Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:04,800 --> 00:00:07,920
Driehonderdduizend mensen
hebben de gevaarlijke reis...
2
00:00:07,920 --> 00:00:10,080
naar Europa gemaakt dit jaar.
3
00:00:10,080 --> 00:00:13,560
We worden in de 21e eeuw geconfronteerd
met hele andere omstandigheden...
4
00:00:13,560 --> 00:00:15,550
dan in de twintigste eeuw.
5
00:00:17,800 --> 00:00:20,840
De opkomst van mondiale problemen
zoals klimaatverandering,
6
00:00:20,840 --> 00:00:22,640
economische instabiliteit.
7
00:00:27,040 --> 00:00:30,080
Er groeit echt een diepe crisis,
8
00:00:30,080 --> 00:00:32,640
mensen krijgen het gevoel dat we
het niet meer in de hand hebben.
9
00:00:32,640 --> 00:00:34,480
Dingen lopen uit de hand.
10
00:00:34,480 --> 00:00:36,320
Het is bijna wanhoop.
11
00:00:58,440 --> 00:01:03,720
Hier had ik het veiligheidsonderzoek voor
het ministerie van Buitenlandse Zaken,
12
00:01:03,720 --> 00:01:08,000
waar ik werd verhoord over de details van...
13
00:01:08,000 --> 00:01:11,280
mijn priv�even, mijn
seksuele geschiedenis,
14
00:01:11,280 --> 00:01:14,880
mijn politieke kleur,
15
00:01:14,880 --> 00:01:17,640
mijn drink- en gokgedrag,
16
00:01:17,640 --> 00:01:21,400
de oorsprong van mijn
Oost-Europese betrekkingen.
17
00:01:21,400 --> 00:01:23,900
Alles werd tot in detail besproken.
18
00:01:25,080 --> 00:01:26,800
Ik wierp mezelf op het
ministerie van Buitenlandse Zaken.
19
00:01:26,800 --> 00:01:30,880
Ze konden eender welk deel
van me krijgen dat ze wilden.
20
00:01:30,880 --> 00:01:34,760
U geeft ons uw geheimen...
21
00:01:34,760 --> 00:01:37,800
en bent van ons en
u bent een van ons.
22
00:01:39,840 --> 00:01:42,360
Ik begon de wereld te bezien...
23
00:01:42,360 --> 00:01:45,120
door het prisma van wij
in plaats van ik.
24
00:01:45,120 --> 00:01:47,800
"Wat zou Groot-Brittanni�
willen in deze omstandigheden?"...
25
00:01:47,800 --> 00:01:50,000
in plaats van wat ik dacht dat juist was.
26
00:01:53,680 --> 00:01:55,600
Ik werd diplomaat in 1989,
27
00:01:55,600 --> 00:01:59,840
toen de Berlijnse Muur viel
en het Sovjet-imperium stortte.
28
00:01:59,840 --> 00:02:02,800
De westerse democratie en
het kapitalisme wonnen.
29
00:02:02,800 --> 00:02:05,680
Wij waren de goeden, waardoor
de wereld een betere plek werd.
30
00:02:08,520 --> 00:02:12,400
Het voelde echt als het begin van
een nieuw tijdperk van vrede en voorspoed.
31
00:02:28,600 --> 00:02:30,760
Mijn eerste baan was op de
bovenste verdieping daarboven,
32
00:02:30,760 --> 00:02:32,480
op de West-Europese afdeling.
33
00:02:34,320 --> 00:02:37,080
Daar beneden, dat kantoor daar in de hoek,
34
00:02:37,080 --> 00:02:39,800
vroeger mijn kantoor
toen ik speechschrijver was...
35
00:02:39,800 --> 00:02:43,100
voor de minister van Buitenlandse Zaken,
wiens kantoor daar is.
36
00:02:48,160 --> 00:02:49,720
Eind 1997 werd ik...
37
00:02:49,720 --> 00:02:52,920
werd ik gezonden naar de Britse missie
in de Verenigde Naties in New York.
38
00:02:54,600 --> 00:02:58,040
Ik was 31. Mijn voornaamste
verantwoordelijkheid was Irak..
39
00:02:58,040 --> 00:03:00,000
en zijn massavernietigingswapens.
40
00:03:04,800 --> 00:03:08,560
Dit stond aan de diplomatieke
frontlinie tegen dictatuur en agressie.
41
00:03:10,680 --> 00:03:14,040
Zoals in de Tweede Wereldoorlog, stond
Groot-Brittanni� pal tegen het kwaad.
42
00:03:14,040 --> 00:03:15,600
We geloofden het.
43
00:03:20,120 --> 00:03:25,080
Dit is waar we resoluties
over Irak aannamen over...
44
00:03:25,080 --> 00:03:28,160
wapeninspecties en sancties...
45
00:03:28,160 --> 00:03:32,000
over Irak als land en
vooral over het Iraakse volk.
46
00:03:32,000 --> 00:03:35,040
Ik zat achter mijn ambassadeur...
47
00:03:35,040 --> 00:03:36,640
in een van die stoelen waar,
48
00:03:36,640 --> 00:03:39,240
ambassadeurs die hun hand opsteken...
49
00:03:39,240 --> 00:03:41,600
om resoluties erdoor te krijgen.
50
00:03:41,600 --> 00:03:43,240
Je kunt zien hoe het hier voelt.
51
00:03:43,240 --> 00:03:46,240
Het is een zeer ijle plaats.
52
00:03:46,240 --> 00:03:49,320
De realiteit van het Iraakse
volk is zeker niet hier.
53
00:03:53,120 --> 00:03:56,440
Welke sancties heeft het
Iraakse volk was afschuwelijk.
54
00:03:58,000 --> 00:04:01,880
We wisten dat ze lijden,
en toch was het niet echt lijden voor ons,
55
00:04:01,880 --> 00:04:04,680
het was gewoon lijden op papier.
56
00:04:04,680 --> 00:04:08,160
We werden ge�nformeerd in Washington,
waar mensen zeiden,
57
00:04:08,160 --> 00:04:11,200
"Ik hoor die verklaringen ook,
maar het spijt me,
58
00:04:11,200 --> 00:04:12,920
"beheersing heeft prioriteit."
59
00:04:12,920 --> 00:04:15,520
Het was alsof ik
een bestelling deed...
60
00:04:15,520 --> 00:04:19,080
voor onze beveiliging tegenover
de noden van de gewone mensen,
61
00:04:19,080 --> 00:04:21,520
en er was veel leed.
62
00:04:28,000 --> 00:04:30,160
Ik was een woeste onderhandelaar.
63
00:04:30,160 --> 00:04:31,840
Ik was er trots op woest te zijn.
64
00:04:31,840 --> 00:04:35,160
Ik was er trots op hoe snel ik
onze argumenten kon verwoorden...
65
00:04:35,160 --> 00:04:37,160
en geen enkel tegenargument terugkreeg.
66
00:04:37,160 --> 00:04:38,600
Dat was mijn baan.
67
00:04:38,600 --> 00:04:42,920
Ik was uiterst effectief
en had een reputatie.
68
00:04:42,920 --> 00:04:45,360
Op persoonlijk en
op professioneel niveau...
69
00:04:45,360 --> 00:04:48,360
maakte het me trots.
70
00:04:48,360 --> 00:04:50,840
En nu kijk ik erop terug en denk...
71
00:04:50,840 --> 00:04:53,280
"Hoe in hemelsnaam
was ik er trots op?"
72
00:04:53,280 --> 00:04:57,300
Ik voel... ik voel nu veel meer...
ik voel schaamte.
73
00:05:00,160 --> 00:05:02,560
Toen ik Irakezen ontmoette
die ermee moesten leven,
74
00:05:02,560 --> 00:05:06,840
Ik kon ze bijna niet in de ogen kijken,
ik voelde me zo beschaamd.
75
00:05:06,840 --> 00:05:10,320
Een Irakees ontmoette ik
na dit gezegd te hebben.
76
00:05:10,320 --> 00:05:14,120
"Dus je hielp mee aan
de genocide van mijn volk."
77
00:05:14,120 --> 00:05:16,320
Dat is niet makkelijk
om te horen.
78
00:05:16,320 --> 00:05:20,040
Het is vrij... Ik was behoorlijk overstuur,
er zit een kern van waarheid in zit.
79
00:05:47,720 --> 00:05:49,560
Mijn appartement keek
uit op het centrum,
80
00:05:49,560 --> 00:05:52,440
dus ik had een uitzonderlijk uitzicht
op de binnenstad van Manhattan.
81
00:05:52,440 --> 00:05:55,280
Ik zag de Hudson aan de ene kant
en de East River aan de andere kant.
82
00:05:55,280 --> 00:05:57,000
Het was een geweldig uitzicht.
83
00:05:58,640 --> 00:06:02,800
Mijn appartement kijkt uit
op het World Trade Center.
84
00:06:02,800 --> 00:06:05,720
De twee torens stonden
midden in mijn uitzicht.
85
00:06:15,880 --> 00:06:17,760
Deze foto's zijn genomen
vanuit mijn raam.
86
00:06:23,520 --> 00:06:27,280
Wekenlang bleef de rook hangen.
87
00:06:27,280 --> 00:06:31,200
Wekenlang lag er as
op mijn vensterbank.
88
00:06:31,200 --> 00:06:35,600
Elke ochtend zag
ik de rookpilaar.
89
00:06:41,120 --> 00:06:42,320
Ja.
90
00:06:49,760 --> 00:06:53,800
Je voelde gewoon de
oorlogstrom slaan.
91
00:06:53,800 --> 00:06:57,760
Je voelde het momentum,
dat deze trein in beweging kwam...
92
00:06:57,760 --> 00:07:00,200
en niemand kon hem tegenhouden.
93
00:07:01,160 --> 00:07:02,840
Goedemiddag.
94
00:07:02,840 --> 00:07:04,160
Op mijn bevel...
95
00:07:04,160 --> 00:07:08,360
zijn de Verenigde Staten begonnen
met militair ingrijpen tegen...
96
00:07:08,360 --> 00:07:11,400
terroristische trainingskampen van Al-Qaida,
en militaire installaties...
97
00:07:11,400 --> 00:07:14,000
van de Taliban in Afghanistan.
98
00:07:22,000 --> 00:07:25,360
Drie maanden na de Amerikaans-Britse
verovering van Afghanistan...
99
00:07:25,360 --> 00:07:27,750
werd ik naar de Britse
ambassade in Kaboel gestuurd.
100
00:07:28,840 --> 00:07:32,400
We vlogen met een C-130 Hercules.
Ik vond het geweldig.
101
00:07:33,480 --> 00:07:36,760
Onze bodyguards kregen zelf
een escorte van de Koninklijke Marine...
102
00:07:36,760 --> 00:07:38,950
omdat het zo gevaarlijk was.
103
00:07:47,280 --> 00:07:48,750
Deze man werd Khalili genoemd.
104
00:07:48,760 --> 00:07:51,960
Hij is een leider van
de Hazara in Afghanistan.
