Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:12,656 --> 00:00:17,655
The.Salt.of.the.Earth.2014.
720p.BRRip.850MB.MkvCage
2
00:01:06,546 --> 00:01:09,963
Een film over 't leven van 'n fotograaf?
3
00:01:11,009 --> 00:01:15,588
Misschien is 't goed om te beginnen
met de oorsprong van 't woord.
4
00:01:15,763 --> 00:01:17,839
In het Grieks betekent "photos" 'licht'
5
00:01:17,974 --> 00:01:21,510
en "graphein" 'schrijven',
'tekenen'.
6
00:01:22,103 --> 00:01:26,481
Een fotograaf is iemand
die met licht tekent,
7
00:01:26,650 --> 00:01:31,526
die de wereld schrijft en herschrijft
met licht en schaduwen.
8
00:01:50,967 --> 00:01:54,218
De Serra Pelada, de goudmijn van Brazilië.
9
00:01:54,387 --> 00:01:56,012
Voor mij!
10
00:01:57,723 --> 00:02:01,425
Toen ik bij de rand van 't immense gat kwam,
11
00:02:02,812 --> 00:02:05,054
stonden alle haren op m'n lichaam overeind.
12
00:02:05,231 --> 00:02:09,182
Zoiets had ik nog nooit gezien.
13
00:02:10,653 --> 00:02:14,699
Ik voelde dat zich daarvoor mij,
in 'n paar fracties van 'n seconde,
14
00:02:14,865 --> 00:02:16,740
de geschiedenis
van de mensheid afspeelde.
15
00:02:17,034 --> 00:02:19,656
De geschiedenis van de bouw van de piramiden,
16
00:02:19,996 --> 00:02:23,662
de Toren van Babel,
de mijnen van koning Salomon.
17
00:02:24,459 --> 00:02:27,912
Je hoorde er niet één machine.
18
00:02:29,297 --> 00:02:31,124
Alleen
19
00:02:31,717 --> 00:02:36,711
het gemompel van 50.000 mensen
in 'n groot gat.
20
00:02:39,182 --> 00:02:41,638
Gesprekken, geluiden, menselijke geluiden
21
00:02:41,810 --> 00:02:44,645
vermengd met 't handmatige geklop...
22
00:02:45,939 --> 00:02:48,479
Daar ging ik terug
naar het begin van de tijd.
23
00:02:50,194 --> 00:02:54,240
Ik voelde bijna het geruis van het goud
in de zielen van al die mensen.
24
00:03:08,379 --> 00:03:12,425
AI die grond moest weg.
Niet alles is goud.
25
00:03:12,717 --> 00:03:16,548
De mannen moesten er hun weg vinden,
en op die laddertjes klimmen.
26
00:03:16,720 --> 00:03:20,553
Daarna waren er grotere ladders,
en ze klommen omhoog.
27
00:03:31,945 --> 00:03:34,698
Je hebt er alle belang bij niet te vallen.
28
00:03:37,325 --> 00:03:40,694
Als je van hoog valt,
kan je iemand meesleuren.
29
00:03:43,999 --> 00:03:46,752
Ik klom meerdere keren per dag,
30
00:03:46,918 --> 00:03:51,794
maar nooit dacht ik eraan dat ik kon vallen
omdat er nooit iemand viel.
31
00:03:52,091 --> 00:03:56,635
We waren er om zakken te vervoeren
of, zoals ik, foto's te nemen.
32
00:04:03,018 --> 00:04:06,886
De mannen gingen 50, 60 keer naar boven.
33
00:04:09,608 --> 00:04:13,357
De enige manier om zo'n hellend vlak
af te dalen,
34
00:04:13,529 --> 00:04:15,025
is rennend.
35
00:04:15,198 --> 00:04:18,032
Als je stopt, val je.
36
00:04:26,918 --> 00:04:31,498
AI die mannen waren
een goed georganiseerde menigte,
37
00:04:31,673 --> 00:04:33,963
maar in totale waanzin.
38
00:04:47,397 --> 00:04:50,850
Je zou denken dat 't slaven zijn,
39
00:04:51,151 --> 00:04:53,275
maar er is niet één slaaf.
40
00:04:53,445 --> 00:04:57,657
Als er al 'n juk was,
was 't het verlangen om rijk te zijn.
41
00:04:58,283 --> 00:05:00,158
Iedereen wou rijk zijn.
42
00:05:02,204 --> 00:05:04,695
Je vond ervan alles: intellectuelen,
43
00:05:04,873 --> 00:05:07,543
mannen met 'n universitair diploma,
44
00:05:07,709 --> 00:05:10,379
boerenknechten,
45
00:05:10,546 --> 00:05:13,085
stadsarbeiders...
46
00:05:13,257 --> 00:05:16,959
Iedereen kwam zijn kans wagen.
47
00:05:18,971 --> 00:05:22,886
Als er een goudader gevonden werd,
48
00:05:23,559 --> 00:05:28,269
had iedereen die meewerkte
in dat bepaald stukje van de mijn
49
00:05:28,439 --> 00:05:31,358
het recht een zak uit te kiezen.
50
00:05:32,110 --> 00:05:34,779
En in de zak die gekozen werd,
51
00:05:34,946 --> 00:05:36,821
en dat is het juk,
52
00:05:36,990 --> 00:05:41,035
kon er niets zitten
of een kilo goud.
53
00:05:42,161 --> 00:05:44,950
Op dat moment speelde je met je vrijheid.
54
00:05:47,375 --> 00:05:51,077
Als mannen goud beginnen te vinden,
55
00:05:51,254 --> 00:05:52,915
komen ze niet meer terug.
56
00:06:03,516 --> 00:06:06,850
Ik zag deze foto voor 't eerst in 'n galerie,
57
00:06:06,978 --> 00:06:09,185
zo'n twintig jaar geleden.
58
00:06:09,314 --> 00:06:11,556
Ik wist niet wie hem genomen had.
59
00:06:11,942 --> 00:06:17,317
Ik dacht dat hij tegelijk een goede fotograaf
en een avonturier moest zijn.
60
00:06:18,157 --> 00:06:23,032
Achteraan stond 'n stempel en 'n naam:
Sebastião Salgado.
61
00:06:23,453 --> 00:06:25,578
Ik kocht de afdruk.
62
00:06:26,749 --> 00:06:31,660
De galeriehouder haalde uit 'n lade
andere foto's van deze fotograaf.
63
00:06:31,879 --> 00:06:34,750
Ik was onder de indruk van wat ik zag.
64
00:06:34,882 --> 00:06:40,754
Vooral dat beeld,
het portret van 'n blinde Toeareg-vrouw.
65
00:06:42,807 --> 00:06:46,224
Het brengt mij aan 't huilen,
zelfs al zie ik het elke dag.
66
00:06:46,352 --> 00:06:49,271
Het hangt sindsdien boven mijn bureau.
67
00:06:50,064 --> 00:06:54,395
Ik wist al één ding
over Sebastião Salgado:
68
00:06:54,527 --> 00:06:56,936
hij hield echt van mensen.
69
00:06:57,364 --> 00:06:59,737
Dat betekende erg veel voor mij.
70
00:07:00,283 --> 00:07:04,150
Want mensen zijn
het zout van de aarde.
71
00:07:06,164 --> 00:07:09,581
Het duurde even voor we elkaar zagen
72
00:07:09,918 --> 00:07:14,712
en over z'n leven praatten, zijn werk,
en waar 't allemaal vandaan kwam.
73
00:07:49,000 --> 00:07:53,793
Je kan verscheidene fotografen
naar dezelfde plek brengen,
74
00:07:53,963 --> 00:07:57,001
ze zullen allemaal andere foto's nemen.
75
00:07:57,926 --> 00:08:01,674
Omdat ze...
76
00:08:02,388 --> 00:08:06,006
van erg verschillende plekken komen.
Erg verschillend.
77
00:08:06,309 --> 00:08:09,512
Dat bepaalt hun manier van zien,
78
00:08:10,688 --> 00:08:14,188
alles in functie van hun verhaal.
79
00:08:15,736 --> 00:08:17,812
Ik denk dat mijn verhaal,
80
00:08:17,988 --> 00:08:21,487
dat ik mijn manier van zien hier geleerd heb.
81
00:08:21,658 --> 00:08:23,402
Op deze plek.
82
00:08:24,119 --> 00:08:27,073
Hier vind ik 'n ideaal beeld van de planeet.
83
00:08:28,331 --> 00:08:31,499
Hier maakte ik lange wandelingen
met m'n vader.
84
00:08:31,668 --> 00:08:33,495
Door dit uitgestrekte gebied.
85
00:08:33,796 --> 00:08:35,872
We gingen hier zitten om te kijken.
86
00:08:39,885 --> 00:08:43,171
Achter elk van deze bergen
schuilt 'n verhaal,
87
00:08:43,347 --> 00:08:45,304
valt er iets te zien.
88
00:08:53,482 --> 00:08:55,607
Hier heb ik vaak gedroomd.
89
00:08:56,944 --> 00:09:00,112
Ik wilde verder gaan dan de bergen,
ik wilde leren kennen.
90
00:09:09,165 --> 00:09:14,587
Onderweg met Sebastião Salgado
91
00:09:47,079 --> 00:09:52,619
Indonesië, West-Papoea
92
00:13:27,095 --> 00:13:32,007
Die deugniet van een Sebastião
was altijd op reis.
93
00:13:32,309 --> 00:13:36,011
Niemand hield meer van reizen dan hij.
Mijn vader was ook zo.
94
00:13:36,188 --> 00:13:38,313
Hij kon ook nergens halt houden.
95
00:13:38,524 --> 00:13:41,443
Hij reisde altijd.
Net 'n schietspoel.
96
00:13:42,153 --> 00:13:46,531
Sebastião was ook zo.
Hij was in Vitória, maar duikt hier op.
97
00:13:46,658 --> 00:13:50,785
Hij zat in het noorden,
of hij deed aan politieke propaganda.
98
00:13:50,953 --> 00:13:52,911
Wat zijn studies betreft,
99
00:13:53,039 --> 00:13:56,326
zonder zijn vrienden
was hij nooit afgestudeerd.
100
00:13:58,378 --> 00:14:00,787
Die schavuit ging niet graag naar school.
101
00:14:00,964 --> 00:14:05,259
Hij heeft ons veel last bezorgd.
Maar hij ging economie studeren.
102
00:14:07,054 --> 00:14:09,972
Ik had gewild dat hij advocaat werd.
103
00:14:10,098 --> 00:14:12,222
Het jaar rechten was hem niet bevallen.
104
00:14:12,350 --> 00:14:15,933
Dus volgde hij economie
en dat is 'm gelukt.
105
00:14:17,856 --> 00:14:23,017
Dat was Sebastião Salgado,
de vader.
106
00:14:23,529 --> 00:14:26,234
Hij gaf z'n naam door aan z'n enige zoon
107
00:14:26,407 --> 00:14:30,452
die, terwijl hij
'n eeuwige grote reiziger bleef,
108
00:14:30,619 --> 00:14:34,831
voordeel haalde uit de studies
die z'n vader hem had opgelegd.
109
00:14:35,291 --> 00:14:38,827
Op 'n manier die hij
nooit had kunnen denken.
110
00:14:39,170 --> 00:14:43,037
Zijn studies economie
gaven hem een inzicht
111
00:14:43,341 --> 00:14:47,422
in de wereldeconomieën,
de handel en de industrie.
112
00:14:47,595 --> 00:14:50,264
Hij wist waarover het ging in de wereld.
113
00:14:51,932 --> 00:14:57,223
Het begon allemaal in het dorpje
Aimores, hartje Brazilië.
114
00:14:58,189 --> 00:15:01,476
Daar was
de veefokkerij van z'n vader,
115
00:15:01,651 --> 00:15:05,602
tussen de tropische
regenwouden en de rivier,
116
00:15:05,781 --> 00:15:07,773
in die tijd nog bevaarbaar.
117
00:15:08,242 --> 00:15:11,942
Maar er was bovenal
de aanhoudende beweging van treinen
118
00:15:12,245 --> 00:15:15,579
vol met stenen en ijzererts
119
00:15:15,707 --> 00:15:18,460
op weg naar de hele wereld.
120
00:15:18,960 --> 00:15:23,754
Want dit was en is nog steeds de grootste
mijnbouwstreek van de planeet.
121
00:15:24,633 --> 00:15:29,508
Hier groeide de kleine Sebastião op,
met z'n zeven zussen.
122
00:15:29,679 --> 00:15:30,961
Wat 'n leven!
123
00:15:32,724 --> 00:15:36,592
Elke zomer
speelde hij aan de oevers van de Rio Doce,
124
00:15:36,770 --> 00:15:38,727
"de zachte rivier".
125
00:15:39,023 --> 00:15:40,980
Daar bent u nu.
126
00:15:41,108 --> 00:15:44,940
En hier zijn wij,
onze kleine filmploeg.
127
00:15:46,781 --> 00:15:48,905
Een ding heb ik geleerd:
128
00:15:49,450 --> 00:15:53,198
het is veel moeilijker
een fotograaf te filmen
129
00:15:53,329 --> 00:15:55,405
dan wie dan ook.
130
00:15:55,539 --> 00:15:59,158
Hij is er niet zomaar,
en hij is niet gewoon zichzelf.
131
00:15:59,460 --> 00:16:03,625
Uit beroepsmisvorming
reageert hij.
132
00:16:04,382 --> 00:16:08,049
En gebruikt daarbij zijn lievelingswapen,
zijn fototoestel.
133
00:16:08,345 --> 00:16:10,088
Hij schiet terug.
134
00:16:10,262 --> 00:16:14,214
- Wim, ik heb 'n mooie foto van jou.
- Ik ook van jou.
135
00:16:14,517 --> 00:16:15,846
Dat kan ik mij inbeelden.
136
00:16:16,019 --> 00:16:19,021
In feite was ik niet de enige
die hij fotografeerde.
137
00:16:19,189 --> 00:16:20,231
Bekijk de foto...
138
00:16:20,398 --> 00:16:22,890
We stonden met z'n tweeën voor z'n lens:
139
00:16:23,026 --> 00:16:26,693
de andere, mijn mederegisseur,
was z'n oudste zoon, Juliano.
140
00:16:26,989 --> 00:16:31,698
Hij had z'n vader al
meerdere malen vergezeld met 'n camera.
141
00:16:31,826 --> 00:16:35,742
In Papoea-Nieuw-Guinea,
dat u net zag
142
00:16:35,872 --> 00:16:41,163
en hier in het Hoge Noorden,
op 'n eiland in de Oost-Siberische Zee.
143
00:16:41,336 --> 00:16:43,828
Ik was er zo graag bij geweest.
144
00:16:53,307 --> 00:16:58,302
Vader en zoon Salgado nodigden mij uit
deze film verder met hen te maken.
145
00:16:58,437 --> 00:17:01,107
Om de visie van 'n buitenstaander
aan hun avontuur toe te voegen.
