Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:38,280 --> 00:00:42,808
DE CAMPAGNE IN NOORWEGEN
2
00:00:43,960 --> 00:00:47,521
Toen de Duitse legers door Polen
en Tsjecho-Slowakije raasden...
3
00:00:47,680 --> 00:00:53,881
...hoopten de Scandinavische landen
dat ze neutraal zouden kunnen blijven.
4
00:00:54,040 --> 00:00:59,331
Maar de Russische aanval op Finland
in november 1939 maakte duidelijk...
5
00:00:59,480 --> 00:01:05,283
...dat de controle over Scandinavië
belangrijk was voor beide partijen.
6
00:01:06,200 --> 00:01:11,161
De oorlog tussen Rusland en Finland
had een polariserend effect.
7
00:01:11,320 --> 00:01:15,644
Terwijl Engeland en Frankrijk
de Finnen hulp boden...
8
00:01:15,800 --> 00:01:19,088
...waren ze ook
voor een neutraal Noorwegen...
9
00:01:19,240 --> 00:01:23,723
...zodat Duitsland het niet zou bezetten
en de grondstoffen zou winnen.
10
00:01:23,880 --> 00:01:30,570
In Engeland had Winston Churchill
aangedrongen op een landing bij Narvik.
11
00:01:30,720 --> 00:01:33,451
Deze zet, zogenaamd
om de Finnen te helpen...
12
00:01:33,600 --> 00:01:38,401
...zou de aanvoer van ijzererts bedreigen
en Hitler noordwaarts trekken.
13
00:01:39,360 --> 00:01:46,164
Hier kon Engeland z'n enorme overwicht
ter zee inzetten en Duitsland uitputten.
14
00:01:47,400 --> 00:01:51,530
Er waren twee problemen:
Allereerst was Noorwegen neutraal.
15
00:01:51,680 --> 00:01:57,608
Ten tweede voelden Neville Chamberlain en
Lord Halifax niets voor Churchills plan.
16
00:02:00,400 --> 00:02:04,166
Op 14 februari 1940
zagen vliegtuigen van de RAF...
17
00:02:04,320 --> 00:02:08,484
...het Duitse schip de Altmark
in Noorse wateren.
18
00:02:08,640 --> 00:02:11,007
Het voer met grote snelheid zuidwaarts.
19
00:02:11,160 --> 00:02:16,451
Churchill wist dat er enkele honderden
krijgsgevangenen aan boord waren.
20
00:02:16,600 --> 00:02:21,401
Hij besloot ze te redden, hoewel hij zo
de Noorse neutraliteit zou schenden.
21
00:02:21,560 --> 00:02:26,282
Britse schepen achtervolgden de Altmark
naar een fjord bij Stavanger.
22
00:02:27,800 --> 00:02:32,840
Toen liet Churchill haar enteren
en de gevangenen werden bevrijd.
23
00:02:33,000 --> 00:02:38,609
Lord Halifax was vol afgrijzen.
Maar Engeland stond achter Churchill.
24
00:02:41,160 --> 00:02:46,530
Édouard Daladier, de Franse premier,
steunde Churchills agressieve houding.
25
00:02:46,680 --> 00:02:52,722
De strijd in Finland verenigde zijn
kabinet en 'n Scandinavische expeditie...
26
00:02:52,880 --> 00:02:57,090
...zou de Duitsers wellicht noordwaarts
lokken, weg van de Maginot-linie.
27
00:02:58,400 --> 00:03:02,200
Toen Finland vrede sloot met de USSR,
moest Daladier aftreden.
28
00:03:02,360 --> 00:03:05,807
Er kwam een motie van wantrouwen.
29
00:03:05,960 --> 00:03:09,851
Paul Reynaud vormde een nieuwe regering
maar hij stond onder druk...
30
00:03:10,000 --> 00:03:12,287
...om agressiever oorlog te voeren.
31
00:03:12,440 --> 00:03:17,002
Londen verwierp z'n plan voor operaties
in de Kaspische en Zwarte Zee...
32
00:03:17,160 --> 00:03:21,131
...waarmee hij de Duitse brandstof-
toevoer lam wilde leggen.
33
00:03:22,040 --> 00:03:27,126
Maar de Britten wilden wel
mijnen leggen in Noorse wateren...
34
00:03:27,280 --> 00:03:30,124
...tegen de ijzerertstransporten
uit Narvik.
35
00:03:31,600 --> 00:03:34,444
Mijnenleggers verlieten Scapa Flow...
36
00:03:34,600 --> 00:03:38,685
...begeleid door de Renown
onder admiraal Whitworth.
37
00:03:38,840 --> 00:03:44,563
In Schotse havens lagen troepenschepen
bedoeld voor Stavanger, Bergen...
38
00:03:44,720 --> 00:03:49,851
...Trondheim en Narvik klaar
om de Duitse reactie tegen te gaan.
39
00:03:53,240 --> 00:03:55,527
Het was een sluw plan.
40
00:04:00,040 --> 00:04:03,761
Bijna vier maanden eerder,
op 14 december 1939...
41
00:04:03,920 --> 00:04:06,924
...ontving Adolf Hitler
bezoek uit Noorwegen:
42
00:04:07,080 --> 00:04:11,961
De 53 jaar oude Vidkun Quisling,
een officier en briljant wiskundige...
43
00:04:12,120 --> 00:04:15,886
...was een voormalig minister
en stichter van de Nasjonal Samling...
44
00:04:16,040 --> 00:04:19,442
...een partij met
nationaal-socialistische ideeën.
45
00:04:19,600 --> 00:04:22,649
Quisling haatte en vreesde
het Sovjet-communisme.
46
00:04:22,800 --> 00:04:26,964
Hij zag de aanval op Finland
als voorbode van een grotere slag.
47
00:04:27,120 --> 00:04:30,920
Hij wilde met Duitse hulp
de macht grijpen in Noorwegen.
48
00:04:31,080 --> 00:04:34,448
Daarmee wilde hij
een Britse bezetting voorkomen...
49
00:04:34,600 --> 00:04:38,491
...een burgeroorlog
en een communistische machtsgreep.
50
00:04:38,640 --> 00:04:42,122
Hitler zei dat Noorwegen voorlopig
neutraal moest blijven...
51
00:04:42,280 --> 00:04:46,569
...maar beloofde Duitse hulp
als de Britse dreiging toenam.
52
00:04:48,000 --> 00:04:52,847
Later die dag beval Hitler het Ober-
kommando der Wehrmacht of OKW...
53
00:04:53,000 --> 00:04:58,962
...te beginnen met Studie Nord, een plan
voor de bezetting van Noorwegen.
54
00:05:03,440 --> 00:05:11,086
BEVELHEBBERS: DUITSLAND
55
00:05:14,000 --> 00:05:19,040
Grootadmiraal Erich Raeder, de vloot-
commandant, speelde een centrale rol.
56
00:05:19,200 --> 00:05:22,647
Hij had Hitlers ontmoeting
met Quisling georganiseerd.
57
00:05:22,800 --> 00:05:27,169
Als hij de Noorse kust beheerste,
kregen z'n U-boten meer reikwijdte.
58
00:05:27,320 --> 00:05:31,370
En zijn oppervlakteschepen konden dan
de Britse blokkade omzeilen.
59
00:05:32,320 --> 00:05:34,971
Het plan waar de marine
op 20 januari mee kwam...
60
00:05:35,120 --> 00:05:38,966
...vroeg om landingen langs de hele kust,
van Oslo tot Tromso.
61
00:05:39,120 --> 00:05:42,567
Het leidde tot Weserübung,
of 'Operatie Weser'.
62
00:05:43,400 --> 00:05:48,486
De entering van de Altmark maakte
van Weserübung een operationeel plan.
63
00:05:48,640 --> 00:05:51,371
Een woedende Hitler
gaf het groene licht.
64
00:05:51,520 --> 00:05:57,289
Admiraal Gunther Lütjens
moest Weserübung uitvoeren.
65
00:05:58,240 --> 00:06:01,767
Lütjens, die kleinere schepen
had aangevoerd tijdens WO I...
66
00:06:01,920 --> 00:06:05,208
...doorzag de problemen van deze strijd.
67
00:06:06,520 --> 00:06:08,761
De operatie viel onder het leger.
68
00:06:08,920 --> 00:06:12,925
Generaal Nikolaus von Falkenhorst,
die in 1918 in Finland had gediend...
69
00:06:13,080 --> 00:06:16,402
...leidde de allereerste
algemene bevelsstructuur.
70
00:06:16,560 --> 00:06:20,724
Marine- en luchtmachteenheden
vielen onder de legerbevelhebber.
71
00:06:20,880 --> 00:06:24,282
Hij ging naar de rijkskanselarij
op 21 februari 1940...
72
00:06:24,440 --> 00:06:28,525
...en Falkenhorst kreeg de leiding
over Weserübung. Hij greep z'n kans.
73
00:06:28,680 --> 00:06:31,843
Hij moest om 17.00 uur
terugkomen met een plan.
74
00:06:32,000 --> 00:06:35,561
Falkenhorst kocht een reisgids,
ging naar z'n hotel...
75
00:06:35,720 --> 00:06:38,724
...en schreef het neer,
achterop een envelop.
76
00:06:41,200 --> 00:06:45,171
Hij besloot om een divisie in te zetten
voor iedere grote haven:
77
00:06:45,320 --> 00:06:49,291
Oslo, Stavanger, Bergen,
Trondheim en Narvik.
