Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:38,240 --> 00:00:42,848
DE WINTEROORLOG
2
00:00:46,200 --> 00:00:51,127
Op 1 september 1939
viel Duitsland Polen binnen.
3
00:00:52,880 --> 00:00:58,364
Binnen drie dagen waren Engeland
en Frankrijk in oorlog met Hitlers Reich.
4
00:01:02,360 --> 00:01:08,402
Kranten, journaals en commentatoren
verklaarden dat WO II was uitgebroken.
5
00:01:12,840 --> 00:01:15,969
De neutrale landen
benadrukten hun status.
6
00:01:16,120 --> 00:01:20,284
Nederland, België en Luxemburg,
gelegen tussen de oorlogvoerenden...
7
00:01:20,440 --> 00:01:25,401
...waren naar vermogen bewapend
en zouden vechten voor hun neutraliteit.
8
00:01:29,200 --> 00:01:34,411
Anderen, zoals Denemarken
en Finland, Zweden en Noorwegen...
9
00:01:34,560 --> 00:01:41,762
...lagen aan de zijlijn en hoopten
dat ze niet betrokken zouden raken.
10
00:01:41,920 --> 00:01:44,321
Maar die hoop zou ongegrond blijken.
11
00:01:44,480 --> 00:01:48,371
Scandinavië was belangrijk,
zowel voor de USSR als Duitsland.
12
00:01:48,520 --> 00:01:53,128
De zuidoostelijke grens van Finland
lag slechts op 32 km van Leningrad.
13
00:01:53,760 --> 00:01:56,923
Als de Finnen Josef Stalin
er niet van konden overtuigen...
14
00:01:57,080 --> 00:02:02,246
...dat ze hun territoir nooit open zouden
stellen voor een aanval op de USSR...
15
00:02:02,400 --> 00:02:06,007
...dan zou Stalin waarschijnlijk
tot actie overgaan.
16
00:02:09,480 --> 00:02:16,364
De SOVJET-UNIE
17
00:02:21,800 --> 00:02:27,569
In de wereld van 1939
leek de Sovjet-Unie groot en bedreigend.
18
00:02:28,400 --> 00:02:34,123
In het oosten waren er gevechten geweest
tussen de Sovjets en de Japanners...
19
00:02:34,280 --> 00:02:37,443
...langs de grenzen
van Mantsjoerije en Mongolië.
20
00:02:39,400 --> 00:02:43,530
In het westen breidde nazi-Duitsland
zich gestaag oostwaarts uit.
21
00:02:46,160 --> 00:02:49,846
Het jaar ervoor had Hitler
Oostenrijk ingelijfd, het Sudetenland...
22
00:02:50,000 --> 00:02:52,162
...Bohemen en Moravië, Slowakije.
23
00:02:52,320 --> 00:02:56,962
Nu eiste hij dat Polen
de Poolse Corridor opgaf.
24
00:03:00,560 --> 00:03:06,249
Al bijna twee jaar lang voerde de USSR
diplomatieke gesprekken met Finland...
25
00:03:06,400 --> 00:03:11,122
...in een poging garanties te krijgen
omtrent de Finse neutraliteit.
26
00:03:11,280 --> 00:03:15,490
Finland zelf had geen om een satelliet
van de Sovjet-Unie te worden.
27
00:03:15,640 --> 00:03:20,123
Het zocht steun bij z'n Scandinavische
buren, vooral bij Zweden...
28
00:03:20,280 --> 00:03:23,409
...in het geval van een confrontatie
met de Sovjet-Unie.
29
00:03:24,840 --> 00:03:29,402
Toen Zweden terugschrok voor Russische
druk, benaderden de Finnen Engeland.
30
00:03:29,560 --> 00:03:33,451
En op 18 juni 1939
was het generaal Sir Walter Kirke...
31
00:03:33,600 --> 00:03:36,922
...die aankwam
voor een vierdaags bezoek aan Helsinki.
32
00:03:40,520 --> 00:03:44,002
Na Kirke arriveerde het hoofd
van de Duitse generale staf...