146
00:17:02,149 --> 00:17:03,976
Ik heb niet getwijfeld.
147
00:17:04,277 --> 00:17:06,650
Wat kan je nog meer vragen '?
148
00:17:07,739 --> 00:17:10,195
Ik zou eindelijk de man leren kennen,
149
00:17:10,492 --> 00:17:12,650
begrijpen wat hem dreef
150
00:17:12,785 --> 00:17:16,534
en waarom zijn werk
zo'n diepe indruk op mij maakt.
151
00:17:17,081 --> 00:17:21,661
Hoe had ik kunnen vermoeden
dat ik meer zou ontdekken
152
00:17:21,961 --> 00:17:24,002
dan 'n fotograaf '?
153
00:17:28,760 --> 00:17:32,342
Sebastião was 15
toen hij de trein nam
154
00:17:32,513 --> 00:17:36,013
en zijn dorpje achterliet
om te gaan studeren in Vitória,
155
00:17:36,184 --> 00:17:38,011
de hoofdstad van de naburige staat.
156
00:17:38,478 --> 00:17:43,058
In 't begin wist hij niet wat te doen
met 't geld dat hij op zak had.
157
00:17:43,358 --> 00:17:45,767
Hij had nooit iets cash hoeven te betalen.
158
00:17:46,070 --> 00:17:48,644
Op de boerderij maakten ze alles zelf.
159
00:17:48,781 --> 00:17:51,616
De eerste weken in de stad had hij honger
160
00:17:51,741 --> 00:17:56,072
omdat hij in geen enkel restaurant
durfde te gaan eten.
161
00:17:58,540 --> 00:18:01,874
't Is moeilijk te zeggen
wat er van Sebastião geworden zou zijn
162
00:18:02,002 --> 00:18:05,336
als die jonge vrouw
niet was verschenen,
163
00:18:05,464 --> 00:18:07,090
Lélia.
164
00:18:07,383 --> 00:18:10,836
17, studente muziek,
ze was erg knap.
165
00:18:10,970 --> 00:18:13,093
't Was liefde op het eerste gezicht.
166
00:18:13,222 --> 00:18:15,049
Toen Sebastião 'n beurs kreeg
167
00:18:15,349 --> 00:18:18,469
voor 'n master in economie
aan de universiteit van Säo Paulo,
168
00:18:18,602 --> 00:18:21,355
verhuisden ze naar daar en trouwden ze.
169
00:18:23,858 --> 00:18:27,940
In de jaren '60
voerden ze actie bij linkse bewegingen
170
00:18:28,071 --> 00:18:31,820
zoals tal van studenten
in Parijs, Berlijn of Chicago.
171
00:18:32,117 --> 00:18:35,070
Brazilië ging gebukt onder 'n zware dictatuur
172
00:18:35,369 --> 00:18:39,036
en ze liepen het risico
te worden opgepakt, gedeporteerd
173
00:18:39,207 --> 00:18:40,702
en gefolterd.
174
00:18:42,586 --> 00:18:44,745
In Augustus 1969
175
00:18:45,213 --> 00:18:50,422
verlieten Sebastião en Lélia hun land
en vertrokken naar Frankrijk.
176
00:18:52,054 --> 00:18:55,138
Terwijl Sebastião
zijn opleiding economie voortzette,
177
00:18:55,432 --> 00:18:57,805
studeerde Lélia architectuur.
178
00:18:57,934 --> 00:19:01,720
Op 'n dag kocht ze 'n fototoestel
voor haar werk,
179
00:19:01,897 --> 00:19:05,433
maar het was Sebastião
die er zich 't meest mee amuseerde.
180
00:19:05,734 --> 00:19:09,187
Z'n eerste foto was natuurlijk van Lélia.
181
00:19:09,614 --> 00:19:14,074
Sebastião krijgt 'n baan
bij de Internationale Organisatie voor Koffie
182
00:19:14,201 --> 00:19:16,158
en ze verhuizen naar Londen.
183
00:19:16,328 --> 00:19:18,452
Als onderdeel van de integratie
bij de Wereldbank
184
00:19:18,747 --> 00:19:22,912
reist hij vaak naar Afrika
om ontwikkelingsprogramma's op te zetten.
185
00:19:23,044 --> 00:19:24,954
Hij neemt Lélia's toestel mee
186
00:19:25,588 --> 00:19:28,791
en komt steeds terug
met talrijke foto's.
187
00:19:30,343 --> 00:19:34,174
Beseffend dat fotograferen
hem meer plezier verschaft
188
00:19:34,346 --> 00:19:36,221
dan z'n economische verslagen,
189
00:19:36,515 --> 00:19:39,635
nemen ze samen
'n stoutmoedige beslissing:
190
00:19:39,852 --> 00:19:41,810
Sebastião zal 't risico nemen
191
00:19:42,480 --> 00:19:46,775
zijn carrière van economist,
die veelbelovend en goedbetaald was,
192
00:19:47,068 --> 00:19:48,895
op te geven en van voren af aan
te beginnen.
193
00:19:49,655 --> 00:19:54,565
Eens terug in Parijs investeren ze
in duur fotomateriaal.
194
00:19:55,451 --> 00:19:59,284
Sebastião probeert sportfotografie,
195
00:19:59,414 --> 00:20:02,665
hij doet portretten, huwelijken
en zelfs naaktfotografie
196
00:20:02,834 --> 00:20:05,374
voor hij zijn roeping vindt.
197
00:20:10,217 --> 00:20:12,424
Dat zijn m'n eerste foto's.
198
00:20:12,595 --> 00:20:15,678
We waren in Tahoua.
199
00:20:16,306 --> 00:20:19,225
Jonge moeders stonden in de rij
200
00:20:19,393 --> 00:20:23,521
om voedsel te krijgen.
201
00:20:23,814 --> 00:20:28,145
Het was ten tijde van een grote droogte
in Niger in '73.
202
00:20:28,444 --> 00:20:32,775
Voor Lélia was 't iets moeilijker.
Ze was zwanger.
203
00:20:32,949 --> 00:20:36,151
Ik herinner me, we waren precies op die plek,
204
00:20:36,702 --> 00:20:40,202
en we waren bij 'n vriend in Niamey.
205
00:20:40,748 --> 00:20:43,453
De maraboet van Niamey kwam.
206
00:20:43,626 --> 00:20:47,921
Lélia droeg 'n korte bermuda.
Ze was erg knap.
207
00:20:49,174 --> 00:20:52,294
De maraboet kwam, ging zitten
208
00:20:52,469 --> 00:20:57,012
en zei tegen Lélia: "Kom hier
en ga op m'n knieën zitten."
209
00:20:58,057 --> 00:20:59,553
"Ai", zei ik.
210
00:20:59,726 --> 00:21:03,225
Meneer de maraboet, er is een probleempje.
211
00:21:04,064 --> 00:21:07,433
Die vrouw is zwanger
212
00:21:08,193 --> 00:21:09,938
van onze eerste zoon.
213
00:21:10,112 --> 00:21:13,196
Het is beter dat ze hier blijft.
214
00:21:13,365 --> 00:21:15,157
Hij begreep meteen
215
00:21:15,867 --> 00:21:17,493
dat zoiets...
216
00:21:18,787 --> 00:21:22,833
niet kon op dat moment.
217
00:21:23,125 --> 00:21:26,376
We hebben gepraat en uiteindelijk
is hij weggegaan met een kilo suiker.
218
00:21:26,670 --> 00:21:29,708
Hij was gelukkig en het was net
of hij Lélia had meegekregen.
219
00:21:34,220 --> 00:21:38,764
Hun zoon Juliano is geboren in Parijs
in 1974.
220
00:21:39,058 --> 00:21:42,095
Mijn toekomstige kameraad en mederegisseur.
221
00:21:43,145 --> 00:21:47,725
Lelia bleef Sebastiâo, als jonge moeder,
zo goed als ze kon steunen.
222
00:21:48,026 --> 00:21:53,270
Ze werkte hard voor haar studies
en presenteerde de foto's van Sebastião
223
00:21:53,406 --> 00:21:56,657
aan magazines, kranten
en agentschappen.
224
00:21:56,993 --> 00:22:00,944
En dan,
na enkele belangrijke publicaties,
225
00:22:01,122 --> 00:22:03,364
besloten ze samen
226
00:22:03,666 --> 00:22:07,119
hun eerste grote
fotografisch project te starten:
227
00:22:07,295 --> 00:22:11,293
"Otras Américas",
de Andere Amerika's.
228
00:22:12,050 --> 00:22:16,215
Voor dit project kruist Sebastião
heel Zuid-Amerika door.
229
00:22:16,763 --> 00:22:19,931
De kleine Juliano went eraan
zijn vader te zien vertrekken
230
00:22:20,100 --> 00:22:22,010
voor langere periodes.
231
00:22:29,109 --> 00:22:33,025
Sinds we Brazilië hebben verlaten in 1969
232
00:22:33,280 --> 00:22:37,231
ben ik Latijns-Amerika
enorm gaan missen.
233
00:22:37,784 --> 00:22:40,240
En ik besloot een reis te ondernemen
234
00:22:40,537 --> 00:22:42,578
naar de buurlanden van Brazilië.
235
00:22:42,748 --> 00:22:46,450
Het waren Ecuador, Peru, Bolivia...
236
00:22:46,919 --> 00:22:51,879
En ik wilde ook de bergen
van Latijns-Amerika zien.
237
00:22:52,050 --> 00:22:53,794
De Andes.
238
00:22:54,511 --> 00:23:00,133
In die tijd was er in Latijns-Amerika
een diepgaande sociale activiteit.
239
00:23:00,307 --> 00:23:02,882
"De Theologie van de Bevrijding".
240
00:23:04,103 --> 00:23:08,897
Tijdens die reis leerde ik
in Ecuador een jonge priester kennen.
241
00:23:09,067 --> 00:23:10,894
Zijn naam was Gabicho.
242
00:23:11,069 --> 00:23:15,565
We waren even oud. Ik was een jonge
fotograaf, hij een jonge priester.
243
00:23:15,866 --> 00:23:18,486
Hij bracht het woord van God.
244
00:23:18,659 --> 00:23:21,863
En hij organiseerde de boeren
in coöperatieven,
245
00:23:22,038 --> 00:23:24,447
en hij zorgde voor solidariteit.
246
00:23:24,749 --> 00:23:28,451
Hij had die gemeenschappen in de hand,
247
00:23:28,629 --> 00:23:31,796
en daardoor kon ik
fenomenale reizen maken.
248
00:23:36,387 --> 00:23:39,174
We bevonden ons
op ongeveer 3000 meter.
249
00:23:39,347 --> 00:23:44,390
Soms overbrugden we dagelijks
600 tot 700 meter.
250
00:23:45,312 --> 00:23:49,263
Ik was dolgelukkig in dat landschap,
251
00:23:49,442 --> 00:23:51,103
in die gemeenschappen.
252
00:23:53,905 --> 00:23:58,649
Dat zijn Saraguros,
een indiaanse stam in het zuiden van Ecuador.
253
00:23:58,826 --> 00:24:03,821
Ze waren zeer gelovig,
maar ze dronken heel veel.
254
00:24:04,540 --> 00:24:09,120
In het weekend was meer dan de helft,
mannen zowel als vrouwen,
255
00:24:09,420 --> 00:24:11,829
stomdronken.
256
00:24:14,426 --> 00:24:16,965
De landbouwer links,
257
00:24:17,387 --> 00:24:19,842
dat is Lupe, Guadalupe...
258
00:24:20,223 --> 00:24:24,090
Lupe was een goede vriend.
259
00:24:24,561 --> 00:24:27,681
In die tijd had ik lang haar,
260
00:24:27,856 --> 00:24:29,896
blond lang haar.
261
00:24:30,066 --> 00:24:33,069
En ik had een enorme baard,
roodharig, blond.
262
00:24:33,445 --> 00:24:34,857
En...
263
00:24:35,447 --> 00:24:38,069
toen ik op een dag in de bergen was met hem,
264
00:24:38,242 --> 00:24:41,907
kwam hij naar me toe en hij zei:
"Luister, Sebastien,"
265
00:24:42,203 --> 00:24:45,039
"ik weet dat je gestuurd werd door de hemel."
266
00:24:45,207 --> 00:24:48,825
Want volgens de legende van de Saraguros
267
00:24:49,002 --> 00:24:52,751
zouden de goden, naar het beeld van Christus,
268
00:24:52,923 --> 00:24:57,384
terugkeren op de aarde
om hen te observeren
269
00:24:57,553 --> 00:25:00,091
en te zien wie de hemel verdiende.
270
00:25:00,389 --> 00:25:06,178
Hij profiteerde ervan
om zijn leven aan mij te vertellen.
271
00:25:07,855 --> 00:25:12,898
Hij geloofde echt dat ik gekomen was
om hen te observeren
272
00:25:13,069 --> 00:25:16,985
en hun gedrag te gaan vertellen, daarboven.
273
00:25:20,743 --> 00:25:25,821
Ik heb misschien nooit in mijn leven
een volk ontmoet
274
00:25:25,998 --> 00:25:29,747
dat een ander ritme had.
275
00:25:30,420 --> 00:25:32,959
De tijd die ik doorbracht met de Saraguros
276
00:25:33,131 --> 00:25:36,169
leek wel honderd jaar te duren.
277
00:25:36,343 --> 00:25:38,918
Zodanig traag leefden ze.
278
00:25:39,221 --> 00:25:43,136
We dachten helemaal anders.
We hadden een andere snelheid.
279
00:25:45,393 --> 00:25:48,015
Op hun gezicht stond een zeker fatalisme.
280
00:25:51,817 --> 00:25:54,819
Dit is in de staat Oaxaca, in Mexico.
281
00:25:54,987 --> 00:25:58,855
Dit zijn landbouwers van de stam Mixe.
282
00:26:00,575 --> 00:26:04,740
Alles hier is middeleeuws.
De ploeg, alles...
283
00:26:07,916 --> 00:26:10,669
Dit was diep in Latijns-Amerika.
284
00:26:12,505 --> 00:26:15,293
Het was een plattelandsvolk,
285
00:26:16,050 --> 00:26:19,004
maar het belangrijkste van deze gemeenschap
286
00:26:19,637 --> 00:26:24,133
was de muziek.
Dit volk hield van muziek.
287
00:26:25,267 --> 00:26:30,476
Alle leden van deze gemeenschap
konden muziek maken.
288
00:26:31,274 --> 00:26:35,770
Ze moesten niet werken.
Ze werkten als muzikanten.
289
00:26:40,575 --> 00:26:43,244
Ze lieten me enkele dagen slapen
290
00:26:43,745 --> 00:26:47,612
in een plaats met heel koud cement.
291
00:26:47,791 --> 00:26:51,955
Om te zien of ik het verdroeg.
Om te zien of ik echt wilde blijven.
292
00:26:52,504 --> 00:26:54,877
Ik heb het lang volgehouden
293
00:26:55,048 --> 00:26:58,003
en uiteindelijk mocht ik
naar een huis.
