Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:14,014 --> 00:00:18,318
Ik denk dat ze gefrustreerd is,
omdat ze zich nog niet kan verplaatsen...
2
00:00:19,386 --> 00:00:21,388
...maar ze dat graag zou willen.
3
00:00:26,493 --> 00:00:29,295
Baby's hebben honderden spieren.
4
00:00:34,334 --> 00:00:37,003
En in het begin is het één grote mix...
5
00:00:37,070 --> 00:00:40,907
...van ongeorganiseerde stimuli
die ze niet weten te beheersen.
6
00:00:48,448 --> 00:00:52,952
Maar binnen een paar weken lukt het ze
voorwerpen met hun ogen te volgen.
7
00:00:56,389 --> 00:00:59,759
Binnen een paar maanden
kunnen ze zitten en dingen pakken.
8
00:00:59,826 --> 00:01:02,996
Ze moeten daar ergens in zitten.
9
00:01:03,063 --> 00:01:05,565
Weet je waar de brug is?
-Waar zijn ze?
10
00:01:06,433 --> 00:01:07,734
Wat een mysterie is...
11
00:01:08,134 --> 00:01:13,073
...is achterhalen op welke manier
die complexiteit steeds groter wordt.
12
00:01:14,074 --> 00:01:17,177
Waar moet die in? Daarin.
13
00:01:17,277 --> 00:01:19,446
Hierin, geloof ik.
-Zo ja.
14
00:01:19,913 --> 00:01:22,148
In de mond. Test hem, doet hij het?
15
00:01:23,683 --> 00:01:28,388
Het prachtigste aan baby's die bewegen...
16
00:01:29,189 --> 00:01:31,191
...is dat ze in hun eerste jaar...
17
00:01:32,892 --> 00:01:37,730
...meer motorische vaardigheden leren
dan in welke andere periode dan ook.
18
00:01:41,501 --> 00:01:45,305
Alles gaat zo snel
en er valt zoveel te leren.
19
00:01:48,141 --> 00:01:49,576
Worden we zo geboren?
20
00:01:51,311 --> 00:01:55,548
Met aangeboren kennis of vaardigheden?
21
00:01:58,585 --> 00:02:00,687
Wat ben jij snugger.
22
00:02:07,861 --> 00:02:10,797
Alles rond een baby
is constant in beweging.
23
00:02:12,765 --> 00:02:15,935
Maar dankzij bewegingen van anderen
begrijpen we...
24
00:02:16,002 --> 00:02:19,339
...hoe ze zich voelen,
wat ze gaan doen en nu doen.
25
00:02:20,673 --> 00:02:23,443
Dat is iets
wat sociale banden mogelijk maakt.
26
00:02:26,346 --> 00:02:29,983
Hoe leren ze interageren
en andermans acties anticiperen?
27
00:02:31,784 --> 00:02:32,852
Hoe lukt ze dat?
28
00:02:35,922 --> 00:02:38,791
EEN NETFLIX-ORIGINAL DOCUMENTAIRESERIE
29
00:02:51,638 --> 00:02:54,307
BEWEGING
30
00:03:09,656 --> 00:03:12,492
Voor de eerste paar weken geldt echt...
31
00:03:13,626 --> 00:03:15,528
Hij wordt wakker, slaapt en eet.
32
00:03:16,196 --> 00:03:17,463
Wat is dat voor toet?
33
00:03:18,198 --> 00:03:22,302
Je verschoont hem
en er is maar weinig interactie.
34
00:03:22,502 --> 00:03:23,636
Wat hebben we hier?
35
00:03:24,003 --> 00:03:27,707
VIJF WEKEN OUD
36
00:03:28,741 --> 00:03:32,545
Toen hij aan zijn tweede maand begon,
begon hij wat meer te doen.
37
00:03:33,513 --> 00:03:37,984
Je begint je de komende weken
en maanden een beetje voor te stellen.
38
00:03:38,484 --> 00:03:42,956
Dan begint hij echt met je te spelen
en met je te interageren.
39
00:03:43,356 --> 00:03:44,691
Dat wordt vast leuk.
40
00:03:46,626 --> 00:03:47,927
Waar droom je over?
41
00:03:52,198 --> 00:03:53,099
Hé, maatje.
42
00:03:55,368 --> 00:03:57,937
Hoe gaat het met je? Fijne dag gehad?
43
00:03:58,304 --> 00:03:59,606
4,690 kilo.
44
00:03:59,706 --> 00:04:02,508
4,690? Moet je al die spieren zien.
45
00:04:02,675 --> 00:04:04,444
Hij heeft zin om te lopen.
46
00:04:05,812 --> 00:04:07,513
We zagen dat hij ons volgde.
47
00:04:11,451 --> 00:04:13,386
Rich bewoog met zijn hoofd.
48
00:04:14,020 --> 00:04:16,823
Pascoe maakte oogcontact met hem.
49
00:04:16,889 --> 00:04:20,960
En toen Rich met zijn hoofd bewoog,
hield hij oogcontact...
50
00:04:21,027 --> 00:04:22,562
...en bewoog hij zelf ook.
51
00:04:23,463 --> 00:04:26,032
Hallo. Goed zo. En weer terug.
52
00:04:26,432 --> 00:04:28,067
Ben je er klaar voor?
53
00:04:28,134 --> 00:04:30,336
Ik zou graag weten waaraan hij denkt.
54
00:04:31,170 --> 00:04:36,743
Het is geweldig dat je brein je kan leren
om zoiets te doen. Echt geschift.
55
00:04:38,144 --> 00:04:39,045
Goed zo.
56
00:04:39,879 --> 00:04:40,713
Hier ben ik.
57
00:05:01,234 --> 00:05:04,871
Zolang ik me kan herinneren
word ik al gefascineerd...
58
00:05:04,937 --> 00:05:08,141
...door hoe mensen bewegen
en hun bewegingen beheersen.
59
00:05:09,842 --> 00:05:13,279
In mijn familie zijn we dol op sport.
60
00:05:13,746 --> 00:05:19,018
Mijn vader en mijn broer
waren profvoetballers in Nederland.
61
00:05:19,385 --> 00:05:22,055
En veel van mijn ooms en tantes...
62
00:05:22,155 --> 00:05:26,592
...zijn gymleraren en zijn geïnteresseerd
in hoe kinderen bewegen.
63
00:05:33,499 --> 00:05:38,037
NOORSE UNIVERSITEIT
VOOR WETENSCHAP EN TECHNOLOGIE
64
00:05:39,305 --> 00:05:43,009
Toen ik begin jaren 90
bezig was met mijn promotieonderzoek...
65
00:05:43,643 --> 00:05:47,747
...was de academische gemeenschap
ervan overtuigd...
66
00:05:47,814 --> 00:05:51,551
...dat baby's die geboren waren
met een nog onvolgroeid brein...
67
00:05:52,151 --> 00:05:55,455
...niet in staat waren
om zelf bewegingen te maken.
68
00:05:55,755 --> 00:05:59,892
Dat ze alleen in staat waren
om reflexbewegingen te maken...
69
00:06:00,193 --> 00:06:04,897
...zoals de zuigreflex
en de corneareflex.
70
00:06:09,802 --> 00:06:13,306
Ze dachten dat de baby's
gewoon vol ongeduld wachtten...
71
00:06:13,740 --> 00:06:16,142
...tot hun hersenen volgroeid waren.
72
00:06:17,143 --> 00:06:19,679
En ik kon dat gewoon niet geloven.
73
00:06:22,448 --> 00:06:27,687
Dus besloot ik tekenen te zoeken
die erop wezen...
74
00:06:27,754 --> 00:06:33,426
...dat ze hun bewegingen wel
op doelmatige wijze kunnen beheersen.
75
00:06:37,330 --> 00:06:39,165
Dit is de kleine Hjalmar.
76
00:06:39,665 --> 00:06:43,169
En hij is geboren op 21 november, toch?
-Ja.
77
00:06:44,604 --> 00:06:46,038
Een goede bevalling?
78
00:06:48,408 --> 00:06:51,144
Veel drama?
-Nee. Het is vrij normaal verlopen.
79
00:06:52,345 --> 00:06:54,380
Zullen we die kant op gaan?
80
00:07:00,453 --> 00:07:02,989
Een van de eerste dingen
die baby's doen...
81
00:07:03,055 --> 00:07:06,359
...is dit soort armbewegingen
voor hun gezicht maken.
