:26:07,571
Er woonden zo'n 200.000 Tataren
hier op de Krim, aan de Zwarte Zee.
259
00:26:07,680 --> 00:26:11,890
De meesten waren blij dat ze
soldaten van het Rode Leger zagen...
260
00:26:12,000 --> 00:26:16,642
toen zij de Krim in april 1944
van de Duitsers bevrijdden.
261
00:26:18,440 --> 00:26:24,971
Zodra we de Sovjettanks zagen, renden
we erheen en reden met de soldaten mee.
262
00:26:26,040 --> 00:26:28,486
We waren dolblij met hen.
263
00:26:28,600 --> 00:26:31,444
We verwachtten
alleen maar mooie dingen.
264
00:26:32,880 --> 00:26:36,805
Gelukkig was de oorlog voorbij.
Alles kon opnieuw beginnen.
265
00:26:38,240 --> 00:26:41,244
Maar hoe lang duurde die mooie periode?
266
00:26:42,520 --> 00:26:44,329
Nog geen maand.
267
00:26:54,200 --> 00:26:58,091
Er werden 20.000 troepen van de NKVD
op de Krim ingezet...
268
00:26:58,200 --> 00:27:02,330
om het hele Tataarse volk
op Stalins bevel te straffen...
269
00:27:02,440 --> 00:27:06,047
omdat een minderheid
met de Duitsers had gecollaboreerd.
270
00:27:13,680 --> 00:27:21,485
Op 18 mei sloeg de NKVD
in alle Tataarse dorpen tegelijk toe.
271
00:27:32,680 --> 00:27:38,528
Ik las het bevel voor en natuurlijk
barstte iedereen in tranen en gillen uit.
272
00:27:39,600 --> 00:27:44,447
Ik moet wel zeggen
dat men alles deed wat wij vroegen.
273
00:28:05,440 --> 00:28:09,365
Ze deden heel ruw tegen ons.
We moesten voortmaken.
274
00:28:09,480 --> 00:28:12,768
We moesten sneller het huis uit.
Zo ging het.
275
00:28:12,880 --> 00:28:17,727
Wat konden we in vijftien minuten doen?
Er was geschreeuw, herrie en pijn...
276
00:28:17,840 --> 00:28:19,922
en er vloeiden bittere tranen.
277
00:28:27,480 --> 00:28:32,407
M'n moeder begon te huilen: Waarom?
Een zoon van me zit in het leger.
278
00:28:32,520 --> 00:28:34,921
'Dit moet een vergissing zijn.'
279
00:28:36,720 --> 00:28:39,883
Iedere Tataar
moest worden gedeporteerd.
280
00:28:40,000 --> 00:28:46,281
In het huis waar Nikanor Perebalev was,
werd een bedlegerige vrouw afgevoerd.
281
00:28:47,680 --> 00:28:50,445
Waar was die oude vrouw schuldig aan?
282
00:28:54,680 --> 00:28:58,446
Ze was niet direct schuldig.
283
00:28:58,560 --> 00:29:04,044
Maar de regering had besloten dat
het hele volk moest worden verdreven.
284
00:29:05,800 --> 00:29:08,724
Voor de volle 100%.
285
00:29:08,840 --> 00:29:13,562
Zelfs degenen die prijzen
en onderscheidingen hadden gekregen.
286
00:29:14,360 --> 00:29:20,925
Zij die aan het front hadden gevochten
en die gewond waren teruggekeerd.
287
00:29:21,040 --> 00:29:27,161
Iedereen moest worden verdreven.
Er werd geen onderscheid gemaakt.
288
00:29:34,400 --> 00:29:40,931
Het hele volk werd verbannen
naar Oezbekistan, 1600 km verderop.
289
00:29:41,960 --> 00:29:45,089
Een derde van hen
zou hierdoor omkomen.
290
00:29:46,880 --> 00:29:51,283
Veel mensen zeiden
dat Stalin hier zeker niets van wist.
291
00:29:51,400 --> 00:29:54,370
Anders zou dit nooit kunnen gebeuren.
292
00:29:54,480 --> 00:29:58,804
Onderweg ontstonden er geruchten
dat Stalin het had ontdekt...
293
00:29:58,920 --> 00:30:01,491
en dat we snel
weer naar huis zouden gaan.