294
00:26:58,177 --> 00:27:00,965
En ik werd een deel van de gemeenschap.
295
00:27:01,138 --> 00:27:02,845
Dat was aangenaam voor mij.
296
00:27:03,139 --> 00:27:06,391
We zijn vrienden geworden,
en ik heb goed geleefd in die gemeenschap.
297
00:27:14,568 --> 00:27:18,780
Dat is in het noorden van Mexico.
Dat zijn de Tarahumara.
298
00:27:19,449 --> 00:27:23,659
Het zijn grote lopers. Het zijn
de langeafstandslopers van de Tarahumara.
299
00:27:23,827 --> 00:27:25,820
Ze lopen niet, ze rennen.
300
00:27:26,247 --> 00:27:29,165
Het was een hel om hen te volgen.
301
00:27:29,333 --> 00:27:32,371
Ze liepen niet, ze vlogen.
302
00:27:40,595 --> 00:27:46,432
Dit is een Tarahumara.
Met een getekend gezicht, van het leven.
303
00:27:49,729 --> 00:27:53,514
Hij heeft prachtig haar. Fantastisch.
304
00:27:55,485 --> 00:27:58,570
Verschillende keren kwamen er mensen
naar mijn camera,
305
00:27:58,739 --> 00:28:02,950
en ik had de indruk
dat ik een geluidsman was.
306
00:28:04,160 --> 00:28:09,036
Ze vertelden me dingen.
Net of ik opnam wat ze mij zeiden.
307
00:28:14,213 --> 00:28:19,124
De kracht van een portret
is datje in een fractie van een seconde
308
00:28:19,885 --> 00:28:24,215
het leven van diegene die je fotografeert
een beetje begrijpt.
309
00:28:24,389 --> 00:28:28,305
De ogen zeggen veel.
De gelaatsuitdrukking...
310
00:28:31,105 --> 00:28:34,107
Wanneer je een portret maakt,
ben je niet alleen.
311
00:28:34,275 --> 00:28:36,399
De persoon biedt je de foto aan.
312
00:28:41,324 --> 00:28:44,194
Voor mij waren die reizen zeer belangrijk.
313
00:28:46,162 --> 00:28:51,501
Hier jarenlang kunnen komen,
hier kunnen zijn en niet in mijn land.
314
00:28:51,959 --> 00:28:56,124
De basis was hetzelfde. Het was
mijn continent, we waren nauw verbonden.
315
00:28:57,966 --> 00:29:02,427
"Otras Américas" vraagt
acht jaar werk van Sebastião.
316
00:29:02,596 --> 00:29:05,633
Tijdens zijn reizen
in het hart van Latijns-Amerika
317
00:29:05,765 --> 00:29:10,261
verdwijnt hij soms
voor lange periodes.
318
00:29:10,395 --> 00:29:14,180
Juliano groeit op met een afwezige vader.
319
00:29:14,691 --> 00:29:18,108
Zijn ouders schrijven elkaar
regelmatig.
320
00:29:18,237 --> 00:29:22,402
Het was lang voor de tijd
van de communicatie per satelliet.
321
00:29:23,784 --> 00:29:29,573
Wanneer hij naar huis komt voor zijn familie
en om zijn foto's uit te geven met Lélia,
322
00:29:29,873 --> 00:29:33,456
lijkt Sebastião in de ogen van zijn zoon
een avonturier,
323
00:29:33,627 --> 00:29:37,376
een superheld,
en niet zozeer een fotograaf.
324
00:29:37,506 --> 00:29:39,381
En jump cut!
325
00:29:40,051 --> 00:29:43,135
Dit ben ik, dertig jaar later.
326
00:29:43,263 --> 00:29:47,094
Voor het eerst
ben ik meegegaan met mijn vader.
327
00:29:47,391 --> 00:29:52,018
Naar Wrangel, een verlaten eiland
in de Noordelijke IJszee.
328
00:29:52,730 --> 00:29:54,687
Sebastião hoopte er
329
00:29:54,816 --> 00:29:57,651
de laatste grote groepen zeeleeuwen
te fotograferen.
330
00:29:58,987 --> 00:30:01,740
Ik wilde ontdekken wie die man was,
331
00:30:01,907 --> 00:30:05,691
die man die ik alleen maar kende
als vader.
332
00:30:07,578 --> 00:30:09,571
Ik wilde de avonturier
333
00:30:09,998 --> 00:30:13,664
en de fotograaf leren kennen.
334
00:31:37,713 --> 00:31:39,338
Verdomde beer!
335
00:31:39,506 --> 00:31:40,883
Hij was ons te snel af.
336
00:31:41,050 --> 00:31:44,751
Hij heeft ze het water ingejaagd.
Ongelofelijk.
337
00:32:23,677 --> 00:32:25,421
Waar denkje aan?
338
00:32:26,179 --> 00:32:28,255
Waar denk je aan, papa?
339
00:32:28,556 --> 00:32:32,768
Ik bedenk dat het moeilijk zal worden
om die reportage te maken.
340
00:32:35,855 --> 00:32:37,600
Als dat goed is...
341
00:32:53,123 --> 00:32:56,161
Het volstaat niet bij een beer te zijn
342
00:32:56,335 --> 00:32:59,170
en hem van dichtbij te fotograferen.
343
00:32:59,296 --> 00:33:01,670
Als het kader niet goed is...
344
00:33:02,049 --> 00:33:05,834
Je laat de beer zien,
maarje maakt er geen foto van.
345
00:33:06,554 --> 00:33:08,629
Hier gaat het niet.
346
00:33:09,598 --> 00:33:14,094
Er is geen achtergrond,
niets om de foto te vullen,
347
00:33:14,270 --> 00:33:16,061
om het kader te vervolledigen.
348
00:33:21,069 --> 00:33:23,477
Er is geen actie, niets.
349
00:36:58,624 --> 00:37:00,499
Indrukwekkend!
350
00:37:00,793 --> 00:37:03,796
Door de lens
zagen we alleen hun slagtanden.
351
00:37:03,963 --> 00:37:07,001
We konden onmogelijk
de vorm van hun hoofd onderscheiden.
352
00:37:07,175 --> 00:37:09,845
We dachten dat we
in de "Hel van Dante" waren,
353
00:37:10,012 --> 00:37:11,969
met die tanden,
354
00:37:12,139 --> 00:37:14,511
al die vormen. Ongelofelijk!
355
00:37:35,662 --> 00:37:39,447
Papa, wat is er gebeurd in 1979?
356
00:37:42,711 --> 00:37:46,497
In 1979 was Lélia zwanger
van ons tweede kind.
357
00:37:46,632 --> 00:37:48,874
Het zou een zoon worden.
358
00:37:50,720 --> 00:37:56,093
Toen Rodrigo geboren werd,
had hij alle symptomen
359
00:37:56,642 --> 00:37:58,433
van het syndroom van Down.
360
00:37:58,728 --> 00:38:02,311
Hij was mooi,
en had ogen zoals amandelen.
361
00:38:02,482 --> 00:38:06,349
Ik had de indruk
dat hij volledig normaal was.
362
00:38:06,528 --> 00:38:07,986
Lélia ook.
363
00:38:08,989 --> 00:38:14,991
De dokter heeft hem lang onderzocht
en we wachtten drie weken op het resultaat.
364
00:38:15,161 --> 00:38:17,367
De dag dat hij heeft gebeld...
365
00:38:18,456 --> 00:38:24,080
voelde ik een heel grote spanning
en toen ik het resultaat hoorde, huilde ik.
366
00:38:24,254 --> 00:38:26,544
Ik kon niet stoppen met huilen.
367
00:38:31,804 --> 00:38:35,801
Mijn kleine broer
zou nooit naar school gaan.
368
00:38:35,974 --> 00:38:39,890
Hij zou niet leren lezen of schrijven,
zoals ik.
369
00:38:40,187 --> 00:38:43,474
Rodrigo zou alleen leven
in een wereld die wij niet zouden kennen.
370
00:38:44,441 --> 00:38:49,685
Het was moeilijk voor onze ouders.
Maar toen veranderde er iets.
371
00:38:50,573 --> 00:38:53,990
Via zijn liefde
ontwikkelde Rodrigo zijn eigen taal.
372
00:38:55,160 --> 00:38:56,442
Geleidelijk aan
373
00:38:56,578 --> 00:39:00,446
leerden wij
zijn emotioneel alfabet ontcijferen
374
00:39:00,583 --> 00:39:03,418
en met hem communiceren
zonder woorden.
375
00:39:07,340 --> 00:39:11,671
Iets later namen m'n moeder, m'n broer en ik
het vliegtuig naar Brazilië.
376
00:39:11,803 --> 00:39:14,638
De dictatuur was verdwenen.
377
00:39:14,805 --> 00:39:20,310
Ik was 5 en besefte
het belang van de reis niet.
378
00:39:21,229 --> 00:39:24,646
Op 'n bepaald moment
deed 'n man 'n gordijntje omhoog
379
00:39:24,816 --> 00:39:28,269
en het daglicht
overspoelde het toestel.
380
00:39:28,653 --> 00:39:31,406
Zijn stem weergalmde
in 't vliegtuig. Hij zei:
381
00:39:31,531 --> 00:39:33,656
"We vliegen over Brazilië!"
382
00:39:33,784 --> 00:39:37,319
M'n moeder keek door haar raampje
en bleef stil.
383
00:39:37,453 --> 00:39:41,831
Ze had haar geboorteland
al lang niet meer gezien.
384
00:39:42,542 --> 00:39:46,375
't Was een vreugdevol moment,
maar toen ze zich omdraaide,
385
00:39:46,922 --> 00:39:48,548
huilde ze.
386
00:39:51,635 --> 00:39:55,882
M'n vader was in Frans-Guyana,
hij zou later komen.
387
00:39:56,973 --> 00:40:00,675
Het was 31 december
en ik keerde terug naar Brazilië.
388
00:40:00,853 --> 00:40:03,771
Het was ongelofelijk in je land te komen
389
00:40:04,565 --> 00:40:07,768
na 10 en een half jaar.
390
00:40:08,653 --> 00:40:13,030
't Was confronterend. Lélia vond het Vitória
niet terug dat ze had achtergelaten.
391
00:40:13,783 --> 00:40:17,484
Het stadsleven van Vitória was veranderd.
Alles was veranderd.
392
00:40:18,662 --> 00:40:21,118
Mijn streek was erg veranderd.
393
00:40:21,707 --> 00:40:26,750
Ik ontmoette m'n ouders die ikjong en sterk
had achtergelaten.
394
00:40:27,046 --> 00:40:31,342
Maar ik vond 'n oude man terug.
M'n vader was al erg oud.
395
00:40:32,469 --> 00:40:36,715
Op dat moment wilde ik Brazilië
beter leren kennen.
396
00:40:38,266 --> 00:40:40,223
M'n zus leende mij 'n auto.
397
00:40:40,685 --> 00:40:44,683
Ik maakte 'n reis van zes maanden
in 't noordoosten van Brazilië.
398
00:40:44,981 --> 00:40:46,939
Ik kende het noordoosten niet.
399
00:40:47,109 --> 00:40:50,277
Ik droom altijd over Noordoost-Brazilië.
400
00:41:13,052 --> 00:41:15,805
Ik zag mensen op weg naar 'n begrafenis.
401
00:41:16,639 --> 00:41:20,767
Ik zette de auto aan de kant
van de weg en ging met hen mee.
402
00:41:22,770 --> 00:41:27,681
De kindersterfte was erg hoog
in Noordoost-Brazilië.
403
00:41:28,359 --> 00:41:31,064
Het zijn kinderen die stierven
voordat ze gedoopt waren.
404
00:41:33,782 --> 00:41:37,033
Ze geloven dat kinderen
die nog niet gedoopt zijn
405
00:41:37,994 --> 00:41:41,031
niet in het paradijs mogen.
406
00:41:41,622 --> 00:41:45,834
Ze zullen in een tussenzone blijven
die "Limbo" heet.
407
00:41:47,796 --> 00:41:52,173
Als 'n kind sterft met de ogen dicht,
is 't gedoopt.
408
00:41:52,342 --> 00:41:53,920
Als de oogjes open zijn,
409
00:41:54,094 --> 00:41:57,463
laten ze 't zo gaan
zodat het zijn weg vindt.
410
00:41:57,639 --> 00:42:01,637
Anders dwaalt 't eeuwig rond.
411
00:42:10,653 --> 00:42:14,983
In die tijd was er in de kerk
een verhuurdienst voor doodskisten.
412
00:42:15,157 --> 00:42:17,399
Je kon er goedkoop een doodskist huren.
413
00:42:18,368 --> 00:42:21,239
De kist werd tientallen keren gebruikt.
414
00:42:28,337 --> 00:42:31,920
Hier zien we
de verhuurdienst van kisten heel goed.
415
00:42:35,303 --> 00:42:37,296
Ja, dat zijn schoenen. Absoluut.
416
00:42:37,472 --> 00:42:41,802
Ze verkochten ervan alles:
schoenen, kisten, bananen, groenten,
417
00:42:42,059 --> 00:42:44,848
ijsjes, alles...
418
00:42:46,230 --> 00:42:50,893
't Is een plaats op aarde waar leven en dood
erg dicht bij elkaar liggen.
419
00:42:55,282 --> 00:42:59,362
Dit is 'n gemeenschap die bidt
420
00:42:59,535 --> 00:43:02,655
en tegelijk haar politiek werk doet.
421
00:43:04,332 --> 00:43:07,286
In Brazilië hebben we
422
00:43:07,461 --> 00:43:10,213
een grote beweging "boeren zonder land".
423
00:43:11,256 --> 00:43:15,717
Het is een grote meerderheid. De oorsprong
van die beweging komt van daar.
424
00:43:16,303 --> 00:43:18,795
Die komt van hier,
het noordoosten van Brazilië.
425
00:43:25,437 --> 00:43:29,483
Mensen met 'n morele kracht,
426
00:43:29,650 --> 00:43:32,521
een fysieke kracht.
427
00:43:32,820 --> 00:43:36,486
Zelfs al zijn het tengere mensen,
ze eten slecht.
428
00:43:38,034 --> 00:43:41,616
Kijk naar de dorheid van de streek.
Erg droog.
429
00:43:42,746 --> 00:43:46,080
Wij hebben 'n stukje Sahel in Brazilië.
430
00:43:49,837 --> 00:43:54,464
En op straat zie je mensen weggaan
die niet terugkomen.
431
00:43:55,510 --> 00:43:58,345
Soms is 't zo droog, zo moeilijk,
432
00:43:58,513 --> 00:44:01,224
dat mensen emigreren naar de steden
en zo naar 't zuiden afzakken.
433
00:44:01,265 --> 00:44:04,267
Voor hen is 't afgelopen.
Ze verlaten hun grond.