105
00:07:51,960 --> 00:07:56,200
Ik met mijn notitieblokje,
naast de heer Khalili,
106
00:07:56,200 --> 00:07:58,480
"Ik ben hier om door te geven
wat de Britse regering...
107
00:07:58,480 --> 00:08:00,400
"vindt van Afghanistan."
108
00:08:01,360 --> 00:08:03,750
"Erkentelijk voor uw gedachten."
109
00:08:04,960 --> 00:08:06,080
Ik denk dat ik dat ben.
110
00:08:07,320 --> 00:08:09,240
Ja, dat ben ik.
111
00:08:09,240 --> 00:08:12,960
Het perfecte romantische beeld
van de diplomaat, nietwaar?
112
00:08:12,960 --> 00:08:16,840
Met Afghaanse stamleden,
de politieke toekomst bespreken.
113
00:08:18,440 --> 00:08:20,880
Ze zeiden: "Ga niet beweren dat
je ons hier eeuwig gaat helpen...
114
00:08:20,880 --> 00:08:22,840
"democratie op te bouwen."
115
00:08:22,840 --> 00:08:25,650
"We weten precies
wat dat betekent."
116
00:08:28,160 --> 00:08:29,440
Toen ik terugkeerde naar New York...
117
00:08:29,440 --> 00:08:32,500
was ik diep verontrust
door wat ik had meegemaakt.
118
00:08:33,880 --> 00:08:36,480
Ik trouwde, dat was geweldig,
119
00:08:36,480 --> 00:08:40,720
maar ik geloofde niet meer in mijn werk,
in de zaak waarvoor ik had getekend.
120
00:08:40,720 --> 00:08:42,000
Ik moest stoppen.
121
00:08:44,680 --> 00:08:46,640
Dus nam ik een jaar vrij.
122
00:08:46,640 --> 00:08:50,040
Ik sleet de dagen in de
bibliotheek van New York University .
123
00:08:50,040 --> 00:08:53,240
Ik las en las, plukte vaak
willekeurig boeken uit de schappen...
124
00:08:53,240 --> 00:08:55,200
rond mijn bureau.
125
00:08:55,200 --> 00:08:57,200
Ik probeerde om mijn
doel te herontdekken.
126
00:08:57,200 --> 00:09:00,640
Ik zocht naar politieke
idealen waar ik in kon geloven.
127
00:09:00,640 --> 00:09:03,120
Op de tast zocht ik een weg naar
een betere manier om dingen te doen.
128
00:09:06,640 --> 00:09:10,240
Ondertussen dertig blokken
noordelijker bij de Verenigde Naties,
129
00:09:10,240 --> 00:09:13,640
voorheen mijn werkplek, bereidt
mijn regering zich voor op oorlog.
130
00:09:16,720 --> 00:09:20,480
De oorlog in Irak en wat mijn regering
erover zei, zou mijn leven veranderen.
131
00:09:23,760 --> 00:09:26,440
Saddam Husseins bedoelingen
zijn nooit veranderd.
132
00:09:26,440 --> 00:09:29,520
Hij ontwikkelt geen
raketten voor zelfverdediging.
133
00:09:29,520 --> 00:09:33,640
Dit zijn raketten die Irak wil om macht te tonen,
134
00:09:33,640 --> 00:09:37,480
te bedreigen en chemische, biologische te leveren
135
00:09:37,480 --> 00:09:40,240
en, als we hem laten gaan, kernkoppen.
136
00:09:45,160 --> 00:09:48,200
Vanavond zijn Britse militairen
betrokken bij aanvallen...
137
00:09:48,200 --> 00:09:50,840
vanuit de lucht, land en zee.
Hun missie -
138
00:09:50,840 --> 00:09:53,880
om Saddam Hussein af te zetten en Irak...
139
00:09:53,880 --> 00:09:55,600
van zijn massavernietigingswapens te ontdoen.
140
00:09:58,080 --> 00:10:01,680
Maar ik wist dat de ware evaluatie van
mijn regering over Iraks vermeende bedreiging...
141
00:10:01,680 --> 00:10:04,840
heel anders was dan wat onze
leiders in het openbaar beweerden.
142
00:10:17,000 --> 00:10:19,280
Hoewel ik op sabbatical was...
143
00:10:19,280 --> 00:10:22,720
had ik nauw contact met vrienden
in de Veiligheidsraad van de VN...
144
00:10:22,720 --> 00:10:25,560
en de wapeninspectie
die ik had helpen oprichten.
145
00:10:28,000 --> 00:10:29,720
Naarmate de oorlog werd uitgespeeld...
146
00:10:29,720 --> 00:10:34,520
ontmoette ik in dit caf� ��n van de
belangrijkste wapeninspecteurs van Groot-Brittanni�,
147
00:10:34,520 --> 00:10:37,560
mijn collega Dr. David Kelly.
148
00:10:40,320 --> 00:10:42,760
David Kelly had net een toespraak
gegeven op de nieuwe school,
149
00:10:42,760 --> 00:10:44,920
waar ik werkte,
150
00:10:44,920 --> 00:10:47,360
en daarna hadden
we hier een lunch.
151
00:10:47,360 --> 00:10:50,760
We spraken over de beweringen
van de regering v��r...
152
00:10:50,760 --> 00:10:53,480
de invasie dat Irak een bedreiging vormde.
153
00:10:54,600 --> 00:10:56,800
We waren gewoon...
154
00:10:58,240 --> 00:11:02,560
perplex. Ik begreep het
niet echt en hij evenmin.
155
00:11:05,160 --> 00:11:07,800
Toen David terugkeerde naar Londen,
lichtte hij een journalist...
156
00:11:07,800 --> 00:11:10,240
off the record dat de regering...
157
00:11:10,240 --> 00:11:12,760
de mogelijkheden van Saddam Hoessein's
massavernietigingswapens had overdreven.
158
00:11:13,960 --> 00:11:17,480
Hij werd het middelpunt van een
verschrikkelijke en bittere politieke rel...
159
00:11:17,480 --> 00:11:20,240
over de leugens van de Britse regering...
160
00:11:20,240 --> 00:11:22,520
om de invasie van Irak te rechtvaardigen.
161
00:11:22,520 --> 00:11:25,080
Nieuwslezer: Dr Kelly is een wetenschapper
met veel ervaring...
162
00:11:25,080 --> 00:11:26,960
met Iraakse wapenprogramma's.
163
00:11:26,960 --> 00:11:30,760
Hij kwam eerder deze maand naar
voren en vertelde zijn baas dat hij...
164
00:11:30,760 --> 00:11:33,600
een onbevoegde bijeenkomst
had in een hotel in Londen...
165
00:11:33,600 --> 00:11:35,840
met BBC-journalist Andrew Gilligan.
166
00:11:35,840 --> 00:11:39,120
David werd onthuld als
de bron van het verhaal,
167
00:11:39,120 --> 00:11:41,440
en hij werd eigenlijk
opgejaagd door de regering.
168
00:11:41,440 --> 00:11:44,920
Defensie, zijn werkgever,
liet hem bungelen...
169
00:11:44,920 --> 00:11:47,800
en uiteindelijk getuigde
hij in het Parlement.
170
00:11:47,800 --> 00:11:51,800
Mijn gesprek ging in de eerste plaats over Irak,
171
00:11:51,800 --> 00:11:55,720
over zijn ervaringen in Irak
en de gevolgen van de oorlog,
172
00:11:55,720 --> 00:12:00,240
dat was het falen om massavernietigingswapens
te gebruiken tijdens de oorlog
173
00:12:00,240 --> 00:12:04,440
en het verzuim van 22 mei om
dergelijke wapens te vinden. Dat was...
174
00:12:04,440 --> 00:12:09,360
Deze rustige, fatsoenlijke man werd
rondgespeeld als een politieke voetbal.
175
00:12:09,360 --> 00:12:14,440
Waarom vond u het uw taak
mee te gaan met de verzoeken...
176
00:12:14,440 --> 00:12:18,680
die duidelijk waren gedaan...
177
00:12:18,680 --> 00:12:20,240
om uw voor de wolven te gooien.
178
00:12:20,240 --> 00:12:23,120
Niet alleen voor de media,
maar ook voor deze commissie?
179
00:12:23,120 --> 00:12:24,840
Ik denk dat u dat...
180
00:12:24,840 --> 00:12:27,320
aan het ministerie van
Defensie moet vragen. Sorry.
181
00:12:27,320 --> 00:12:32,520
Ik denk dat u een rookgordijn bent,
opgeworpen om ons onderzoek af te leiden.
182
00:12:32,520 --> 00:12:34,600
Voelde u zich ooit een zondebok?
183
00:12:34,600 --> 00:12:36,640
U bent erin geluisd, nietwaar?
184
00:12:36,640 --> 00:12:39,400
Dat kan ik niet beantwoorden.
- Maar voelt u zich dat?
185
00:12:39,400 --> 00:12:41,880
Nee, ik accepteer het proces...
186
00:12:41,880 --> 00:12:44,360
Pardon?
- Ik accepteer het proces.
187
00:12:45,960 --> 00:12:50,160
Ik kan me voorstellen dat hij de
aandacht van het publiek ondragelijk vond.
188
00:12:50,160 --> 00:12:54,080
Ik schreef hem om mijn
solidariteit met hem te tonen,
189
00:12:54,080 --> 00:12:55,840
maar hij gaf geen antwoord.
190
00:12:58,400 --> 00:13:00,760
De politie verwacht later vandaag te bevestigen...
191
00:13:00,760 --> 00:13:03,320
dat een lichaam in het
bos van Oxfordshire...
192
00:13:03,320 --> 00:13:05,920
dat van het wapenexpert David Kelly
van het Ministerie van Defensie is.
193
00:13:05,920 --> 00:13:09,320
Dr Kelly's vrouw vertelde aan een
vriend dat hij erg gestrest was...
194
00:13:09,320 --> 00:13:12,320
door de ruzie tussen de BBC...
195
00:13:12,320 --> 00:13:14,760
en de overheid over zijn
gebruik van inlichtingen...
196
00:13:14,760 --> 00:13:17,000
In dit onderzoek wordt gekeken
naar de omstandigheden...
197
00:13:17,000 --> 00:13:18,640
rond de dood van Dr Kelly.
198
00:13:18,640 --> 00:13:22,280
Naar verwachting wordt naar zijn
verhoor eerder deze week gekeken...
199
00:13:22,280 --> 00:13:24,560
TONY BLAIR: Het is een
absoluut verschrikkelijk tragedie.
200
00:13:24,560 --> 00:13:27,840
Ik leeft diep mee met
David Kelly's gezin.
201
00:13:27,840 --> 00:13:29,240
Hij was een fijne ambtenaar.
202
00:13:31,150 --> 00:13:33,900
Davids zelfmoord schokte
me tot in de ziel.
203
00:13:46,040 --> 00:13:48,280
De laatste keer dat ik hier was,
was de begrafenis van David.
204
00:13:53,600 --> 00:13:56,400
Ik kwam met een aantal collega's van
het ministerie van Buitenlandse Zaken...