294
00:30:01,600 --> 00:30:06,811
Men zuiverde hem steeds van blaam:
Hier zat iemand anders achter.
295
00:30:10,240 --> 00:30:13,369
Maar terwijl het Rode Leger
het land bevrijdde...
296
00:30:13,480 --> 00:30:18,611
beval Stalin ook de deportatie
van veel andere etnische groepen...
297
00:30:18,720 --> 00:30:23,931
zoals de Tsjetsjenen en de Kalmukken,
bij elkaar ruim een miljoen mensen.
298
00:30:30,360 --> 00:30:33,762
Nog geen maand na de deportatie
van de Krim-Tataren...
299
00:30:33,880 --> 00:30:36,884
begon het Westen aan D-day:
300
00:30:37,000 --> 00:30:42,166
Een grootschalige amfibische landing
op de Franse kust op 6 juni 1944.
301
00:30:43,040 --> 00:30:49,889
Het was het begin van het tweede front
waar Stalin al jaren om had gevraagd.
302
00:30:53,880 --> 00:30:56,326
Maar wat minder bekend is...
303
00:30:56,440 --> 00:31:03,961
is dat het Rode Leger op 23 juni een
offensief begon waarbij D-day verbleekte.
304
00:31:04,720 --> 00:31:10,762
Ruim 2,5 miljoen soldaten kwamen
tegenover Armeegruppe Mitte te staan.
305
00:31:10,880 --> 00:31:16,205
Binnen een maand was het Rode Leger
ruim 300 km opgerukt.
306
00:31:17,920 --> 00:31:21,367
Eind juli, in Lwów in Oost-Polen...
307
00:31:21,480 --> 00:31:26,646
gingen speciale troepen van de NKVD
de hoofdmacht voor.
308
00:31:34,360 --> 00:31:38,604
De Sovjets hadden dit gebied
drie jaar eerder nog bezet.
309
00:31:41,520 --> 00:31:47,368
Er zaten mensen in onze groep die al
sinds 1939 bij de geheime politie zaten.
310
00:31:49,760 --> 00:31:52,411
Zij kenden Lwów erg goed.
311
00:31:52,520 --> 00:31:56,650
Zij kozen onze routes
tussen de Duitsers door.
312
00:32:01,560 --> 00:32:06,009
Ze waren vooral geïnteresseerd
in het hoofdkwartier van de Gestapo...
313
00:32:06,120 --> 00:32:11,604
waar de Duitsers, met hun dossiers,
een snelle vlucht voorbereidden.
314
00:32:13,640 --> 00:32:19,249
Ze waren zo druk met het pakken van
hun auto's, dat onze komst hen verraste.
315
00:32:27,120 --> 00:32:30,567
Ze waren zo bang
dat ze niet eens verzet boden.
316
00:32:35,920 --> 00:32:40,369
We zochten in het archief
wie er met de Duitsers werkten.
317
00:32:49,120 --> 00:32:55,480
De NKVD wilde het hoofdkwartier
omtoveren tot haar nieuwe thuisplek.
318
00:32:56,880 --> 00:33:03,843
Van hieruit wilde de NKVD zich richten
op meer dan alleen collaborateurs.
319
00:33:03,960 --> 00:33:09,842
Ze wilde iedereen pakken die iets slechts
over het Sovjetregime had gezegd.
320
00:33:12,720 --> 00:33:17,647
Wie tegen de Sovjetmacht was,
werd gearresteerd.
321
00:33:20,000 --> 00:33:24,642
Ik begrijp dat dit wreed was
want ik heb nu meer meegemaakt.
322
00:33:26,320 --> 00:33:29,802
Nu is er democratie
en mag je alles zeggen.
323
00:33:35,960 --> 00:33:41,763
Destijds had je censuur. Niemand mocht
iets slechts over het systeem zeggen.
324
00:33:42,880 --> 00:33:44,882
Dat dacht ik tenminste.
325
00:33:51,640 --> 00:33:55,167
Lwów lag midden in het gebied
in Oost-Polen...
326
00:33:55,280 --> 00:33:58,727
dat de Sovjets in 1939 hadden ingepikt.
327
00:34:02,000 --> 00:34:06,244
In 1944, toen het Rode Leger
voor de tweede keer kwam...