82
00:07:11,497 --> 00:07:12,565
Dus 4,780 kilo.
83
00:07:13,266 --> 00:07:15,067
Goed. Bedankt.
84
00:07:16,803 --> 00:07:21,374
Ik had het vermoeden diep vanbinnen
dat er juist wel...
85
00:07:21,541 --> 00:07:25,678
...bewuste bewegingen waren,
en zelfs bij de eerste bewegingen.
86
00:07:27,380 --> 00:07:29,582
Maar ze zijn erg lastig op te sporen.
87
00:07:31,217 --> 00:07:33,286
Niemand had dat nog onderzocht.
88
00:07:34,954 --> 00:07:37,690
We hebben een babybedje voor Hjalmar.
89
00:07:38,724 --> 00:07:43,696
We bedachten dat we
onze theorie zouden kunnen testen...
90
00:07:44,330 --> 00:07:48,167
...door de armen van de baby
uit zijn gezicht weg te trekken.
91
00:07:50,036 --> 00:07:51,771
Wil je voor ons gaan liggen?
92
00:07:53,239 --> 00:07:54,106
Kijk eens aan.
93
00:07:54,707 --> 00:08:00,213
We gebruiken borelingen,
baby's die jonger zijn dan 24 dagen.
94
00:08:01,047 --> 00:08:04,283
Ga je voor ons met je armen zwaaien?
95
00:08:06,319 --> 00:08:08,087
En nu deze hier.
96
00:08:11,491 --> 00:08:13,392
We hebben gewichten bevestigd...
97
00:08:13,726 --> 00:08:17,129
...aan touwtjes
die aan hun polsen geknoopt waren...
98
00:08:17,196 --> 00:08:19,565
...die over katrollen liepen.
99
00:08:21,334 --> 00:08:22,168
Ziezo.
100
00:08:26,239 --> 00:08:31,043
Als de baby's hun arm
voor hun gezicht bleven houden...
101
00:08:31,110 --> 00:08:33,379
...ondanks dat we eraan trokken...
102
00:08:33,679 --> 00:08:36,916
...bleek dat ze
tegen de gewichten wilden knokken...
103
00:08:37,283 --> 00:08:39,185
...om hun arm te kunnen zien.
104
00:08:42,455 --> 00:08:44,457
Je bedenkt een experiment...
105
00:08:44,524 --> 00:08:47,760
...en hoopt dat het werkt,
maar dat weet je nooit zeker.
106
00:08:53,533 --> 00:08:59,238
We zagen dat de baby ondanks de gewichten
zijn arm voor zijn gezicht bleef houden.
107
00:09:01,340 --> 00:09:05,945
Terwijl de arm
aan de andere kant van het hoofd...
108
00:09:06,012 --> 00:09:11,751
...steeds meer naar onder werd getrokken
naarmate we meer gewicht toevoegden.
109
00:09:15,855 --> 00:09:18,591
Dat is iets wat je niet zou verwachten...
110
00:09:19,025 --> 00:09:22,395
...als deze armbewegingen
simpelweg reflexen zouden zijn.
111
00:09:24,463 --> 00:09:25,298
Zullen we?
-Ja.
112
00:09:27,433 --> 00:09:31,671
Mag ik je even hebben?
Je bent zo'n grote meid.
113
00:09:32,271 --> 00:09:34,240
In de baarmoeder zien ze niets.
114
00:09:35,575 --> 00:09:41,714
Dus ik denk dat baby's
in de eerste weken van hun leven...
115
00:09:41,781 --> 00:09:47,587
...een link leggen tussen bewegingen
en het zien van die bewegingen.
116
00:09:48,921 --> 00:09:50,957
En die twee dingen samen...
117
00:09:51,490 --> 00:09:54,594
...triggeren de ontwikkeling
van hun hersenen.
118
00:09:57,330 --> 00:10:03,836
We kunnen niet verwachten van baby's
dat ze weten dat ze armen hebben.
119
00:10:04,003 --> 00:10:08,407
Ze zouden misschien kunnen denken
dat ze geboren zijn met vleugels.
120
00:10:10,576 --> 00:10:15,848
Dus we schreven ons proefschrift
en dachten dat we beroemd zouden worden.
121
00:10:17,950 --> 00:10:20,886
Maar we kregen het
binnen een week weer terug.
122
00:10:22,121 --> 00:10:23,255
Het was afgewezen.
123
00:10:26,158 --> 00:10:30,396
De promotor zei dat de arm
voor hun gezicht omhoog bleef...
124
00:10:30,763 --> 00:10:33,065
...niet omdat de baby hem wilde zien...
125
00:10:33,132 --> 00:10:35,234
...maar omdat hij gespierder was.
126
00:10:40,506 --> 00:10:46,679
Dus bedachten we dat als we ervoor zorgden
dat de baby's beide armen niet zagen...
127
00:10:47,046 --> 00:10:48,881
...je zou verwachten...
128
00:10:48,948 --> 00:10:52,585
...dat beide armen
naar beneden getrokken zouden worden.
129
00:10:55,221 --> 00:11:00,026
We plaatsten de baby's letterlijk
met hun hoofd in een schoenendoos...
130
00:11:00,226 --> 00:11:02,061
...zodat ze hun arm niet zagen.
131
00:11:02,928 --> 00:11:07,600
En deze keer werden beide armen
naar beneden getrokken door de gewichten.
132
00:11:09,035 --> 00:11:13,105
We ontdekten dus
dat baby's bereid zijn moeite te doen...
133
00:11:13,339 --> 00:11:16,475
...om hun armen
voor hun gezicht te houden...
134
00:11:16,709 --> 00:11:18,911
...maar alleen als ze ze kunnen zien.
135
00:11:21,781 --> 00:11:25,284
We hebben opnieuw een proefschrift
geschreven en ingestuurd.
136
00:11:26,619 --> 00:11:31,290
Maar ze zeiden dat baby's
dat niet kunnen en niet slim zijn.
137
00:11:31,390 --> 00:11:35,294
Dat het simpele, primitieve wezens zijn.
138
00:11:35,361 --> 00:11:40,366
Ik vond ze zo inflexibel en halsstarrig.
139
00:11:43,936 --> 00:11:47,006
We moesten dus echt
helemaal opnieuw beginnen.
140
00:11:59,952 --> 00:12:02,021
Goede plek voor een picknick, toch?
141
00:12:02,088 --> 00:12:05,357
Leg dit op je schoot. Zo ja.
142
00:12:07,093 --> 00:12:09,562
DRIE MAANDEN OUD
143
00:12:10,129 --> 00:12:11,330
Wat klets jij veel.
144
00:12:15,334 --> 00:12:17,069
Vertel je me hoe het zit?
145
00:12:18,204 --> 00:12:21,340
Ik heb gemerkt
dat ze nu echt veel meer beweegt.
146
00:12:21,407 --> 00:12:25,745
Ze schopte gisteren zo met haar benen
toen ik wat tegen haar zei.
147
00:12:26,245 --> 00:12:27,780
Je zit nog in de apenfase.
148
00:12:28,748 --> 00:12:31,383
Je bent nog een aapje,
je grijpt alles vast.
149
00:12:34,153 --> 00:12:38,057
Ze reageert in zekere zin
ook met haar lichaam op ons.
150
00:12:39,391 --> 00:12:43,796
Ik deed haar in bad en ik merkte
dat ze terwijl ze in haar badzitje zat...
151
00:12:43,863 --> 00:12:47,266
...haar lichaam zo bewoog
dat ze over het randje gleed.
152
00:12:50,703 --> 00:12:51,837
Ze pakt alles vast.
153
00:12:52,538 --> 00:12:53,706
Mijn haar.
154
00:12:54,673 --> 00:12:55,641
Dekens.
155
00:12:57,309 --> 00:12:58,277
Stukjes pluis.
156
00:12:59,745 --> 00:13:02,748
Jij pakt de laatste tijd
veel dingen beet, hè?
157
00:13:03,482 --> 00:13:05,084
Geen idee of dat bewust is.
158
00:13:05,151 --> 00:13:09,688
Misschien raakt ze iets aan met haar hand
en raapt ze het dan maar op.
159
00:13:12,558 --> 00:13:13,459
Wat is er?
160
00:13:20,032 --> 00:13:21,534
Gelukkig heb ik er twee.
161
00:13:22,034 --> 00:13:25,237
Lily vermaakt Willow
en Willow kijkt wat naar haar.