205
00:13:56,400 --> 00:13:58,120
en het ministerie van Defensie.
206
00:14:01,120 --> 00:14:02,520
We waren allemaal geschokt.
207
00:14:05,160 --> 00:14:08,000
Ik herinner me een van
hen die overvloedig weende,
208
00:14:08,000 --> 00:14:09,800
gedurende de hele dienst door.
209
00:14:11,120 --> 00:14:17,360
Het werd helemaal overweldigd
door het schetterende mediacircus...
210
00:14:17,360 --> 00:14:19,560
dat de dood van David was geworden.
211
00:14:30,600 --> 00:14:33,640
Dat was natuurlijk een breuk, een moment ...
212
00:14:35,840 --> 00:14:39,100
van een verscheuring,
waarna er geen weg terug meer was.
213
00:14:41,320 --> 00:14:43,200
Mijn vertrouwen ...
214
00:14:45,080 --> 00:14:49,240
in de overheid,
mijn politieke leiders,
215
00:14:49,240 --> 00:14:52,720
tot op zekere hoogte mijn collega's...
216
00:14:52,720 --> 00:14:53,760
was vernietigd...
217
00:14:56,400 --> 00:14:57,520
voor eens en altijd.
218
00:15:23,720 --> 00:15:28,040
Niemand weet precies hoeveel maar naar
schatting een half miljoen Irakezen zijn omgekomen...
219
00:15:28,040 --> 00:15:30,120
als gevolg van deze onnodige oorlog.
220
00:15:35,480 --> 00:15:39,200
Ik nam ontslag bij Buitenlandse Zaken na
in het geheim bewijzen te hebben verzonden...
221
00:15:39,200 --> 00:15:41,520
voor het eerste offici�le
onderzoek naar de oorlog.
222
00:15:44,640 --> 00:15:47,160
Ik wilde destijds mijn
bewijsmateriaal openbaar maken...
223
00:15:47,160 --> 00:15:49,600
maar ik werd gewaarschuwd
dat ik dan zou worden vervolgd...
224
00:15:49,600 --> 00:15:51,960
onder de Official Secrets Act.
225
00:15:51,960 --> 00:15:55,440
Eerlijk gezegd was ik ook bang
te worden opgejaagd zoals David.
226
00:15:59,640 --> 00:16:03,040
Uiteindelijk eiste een bevriend parlementslid
mijn bewijsmateriaal op in het Parlement.
227
00:16:03,040 --> 00:16:05,800
Als het Parlement het opeiste,
kon ik niet worden vervolgd.
228
00:16:05,800 --> 00:16:08,520
Vandaag wordt bewijs gepubliceerd
waaruit blijkt dat de regering...
229
00:16:08,520 --> 00:16:10,560
niet echt geloofde...
230
00:16:10,560 --> 00:16:12,640
In zijn verhoor zei Ross:
231
00:16:12,640 --> 00:16:15,640
"Op geen enkel moment was de
regering van Hare Majesteit van mening...
232
00:16:15,640 --> 00:16:17,760
"dat Iraakse massavernietigingswapens een bedreiging
waren voor het Verenigd Koninkrijk."
233
00:16:17,760 --> 00:16:20,080
Hoe meer we weten over
het begin van de oorlog...
234
00:16:20,080 --> 00:16:22,600
hoe onzekerder de
beweegredenen lijken te zijn.
235
00:16:30,080 --> 00:16:31,800
Er kwam een nieuw onderzoek.
236
00:16:31,800 --> 00:16:33,560
Ik werd gevraagd om
opnieuw te getuigen.
237
00:16:37,360 --> 00:16:39,280
Mr Ross, u was de eerste minister...
238
00:16:39,280 --> 00:16:41,560
voor de Britse missie
bij de VN in New York...
239
00:16:41,560 --> 00:16:44,720
van eind '97 tot
juni 2002, denk ik.
240
00:16:44,720 --> 00:16:46,360
Ja. En we zullen
de heer Ross vragen...
241
00:16:46,360 --> 00:16:49,840
naar bewijs op basis van
zijn herinneringen en inzichten...
242
00:16:49,840 --> 00:16:53,720
in de beraadslagingen en
acties bij de VN...
243
00:16:53,720 --> 00:16:57,000
over Irak, die voor ons relevant zijn.
244
00:16:57,000 --> 00:16:59,840
Waar de heer Ross uit
eerste hand kennis vergaarde...
245
00:16:59,840 --> 00:17:03,080
die aanwijzingen geven
voor dit onderzoek.
246
00:17:03,080 --> 00:17:05,120
Was het re�el...
247
00:17:05,120 --> 00:17:11,240
dat Irak op korte termijn een bedreiging
kon vormen met massavernietigingswapens?
248
00:17:11,240 --> 00:17:14,280
Ik vond deze claim
absoluut buitengewoon.
249
00:17:14,280 --> 00:17:16,880
We hebben dit nooit geloofd
in de tijd dat ik eraan werkte.
250
00:17:16,880 --> 00:17:20,600
We hebben het nooit betoogd
aan bondgenoten of anderen.
251
00:17:20,600 --> 00:17:23,560
Niemand geloofde ooit dat
deze dingen werkelijk bestonden.
252
00:17:23,560 --> 00:17:26,840
We dachten aan misschien
��n of twee ontmantelde instrumenten...
253
00:17:26,840 --> 00:17:29,800
ergens achtergelaten in een pakhuis,
254
00:17:29,800 --> 00:17:32,880
maar er waren geen bewijzen van
Scuds die werden rondgereden...
255
00:17:32,880 --> 00:17:35,280
in de woestijn, klaar
om te worden afgevuurd.
256
00:17:35,280 --> 00:17:37,080
Als ze er waren geweest,
zouden we ze hebben gezien.
257
00:17:38,440 --> 00:17:40,840
En het derde deel van
de dreiging was de intentie.
258
00:17:40,840 --> 00:17:43,500
-Ja.
Daar was ook geen bewijs voor.
259
00:17:49,700 --> 00:17:53,520
Ze hadden het publiek opzettelijk
misleid met de bewering dat...
260
00:17:53,520 --> 00:17:55,880
Irak een bedreiging was...
261
00:17:55,880 --> 00:17:58,920
en dat er geen alternatieven waren
voor oorlog, terwijl deze er wel waren.
262
00:18:01,040 --> 00:18:03,960
Liegen tegenover het publiek
en de militairen en die...
263
00:18:03,960 --> 00:18:09,560
de oorlog insturen is
de zwaarste misleiding.
264
00:18:09,560 --> 00:18:12,960
Overheden zijn er om
mensen veiligheid te geven,
265
00:18:12,960 --> 00:18:18,120
en liegen over oorlog, de verkeerde
besluiten te nemen over oorlog...
266
00:18:18,120 --> 00:18:20,760
is het ergste wat
een regering kan doen.
267
00:18:31,640 --> 00:18:34,640
In mijn tijd bij VN was
het vrijwel zeker...
268
00:18:34,640 --> 00:18:37,560
dat de mensen die het meest
getroffen werden afwezig waren.
269
00:18:39,760 --> 00:18:44,850
Ik zette een ngo op om diplomatie
eerlijker proberen te maken.
270
00:18:45,920 --> 00:18:49,320
We hebben Zuid-Soedan geadviseerd
over hun onafhankelijkheid,
271
00:18:49,320 --> 00:18:50,760
Westelijk Sahara.
272
00:18:50,760 --> 00:18:53,680
We proberen onze klanten
te adviseren inzake...
273
00:18:53,680 --> 00:18:56,640
diplomatiek te manoeuvreren.
274
00:18:56,640 --> 00:18:59,880
Syri�-coalitie - een vreselijk
moeilijke kwestie.
275
00:18:59,880 --> 00:19:04,400
Een externe oppositiebeweging die
strijdt tegen het Assad-regime.
276
00:19:04,400 --> 00:19:07,960
Somaliland, waar de overgrote
meerderheid van de bevolking...
277
00:19:07,960 --> 00:19:09,920
onafhankelijkheid wil.
278
00:19:15,560 --> 00:19:19,360
Independent Diplomat is
een diplomatieke adviesgroep.
279
00:19:19,360 --> 00:19:22,360
Het is een groep voormalige diplomaten
en internationale juristen...
280
00:19:22,360 --> 00:19:27,480
die wereldwijd democratische regeringen, landen
en politieke bewegingen adviseren...
281
00:19:27,480 --> 00:19:30,760
over diplomatieke strategie.
282
00:19:30,760 --> 00:19:32,400
Zowel het werk van
Independent Diplomat...
283
00:19:32,400 --> 00:19:34,800
als mijn persoonlijke filosofie
worden gedreven door de overtuiging...
284
00:19:34,800 --> 00:19:39,400
dat mensen deel moeten uitmaken van
de besluiten die gevolgen voor hen hebben.
285
00:19:40,800 --> 00:19:43,600
Rond deze tijd was ik om
drie uur 's ochtends wakker...
286
00:19:43,600 --> 00:19:45,840
met mijn jonge dochter,
televisie aan het kijken.
287
00:19:48,840 --> 00:19:51,480
Bij toeval hoorde ik
over de complexiteitstheorie.
288
00:19:51,480 --> 00:19:53,500
Het veranderde de manier
waarop ik de wereld zag.
289
00:19:57,160 --> 00:19:59,840
Ik groeide op met het idee dat de
overheid en de neo-klassieke economie...
290
00:19:59,840 --> 00:20:01,500
een soort machine is.
291
00:20:02,680 --> 00:20:05,560
De systemen zijn ingewikkeld,
maar als je eenmaal hebt uitgevonden...
292
00:20:05,560 --> 00:20:08,360
hoe de radertjes draaien en
welke kant de hefbomen opgaan,
293
00:20:08,360 --> 00:20:10,920
is het een kwestie van oorzaak en gevolg,
input en output.
294
00:20:12,960 --> 00:20:15,720
Maar in feite is de wereld
niet ingewikkeld, kenbaar,
295
00:20:15,720 --> 00:20:17,000
maar complex.
296
00:20:21,760 --> 00:20:24,240
Miljarden actoren
constant in beweging...
297
00:20:24,240 --> 00:20:27,120
handelen en reageren op
elkaar en reageren.
298
00:20:30,680 --> 00:20:36,200
Een uiterst verbonden, voortdurend
vloeibare toestand tussen orde en chaos.
299
00:20:38,640 --> 00:20:41,080
Top-down autoriteit werkt niet
in een complex systeem...
300
00:20:41,080 --> 00:20:45,650
omdat de staat van het systeem
fundamenteel onkenbaar is.
301
00:20:47,600 --> 00:20:52,000
We weten nooit zeker wat het
gevolg van een actie zal zijn.
302
00:20:53,200 --> 00:20:56,600
Ik maakte het zelf mee
in dienst van de overheid.
303
00:20:56,400 --> 00:20:57,480
Ik ben niet de enige.
304
00:20:59,800 --> 00:21:02,960
Moderniteit en de beweging
van geld en idee�n...
305
00:21:02,960 --> 00:21:05,680
betekent dat ze worden
onttrokken uit lokale gemeenschappen...