328
00:34:06,360 --> 00:34:11,571
was het erger. We hadden wel enig idee
van wat de gevolgen zouden zijn...
329
00:34:13,240 --> 00:34:18,167
vanwege alle arrestaties
die in 1939 en 1940 waren verricht.
330
00:34:20,320 --> 00:34:21,970
Kameraden.
331
00:34:26,400 --> 00:34:33,204
Wij Oekraïners
wensen dat het Poolse volk...
332
00:34:33,320 --> 00:34:39,248
een sterk en onafhankelijk land krijgt.
333
00:34:39,360 --> 00:34:47,360
Laat het zelf z'n eigen toekomst bepalen.
334
00:34:50,120 --> 00:34:52,726
Ongeacht de propaganda...
335
00:34:52,840 --> 00:34:57,607
zouden de Sovjets dit land nooit meer
deel laten uitmaken van Polen.
336
00:35:00,040 --> 00:35:05,444
Voor ons was het geen bevrijdings-
maar een bezettingsoorlog.
337
00:35:05,560 --> 00:35:07,210
We voelden ons verraden.
338
00:35:07,320 --> 00:35:13,407
We hadden gehoopt dat het Westen
anders zou reageren. Dat was niet zo.
339
00:35:21,280 --> 00:35:25,968
Terwijl de Sovjet-Unie
het verzet in Lwów onderdrukte...
340
00:35:26,080 --> 00:35:32,042
streden en sneuvelden Poolse soldaten
hier in Italië, in het Britse leger.
341
00:35:37,520 --> 00:35:45,166
Deze Polen dachten dat ze hun leven
gaven opdat hun thuisland vrij kon zijn.
342
00:35:57,040 --> 00:36:03,127
Maar hoe dapper de Oost-Polen ook
vochten en hoeveel er sneuvelden...
343
00:36:03,240 --> 00:36:08,804
wat Stalin betrof, waren ze nu afkomstig
uit de Sovjet-Unie.
344
00:36:14,480 --> 00:36:20,249
In mei 1944 leverden de Polen hun
beroemdste slag onder het Britse leger:
345
00:36:20,360 --> 00:36:25,605
Hier, bij het klooster van Monte Cassino,
dat de weg naar Rome beschermde.
346
00:36:27,160 --> 00:36:32,690
Het terrein was ideaal voor de Duitse
verdedigers, die de omgeving bezetten.
347
00:36:32,800 --> 00:36:36,247
De geallieerden
werden hier maandenlang opgehouden.
348
00:36:37,040 --> 00:36:42,922
De Polen namen in mei deel aan
de laatste poging de berg in te nemen.
349
00:36:45,240 --> 00:36:51,691
Generaal Anders van het 2e Korps
liet ons meevechten bij Monte Cassino.
350
00:36:53,120 --> 00:36:56,169
Dit was een vuurdoop.
351
00:37:01,160 --> 00:37:05,609
De bergen werden verdedigd
door Duitse elitetroepen.
352
00:37:05,720 --> 00:37:10,601
Ze hadden al gauw een mening
over de vechtkwaliteiten van de Polen.
353
00:37:14,840 --> 00:37:19,004
De Polen waren bewonderenswaardig.
354
00:37:19,960 --> 00:37:22,440
Dat valt niet te ontkennen.
355
00:37:22,560 --> 00:37:26,804
Het waren dappere soldaten.
De dappersten van allemaal.
356
00:37:27,880 --> 00:37:33,728
Het was meer een innerlijke drang
die neigde naar fanatisme.
357
00:37:38,800 --> 00:37:44,125
Rond 4000 Polen stierven
of raakten gewond in deze ene veldslag.
358
00:37:45,200 --> 00:37:51,401
Uiteindelijk werd het klooster
op 18 mei 1944 door de Polen bezet.
359
00:37:51,520 --> 00:37:54,763
Na dagen van bittere strijd
en zware verliezen...
360
00:37:54,880 --> 00:37:58,089
wappert de Poolse vlag
op de ruïnes van het klooster.
361
00:38:02,400 --> 00:38:06,041
Op Monte Calvario,
die uitkijkt op Monte Cassino...
362
00:38:06,160 --> 00:38:09,130
staat een monument
voor het Poolse offer.