162
00:13:28,140 --> 00:13:31,944
En ik zie hoe hun onderlinge band
een beetje hechter wordt.
163
00:13:32,011 --> 00:13:35,948
's Ochtends worden we wakker
en vraagt Lily waar Willow is.
164
00:13:36,015 --> 00:13:37,783
Ze hoort nu echt bij ons.
165
00:13:57,336 --> 00:13:59,972
Mijn man Ruud en ik hebben vijf kinderen.
166
00:14:01,340 --> 00:14:06,445
Mijn eerste baby, Zoey,
werd halverwege onze promotie geboren.
167
00:14:07,479 --> 00:14:10,482
Ik had een jonge baby...
168
00:14:11,350 --> 00:14:14,119
...en een proefschrift
dat net was afgewezen.
169
00:14:16,222 --> 00:14:21,227
Ik moest snel weer aan het werk
en haar gebruiken bij mijn experimenten.
170
00:14:22,461 --> 00:14:25,798
We plaatsten een camera boven haar bedje.
171
00:14:34,607 --> 00:14:40,079
Zonder geluid te maken,
begon ze haar eigen handen te ontdekken.
172
00:14:44,483 --> 00:14:49,521
En soms raakte ze per ongeluk
een speeltje aan dat boven haar hing...
173
00:14:49,622 --> 00:14:53,926
...en keek ze erg verbaasd, zo van:
heb ik dat speeltje aangeraakt?
174
00:14:55,895 --> 00:14:58,564
En dat deed ze wel 45 minuten lang.
175
00:14:59,632 --> 00:15:05,771
Het was echt opwindend om te zien
hoe mijn baby mijn vermoeden bevestigde...
176
00:15:05,838 --> 00:15:09,775
...dat baby's
hun eerste drie, vier maanden gebruiken...
177
00:15:10,175 --> 00:15:15,414
...om een link te leggen tussen
hun armen zien en hun armen bewegen.
178
00:15:21,520 --> 00:15:22,888
Het stimuleerde me...
179
00:15:22,955 --> 00:15:27,126
...om voor eens en altijd te laten zien
dat het echt zo zat.
180
00:15:29,228 --> 00:15:33,832
We voorkwamen dat de baby's
hun eigen armen konden zien.
181
00:15:34,767 --> 00:15:36,735
We filmden de hand.
182
00:15:38,337 --> 00:15:41,206
En deze keer kon de baby op het scherm...
183
00:15:41,273 --> 00:15:45,744
...de hand zien
die niet aan de kant van zijn gezicht zat.
184
00:15:46,845 --> 00:15:48,147
Mag ik hem even?
-Ja.
185
00:15:48,213 --> 00:15:49,448
Eventjes maar.
186
00:15:50,249 --> 00:15:53,886
Als ze geïnteresseerd zouden zijn
in de arm die ze zagen...
187
00:15:54,286 --> 00:15:59,758
...zouden ze de hand omhoog houden
die zichtbaar was op het scherm...
188
00:16:00,693 --> 00:16:05,331
...en de hand aan de kant
waarnaar de baby keek...
189
00:16:05,397 --> 00:16:08,600
...zou naar beneden worden getrokken.
190
00:16:08,667 --> 00:16:14,540
Dus verwachtten we dat de uitkomst
haaks op het eerste experiment zou staan.
191
00:16:29,355 --> 00:16:33,325
We hebben een aantal baby's getest
en een mooie grafiek gemaakt.
192
00:16:34,059 --> 00:16:37,896
Je ziet dat de armen die ze niet zien
naar beneden getrokken zijn.
193
00:16:39,398 --> 00:16:44,536
Alleen de hand die ze op het scherm zien
houden ze omhoog.
194
00:16:45,571 --> 00:16:46,572
Ondanks de gewichten.
195
00:16:46,638 --> 00:16:49,742
En dat was een uitkomst
die niemand kon ontkennen.
196
00:16:50,843 --> 00:16:53,312
OORSPRONKELIJK EXPERIMENT
197
00:16:53,445 --> 00:16:58,684
Pasgeboren baby's zijn echt in staat
om bewuste bewegingen te maken.
198
00:17:04,523 --> 00:17:09,962
Baby's beginnen onmiddellijk aan die reis
in die prachtige wereld van beweging.
199
00:17:12,631 --> 00:17:14,099
Dat was briljant.
200
00:17:15,234 --> 00:17:17,770
Ik heb een fles champagne geopend...
201
00:17:18,404 --> 00:17:22,374
...en het proefschrift geschreven,
dat werd gepubliceerd in Science.
202
00:17:24,643 --> 00:17:25,978
Dat was niet niets.
203
00:17:40,626 --> 00:17:42,428
TWEE MAANDEN OUD
204
00:17:42,528 --> 00:17:45,364
Hij raakt erg opgewonden als hij ze raakt.
205
00:17:45,931 --> 00:17:48,534
Pascoe's nieuwste truc...
206
00:17:49,535 --> 00:17:53,772
...is zijn benen in de lucht steken
en tegen het sterretje schoppen.
207
00:17:55,274 --> 00:17:57,776
Hij wordt later vast voetballer.
208
00:17:59,211 --> 00:18:02,414
Als wij in de kamer zaten
en je wat zei in de keuken...
209
00:18:02,481 --> 00:18:06,251
...kwam hij omhoog en keek hij de gang in,
in jouw richting.
210
00:18:06,652 --> 00:18:07,719
Best cool.
211
00:18:15,094 --> 00:18:16,595
VIJF MAANDEN OUD
212
00:18:16,962 --> 00:18:19,298
Hij steekt zijn handen uit naar dingen.
213
00:18:19,364 --> 00:18:22,334
Dus als hij speelgoed ziet
dat hij wil hebben...
214
00:18:23,402 --> 00:18:26,038
Het is leuk om te zien hoe hij beseft...
215
00:18:26,105 --> 00:18:31,376
... dat die dingen aan zijn armen
handen zijn waarmee hij dingen kan pakken.
216
00:18:33,445 --> 00:18:36,949
Pascoe houdt van erwten
en hij is zes maanden oud.
217
00:18:38,550 --> 00:18:41,553
Zodra je weet waartoe ze in staat zijn...
218
00:18:41,854 --> 00:18:45,023
...zul je andere verwachtingen
van baby's hebben.
219
00:18:47,292 --> 00:18:50,129
Kom terug omhoog.
En weer naar beneden.
220
00:18:52,731 --> 00:18:55,868
Als een baby beweegt, speelt...
221
00:18:56,301 --> 00:19:00,205
...en over zichzelf
en de omgeving om hem heen leert...
222
00:19:00,472 --> 00:19:04,743
...bouwt hij in zekere zin
aan de infrastructuur van zijn brein.
223
00:19:07,045 --> 00:19:10,015
Het is belangrijk
om een baby te stimuleren...
224
00:19:10,415 --> 00:19:15,888
...en een baby te laten bewegen
en de wereld zo te laten interpreteren.
225
00:19:18,357 --> 00:19:19,658
Meneer Vlindertje.
226
00:19:20,859 --> 00:19:26,765
Het aantal connecties tussen hersencellen
en de kwaliteit van die connecties...
227
00:19:26,832 --> 00:19:32,504
...zijn allemaal afhankelijk van de zaken
waaraan de baby is blootgesteld.
228
00:19:35,941 --> 00:19:40,245
Dus hoe meer verschillende ervaringen
een baby opdoet...
229
00:19:40,579 --> 00:19:44,383
...hoe beter hij kan bouwen
aan zijn eigen brein.
230
00:19:59,331 --> 00:20:01,466
Ik ben dol op sciencefiction.
231
00:20:02,935 --> 00:20:05,938
Het is een geweldig middel
om ideeën te onderzoeken.
232
00:20:06,004 --> 00:20:07,472
WETENSCHAP
233
00:20:07,639 --> 00:20:13,278
En die benadering binnen de sciencefiction
kan ook in de wetenschap worden gebruikt.
234
00:20:17,015 --> 00:20:18,250
Ik ben onderzoeker.
235
00:20:18,951 --> 00:20:22,821
Ik combineer
kunstmatige intelligentie en psychologie.
236
00:20:24,022 --> 00:20:27,192
ONDERZOEKSCENTRUM INRIA
237
00:20:28,894 --> 00:20:31,496
Baby's zijn geweldige leermachines.
238
00:20:32,130 --> 00:20:35,300
Als ze zes maanden zijn,
kunnen ze dingen beetpakken.