306
00:21:05,680 --> 00:21:07,800
en bijna nergens eindigen.
307
00:21:07,800 --> 00:21:10,120
We denken misschien dat
de macht in het parlement is...
308
00:21:10,120 --> 00:21:11,800
of misschien bij de bankiers,
309
00:21:11,800 --> 00:21:13,600
of misschien bij journalisten.
310
00:21:13,600 --> 00:21:16,200
Politici hebben in vele
opzichten niet echt...
311
00:21:16,200 --> 00:21:17,600
de macht die mensen
hen toedichten.
312
00:21:17,600 --> 00:21:20,040
Het grootste deel van
het leven van een politicus...
313
00:21:20,040 --> 00:21:22,920
is wanhopig proberen
het te onttrekken.
314
00:21:22,920 --> 00:21:25,720
Er is hier niet echt macht.
315
00:21:25,720 --> 00:21:28,360
Je komt hier en het
is als de tovenaar van Oz.
316
00:21:28,360 --> 00:21:29,960
Maar men heeft toch macht.
317
00:21:29,960 --> 00:21:32,760
Iemand kan de grote
beslissingen van de staat nemen,
318
00:21:32,760 --> 00:21:36,800
belastingen, wel of geen
oorlog beginnen.
319
00:21:36,800 --> 00:21:39,120
Dit is echte macht.
- Je hebt gelijk.
320
00:21:39,120 --> 00:21:41,840
Theoretisch kan de
minister in de ochtend...
321
00:21:41,840 --> 00:21:43,560
een grote beslissing nemen.
322
00:21:43,560 --> 00:21:45,560
Kijk je echter naar Groot-Brittanni�,
dan is de realiteit dat...
323
00:21:45,560 --> 00:21:49,680
het ongelofelijk moeilijk is
in de praktijk iets te doen.
324
00:21:49,680 --> 00:21:52,120
Om oorlog te voeren? Is het zo
moeilijk om een oorlog te voeren?
325
00:21:52,120 --> 00:21:55,240
Het leek de afgelopen jaren niet
al te moeilijk geweest te zijn.
326
00:21:55,240 --> 00:21:58,120
Ironisch genoeg is
oorlog voeren...
327
00:21:58,120 --> 00:22:02,750
gemakkelijker, omdat het gaat
over landen van anderen.
328
00:22:05,600 --> 00:22:09,360
De complexiteitstheorie houdt in dat wanneer
een systeem een kritieke toestand bereikt...
329
00:22:09,360 --> 00:22:12,950
een kleine gebeurtenis de
hele zaak kan doen verschuiven.
330
00:22:16,000 --> 00:22:19,040
Toen Mohamed Bouazizi
zich in brand stak in Tunesi�,
331
00:22:19,040 --> 00:22:22,200
bewoog de hele regio in een staat
van revolutie en onrust.
332
00:22:24,000 --> 00:22:28,600
De Arabische Lente - de gevolgen zijn
vandaag nog steeds merkbaar.
333
00:22:29,480 --> 00:22:32,680
We denken dat we groot
moeten zijn om machtig te zijn,
334
00:22:32,680 --> 00:22:34,800
maar eigenlijk kunnen we klein zijn.
335
00:22:43,160 --> 00:22:44,760
In de VS en het Westen...
336
00:22:44,760 --> 00:22:46,800
groeit de boosheid
al lange tijd...
337
00:22:46,800 --> 00:22:51,350
omdat een kleine groep steenrijk wordt
terwijl de rest armer wordt.
338
00:22:56,360 --> 00:22:58,840
In 2011 leidde een klein protest tot...
339
00:22:58,840 --> 00:23:01,280
een buitengewoon
spontane massabeweging...
340
00:23:01,280 --> 00:23:04,720
die wereldwijd uitbreidde
naar duizend steden.
341
00:23:04,720 --> 00:23:06,960
Het begon een paar
blokken van mijn huis.
342
00:23:09,840 --> 00:23:11,800
Dit is het huis van
Occupy Wall Street.
343
00:23:11,800 --> 00:23:13,800
Dit is waar de beweging begon,
344
00:23:13,800 --> 00:23:16,800
waar mensen zich in
dit park begonnen te vestigen,
345
00:23:16,800 --> 00:23:20,200
vergaderen over de aangelegenheden
van Occupy Wall Street.
346
00:23:22,400 --> 00:23:25,360
Gek genoeg hadden ze massabijeenkomsten
die Algemene Vergaderingen heten,
347
00:23:25,360 --> 00:23:27,800
een beetje als... niet exact
zoals de vergadering...
348
00:23:27,800 --> 00:23:31,440
van de Algemene Vergadering
van de VN, eerder het tegendeel,
349
00:23:31,440 --> 00:23:35,800
omdat deze massabijeenkomsten
voor iedereen waren.
350
00:23:46,240 --> 00:23:49,640
Occupy's grote wapenfeit was van
ongelijkheid een politieke kwestie te maken.
351
00:23:49,640 --> 00:23:54,120
Sommige vergaderingen die ik bijwoonde
waren chaotisch, frustrerend, zelfs saai,
352
00:23:54,120 --> 00:23:56,240
maar Occupy bracht groepen
en netwerken voort...
353
00:23:56,240 --> 00:23:58,520
die woede in actie omzetten.
354
00:23:58,520 --> 00:24:01,160
Occupy alles!
355
00:24:01,160 --> 00:24:03,360
Iedereen heeft het
potentieel voor leiderschap,
356
00:24:03,360 --> 00:24:05,320
en mensen werken van nature samen.
357
00:24:05,320 --> 00:24:07,280
Als de gelegenheid zich voordoet...
358
00:24:07,280 --> 00:24:11,160
willen mensen in de gemeenschap samenwerken
om wederzijdse problemen op te lossen.
359
00:24:11,160 --> 00:24:13,560
Omdat we inherent begrijpen...
360
00:24:13,560 --> 00:24:16,600
dat we samen de macht hebben
in plaats van dat soort zoals...
361
00:24:16,600 --> 00:24:20,880
wat ons is geleerd,
een idee van competitie.
362
00:24:20,880 --> 00:24:25,440
We moeten onze verbeelding
kunnen ontsluiten om te kunnen...
363
00:24:25,440 --> 00:24:28,280
dromen van dat paradigma.
- En waarvan droom je?
364
00:24:28,280 --> 00:24:31,480
Waarvan ik droom? Dat mensen
de straten overnemen.
365
00:24:34,560 --> 00:24:38,360
In oktober 2012 werd New York City
getroffen door superstorm Sandy.
366
00:24:42,920 --> 00:24:46,400
Meer dan vier miljoen mensen
in twaalf staten gaan hun...
367
00:24:46,400 --> 00:24:49,040
vierde dag in zonder stroom...
368
00:24:49,040 --> 00:24:52,960
na de verwoestende superstorm Sandy.
369
00:24:52,960 --> 00:24:57,080
De bezorgdheid groeit bij mensen
zonder voedsel, water en warmte.
370
00:24:57,080 --> 00:25:00,800
De gangen zijn donker, het gebouw is donker,
het hele gebouw is donker.
371
00:25:00,800 --> 00:25:02,800
Het is hier als een oorlogsgebied.
372
00:25:07,720 --> 00:25:09,160
Op de ochtend van de storm...
373
00:25:09,160 --> 00:25:12,680
begonnen enkelen van ons
de netwerken te activeren...
374
00:25:12,680 --> 00:25:15,960
die waren gegroeid rond Occupy...
375
00:25:15,960 --> 00:25:18,040
en die zich hadden georganiseerd
rond Occupy Wall Street.
376
00:25:22,200 --> 00:25:23,840
We konden netwerken
inzetten en stellen dat...
377
00:25:23,840 --> 00:25:26,440
dit eigenlijk een zeer effectieve
manier is van organiseren.
378
00:25:26,440 --> 00:25:29,160
Veel effectiever dan
het Rode Kruis en FEMA...
379
00:25:29,160 --> 00:25:32,650
en andere instellingen die zijn
opgezet om hulp te geven.
380
00:25:35,680 --> 00:25:38,640
Ik reed snel terug na Sandy
met een vrijwilliger...
381
00:25:38,640 --> 00:25:41,400
die geen deel uitmaakte van het
Occupy-netwerk,
382
00:25:41,400 --> 00:25:43,040
en toen we terugreden zei ze:
383
00:25:43,040 --> 00:25:45,960
"Ik heb altijd gedacht dat
de overheid er zou zijn...
384
00:25:45,960 --> 00:25:48,480
"om me te beschermen
en wat ik nu leer..."
385
00:25:48,480 --> 00:25:50,320
"is dat me leugens
zijn voorgehouden."
386
00:25:50,320 --> 00:25:55,120
Momenten als Sandy
zijn momenten waar we...
387
00:25:55,120 --> 00:25:57,720
de perceptie vergroten over
wat er werkelijk aan de hand is.
388
00:26:01,360 --> 00:26:03,400
Deze crises worden
alleen maar erger en erger.
389
00:26:03,400 --> 00:26:05,760
De golven worden intensiever...
390
00:26:05,760 --> 00:26:08,040
en de crises zullen...
391
00:26:08,040 --> 00:26:10,800
meer scheuren cre�ren en
meer mensen zullen binnenkomen.
392
00:26:13,120 --> 00:26:15,040
Dus in de meest veeleisende crisis...
393
00:26:15,040 --> 00:26:18,920
werken netwerken aan de basis
beter dan een top-down overheid.
394
00:26:18,920 --> 00:26:21,120
Dit was wat ik zocht, politiek...
395
00:26:21,120 --> 00:26:24,880
met mensen voor wie veel op
het spel staat en het onder controle hebben.
396
00:26:24,880 --> 00:26:27,750
Zelforganisatie, zonder hi�rarchie.
397
00:26:30,120 --> 00:26:33,200
Dit is een politieke filosofie
met een lange geschiedenis,
398
00:26:33,200 --> 00:26:37,240
een filosofie die de meesten beschouwen
als radicaal en totaal onpraktisch -
399
00:26:37,240 --> 00:26:38,800
anarchisme.
400
00:26:41,400 --> 00:26:44,280
Anarchisme heeft een breed bereik...
401
00:26:44,280 --> 00:26:49,960
maar de fundamentele opvatting
is dat de mens een fundamentele...
402
00:26:49,960 --> 00:26:55,160
behoefte heeft aan en recht op
vrij creatief werk...
403
00:26:55,160 --> 00:26:57,840
en een leven onder
eigen controle,
404
00:26:57,840 --> 00:27:03,000
wat betekent dat elke
vorm van hi�rarchie, dominantie,
405
00:27:03,000 --> 00:27:05,960
meester-slaaf relatie,
406
00:27:05,960 --> 00:27:07,960
baas-werknemer-relatie,
407
00:27:07,960 --> 00:27:11,800
een dergelijke relatie
zich moet verantwoorden.
408
00:27:11,800 --> 00:27:14,480
Als het dit niet kan,
moet het worden ontmanteld...