434
00:44:25,165 --> 00:44:27,918
Boerderij Salgado
435
00:44:28,085 --> 00:44:31,751
Minas Gerais, Brazilië
436
00:44:31,922 --> 00:44:36,051
We hebben al vele jaren
437
00:44:36,510 --> 00:44:38,587
te lijden onder 'n gebrek aan regen.
438
00:44:48,189 --> 00:44:52,317
Hier was veel vee.
439
00:44:52,443 --> 00:44:55,777
Er blijft bijna niets over, 't is gedaan.
440
00:44:56,781 --> 00:44:58,656
De droogte was vreselijk.
441
00:44:58,783 --> 00:45:02,780
Er zijn geen weilanden meer,
geen inkomsten meer.
442
00:45:03,079 --> 00:45:05,321
Hoe is 't gebeurd, opa '?
443
00:45:05,498 --> 00:45:07,740
Dat komt door de droogte.
444
00:45:09,419 --> 00:45:14,330
We hebben alles herplant,
maarje ziet geen grassprietje.
445
00:45:14,466 --> 00:45:16,423
't Is nog niet lang geleden.
446
00:45:17,135 --> 00:45:22,213
Je vader en ik hebben hier
twintigduizend real geinvesteerd.
447
00:45:22,932 --> 00:45:24,214
Waarvoor '?
448
00:45:26,144 --> 00:45:28,553
Er was overvloed.
449
00:45:28,855 --> 00:45:33,352
Er waren veel vogels.
450
00:45:33,527 --> 00:45:37,229
Veel kanaries, tico-tico's,
451
00:45:37,990 --> 00:45:39,735
merels.
452
00:45:40,785 --> 00:45:44,699
Op die heuvel,
toen ik hem kocht, stond 'n bos.
453
00:45:44,871 --> 00:45:48,787
Op die heuvel
was er ook 'n mooi bos.
454
00:45:49,627 --> 00:45:54,337
Er is veel erosie,
de heuvel is erg droog.
455
00:45:54,507 --> 00:46:00,546
Als 't regent, houdt niets 't water tegen,
geen gras, niets.
456
00:46:00,847 --> 00:46:02,756
't Is een ramp.
457
00:46:03,557 --> 00:46:05,633
Ik heb geen idee
458
00:46:06,394 --> 00:46:09,478
hoe we deze erosie kunnen stoppen.
459
00:46:17,656 --> 00:46:20,942
Opa, was je gelukkig
op deze boerderij '?
460
00:46:21,243 --> 00:46:25,109
- Wat?
- Was je gelukkig op deze boerderij?
461
00:46:27,248 --> 00:46:28,530
Of ik gelukkig was '?
462
00:46:28,708 --> 00:46:34,462
Ik ben gelukkig dat ik m'n kinderen had,
dat ik m'n zeven meisjes heb laten studeren.
463
00:46:34,631 --> 00:46:37,301
Zes hebben 'n diploma, net zoals Sebastião.
464
00:46:37,426 --> 00:46:42,255
Ik heb de kinderen opgevoed, 't was moeilijk,
maar het heeft mij gelukkig gemaakt.
465
00:46:45,475 --> 00:46:49,604
Alleen al met 't hout
heb ik meer dan honderdduizend real verdiend.
466
00:46:49,730 --> 00:46:52,055
Ik kon m'n kinderen naar school sturen.
467
00:46:52,191 --> 00:46:55,690
Ze hebben allemaal
een gezonde voeding gekregen
468
00:46:55,861 --> 00:46:57,522
evenals mooie kleren.
469
00:47:03,368 --> 00:47:07,497
Ik heb 't land
van m'n opa altijd zo gekend.
470
00:47:08,165 --> 00:47:11,203
Droog en dor.
471
00:47:11,919 --> 00:47:16,795
Toen Sebastião terugkwam
na z'n reis door Noordoost-Brazilië,
472
00:47:16,966 --> 00:47:20,752
was het al niet meer
het paradijs van in z'n kindertijd.
473
00:47:21,596 --> 00:47:24,549
Maar iets anders hield hem bezig.
474
00:47:24,724 --> 00:47:27,678
Het lijden dat hij had gezien,
had hem veranderd.
475
00:47:28,853 --> 00:47:32,353
Z'n rol als fotograaf
kreeg 'n nieuwe betekenis.
476
00:47:32,524 --> 00:47:35,644
Wij begrepen de drang
die hij voelde om te vertrekken.
477
00:47:37,696 --> 00:47:39,772
Ik miste hem,
478
00:47:41,492 --> 00:47:43,069
maar ik begreep 't.
479
00:47:51,543 --> 00:47:54,545
SAHEL, Man in Distress
480
00:47:54,713 --> 00:47:58,960
Voor z'n volgende project
dat hem naar de Sahel zou brengen,
481
00:47:59,093 --> 00:48:00,421
gaat Sebastião samenwerken
482
00:48:00,720 --> 00:48:03,389
met Artsen zonder Grenzen.
483
00:48:08,352 --> 00:48:11,354
Ik heb in Ethiopië gewerkt in 1984.
484
00:48:12,398 --> 00:48:16,775
Daarna ging ik verder
in de Sahel in '85, '86.
485
00:48:17,278 --> 00:48:21,146
Ik verbleef uiteindelijk
bijna 2 jaar in die streek.
486
00:48:21,324 --> 00:48:24,527
Ik bracht verslag uit over de hongersnood.
487
00:48:27,997 --> 00:48:30,073
Er waren vluchtelingenkampen,
488
00:48:30,249 --> 00:48:33,203
de tot dan toe grootste in de geschiedenis
van de mensheid.
489
00:48:33,836 --> 00:48:36,707
Ik had ongelofelijk veel zin om dat te tonen.
490
00:48:36,881 --> 00:48:41,046
Om te tonen
dat 'n groot deel van de mensheid
491
00:48:41,344 --> 00:48:43,753
in armoede leefde
492
00:48:44,515 --> 00:48:48,013
en dat 't eerder een verdeelprobleem was
493
00:48:48,518 --> 00:48:51,935
dan het probleem van 'n natuurramp.
494
00:48:54,816 --> 00:48:57,486
Het was koptisch gebied.
495
00:48:57,653 --> 00:49:01,734
De mensen uit Noord-Ethiopië
zijn erg gelovige mensen.
496
00:49:01,907 --> 00:49:04,067
Ze zijn erg nederig.
497
00:49:04,493 --> 00:49:07,328
Ze kunnen zich, zelfs met 'n kind
dat op sterven ligt,
498
00:49:07,496 --> 00:49:09,287
laten gelden.
499
00:49:10,207 --> 00:49:11,702
Ze zullen wachten.
500
00:49:19,008 --> 00:49:20,669
Kijk naar de toestand van de mensen.
501
00:49:23,471 --> 00:49:26,175
In die toestand heb je geen weerstand meer.
502
00:49:27,474 --> 00:49:30,892
In een kamp zou de honger
mensen gedood hebben.
503
00:49:31,479 --> 00:49:34,682
Dat zou de oorzaak van de ondergang zijn.
504
00:49:34,857 --> 00:49:37,231
Maar het zijn de parallelle ziektes
die doden.
505
00:49:39,946 --> 00:49:44,241
Bij cholera krijg je
zo'n versnelde dehydratatie
506
00:49:44,409 --> 00:49:48,869
dat je tot 12 liter vocht kan verliezen
per dag door diarree.
507
00:49:49,580 --> 00:49:51,822
Na twee, drie dagen sterf je.
508
00:49:56,963 --> 00:49:58,838
Zo'n jonge gezichten...
509
00:49:59,925 --> 00:50:04,172
Die verouderd zijn door 't lijden.
510
00:50:04,471 --> 00:50:07,590
Kijk goed naar z'n voorhoofd,
dat is niet van 'n oude man.
511
00:50:07,766 --> 00:50:11,017
Wat hij van 'n oude man heeft,
zijn z'n lege ogen.
512
00:50:11,645 --> 00:50:14,978
Kijk hoe jong zij is.
Kijk naar hun baby.
513
00:50:15,566 --> 00:50:17,108
Hij is haar man.
514
00:50:21,906 --> 00:50:25,405
Een groot aantal sterft 's avonds
door de kou.
515
00:50:29,121 --> 00:50:33,072
Hier sterven is 'n voortzetting van 't leven.
516
00:50:33,250 --> 00:50:35,659
Mensen raken aan de dood gewend.
517
00:50:37,838 --> 00:50:40,508
Een man wast zijn vrouw
voor hij haar begraaft.
518
00:50:44,304 --> 00:50:48,254
Hij is gekleed in bergkleren,
met 'n geitenvel.
519
00:50:52,520 --> 00:50:54,228
Een erg jonge vrouw.
520
00:50:59,819 --> 00:51:02,026
Volgens de Kopten
521
00:51:02,197 --> 00:51:06,029
moet het lichaam schoon
voor God verschijnen.
522
00:51:06,201 --> 00:51:09,368
Het moet helemaal gewassen worden.
Zelfs al is er...
523
00:51:10,330 --> 00:51:11,955
erg weinig water.
524
00:51:16,169 --> 00:51:19,254
Iedereen die sterft is een deeltje
van de wereld die sterft.
525
00:51:29,015 --> 00:51:31,685
Een vader maakt z'n zoon klaar
voor de begrafenis.
526
00:51:31,852 --> 00:51:34,473
Hij neemt afscheid van z'n zoon.
527
00:51:37,608 --> 00:51:40,361
Gewoonlijk zorgt de familie voor haar doden.
528
00:51:48,702 --> 00:51:50,161
En zeggen dat de regering
529
00:51:50,454 --> 00:51:55,164
het voedsel niet bij zijn bevolking
laat komen.
530
00:51:55,334 --> 00:51:58,087
Zoals het hier het geval was,
531
00:51:58,379 --> 00:52:00,918
in dit kamp in Noord-Ethiopië.
532
00:52:01,341 --> 00:52:05,208
Het was een gemene
politieke oneerlijkheid.
533
00:52:17,107 --> 00:52:20,855
Streek van Tigray, Ethiopië
534
00:52:21,028 --> 00:52:25,489
Ik ga terug naar Ethiopië tot eind 1984.
535
00:52:25,991 --> 00:52:30,368
De guerrilla begrijpt dan
dat de regering de streek laat leeglopen.
536
00:52:30,537 --> 00:52:33,242
Ze sluizen de mensen door naar Soedan.
537
00:52:34,458 --> 00:52:36,913
Van overal gingen de mensen weg in Tigray.
538
00:52:41,090 --> 00:52:43,711
Er was 'n aanval met twee helikopters.
539
00:52:43,884 --> 00:52:47,551
Mi-24's. Snelle gevechtshelikopters.
540
00:52:47,722 --> 00:52:50,046
Ze schoten met machinegeweren op de mensen.
541
00:52:51,558 --> 00:52:54,228
Ik nam deze foto en daarna liep ik weg.
542
00:52:58,232 --> 00:53:00,356
Er liepen veel zwangere vrouwen.
543
00:53:00,526 --> 00:53:05,071
In de hoop bij hun aankomst
eten en water te krijgen.
544
00:53:05,240 --> 00:53:08,360
Ze zouden eindelijk 't beloofde land vinden.
545
00:53:13,498 --> 00:53:15,372
Ik bleef daar
546
00:53:16,668 --> 00:53:18,792
zeker nog twee maanden.
547
00:53:19,671 --> 00:53:21,462
En toen ik naar Soedan terugkeerde,
548
00:53:21,631 --> 00:53:24,883
kon ik helpen bij de aankomst van de mensen.
549
00:53:29,390 --> 00:53:31,595
Deze man komt uit Ethiopië.
550
00:53:31,766 --> 00:53:34,970
Zijn kameel ging tot het uiterste
of was misschien dood.
551
00:53:35,145 --> 00:53:37,719
Maar de man hield vol.
552
00:53:37,898 --> 00:53:40,816
Toen hij bij de dokters aankwam,
was 't kind dood.
553
00:53:42,986 --> 00:53:45,027
Na al dat lopen.
554
00:53:53,372 --> 00:53:56,492
't Was een kamp dat Artsen zonder Grenzen
had afgebroken.
555
00:53:57,209 --> 00:53:59,700
Water is essentieël in die kampen
556
00:54:00,171 --> 00:54:01,879
en 't werd 'n groot probleem.
557
00:54:02,048 --> 00:54:05,168
Het moest zo snel mogelijk worden verplaatst.
558
00:54:09,597 --> 00:54:13,761
Ze zaten opeengehoopt in VN-vrachtwagens
559
00:54:14,060 --> 00:54:17,311
om hen naar het nieuwe kampte brengen
560
00:54:17,480 --> 00:54:20,933
op mooie, vruchtbare grond.
561
00:54:21,109 --> 00:54:23,730
Aan de oevers van de Blauwe Nijl.
562
00:54:24,738 --> 00:54:28,190
Ik legde 300 tot 400 kilometer af
in die vrachtwagens.
563
00:54:32,537 --> 00:54:34,862
Twee vrienden die in 'n vrachtwagen zaten,
564
00:54:35,039 --> 00:54:39,168
deden alsof het
een gewone zondagnamiddag was.
565
00:54:39,336 --> 00:54:42,456
Zittend onder 'n boom
en ondertussen verhalen vertellend...
566
00:54:46,552 --> 00:54:49,305
We hebben veel water,
we zitten aan de oever van de Nijl.
567
00:54:49,930 --> 00:54:51,840
Maar daar zijn de mensen gestorven
568
00:54:52,307 --> 00:54:53,968
omdat...
569
00:54:54,267 --> 00:54:55,893
er niets te eten was.
570
00:54:56,228 --> 00:54:58,981
Ze kwamen er uitgeput aan.
571
00:55:02,860 --> 00:55:07,025
Ze vergaten eten mee te brengen
of ze konden het niet meebrengen.
572
00:55:07,198 --> 00:55:10,069
Er was verwarring bij de voedselbedeling.
573
00:55:10,243 --> 00:55:12,615
Mensen die volhielden, volhielden...
574
00:55:12,786 --> 00:55:14,993
En toen ze hier aankwamen, was het op.
575
00:55:27,302 --> 00:55:29,010
Ik was in Mali.
576
00:55:30,305 --> 00:55:32,677
Daar heerste ook 'n grote droogte.
577
00:55:34,684 --> 00:55:37,768
De huid van de mensen wordt als boomschors,
578
00:55:38,354 --> 00:55:41,688
bomen getekend door de zandwinden,
579
00:55:42,692 --> 00:55:45,528
zandstormen en zandstormen.
580
00:55:55,830 --> 00:55:57,657
Er waren alleen vrouwen en kinderen.
581
00:55:57,833 --> 00:56:00,454
De mannen werkten in Libië
582
00:56:00,752 --> 00:56:05,712
of waren afgezakt naar Ivoorkust
om er te werken als emigranten.
583
00:56:05,883 --> 00:56:09,668
Met de belofte terug te keren
met eten voor 't gezin.
584
00:56:09,845 --> 00:56:12,087
Maar slechts weinigen keerden terug.