239
00:20:36,435 --> 00:20:40,372
En daarna ontwikkelen ze al snel
fijne motoriek met hun vingers.
240
00:20:41,373 --> 00:20:43,475
Maar ik wilde een machine bouwen...
241
00:20:43,542 --> 00:20:46,979
...om te kijken hoe baby's
zo snel en goed leren bewegen.
242
00:20:49,681 --> 00:20:54,386
Het lijkt alsof er een soort
intern systeem in de hersenen is...
243
00:20:55,153 --> 00:21:01,226
...dat kinderen ertoe aanzet nieuwe dingen
dankzij nieuwe bewegingen te leren.
244
00:21:02,928 --> 00:21:05,297
Ze blijven zichzelf continu uitdagen.
245
00:21:05,497 --> 00:21:10,269
Ze proberen dingen te verkennen
die net verder gaan dan wat ze al kunnen.
246
00:21:11,370 --> 00:21:14,072
Dat is wat mensen nieuwsgierigheid noemen.
247
00:21:21,179 --> 00:21:23,782
Moet je jou nu eens zien.
248
00:21:24,449 --> 00:21:27,419
VIJF MAANDEN OUD
249
00:21:27,619 --> 00:21:30,889
Je zit rechtop. Zo ongeveer.
250
00:21:34,159 --> 00:21:36,161
Ze kan nu erg goed zitten.
251
00:21:39,531 --> 00:21:40,999
Je zit op het bed.
252
00:21:42,567 --> 00:21:47,906
Op een bepaald moment ontdekken
en leren kinderen hoe ze kunnen zitten.
253
00:21:47,973 --> 00:21:49,341
Is dit grappig?
254
00:21:54,613 --> 00:21:56,248
Zo zijn hun handen vrij.
255
00:21:56,548 --> 00:21:59,951
Daardoor kunnen ze
een nieuwe wereld ontdekken.
256
00:22:02,854 --> 00:22:06,491
En die handen worden instrumenten
die hen in staat stellen...
257
00:22:06,558 --> 00:22:09,995
...nog meer aspecten
van hun wereld te ontdekken.
258
00:22:10,629 --> 00:22:12,130
O, ik snap wat je doet.
259
00:22:12,197 --> 00:22:14,066
TIEN MAANDEN OUD
260
00:22:14,166 --> 00:22:16,702
Ze wil nu niet zomaar iets vasthouden.
261
00:22:16,768 --> 00:22:20,038
Ze wil iets waarop ze kan drukken,
iets wat iets doet.
262
00:22:21,440 --> 00:22:25,444
Ze doet veel dingen
niet meer willekeurig, maar bewust.
263
00:22:25,610 --> 00:22:28,180
Dat is opwindend, nietwaar?
264
00:22:29,147 --> 00:22:31,149
Je bent erg trots, hè?
265
00:22:31,616 --> 00:22:33,385
Daar ben je dol op, hè?
266
00:22:35,687 --> 00:22:38,623
Ze verkent nu alles
echt met haar vingertoppen.
267
00:22:38,690 --> 00:22:44,463
Ze gebruikt elk deel van haar vinger
om iets te openen of ergens op te drukken.
268
00:22:44,529 --> 00:22:46,665
Want ze weet dat het geluid maakt.
269
00:22:48,333 --> 00:22:52,237
Ze wordt er veel beter in
om dingen vast te houden.
270
00:22:54,639 --> 00:22:58,310
Lily en zij trekken soms
allebei aan hetzelfde speelgoed.
271
00:22:58,944 --> 00:23:00,912
Mag ze het terug hebben?
272
00:23:00,979 --> 00:23:04,750
Ze zou heel graag met Lily willen spelen,
maar ze is te langzaam.
273
00:23:11,223 --> 00:23:12,791
Goed gedaan, Willow.
274
00:23:22,434 --> 00:23:28,707
In 2016 besloten we met mijn team
dit nieuwe experiment op te zetten.
275
00:23:36,148 --> 00:23:38,850
We wilden graag...
276
00:23:39,785 --> 00:23:43,522
...het nieuwsgierigheidsaspect
in het babybrein isoleren.
277
00:23:45,190 --> 00:23:49,861
Hoe proberen we
zo'n ingewikkelde uitdaging aan te gaan?
278
00:23:53,432 --> 00:23:58,336
We hebben met wiskundige vergelijkingen
wiskundige modellen gebouwd.
279
00:24:00,238 --> 00:24:03,408
En daarna
programmeerden we er een robot mee.
280
00:24:06,278 --> 00:24:10,315
Zodra je een soort kunstmatig brein
voor de robot hebt gecodeerd...
281
00:24:12,350 --> 00:24:15,687
...druk je op de knop
en begint de robot te bewegen.
282
00:24:19,024 --> 00:24:22,794
En dan kun je echt zien
hoe het gedrag zich ontwikkelt.
283
00:24:25,297 --> 00:24:29,100
Ik heb hier de nieuwsgierige robots
en hier de controlerobots.
284
00:24:29,768 --> 00:24:31,736
Om het verschil te zien.
285
00:24:32,070 --> 00:24:38,176
We hebben een experiment waarbij we
twee leermechanismen willen vergelijken.
286
00:24:39,744 --> 00:24:40,946
Bij de controlegroep...
287
00:24:41,746 --> 00:24:45,383
...bepalen we zelf een doel voor de robot.
288
00:24:47,552 --> 00:24:50,388
Deze robot heeft als doel...
289
00:24:50,455 --> 00:24:54,526
...om te leren hoe hij de bal
in verschillende richtingen kan bewegen.
290
00:24:56,428 --> 00:25:01,032
Als hij een van de twee joysticks beweegt,
stuurt hij dit speeltje aan.
291
00:25:02,501 --> 00:25:06,838
En dit speeltje kan op zijn beurt
dan weer tegen de bal duwen.
292
00:25:08,607 --> 00:25:12,911
Bij veel beweging krijgt hij veel punten,
bij geen beweging geen punten.
293
00:25:14,846 --> 00:25:18,650
In de andere groep,
de nieuwsgierigheidsgedreven leergroep...
294
00:25:19,284 --> 00:25:24,689
...mogen ze hun omgeving zelf verkennen
zoals echte baby's dat doen.
295
00:25:26,458 --> 00:25:28,360
Ze worden af en toe beloond...
296
00:25:28,426 --> 00:25:32,931
...op basis van hoeveel ze leren
dankzij de verschillende voorwerpen.
297
00:25:37,402 --> 00:25:43,408
Om zijn omgeving te kunnen zien,
heeft de robot camera's, zoals deze hier.
298
00:25:43,942 --> 00:25:49,481
En hij maakt ook gebruik van microfoons
om geluiden in de omgeving te detecteren.
299
00:25:49,981 --> 00:25:51,216
Laten we beginnen.
300
00:25:53,151 --> 00:25:54,586
Oké, ik zet ze aan.
301
00:25:56,955 --> 00:26:02,761
Welke groep zal het eerst ontdekken
op welke manier je de bal kunt bewegen?
302
00:26:03,328 --> 00:26:08,300
NIEUWSGIERIGE ROBOTS - CONTROLEGROEP
303
00:26:08,733 --> 00:26:13,438
Dit is vergelijkbaar met wat borelingen
in het begin met hun armen doen.
304
00:26:14,372 --> 00:26:16,541
Ze zwaaien ermee in de lucht.
305
00:26:19,344 --> 00:26:25,317
Als we dit experiment uitvoeren en kijken
hoe de robots leren en ontdekken...
306
00:26:25,951 --> 00:26:32,057
...is er altijd enige onzekerheid
over wat er zal gebeuren.
307
00:26:40,532 --> 00:26:44,269
TWEE UUR LATER
308
00:26:50,575 --> 00:26:52,310
We zijn nu een beetje verder.
309
00:26:54,245 --> 00:26:56,481
We beginnen verschillen te zien...
310
00:26:57,449 --> 00:26:59,017
...tussen de twee groepen.
311
00:27:02,821 --> 00:27:06,024
De rij met nieuwsgierige robots...
312
00:27:06,091 --> 00:27:11,529
...beweegt nu af en toe de twee joysticks.
313
00:27:13,298 --> 00:27:17,602
Zoals we net zagen, leidt dat
tot een kleine beweging bij het speelgoed.
314
00:27:18,169 --> 00:27:22,507
Net zoals bij het leren inzetten
van elke individuele spier door een baby.