409
00:27:14,480 --> 00:27:17,880
en vervangen door een
vrijere, co�peratieve...
410
00:27:17,880 --> 00:27:20,280
participatiemaatschappij.
411
00:27:20,280 --> 00:27:23,880
Heb je niet een te optimistische
kijk op de menselijke natuur?
412
00:27:23,880 --> 00:27:27,240
De andere mening doet dit ook.
413
00:27:27,240 --> 00:27:31,720
Zij beroept zich op de
optimistische visie dat leiderschap...
414
00:27:31,720 --> 00:27:33,560
goedaardig zal zijn.
415
00:27:33,560 --> 00:27:37,160
De geschiedenis bewijst
overweldigend het tegenovergestelde.
416
00:27:37,160 --> 00:27:40,720
Dus ja, we zijn geen engelen,
417
00:27:40,720 --> 00:27:45,600
maar is de oplossing structuren
en instellingen te cre�ren...
418
00:27:45,600 --> 00:27:48,160
die het slechtste in ons oproepen?
419
00:27:48,160 --> 00:27:52,040
Hoe ziet de ideale anarchistische
maatschappij eruit?
420
00:27:52,040 --> 00:27:57,120
Waarschijnlijk is het toppunt van het moderne
anarchisme Spanje in de jaren 30.
421
00:28:07,800 --> 00:28:10,440
Ik leerde voor het eerst over
de anarchistische revolutie in Spanje...
422
00:28:10,440 --> 00:28:13,900
uit een boek waarvan ik hou
van de schrijver George Orwell.
423
00:28:19,400 --> 00:28:22,760
De anarchisten hadden Cataloni�
zo goed als in handen...
424
00:28:22,760 --> 00:28:25,850
en de revolutie was
nog in volle gang.
425
00:28:27,600 --> 00:28:29,640
Wanneer men rechtstreeks
uit Engeland arriveerde...
426
00:28:29,640 --> 00:28:33,200
was Barcelona opzienbarend
en overweldigend.
427
00:28:39,440 --> 00:28:42,120
Toen was anarchisme realiteit.
428
00:28:43,280 --> 00:28:46,760
Anarchisme werd eigenlijk in de praktijk
gebracht als een politieke filosofie...
429
00:28:46,760 --> 00:28:51,000
en dit is vrijwel de enige keer dat
het de afgelopen jaren gebeurde.
430
00:28:54,280 --> 00:28:57,240
Maar Spanje bevond zich midden
in een verschrikkelijke burgeroorlog.
431
00:29:03,000 --> 00:29:04,800
Orwell sloot zich aan
bij de republikeinen die...
432
00:29:04,800 --> 00:29:07,600
vochten tegen de fascisten
van generaal Franco.
433
00:29:07,600 --> 00:29:09,440
Maar hij besefte dat in Cataloni�...
434
00:29:09,440 --> 00:29:13,000
een buitengewone anarchistische
revolutie aan de gang was.
435
00:29:15,280 --> 00:29:18,240
In 1936 was Barcelona...
436
00:29:18,240 --> 00:29:21,450
drie dagen in een algemene staking.
437
00:29:25,450 --> 00:29:29,150
Toen de arbeiders terugkeerden
naar de fabriek...
438
00:29:29,900 --> 00:29:33,400
waren veel fabriekseigenaren gevlucht.
439
00:29:33,600 --> 00:29:38,050
De arbeiders moesten zelf
de productie weer opstartten...
440
00:29:39,100 --> 00:29:42,200
Dus namen ze de bedrijven over.
441
00:29:42,080 --> 00:29:43,750
- Dat is buitengewoon!
442
00:29:45,800 --> 00:29:49,450
Daarna werd het gereguleerd.
443
00:29:49,850 --> 00:29:53,900
De regering van Cataloni�
nam een wet aan...
444
00:29:54,400 --> 00:29:58,600
voor de collectivisatie
en arbeidersaansturing.
445
00:30:09,160 --> 00:30:11,760
"Het was de eerste keer
dat ik in een stad was..."
446
00:30:11,760 --> 00:30:14,080
"waar de arbeidersklasse
de baas was."
447
00:30:14,080 --> 00:30:16,960
"Obers en winkelpersoneel
keken je recht aan."
448
00:30:16,960 --> 00:30:19,150
"Behandelden je als gelijke."
449
00:30:20,160 --> 00:30:23,250
"Boven alles was er een geloof
in de revolutie en de toekomst."
450
00:30:24,520 --> 00:30:26,280
"Een gevoel dat plotseling opkwam..."
451
00:30:26,280 --> 00:30:29,150
"in een tijdperk van
gelijkheid en vrijheid."
452
00:30:30,720 --> 00:30:33,320
"Mensen probeerden zich als
mensen te gedragen..."
453
00:30:33,320 --> 00:30:36,050
"en niet als radertjes in
de kapitalistische machine.
454
00:30:36,880 --> 00:30:39,120
"Er was veel dat ik niet begreep."
455
00:30:40,640 --> 00:30:44,120
"In sommige opzichten vond ik het
niet leuk, maar ik herkende het meteen..."
456
00:30:44,120 --> 00:30:46,600
"als een levenswijze
om voor te vechten."
457
00:30:51,560 --> 00:30:54,500
Het was een opmerkelijke
en ongekende poging om een...
458
00:30:54,500 --> 00:30:57,680
betere en gelijke samenleving
te cre�ren zonder een staat,
459
00:30:57,680 --> 00:31:00,400
zonder religie, zonder kapitalisme,
460
00:31:00,400 --> 00:31:03,000
waar de mensen hun
eigen zaken regelen,
461
00:31:03,000 --> 00:31:04,720
arbeiders hun eigen
fabrieken runden,
462
00:31:04,720 --> 00:31:06,520
boeren het land overnamen,
463
00:31:06,520 --> 00:31:09,050
vrouwen naast mannen vochten.
464
00:31:10,760 --> 00:31:15,440
Maar in 1937 besloot Stalin,
de belangrijkste financier van de republiek,
465
00:31:15,440 --> 00:31:17,360
dat hij niet kon toestaan...
466
00:31:17,360 --> 00:31:20,250
dat een ware
volksrevolutie zou slagen.
467
00:31:21,850 --> 00:31:25,400
De revolutie begon in Cataloni�...
468
00:31:25,500 --> 00:31:29,658
was de tegenpool van wat in de Sovjet-Unie gebeurde...
469
00:31:29,658 --> 00:31:32,500
Stalin had er veel belang bij...
470
00:31:32,500 --> 00:31:37,000
om de revolutie in
Cataloni� ten onder ging.
471
00:31:57,880 --> 00:32:02,720
Hier vielen de communisten
de anarchisten aan.
472
00:32:02,720 --> 00:32:05,600
De anarchistische revolutie
werd tot een einde gebracht...
473
00:32:05,600 --> 00:32:09,400
en het gebeurde hier
bij de telefooncentrale.
474
00:32:11,480 --> 00:32:14,440
Orwell was bij het tragische einde
van de revolutie van de anarchisten...
475
00:32:14,440 --> 00:32:16,750
in de straten van Barcelona.
476
00:32:19,360 --> 00:32:22,080
Stalins interventie ondermijnde
de republikeinen...
477
00:32:22,080 --> 00:32:24,280
en hielp ze de
burgeroorlog te verliezen.
478
00:32:24,280 --> 00:32:27,300
De fascisten wonnen.
Het was een tragisch moment.
479
00:32:37,500 --> 00:32:40,680
Hoewel de fascistische
heerschappij eindigde in 1975...
480
00:32:40,680 --> 00:32:44,160
lijdt Spanje vandaag de dag nog steeds
onder wijdverbreide economische verdorvenheid,
481
00:32:44,160 --> 00:32:46,600
een hoge werkloosheid
en ongelijkheid.
482
00:32:48,000 --> 00:32:49,920
Maar in een dorp in
het zuiden van Spanje...
483
00:32:49,920 --> 00:32:52,250
nam de bevolking het
heft in eigen handen.
484
00:32:52,880 --> 00:32:54,700
Anarchistische idealen leven voort.
485
00:32:59,760 --> 00:33:01,840
Het is een interessant schilderij,
omdat het de mars laat zien...
486
00:33:01,840 --> 00:33:05,160
van de dorpelingen van
Marinaleda naar El Humoso.
487
00:33:05,160 --> 00:33:09,480
Een boerderij van de plaatselijke
aristocraat is buiten gebruik...
488
00:33:09,480 --> 00:33:12,000
en de bewoners bezetten de boerderij.
489
00:33:15,800 --> 00:33:19,200
U leidde de originele
bezetting van dit land.
490
00:33:21,050 --> 00:33:25,567
Ja, ik leidde de strijd.
491
00:33:25,567 --> 00:33:29,300
De meerderheid van
de bevolking was werkloos.
492
00:33:29,950 --> 00:33:32,900
Landarbeiders zonder land en werk
493
00:33:32,900 --> 00:33:36,750
Mensen hadden schulden
bij de lokale winkels.
494
00:33:36,750 --> 00:33:38,300
Ze hadden geen uitkering...
495
00:33:38,850 --> 00:33:41,550
behalve zogeheten "gemeenschapssteun"...
496
00:33:41,550 --> 00:33:43,750
een soort zakgeld...
497
00:33:43,750 --> 00:33:48,350
dat de overheid uitreikt om
de openbare orde te handhaven.
498
00:33:48,250 --> 00:33:49,850
Dus demonstreerden we van
Marinaleda naar deze plek.
499
00:33:49,850 --> 00:33:53,600
We moesten het land
door om hier te komen...
500
00:33:53,600 --> 00:33:57,400
omdat de politie ons tegenhield...
501
00:33:57,400 --> 00:33:58,600
langs de route.
502
00:33:58,600 --> 00:34:01,600
De politie ontruimde ons meteen...
503
00:34:01,850 --> 00:34:04,550
maar de volgende dag
kwamen we terug.
504
00:34:04,900 --> 00:34:10,350
Uiteindelijk gaf de
regering ons het land.
505
00:34:13,500 --> 00:34:15,600
We wilden het niet in eigendom...
506
00:34:15,750 --> 00:34:19,450
we wilden het land bewerken.
507
00:34:20,800 --> 00:34:23,500
Grond is de tuin die de aarde voedt.
508
00:34:25,850 --> 00:34:28,900
Het moet niet worden
geplunderd voor winst.
509
00:34:35,600 --> 00:34:38,840
In door bezuinigingen getroffen Spanje
verloren miljoenen mensen hun huis,
510
00:34:38,840 --> 00:34:40,920
het leidde in sommigen
gevallen tot zelfmoord.
511
00:34:40,920 --> 00:34:44,850
Maar in Marinaleda bouwen de
dorpelingen de huizen voor elkaar.
512
00:34:45,680 --> 00:34:47,320
Hoe werkt dat?
513
00:34:47,320 --> 00:34:50,960
De mensen hebben twee opties.
514
00:34:50,960 --> 00:34:54,880
Als ze werken en ze
kunnen hier niet werken,
515
00:34:54,880 --> 00:34:57,320
moeten ze maandelijks
een bedrag betalen.