585
00:56:22,692 --> 00:56:24,602
Ze werden allemaal gered
586
00:56:24,777 --> 00:56:27,648
omdat Artsen zonder Grenzen
hier prachtig werk levert.
587
00:56:27,822 --> 00:56:30,776
Ze zorgden voor ondersteuning in de streek.
588
00:56:33,827 --> 00:56:37,529
Dit is een vriend, Luc.
Een Belgische arts.
589
00:56:38,291 --> 00:56:39,667
Hij is bezig
590
00:56:40,293 --> 00:56:42,998
een jongetje te meten en te wegen.
591
00:56:45,298 --> 00:56:49,083
Na 15 tot 20 dagen herken je deze kinderen
niet meer. Ze sterken aan.
592
00:56:49,261 --> 00:56:51,551
Ze zijn getekend voor 't leven
593
00:56:51,722 --> 00:56:55,220
omdat ze sommige dingen gemist hebben
tijdens hun groei.
594
00:57:01,398 --> 00:57:03,438
Deze jongen was alleen
595
00:57:03,775 --> 00:57:07,027
met z'n instrument, een gitaar, in de hand,
596
00:57:07,196 --> 00:57:10,648
met 'n stuk hemd dat nog over hem hing.
597
00:57:11,033 --> 00:57:13,074
Geen broek, niets.
598
00:57:14,036 --> 00:57:17,951
Kijk naar z'n vastberadenheid, zijn houding.
599
00:57:18,123 --> 00:57:21,492
Het is iemand die weet waar hij naartoe gaat.
600
00:57:21,668 --> 00:57:25,999
Op zoek naar andere groepen,
op zoek naar 'n dorp,
601
00:57:27,091 --> 00:57:31,219
met z'n hond... Hij was 8 of 9 jaar.
602
00:57:36,976 --> 00:57:43,014
Sebastião was zeer gehecht
aan de bewoners van het Sahelgebied.
603
00:57:43,191 --> 00:57:45,267
Hij keerde er vaak terug.
604
00:57:46,903 --> 00:57:51,447
Zijn foto's, het boek
en de tentoonstelling die Lélia organiseerde
605
00:57:51,616 --> 00:57:56,694
brachten de publieke opinie ertoe
zich vragen te stellen
606
00:57:56,871 --> 00:58:01,249
over de echte oorzaken
van deze hongersnood.
607
00:58:03,211 --> 00:58:07,873
Het volgende project van Sebastião
ging hem zes jaar bezighouden
608
00:58:08,050 --> 00:58:12,178
en zou hem naar
bijna dertig landen brengen:
609
00:58:12,471 --> 00:58:16,421
"Workers",
het derde grote fotoboek,
610
00:58:16,599 --> 00:58:18,759
ontworpen samen met Lélia.
611
00:58:19,060 --> 00:58:22,809
Ik wilde een ode uitbrengen
612
00:58:23,190 --> 00:58:27,106
aan alle mannen en vrouwen
die onze wereld maakten.
613
00:58:28,070 --> 00:58:30,230
De archeologie van het industriële tijdperk.
614
00:58:31,407 --> 00:58:34,527
Sebastião en Lélia
deden diepgaand onderzoek
615
00:58:34,660 --> 00:58:37,234
en bereidden 't project nauwgezet voor.
616
00:58:37,913 --> 00:58:41,994
Daarna vertrekt Sebastião weer
naar de vier hoeken van de wereld.
617
00:58:42,168 --> 00:58:45,454
Hij fotografeert staalarbeiders
in de Sovjet-Unie,
618
00:58:45,630 --> 00:58:48,584
leeft samen met scheepsbergers
in Bangladesh,
619
00:58:48,716 --> 00:58:52,299
kiest het ruime sop met vissers
in Galicië en Sicilië,
620
00:58:52,470 --> 00:58:55,472
toont de autoproductie in Calcutta
621
00:58:55,765 --> 00:58:57,971
en observeert de theeplukkers in Rwanda,
622
00:58:58,100 --> 00:59:01,304
een land dat hij eerst leerde kennen
als economist.
623
00:59:01,479 --> 00:59:04,018
Hij heeft nu 'n andere missie,
624
00:59:04,315 --> 00:59:05,727
zijn blik is veranderd,
625
00:59:05,900 --> 00:59:09,851
maar hij wordt nog steeds gedreven
door dezelfde empathie
626
00:59:10,155 --> 00:59:12,231
voor het menselijke lot.
627
00:59:12,699 --> 00:59:15,570
Voor elk hoofdstuk in "Workers"
628
00:59:15,744 --> 00:59:18,117
dompelde Sebastião zich volledig onder
629
00:59:18,288 --> 00:59:21,657
in die specifieke sector
van de handenarbeid,
630
00:59:21,791 --> 00:59:26,206
zoals de weken die hij doorbracht
met de goudzoekers van de Serra Pelada.
631
00:59:27,297 --> 00:59:32,376
In 1991,
aan 't einde van de eerste Golfoorlog,
632
00:59:32,553 --> 00:59:36,171
trokken de Iraakse troepen zich terug
en stak Saddam Hoessein
633
00:59:36,474 --> 00:59:38,383
honderden olieputten in brand.
634
00:59:38,558 --> 00:59:43,803
Brandweerlui van over de hele wereld kwamen
naar de olievelden die in brand stonden.
635
00:59:44,023 --> 00:59:47,191
Sebastião moest er ook naartoe,
636
00:59:47,318 --> 00:59:50,438
gedreven door zijn nieuwsgierigheid
voor dit explosieve beroep.
637
00:59:59,955 --> 01:00:03,289
Toen ik de eerste beelden op tv zag,
638
01:00:04,126 --> 01:00:06,500
wilde ik dit verhaal doen.
639
01:00:08,798 --> 01:00:12,500
Het was als werken in 'n groot theater.
640
01:00:13,136 --> 01:00:15,177
500 putten stonden in brand.
641
01:00:15,347 --> 01:00:18,763
Een enorme mise-en-scène,
de omvang van de aarde.
642
01:00:20,226 --> 01:00:23,228
Er was geen controle.
We konden gaan waar we wilden.
643
01:00:26,024 --> 01:00:30,070
Er was 'n damp van zware rook.
644
01:00:30,737 --> 01:00:35,151
Die rook was zo dik
dat de zon er niet doorheen kwam.
645
01:00:36,160 --> 01:00:37,867
Er waren dagen
646
01:00:38,286 --> 01:00:42,284
dat het 24 uur nacht was.
647
01:00:48,672 --> 01:00:50,464
Ook toen het vuur onder controle was,
648
01:00:50,633 --> 01:00:53,717
bleef de aarde erg warm.
649
01:00:53,886 --> 01:00:57,884
Grote hoeveelheden waterwaren nodig
om haar af te koelen.
650
01:00:58,056 --> 01:01:02,636
Anders zou het zo warm blijven
dat de olie terug zou ontbranden.
651
01:01:04,271 --> 01:01:05,683
Maar zelfs dan
652
01:01:05,856 --> 01:01:09,190
waren er soms ontploffingen
die weerklonken als kanonnen.
653
01:01:11,195 --> 01:01:13,355
Het lawaai was enorm.
654
01:01:13,531 --> 01:01:16,949
Het was als werken
naast 'n turbine van een jet.
655
01:01:18,203 --> 01:01:20,243
Vandaag ben ik 'n beetje doof.
656
01:01:20,705 --> 01:01:22,911
Mijn doofheid is daar begonnen.
657
01:01:39,974 --> 01:01:43,308
Het zijn Canadezen,
het brandweerkorps van Calgary.
658
01:01:45,397 --> 01:01:49,858
Ze namen 'n mooie rode brandweerwagen mee.
Hun regel was dat
659
01:01:50,152 --> 01:01:54,779
na 't blussen van 't vuur de wagen
gewassen moest worden.
660
01:01:54,949 --> 01:01:58,401
's Morgens hing hij weer vol olie.
661
01:02:04,375 --> 01:02:06,249
Een hels werk!
662
01:02:09,463 --> 01:02:12,881
Ik heb mijn vertrek
twee tot drie keer uitgesteld,
663
01:02:13,051 --> 01:02:15,091
tot de dag dat ik echt weg moest.
664
01:02:15,261 --> 01:02:18,714
Maar 't brak m'n hart
665
01:02:18,890 --> 01:02:22,757
zo'n spektakel te moeten achterlaten.
666
01:02:24,353 --> 01:02:26,311
Ik ging die kant op.
667
01:02:26,481 --> 01:02:29,102
Aan het einde of bijna aan 't einde
668
01:02:29,275 --> 01:02:33,143
kom je een lange muur tegen...
669
01:02:33,321 --> 01:02:37,023
Die dag was er een journalist
van de NY Times bij mij.
670
01:02:37,492 --> 01:02:41,703
Aangezien de grond van niemand meer was
- de oorlog had alles verwoest -
671
01:02:42,205 --> 01:02:44,115
trapten we de deur in.
672
01:02:44,415 --> 01:02:45,958
Toen we naar binnen gingen,
673
01:02:46,501 --> 01:02:49,040
betraden we 'n soort...
674
01:02:49,212 --> 01:02:53,294
paradijs dat veranderd was in 'n hel.
675
01:02:53,592 --> 01:02:57,508
't Was de tuin
van de koninklijke familie van Koeweit
676
01:02:58,931 --> 01:03:01,849
met paarden, Volbloeden,
677
01:03:02,142 --> 01:03:05,559
die compleet gek geworden waren.
678
01:03:06,855 --> 01:03:10,391
Dieren zijn de eersten
die wegvluchten bij 'n ramp,
679
01:03:10,568 --> 01:03:12,810
als ze weg kunnen.
680
01:03:13,612 --> 01:03:15,238
Maar dat konden ze niet.
681
01:03:16,949 --> 01:03:19,785
We troffen er vogels aan,
want 't was 'n oase.
682
01:03:19,953 --> 01:03:22,194
Alles was goed geïrrigeerd.
683
01:03:22,997 --> 01:03:27,327
Vogels die niet meer konden vliegen
omdat hun vleugels plakten.
684
01:03:30,755 --> 01:03:34,457
De Koeweiti's waren gevlucht
toen ze de ramp zagen
685
01:03:35,218 --> 01:03:38,469
en lieten de dieren in gevangenschap achter.
686
01:03:38,638 --> 01:03:42,137
En de Bedoeïnen die ze niet echt
als mensen beschouwden.
687
01:03:43,935 --> 01:03:45,975
"Workers" verenigt uiteindelijk
688
01:03:46,145 --> 01:03:50,808
de econoom die Sebastião was
en de artiest die hij geworden was.
689
01:03:51,693 --> 01:03:54,612
De foto's werden gepubliceerd
in de grootste tijdschriften,
690
01:03:54,738 --> 01:03:59,697
de tentoonstelling reisde de wereld rond
en het boek werd in meerdere talen vertaald.
691
01:04:00,870 --> 01:04:04,405
Maar Sebastião en Lélia
wilden niet stoppen.
692
01:04:04,664 --> 01:04:09,624
Ze startten direct
een nieuwe fase van zijn fotografie.
693
01:04:09,795 --> 01:04:13,923
Ze beseften
dat de verplaatsing van hele bevolkingen
694
01:04:14,091 --> 01:04:18,636
door oorlogen, hongersnood
of de regels van de wereldmarkt
695
01:04:18,804 --> 01:04:21,130
een hot item was in onze maatschappij.
696
01:04:22,015 --> 01:04:25,598
Op 't moment dat Europa
zijn grenzen sluit,
697
01:04:25,769 --> 01:04:30,480
brengt Sebastião
het lot van de verstotenen in beeld.
698
01:04:31,484 --> 01:04:35,945
Lélia helpt hem bij de research
en de planning.
699
01:04:36,114 --> 01:04:40,065
Eens te meer was zij de drijfveer
in dit nieuwe hoofdstuk in hun leven
700
01:04:40,243 --> 01:04:43,031
dat ze de "Exodus" noemden.
701
01:04:45,206 --> 01:04:47,531
Door dit werk is de wereld zich bewust
702
01:04:47,834 --> 01:04:51,785
van 't lot van al die vluchtelingen
in India, Vietnam, de Filipijnen,
703
01:04:51,921 --> 01:04:56,003
Zuid-Amerika, Palestina, Irak
en op zoveel andere plaatsen.
704
01:04:56,843 --> 01:05:00,794
Maar Sebastião blijft
steeds terugkeren naar 't continent
705
01:05:00,973 --> 01:05:04,223
dat hem alzo lang boeit:
706
01:05:04,934 --> 01:05:06,595
Afrika.
707
01:05:17,281 --> 01:05:20,449
Ik maakte mijn project
over de demografische verschuivingen
708
01:05:20,618 --> 01:05:22,777
in 1994
709
01:05:23,203 --> 01:05:26,537
toen de president van Rwanda...
710
01:05:26,999 --> 01:05:29,205
Zijn vliegtuig werd neergehaald.
711
01:05:29,960 --> 01:05:33,164
Dat was 't begin van 'n volksbeweging
naar Tanzania.
712
01:05:33,339 --> 01:05:37,290
't Was 't begin van 'n brutale onderdrukking
van de Tutsi in Rwanda.
713
01:05:39,887 --> 01:05:42,723
Ik was een van de eersten die er aankwam.
714
01:05:43,807 --> 01:05:45,884
Het was een complete ramp.
715
01:05:46,060 --> 01:05:48,599
Mensen vluchtten naar Burundi,
716
01:05:48,896 --> 01:05:52,894
Congo, Oeganda... Naar overal.
717
01:05:57,322 --> 01:06:01,403
De wegen waren vol mensen...
718
01:06:04,745 --> 01:06:06,905
Mensen die wat sliepen langs de weg,
719
01:06:07,081 --> 01:06:10,499
die hun bezittingen meenamen op de fiets.
720
01:06:10,668 --> 01:06:13,706
De mensen vluchten
met hetgeen ze konden vluchten.
721
01:06:15,465 --> 01:06:18,170
We gingen in de tegengestelde richting.
722
01:06:18,343 --> 01:06:21,511
Wij gingen naar de grens.
723
01:06:21,680 --> 01:06:24,384
Er was geen veiligheid, niets.
724
01:06:24,557 --> 01:06:28,853
Ik ging Rwanda binnen
en 't was beangstigend.
725
01:06:29,146 --> 01:06:33,097
De massa's doden die ik op de weg vond.
726
01:06:35,819 --> 01:06:38,109
Er was 'n granaat ontploft.
727
01:06:38,906 --> 01:06:42,110
Zij die niet omkwamen door de granaat,
stierven door 't kapmes.
728
01:06:44,078 --> 01:06:47,364
Daar zag ik hoe groot
729
01:06:47,539 --> 01:06:51,325
de ramp was waarin ik
terechtgekomen was.
730
01:06:52,128 --> 01:06:54,916
In dit land was een genocide gebeurd.