315
00:27:24,643 --> 00:27:26,645
En dan nu de controlegroep.
316
00:27:28,246 --> 00:27:30,649
Ze hebben niets ingewikkelds geleerd.
317
00:27:32,050 --> 00:27:37,789
De controlegroep had als enige doel
leren hoe je de bal kunt laten bewegen.
318
00:27:38,289 --> 00:27:40,392
Maar ze weten niet hoe dat moet.
319
00:27:43,261 --> 00:27:46,998
TIEN UUR LATER
320
00:27:48,333 --> 00:27:52,303
We zien nu hoe de nieuwsgierige robots
de juiste joystick bewegen...
321
00:27:52,937 --> 00:27:57,275
...om het speelgoed te laten bewegen
en nu zelfs tegen de bal aan duwen.
322
00:27:59,644 --> 00:28:02,247
Hij heeft in feite ontdekt...
323
00:28:02,747 --> 00:28:07,118
...dat hij de joystick en het speelgoed
kan gebruiken om de bal te bewegen.
324
00:28:07,285 --> 00:28:09,554
Dat is een belangrijke ontdekking.
325
00:28:14,959 --> 00:28:20,131
Het eindresultaat is duidelijk.
De nieuwsgierige robots hebben gewonnen.
326
00:28:24,502 --> 00:28:27,505
Als je nieuwsgierig bent
en dingen kunt ontdekken...
327
00:28:27,572 --> 00:28:33,678
...kun je het snelst en efficiëntst
vaardigheden aanleren in het echte leven.
328
00:28:37,015 --> 00:28:41,920
Een interessante link met baby's
is dat baby's nooit gevraagd wordt...
329
00:28:42,420 --> 00:28:44,856
...specifieke taken te volbrengen.
330
00:28:45,657 --> 00:28:47,759
Ze kunnen doen wat ze maar willen.
331
00:28:49,994 --> 00:28:53,198
Soms kan het zelfs
contraproductief zijn...
332
00:28:53,264 --> 00:28:57,769
...om ze aan te sporen
om een bepaald probleem op te lossen.
333
00:28:58,336 --> 00:28:59,938
Laat ze het zelf ontdekken.
334
00:29:10,548 --> 00:29:13,618
Om tien uur naar bed gaan is nu mislukt.
335
00:29:14,285 --> 00:29:15,253
Ik weet het.
336
00:29:15,987 --> 00:29:16,855
Ik weet het.
337
00:29:17,889 --> 00:29:19,924
Papa heeft me wakker gehouden.
338
00:29:19,991 --> 00:29:21,493
Daar gaat ze.
-Dag, snoes.
339
00:29:21,559 --> 00:29:24,028
Ze blijft je maar kusjes geven.
340
00:29:24,462 --> 00:29:26,631
Dag.
-Maak veel foto's.
341
00:29:26,965 --> 00:29:28,867
Tot snel.
-Dag, mam.
342
00:29:29,434 --> 00:29:30,802
Dag, mam.
343
00:29:31,970 --> 00:29:33,838
Omhoog.
344
00:29:34,439 --> 00:29:36,608
Pak hem maar. Ja.
345
00:29:36,841 --> 00:29:37,675
Daar is hij.
346
00:29:37,742 --> 00:29:39,043
Hij test dingen uit.
347
00:29:39,110 --> 00:29:42,914
Hij verkent de wereld
met zijn handen en zijn ogen.
348
00:29:43,047 --> 00:29:44,215
Goed zo.
349
00:29:48,019 --> 00:29:48,853
Begrepen.
350
00:29:49,154 --> 00:29:52,924
Voorheen keek hij alleen rond
en nam hij zo dingen in zich op.
351
00:29:52,991 --> 00:29:57,362
Nu weet hij
dat hij die dingen vast kan grijpen.
352
00:29:57,428 --> 00:30:00,498
En je kunt ze proeven en bekijken,
maar ook aanraken.
353
00:30:02,834 --> 00:30:04,202
Gebakken bonen.
354
00:30:05,970 --> 00:30:07,972
Dit wordt leuk. Je gaat genieten.
355
00:30:09,440 --> 00:30:11,776
Je wilt ze nu al opeten.
356
00:30:13,077 --> 00:30:13,912
Moet je zien.
357
00:30:15,480 --> 00:30:18,082
Zijn rechterhand,
met de pincetgreep...
358
00:30:18,516 --> 00:30:20,485
...die hij daar al klaar houdt...
359
00:30:20,552 --> 00:30:24,656
...is iets beter dan zijn linkerhand,
waarmee hij enkel grijpt.
360
00:30:26,457 --> 00:30:29,694
Hij raakt gefrustreerd
omdat hij er meer wil beetpakken.
361
00:30:34,132 --> 00:30:36,601
Je hebt er een te pakken. Goed zo.
362
00:30:37,202 --> 00:30:40,338
Ik ben dol op zoiets,
omdat je trots bent als ouder.
363
00:30:41,639 --> 00:30:42,473
Kom op.
364
00:30:44,609 --> 00:30:46,110
Hoe vind je ze? Lekker?
365
00:30:48,613 --> 00:30:52,483
Ik geniet van elk moment,
want ik weet dat ik over enkele weken...
366
00:30:52,550 --> 00:30:54,052
...weer moet gaan werken.
367
00:30:56,187 --> 00:30:58,256
Ik geniet er met volle teugen van.
368
00:31:04,729 --> 00:31:07,565
Gast, wat is dat buiten nu toch?
369
00:31:10,735 --> 00:31:11,836
Moet je dat zien.
370
00:31:13,638 --> 00:31:14,839
Wat hebben we daar?
371
00:31:15,306 --> 00:31:19,410
Het is wit en komt uit de lucht,
uit die grote donkere wolken.
372
00:31:20,845 --> 00:31:21,679
Zie je?
373
00:31:24,148 --> 00:31:26,317
Sneeuw. Kijk, makker.
374
00:31:30,688 --> 00:31:32,523
In het park staat een xylofoon.
375
00:31:32,957 --> 00:31:35,994
De eerste keer keek hij hoe ik het deed.
376
00:31:36,060 --> 00:31:38,463
En ik denk dat dat al voldoende is.
377
00:31:38,529 --> 00:31:44,636
Kijken hoe iets werkt
voor hij begint te snappen hoe het werkt.
378
00:31:52,644 --> 00:31:56,447
Hij heeft van die momenten
waarop hij opzettelijk en bewust...
379
00:31:56,581 --> 00:32:00,285
...de dingen nadoet
die hij anderen ziet doen.
380
00:32:00,818 --> 00:32:02,220
En dat is heel cool.
381
00:32:02,387 --> 00:32:04,255
Het is koud, maar wil jij ook?
382
00:32:06,424 --> 00:32:07,759
Je bent enthousiast.
383
00:32:09,661 --> 00:32:10,561
Goed zo.
384
00:32:14,866 --> 00:32:15,700
Ga je gang.
385
00:32:17,735 --> 00:32:18,670
Goed zo.
386
00:32:24,442 --> 00:32:25,476
Goed zo.
387
00:32:25,543 --> 00:32:28,713
Hij probeert echt
zo veel mogelijk geluid te maken.
388
00:32:29,514 --> 00:32:31,249
Het is echt cool om te zien.
389
00:32:32,784 --> 00:32:33,618
Vanaf hier?
390
00:32:43,227 --> 00:32:44,696
Goed zo.
391
00:33:09,554 --> 00:33:14,792
Ik heb drie kinderen en al mijn kinderen
hebben me erg geholpen bij mijn werk.
392
00:33:19,430 --> 00:33:23,234
Er is een moment vroeg in hun leven
waarop ze in de ban raken...
393
00:33:23,301 --> 00:33:26,037
...van andermans bewegingen
en van wat ze doen.
394
00:33:29,207 --> 00:33:31,175
Beweging boeide me altijd al.
395
00:33:31,242 --> 00:33:34,746
Hoe het lijf en de hersenen
bewegingen aansturen.
396
00:33:34,812 --> 00:33:38,816
Maar iets wat belangrijker was
voor mijn werk en interesses...
397
00:33:38,883 --> 00:33:43,421
...was hoe het komt
dat we andermans bewegingen begrijpen.
398
00:33:44,856 --> 00:33:48,960
Stel dat we niet zouden kunnen anticiperen
op andermans bewegingen.