78
00:06:49,440 --> 00:06:54,367
Hoewel minder gedetailleerd dan het plan
van het OKW, leek Falkenhorsts plan erop.
79
00:06:54,520 --> 00:06:56,682
Hitler keurde het direct goed.
80
00:06:56,840 --> 00:07:01,323
Om de samenwerking te garanderen
werkte Falkenhorst direct onder Hitler...
81
00:07:01,480 --> 00:07:03,960
...niet via de generale staf
van het leger.
82
00:07:05,280 --> 00:07:07,886
De onderlinge rivaliteit
verdween niet totaal...
83
00:07:08,040 --> 00:07:12,841
...maar de efficiënte werksituatie
kende zijn gelijke niet.
84
00:07:13,720 --> 00:07:17,202
Falkenhorsts ondergeschikte
was Hitlers favoriete generaal:
85
00:07:17,360 --> 00:07:22,161
De bedreven Eduard Dietl,
commandant van de 3e Bergdivisie.
86
00:07:22,320 --> 00:07:26,291
Dietl, een trouwe aanhanger van Hitler,
was een Beieren bergbeklimmer.
87
00:07:26,440 --> 00:07:31,731
Na WO 1 trad hij toe tot de nazi-partij,
met lidmaatschapsnummer 120.
88
00:07:31,880 --> 00:07:34,645
Hij was dus eerder lid dan Hitler.
89
00:07:36,200 --> 00:07:39,682
Als kapitein bij de Beierse generale staf
in de jaren '20...
90
00:07:39,840 --> 00:07:43,686
...poogde Dietl de weerstand
tegen Hitlers putsch te saboteren.
91
00:07:43,840 --> 00:07:48,084
Later verstrekte hij belangrijke
informatie vanuit de Reichswehr.
92
00:07:51,480 --> 00:07:54,768
Falkenhorst bedeelde zijn divisie
Narvik toe.
93
00:07:54,920 --> 00:08:00,848
Dat lag dichter bij Scapa Flow dan bij
Duitse bases, en was een harde dobber.
94
00:08:07,720 --> 00:08:15,411
STRIJDMACHT & WAPENS: DUITSLAND
95
00:08:16,400 --> 00:08:20,450
Voor Weserübung moest het merendeel
van de Duitse marine ingezet worden.
96
00:08:21,240 --> 00:08:25,484
Twee slagkruisers,
twee oude slagschepen...
97
00:08:25,640 --> 00:08:28,211
...een vestzakslagschip...
98
00:08:28,360 --> 00:08:30,567
...twee zware kruisers...
99
00:08:30,720 --> 00:08:32,927
...vier lichte kruisers...
100
00:08:33,080 --> 00:08:35,287
...14 torpedobootjagers...
101
00:08:35,440 --> 00:08:37,568
...20 torpedoboten...
102
00:08:37,720 --> 00:08:39,563
...50 mijnenvegers...
103
00:08:39,720 --> 00:08:42,166
...en 31 U-boten.
104
00:08:46,120 --> 00:08:49,966
Het sterkst waren slagkruisers
Scharnhorst en Gneisenau.
105
00:08:50,120 --> 00:08:52,805
Ze hadden een waterverplaatsing
van 31.800 ton...
106
00:08:52,960 --> 00:08:56,043
...met een hoofdbewapening
van negen 11 inch-kanonnen.
107
00:08:56,200 --> 00:08:58,965
Die waren te klein voor zulke schepen
en geen partij...
108
00:08:59,120 --> 00:09:03,170
...voor het 15 en 16 inch-geschut
van Britse slagschepen.
109
00:09:03,320 --> 00:09:05,641
Maar ze waren zwaar bepantserd...
110
00:09:05,800 --> 00:09:10,203
...hadden goed luchtdoelgeschut,
en ze waren snel.
111
00:09:17,640 --> 00:09:22,567
Het beruchtste schip was de Lützow,
een vestzakslagschip.
112
00:09:22,720 --> 00:09:28,966
Haar tonnage was slechts 11.700 ton,
maar ze had zes 11-inch kanonnen.
113
00:09:29,120 --> 00:09:32,044
Haar bepantsering was niet beter
dan die van een zware kruiser.
114
00:09:32,200 --> 00:09:37,240
En haar topsnelheid van 26 knopen maakte
haar trager dan moderne slagschepen.
115
00:09:37,400 --> 00:09:41,166
Ondanks haar voorkomen waren Lützow
en het andere vestzakslagschip...
116
00:09:41,320 --> 00:09:44,881
...producten van een verkeerd ontwerp.
117
00:09:45,040 --> 00:09:49,443
De zware kruisers Admiral Hipper
en Blücher waren conventioneler.
118
00:09:49,600 --> 00:09:53,082
Ze waren het meest effectief
in hun klasse.
119
00:09:53,240 --> 00:09:56,403
Ze waren zwaar gepantserd,
verplaatsten 14.000 ton...
120
00:09:56,560 --> 00:10:00,724
...en hadden acht 8 inch-
en twaalf 4,1 inch-kanonnen.
121
00:10:01,840 --> 00:10:06,971
Zoals de vestzakslagschepen hadden
veel destroyers 5,9 inch-kanonnen.
122
00:10:07,120 --> 00:10:11,091
Zo waren ze dodelijk
voor andere destroyers.
123
00:10:17,760 --> 00:10:20,331
De U-boten, die de flanken
moesten afschermen...
124
00:10:20,480 --> 00:10:24,405
...waren voornamelijk
de 865 tons Types VII C.
125
00:10:25,800 --> 00:10:30,010
Ze hadden 4 torpedobuizen
voorin het schip en 1 achterin.
126
00:10:31,240 --> 00:10:35,484
Deze betrouwbare boten waren
het werkpaard van de onderzeeboottak.
127
00:10:35,640 --> 00:10:38,962
Maar hun bemanningen waren onervaren.
128
00:10:50,760 --> 00:10:53,809
Het Britse evenwicht ter zee was enorm.
129
00:10:53,960 --> 00:10:57,487
Dat wilde Duitsland met z'n luchtmacht
corrigeren.
130
00:10:57,640 --> 00:11:00,962
Zo'n 1000 toestellen werden ingezet
voor Weserübung.
131
00:11:01,120 --> 00:11:06,650
Circa 230 jagers, 270 bommenwerpers
en 500 transporttoestellen.
132
00:11:06,800 --> 00:11:10,407
Het riskantste moment zou zijn
tussen het begin van de operatie...
133
00:11:10,560 --> 00:11:13,131
...en de verovering
van de eerste vliegvelden.
134
00:11:13,280 --> 00:11:18,320
Want vliegend vanuit Duitsland kon
alleen zuid-Noorwegen bestreken worden.
135
00:11:23,880 --> 00:11:29,091
De uitstekende ME 109 kon alleen de
zuidoostkust van Noorwegen bereiken.
136
00:11:29,240 --> 00:11:34,804
Alleen de tweemotorige Bf 110
kon noordelijker opereren.
137
00:11:36,760 --> 00:11:40,970
Het werkpaard onder de bommenwerpers,
de Heinkel HE 111 H...
138
00:11:41,120 --> 00:11:44,249
...had een redelijke bommenlast,
maar was kwetsbaar.
139
00:11:44,400 --> 00:11:47,051
Een beter toestel was de Junkers JU 88.
140
00:11:47,200 --> 00:11:52,809
...met een groter bereik, hogere snelheid
en een soortgelijke bommenlast.
141
00:11:52,960 --> 00:11:56,965
De JU 88 was ook inzetbaar
als jager en duikbommenwerper.
142
00:11:57,960 --> 00:12:03,842
Eenmaal in Noorwegen konden de Duitsers
de Junkers JU 87 Stuka inzetten...
143
00:12:04,000 --> 00:12:06,526
...destijds de beste duikbommenwerper
ter wereld.
144
00:12:06,680 --> 00:12:11,322
Deze zou zeer effectief blijken
tegen grote doelen, zoals schepen.
145
00:12:11,480 --> 00:12:17,362
In deze campagne werden voor het eerst
Fallschirmjäger ingezet: parachutisten.
146
00:12:17,520 --> 00:12:23,163
Zij moesten bases in Denemarken bezetten
tijdens Weserübung Süd...
147
00:12:23,320 --> 00:12:28,406
...en bij Stavanger en Oslo.
Ze vlogen in JU 52 transporttoestellen.
148
00:12:28,560 --> 00:12:31,723
Achttien bepakte mannen per toestel.
149
00:12:34,200 --> 00:12:37,682
De grondtroepen kwamen voornamelijk
van vijf divisies:
150
00:12:37,840 --> 00:12:44,564
De 69e, 163e, 181e,
196e en de 214e.
151
00:12:44,720 --> 00:12:51,524
Drie van deze divisies, de 163e, 181e
en 196e, waren in januari 1940 gevormd.
152
00:12:51,680 --> 00:12:55,366
De andere twee waren opgezet
in de zomer van 1939.
153
00:12:56,680 --> 00:13:00,651
Dit waren voornamelijk reservisten,
wat wijst op de overtuiging...
154
00:13:00,800 --> 00:13:04,964
...dat als marine en luchtmacht slaagden,
het leger weinig hoefde te doen.
155
00:13:05,120 --> 00:13:08,249
Desondanks werden er ook
specialisten ingezet.