731
01:06:58,051 --> 01:07:02,880
Tot de buitenwijk van Kigali
was het 150 kilometer.
732
01:07:03,056 --> 01:07:05,511
150 kilometer doden.
733
01:07:14,234 --> 01:07:17,603
Ik ga terug want mijn verhaal
gaat over de bevolking.
734
01:07:17,779 --> 01:07:21,777
M'n boek ging over vluchtelingen.
Over de Exodus.
735
01:07:22,075 --> 01:07:24,449
Ik begon de kampen te bezoeken
736
01:07:24,662 --> 01:07:30,332
en ik zag het aantal mensen
dat Rwanda ontvluchtte...
737
01:07:32,335 --> 01:07:35,171
en de hel die zich in 't paradijs vestigde.
738
01:07:36,507 --> 01:07:38,749
Het was beangstigend te zien
739
01:07:38,926 --> 01:07:42,462
dat zich in zo'n mooie savanne
740
01:07:42,638 --> 01:07:45,889
een megastad had gevestigd.
741
01:07:48,310 --> 01:07:51,513
In 'n paar dagen
waren er bijna 'n miljoen mensen.
742
01:07:58,905 --> 01:08:02,488
In al die ellende werd ik diep geraakt
743
01:08:03,201 --> 01:08:06,403
door de band tussen moeder en kind.
744
01:08:06,579 --> 01:08:10,197
En het vertrouwen van het kind
in de moeder.
745
01:08:23,639 --> 01:08:25,300
Het geweld
746
01:08:25,891 --> 01:08:28,844
en de brutaliteit zijn niet
747
01:08:29,477 --> 01:08:33,345
het monopolie van verre vreemdelingen.
748
01:08:33,523 --> 01:08:36,477
Het is daar, bij uw buren in Europa.
In ex-Joegoslavië.
749
01:08:36,651 --> 01:08:38,776
't Is een erg schokkend gegeven.
750
01:08:41,281 --> 01:08:45,612
Een bus uit Krajina
en op doorreis in Kroatië...
751
01:08:46,703 --> 01:08:48,909
Eén persoon werd gedood door 't gat...
752
01:08:49,080 --> 01:08:53,079
De Kroaten doodden ook veel mensen
die Krajina verlieten.
753
01:08:53,877 --> 01:08:55,455
Het geweld was overal.
754
01:08:55,629 --> 01:08:58,998
Daar walgde ik nog 't meeste van.
755
01:08:59,300 --> 01:09:03,167
Te zien hoe besmettelijk haat kon zijn.
756
01:09:04,138 --> 01:09:06,262
Zij zagen 't geweld.
757
01:09:06,849 --> 01:09:11,475
Hele families. De Servische bevolking
werd uit Krajina verdreven.
758
01:09:14,565 --> 01:09:17,140
Van 't ene op 't andere moment werden ze
759
01:09:17,318 --> 01:09:21,316
uit hun huizen gezet
en zochten ze een onderkomen.
760
01:09:21,614 --> 01:09:25,032
Terwijl de overburen u beschieten.
761
01:09:40,759 --> 01:09:43,843
Het waren vluchtelingenkampen
niet ver van Tuzla,
762
01:09:44,388 --> 01:09:47,390
in Centraal-Bosnië.
763
01:09:47,557 --> 01:09:50,559
Het zijn families die Zepa verlieten,
de enclave Zepa,
764
01:09:51,186 --> 01:09:54,555
waar Serviërs
duizenden jonge mannen doodden.
765
01:09:55,691 --> 01:10:00,235
Wij waren er op 't moment
dat de families aankwamen.
766
01:10:01,530 --> 01:10:04,069
In 'n uiterst ontredderde toestand.
767
01:10:15,294 --> 01:10:20,289
Er waren enkel vrouwen, ouderen
en kinderen.
768
01:10:20,466 --> 01:10:24,417
De jongere mannen werden
tegengehouden en gedood.
769
01:10:31,143 --> 01:10:34,014
Vreemd dat zoiets in Europa gebeurd is.
770
01:10:34,188 --> 01:10:37,107
Op 't einde van de 20ste eeuw.
771
01:10:37,984 --> 01:10:41,318
Aan de wagens kan je zien
dat 't mensen waren
772
01:10:41,821 --> 01:10:45,155
die 'n Europese levensstandaard hadden,
773
01:10:45,659 --> 01:10:48,447
van 'n Europees intellectueel niveau,
774
01:10:48,745 --> 01:10:52,791
met een Europese infrastructuur.
Zij die daar zijn, zijn alles kwijt.
775
01:10:57,087 --> 01:11:00,872
Honderden kilometers mensen en wagens.
776
01:11:05,137 --> 01:11:06,845
We zijn erg wilde beesten.
777
01:11:07,014 --> 01:11:10,181
De mensen zijn vreselijke beesten.
778
01:11:11,268 --> 01:11:15,100
Hier in Europa, in Afrika,
in Latijns-Amerika, overal.
779
01:11:15,272 --> 01:11:17,894
We zijn uiterst gewelddadig.
780
01:11:24,657 --> 01:11:26,864
Onze geschiedenis is er een van oorlogen.
781
01:11:33,707 --> 01:11:37,919
't Is een verhaal zonder einde,
eentje van repressie,
782
01:11:38,087 --> 01:11:39,795
een bizar verhaal.
783
01:11:48,598 --> 01:11:51,468
De situatie in Rwanda bleef evolueren.
784
01:11:51,768 --> 01:11:55,683
Het Hutu-leger dat aan de macht was,
werd verslagen
785
01:11:55,855 --> 01:12:01,230
en trok zich terug in Congo,
in de streek van Goma.
786
01:12:02,237 --> 01:12:06,782
Eerst vluchtten de Tutsi
voor de barbaarsheid van de Hutu.
787
01:12:06,950 --> 01:12:08,695
Daarna waren de Hutu
788
01:12:08,994 --> 01:12:11,402
op de vlucht voor de Tutsi-bezetting.
789
01:12:11,579 --> 01:12:13,869
Iedereen is op de vlucht geweest.
790
01:12:16,793 --> 01:12:21,753
In een paar dagen,
tijdens de maand juli in 1994,
791
01:12:22,049 --> 01:12:26,214
kreeg de streek van Goma
meer dan 2 miljoen mensen te verwerken.
792
01:12:28,014 --> 01:12:30,587
Een ramp zat eraan te komen.
793
01:12:33,560 --> 01:12:36,396
Ziektes zoals cholera begonnen te broeden
794
01:12:36,564 --> 01:12:40,312
en de mensen vielen als vliegen.
795
01:12:40,943 --> 01:12:43,981
Er waren 12.000 tot 15.000 doden per dag.
796
01:12:48,034 --> 01:12:51,153
Ik maakte foto's van heel veel doden.
797
01:12:51,620 --> 01:12:54,160
Ik zie die vader komen met z'n kind.
798
01:12:54,665 --> 01:12:56,161
Hij gooit 't daar.
799
01:12:56,334 --> 01:13:00,795
Hij gaat weg met 'n vriend die daar staat,
alsof er niets gebeurd is.
800
01:13:07,387 --> 01:13:10,342
De mensen konden niet begraven worden.
801
01:13:11,516 --> 01:13:14,269
Er kwam 'n machine van 't Franse leger
802
01:13:14,602 --> 01:13:18,351
die tientallen lijken opschepte
803
01:13:18,523 --> 01:13:23,602
en ze op de grond legde
en met aarde bedekte.
804
01:13:40,796 --> 01:13:43,122
Iedereen moest deze beelden zien.
805
01:13:43,633 --> 01:13:46,421
Om het verschrikkelijke
van onze soort te zien.
806
01:13:53,267 --> 01:13:56,305
Weesjes die langs de weg zaten...
807
01:13:58,689 --> 01:14:02,522
Drie kinderen...
De twee met de levendige oogjes
808
01:14:03,111 --> 01:14:07,738
zullen blijven leven.
Dat met de ziekelijke ogen gaat sterven.
809
01:14:10,535 --> 01:14:13,453
Toen ik hier wegging, was ik ziek.
810
01:14:13,746 --> 01:14:16,036
Erg ziek. M'n lichaam was ziek.
811
01:14:16,332 --> 01:14:19,584
Ik had geen besmettelijke ziekte.
812
01:14:19,961 --> 01:14:22,085
M'n ziel was ziek.
813
01:14:26,844 --> 01:14:30,890
Ik ging een jaar na de ramp
terug naar Rwanda
814
01:14:31,056 --> 01:14:35,801
om de terugkeer te zien
van de Hutu's die in Congo zaten
815
01:14:36,228 --> 01:14:37,938
en niet meer wisten waar naartoe te gaan.
816
01:14:38,063 --> 01:14:42,477
De Verengide Naties verplichtten hen
terug te keren.
817
01:14:53,704 --> 01:14:57,619
Je had de indruk dat de hele wereld
vol vluchtelingententen stond.
818
01:15:11,014 --> 01:15:12,971
Nadat ik hier gewerkt had,
819
01:15:13,141 --> 01:15:17,554
stelde de Tutsi-regering voor
820
01:15:17,729 --> 01:15:21,893
een paar plaatsen te bezoeken
waar de verdrukking voorbij was.
821
01:15:28,282 --> 01:15:33,241
De mensen zochten hun toevlucht in 'n kerk
waar ze zich veilig waanden.
822
01:15:33,828 --> 01:15:36,450
Allemaal dood!
823
01:15:43,046 --> 01:15:45,206
Dit gebeurde in 'n schooltje.
824
01:15:45,716 --> 01:15:50,378
Je ziet 't schoolbord nog met wat erop staat
toen 't gebeurd is.
825
01:15:50,554 --> 01:15:52,796
Beangstigend.
826
01:16:06,529 --> 01:16:08,819
Van de mensen die Rwanda hadden verlaten,
827
01:16:08,990 --> 01:16:13,285
zo'n 2 miljoen ongeveer, ging 'n deel terug,
828
01:16:13,620 --> 01:16:16,372
maar 'n deel was bang voor repressies.
829
01:16:16,539 --> 01:16:21,498
Een colonne van ongeveer 250.000 mensen
verliet de stad Goma
830
01:16:21,669 --> 01:16:23,959
en trok het bos van Congo in.
831
01:16:27,133 --> 01:16:28,332
Ze raakten ze kwijt.
832
01:16:28,510 --> 01:16:32,378
Iedereen wist dat er 250.000 mensen
verloren waren.
833
01:16:32,556 --> 01:16:34,798
Ze wisten niet waar ze waren.
834
01:16:37,518 --> 01:16:39,096
Zes maanden later
835
01:16:39,646 --> 01:16:44,107
kwamen ze te voorschijn in de buurt
van Kisangani, hartje Congo.
836
01:16:46,737 --> 01:16:50,486
Ze leefden zes maanden in het bos.
837
01:16:51,325 --> 01:16:56,568
De Hoge Commissaris van de VN
nam me mee naar die plek.
838
01:16:57,914 --> 01:17:01,034
Er was 'n trein en ik reisde mee.
839
01:17:02,086 --> 01:17:05,503
De trein deed hen leven.
Hij moest terugkeren,
840
01:17:05,673 --> 01:17:07,583
maar ik zei: "Ik blijf".
841
01:17:13,139 --> 01:17:18,098
Ik bleef drie dagen met de mensen
die maar bleven komen.
842
01:17:18,269 --> 01:17:20,890
Colonnes en colonnes mensen.
843
01:17:23,482 --> 01:17:26,816
Als je bedenkt dat er
zo'n 250.000 mensen weggingen
844
01:17:26,986 --> 01:17:29,146
en er maar 40.000 terugkwamen...
845
01:17:30,115 --> 01:17:33,614
Er ontbraken 210.000 mensen op 't appel.
846
01:17:43,837 --> 01:17:46,328
En toch ging 't leven verder.
847
01:17:46,631 --> 01:17:50,879
Mannen die 't haar van anderen knipten.
848
01:17:51,970 --> 01:17:54,379
Er was zelfs een Congolees
849
01:17:54,682 --> 01:17:56,556
die z'n rekenmachine bij had.
850
01:17:57,350 --> 01:18:00,388
Hij probeerde
851
01:18:00,562 --> 01:18:04,513
de paar dollars die ze hadden
te pakken te krijgen
852
01:18:04,691 --> 01:18:08,274
en hij berekende de wisselkoers...
in een of ander gat!
853
01:18:08,445 --> 01:18:11,530
In het midden van een bos,
ver weg van alles.
854
01:18:18,747 --> 01:18:20,408
Op 'n gegeven moment
855
01:18:20,582 --> 01:18:24,664
begon de guerrilla die Kisangani bezette,
en die pro-Tutsi zijn,
856
01:18:25,212 --> 01:18:27,538
de mensen weg te sturen.
857
01:18:28,090 --> 01:18:29,549
Ze terug te sturen.
858
01:18:29,717 --> 01:18:34,095
Zes maanden later moesten ze terugkeren
naar Rwanda.
859
01:18:34,264 --> 01:18:36,388
Sommigen werden vermoord.
860
01:18:37,308 --> 01:18:41,389
Ik ontmoette mensen
die er genoeg van hadden.
861
01:18:42,605 --> 01:18:45,144
Ze begonnen te ijlen.
862
01:18:45,316 --> 01:18:49,018
Sommigen waren 't noorden kwijt
en werden gek.
863
01:18:54,326 --> 01:18:57,528
In werkelijkheid
werden de mensen verbannen.
864
01:18:58,121 --> 01:19:00,530
We hoorden niets meer over hen.
865
01:19:01,875 --> 01:19:04,284
Ik denk dat ze allemaal vermoord werden.
866
01:19:12,177 --> 01:19:14,337
Dat was m'n laatste reis.
867
01:19:14,680 --> 01:19:17,385
Het vreselijke avontuur in Rwanda.
868
01:19:21,144 --> 01:19:22,971
Ik ben daar weggegaan
869
01:19:24,815 --> 01:19:26,690
en geloofde in niets meer.
870
01:19:26,859 --> 01:19:29,434
Ik dacht niet dat er een redding was
voor het menselijke ras.
871
01:19:29,612 --> 01:19:32,281
Zoiets kon je niet overleven.
872
01:19:32,448 --> 01:19:36,115
Wij verdienden ook niet te leven.
Niemand.
873
01:19:46,337 --> 01:19:50,715
Hoe vaak heb ik m'n toestel niet neergelegd
om te huilen '?
874
01:19:57,808 --> 01:20:01,888
Sebastião had de kern van het duister gezien
875
01:20:02,061 --> 01:20:05,680
en stelt zijn werk
als sociaal fotograaf in vraag
876
01:20:05,857 --> 01:20:08,776
evenals zijn rol als getuige
van het menselijke zijn.
877
01:20:09,361 --> 01:20:13,608
Wat kan hij nog doen na Rwanda '?
878
01:20:20,830 --> 01:20:25,457
In die tijd ging de gezondheid
van m'n opa achteruit.