399
00:33:49,027 --> 00:33:54,298
Dan zouden we tegen elkaar aan lopen
en zou er geen interactie onmogelijk zijn.
400
00:34:00,304 --> 00:34:03,441
Gaat hij eronderdoor?
-Als hij niet op de steen botst.
401
00:34:03,508 --> 00:34:06,944
Wat als hij vast komt te zitten?
-Dan raakt hij de steen.
402
00:34:08,613 --> 00:34:11,549
Als een kind
een stok in het water gooit...
403
00:34:11,616 --> 00:34:14,786
...en kijkt of hij er
aan de andere kant uitkomt...
404
00:34:15,486 --> 00:34:17,588
Zie je hem?
-Nee.
405
00:34:18,056 --> 00:34:19,757
Ik zie hem bijna.
406
00:34:19,924 --> 00:34:23,294
Het kind weet
dat de stok blijft bewegen...
407
00:34:23,361 --> 00:34:26,664
...en dat de stok blijft bestaan,
al is hij niet te zien.
408
00:34:27,965 --> 00:34:29,100
Zit hij vast?
409
00:34:29,300 --> 00:34:31,803
Misschien zit hij vast.
-Kijk, daar is hij.
410
00:34:33,137 --> 00:34:34,405
Oudere kinderen...
411
00:34:34,472 --> 00:34:38,676
...willen weten wanneer de stok te zien is
en hoe hij er dan uitziet.
412
00:34:38,743 --> 00:34:42,013
Maar zelfs voor jongere kinderen
is dit een uitdaging...
413
00:34:42,613 --> 00:34:46,517
...omdat ze zich zaken moeten inbeelden
die niet zichtbaar zijn...
414
00:34:46,584 --> 00:34:49,287
...en moeten berekenen waar ze heen gaan.
415
00:34:49,353 --> 00:34:54,592
Daarbij kan het gaan om zijn moeder
of een bal in een veld...
416
00:34:54,892 --> 00:34:58,896
...of elke andere activiteit
waarbij je een beweging moet volgen.
417
00:35:05,536 --> 00:35:08,973
Baby's moeten als ze jong zijn
op dingen leren anticiperen.
418
00:35:09,040 --> 00:35:13,778
Ik vond dat fascinerend en wilde weten
op welk moment ze dat leren.
419
00:35:19,250 --> 00:35:22,987
UNIVERSITEIT VAN UPPSALA
420
00:35:27,058 --> 00:35:33,664
In 2006 filmden we een volwassene
die ballen in een emmer stopt.
421
00:35:34,866 --> 00:35:36,868
En dat filmpje lieten we zien.
422
00:35:39,871 --> 00:35:44,008
We zagen dat volwassenen
naar de bal en de hand keken...
423
00:35:44,075 --> 00:35:46,377
...en naar de emmer voor de bal er was.
424
00:35:46,477 --> 00:35:49,046
Ze anticipeerden op wat er zou gebeuren.
425
00:35:49,747 --> 00:35:54,185
Maar wat ons echt verbaasde,
was dat de baby's hetzelfde deden.
426
00:35:54,652 --> 00:35:59,056
Dus baby's van één jaar oud
deden bijna hetzelfde als volwassenen.
427
00:35:59,190 --> 00:36:01,025
Ze bekeken de bal en de hand...
428
00:36:01,092 --> 00:36:05,396
...en keken vervolgens naar de emmer
voor de bal aankwam.
429
00:36:06,297 --> 00:36:07,899
Ze wisten hoe het zou gaan.
430
00:36:08,699 --> 00:36:12,036
Hoe was dat mogelijk?
Dat was een schok voor me.
431
00:36:12,904 --> 00:36:14,772
En het was heel erg opwindend.
432
00:36:16,941 --> 00:36:20,378
Het bleek dat baby's van een jaar
erop konden anticiperen.
433
00:36:21,445 --> 00:36:23,114
Baby's van zes maanden niet.
434
00:36:23,948 --> 00:36:27,118
Onze hypothese was dat het begrip...
435
00:36:27,185 --> 00:36:31,722
...bij baby's van andermans acties
erg op eigen ervaringen gebaseerd is.
436
00:36:37,595 --> 00:36:42,133
In 2010 wilden ik en mijn collega
echt dieper ingaan op het idee...
437
00:36:43,000 --> 00:36:49,040
...dat het begrip van anderen bij baby's
gebaseerd is op hun eigen ervaringen.
438
00:36:51,275 --> 00:36:53,444
Als jullie het lab binnenkomen...
439
00:36:53,544 --> 00:36:56,881
...zijn er twee meisjes
die elkaar banaan te eten geven.
440
00:36:58,115 --> 00:37:01,419
En terwijl ze dit doen,
bekijken jullie dat samen.
441
00:37:01,485 --> 00:37:04,288
We meten de oogbewegingen
van de kinderen...
442
00:37:04,388 --> 00:37:10,094
...zodat we kunnen zien hoe de kinderen
dat waarnemen en interpreteren.
443
00:37:11,929 --> 00:37:13,798
We hadden twee soorten acties.
444
00:37:14,532 --> 00:37:18,469
In het ene geval
was het een typische eetsituatie...
445
00:37:18,536 --> 00:37:21,439
...waarbij de een
de ander banaan te eten geeft.
446
00:37:24,108 --> 00:37:26,344
En de andere situatie was raar.
447
00:37:26,410 --> 00:37:29,547
Een van de vrouwen
schepte banaan op haar lepel...
448
00:37:29,614 --> 00:37:32,683
...maar stopte die niet
in de mond van de ander...
449
00:37:32,750 --> 00:37:34,986
...maar op de rug van haar hand.
450
00:37:35,052 --> 00:37:38,222
Daarna leunde ze naar voren
en at ze van haar hand.
451
00:37:38,356 --> 00:37:43,027
Het hele idee was dat dit een actie was
die de baby's nog nooit hadden gezien.
452
00:37:43,561 --> 00:37:45,663
Niemand zou dat kunnen voorspellen.
453
00:37:45,930 --> 00:37:47,198
En dan rechtsaf.
454
00:37:48,332 --> 00:37:49,400
De hele gang door.
455
00:37:51,335 --> 00:37:54,872
We begonnen met baby's
van één jaar oud en zes maanden oud...
456
00:37:54,972 --> 00:37:57,041
...en later van vier maanden oud...
457
00:37:57,108 --> 00:38:02,847
...zodat we kinderen hadden met weinig
en met erg veel ervaring met lepels.
458
00:38:03,748 --> 00:38:06,117
Welkom in het lab.
-Bedankt.
459
00:38:06,183 --> 00:38:07,885
Ga daar zitten met Maxwell.
460
00:38:13,724 --> 00:38:18,362
Per gaat nu allereerst
het systeem afstellen.
461
00:38:19,096 --> 00:38:23,567
Dit is een oogsensor
en deze camera's filmen Maxwells ogen.
462
00:38:24,201 --> 00:38:27,104
Opdat we kunnen berekenen
waarnaar hij kijkt...
463
00:38:27,171 --> 00:38:30,041
...moet Per zijn aandacht
op dingen vestigen...
464
00:38:31,642 --> 00:38:35,613
...en dan neemt de camera op
hoe zijn ogen naar die dingen kijken.
465
00:38:36,180 --> 00:38:38,983
En daarna beginnen we met het experiment.
466
00:38:44,155 --> 00:38:45,089
Kijk hierheen.
467
00:38:47,258 --> 00:38:49,560
Het mooie aan het volgen van ogen...
468
00:38:49,627 --> 00:38:54,031
...is dat we een erg goed
en gedetailleerd beeld kunnen krijgen...
469
00:38:54,098 --> 00:38:57,201
...van hoe een baby de wereld bekijkt.
470
00:38:58,135 --> 00:39:02,707
We kunnen zien of de baby verwacht
dat er iets op stapel staat.
471
00:39:02,773 --> 00:39:05,910
Want dan lopen ze vooruit
op wat er staat te gebeuren.
472
00:39:10,314 --> 00:39:11,315
Zo.
473
00:39:12,249 --> 00:39:13,150
Ik ben zover.
474
00:39:23,728 --> 00:39:24,795
Ik heb honger.
475
00:39:29,333 --> 00:39:31,402
Mag ik ook wat?
-Ja.
476
00:39:34,205 --> 00:39:35,072
Hier komt-ie.
477
00:39:38,476 --> 00:39:40,344
Toen we hiermee begonnen...