156
00:13:08,400 --> 00:13:14,248
Zoals de Fallschirmjäger moesten ze
belangrijke doelen veroveren.
157
00:13:14,400 --> 00:13:18,803
Het bekendst waren de 2e en 3e Berg-
divisies, bestaand uit Oostenrijkers.
158
00:13:18,960 --> 00:13:21,361
Hoewel er ook Beieren in zaten.
159
00:13:21,520 --> 00:13:25,889
De 2e Bergdivisie uit Innsbruck
bezat veel Tirolers.
160
00:13:26,040 --> 00:13:32,605
De 3e Bergdivisie was in de Wehrmacht
opgenomen na de Anschluss.
161
00:13:32,760 --> 00:13:37,687
De soldaten kwamen uit Graz
en de commandant was Eduard Dietl.
162
00:13:40,480 --> 00:13:44,041
De mannen, rasechte alpinisten,
waren gewend aan koudere gebieden...
163
00:13:44,200 --> 00:13:47,443
...dan zelfs de noordelijkste delen
van Noorwegen.
164
00:13:53,200 --> 00:14:00,971
STRIJDMACHT & WAPENS: NOORWEGEN
165
00:14:02,320 --> 00:14:05,927
Als klein volk met een lange kustlijn
wisten de Noren...
166
00:14:06,080 --> 00:14:11,689
...dat ze symbolische tegenstand zouden
bieden, wachtend op Brits ingrijpen.
167
00:14:11,840 --> 00:14:15,162
De marine had
een paar watervliegtuigen...
168
00:14:15,320 --> 00:14:19,962
...terwijl het leger verkennings-
toestellen had in Trondheim en Narvik.
169
00:14:20,120 --> 00:14:25,570
Noorwegens jagers waren 9 verouderde
Gloster Gladiators in Oslo.
170
00:14:25,720 --> 00:14:31,568
Sterker waren de 9 Italiaanse
Caproni Ca 311 bommenwerpers...
171
00:14:31,720 --> 00:14:35,406
...gelegerd in Sola,
in het zuidwesten van Noorwegen.
172
00:14:35,560 --> 00:14:40,851
De Eidsvold en de Norge, twee oude
kustverdedigingsschepen, lagen in Narvik.
173
00:14:44,320 --> 00:14:51,249
7 destroyers en 14 moderne torpedoboten
patrouilleerden langs de kust.
174
00:14:53,520 --> 00:14:56,808
Het leger, een militie
rondom een regulier kader...
175
00:14:56,960 --> 00:15:01,966
...kon uitgroeien tot 106.000 man,
georganiseerd in zes divisies.
176
00:15:02,120 --> 00:15:06,921
Maar alleen bataljons
in Lillehammer, Kristiansand...
177
00:15:07,080 --> 00:15:12,644
...Stavanger en Bergen en een brigade
bij Narvik waren opgeroepen.
178
00:15:13,600 --> 00:15:17,969
De voornaamste vuurkracht
lag bij de kustbatterijen.
179
00:15:18,120 --> 00:15:23,160
Die bewaakten de Oslofjord, Kristiansand,
Bergen en de Trondheimfjord.
180
00:15:23,320 --> 00:15:27,848
Veel geschut was oud, maar
de bemanningen waren goed getraind.
181
00:15:34,440 --> 00:15:42,131
STRIJDMACHT & WAPENS:
ENGELAND & FRANKRIJK
182
00:15:44,600 --> 00:15:50,243
450 km westwaarts lag Scapa Flow,
de hoofdbasis van de Home Fleet.
183
00:15:50,400 --> 00:15:54,644
In de lente van 1940 bestond die
uit 14 slagschepen en slagkruisers...
184
00:15:54,800 --> 00:16:00,569
...meer dan 24 kruisers en circa
60 destroyers en 50 onderzeeboten.
185
00:16:00,720 --> 00:16:07,888
Er waren ook 4 vliegkampschepen:
de Eagle, Hermes, Furious en Ark Royal.
186
00:16:08,040 --> 00:16:12,523
Deze enorme strijdmacht was vooral
kwetsbaar voor luchtaanvallen.
187
00:16:12,680 --> 00:16:16,082
De scheepsdekken waren bepantserd
en er was luchtdoelgeschut.
188
00:16:16,240 --> 00:16:21,531
Maar die waren inefficiënt in ruwe zee
en hun vuursnelheid was laag.
189
00:16:21,680 --> 00:16:26,891
Daarom had de marine de Bitten-klasse
luchtdoelsloep ingevoerd...
190
00:16:27,040 --> 00:16:33,650
...uitgerust met zes 4 inch-kanonnen,
nieuwe richtsystemen en stabilisatoren.
191
00:16:33,800 --> 00:16:38,124
De Bitten-klasse was een sprong vooruit
qua luchtdoelverdediging...
192
00:16:38,280 --> 00:16:40,931
...maar er waren maar vier schepen van.
193
00:16:41,080 --> 00:16:45,608
De Britse vliegkampschepen, die slechts
150 bommenwerpers konden lanceren...
194
00:16:45,760 --> 00:16:49,845
...of Blackburn Skua duikbommenwerpers,
boden weinig bescherming.
195
00:16:50,000 --> 00:16:54,767
Bovendien kon alleen de Bristol Blenheim
Noorwegen bereiken vanuit Engeland.
196
00:16:54,920 --> 00:17:00,882
Deze kon wedijveren met de ME 110,
kon de HE 111 of JU 52 goed aan..
197
00:17:01,040 --> 00:17:04,647
...maar was geen partij voor de ME 109.
198
00:17:07,120 --> 00:17:11,762
De vijf brigades voor Noorwegen
waren territoriale troepen.
199
00:17:11,920 --> 00:17:14,571
In 1939 was dit in omvang verdubbeld.
200
00:17:14,720 --> 00:17:18,611
Bataljons waren opgesplitst
en aangevuld met rekruten.
201
00:17:18,760 --> 00:17:23,163
Efficiënte bataljons waren opgesplitst,
en hun effectiviteit was laag...
202
00:17:23,320 --> 00:17:25,971
...tot de nieuwe troepen getraind waren.
203
00:17:26,120 --> 00:17:29,727
De brigades waren licht.
Het ontbrak hen aan tanks en geschut.
204
00:17:29,880 --> 00:17:35,410
Ze waren niet klaar voor zoiets complex
als landingen op de Noorse kust.
205
00:17:36,680 --> 00:17:39,365
De Fransen hadden ook troepen
voor Scandinavië.
206
00:17:39,520 --> 00:17:42,603
Onderdelen van de Chasseurs Alpins
en het vreemdelingenlegioen.
207
00:17:42,760 --> 00:17:45,969
De Chasseurs Alpins waren ski-troepen,
maar helaas...
208
00:17:46,120 --> 00:17:50,967
...waren de riempjes om de ski's mee
vast te maken niet meegebracht.
209
00:17:56,000 --> 00:18:03,805
WESERÜBUNG:
DE EERSTE MARINE-OPERATIES
210
00:18:04,960 --> 00:18:08,521
Na het incident met de Altmark
ontving Hitler rapporten...
211
00:18:08,680 --> 00:18:14,050
...dat Engeland mijnen wilde gaan leggen
en Noorse havens zou bezetten.
212
00:18:15,400 --> 00:18:21,169
Op 2 april zei hij dat Weserübung
van start ging om 05.15 uur, op 9 april.
213
00:18:21,320 --> 00:18:27,123
Tussen 3 en 6 april verlieten
transportgroepen de Baltische havens.
214
00:18:27,280 --> 00:18:33,640
In de morgen van 7 april moest de
Gneisenau opstomen naar de Scharnhorst...
215
00:18:33,800 --> 00:18:37,964
...en de 10 destroyers
die troepen vervoerden voor Narvik.
216
00:18:38,120 --> 00:18:43,843
Op zee was ook de Admiral Hipper
en 4 destroyers met 1700 man voor Narvik.
217
00:18:44,000 --> 00:18:46,731
Ze voeren noordwaarts
in steeds slechter weer.
218
00:18:46,880 --> 00:18:52,967
In de zware storm konden de destroyers
de Gneisenau moeilijk bijhouden.
219
00:18:53,120 --> 00:18:58,206
Op de 8e hadden 3 destroyers
het contact met 't konvooi verloren.
220
00:19:00,000 --> 00:19:02,890
In Scapa Flow kwamen meldingen...
221
00:19:03,040 --> 00:19:06,886
...dat de vijand snel noordwaarts voer,
langs de Noorse kust.
222
00:19:07,040 --> 00:19:09,281
Admiraal Forbes zag het direct:
223
00:19:09,440 --> 00:19:14,321
Ze zouden langs de kust varen
en dan westwaarts de oceaan op draaien.
224
00:19:14,480 --> 00:19:19,042
De kans voor de grote zeeslag
was eindelijk daar.
225
00:19:19,200 --> 00:19:23,762
Forbes beval de troepen die
ingescheept waren voor 'Operatie R-4'...
226
00:19:23,920 --> 00:19:27,720
te ontschepen, en stuurde de Home
Fleet naar het noordoosten..
227
00:19:27,880 --> 00:19:33,842
...achter het Duitse eskader aan.
Hij seinde ook Withworth op de Renown in.
228
00:19:34,000 --> 00:19:39,040
Deze voer vanaf Narvik zuidwaarts,
in de richting van de Duitse konvooien.