33
00:03:44,160 --> 00:03:49,724
...generaal Halder, aan in Helsinki,
om de verdedigingswerken te inspecteren.
34
00:03:51,240 --> 00:03:55,609
Het nieuws van Halders bezoek
bereikte Moskou op 30 juni.
35
00:03:56,640 --> 00:04:01,771
Die dag beval Stalin Sjaposhnikov,
de chef van de Russische generale staf...
36
00:04:01,920 --> 00:04:05,720
...om een plan op te stellen
voor een oorlog met Finland.
37
00:04:05,880 --> 00:04:09,487
In de zomer van '39
heerste in Moskou de angst...
38
00:04:09,640 --> 00:04:13,326
...dat Duitsland weldra zou aanvallen,
via Finland.
39
00:04:13,480 --> 00:04:19,442
Maar door het niet-aanvalsverdrag
van 24 augustus veranderde de situatie.
40
00:04:19,600 --> 00:04:24,731
Duitsland en de USSR zouden,
voor een tijdje tenminste, samenwerken.
41
00:04:32,600 --> 00:04:36,321
Op 1 september vielen de Duitse troepen
Polen binnen.
42
00:04:36,480 --> 00:04:40,041
Ze sneden Poolse legers af
die aan de grenzen lagen...
43
00:04:40,200 --> 00:04:43,124
...en ze naderden Warschau
met grote snelheid.
44
00:04:43,920 --> 00:04:48,528
Op 17 september trokken de Sovjets
over de oostelijke grenzen van Polen.
45
00:04:48,680 --> 00:04:52,605
Enkele dagen later troffen ze de Duitsers
bij Brest-Litovsk.
46
00:04:53,720 --> 00:04:57,486
Stalin had een voorlopige buffer
tegen de Duitse expansiedrang.
47
00:04:57,640 --> 00:05:00,530
En die liet hij haastig consolideren.
48
00:05:02,520 --> 00:05:07,970
Op 22 september ontbood minister
van BuZa Molotov de premier van Estland.
49
00:05:08,120 --> 00:05:13,251
Dezelfde uitnodiging ging naar
Letland en Litouwen, begin oktober.
50
00:05:13,400 --> 00:05:18,645
Al deze landen gingen verdragen aan
met de USSR.
51
00:05:18,800 --> 00:05:23,249
Dat betekende feitelijk dat ze
werden opgenomen in het Sovjet-rijk.
52
00:05:23,400 --> 00:05:27,769
Een soortgelijke uitnodiging
ging naar Helsinki, op 5 oktober.
53
00:05:30,080 --> 00:05:34,563
De USSR eiste dat Finland eilanden opgaf
in de Finse Golf.
54
00:05:34,720 --> 00:05:38,486
Het Hanko-schiereiland
moest aan de USSR geleast worden.
55
00:05:39,880 --> 00:05:43,930
Een groot deel van 't Rybachi-
schiereiland moest opgegeven worden.
56
00:05:45,480 --> 00:05:48,723
De grens in Karelië
moest westwaarts verlegd worden...
57
00:05:48,880 --> 00:05:52,089
...naar een punt
op slechts 30 km van Viipuri.
58
00:05:52,240 --> 00:05:56,086
En alle fortificaties op de landengte
moesten vernietigd worden.
59
00:05:56,840 --> 00:06:02,131
Gezien de machtsverhoudingen
leken dit gematigde eisen.
60
00:06:02,280 --> 00:06:05,682
Maar de Finnen zagen dit
als het begin van het einde.
61
00:06:06,760 --> 00:06:11,163
Toen de vergadering plaatsvond
was Stalin in 'n haast joviale stemming.
62
00:06:11,320 --> 00:06:15,609
Hij gaf de hele Finse delegatie een hand
en wenste ze het beste.
63
00:06:15,760 --> 00:06:18,366
De Sovjets waren er zeker van
dat hun troepen...
64
00:06:18,520 --> 00:06:23,731
...binnen afzienbare tijd hun eisen
zouden opleggen aan Helsinki.