516
00:34:57,320 --> 00:35:00,880
De tweede optie is hier werken...
517
00:35:00,880 --> 00:35:03,040
en niets hoeven te betalen...
518
00:35:03,040 --> 00:35:06,240
want je werkt hier.
519
00:35:06,240 --> 00:35:08,600
Je bouwt je eigen huis.
520
00:35:09,600 --> 00:35:13,040
De bewoners nemen
deel aan de bouw...
521
00:35:13,040 --> 00:35:15,600
maar ze weten niet in welk
huis ze gaan wonen.
522
00:35:15,600 --> 00:35:20,600
- Ja.
Dus ze doen voor elk huis even veel moeite.
523
00:35:20,600 --> 00:35:24,000
Ze bouwen alle huizen.
Alle huizen zijn hetzelfde.
524
00:35:24,000 --> 00:35:27,720
En na de bouw...
525
00:35:27,720 --> 00:35:32,560
is er een loterij en kiezen ze...
526
00:35:32,560 --> 00:35:34,440
er een van.
527
00:35:34,440 --> 00:35:37,160
Als je de loterij wint,
krijg je het beste huis.
528
00:35:37,160 --> 00:35:38,480
Ik hoop het!
529
00:35:38,480 --> 00:35:40,880
Dus je hoopt er in
een te wonen?
530
00:35:40,880 --> 00:35:43,450
Geweldig.
531
00:35:43,720 --> 00:35:47,320
Ik vind dat dit systeem
overal moet gelden.
532
00:35:47,320 --> 00:35:48,600
Ja.
533
00:35:48,600 --> 00:35:51,120
Maar mensen zoals ik
kunnen niets bouwen.
534
00:35:51,120 --> 00:35:53,880
Ik ben waardeloos
met mijn handen.
535
00:35:53,880 --> 00:35:56,520
Als ik een een huis zou bouwen
wordt het een ramp.
536
00:35:56,520 --> 00:36:01,160
Je kunt maken wat
je tussen de stenen...
537
00:36:01,160 --> 00:36:03,200
Oh, cement.
Ik kan cement maken.
538
00:36:03,200 --> 00:36:06,240
Cement. Dat kunt u doen,
539
00:36:06,240 --> 00:36:08,280
om deel te nemen.
- Ja.
540
00:36:08,280 --> 00:36:11,320
U werkt voor uw eigen huis, dus ...
541
00:36:11,320 --> 00:36:13,240
Ja, ik kan cement mengen.
542
00:36:13,240 --> 00:36:15,560
Dat zou me waarschijnlijk wel lukken.
543
00:36:21,550 --> 00:36:24,450
Als je in het leven op een
plaats de realiteit verandert...
544
00:36:24,450 --> 00:36:27,000
verander je de aarde.
545
00:36:27,000 --> 00:36:29,300
Daarom geloof ik dat
een revolutionaire daad...
546
00:36:29,300 --> 00:36:31,050
waar dan ook...
547
00:36:31,050 --> 00:36:34,300
een wereldwijde revolutionaire daad is.
548
00:36:38,300 --> 00:36:40,550
Ook binnen het kapitalisme...
549
00:36:44,550 --> 00:36:48,050
is het mogelijk plaatsen te bevrijden...
550
00:36:49,100 --> 00:36:54,650
door acties te laten zien dat
een andere wereld...
551
00:36:55,650 --> 00:36:59,920
een andere realiteit mogelijk is...
552
00:37:05,650 --> 00:37:08,550
en dromen tot bloei komen...
553
00:37:08,550 --> 00:37:11,920
ook waar geen utopie is.
554
00:37:14,300 --> 00:37:16,400
Ik geloof dat als we volhouden...
555
00:37:16,400 --> 00:37:19,250
deze dromen uiteindelijk
zullen overwinnen.
556
00:37:38,920 --> 00:37:40,840
Ik kwam terug uit Spanje
en ging naar het kantoor.
557
00:37:43,400 --> 00:37:48,440
Ik besteed veel tijd aan rijke mensen
geld te vragen om ons werk te doen.
558
00:37:48,440 --> 00:37:51,160
Ik ontmoette de uiterst
bijzondere, moedige vrouw...
559
00:37:51,160 --> 00:37:53,560
in de bezette Westelijke Sahara -
560
00:37:53,560 --> 00:37:55,600
die illegaal wordt bezet door Marokko -
561
00:37:55,600 --> 00:37:57,240
een mensenrechtenverdediger...
562
00:37:57,240 --> 00:38:00,000
gemarteld, eenzame opsluiting,
563
00:38:00,000 --> 00:38:02,600
decennialang gescheiden
van haar kinderen.
564
00:38:03,960 --> 00:38:07,480
Een prachtige, moedige vrouw, die ik
vele malen heb ontmoet door de jaren heen.
565
00:38:07,480 --> 00:38:09,840
Ze is een absolute inspiratie.
566
00:38:09,840 --> 00:38:13,640
Telkens als ik haar zie ik voel me
echt goed en ik voel me echt een soort van ...
567
00:38:13,640 --> 00:38:17,080
mijn reserves vult.
Vrij recent...
568
00:38:17,080 --> 00:38:20,600
keerde ik terug naar mijn bureau en ik
stond op het punt om een e-mail te sturen naar...
569
00:38:20,600 --> 00:38:24,920
Richard Branson's stichting om geld
te vragen voor ��n van onze projecten.
570
00:38:24,920 --> 00:38:28,000
Ik kreeg een e-mail over...
571
00:38:28,000 --> 00:38:31,960
Branson's Virgin organisatie die net...
572
00:38:31,960 --> 00:38:37,280
een kitesurf-festival organiseerde
in de bezette Westelijke Sahara.
573
00:38:37,280 --> 00:38:43,880
Het daagde me dat we
afhankelijk zijn van de mensen...
574
00:38:43,880 --> 00:38:47,480
die de status quo zijn.
Deze status quo veranderen...
575
00:38:47,480 --> 00:38:49,200
is niet logisch.
576
00:38:49,200 --> 00:38:52,100
Er is iets mis met dit model.
577
00:38:52,600 --> 00:38:56,250
Daarmee worstel ik
echt op dit moment.
578
00:38:59,640 --> 00:39:02,200
Toen begon ik te lezen over
een buitengewoon verhaal...
579
00:39:02,200 --> 00:39:05,800
over anarchisme in actie duizenden
kilometers hier vandaan.
580
00:39:05,800 --> 00:39:07,000
Het begint allemaal hier.
581
00:39:11,480 --> 00:39:13,840
Dit is het Turkse eiland Imrali.
582
00:39:13,840 --> 00:39:16,400
Er is niets op het eiland
behalve een gevangenis,
583
00:39:16,400 --> 00:39:19,080
en gedurende twintig jaar
was er slechts ��n gevangene...
584
00:39:19,080 --> 00:39:22,280
die levenslang zit voor verraad.
585
00:39:22,280 --> 00:39:24,320
[Turks]
586
00:39:30,160 --> 00:39:32,920
Abdullah Ocalan richtte de PKK op,
587
00:39:32,920 --> 00:39:35,440
een militante organisatie
die vecht tegen Turkije...
588
00:39:35,440 --> 00:39:37,760
om de politieke rechten van
de Koerden te beschermen.
589
00:39:43,160 --> 00:39:45,160
Terwijl hij in eenzame opsluiting zit,
590
00:39:45,160 --> 00:39:48,450
las �calan een boek dat
alles voor hem veranderde.
591
00:39:49,040 --> 00:39:52,100
De Ecologie van de Vrijheid
door Murray Bookchin.
592
00:39:57,300 --> 00:40:00,440
Bookchin was een politiek denker
die in de Lower East Side woonde...
593
00:40:00,440 --> 00:40:02,520
in New York, waar ik nu woon.
594
00:40:02,520 --> 00:40:05,880
Hij was ge�nspireerd door de
Spaanse anarchistische revolutie...
595
00:40:05,880 --> 00:40:07,850
in de jaren 30.
596
00:40:09,240 --> 00:40:13,400
Spaans anarchisme
cre�erde een politieke cultuur...
597
00:40:13,400 --> 00:40:16,960
die de diepste gevoelens
van de cultuur raakte...
598
00:40:16,960 --> 00:40:19,080
van het volk.
599
00:40:19,080 --> 00:40:23,040
Het was geen partij,
het was niet enkel een beweging,
600
00:40:23,040 --> 00:40:27,200
Het was vooral een volledige educatie,
een volledige manier van leven,
601
00:40:27,200 --> 00:40:29,560
een levenswijze.
602
00:40:29,560 --> 00:40:32,560
In die zin was het
echt een volksbeweging.
603
00:40:32,560 --> 00:40:37,520
Het was niet uitgevonden in het
British Museum, zoals het socialisme.
604
00:40:37,520 --> 00:40:40,080
Hij verkende, ging terug
naar de beginselen.
605
00:40:40,080 --> 00:40:41,880
Wat werkt?
606
00:40:41,880 --> 00:40:44,880
Hoe gaan mensen werkelijk
met elkaar om?
607
00:40:44,880 --> 00:40:47,360
Hoe leven mensen
een rijk leven?
608
00:40:47,360 --> 00:40:51,120
Daaruit ontwikkelde hij
later communalisme,
609
00:40:51,120 --> 00:40:53,520
maar in feite een theorie
voor het anarchisme,
610
00:40:53,520 --> 00:40:57,600
democratisch anarchisme waarbij
mensen interacteren en...
611
00:40:57,600 --> 00:41:00,160
face-to-face besluiten nemen.
612
00:41:00,160 --> 00:41:03,560
Hij vermengde het met ecologie.
613
00:41:03,560 --> 00:41:08,760
Wat we moeten erkennen,
naar mijn mening,
614
00:41:08,760 --> 00:41:11,400
is dat er in de
wereld vandaag...
615
00:41:11,400 --> 00:41:14,960
miljoenen mensen zijn
onder verschillende namen...
616
00:41:16,080 --> 00:41:17,950
die eigenlijk anarchist zijn.
617
00:41:19,120 --> 00:41:23,160
Diep in de cultuur van de mensen is
de wens om hun macht te herwinnen,
618
00:41:23,160 --> 00:41:26,200
om hun eigen instellingen
op te richten,
619
00:41:26,200 --> 00:41:30,900
om hun eigen leven te cre�ren,
om zeggenschap te hebben over hun leven.
620
00:41:31,920 --> 00:41:36,360
Toen Abdullah �calan Bookchin las,
besloot hij dat dit het antwoord was.
621
00:41:36,360 --> 00:41:39,400
Hij paste de idee�n van Bookchin
toe op de Koerdische strijd.
622
00:41:39,400 --> 00:41:43,450
Zelfbestuur zonder een staat
voor een volk zonder staat.
623
00:41:43,920 --> 00:41:47,850
Hij haalde zijn volgelingen
over de filosofie over te nemen.
624
00:41:49,080 --> 00:41:52,550
De idee�n komen in
een land in oorlog tot leven.