229
00:19:39,200 --> 00:19:42,124
Hij moest opletten
of de Duitsers afdraaiden.
230
00:19:42,280 --> 00:19:46,490
Forbes had de Duitse vloot in de tang,
maar hij wist het niet.
231
00:19:47,520 --> 00:19:50,171
De eerste ontmoeting van de vloten
was per ongeluk:
232
00:19:50,320 --> 00:19:56,566
Eén van Renowns destroyers, Glowworm,
was afgedwaald op 6 april.
233
00:19:56,720 --> 00:20:00,964
In de ochtend van 8 april, zo'n 160 km
ten noordwesten van Trondheim...
234
00:20:01,120 --> 00:20:06,968
...ontmoette deze de Hans Lüdemann en
de Arnim, die ook afgedwaald waren.
235
00:20:08,960 --> 00:20:13,807
Een uur lang beschoten de destroyers
elkaar zonder effect, op een ruwe zee.
236
00:20:13,960 --> 00:20:17,089
Toen kwam ook de Hipper in actie.
237
00:20:17,240 --> 00:20:21,643
Hippers salvo's vernietigden Glowworms
voormast en de radiomast.
238
00:20:22,520 --> 00:20:27,128
Zonder enige hoop voer de kapitein
van de Glowworm, Broadmead Roope...
239
00:20:27,280 --> 00:20:32,127
...naar de Hipper toe en lanceerde
vijf torpedo's, die allemaal misten.
240
00:20:32,280 --> 00:20:36,046
Na nog een voltreffer lanceerde
de Glowworm haar laatste torpedo's...
241
00:20:36,200 --> 00:20:38,680
...en voer toen op de Hipper in.
242
00:20:38,840 --> 00:20:44,722
Met 20 knopen ramde de destroyer
van 1300 ton de romp van de Hipper.
243
00:20:44,880 --> 00:20:49,761
Zo'n 130 voet bepantsering werd
weggerukt, als ook de torpedobuizen.
244
00:20:49,920 --> 00:20:53,811
Toen de Glowworm afdraaide
beschoot de Hipper haar.
245
00:20:53,960 --> 00:20:59,922
De Duitsers konden maar 31 overlevenden
uit het ijskoude water halen.
246
00:21:06,440 --> 00:21:09,250
Deze strijd was heldhaftig...
247
00:21:09,400 --> 00:21:12,563
...maar gaf aan dat de bevelsstructuur
van de Royal Navy slecht was.
248
00:21:12,720 --> 00:21:17,521
Na een radiosignaal van de Glowworm
stuurde Forbes snel schepen.
249
00:21:17,680 --> 00:21:22,720
Die maakten geen Contact en Forbes
dacht dat de Duitsers westwaarts voeren.
250
00:21:22,880 --> 00:21:25,565
Dat leek ook snel bevestigd te worden.
251
00:21:25,720 --> 00:21:29,327
's Middags was het Duitse
Trondheim-eskader bij z'n doel.
252
00:21:29,480 --> 00:21:35,522
Maar het zigzagde, wachtend op het juiste
tijdstip, 05.15 van de volgende dag.
253
00:21:35,680 --> 00:21:41,210
Een Brits toestel dat ze zag draaien,
gaf dat door aan Whitworth op de Renown.
254
00:21:41,360 --> 00:21:47,811
De slagkruiser racete nu westwaarts,
zodat de route naar Narvik vrij was.
255
00:21:47,960 --> 00:21:53,842
Ook admiraal Forbes, 200 km ten zuiden
van Trondheim, draaide naar het westen.
256
00:21:54,000 --> 00:21:57,561
Aldus liet de Home Fleet
de Duitse vloot weer vrij...
257
00:21:57,720 --> 00:22:01,850
...wegsnellend, op zoek
naar die langverwachte grote zeeslag.
258
00:22:03,000 --> 00:22:08,291
Op 9 april ontdekte de Renown eindelijk
de Gneisenau en de Scharnhorst.
259
00:22:08,440 --> 00:22:12,764
Ze opende het vuur, de vuurleiding
van de Gneisenau verwoestend.
260
00:22:12,920 --> 00:22:16,447
Lütjens vluchtte naar het noordoosten,
achter een rookgordijn.
261
00:22:16,600 --> 00:22:21,527
Hij wilde de slagkruisers niet riskeren.
Bovendien was hun taak gedaan.
262
00:22:21,680 --> 00:22:26,322
Ze hadden de Duitse troepen veilig
op de vijf punten afgeleverd.
263
00:22:26,480 --> 00:22:30,041
Iets wat eindelijk door begon te dringen
tot de Britten.
264
00:22:36,880 --> 00:22:44,651
WESERÜBUNG SÜD
265
00:22:46,120 --> 00:22:51,889
Rond hetzelfde moment op 9 april vlogen
er Fallschirmjäger boven Denemarken.
266
00:22:52,040 --> 00:22:55,806
De nevenoperatie Weserübung Süd
was van start gegaan.
267
00:22:55,960 --> 00:23:00,602
Para's veroverden de cruciale brug
die toegang bood tot Kopenhagen.
268
00:23:00,760 --> 00:23:06,483
Andere para's veroverden de vliegbasis
bij Aalborg, aan het Skagerrak.
269
00:23:09,040 --> 00:23:12,806
Een ander waagstuk vond plaats
midden in Kopenhagen:
270
00:23:12,960 --> 00:23:17,443
Troepen kwamen uit het ruim
van handelsschip Hanzestadt Danzig...
271
00:23:17,600 --> 00:23:22,162
...en veroverden de citadel
en de residentie van de koning.
272
00:23:22,320 --> 00:23:24,322
Beide zonder tegenstand.
273
00:23:24,480 --> 00:23:28,201
Duitse colonnes overschreden
de grens met Jutland om 05.15 uur.
274
00:23:28,360 --> 00:23:30,761
De Denen werden opzij geschoven.
275
00:23:30,920 --> 00:23:37,405
Om 07.20 uur beval de koning de restanten
van zijn leger te capituleren.
276
00:23:47,000 --> 00:23:55,010
WESERÜBUNG:
LUCHT- EN AMFIBISCHE LANDINGEN
277
00:23:55,680 --> 00:23:58,286
Terwijl Denemarken bezet werd...
278
00:23:58,440 --> 00:24:02,525
...landen para's bij de vliegbasis
van Sola, bij Stavanger.
279
00:24:02,680 --> 00:24:07,004
De Noren openden het vuur
en doodden vele parachutisten.
280
00:24:10,520 --> 00:24:15,321
ME 109 escortejagers
beschoten het vliegveld.
281
00:24:15,480 --> 00:24:21,840
Zo konden sommige para's landen, hun
wapens verzamelen en zich organiseren.
282
00:24:32,720 --> 00:24:36,008
Bij Stavanger vond de eerste
echte luchtlanding plaats.
283
00:24:36,160 --> 00:24:40,563
De Fallschirmjäger bezetten hun doelen,
maar telden veel slachtoffers.
284
00:24:47,560 --> 00:24:53,010
Langs de hele kust naderden
Duitse landingstroepen hun doelwitten.
285
00:24:53,160 --> 00:24:57,688
De Roda, die Luftwaffe-personeel
en luchtdoelgeschut aanvoerde...
286
00:24:57,840 --> 00:25:00,889
...werd gekelderd
door de Noorse Sleipner.
287
00:25:03,000 --> 00:25:05,810
Voor de Admiraal Hipper
was het minder spannend...
288
00:25:05,960 --> 00:25:08,611
...toen ze Trondheim bereikte
om 05.25 uur.
289
00:25:08,760 --> 00:25:12,162
Ze verraste de onderbemande
kustbatterijen.
290
00:25:12,320 --> 00:25:17,884
Bij Bergen passeerden de Köln
en de Königsberg en hun eskader...
291
00:25:18,040 --> 00:25:22,284
...de kustbatterijen door zich
voor te doen als Brits eskader.
292
00:25:22,440 --> 00:25:27,082
Bij Narvik ging commodore Bonte met
z'n destroyers en de Wilhelm Heidkamp...
293
00:25:27,240 --> 00:25:30,608
...de haven binnen
en kelderde de Eidsvold.
294
00:25:30,760 --> 00:25:34,890
Ondertussen voer de Arnim
tussen de schepen door...
295
00:25:35,040 --> 00:25:40,251
...en torpedeerde de Norge,
die explodeerde en zonk.
296
00:25:40,400 --> 00:25:44,928
Overmand door paniek
ging het Noorse garnizoen ervandoor.
297
00:25:47,280 --> 00:25:52,161
In het zuiden voer de kruiser Blücher,
vergezeld door de Lützow...
298
00:25:52,320 --> 00:25:58,487
...de Emden en 13 kleinere schepen
de Oslofjord binnen rond 04.00 uur.
299
00:25:58,640 --> 00:26:03,931
Later, toen de Duitsers langs Drobak
kwamen, waar de fjord smaller wordt...
300
00:26:04,080 --> 00:26:08,608
...openden de Noren het vuur
en bliezen ze de Blücher op.
301
00:26:08,760 --> 00:26:12,321
Ze kapseisde en zonk,
waarbij er 1000 mannen omkwamen.
302
00:26:14,120 --> 00:26:18,011
HE 111's doken nu neer op de batterijen.