879
01:20:26,044 --> 01:20:30,256
M'n ouders moesten terug naar Brazilië
om voor de boerderij te zorgen.
880
01:20:30,716 --> 01:20:35,510
Die onvruchtbare woestenij,
wat konden ze ermee beginnen '?
881
01:20:36,639 --> 01:20:40,850
De vogels, de alligators en
het majestueuze woud waren verdwenen.
882
01:20:40,976 --> 01:20:45,188
Er bleef niets over van de herinneringen
uit de kindertijd van Sebastiâo.
883
01:20:48,985 --> 01:20:52,153
En toen had Lélia een verrassend idee:
884
01:20:52,363 --> 01:20:56,575
waarom herplanten we de bomen niet
die er ooit waren geweest '?
885
01:20:59,079 --> 01:21:03,740
Het woud van weleer
dat alle heuvels bedekte
886
01:21:03,916 --> 01:21:08,377
was de Mata Atlântica,
het Atlantische regenwoud.
887
01:21:08,963 --> 01:21:11,918
Niemand had 't ooit gewaagd
het opnieuw aan te planten
888
01:21:12,092 --> 01:21:15,343
en zeker geen 600 hectaren.
889
01:21:16,013 --> 01:21:19,346
Het voorstel van Lélia
had zeker iets te maken met 't feit
890
01:21:19,642 --> 01:21:21,765
dat ze de familie wilde opbeuren.
891
01:21:21,935 --> 01:21:25,222
Maar ze zijn er echt voor gegaan
892
01:21:25,730 --> 01:21:28,850
en in de loop van de daaropvolgende 10 jaar
893
01:21:29,151 --> 01:21:32,817
geschiedde er 'n echt wonder
op die grond
894
01:21:32,988 --> 01:21:36,357
die sindsdien het "Instituto Terra" is.
895
01:21:43,332 --> 01:21:46,001
Ik herinner mij de eerste aanplantingen.
896
01:21:46,168 --> 01:21:49,953
Soms droomde ik
dat alles afgestorven was.
897
01:21:51,716 --> 01:21:55,844
De grond was hier zo vreselijk.
Alles was zo kapot
898
01:21:56,012 --> 01:21:59,014
dat ik me afvroeg of het zou lukken.
899
01:21:59,808 --> 01:22:03,758
Normaal bestaat de Mata Atlântica
uit 400 soorten.
900
01:22:03,936 --> 01:22:06,938
Wij hebben die 400 variëteiten niet,
901
01:22:07,106 --> 01:22:10,358
maar we planten telkens 100 variëteiten,
902
01:22:10,652 --> 01:22:11,850
150 variëteiten...
903
01:22:12,028 --> 01:22:16,157
Bij de eerste aanplanting
verloren we inderdaad 60 %.
904
01:22:17,200 --> 01:22:20,071
Bij de tweede nog 40%.
905
01:22:20,245 --> 01:22:23,282
We hadden geen boeken over hoe we
906
01:22:23,581 --> 01:22:25,456
een Mata Atlantica moesten aanplanten.
907
01:22:44,060 --> 01:22:46,053
Ik kom hier graag
908
01:22:46,897 --> 01:22:49,388
om 'n beeld te hebben
van al die bomen samen.
909
01:22:49,692 --> 01:22:51,898
Je kan die massa bomen zien.
910
01:22:53,028 --> 01:22:57,157
Je krijgt 'n idee van de inspanning
die we hebben gedaan.
911
01:23:00,912 --> 01:23:02,572
Toen ik nog 'n kind was,
912
01:23:02,996 --> 01:23:05,915
hadden we hier 'n watervalletje.
913
01:23:06,542 --> 01:23:09,461
Hier ging het hele jaar door
water naar beneden.
914
01:23:09,629 --> 01:23:14,374
We kwamen met m'n zussen te voet
om beneden te picknicken.
915
01:23:15,135 --> 01:23:17,626
Toen was er nog 'n groot woud.
916
01:23:18,054 --> 01:23:23,428
Nadien werden de bomen geveld
en 't water verdween.
917
01:23:24,268 --> 01:23:27,935
Nu is 't woud jong en vraagt nog veel water.
918
01:23:28,106 --> 01:23:31,772
Maar binnen 10 tot 15 jaar,
wanneer alles gestabiliseerd is,
919
01:23:31,943 --> 01:23:37,864
zullen we zeker 'n nieuwe
mooie waterval hebben.
920
01:24:00,014 --> 01:24:01,473
Je ziet hier
921
01:24:02,183 --> 01:24:04,306
veel paden,
922
01:24:04,476 --> 01:24:07,015
honderden paden...
923
01:24:07,646 --> 01:24:09,473
Daar lopen de koeien.
924
01:24:10,608 --> 01:24:14,654
Elke koeienpoot die de grond raakt
925
01:24:14,946 --> 01:24:18,149
betekent 200 tot 250 kilo per stap.
926
01:24:18,324 --> 01:24:21,824
De grond wordt aangestampt, verdroogt
927
01:24:21,995 --> 01:24:23,987
en niets groeit er nog op.
928
01:24:24,538 --> 01:24:27,457
Het is boeiend het verschil te zien
929
01:24:28,000 --> 01:24:32,746
met hoe het Instituto Terra vroeger was
- gladde weilanden -
930
01:24:32,922 --> 01:24:36,375
en hoe het nu is,
een volledig nieuw ecosysteem
931
01:24:36,551 --> 01:24:38,592
met onze twee miljoen aangeplante bomen.
932
01:25:00,659 --> 01:25:03,744
Hier kan je een cicade zien
933
01:25:03,913 --> 01:25:06,617
die tot haar dood heeft gezongen.
934
01:25:07,499 --> 01:25:11,082
Ik ben zeker dat hij
het lichaam zo niet is binnengedrongen.
935
01:25:11,253 --> 01:25:14,753
Het zijn de termietenheuvels die naar haar
toe groeien en haar gaan opnemen.
936
01:25:15,007 --> 01:25:17,083
Ze zal erin begraven worden.
937
01:25:26,185 --> 01:25:30,931
Soms bekijk je 'n boom en denk je
aan z'n verticale houding, de schoonheid.
938
01:25:31,107 --> 01:25:36,267
Maar alles hangt af van de boom.
Ons water, onze zuurstof.
939
01:25:36,446 --> 01:25:38,522
Het is het huis van iedereen.
940
01:25:38,823 --> 01:25:43,486
De mieren, kleine insecten, cicaden.
Allemaal zitten ze erin.
941
01:25:44,663 --> 01:25:49,324
Een boom vasthouden die je geplant hebt,
doet goed.
942
01:25:49,626 --> 01:25:52,829
Hij staat er, zit goed vast, is stevig...
943
01:25:53,213 --> 01:25:56,416
Binnen 30 jaar is hij zo.
944
01:25:56,883 --> 01:25:59,719
Hij is nog jong, hij moet nog groeien.
945
01:26:01,013 --> 01:26:03,967
Er zijn nog jongere. Hele kleintjes.
946
01:26:04,141 --> 01:26:06,133
Misschien zijn ze vannacht uitgekomen.
947
01:26:06,977 --> 01:26:10,228
Zoals Alice het Wonderland binnenging.
948
01:26:10,522 --> 01:26:15,766
Het ongelofelijke is dat dit 'n boom
wordt van 40, 50 meter
949
01:26:16,070 --> 01:26:19,024
en dat hij 400 tot 500 jaar oud wordt.
950
01:26:19,198 --> 01:26:21,654
Er zit veel kracht in.
951
01:26:26,079 --> 01:26:30,540
En zeggen dat die bomen,
die drie maanden oud zijn,
952
01:26:30,709 --> 01:26:33,254
hun hoogste punt zullen bereiken
wanneer ze 400 jaar oud zijn.
953
01:26:34,171 --> 01:26:38,798
Misschien kunnen we van hieruit
954
01:26:39,093 --> 01:26:41,004
het begrip eeuwigheid meten.
955
01:26:41,179 --> 01:26:43,635
Misschien is de eeuwigheid meetbaar.
956
01:26:46,600 --> 01:26:49,436
In 't begin, toen ik zei
dat we een woud gingen planten,
957
01:26:49,604 --> 01:26:54,515
dacht ik dat ik van een zaadje een boompje,
een plantje ging maken.
958
01:26:54,692 --> 01:26:58,062
Het is niet een plantje,
het zijn er een miljoen.
959
01:26:59,573 --> 01:27:01,115
En ze zijn niet alleen voor hier.
960
01:27:01,283 --> 01:27:04,866
Maar voor in de buurt, elke keer weer verder.
961
01:27:05,037 --> 01:27:09,413
En dat is geweldig. Het idee...
962
01:27:10,333 --> 01:27:12,789
kan zich ontwikkelen, het kan groot worden.
963
01:27:12,961 --> 01:27:16,081
Het is niet langer 't idee van 'n persoon,
maar van iedereen.
964
01:27:17,841 --> 01:27:21,543
Onze technologie kan bijna overal
worden gekopieerd.
965
01:27:21,720 --> 01:27:23,962
De soorten zijn natuurlijk niet dezelfde,
966
01:27:24,140 --> 01:27:27,010
maar de manier van werken wel.
967
01:27:27,517 --> 01:27:29,428
Zo gaat het in alle tropische wouden.
968
01:27:42,700 --> 01:27:46,034
De aarde genas
de wanhoop van Sebastião.
969
01:27:46,246 --> 01:27:51,038
De vreugde de bomen te zien groeien
en de bronnen te zien herleven,
970
01:27:51,334 --> 01:27:56,756
dat alles blies nieuw leven
in zijn roeping als fotograaf.
971
01:27:57,173 --> 01:28:02,216
Maar ze wisten dat hij niet terug kon
naar wat hij voorheen deed.
972
01:28:02,512 --> 01:28:04,090
We kwamen tot de conclusie
973
01:28:04,264 --> 01:28:07,965
dat ik 'n nieuw project
kon opstarten over het milieu.
974
01:28:08,267 --> 01:28:10,308
Het eerste idee
975
01:28:10,478 --> 01:28:14,061
was een aanklacht
tegen het vernietigen van het woud
976
01:28:14,232 --> 01:28:16,854
of de vervuiling van de oceanen.
977
01:28:17,152 --> 01:28:21,732
Het doet er niet toe. Daarna beslisten we
iets anders te gaan doen.
978
01:28:22,533 --> 01:28:24,775
Een eerbetoon aan de planeet.
979
01:28:25,077 --> 01:28:27,568
En tot onze verbazing ontdekten we
980
01:28:27,746 --> 01:28:29,822
dat bijna de helft van de planeet
981
01:28:29,998 --> 01:28:33,083
nog steeds is zoals op de dag van de Genesis.
982
01:28:35,963 --> 01:28:39,748
Velen van m'n vrienden zeiden:
"Nee, ga die richting niet uit."
983
01:28:39,925 --> 01:28:44,256
"Je neemt 'n groot risico. Je staat bekend
als een menselijk, sociaal fotograaf"
984
01:28:44,430 --> 01:28:46,756
"en nu ga je de kant op"
985
01:28:46,933 --> 01:28:51,927
"van mensen die landschappen
of dieren fotograferen."
986
01:28:52,313 --> 01:28:54,721
Ik zei: "Dat geeft niet, we gaan ervoor."
987
01:28:54,899 --> 01:28:58,351
"Dat wil ik ook leren fotograferen."
988
01:28:58,528 --> 01:29:00,485
En ik begon met 't eerste verhaal.
989
01:29:00,989 --> 01:29:03,195
Ik wou dat 't de Galapagoseilanden waren.
990
01:29:03,783 --> 01:29:08,197
Ik wilde begrijpen wat Darwin had begrepen.
991
01:29:09,455 --> 01:29:14,331
Dezelfde soorten
met erg verschillende ecosystemen.
992
01:29:14,502 --> 01:29:16,911
We evolueren totaal anders.
993
01:29:19,382 --> 01:29:22,301
Terwijl ik de details
van de leguaanpoot bekijk,
994
01:29:22,594 --> 01:29:25,963
kan ik niet anders dan denken
995
01:29:26,140 --> 01:29:29,009
aan de hand van 'n soldaat
uit de Middeleeuwen.
996
01:29:29,434 --> 01:29:33,052
Met die metalen schubben
om zich te beschermen.
997
01:29:36,650 --> 01:29:40,103
Door naar de structuur van die hand
te kijken, zie ik dat de leguaan
998
01:29:40,738 --> 01:29:42,695
ook mijn neef is.
999
01:29:42,865 --> 01:29:45,321
Dat we uit dezelfde cel komen.
1000
01:29:48,913 --> 01:29:53,159
Als we tegenover 'n schepsel staan
van die leeftijd,
1001
01:29:53,333 --> 01:29:55,125
sta je voor iets ontzagwekkends.
1002
01:29:55,294 --> 01:29:57,963
Met al die rimpels, die kennis.
1003
01:29:58,798 --> 01:30:01,800
't Is een feit dat toen Darwin hier was,
die schildpad
1004
01:30:02,135 --> 01:30:04,709
al 'n volwassen dier was.
1005
01:30:04,888 --> 01:30:07,349
Misschien heeft ze Darwin zelfs gezien.
Wie zal 't zeggen '?
1006
01:30:09,725 --> 01:30:12,050
Ik herinner me nog die keer
dat ik erg moe was
1007
01:30:12,228 --> 01:30:17,306
omdat we lange tijd op lavavelden
hadden gelopen.
1008
01:30:17,775 --> 01:30:19,852
Ik ging op 't strand liggen.
1009
01:30:20,695 --> 01:30:23,484
Ineens voelde ik iets
dat m'n been aanraakte.
1010
01:30:23,740 --> 01:30:26,231
Ik keek en zag 'n zeeleeuw.
1011
01:30:26,785 --> 01:30:28,695
Nog 'n andere legde zich aan de andere kant.
1012
01:30:28,871 --> 01:30:31,112
Uiteindelijk waren we drie zeeleeuwen!
1013
01:30:31,956 --> 01:30:35,907
Ze zagen de mens niet
als jager of als bedreiging.
1014
01:30:38,338 --> 01:30:41,292
Het was m'n eerste reportage
over de natuur.
1015
01:30:41,592 --> 01:30:44,795
De eerste keer dat ik andere dieren
fotografeerde.
1016
01:30:48,182 --> 01:30:51,930
Acht jaar lang nam ik de tijd om te kijken.
1017
01:30:53,812 --> 01:30:55,769
Het voornaamste was te begrijpen
1018
01:30:55,939 --> 01:30:59,772
dat ik al even natuurlijk ben
als 'n schildpad, 'n boom,
1019
01:31:00,069 --> 01:31:01,730
'n stuk steen.
1020
01:32:18,482 --> 01:32:20,357
Ongelofelijk, hoe hij naar ons kijkt.
1021
01:32:20,651 --> 01:32:22,478
Ja.
1022
01:32:23,488 --> 01:32:25,612
Er is 'n diepzinnigheid.