65
00:06:27,440 --> 00:06:35,006
STALIN & DE SOVJET-STRATEGIE
66
00:06:38,560 --> 00:06:43,441
In de herfst van 1939 was Stalin
op het hoogtepunt van zijn macht.
67
00:06:43,600 --> 00:06:47,446
Sinds Lenins dood in 1924
had de partijsecretaris...
68
00:06:47,600 --> 00:06:49,682
...ooit beschouwd
als een kleurloze klerk...
69
00:06:49,840 --> 00:06:54,448
...systematisch zijn vijanden
uit de partijbureaucratie verwijderd.
70
00:06:54,600 --> 00:06:59,640
Dit ging gelijk op met de uitroeiing
van klassenvijanden zoals de koelakken.
71
00:06:59,800 --> 00:07:06,046
Sinds 1937 zuchtte de USSR
onder zijn zuivering van het Rode Leger.
72
00:07:06,200 --> 00:07:11,047
Tegen de zomer van 1939 was er
nog maar één maarschalk over: Zjoekov.
73
00:07:11,200 --> 00:07:15,364
Zijn aanstelling in het Verre Oosten
heeft hem wellicht het leven gered.
74
00:07:15,520 --> 00:07:18,888
Vrijwel alle generaals
waren eveneens verdwenen.
75
00:07:19,040 --> 00:07:25,889
Slechts vanaf de rang van overste hadden
officiers een redelijke overlevingskans.
76
00:07:27,520 --> 00:07:30,888
Door deze zuiveringen
was Stalin geïsoleerd geraakt.
77
00:07:31,040 --> 00:07:34,726
Hij kreeg z'n informatie
via een netwerk van departementen...
78
00:07:34,880 --> 00:07:37,406
...meer dan andere leiders uit die tijd.
79
00:07:37,560 --> 00:07:42,088
Uit angst voor zijn wraak
neigden z'n ondergeschikten ernaar...
80
00:07:42,240 --> 00:07:46,086
...om Stalin te vertellen
wat ze dachten dat hij wilde horen.
81
00:07:46,240 --> 00:07:50,643
De ambassade in Helsinki meldde
dat in Finland een klassenstrijd woedde.
82
00:07:50,800 --> 00:07:55,761
Het Finse proletariaat zou opstaan
en de Russen verwelkomen als bevrijders.
83
00:07:55,920 --> 00:07:59,845
Zo verwachtte Stalin dat Finland
binnen enkele dagen bezet zou zijn.
84
00:08:00,000 --> 00:08:06,042
De operatie zou lijken op de bezetting
van Oost-Polen na 17 september.
85
00:08:10,520 --> 00:08:14,286
In Helsinki verwachtte
Finlands prominentste soldaat...
86
00:08:14,440 --> 00:08:18,968
...baron Carl Gustav Mannerheim,
eigenlijk hetzelfde.
87
00:08:19,120 --> 00:08:22,647
In de herfst van 1939
had hij de regering gesmeekt...
88
00:08:22,800 --> 00:08:27,931
...om de Sovjet-eisen serieus te nemen.
Maar hij was er niet in geslaagd.
89
00:08:28,080 --> 00:08:30,287
Mannerheim wilde ontslag nemen.
90
00:08:30,440 --> 00:08:36,641
Hij wilde niet meewerken aan een beleid
dat Finland te gronde zou richten.
91
00:08:43,320 --> 00:08:48,565
In de jaren '30 was het Rode Leger
gemechaniseerd en gemotoriseerd.
92
00:08:48,720 --> 00:08:52,964
Oefeningen bij Kiev
in de zomer van 1935 en 1936...
93
00:08:53,120 --> 00:08:57,045
...toonden de wereld
een ontzagwekkende militaire macht.
94
00:08:58,120 --> 00:09:01,329
Eenheden, georganiseerd
in tank- en infanterie-legers...
95
00:09:01,480 --> 00:09:07,601
...moesten een vijandelijk front door-
breken en doordringen in het achterland.