363
00:38:09,240 --> 00:38:13,086
Op een zijde staat:
Voor uw en onze vrijheid.
364
00:38:13,200 --> 00:38:16,363
Wij, soldaten van Polen,
gaven onze ziel aan god...
365
00:38:16,480 --> 00:38:21,520
ons leven aan de Italiaanse grond
en ons hart aan Polen.
366
00:38:26,400 --> 00:38:32,282
Maar ondanks het zware offer was Monte
Cassino een grote zege voor de Polen.
367
00:38:36,960 --> 00:38:41,363
Zij dachten zich aan het Britse leger
te hebben bewezen.
368
00:38:44,920 --> 00:38:50,165
Polen vecht met z'n bondgenoten
voor vrijheid en democratie.
369
00:38:57,200 --> 00:38:59,806
Majesteit: generaal Sasenkovski.
370
00:39:01,080 --> 00:39:06,803
In juli 1944 heette generaal Anders
koning George VI welkom...
371
00:39:06,920 --> 00:39:11,130
die in Italië
de geallieerde soldaten kwam feliciteren.
372
00:39:12,320 --> 00:39:15,642
Dit is een nummer
over de Poolse stad Lwów.
373
00:39:15,760 --> 00:39:20,926
De tekst luidt: Als ik ooit opnieuw
geboren word, dan alleen in Lwów.
374
00:39:30,200 --> 00:39:36,924
Maar in Lwów, waar ze over zongen,
begon het Rode Leger aan de bezetting.
375
00:39:50,960 --> 00:39:54,681
De Polen in het Britse leger
wisten het nog niet...
376
00:39:54,800 --> 00:39:57,963
maar de meesten
zouden Lwów nooit meer zien.
377
00:40:04,360 --> 00:40:11,164
In Warschau hoorde het Poolse verzet
hoe de Sovjets zich gedroegen.
378
00:40:12,720 --> 00:40:18,489
In Lwów werd de ondergrondse,
die met de Russen had samengewerkt...
379
00:40:18,600 --> 00:40:20,887
ontwapend en gearresteerd.
380
00:40:21,000 --> 00:40:25,642
We vernamen dat ze hetzelfde
in Warschau van plan waren.
381
00:40:25,760 --> 00:40:29,321
Daarom besloten we tot een opstand.
382
00:40:33,200 --> 00:40:40,288
De Poolse ondergrondse in Warschau
kwam op 1 augustus 1944 in opstand.
383
00:40:40,400 --> 00:40:43,404
Met hun aanval op de Duitsers...
384
00:40:43,520 --> 00:40:47,445
wilden ze hun onafhankelijkheid
aan de wereld tonen.
385
00:40:49,360 --> 00:40:55,083
M'n vriend kwam al na vier minuten om,
vlak naast me.
386
00:40:55,200 --> 00:40:57,282
Hij werd in de borst geraakt.
387
00:40:57,400 --> 00:41:02,804
Even daarvoor leefde hij nog.
Hij had z'n granaat zelfs nog in z'n hand.
388
00:41:02,920 --> 00:41:05,400
Toen begon de slachting.
389
00:41:15,600 --> 00:41:18,888
De Sovjets lieten de inwoners
van Warschau geloven...
390
00:41:19,000 --> 00:41:21,844
dat het Rode Leger hen kwam bevrijden.
391
00:41:27,320 --> 00:41:32,042
Maar de Polen vielen aan
zonder Stalin te hebben geraadpleegd.
392
00:41:34,160 --> 00:41:38,802
Het Rode Leger zat ten oosten
van Warschau, achter de Weichsel.
393
00:41:38,920 --> 00:41:43,369
Maar Stalin wilde niet dat het
zich in de strijd in Warschau mengde.
394
00:41:44,520 --> 00:41:50,004
Hij hielp zelfs geen geallieerde kisten
die steun gaven vanuit de lucht.
395
00:41:52,720 --> 00:41:58,124
We beseften dat ze ons
noch de Amerikanen zouden toestaan...
396
00:41:58,240 --> 00:42:00,561
op Sovjetgrondgebied te landen.
397
00:42:00,680 --> 00:42:05,766
Dit kwam op ons over als verraad:
398
00:42:06,920 --> 00:42:12,529
Ze verrieden niet alleen de Polen
maar ook de geallieerden.