303
00:26:18,160 --> 00:26:24,520
Noorse Gloster Gladiators vielen ze aan,
maar werden door ME 110's uitgeschakeld.
304
00:26:24,680 --> 00:26:31,211
Andere ME 110's landden bij Oslo
en dekten daar de luchtlandingen.
305
00:26:37,680 --> 00:26:43,050
Meer en meer JU 52's vlogen aan vanaf
Aalborg, tot er een brigade was afgezet.
306
00:26:43,200 --> 00:26:47,888
De Duitsers trokken Oslo binnen, waar
kapitein Spiller van hun ambassade...
307
00:26:48,040 --> 00:26:52,682
...hen meldde dat de koning en
de regering naar Hamar waren gegaan.
308
00:26:52,840 --> 00:26:56,322
De para's gingen gewoon door,
in gevorderde bussen.
309
00:26:56,480 --> 00:27:02,601
Maar tussen Hamar en Elverum ontmoetten
ze scherpschutters van een schietclub.
310
00:27:02,760 --> 00:27:08,529
In de strijd die volgde sneuvelden vele
para's. Ze moesten zich terugtrekken.
311
00:27:09,280 --> 00:27:14,844
Om 19.30 die avond meldde Vidkun Quisling
dat hij een nieuwe regering leidde.
312
00:27:15,000 --> 00:27:17,606
Hij beval dat alle verzet
gestaakt moest worden.
313
00:27:17,760 --> 00:27:21,207
In Hamar was het kabinet verdeeld:
De koning wilde vechten...
314
00:27:21,360 --> 00:27:26,491
...maar velen, waaronder de opper-
bevelhebber, waren voor een capitulatie.
315
00:27:26,640 --> 00:27:29,610
Op 10 april won de koning het debat.
316
00:27:29,760 --> 00:27:35,927
Generaal Laake ging met pensioen
en generaal Ruge werd opperbevelhebber.
317
00:27:36,080 --> 00:27:39,801
Om 06.00 op 11 april
sprak Ruge de natie toe.
318
00:27:39,960 --> 00:27:44,204
Noren in de niet bezette gebieden
moesten naar hun mobilisatiecentra.
319
00:27:44,360 --> 00:27:49,366
Ze moesten de Duitsers stoppen
door wegversperringen op te richten.
320
00:27:54,040 --> 00:27:58,170
Terwijl de regering zich terugtrok
naar Lillehammer...
321
00:27:58,320 --> 00:28:04,043
...formeerden Noorse eenheden zich
rondom Oslo.
322
00:28:04,960 --> 00:28:08,965
En buiten Bergen en Trondheim
en ten noorden van Narvik.
323
00:28:14,640 --> 00:28:17,246
Ondertussen kwamen er
Duitse versterkingen.
324
00:28:17,400 --> 00:28:22,486
Geallieerde onderzeeërs torpedeerden
de schepen, maar er kwamen er veel door.
325
00:28:22,640 --> 00:28:26,690
Verder vlogen de JU 52-
transporttoestellen 13.000 missies.
326
00:28:26,840 --> 00:28:31,050
Ze voerden bijna 30.000 man aan
en grote hoeveelheden voorraden.
327
00:28:31,200 --> 00:28:35,728
De grootste luchttransport-operatie
die de wereld ooit had gezien.
328
00:28:35,880 --> 00:28:42,525
Met gevorderde voertuigen rukten de 163e
en 196e divisies verder op vanuit Oslo.
329
00:28:42,680 --> 00:28:47,242
Ze drongen Noren over de Zweedse grens
of rukten noordwaarts op.
330
00:28:47,400 --> 00:28:52,167
Rond 20 april maakten de Duitsers contact
met de Noren voor Lillehammer.
331
00:28:52,320 --> 00:28:55,881
Maar toen stonden de Noren
er niet meer alleen voor.
332
00:29:02,400 --> 00:29:10,126
DE EERSTE SLAG OM NARVIK
333
00:29:11,120 --> 00:29:13,726
De Duitse aanval schokte Londen.
334
00:29:13,880 --> 00:29:17,282
Alle Britse plannen gingen uit
van landingen zonder weerstand.
335
00:29:17,440 --> 00:29:22,685
Bovendien waren de eenheden voor
Noorwegen op 7 april weer ontscheept:
336
00:29:22,840 --> 00:29:24,808
Dit resulteerde in chaos.
337
00:29:24,960 --> 00:29:29,488
Het aarzelende kabinet besloot
uiteindelijk om Narvik te bezetten.
338
00:29:31,360 --> 00:29:35,206
Voor de Noorse kust kregen de Britten
de overhand op zee.
339
00:29:35,360 --> 00:29:38,569
Britse onderzeeërs torpedeerden
de Karlsruhe en de Lützow.
340
00:29:38,720 --> 00:29:43,681
En op 10 april kelderden 15 Skua's
van de 800e en 308e squadrons...
341
00:29:43,840 --> 00:29:47,845
...vliegend vanaf de Orkneys,
de Königsberg bij Bergen.
342
00:29:50,480 --> 00:29:54,610
De eerste keer dat duikbommenwerpers
een oorlogsschip kelderden.
343
00:29:59,000 --> 00:30:04,769
In 't noorden, op 10 april, ging kapitein
Warburton-Lee met zijn 2e Eskader...
344
00:30:04,960 --> 00:30:09,807
...Hardy, Hunter, Havock, Hotspur
en Hostile de Narvikfjord binnen.
345
00:30:09,960 --> 00:30:13,089
Het sneeuwde
en de verrassing was compleet.
346
00:30:13,240 --> 00:30:19,850
Handelsschepen omzeilend schoot de Hardy
het achtersteven van de Heidkamp eraf.
347
00:30:20,000 --> 00:30:24,722
Direct achter de Hardy openden
ook de Havock en de Hunter het vuur.
348
00:30:24,880 --> 00:30:28,362
Ze kelderden de Anton Schmitt
en beschadigden de Hans Lüdemann.
349
00:30:28,520 --> 00:30:32,684
De Hostile boekte twee treffers
op de Diether von Roeder.
350
00:30:32,840 --> 00:30:39,803
Denkend dat er maar zes Duitse destroyers
waren, viel Warburton-Lee weer aan...
351
00:30:39,960 --> 00:30:44,249
...ternauwernood torpedo's ontwijkend
van de Diether von Roeder.
352
00:30:44,400 --> 00:30:50,646
Na nog meer schade aangericht te hebben
racete het eskader naar open zee.
353
00:30:51,240 --> 00:30:57,521
Warburton-Lee wist niet dat er meer
Duitse destroyers in de fjorden waren.
354
00:30:57,680 --> 00:31:01,924
Terwijl z'n eskader weg racete, kwamen
de Wolfgang Zenker, Erich Köllner...
355
00:31:02,080 --> 00:31:06,051
...en Erich Giese uit de Herjangsfjord
en zetten de achtervolging in.
356
00:31:06,200 --> 00:31:11,047
En uit de Ballangenfjord kwamen
de Georg Thiele en Bernd von Arnim.
357
00:31:11,200 --> 00:31:15,683
Als voorste destroyer trok de Hardy
al het Duitse vuur.
358
00:31:15,840 --> 00:31:20,289
Ze werd meermalen geraakt
en Warburton-Lee werd dodelijk geraakt.
359
00:31:20,440 --> 00:31:23,444
De Hardy voer naar de kust
en liep aan de grond.
360
00:31:23,600 --> 00:31:29,846
De Havock die volgde ontkwam, maar
de Hunter werd geraakt en vertraagde.
361
00:31:30,000 --> 00:31:35,040
Door de dichte rook ramde de Hotspur
de flank van de Hunter...
362
00:31:35,200 --> 00:31:41,287
...waardoor deze draaide en stil
kwam te liggen: een gemakkelijke prooi.
363
00:31:41,440 --> 00:31:44,205
In de monding van de fjord
zagen de overgebleven destroyers...
364
00:31:44,360 --> 00:31:47,603
...het Duitse munitieschip de Rauenfels.
365
00:31:47,760 --> 00:31:51,242
Havock opende het vuur
en de Rauenfels explodeerde.
366
00:31:51,400 --> 00:31:55,849
Delen van het schip
vlogen meer dan 150 meter de lucht in.
367
00:31:56,000 --> 00:32:02,201
De Britten keerden op 13 april terug
met vier destroyers van bijna 2000 ton:
368
00:32:02,360 --> 00:32:05,409
De Bedouin, Punjabi, Eskimo
en Cossack...
369
00:32:05,560 --> 00:32:11,329
...en vijf kleinere destroyers: de Hero,
Forester, Foxhound, Kimberley en Icarus.
370
00:32:11,480 --> 00:32:17,806
Ze werden begeleid door de Warspite,
een slagschip met acht 15 inch-kanonnen.
371
00:32:17,960 --> 00:32:23,171
In de monding van de fjord
zag een Swordfish-toestel de U-64...
372
00:32:23,320 --> 00:32:26,642
...en kelderde die
door een voltreffer van een bom.
373
00:32:26,800 --> 00:32:31,362
Met Swordfish-toestellen in de lucht
beschoot de Warspite de Köllner...
374
00:32:31,520 --> 00:32:35,730
...die wegvoer naar de Lüdemann,
de Zenker en de Arnim.
375
00:32:35,880 --> 00:32:41,603
Het 15 inch-geschut van de Warspite
draaide naar de Köllner en blies die op.