478
00:39:40,411 --> 00:39:46,016
...zagen we dat de jongste kinderen
van vier en zes maanden erg goed opletten.
479
00:39:46,083 --> 00:39:49,420
Ze volgden de gebeurtenissen
die plaatsvonden...
480
00:39:49,520 --> 00:39:51,989
...maar keken maar heel zelden vooruit.
481
00:39:52,089 --> 00:39:52,923
Hier komt-ie.
482
00:39:58,662 --> 00:39:59,497
Bedankt.
483
00:39:59,563 --> 00:40:00,398
Ik zit vol.
484
00:40:10,307 --> 00:40:12,076
Als een baby wat ouder is...
485
00:40:13,110 --> 00:40:16,080
...en genoeg ervaring heeft
met te eten krijgen...
486
00:40:16,647 --> 00:40:20,384
...kijken ze naar de persoon
aan de andere kant van de tafel...
487
00:40:20,451 --> 00:40:22,019
...voor de lepel er is.
488
00:40:22,086 --> 00:40:24,755
Ze blijven wat voorlopen
op wat er gebeurt.
489
00:40:24,822 --> 00:40:28,292
Ze kijken naar de plekken
waar dingen zullen gebeuren.
490
00:40:28,426 --> 00:40:29,994
Ik heb iets lekkers.
491
00:40:40,471 --> 00:40:43,307
We zien dit
bij baby's van negen, tien maanden...
492
00:40:43,374 --> 00:40:47,478
...maar pas als ze twaalf maanden zijn
wordt het een echt patroon.
493
00:40:48,612 --> 00:40:50,681
Mag ik ook wat?
-Ja.
494
00:40:53,784 --> 00:40:54,618
Hier komt-ie.
495
00:40:56,854 --> 00:40:58,856
Zelfs bij de oudere baby's...
496
00:40:58,923 --> 00:41:05,095
...anticipeerden baby's die al lang
met een lepel hadden leren eten beter....
497
00:41:05,162 --> 00:41:09,900
...dan baby's van dezelfde leeftijd
die niet zoveel ervaring hadden.
498
00:41:09,967 --> 00:41:11,936
Mag ik nog wat meer?
-Ja.
499
00:41:14,138 --> 00:41:15,206
Hier komt-ie.
500
00:41:20,845 --> 00:41:22,880
Mag ik nog wat meer?
-Ja.
501
00:41:25,349 --> 00:41:26,183
Hier komt-ie.
502
00:41:27,918 --> 00:41:31,088
En op die vreemde, rare manier
van te eten geven...
503
00:41:31,388 --> 00:41:35,493
...konden de baby's ongeacht hun leeftijd
niet anticiperen.
504
00:41:35,960 --> 00:41:38,896
Ze keken nooit van tevoren naar de hand.
505
00:41:39,396 --> 00:41:44,768
Al lieten we het ze steeds opnieuw zien,
het is niet iets wat ze leren.
506
00:41:48,973 --> 00:41:54,311
Alles wat ze ooit hebben meegemaakt,
wijst erop dat eten in de mond moet.
507
00:41:54,712 --> 00:41:55,813
Hier komt-ie.
508
00:41:59,350 --> 00:42:03,787
Bij anticipatie is het heel simpel.
Het lijkt gebaseerd op ervaringen.
509
00:42:03,854 --> 00:42:05,222
Bedankt. Ik zit vol.
510
00:42:06,590 --> 00:42:09,994
Deze uitslagen waren mooi,
omdat ze onze stelling bewezen.
511
00:42:11,028 --> 00:42:13,831
Maar we hadden heel erg veel data.
512
00:42:18,569 --> 00:42:20,638
En er was een vreemde kolom...
513
00:42:20,704 --> 00:42:24,975
...waar ik nooit op had gelet,
met de diameter van de pupil.
514
00:42:25,042 --> 00:42:28,812
Ik ben in de bibliotheek
boeken uit de jaren 70 en 80 gaan halen.
515
00:42:28,879 --> 00:42:32,783
Daarin werden onderzoeken genoemd
waarbij het idee geopperd werd...
516
00:42:33,150 --> 00:42:38,489
...dat de pupil er niet alleen is
om de lichtinval te reguleren.
517
00:42:38,556 --> 00:42:42,893
Het lijkt alsof de pupil ook reageert
als je iets aandachtig bekijkt.
518
00:42:43,527 --> 00:42:47,031
Als je je ergens echt op focust,
verwijden je pupillen zich.
519
00:42:47,131 --> 00:42:48,599
Dat intrigeerde me erg.
520
00:42:48,732 --> 00:42:53,604
Er was hier iets gaande
wat ik niet had verwacht en niet begreep.
521
00:43:05,683 --> 00:43:06,951
Eentje voor jou.
522
00:43:07,618 --> 00:43:09,553
Ik moet over 12 minuten werken.
523
00:43:10,721 --> 00:43:13,791
Hoi, lieverd.
-Kijk. Daar is mama.
524
00:43:14,458 --> 00:43:16,427
NEGEN MAANDEN OUD
525
00:43:16,493 --> 00:43:18,562
Zal ik het overnemen?
-Graag.
526
00:43:19,363 --> 00:43:21,131
Wat eten we na onze pap?
527
00:43:22,299 --> 00:43:23,267
O, bijna.
528
00:43:28,872 --> 00:43:30,274
Het was geweldig.
529
00:43:30,741 --> 00:43:32,743
Ik houd bij wat hij allemaal doet.
530
00:43:32,810 --> 00:43:33,777
Wil je de lepel?
531
00:43:34,678 --> 00:43:35,779
Je mag hem hebben.
532
00:43:35,846 --> 00:43:40,150
Hij doet alles heel vastberaden
terwijl hij in zijn kinderstoel zit.
533
00:43:41,685 --> 00:43:46,690
Pascoe weet nu dat zijn acties
een reactie teweeg zullen brengen.
534
00:43:50,060 --> 00:43:52,429
Is dat voor mij? Heerlijk.
535
00:43:56,266 --> 00:43:57,534
Raad eens, makker?
536
00:43:58,402 --> 00:43:59,236
Ik moet gaan.
537
00:44:04,174 --> 00:44:05,676
Heb je pap op je gezicht?
538
00:44:06,744 --> 00:44:08,245
Geef me een lekkere kus.
539
00:44:11,782 --> 00:44:12,616
Fijne dag.
540
00:44:14,284 --> 00:44:15,386
Ik zal je missen.
541
00:44:16,320 --> 00:44:18,622
Ik zie je vanavond als je in bad gaat.
542
00:44:20,524 --> 00:44:22,693
In bad. Jippie.
543
00:44:23,260 --> 00:44:24,328
Tot straks, maat.
544
00:44:24,395 --> 00:44:25,896
Fijne dag. Tot ziens.
545
00:44:25,963 --> 00:44:27,331
Ik hou van je.
-Ik ook.
546
00:44:29,466 --> 00:44:34,805
Het is leuk om te zien
hoe onderzoekend en nieuwsgierig hij is.
547
00:44:37,274 --> 00:44:38,108
Goed zo.
548
00:44:39,143 --> 00:44:42,646
Hij is op een punt beland
waarop hij veel dingen begrijpt.
549
00:44:43,614 --> 00:44:48,419
Hij begrijpt dat een bal een bal is
en dat hij rolt als hij hem weggooit.
550
00:44:49,753 --> 00:44:51,755
O, een kopbal.
551
00:44:53,057 --> 00:44:58,696
Hij begrijpt wat het voor dingen zijn
en gaat ermee aan de slag. Dat is leuk.
552
00:44:58,762 --> 00:45:00,264
Welke wil je, Pascoe?
553
00:45:00,330 --> 00:45:02,232
Zeg het maar.
554
00:45:02,299 --> 00:45:06,637
De glimmende of de...
-Jippie. Hij kiest voor rugby.
555
00:45:06,704 --> 00:45:12,209
En hoe meer van die mijlpalen je bereikt,
hoe meer je zijn persoonlijkheid ziet.
556
00:45:12,276 --> 00:45:17,981
Hij is van een hulpeloze baby veranderd
in iemand die van ballen houdt.
557
00:45:18,348 --> 00:45:21,185
En je ziet die persoonlijkheid opduiken...
558
00:45:21,485 --> 00:45:24,121
...en wat voor iemand
Pascoe later zal zijn.
559
00:45:31,495 --> 00:45:33,931
We stellen al een aantal jaar...