399
00:42:14,120 --> 00:42:17,920
De Britten maakten 300 droppingvluchten
naar Warschau.
400
00:42:18,040 --> 00:42:22,443
Het waren vaak omslachtige vluchten
vanuit Zuid-Italië.
401
00:42:22,560 --> 00:42:28,647
Churchill wilde de verzetsstrijders
helpen, ongeacht wat Stalin vond.
402
00:42:28,760 --> 00:42:32,606
Veel missies werden gevlogen
door Polen van de RAF.
403
00:42:34,120 --> 00:42:37,841
Churchill zei: Het is een Pools eskader.
Als je wilt vliegen...
404
00:42:37,960 --> 00:42:41,442
'Het is jullie land en jullie hoofdstad.'
405
00:42:41,560 --> 00:42:45,167
Er was niemand die weigerde te gaan.
406
00:42:45,280 --> 00:42:49,251
Het was oorlog.
Je moest je vrienden helpen.
407
00:42:51,520 --> 00:42:54,524
Tadeusz Ruman
vloog 18 missies naar Warschau.
408
00:42:54,640 --> 00:42:59,168
Elke vlucht was gevaarlijker
want het was een lange vlucht...
409
00:42:59,280 --> 00:43:02,807
en de Duitsers kenden je route.
410
00:43:02,920 --> 00:43:07,528
Eind augustus werd Tadeusz
op de terugweg aangevallen.
411
00:43:07,640 --> 00:43:11,042
Op de basis maakte hij een noodlanding.
412
00:43:13,680 --> 00:43:17,321
Hij kreeg een onderscheiding
voor z'n moed.
413
00:43:21,560 --> 00:43:25,246
Ruim 100 van z'n Poolse collega's
werden neergehaald.
414
00:43:33,800 --> 00:43:41,730
Intussen kwam Churchill in Italië aan
voor 'n ontmoeting met generaal Anders.
415
00:43:55,240 --> 00:43:59,689
Ik wil u feliciteren
met de prachtige successen...
416
00:44:00,320 --> 00:44:02,561
Churchill zat in een lastig parket:
417
00:44:02,680 --> 00:44:08,369
Z'n Sovjetbondgenoot leek bijna in oorlog
met z'n Poolse bondgenoot.
418
00:44:08,480 --> 00:44:11,086
De mannen zijn vol energie.
419
00:44:11,200 --> 00:44:15,683
Maar we maken ons grote zorgen
om de toekomst van Polen...
420
00:44:15,800 --> 00:44:19,168
en de huidige toestand in Warschau.
421
00:44:20,000 --> 00:44:22,287
U moet ons vertrouwen.
422
00:44:22,400 --> 00:44:28,123
Engeland is in deze oorlog gestapt
om uw onafhankelijkheid te verdedigen.
423
00:44:28,240 --> 00:44:32,643
Ik kan u verzekeren dat wij u nooit
in de steek zullen laten.
424
00:44:34,040 --> 00:44:38,602
Onze soldaten
hebben nooit op enig moment...
425
00:44:38,720 --> 00:44:42,202
hun vertrouwen in Engeland verloren.
426
00:44:42,840 --> 00:44:46,526
Maar als de Sovjets
Polen binnentrekken...
427
00:44:46,640 --> 00:44:51,931
zullen ze onze families oppakken
en tot ver in Rusland deporteren...
428
00:44:52,040 --> 00:44:57,683
zoals ze ook in 1939 hebben gedaan.
429
00:45:02,480 --> 00:45:09,887
Onze vrouwen en kinderen
zitten in Warschau.
430
00:45:11,960 --> 00:45:18,650
Maar we hebben liever dat zij sterven...
431
00:45:20,400 --> 00:45:24,644
dan dat zij moeten leven
onder de bolsjewieken.
432
00:45:25,280 --> 00:45:30,605
We gaan allemaal liever strijdend dood...
433
00:45:30,720 --> 00:45:33,610
dan dat we moeten leven
in onderdrukking.
434
00:45:35,880 --> 00:45:41,205
Ik weet dat de Duitsers en Russen
uw beste elementen ombrengen...