625
00:41:53,160 --> 00:41:54,240
Syri�.
626
00:41:55,840 --> 00:41:57,480
Dus, dit is een kaart van Syri�.
627
00:41:58,680 --> 00:42:03,080
En waar ik heenga is Rojava,
628
00:42:03,080 --> 00:42:06,550
dit gebied onder
Koerdische controle.
629
00:42:07,440 --> 00:42:09,680
Ze hebben een strook
grondgebied in handen...
630
00:42:09,680 --> 00:42:12,640
van hier naar hier.
631
00:42:14,040 --> 00:42:18,200
Ik zal hier in de buurt rondzweven en
verschillende steden bezoeken.
632
00:42:18,200 --> 00:42:20,200
IS is hier.
633
00:42:20,200 --> 00:42:23,840
Ze komen hier vandaan,
in een rechte lijn min of meer,
634
00:42:23,840 --> 00:42:25,360
met inbegrip van Mosul,
635
00:42:25,360 --> 00:42:27,520
Ik zal me hier ophouden.
636
00:42:27,520 --> 00:42:31,520
Het is gevaarlijk, een beetje riskant,
ik ben meer dan een beetje nerveus,
637
00:42:31,520 --> 00:42:34,080
maar het klinkt alsof alles
waarover ik heb nagedacht...
638
00:42:34,080 --> 00:42:36,360
hier gebeurt.
Anarchisme in de praktijk.
639
00:42:36,360 --> 00:42:38,750
Ik wil het zelf zien.
640
00:42:40,160 --> 00:42:42,480
Ik wist niet dat ik een kogelwerend
vest mee moet nemen...
641
00:42:42,480 --> 00:42:44,800
en een verdomde helm.
Dat wist ik niet.
642
00:42:48,650 --> 00:42:51,450
De Tigris
Grens Irak-Syri�
643
00:42:55,440 --> 00:42:57,950
Daar, Rojava, onze bestemming.
644
00:42:59,200 --> 00:43:02,450
Veel Koerden proberen
de overkant te bereiken.
645
00:43:07,160 --> 00:43:11,840
In deze hoek van Syri� is
iets bijzonders aan de hand.
646
00:43:11,840 --> 00:43:14,080
Of het nu reproduceerbaar is...
647
00:43:14,080 --> 00:43:18,300
of er dingen zijn waarvan we kunnen
leren in de rest van de wereld,
648
00:43:18,300 --> 00:43:21,000
is waarom de rivier oversteken.
649
00:43:23,160 --> 00:43:26,760
In de Verenigde Naties, waar de toekomst
van Syri� wordt onderhandeld,
650
00:43:26,760 --> 00:43:28,850
wordt Rojava niet benoemd.
651
00:43:29,920 --> 00:43:32,700
Voor de Syrische Koerden is er
geen plaats bij de onderhandelingen.
652
00:43:34,080 --> 00:43:37,700
Maar er gebeurt hier iets.
Ik wil uitvinden wat het is.
653
00:43:48,240 --> 00:43:50,150
Nu zijn we in Syri�.
654
00:43:56,960 --> 00:43:58,960
Hallo, hoe gaat het?
655
00:43:58,960 --> 00:44:00,280
Carne, aangenaam te ontmoeten.
656
00:44:00,280 --> 00:44:02,650
Dag. Dank u. Dank u.
657
00:44:05,920 --> 00:44:10,280
We werden ontvangen door de YPG,
de Koerdische militie,
658
00:44:10,280 --> 00:44:12,400
het Koerdische Volksleger,
659
00:44:12,400 --> 00:44:14,800
dat in Syri� tegen IS vecht.
660
00:44:25,080 --> 00:44:28,840
Het democratische experiment
in Rojava begon in 2012...
661
00:44:28,840 --> 00:44:32,350
toen grote delen van
het Assad-regime instortten.
662
00:44:33,800 --> 00:44:36,960
Worden de principes van
anarchisme - zonder hi�rarchie,
663
00:44:36,960 --> 00:44:39,600
besluiten door het volk,
zonder staat -
664
00:44:39,600 --> 00:44:41,360
hier werkelijk toegepast?
665
00:44:45,500 --> 00:44:47,700
Plaatsvervangend minister
Buitenlandse Zaken Jazeera Kanton
666
00:44:50,100 --> 00:44:55,200
Assad lokte sektarische conflicten
uit onder de Syri�rs.
667
00:44:57,050 --> 00:45:02,600
Dit was de enige regio dat niet ten
prooi viel aan sektarisch geweld .
668
00:45:06,000 --> 00:45:09,900
Er leven hier Arabieren,
Christenen en Koerden...
669
00:45:10,100 --> 00:45:14,600
maar we moedigen iedereen
aan samen te werken.
670
00:45:27,160 --> 00:45:28,760
Dit is een gemeentelijke vergadering...
671
00:45:28,760 --> 00:45:31,950
waar dorpsbewoners besluiten nemen
over lokale aangelegenheden.
672
00:45:35,900 --> 00:45:39,950
We gingen naar de dokter omdat
onze kinderen ziek worden.
673
00:45:42,800 --> 00:45:46,000
De dokter vroeg of we bij de
raffinaderij wonen. Ik antwoordde ja.
674
00:45:46,000 --> 00:45:50,600
Mijn zoon met ademhalingsproblemen
moest ik naar het ziekenhuis brengen...
675
00:45:50,950 --> 00:45:53,950
vanwege de raffinaderij.
676
00:45:53,950 --> 00:45:57,400
We gaan dood door
de raffinaderij, kameraad.
677
00:45:57,400 --> 00:46:00,750
Er moet een oplossing komen.
678
00:46:01,560 --> 00:46:04,080
Alle bewoners nemen deel -
mannen en vrouwen.
679
00:46:04,080 --> 00:46:05,880
Er zijn Arabieren en Assyri�rs,
680
00:46:05,880 --> 00:46:08,350
en ze mogen als eerst spreken
om zeker te zijn dat...
681
00:46:08,350 --> 00:46:10,950
niet-Koerdische minderheden
een stem krijgen.
682
00:46:11,450 --> 00:46:15,100
De jongeren rijden ontzettend hard...
683
00:46:15,100 --> 00:46:19,200
en sommigen gaan niet naar school.
684
00:46:32,520 --> 00:46:34,640
Dit is zelfbestuur in actie.
685
00:46:34,640 --> 00:46:37,440
Dit is het niveau
dat telt in Rojava -
686
00:46:37,440 --> 00:46:40,240
beslissingen voor hier
worden hier genomen.
687
00:46:40,240 --> 00:46:44,480
Besluiten die hier van invloed zijn,
worden hier zoveel mogelijk gemaakt.
688
00:46:44,480 --> 00:46:46,800
Als beslissingen naar een
hoger niveau moeten gaan,
689
00:46:46,800 --> 00:46:51,500
dan gaan ze naar het volgende niveau
van de wetgevende vergadering.
690
00:46:52,360 --> 00:46:54,200
Maar voor zoveel mogelijk worden...
691
00:46:54,200 --> 00:46:59,300
beslissingen die er hier toe doen,
worden in die ruimte daar gemaakt.
692
00:47:11,120 --> 00:47:13,920
Beslissingen die niet lokaal genomen
kunnen worden, worden hier genomen,
693
00:47:13,920 --> 00:47:16,150
in de regionale vergadering.
694
00:47:18,100 --> 00:47:21,550
We moeten de migratiekwestie bespreken...
695
00:47:23,750 --> 00:47:27,150
om de emigratieramp te stoppen.
696
00:47:28,400 --> 00:47:32,340
We vragen de landen van
de wereld Rojava te steunen...
697
00:47:32,950 --> 00:47:37,350
in plaats van de immigranten
die in hun land aankomen...
698
00:47:37,700 --> 00:47:41,000
hen hier in Rojava te steunen...
699
00:47:41,550 --> 00:47:45,900
zodat ze thuis kunnen blijven.
700
00:47:49,120 --> 00:47:52,040
Na het bekijken van een debat,
ontmoette ik enkele vertegenwoordigers.
701
00:48:25,680 --> 00:48:28,080
Vind je als jongere...
702
00:48:28,080 --> 00:48:31,160
dat je idee�n serieus worden
genomen in de vergadering?
703
00:48:31,160 --> 00:48:34,120
In het begin was
het moeilijk voor ons.
704
00:48:34,120 --> 00:48:38,840
Voor het eerst waren er
jongeren in het parlement,
705
00:48:38,840 --> 00:48:44,600
voor iedereen was het nieuw,
vooral als jonge vrouw.
706
00:48:44,600 --> 00:48:49,880
Zij zien nieuwe idee�n, ze zien
hoe wij werken in het Parlement,
707
00:48:49,880 --> 00:48:54,640
ze nemen onze idee�n serieus,
en ze geloven erin.
708
00:48:54,640 --> 00:48:57,400
We proberen een systeem
te bouwen voor de hele wereld...
709
00:48:57,400 --> 00:48:59,750
om idee�n van ons
over te nemen.
710
00:49:01,520 --> 00:49:04,280
Ik ben in heel veel
waardeloze ruimtes geweest...
711
00:49:04,280 --> 00:49:06,360
waar je mensen ziet zitten,
712
00:49:06,360 --> 00:49:09,200
zoals de Veiligheidsraad,
het Parlement,
713
00:49:09,200 --> 00:49:10,600
bla bla bla.
714
00:49:10,600 --> 00:49:13,200
Deze, hoewel een beetje sjofel,
715
00:49:13,200 --> 00:49:15,200
is eigenlijk wel de beste.
716
00:49:23,640 --> 00:49:27,560
Er is bijna een omgekeerd
paradigma van toepassing:
717
00:49:27,560 --> 00:49:31,680
hoe sjofeler de ruimte
van het collectief,
718
00:49:31,680 --> 00:49:33,600
hoe beter de democratie.
719
00:49:33,600 --> 00:49:36,800
Hoe sierlijker en
vergulder hoe meer ...
720
00:49:38,400 --> 00:49:42,950
afgemat de democratie is, des te
minder is het een vertegenwoordiging.
721
00:49:50,720 --> 00:49:54,600
Er is echt het gevoel ergens
te zijn aangekomen...
722
00:49:54,600 --> 00:49:56,840
dat is heel speciaal voor mij.
723
00:49:58,680 --> 00:49:59,920
Boeken...
724
00:50:01,920 --> 00:50:07,280
Het is voor anarchisten
als Republikeins Spanje...
725
00:50:07,280 --> 00:50:09,160
tijdens de Burgeroorlog.
726
00:50:15,920 --> 00:50:17,200
Sokken.
727
00:50:27,000 --> 00:50:29,480
We zijn acht kilometer
voor de IS-frontlinie.
728
00:50:33,120 --> 00:50:37,160
Niemand heeft een rang in de YPG,
maar ze hebben teams.
729
00:50:37,160 --> 00:50:42,600
Dit is een niet-hi�rarchische maatschappij...
730
00:50:42,600 --> 00:50:44,640
gebaseerd op anarchistische filosofie.