560
00:45:33,997 --> 00:45:37,901
...dat ze veel ervaringen nodig hebben
om ergens op te anticiperen.
561
00:45:38,302 --> 00:45:43,407
Maar we vonden een erg interessant patroon
voor wat betreft de diameter van de pupil.
562
00:45:46,710 --> 00:45:49,980
Ik begon dat in kaart te brengen,
geen idee waarom.
563
00:45:55,018 --> 00:45:57,187
En dat leverde iets fantastisch op.
564
00:46:00,557 --> 00:46:06,730
Als de baby's ze normaal zagen eten,
veranderden de pupillen maar weinig.
565
00:46:07,397 --> 00:46:11,435
Maar toen we ze
deze vreemde situatie lieten zien...
566
00:46:11,735 --> 00:46:15,339
Telkens als de lepel
naar de andere kant van de tafel ging...
567
00:46:15,405 --> 00:46:19,343
...verwijdden hun pupillen.
Het was een rechte lijn.
568
00:46:21,145 --> 00:46:25,682
Ongeacht de leeftijd namen we
bij vrijwel alle baby's deze piek waar.
569
00:46:26,150 --> 00:46:29,119
Ik wist niet hoe dat kon.
Het was erg intrigerend.
570
00:46:35,659 --> 00:46:37,327
We bekeken de data opnieuw.
571
00:46:37,694 --> 00:46:40,697
Er ontstond geheel onverwacht
een prachtig patroon.
572
00:46:42,332 --> 00:46:43,300
Hier komt-ie.
573
00:46:45,335 --> 00:46:48,338
Telkens als er iemand te eten kreeg
op een manier...
574
00:46:48,405 --> 00:46:51,141
...die onverwacht was voor de kinderen...
575
00:46:51,208 --> 00:46:52,409
...waren ze verrast.
576
00:46:53,944 --> 00:46:57,214
Je pupillen verwijden
als je heel erg verrast bent.
577
00:46:57,281 --> 00:46:59,316
Het is alsof ze telkens zo doen.
578
00:46:59,917 --> 00:47:03,654
Daarna kalmeerden ze
en bij de volgende lepel deden ze weer zo.
579
00:47:03,720 --> 00:47:05,722
Het was een erg krachtige reactie.
580
00:47:07,257 --> 00:47:10,861
De baby's van vier maanden,
zes maanden en twaalf maanden...
581
00:47:10,928 --> 00:47:13,130
...vertoonden hetzelfde patroon.
582
00:47:13,197 --> 00:47:17,734
Ook al zat er veel verschil
in de mate waarop ze erop anticipeerden.
583
00:47:21,138 --> 00:47:25,442
Het boeiende is dat je als je verrast bent
vooraf al een idee moet hebben.
584
00:47:25,976 --> 00:47:28,145
Een idee van wat er gaat gebeuren.
585
00:47:28,212 --> 00:47:33,851
Zelfs de baby's van vier maanden
hadden al een idee, een verwachting.
586
00:47:34,518 --> 00:47:36,053
Het was minder expliciet.
587
00:47:36,119 --> 00:47:40,958
Maar ze bewogen met hun ogen,
en dat idee konden we vastleggen.
588
00:47:42,793 --> 00:47:43,894
Voorzichtig.
589
00:47:43,994 --> 00:47:44,828
Help.
590
00:47:46,330 --> 00:47:48,131
Zit je vast?
-Ja.
591
00:47:48,665 --> 00:47:49,499
Ze zit vast.
592
00:47:49,566 --> 00:47:53,070
Hé, waar is Lily?
-Kiekeboe.
593
00:47:53,136 --> 00:47:57,941
Als volwassenen anticiperen we continu
op alles in onze omgeving.
594
00:47:58,175 --> 00:48:00,177
Kiekeboe.
595
00:48:09,486 --> 00:48:12,089
In staat zijn
andere mensen aan te voelen...
596
00:48:12,356 --> 00:48:15,993
...en hun bewegingen te begrijpen
is echt fundamenteel.
597
00:48:16,493 --> 00:48:18,028
En dat nemen we voor lief.
598
00:48:18,729 --> 00:48:21,932
Maar voor baby's
is dat iets wat ze moeten leren.
599
00:48:25,836 --> 00:48:30,307
Dus als ouders moeten we pasgeboren baby's
echt de mogelijkheid geven...
600
00:48:30,540 --> 00:48:34,244
...om hun wereld te verkennen,
dingen te doen en te bewegen.
601
00:48:34,311 --> 00:48:35,913
Hoe vind je die daar?
602
00:48:36,079 --> 00:48:38,248
Zo leren ze meer over zichzelf...
603
00:48:38,982 --> 00:48:41,018
...en leren ze meer over anderen.
604
00:48:41,118 --> 00:48:43,987
Via bewegingen
bouwen ze hun eigen wereld op.
605
00:48:45,656 --> 00:48:49,393
TIEN MAANDEN OUD
606
00:48:58,902 --> 00:49:01,538
Willow houdt heel erg goed vast.
607
00:49:04,541 --> 00:49:06,743
Houdt ze vast?
-Ja.
608
00:49:07,577 --> 00:49:10,280
Inderdaad.
Je wordt heel goed in vasthouden.
609
00:49:10,948 --> 00:49:12,015
Als je zin hebt.
610
00:49:15,252 --> 00:49:21,625
We zaten in de draaimolen,
ze hield zich vast en liet ineens los.
611
00:49:24,628 --> 00:49:25,729
Mijn god.
612
00:49:26,730 --> 00:49:30,534
Ze staat overal echt voor open
en vindt alles heel leuk.
613
00:49:32,369 --> 00:49:34,004
Is alles oké met haar?
-Ja.
614
00:49:36,473 --> 00:49:39,409
Wat is dit grappig, hè?
615
00:49:40,143 --> 00:49:43,313
Vooruit. Terug naar huis.
-Nog eentje.
616
00:49:44,147 --> 00:49:45,882
Of heb jij er ook genoeg van?
617
00:49:59,696 --> 00:50:03,900
In het eerste levensjaar
beginnen baby's...
618
00:50:04,167 --> 00:50:06,937
...aan een ongelooflijke bewegingsreis.
619
00:50:07,004 --> 00:50:10,240
Ze leren over hun eigen lichaam
en wat ze kunnen.
620
00:50:13,744 --> 00:50:18,215
Baby's worden intrinsiek gemotiveerd
om meer over de wereld te leren...
621
00:50:18,281 --> 00:50:21,018
...over zichzelf te leren en om...
622
00:50:21,818 --> 00:50:23,887
...met de wereld te interageren.
623
00:50:24,855 --> 00:50:25,689
Pak wat water.
624
00:50:30,193 --> 00:50:33,063
Nieuwsgierigheid lijkt
van wezenlijk belang...
625
00:50:33,130 --> 00:50:37,234
...bij alles wat baby's
elke dag weer ontdekken en leren.
626
00:50:39,436 --> 00:50:40,804
Klaar?
627
00:50:42,472 --> 00:50:44,674
Ze blijven zichzelf continu uitdagen.
628
00:50:45,409 --> 00:50:51,048
Ze proberen continu dingen te ontdekken
die net verder gaan dan wat ze al kunnen.
629
00:50:57,954 --> 00:51:01,825
Met deze nieuwsgierige,
opwindende jonge individuen werken...
630
00:51:01,892 --> 00:51:06,163
...die opgroeien en over de wereld leren
is inspirerend.
631
00:51:09,499 --> 00:51:12,402
En zo kunnen we
erg fundamentele vragen stellen...
632
00:51:12,469 --> 00:51:17,874
...over wat we al in ons hebben
en hoe onze ervaringen ons vormen.
633
00:51:17,941 --> 00:51:22,479
Ik denk dat we dat kunnen doorgronden
door pasgeboren kinderen te bekijken.
634
00:51:27,117 --> 00:51:31,288
Ik wil het van de daken schreeuwen.
635
00:51:32,456 --> 00:51:35,992
Pasgeboren baby's
zijn veel intelligenter...
636
00:51:36,059 --> 00:51:39,496
...en zich veel bewuster
van wat er om hen heen gebeurt.
637
00:51:42,399 --> 00:51:46,069
Onderschat deze prachtige wezens
alsjeblieft niet.
638
00:52:21,071 --> 00:52:24,341
Ondertiteld door: Robby van den Hoek
52804
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.