376
00:32:41,760 --> 00:32:44,889
De Britten, gesteund door vliegtuigen
van de Furious...
377
00:32:45,040 --> 00:32:49,648
...drukten de Duitsers de fjord in,
vanwaar ze niet konden ontsnappen.
378
00:32:49,800 --> 00:32:55,250
Dapper vechtend wisten de Duitsers
drie Britse destroyers te beschadigen...
379
00:32:55,400 --> 00:32:58,085
...maar uiteindelijk
werden ze vernietigd.
380
00:32:58,240 --> 00:33:04,009
Het was een fluitje van een cent,
aldus kapitein Crutchley van de Warspite.
381
00:33:10,680 --> 00:33:16,323
De volgende dag arriveerde generaal
Mackesy in Harstad aan de Vågsfjord.
382
00:33:16,480 --> 00:33:19,404
Hij werd gevolgd
door de 24e Guards Brigade.
383
00:33:19,560 --> 00:33:22,643
Admiraal Lord Cork ging ook aan land.
384
00:33:22,800 --> 00:33:25,531
De generaal en de admiraal
hadden afwijkende orders.
385
00:33:25,680 --> 00:33:30,720
Mackesy moest Narvik belegeren
tot hij voldoende materieel had.
386
00:33:30,880 --> 00:33:35,442
Lord Cork moest aanvallen terwijl
Dietls troepen ongeorganiseerd waren.
387
00:33:35,600 --> 00:33:41,243
Maar Mackesy's troepen waren
niet geschikt voor zo'n operatie.
388
00:33:41,400 --> 00:33:44,927
Lord Cork was woedend,
maar hij kon niets doen.
389
00:33:47,480 --> 00:33:51,610
Ingesloten leefde Dietls eenheid
op bevoorrading door de lucht.
390
00:33:51,760 --> 00:33:57,688
JU 52's met voorraden landden
op een bevroren meer bij Hartvigvann.
391
00:33:59,480 --> 00:34:03,849
Bovendien werden 2600 matrozen
van de gekelderde destroyers...
392
00:34:04,000 --> 00:34:09,803
...uitgerust met Noorse wapens
en omgevormd tot 7 marinebataljons.
393
00:34:11,600 --> 00:34:16,367
Zweden stond bovendien toe
dat er treinen over z'n grenzen reden.
394
00:34:16,520 --> 00:34:19,410
Dietl verwachtte een aanval,
maar er verstreken weken...
395
00:34:19,560 --> 00:34:24,930
...met alleen wat schermutselingen
met de nieuwe Noorse 6e Divisie.
396
00:34:38,800 --> 00:34:46,526
MAURICEFORCE & SICKLEFORCE
397
00:34:47,240 --> 00:34:53,088
Op 13 april resulteerde net nieuws
uit Narvik in een aanval op Trondheim.
398
00:34:53,240 --> 00:34:56,449
Vier dagen later beschadigden Stuka's
een zware kruiser...
399
00:34:56,600 --> 00:34:59,843
...voor de Noorse kust.
De aanval werd afgelast.
400
00:35:00,040 --> 00:35:05,206
Twee nevenoperaties hadden afgelast
moeten worden, maar dat was niet zo.
401
00:35:06,960 --> 00:35:11,249
Dus op 16 april landden
de 146e Infanteriebrigade...
402
00:35:11,400 --> 00:35:15,325
...en de Franse 13e Chasseurs Alpins
bij Namsos.
403
00:35:15,480 --> 00:35:18,689
Een havenstad, zo'n 160 km
ten noordoosten van Trondheim.
404
00:35:18,840 --> 00:35:21,764
Samen vormden deze eenheden
'Mauriceforce'.
405
00:35:21,920 --> 00:35:27,643
Diezelfde nacht landde 'Sickleforce',
de 148e Brigade met maar 2 bataljons...
406
00:35:27,800 --> 00:35:34,285
...bij Andalsnes en Molde,
160 km zuidwestelijk van Trondheim.
407
00:35:34,440 --> 00:35:38,843
Carton De Wiart was verontrust door
de toestand van zijn eenheden.
408
00:35:39,000 --> 00:35:44,166
Mauriceforce bestond uit lichte,
niet erg mobiele infanterie.
409
00:35:44,320 --> 00:35:49,042
Op 24 april werd de situatie kritiek
toen 60 Duitse bommenwerpers...
410
00:35:49,200 --> 00:35:52,807
...Namsos nivelleerden
en een munitiedepot opbliezen.
411
00:35:52,960 --> 00:35:57,329
Carton De Wiart had een deel van
Mauriceforce naar het zuiden gestuurd...
412
00:35:57,480 --> 00:36:01,201
...langs de kust van de Beistadtfjord,
naar Trondheim.
413
00:36:01,360 --> 00:36:07,049
De voorhoede, de King's Own Yorkshire
Light Infantery, naderde Verdal.
414
00:36:07,200 --> 00:36:09,885
Dat was slechts 65 km van Trondheim.
415
00:36:10,040 --> 00:36:13,487
Andere elementen van Mauriceforce
lagen nog bij Namsos.
416
00:36:13,640 --> 00:36:18,567
Het ijs op de Beistadtfjord
en de Trondheimfjord begon te smelten.
417
00:36:18,720 --> 00:36:23,203
Op 22 april braken Duitse destroyers,
die vast hadden gezeten...
418
00:36:23,360 --> 00:36:29,686
...door het ijs om troepen af te zetten
naast en achter de 146e Brigade.
419
00:36:29,840 --> 00:36:36,246
De Duitsers stroomden ook Trondheim uit
en dreven de KOYLI's noordwaarts.
420
00:36:37,560 --> 00:36:43,647
De mannen uit Yorkshire ontliepen
de Duitsers door landinwaarts te trekken.
421
00:36:43,800 --> 00:36:47,805
Hun gewonden en voorraden
lagen op gevorderde sleeën.
422
00:36:47,960 --> 00:36:53,364
Tegen de 23e april trok de hele
Mauriceforce zich terug op Namsos.
423
00:36:53,520 --> 00:36:58,924
Ondertussen was de 148e Brigade
ten zuiden van Lillehammer aangekomen...
424
00:36:59,080 --> 00:37:05,042
...en groef deze zich in bij 't Mjosameer
onderaan het Gudbrandsdal.
425
00:37:05,200 --> 00:37:10,047
Op 21 april dreef Duits vuur
de mannen terug naar Faaberg...
426
00:37:10,200 --> 00:37:13,841
...ten noorden van Lillehammer,
boven aan het Mjosameer.
427
00:37:14,000 --> 00:37:17,163
Hier vormden de Leicesters
de achterhoede.
428
00:37:17,320 --> 00:37:21,450
Duitse ski-troepen omtrokken hen
en de Britten trokken verder terug.
429
00:37:21,600 --> 00:37:24,285
Nu naar een pas
in de Vardekampen-heuvelrug...
430
00:37:24,440 --> 00:37:27,649
...waar de vallei
minder dan 1600 m breed was.
431
00:37:30,120 --> 00:37:36,810
De Britten en Noren bezetten
een heuvelrug en verwachtten een aanval.
432
00:37:36,960 --> 00:37:40,601
Net na de middag
rukten vijandelijke tanks op.
433
00:37:40,760 --> 00:37:43,604
Ze vernietigden obstakels
en reden verder...
434
00:37:43,760 --> 00:37:49,563
...de kogels van de lichte wapens,
die afketsten, negerend.
435
00:37:54,240 --> 00:37:57,483
Omtrokken door de Duitsers,
die nu de weg bezetten...
436
00:37:57,640 --> 00:38:03,044
...moesten de Britten en Noren
zich terugtrekken door accuraat vuur.
437
00:38:03,200 --> 00:38:07,842
Ze splitsten zich op in groepjes,
om zich sneller te kunnen bewegen.
438
00:38:08,000 --> 00:38:13,450
Velen werden gepakt of verstopten zich,
sommigen gingen naar Zweden.
439
00:38:15,080 --> 00:38:20,120
Een paar haalden het en de 148e Brigade
had nu een sterkte van 300 man:
440
00:38:20,280 --> 00:38:24,001
Circa een kwart van de sterkte
van drie dagen daarvoor.
441
00:38:25,280 --> 00:38:31,401
De 15e Brigade, reguliere troepen,
waren die dag bij Andalsnes geland.
442
00:38:32,360 --> 00:38:36,001
Deze bestond uit het 1e KOYLI,
het 1e Green Howards...
443
00:38:36,160 --> 00:38:42,725
...en het 1e York & Lancashire Regiment,
en was goed bewapend.
444
00:38:43,400 --> 00:38:47,689
Op 25 april bereikte het 1e KOYLI
Kvam, in het Gudbrandsdal...
445
00:38:47,840 --> 00:38:50,241
...waar de vallei zeer smal werd.
446
00:38:50,400 --> 00:38:55,122
Zoals de 146e en 148e Brigade
hadden ze geen zwaar materieel...
447
00:38:55,280 --> 00:39:00,764
...maar hun 3 inch-mortieren en
anti-tankkanonnen werden goed opgesteld.
448
00:39:00,920 --> 00:39:07,769
Om 08.00 uur overvielen ze
de 196e Divisie, die werd teruggeslagen.
449
00:39:07,920 --> 00:39:12,209
Ondanks zware beschietingen
hielden de KOYLI's stand.