96
00:09:08,360 --> 00:09:13,446
Het concept, 'diepe strijd' genaamd,
was ontwikkeld door enkele theoretici...
97
00:09:13,600 --> 00:09:16,365
...rondom maarschalk Toechatsjevski.
98
00:09:16,520 --> 00:09:22,801
Helaas waren Toechatsjevski en bijna
al z'n medewerkers weggezuiverd in 1937.
99
00:09:22,960 --> 00:09:29,047
Zo had het Sovjet-leger een doctrine
die maar weinigen konden toepassen.
100
00:09:29,920 --> 00:09:33,925
En erger nog: Aan alle eenheden
waren commissarissen toegevoegd.
101
00:09:34,080 --> 00:09:39,325
Politieke officieren, die zorgden dat
de soldaten de partij gehoorzaamden.
102
00:09:39,480 --> 00:09:42,563
Puur militaire beslissingen
bestonden niet meer.
103
00:09:42,720 --> 00:09:46,406
Elke actie moest goedgekeurd worden
door de commissaris.
104
00:09:47,280 --> 00:09:52,810
Stalins generaals waren vol ontzag
over de Duitse acties in Polen.
105
00:09:52,960 --> 00:09:56,851
Westerse journalisten noemden die
inmiddels een Blitzkrieg.
106
00:09:57,000 --> 00:10:02,723
Stalin wilde ook een Blitzkrieg:
Z'n tanks moesten Finland binnen stormen.
107
00:10:12,480 --> 00:10:20,285
VERDEDIGINGSSTRATEGIE
108
00:10:23,360 --> 00:10:30,323
De Finse strategen wilden het ruige Finse
terrein versterken met fortificaties.
109
00:10:30,480 --> 00:10:34,087
De grens, 1000 km lang,
kon gemakkelijk overschreden worden.
110
00:10:34,240 --> 00:10:37,801
Maar agressors moesten oprukken
over de weinige wegen...
111
00:10:37,960 --> 00:10:43,285
...die door de dichte naaldbossen
en langs de meren en rivieren liepen.
112
00:10:43,440 --> 00:10:47,729
Dus men richtte zich niet
op het vernietigen van de Russen.
113
00:10:47,880 --> 00:10:53,364
De Finnen wilden hen vertragen,
in afwachting van buitenlandse hulp.
114
00:10:54,280 --> 00:11:00,765
De Finnen geloofden niet in een grote
aanval ten noorden van het Ladogameer.
115
00:11:00,920 --> 00:11:05,562
Logistieke problemen leken operaties
in dat gebied uit te sluiten.
116
00:11:05,720 --> 00:11:10,726
Waarschijnlijker was een aanval vanuit
Leningrad, over de Karelische landengte.
117
00:11:10,880 --> 00:11:16,330
Een 120 km breed stuk land
tussen de Finse Golf en het Ladogameer.
118
00:11:16,480 --> 00:11:20,804
Hier hadden de Finnen
109 betonnen versterkingen gebouwd...
119
00:11:20,960 --> 00:11:23,406
...over de breedte van de landengte.
120
00:11:23,560 --> 00:11:28,964
Deze was op de flanken het sterkst,
beschermd door kustartillerie.
121
00:11:29,120 --> 00:11:34,684
Het kwetsbaarste stuk lag langs
de route van Viipuri naar Leningrad...
122
00:11:34,840 --> 00:11:39,721
...waar twee grote wegen door de stadjes
Summa en Lahde liepen.
123
00:11:40,440 --> 00:11:47,369
De Finnen richten prikkeldraadversperringen
op en legden duizenden mijnen.
124
00:11:48,240 --> 00:11:52,768
Over de hele Karelische landengte
lagen ook anti-tankversperringen...
125
00:11:52,920 --> 00:11:58,131
...vijf tot zeven rijen diep. Granieten
monolieten, in de aarde verankerd.
126
00:11:58,280 --> 00:12:03,320
Hoewel geen Maginot- of Siegfried-linie,
was het beter dan niets.