435
00:45:41,320 --> 00:45:46,360
vooral de intellectuelen.
Ik voel enorm met u mee.
436
00:45:46,480 --> 00:45:53,682
Maar heb vertrouwen: wij laten u niet
in de steek en Polen zal gelukkig worden.
437
00:45:53,800 --> 00:45:57,521
Ik en m'n vriend, president Roosevelt...
438
00:45:57,640 --> 00:46:03,568
wie ik m'n steun heb toegezegd
en die zal worden herkozen...
439
00:46:04,200 --> 00:46:07,170
zullen Polen nooit in de steek laten.
440
00:46:08,160 --> 00:46:10,481
Vertrouw op ons.
441
00:46:20,000 --> 00:46:24,927
Maar Churchills steun
veranderde weinig in Warschau.
442
00:46:25,040 --> 00:46:27,168
En daar was het beroerd.
443
00:46:29,840 --> 00:46:36,883
Stel je voor: ruim 60 dagen
in beestachtige omstandigheden.
444
00:46:37,800 --> 00:46:40,485
We werden opgejaagd.
445
00:46:40,600 --> 00:46:47,290
Stel je voor: je naaste vrienden gedood,
de stad en de kerken platgebrand...
446
00:46:47,400 --> 00:46:50,404
en al het leven stort in.
447
00:46:50,520 --> 00:46:54,127
En alles waar je voor leefde, is weg.
448
00:46:57,600 --> 00:47:02,731
De Duitsers schoten
op Poolse burgers en verzetsstrijders.
449
00:47:04,280 --> 00:47:08,330
In de twee weken na het begin
van de opstand werden er in een wijk...
450
00:47:08,440 --> 00:47:12,001
minstens 40.000 burgers
door de Duitsers gedood.
451
00:47:20,960 --> 00:47:27,047
Een van de ergste gruweldaden vond
plaats in de kelder van dit ziekenhuis.
452
00:47:27,920 --> 00:47:33,962
Op 2 september 1944 arriveerde er
een afdeling Duitse hulptroepen.
453
00:47:34,080 --> 00:47:39,086
Ze vonden de kelderruimten,
vol gewonde Poolse mannen en vrouwen.
454
00:48:01,800 --> 00:48:05,771
De kreten van die dronken soldaten
waren beangstigend.
455
00:48:07,240 --> 00:48:11,404
Steeds kwam er een binnen
en verkrachtte de meisjes.
456
00:48:11,520 --> 00:48:13,761
Het was vreselijk.
457
00:48:13,880 --> 00:48:19,649
Ze gilden, maar ze konden niets doen
want ze waren zwaargewond.
458
00:48:21,440 --> 00:48:25,126
De mensen in dat ziekenhuis
waren zwaargewond.
459
00:48:31,400 --> 00:48:35,121
Danuta Galkowa wist zich te verstoppen...
460
00:48:35,240 --> 00:48:38,323
maar ze was getuige
van de massaverkrachting.
461
00:48:39,720 --> 00:48:44,760
Je kunt je niet voorstellen dat
zoiets kan, terwijl er mensen toekijken.
462
00:48:48,080 --> 00:48:51,289
De verkrachtingen en moorden
in dit ziekenhuis...
463
00:48:51,400 --> 00:48:56,440
vormden een fractie van de gruweldaden
door de Duitsers in Warschau.
464
00:48:57,280 --> 00:49:01,649
In totaal kwamen er
ruim 200.000 Poolse burgers om.
465
00:49:07,240 --> 00:49:12,167
De Polen in Warschau capituleerden
ten slotte in begin oktober 1944.
466
00:49:16,120 --> 00:49:19,806
Enkele weken eerder
had Stalin hen wat hulp geboden...
467
00:49:19,920 --> 00:49:23,447
waaronder wat gedropte benodigdheden.
468
00:49:23,560 --> 00:49:27,645
Maar velen vonden dat hij bewust
te weinig deed, en te laat.
469
00:49:30,080 --> 00:49:33,801
De strijd in Warschau
had ruim 60 dagen geduurd.
470
00:49:33,920 --> 00:49:36,082
Nu was het voorbij.
471
00:49:40,680 --> 00:49:45,686
Toen wij het nieuws hoorden,
begon iedereen te huilen.
41156
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.