450
00:39:12,360 --> 00:39:17,730
Het was een bevel van generaal Paget
waardoor ze zich terugtrekken.
451
00:39:17,880 --> 00:39:23,205
Ze vochten zich al vechtend terug.
De Green Howards namen het over.
452
00:39:23,360 --> 00:39:26,648
Ze stopten de Duitsers bij Kjörem,
gedurende de 27e april.
453
00:39:26,800 --> 00:39:31,806
Ze vertraagden ze opnieuw bij Otta
op 28 april, en daarna bij Dombass.
454
00:39:31,960 --> 00:39:35,407
Paget had het bevel gekregen
Sickleforce te evacueren.
455
00:39:35,560 --> 00:39:38,166
Een woedende Ruge zag dit als verraad.
456
00:39:38,320 --> 00:39:44,089
Zijn Noren moesten ook geëvacueerd
worden, maar dat bleek onmogelijk.
457
00:39:44,240 --> 00:39:51,169
Daarom vertrok Ruge naar Harstadt,
vanwaar hij de Noren bij Narvik leidde.
458
00:39:52,400 --> 00:39:56,041
Duitse bommenwerpers
verstoorden de evacuatie op 26 april.
459
00:39:56,200 --> 00:39:58,771
Ze maakten brandhout van Andalsnes.
460
00:39:58,920 --> 00:40:04,006
Luchtdoelkruisers en -sloepen
schoten honderden granaten af.
461
00:40:04,160 --> 00:40:08,802
En Gladiator jagers, opererend
vanaf het bevroren Leskaskog-meer...
462
00:40:08,960 --> 00:40:12,965
...45 km onder Andalsnes‚
en Skua's vanaf vliegkampschepen...
463
00:40:13,120 --> 00:40:16,090
...bestreden de Luftwaffe
tot het bittere einde.
464
00:40:16,240 --> 00:40:22,043
De Glorious en de Ark Royal voeren bij
Andalsnes, de transportschepen dekkend.
465
00:40:22,200 --> 00:40:25,488
Gedurende drie nachten,
van 30 april tot 2 mei...
466
00:40:25,640 --> 00:40:32,250
...wist de marine 5.084 mannen
op te pikken, zonder verliezen.
467
00:40:32,400 --> 00:40:37,406
Rond dat moment verliet Carton De Wiart
Namsos, onder Duitse luchtaanvallen.
468
00:40:37,560 --> 00:40:41,007
Dit was moeilijker door de melding
van de premier van 2 mei...
469
00:40:41,160 --> 00:40:47,281
...dat Andalsnes geëvacueerd was. Zo
kon de Luftwaffe z'n krachten bundelen.
470
00:40:47,440 --> 00:40:51,161
Een dikke mist bedekte Namsos
in de nacht van 2 mei.
471
00:40:51,320 --> 00:40:55,530
's Ochtends vielen JU 88's
de Franse destroyer Bison aan.
472
00:40:55,680 --> 00:41:00,242
Ze raakten het voorste magazijn,
dat explodeerde.
473
00:41:00,400 --> 00:41:03,722
De destroyer Afridi
pikte de overlevenden op.
474
00:41:03,880 --> 00:41:08,681
Deze was net terug bij het eskader
toen ze ook werd geraakt en zonk.
475
00:41:08,840 --> 00:41:13,084
Chasseurs Alpins, overlevenden van de
Bison, zwommen opnieuw voor hun leven...
476
00:41:13,240 --> 00:41:16,050
...voor de tweede keer in drie uur.
477
00:41:16,200 --> 00:41:22,128
Die avond gaven de achtergelaten Noren
zich over aan de Duitsers.
478
00:41:25,560 --> 00:41:32,921
DE VEROVERING VAN NARVIK
479
00:41:33,080 --> 00:41:35,651
De terugtocht uit Noorwegen
schokte Engeland.
480
00:41:35,800 --> 00:41:42,206
Op 29 april dienden parlementsleden een
formeel protest in bij Lord Halifax...
481
00:41:42,360 --> 00:41:46,604
...aangaande 'het gebrek aan initiatief
in het regeringsbeleid'.
482
00:41:46,760 --> 00:41:50,401
De volgende dag schreef parlementslid
Nicholson in zijn dagboek:
483
00:41:50,560 --> 00:41:54,645
'De algemene indruk is dat we
de oorlog zouden kunnen verliezen.'
484
00:41:57,080 --> 00:42:01,688
Op 3 mei hoorde generaal Ironside
van de Imperial General Staff...
485
00:42:01,840 --> 00:42:04,969
...dat er een hard debat gaande was
in het parlement.
486
00:42:05,120 --> 00:42:10,570
Ook in Frankrijk kwam Reynaud
steeds meer onder vuur te liggen.
487
00:42:15,560 --> 00:42:21,124
Chamberlain reageerde met 'n
parlementsdebat over Noorwegen, op 7 mei.
488
00:42:21,280 --> 00:42:25,001
Hij dacht het wel te overleven,
maar de steun ontbrak.
489
00:42:25,160 --> 00:42:29,245
Op 10 mei werd Winston Churchill premier.
490
00:42:29,400 --> 00:42:34,850
Die dag begon de Wehrmacht met de aanval
op de Lage Landen en Frankrijk.
491
00:42:35,000 --> 00:42:39,289
Omdat het een aanval leek te zijn
zoals de Geallieerden hadden verwacht...
492
00:42:39,440 --> 00:42:42,489
...en omdat er veel troepen lagen
in noord-Noorwegen...
493
00:42:42,640 --> 00:42:45,610
...eiste Churchill
dat Narvik veroverd werd.
494
00:42:45,760 --> 00:42:51,244
Het geallieerde overwicht was enorm:
Dietl had 4000 man, zij meer dan 30.000.
495
00:42:51,400 --> 00:42:54,927
Ze hadden 48 zware
en 60 lichte luchtdoelkanonnen.
496
00:42:55,080 --> 00:42:59,244
Bovendien hadden ze squadrons
met Gladiators en Hurricanes...
497
00:42:59,400 --> 00:43:04,327
...en die van drie vliegkampschepen,
zodat ze een luchtoverwicht hadden.
498
00:43:04,480 --> 00:43:09,008
Ze hadden veel veldgeschut
en lichte Franse Hotchkiss-tanks.
499
00:43:09,160 --> 00:43:12,164
De troepen, vooral
het Vreemdelingenlegioen...
500
00:43:12,320 --> 00:43:16,120
...en de bergtroepen
waren getrainde beroepssoldaten.
501
00:43:16,280 --> 00:43:18,965
Er was nog een reden om aan te vallen.
502
00:43:19,120 --> 00:43:24,001
De Duitsers die niet meer nodig waren
van Namsos en Andalsnes...
503
00:43:24,160 --> 00:43:27,528
...trokken op naar het noorden,
voorafgegaan door de 2e Bergdivisie.
504
00:43:27,680 --> 00:43:32,447
Op 4 mei landden de Britten
5 speciaal gerekruteerde compagnieën...
505
00:43:32,600 --> 00:43:38,289
...onder kolonel Gubbins ten zuiden van
Narvik. Ze moesten de Duitsers vertragen.
506
00:43:38,440 --> 00:43:41,250
Maar de Duitsers omtrokken de Britten.
507
00:43:43,000 --> 00:43:49,645
Op 10 mei zetten twee Dornier vliegboten
en de gevorderde Nord Norge...
508
00:43:49,800 --> 00:43:54,886
...twee compagnieën infanterie af bij
Hamnesberget, ten noorden van de Britten.
509
00:43:55,720 --> 00:44:01,363
De Britten kelderden de Nord Norge snel,
maar die had z'n taak al vervuld.
510
00:44:01,520 --> 00:44:08,210
Bataljons van Irish and Scots Guards
vertraagden de 2e Bergdivisie.
511
00:44:10,520 --> 00:44:14,411
Op 12 mei ging de aanval op Narvik
eindelijk van start.
512
00:44:14,560 --> 00:44:19,771
Grote aantallen Noorse, Franse en Poolse
troepen schakelden de Duitsers uit...
513
00:44:19,920 --> 00:44:24,721
...op het Skånland-schiereiland,
45 km lang en circa 20 km breed.
514
00:44:24,880 --> 00:44:28,521
Dit vormde de noordelijke kust
van de Ofotfjord en de Herjangsfjord...
515
00:44:28,680 --> 00:44:31,763
...het 65 km lange kanaal
dat Narvik met de zee verbindt.
516
00:44:31,920 --> 00:44:34,969
In Londen was Churchill blij
met de eerste successen.
517
00:44:35,120 --> 00:44:39,762
Op 13 mei verzekerde Anthony Eden
de Noorse ambassadeur...
518
00:44:39,920 --> 00:44:43,481
...dat er energiek zou worden gehandeld
in Noorwegen.
519
00:44:43,640 --> 00:44:48,521
Wat hij nog benadrukte door Mackesy
te vervangen door Claude Auchinleck...
520
00:44:48,680 --> 00:44:52,685
...een expert op het gebied
van oorlogvoering in de bergen.
521
00:44:55,320 --> 00:45:00,201
Maar op 15 mei braken de Duitsers
in Frankrijk door bij Sedan.
522
00:45:00,360 --> 00:45:04,160
Nu zou het Franse leger ineenstorten,
Frankrijk capituleren...