127
00:12:03,480 --> 00:12:09,283
Mannerheim hoopte dat de linie de Sovjets
zeven à tien dagen zou vertragen.
128
00:12:12,800 --> 00:12:20,571
SOVJET-EENHEDEN
129
00:12:22,360 --> 00:12:28,129
Tegen eind november hadden de Sovjets
450.000 man bijeen gebracht.
130
00:12:28,280 --> 00:12:33,446
Met 23 infanteriedivisies, 2000 tanks
en 1000 vliegtuigen.
131
00:12:33,600 --> 00:12:39,403
Al met al zo'n 25 procent van de sterkte
van het Rode Leger op dat moment.
132
00:12:43,600 --> 00:12:48,447
Zoals verwacht lagen de meeste troepen
op de Karelische landengte.
133
00:12:51,400 --> 00:12:55,610
Hier lag het 7e Leger,
bestaand uit 12 infanteriedivisies...
134
00:12:55,760 --> 00:13:02,041
...1 gemechaniseerd korps, 3 tankbrigades
en 12 artillerieregimenten.
135
00:13:02,200 --> 00:13:06,250
In totaal 200.000 man en 1500 tanks.
136
00:13:08,320 --> 00:13:14,885
Maar onverwacht waren de sterke Sovjet-
eenheden langs de 800 km lange grens...
137
00:13:15,040 --> 00:13:20,285
...die vanaf het Ladogameer
naar de Arctische kust liep.
138
00:13:29,480 --> 00:13:33,644
Ten noorden van het Ladogameer
lag het 8e Sovjet-leger:
139
00:13:34,960 --> 00:13:41,923
6 infanteriedivisies en 2 tankbrigades,
samen 130.000 man en 400 tanks.
140
00:13:46,400 --> 00:13:51,930
Verder naar 't noorden: het 9e Leger
met 5 infanteriedivisies in 3 colonnes.
141
00:13:54,400 --> 00:13:58,291
In het noorden lag het 14e Leger
met 3 infanteriedivisies.
142
00:13:58,440 --> 00:14:05,164
Samen beschikten de 9e en 14e legers
over 140.000 man en 140 tanks.
143
00:14:06,760 --> 00:14:10,481
De Sovjets hadden een groot evenwicht
op de Finnen:
144
00:14:10,640 --> 00:14:13,883
3 tegen 1 qua manschappen,
80 tegen 1 qua tanks...
145
00:14:14,040 --> 00:14:18,568
...5 tegen 1 qua artillerie
en 5,5 tegen 1 qua vliegtuigen.
146
00:14:18,720 --> 00:14:23,806
Voor deze machtsverhouding hadden ze
enorm veel rekruten op moeten roepen.
147
00:14:23,960 --> 00:14:28,568
Deze konden op z'n hoogst
zeer basale manoeuvres uitvoeren.
148
00:14:28,720 --> 00:14:32,566
Maar dat maakte weinig uit,
als de leiding maar goed was.
149
00:14:35,640 --> 00:14:43,411
HET CONFLICT NADERT
150
00:14:45,560 --> 00:14:50,361
De leiding over de aanval op Finland
lag bij generaal Kirill Meretskov.
151
00:14:50,520 --> 00:14:56,971
Hardwerkend en een realist op politiek
gebied, was Meretskov geen dwaas.
152
00:14:57,120 --> 00:15:01,364
In een rapport aan zijn partijbaas
waarschuwde hij voor de gevaren...
153
00:15:01,520 --> 00:15:04,569
...van het onbegaanbare Finse landschap.
154
00:15:05,400 --> 00:15:09,689
Op 29 oktober liet Commissaris
van Defensie K. I. Vorosjilov...
155
00:15:09,840 --> 00:15:16,200
...Meretskov een plan ontwerpen
voor de vernietiging van het Finse leger.
156
00:15:16,360 --> 00:15:20,206
Dit moest gebeuren via aanvallen
te land, ter zee en in de lucht.
157
00:15:20,360 --> 00:15:22,681
Een maand later was alles gereed.