731
00:50:44,640 --> 00:50:49,050
Maar voor een niet-hi�rarchische leger lijken
ze het vrij goed te hebben gedaan.
732
00:50:53,950 --> 00:50:56,650
Overal werd gevochten in de stad.
733
00:50:56,650 --> 00:50:59,000
Overal zijn kogelgaten zichtbaar...
734
00:50:59,050 --> 00:51:01,100
in de muren en ramen.
735
00:51:03,650 --> 00:51:05,800
We hebben de stad
twee keer ingenomen.
736
00:51:05,800 --> 00:51:09,900
Eerst was het in handen
van Jabhat Al-Nusra...
737
00:51:09,900 --> 00:51:12,300
en toen van IS.
738
00:51:14,240 --> 00:51:16,600
Met de grond gelijkgemaakt.
739
00:51:16,600 --> 00:51:18,400
Vuren vanaf hier uiteraard.
740
00:51:20,400 --> 00:51:23,400
Het verbaast me niet dat
burgers niet willen terugkeren.
741
00:51:25,160 --> 00:51:28,680
De YPG zijn de meest effectieve
grondtroepen in de oorlog tegen IS.
742
00:51:30,160 --> 00:51:33,680
Het heeft ongeveer 30.000 vierkante kilometer
van het grondgebied onder controle,
743
00:51:33,680 --> 00:51:35,400
een gebied ter grootte van Belgi�...
744
00:51:36,640 --> 00:51:38,840
met enige steun van
Amerikaanse luchtaanvallen.
745
00:51:42,240 --> 00:51:44,700
Is het ok� om handen te schudden?
Ja.
746
00:51:44,720 --> 00:51:46,440
Hallo, gegroet.
747
00:51:53,200 --> 00:51:54,640
Aangenaam kennis te maken.
748
00:52:02,200 --> 00:52:04,120
Dit is de punt
van de spies ...
749
00:52:06,240 --> 00:52:07,960
in de strijd tegen IS.
750
00:52:14,160 --> 00:52:16,050
Ze zijn allemaal zo jong.
751
00:52:22,000 --> 00:52:23,920
IS bevindt zich
in die huizen daar?
752
00:52:23,920 --> 00:52:26,520
[eigen taal]
753
00:52:26,520 --> 00:52:28,160
Ze komen 's avonds tevoorschijn?
754
00:52:28,160 --> 00:52:29,640
Ja. Als konijnen.
755
00:52:29,640 --> 00:52:32,150
Dus bevinden ze zich
ook op die heuvel daar?
756
00:52:32,150 --> 00:52:35,900
Bij daglicht durven ze
niet tevoorschijn te komen...
757
00:52:36,315 --> 00:52:39,750
omdat wij het gebied beheersen.
758
00:52:40,480 --> 00:52:42,400
Geldt voor ons niet hetzelfde?
759
00:52:42,400 --> 00:52:45,640
Als je op de borstwering staat,
schieten ze dan niet lukraak?
760
00:53:02,680 --> 00:53:05,160
De strijders vertelden
dat IS hun deel van de frontlinie...
761
00:53:05,160 --> 00:53:08,000
niet graag aanvalt omdat
ze denken dat ze niet...
762
00:53:08,000 --> 00:53:10,240
naar het paradijs gaan als ze
door een vrouw gedood worden.
763
00:53:12,080 --> 00:53:14,080
Ik weet waar je tegen vecht,
764
00:53:14,080 --> 00:53:16,550
maar waar vecht je voor?
765
00:53:17,850 --> 00:53:20,931
Door de machtsgeschiedenis
in onze samenleving...
766
00:53:21,450 --> 00:53:24,350
denkt men dat vrouwen zichzelf
niet kunnen beschermen...
767
00:53:24,050 --> 00:53:26,200
en vrouwen geen
wapen kunnen dragen.
768
00:53:27,250 --> 00:53:30,800
De YPJ en de YPG
verwerpen dit idee.
769
00:53:30,850 --> 00:53:33,900
Ons doel is ons land, onze
cultuur en onze taal te beschermen.
770
00:53:34,500 --> 00:53:38,950
Omdat het ons thuisland is, moeten
we er vrij kunnen leven.
771
00:53:39,650 --> 00:53:43,100
Eerst moet je de vrouwen bevrijden.
772
00:53:46,550 --> 00:53:49,300
Zonder de bevrijding van vrouwen...
773
00:53:49,400 --> 00:53:53,150
is er geen vrije samenleving.
774
00:54:00,360 --> 00:54:04,650
Zowel de vrouwelijke als de mannelijke
gevechtseenheden lijden zware verliezen.
775
00:54:06,000 --> 00:54:09,360
Op deze begraafplaats zijn
veel graven vers gegraven.
776
00:54:27,640 --> 00:54:29,960
Net als Orwell in Spanje
in de jaren 30...
777
00:54:29,960 --> 00:54:32,800
ben ik getuige van iets bijzonders.
778
00:54:33,560 --> 00:54:35,600
De anarchistische idealen
waarin ik geloof...
779
00:54:35,600 --> 00:54:38,350
zijn hier in de praktijk
gebracht, en het werkt.
780
00:54:41,120 --> 00:54:45,400
Rojava laat de wereld zien dat er een
betere manier van organiseren is.
781
00:54:51,840 --> 00:54:53,440
Deze mensen hebben
democratie gebouwd,
782
00:54:53,440 --> 00:54:58,160
ze hebben het grootste deel van Syri� in
handen dat stabiel is en democratisch.
783
00:54:58,160 --> 00:55:01,160
Het is een inclusieve democratie
waar de Assyri�rs,
784
00:55:01,160 --> 00:55:04,920
Arabieren en Koerden
evenveel kansen krijgen.
785
00:55:04,920 --> 00:55:06,680
Waarom zou je
ze niet steunen?
786
00:55:06,680 --> 00:55:10,600
Ze vechten tegen IS,
ze offeren honderden levens.
787
00:55:10,600 --> 00:55:14,450
Het zijn de mensen die 's werelds
oorlogen vechten tegen deze...
788
00:55:15,280 --> 00:55:17,280
deze horror.
789
00:55:17,280 --> 00:55:19,960
Het probleem is dat
niemand naar hen luistert...
790
00:55:19,960 --> 00:55:24,000
en landen als Amerika,
dat hier in oorlog is,
791
00:55:24,000 --> 00:55:26,800
niet met ze op
politiek niveau praat.
792
00:55:26,800 --> 00:55:30,840
Het is een verdomd zwaar gevecht,
en het is een gevecht...
793
00:55:30,840 --> 00:55:35,080
Ik ben blij het op me te nemen.
Ik heb me zelden meer...
794
00:55:36,360 --> 00:55:39,720
solidair gevoeld voor een zaak
dan met de mensen hier.
795
00:55:41,080 --> 00:55:46,240
Het klinkt romantisch.
Ik ben niet Lawrence of Arabia...
796
00:55:46,240 --> 00:55:49,680
maar dit is wat ik
zou willen doen.
797
00:55:49,680 --> 00:55:53,160
Dit is voor mij waarom
ik doe wat ik doe.
798
00:55:54,760 --> 00:55:56,720
En ik ben echt, echt...
799
00:56:00,840 --> 00:56:03,600
Ik ben echt verdrietig dat ik moet
vertrekken, echt verdrietig.
800
00:56:23,100 --> 00:56:26,000
Alsof ik terugkeer
uit een konijnenhol.
801
00:56:26,000 --> 00:56:27,480
Wat zag ik?
802
00:56:27,480 --> 00:56:29,200
Was het echt?
803
00:56:29,200 --> 00:56:31,160
Kan het hier gebeuren?
804
00:56:33,160 --> 00:56:35,400
Ik ben zeer ontdaan...
805
00:56:35,400 --> 00:56:40,880
omdat ik vind dat ze een
epische strijd strijden.
806
00:56:40,880 --> 00:56:46,000
Hier hebben we het
over een nieuwe iPhone...
807
00:56:46,000 --> 00:56:51,320
en dat Apple een stylus voor
de iPad heeft gemaakt...
808
00:56:51,320 --> 00:56:57,320
en is Donald Trump, een racist en
een vrouwenhater en een miljardair...
809
00:56:57,320 --> 00:56:59,750
het centrum van de
politieke belangstelling is.
810
00:57:01,360 --> 00:57:04,480
Men wordt het spuugzat.
811
00:57:04,480 --> 00:57:07,280
En we denken dat
we beter zijn dan hen,
812
00:57:07,280 --> 00:57:09,480
we denken een superieur
systeem te hebben.
813
00:57:09,480 --> 00:57:12,160
Ik denk dan:
"Wie is hier de idioot?"
814
00:57:16,400 --> 00:57:19,720
De belangrijkste aanspraak van de overheid
is om de orde te handhaven,
815
00:57:19,720 --> 00:57:22,920
maar het bewijs wijst
op een groeiende wanorde.
816
00:57:29,240 --> 00:57:30,720
En als ze de controle verliezen...
817
00:57:30,720 --> 00:57:34,520
zal de reactie van de overheid
meer indringing zijn en meer dwang.
818
00:57:35,920 --> 00:57:38,000
Dit is de toekomst,
tenzij we handelen.
819
00:57:44,600 --> 00:57:48,960
Het tegenovergestelde van door de overheid
opgelegde volgorde is niet chaos.
820
00:57:48,960 --> 00:57:52,840
Er is een diepere orde, verborgen
in de menselijke samenleving,
821
00:57:52,840 --> 00:57:57,040
die zich niet baseert op dwang,
maar de samenwerking en vertrouwen.
822
00:58:06,280 --> 00:58:09,000
niet gebouwd door
overheden en politici...
823
00:58:09,000 --> 00:58:12,040
maar door mensen die eindelijk
bewust worden van hun eigen ware kracht.
824
00:58:16,640 --> 00:58:18,600
Maar het zal niet vanzelf gaan.
825
00:58:18,600 --> 00:58:20,440
Occupy alles!
826
00:58:20,440 --> 00:58:21,950
Het is aan ons.
67091
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Akan
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bemba
Bengali
Bihari
Bosnian
Breton
Bulgarian
Cambodian
Catalan
Cebuano
Cherokee
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Faroese
Finnish
Galician
Georgian
German
Greek
Guarani
Haitian Creole
Hausa
Hawaiian
Hebrew
Hmong
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Kinyarwanda
Kirundi
Kongo
Korean
Krio (Sierra Leone)
Kurdish
Kyrgyz
Laothian
Latin
Latvian
Lithuanian
Luganda
Luo
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mauritian Creole
Moldavian
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Montenegrin
Nepali
Norwegian
Pashto
Persian
Polish
Portuguese (Brazil)
Portuguese (Portugal)
Quechua
Romansh
Russian
Samoan
Scots Gaelic
Serbian
Sesotho
Setswana
Seychellois Creole
Shona
Sindhi
Sinhalese
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish (Latin American)
Swedish
Tajik
Thai
Tigrinya
Tonga
Turkish
Turkmen
Ukrainian
Uzbek
Vietnamese
Welsh
Wolof