523
00:45:04,320 --> 00:45:07,403
...en Engeland wellicht
aangevallen worden.
524
00:45:07,560 --> 00:45:11,121
Noorwegen was plotseling
een zijtoneel geworden.
525
00:45:11,280 --> 00:45:15,888
Op 23 mei besloot het War Cabinet
noord-Noorwegen te verlaten.
526
00:45:16,040 --> 00:45:23,367
Maar om niet helemaal af te gaan,
besloot men eerst Narvik te veroveren.
527
00:45:24,440 --> 00:45:27,649
De aanval begon in de nacht van 27 mei.
528
00:45:27,800 --> 00:45:32,681
Een bataljon van 't Vreemdelingenlegioen
en een Noors bataljon...
529
00:45:32,840 --> 00:45:37,607
...staken de Rombaksfjord over en landden
bij Narvik op het Orneset-strand.
530
00:45:37,760 --> 00:45:43,403
Ze kwamen onder zwaar vuur vanaf
een heuvel met de codenaam 'Heuvel 457'.
531
00:45:43,560 --> 00:45:50,091
Gesteund door scheepsgeschut
rukten de legionairs en de Noren op.
532
00:45:50,240 --> 00:45:56,885
Tegelijkertijd bestormden Polen Ankers,
aan de overkant van de Beisfjord.
533
00:45:57,040 --> 00:46:01,762
Om 04.00 uur verscheen de Luftwaffe
en de kruiser Cairo werd beschadigd.
534
00:46:01,920 --> 00:46:06,528
Het eskader legde een rookgordijn
en trok zich terug uit de fjord.
535
00:46:08,680 --> 00:46:12,765
Nu de scheepskanonnen zwegen
deden de Duitsers een tegenaanval.
536
00:46:12,920 --> 00:46:19,610
Ze verjoegen de Polen uit Ankers
en de legionairs en Noren van Heuvel 457.
537
00:46:26,840 --> 00:46:32,165
Iets na zessen verschenen er Hurricanes
die de Luftwaffe verjoegen.
538
00:46:32,320 --> 00:46:37,121
Extra Franse, Poolse en Noorse eenheden
werden nu ingezet.
539
00:46:39,520 --> 00:46:45,801
Met nog slechts 400 soldaten en matrozen
trokken de Duitsers zich terug...
540
00:46:45,960 --> 00:46:49,362
...over de weg
die langs de Beisfjord liep.
541
00:46:54,800 --> 00:47:02,446
EVACUATIE
542
00:47:08,720 --> 00:47:12,361
Op dezelfde dag, 28 mei,
werd Narvik veroverd...
543
00:47:12,520 --> 00:47:18,163
...capituleerde België en trokken
de Britten zich terug vanuit Duinkerken.
544
00:47:23,520 --> 00:47:28,447
Op 1 juni werden pogingen om
Dietls troepen te verjagen opgeschort...
545
00:47:28,600 --> 00:47:32,286
...en hoorde koning Haakon
dat de Engelsen en Fransen vertrokken.
546
00:47:32,440 --> 00:47:35,444
De koning en zijn regering
vertrokken ook.
547
00:47:40,160 --> 00:47:44,529
Op 7 juni waren de troepen aan boord
van zes grote schepen...
548
00:47:44,680 --> 00:47:47,684
...die zuidwestwaarts voeren
over de Noorse Zee.
549
00:47:47,840 --> 00:47:52,971
Het escorte bestond slechts uit
een kruiser en een eskader destroyers.
550
00:47:53,120 --> 00:47:58,126
160 km verderop zochten de Scharnhorst,
de Gneisenau en de Hipper naar hen.
551
00:47:58,280 --> 00:48:00,169
Maar dit keer
hadden de Geallieerden geluk.
552
00:48:00,320 --> 00:48:05,087
In plaats van het trage konvooi
ontdekten de Duitsers de Glorious...
553
00:48:05,240 --> 00:48:07,561
...geëscorteerd
door slechts twee destroyers.
554
00:48:07,720 --> 00:48:13,523
De vliegtuigen konden niet opstijgen
en de Glorious ging snel ten onder.
555
00:48:13,680 --> 00:48:18,447
Slechts 35 van de 1600 man
overleefden het.
556
00:48:18,600 --> 00:48:22,321
De destroyers Ardent en Acasta
legden een rookgordijn...
557
00:48:22,480 --> 00:48:27,168
...en vielen de Duitse schepen aan
met hun torpedo's.
558
00:48:27,320 --> 00:48:30,051
De Duitsers kelderden ze allebei.
559
00:48:30,200 --> 00:48:35,127
Een torpedo van de Acasta raakte de
Scharnhorst, die naar Trondheim voer.
560
00:48:35,280 --> 00:48:40,684
Voor de Britten eindigde de campagne
zoals hij twee maanden eerder begon:
561
00:48:40,840 --> 00:48:46,449
Met een toevallig treffen tussen Britse
destroyers en een Duits oorlogsschip.
562
00:48:51,240 --> 00:48:59,091
DE NASLEEP
563
00:49:01,360 --> 00:49:04,443
De Duitse inval in Noorwegen
was het eerste voorbeeld ooit...
564
00:49:04,600 --> 00:49:09,481
...van een gecoördineerde
lucht-, zee- en land-operatie.
565
00:49:09,640 --> 00:49:12,644
Het werd een model voor de toekomst.
566
00:49:13,880 --> 00:49:16,247
De Duitsers vochten
stoutmoedig en innovatief.
567
00:49:16,400 --> 00:49:21,247
Ze deden 't geallieerde overwicht ter zee
te niet met hun luchtoverwicht.
568
00:49:21,400 --> 00:49:25,450
Het geallieerde optreden was haast
misdadig incompetent geweest.
569
00:49:25,600 --> 00:49:31,084
En het ging niet om bejaarde leiders
die niet met hun tijd meegingen:
570
00:49:31,240 --> 00:49:34,005
Juist de jongere Britse commandanten
faalden...
571
00:49:34,160 --> 00:49:40,770
...terwijl mannen als Canon De Wiart
en Lord Cork goed gevochten hadden.
572
00:49:40,920 --> 00:49:45,642
Naar de maatstaven van WO I,
de criteria van de oorlogvoerenden...
573
00:49:45,800 --> 00:49:49,327
...om de strijd te beoordelen,
waren de verliezen licht.
574
00:49:49,480 --> 00:49:55,647
Te land hadden de Britten 1869 man
verloren: doden, vermisten en gewonden.
575
00:49:55,800 --> 00:50:01,204
De Fransen en Polen verloren 530 man
en de Noren 1335.
576
00:50:01,360 --> 00:50:06,321
De Duitsers telden
5296 doden en vermisten.
577
00:50:06,480 --> 00:50:11,122
Ter zee waren de verliezen ruwweg gelijk:
2500 matrozen aan elke zijde.
578
00:50:11,280 --> 00:50:17,401
Opvarenden van 1 vliegkampschip, 3
kruisers, 7 destroyers en 4 onderzeeërs.
579
00:50:17,560 --> 00:50:22,407
En de 3 kruisers, 10 destroyers
en 6 onderzeeërs van de Duitse marine.
580
00:50:22,560 --> 00:50:26,406
De Britten konden zich dit veroorloven,
de Duitse marine niet.
581
00:50:26,560 --> 00:50:30,121
Deze zou nooit meer
in deze aantallen opereren.
582
00:50:30,280 --> 00:50:32,806
Voor de Duitsers was
het belangrijkste resultaat...
583
00:50:32,960 --> 00:50:37,124
...de verovering van marine- en vlieg-
bases ten noordoosten van Engeland.
584
00:50:37,280 --> 00:50:41,683
Daarvandaan konden ze aanvallen
en de Britse blokkade breken.
585
00:50:41,840 --> 00:50:45,208
En de aanvoer van Zweeds ijzererts
werd nu niet gehinderd.
586
00:50:45,360 --> 00:50:51,891
Dat ging van 600.000 ton in 1941
naar 1,8 miljoen ton in 1943.
587
00:50:52,040 --> 00:50:55,010
Maar de prijs hiervoor was hoog.
588
00:50:55,160 --> 00:50:59,688
Hun zege in Noorwegen maakte dat
Winston Churchill aan de macht kwam.
589
00:50:59,840 --> 00:51:05,131
En dat zou leiden tot de vernietiging
van het Derde Rijk.58938
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Akan
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bemba
Bengali
Bihari
Bosnian
Breton
Bulgarian
Cambodian
Catalan
Cebuano
Cherokee
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Faroese
Finnish
Galician
Georgian
German
Greek
Guarani
Haitian Creole
Hausa
Hawaiian
Hebrew
Hmong
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Kinyarwanda
Kirundi
Kongo
Korean
Krio (Sierra Leone)
Kurdish
Kyrgyz
Laothian
Latin
Latvian
Lithuanian
Luganda
Luo
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mauritian Creole
Moldavian
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Montenegrin
Nepali
Norwegian
Pashto
Persian
Polish
Portuguese (Brazil)
Portuguese (Portugal)
Quechua
Romansh
Russian
Samoan
Scots Gaelic
Serbian
Sesotho
Setswana
Seychellois Creole
Shona
Sindhi
Sinhalese
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swedish
Tajik
Thai
Tigrinya
Tonga
Turkish
Turkmen
Ukrainian
Uzbek
Vietnamese
Welsh
Wolof