1023
01:32:25,907 --> 01:32:28,861
Hij kwam naar me toe. Ik nam z'n foto.
1024
01:32:29,035 --> 01:32:30,862
Hij stak z'n vinger in z'n mond.
1025
01:32:31,037 --> 01:32:33,741
Hij zag zichzelf voor 't eerst in 'n spiegel.
1026
01:32:33,914 --> 01:32:36,323
Het was de voorkant van de lens.
1027
01:32:36,501 --> 01:32:41,163
Hij deed z'n vinger weg, en stak 'm terug.
Hij begreep dat hij het was.
1028
01:32:41,339 --> 01:32:46,583
Hij herkende zijn beeld.
Ik voelde die identificatie helemaal.
1029
01:33:01,193 --> 01:33:03,352
't Is een familie zoals die van ons:
1030
01:33:03,529 --> 01:33:06,531
opa, papa, kleinkinderen.
1031
01:33:09,118 --> 01:33:12,156
Je ziet dat ze elkaar respecteren.
En als je komt,
1032
01:33:12,497 --> 01:33:17,158
moet je 'n zekere hoffelijkheid hebben.
1033
01:33:17,334 --> 01:33:19,707
Je moet je op 'n bepaalde manier gedragen,
1034
01:33:19,878 --> 01:33:22,667
hun territorium respecteren.
1035
01:33:22,840 --> 01:33:25,462
En van dan af ben je welkom.
1036
01:33:27,053 --> 01:33:30,387
Ik raakte ook erg bevriend met 'n walvis.
1037
01:33:34,602 --> 01:33:36,642
Dat zijn walvissen.
1038
01:33:38,272 --> 01:33:39,768
In Argentinië.
1039
01:33:42,402 --> 01:33:46,104
Een volwassen dier meet 35 meter
en weegt 40 ton, ongeveer.
1040
01:33:47,365 --> 01:33:49,572
Ze naderde, kwam tot bij de boot.
1041
01:33:49,743 --> 01:33:51,819
Ik kon haar aanraken.
1042
01:33:51,995 --> 01:33:54,616
't Was ongelofelijk. Zo'n gevoelig vel.
1043
01:33:54,789 --> 01:33:56,367
Terwijl ik haar streelde,
1044
01:33:56,541 --> 01:34:00,918
zag ik haar staart, 35 meter verderop,
bibberen.
1045
01:34:01,087 --> 01:34:03,128
'n Buitengewone gevoeligheid.
1046
01:34:03,298 --> 01:34:07,426
Wij hadden 'n kleine boot, ongeveer 7 meter.
1047
01:34:08,095 --> 01:34:10,586
Ze wist dat we zouden zinken
als ze ons raakte.
1048
01:34:10,764 --> 01:34:13,635
Maar ze heeft ons nooit geraakt, nooit.
1049
01:34:13,933 --> 01:34:16,852
Soms dreven we af.
Ze sloeg met haar staart...
1050
01:35:00,857 --> 01:35:05,234
't Is een andere planeet.
't Is gewoon ongelofelijk.
1051
01:35:05,403 --> 01:35:10,066
Even kijken of ik 'n foto heb
van de Nenetsen.
1052
01:35:11,618 --> 01:35:15,319
Alles wat 'n Nenets bezit, zit daarin.
1053
01:35:16,873 --> 01:35:18,368
Dat is zijn huis.
1054
01:35:22,713 --> 01:35:25,916
Het verhaal van de Nenetsen
had ik goed voorbereid.
1055
01:35:27,468 --> 01:35:31,596
Ongeveer 18 mensen
met zo'n 6.000 rendieren
1056
01:35:31,764 --> 01:35:34,255
die constant rondtrekken.
1057
01:35:36,101 --> 01:35:39,139
Hier moet 't ongeveer
zeven uur 's avonds zijn.
1058
01:35:39,313 --> 01:35:42,315
Rond acht uur steken ze 't vuur aan
1059
01:35:42,483 --> 01:35:45,236
en maken ze de enige warme maaltijd
van de dag klaar.
1060
01:35:46,237 --> 01:35:49,440
Na 't eten wordt er gepraat.
Iedereen discussieert.
1061
01:35:49,615 --> 01:35:51,074
Het vuur wordt gedoofd.
1062
01:35:51,242 --> 01:35:53,283
Wanneer het vuur brandt,
bedraagt de temperatuur
1063
01:35:53,453 --> 01:35:57,284
15 tot 20 graden.
Dat is erg aangenaam.
1064
01:35:57,581 --> 01:36:00,286
Twee uur later is 't al min 30 graden.
1065
01:36:03,713 --> 01:36:06,466
Het zijn echte cowboys van Siberië.
1066
01:36:06,633 --> 01:36:09,338
Ze dragen steeds hun lasso rond hun hals.
1067
01:36:09,511 --> 01:36:12,762
Die is gemaakt van de huid van rendieren.
1068
01:36:13,515 --> 01:36:18,176
Ze dragen laarzen van zilvervoshuiden.
1069
01:36:19,270 --> 01:36:23,103
Ze slapen met de laarzen aan.
Een laars gaat 'n leven lang mee.
1070
01:36:37,873 --> 01:36:41,206
De Ob is 'n erg speciale rivier.
1071
01:36:41,501 --> 01:36:43,459
Een enorme rivier in Siberië.
1072
01:36:44,296 --> 01:36:48,164
Op die plek is de rivier
ongeveer 47 kilometer breed.
1073
01:36:50,845 --> 01:36:55,092
Eens voorbij de Ob ben je
in de Arctische poolcirkel.
1074
01:36:57,142 --> 01:36:59,551
Er is geen horizon meer.
Je hebt niets meer.
1075
01:36:59,728 --> 01:37:04,522
Je staat op 'n witte plank,
zo groot als 't heelal.
1076
01:37:15,996 --> 01:37:17,112
Voor "Genesis"
1077
01:37:17,413 --> 01:37:22,373
reisde Sebastião opnieuw de wereld rond
en dat bijna 10 jaar lang.
1078
01:37:22,544 --> 01:37:27,170
Hij wou ons de natuur laten zien, de dieren,
de plaatsen en de mensen
1079
01:37:27,340 --> 01:37:30,129
zoals ze aan 't begin der tijden waren.
1080
01:37:30,302 --> 01:37:32,093
Een veel optimistischer beeld
1081
01:37:32,387 --> 01:37:38,307
van de planeet die Sebastião maar al te vaak
beschadigd en vernietigd zag.
1082
01:37:39,644 --> 01:37:44,983
"Genesis" zou hun opus magnum worden,
een liefdesbrief aan de planeet.
1083
01:37:58,080 --> 01:38:01,912
We zagen afbeeldingen van de Zo'é
in geschriften van Jezuïeten
1084
01:38:02,084 --> 01:38:03,496
uit de 16de eeuw.
1085
01:38:03,669 --> 01:38:06,208
Zij kwamen naar Amazonië
en informeerden naar 'n volk
1086
01:38:06,380 --> 01:38:10,296
dat 'n soort koker door de onderlip had.
1087
01:38:10,468 --> 01:38:13,387
Die Indianen werden nooit meer gezien.
1088
01:38:13,763 --> 01:38:18,224
Er werd gedacht dat 't een fabeltje was
of een verzinsel van de Jezuïeten
1089
01:38:18,517 --> 01:38:21,056
tot op 't einde van de jaren '80.
1090
01:38:21,354 --> 01:38:23,809
Toen ze er weer mee in contact kwamen.
1091
01:38:24,107 --> 01:38:28,354
Brazilië
Deelstaat Pará
1092
01:39:53,699 --> 01:39:55,739
Deze Indianen wonen in 't paradijs.
1093
01:39:57,202 --> 01:39:59,327
't Is de enige plaats die ik vond
1094
01:39:59,497 --> 01:40:02,747
waar de vrouwen 3, 4 of 5 mannen hebben
1095
01:40:03,291 --> 01:40:05,866
en de mannen evenveel vrouwen.
1096
01:40:07,129 --> 01:40:09,538
De vrouw heeft een man die jaagt,
1097
01:40:09,840 --> 01:40:11,632
een man die vist,
1098
01:40:11,800 --> 01:40:15,218
een man die een beetje op het veld werkt
1099
01:40:15,513 --> 01:40:19,725
en een man in het huis die haar helpt
om alles te bereiden.
1100
01:40:20,018 --> 01:40:22,176
De vrouwen hebben enorm veel macht.
1101
01:40:22,352 --> 01:40:26,138
Ze hebben een ruime bevoegdheid
over een deel van de mannen.
1102
01:40:26,315 --> 01:40:28,023
Een heel ruime.
1103
01:41:00,726 --> 01:41:04,723
Iets wat ik altijd erg interessant vond
bij al die volkeren
1104
01:41:05,230 --> 01:41:08,813
is dat ze zich perfect bewust zijn
van hun beeld.
1105
01:41:09,568 --> 01:41:11,359
Wanneer ik 'n foto wilde nemen,
1106
01:41:12,070 --> 01:41:15,570
wist de persoon dat ik zijn beeld
ging weergeven.
1107
01:41:16,951 --> 01:41:20,285
In 't begin waren ze geboeid,
daarna niet meer.
1108
01:41:21,747 --> 01:41:23,906
Het was hun wereld niet.
1109
01:41:24,208 --> 01:41:27,328
Maar ze waren wel geïnteresseerd in mijn mes.
1110
01:41:27,711 --> 01:41:32,338
M'n vriend Ypô liet me zweren
dat ik mijn mes zou afgeven.
1111
01:41:32,508 --> 01:41:34,501
Maar de verantwoordelijke
1112
01:41:35,261 --> 01:41:38,880
deed mij beloven dat ik de Indianen
niets zou geven,
1113
01:41:39,057 --> 01:41:42,343
om hun zuiverheid te bewaren.
1114
01:41:42,810 --> 01:41:45,135
Hij zei: "We maken 'n afspraak."
1115
01:41:45,354 --> 01:41:49,815
"De dag dat je vertrekt,
gooi je jouw mes uit het vliegtuig."
1116
01:41:49,984 --> 01:41:54,694
"Ik zal 't traject van 't vliegtuig volgen
en 't mes vinden."
1117
01:42:12,883 --> 01:42:18,257
Deze planten zijn erg oud.
Ze zijn tussen 40 en 50 jaar oud.
1118
01:42:22,726 --> 01:42:25,051
Het zijn geweldige planten,
1119
01:42:26,188 --> 01:42:27,516
varens.
1120
01:42:27,689 --> 01:42:31,854
Het zijn schaduwplanten
die in ons woud groeien,
1121
01:42:32,152 --> 01:42:34,312
op een zekere hoogte.
1122
01:42:35,614 --> 01:42:40,657
Ze herinneren mij aan 't haar van m'n moeder.
M'n moeder was zo mooi.
1123
01:42:43,414 --> 01:42:46,416
Het waren haar planten. Toen ze stierf,
1124
01:42:47,334 --> 01:42:50,087
zorgde papa ervoor,
tot aan zijn dood.
1125
01:42:50,254 --> 01:42:52,414
Daarna brachten wij ze naar hier.
1126
01:42:58,263 --> 01:42:59,888
Kijk, het regent.
1127
01:43:00,307 --> 01:43:01,588
't Is mooi.
1128
01:43:19,910 --> 01:43:23,410
Dit land
is erg belangrijk voor ons.
1129
01:43:24,330 --> 01:43:27,949
We voltooien een cyclus
met dit land.
1130
01:43:28,418 --> 01:43:32,120
In die cyclus
speelden onze levens zich af.
1131
01:43:32,297 --> 01:43:33,923
Het leven van m'n ouders,
1132
01:43:34,466 --> 01:43:37,136
het leven van m'n zussen
1133
01:43:37,428 --> 01:43:40,049
en 'n groot deel van mijn leven.
1134
01:43:40,473 --> 01:43:45,467
Vandaag
voegen wij er ons bestaan aan toe,
1135
01:43:45,644 --> 01:43:47,222
dat van mij en van Lélia.
1136
01:43:48,272 --> 01:43:50,763
Dit land blijft ons verhaal,
1137
01:43:50,941 --> 01:43:54,774
het was de wieg van mijn kinderjaren
en maakt m'n oude dag mee.
1138
01:43:55,071 --> 01:43:57,610
De dag dat ik sterf,
1139
01:43:57,740 --> 01:44:02,451
laat ik 't woud achter
dat er was bij mijn geboorte.
1140
01:44:02,621 --> 01:44:05,574
Dan zal de cyclus volledig zijn.
1141
01:44:05,873 --> 01:44:07,748
Dat is 't verhaal van mijn leven.
1142
01:44:29,481 --> 01:44:33,728
De man wiens foto's
duizenden levensverhalen vertelden
1143
01:44:33,902 --> 01:44:36,026
deelt met ons 'n groot project, een droom:
1144
01:44:36,196 --> 01:44:39,150
de vernietiging van de natuur
is niet onomkeerbaar.
1145
01:44:42,286 --> 01:44:46,580
Meer dan duizend bronnen ontspringen
opnieuw op de grond van het Instituto Terra.
1146
01:44:46,748 --> 01:44:49,952
Er werden al twee en een half miljoen bomen
aangeplant.
1147
01:44:50,127 --> 01:44:52,084
De dieren kwamen terug, zelfs de jaguars.
1148
01:44:55,174 --> 01:44:58,212
Dit land is niet langer
de eigendom van de familie Salgado.
1149
01:44:58,386 --> 01:45:00,877
Het is 'n nationaal park dat van iedereen is.
1150
01:45:01,014 --> 01:45:04,632
Dit toont aan dat het mogelijk is
slecht onderhouden gronden
1151
01:45:04,809 --> 01:45:07,299
opnieuw te bebossen.
1152
01:49:56,832 --> 01:50:00,832
VSRip, Tesseract & Edit: M
93705
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Akan
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bemba
Bengali
Bihari
Bosnian
Breton
Bulgarian
Cambodian
Catalan
Cebuano
Cherokee
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Esperanto
Estonian
Faroese
Finnish
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Guarani
Haitian Creole
Hausa
Hawaiian
Hebrew
Hmong
Hungarian
Icelandic
Irish
Italian
Japanese
Javanese
Kazakh
Kinyarwanda
Kirundi
Kongo
Korean
Krio (Sierra Leone)
Kurdish
Kyrgyz
Laothian
Latin
Latvian
Lithuanian
Luganda
Luo
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mauritian Creole
Moldavian
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Montenegrin
Nepali
Norwegian
Pashto
Persian
Polish
Portuguese (Brazil)
Portuguese (Portugal)
Quechua
Romanian
Romansh
Russian
Samoan
Scots Gaelic
Serbian
Sesotho
Setswana
Seychellois Creole
Shona
Sindhi
Sinhalese
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish (Latin American)
Swedish
Tajik
Tigrinya
Tonga
Turkish
Turkmen
Ukrainian
Uzbek
Vietnamese
Welsh
Wolof