158
00:15:22,840 --> 00:15:26,606
De Sovjet-luchtmacht
moest de bevolkingscentra treffen...
159
00:15:26,760 --> 00:15:32,961
...communicatie en transport lamleggen
en de Finse luchtmacht uitschakelen.
160
00:15:33,120 --> 00:15:38,411
Tegelijkertijd zou de Baltische Vloot
Finse kustforten neutraliseren...
161
00:15:38,560 --> 00:15:43,521
...terwijl er troepen zouden landen
op eilanden in de Finse Golf.
162
00:15:43,680 --> 00:15:49,244
Ondertussen zouden tankcolonnes
diep in Finland doordringen...
163
00:15:49,400 --> 00:15:53,564
...langs vier hoofdroutes
aan het 1000 km lange front:
164
00:15:53,720 --> 00:15:58,089
Van Karelië in het zuiden
tot Petsamo in het noorden.
165
00:16:00,880 --> 00:16:04,009
Binnen enkele dagen
zou alles voorbij zijn.
166
00:16:09,040 --> 00:16:14,285
Tegen deze aanval had Finland
circa 180.000 man weten te mobiliseren...
167
00:16:14,440 --> 00:16:19,401
...georganiseerd in 8 infanteriedivisies
en enkele onafhankelijke bataljons.
168
00:16:20,800 --> 00:16:23,770
De hoofdmacht lag
op de Karelische landengte...
169
00:16:23,920 --> 00:16:29,802
...waar 6 divisies van het 2e Korps
de Mannerheim-linie bemanden.
170
00:16:34,400 --> 00:16:38,166
Ten noorden van 't Ladogameer,
over een front van 100 km...
171
00:16:38,320 --> 00:16:42,166
...lagen nog eens 2 divisies,
georganiseerd in een korps.
172
00:16:43,080 --> 00:16:47,927
De overige 1000 km werden afgeschermd
door de Noord-Finland-Groep...
173
00:16:48,080 --> 00:16:53,211
...een verzameling burgerwachten,
grenswachten en reservisten.
174
00:16:59,600 --> 00:17:04,242
In de meeste Finse eenheden
zaten mannen uit dezelfde regio.
175
00:17:05,240 --> 00:17:10,041
De officiers waren over het algemeen
bekend bij hun mannen.
176
00:17:10,200 --> 00:17:14,410
Vaak werden ze aangesproken
met hun voornaam of bijnaam.
177
00:17:16,760 --> 00:17:22,802
Er werd waarschijnlijk minder gesalueerd
dan in welk ander Europees leger ook.
178
00:17:22,960 --> 00:17:26,931
De Finnen wisten dat ze
in het leger zaten om te vechten.
179
00:17:31,960 --> 00:17:35,806
Finse bevelhebbers zouden
twee verschillende soorten strijd zien:
180
00:17:35,960 --> 00:17:39,601
Een harde uitputtingsslag
op de Karelische landengte...
181
00:17:39,760 --> 00:17:44,687
...en een bewegingsoorlog
ten noorden van het Ladogameer.
182
00:17:45,440 --> 00:17:48,569
Mannerheims bevelhebbers in Karelië...
183
00:17:48,720 --> 00:17:52,486
...waren Hugo Österman,
die het leger op de landengte leidde...
184
00:17:52,640 --> 00:17:56,929
...en z'n korpscommandanten,
Harald Öhquist van het 2e Korps...
185
00:17:57,080 --> 00:18:00,368
...en generaal Erik Heinrichs
van het 3e Korps.
186
00:18:00,520 --> 00:18:05,367
Het waren intelligente officieren,
in staat tot flexibele acties.
187
00:18:05,520 --> 00:18:07,249
Maar ze waren onervaren.
188
00:18:07,400 --> 00:18:12,122
Ze waren het oneens
met Mannerheims gelaagde verdediging...
189
00:18:12,280 --> 00:18:18,526
...en pleitten voor een tegenoffensief,
als de Sovjet-aanval was afgestopt.
190
00:18:22,360 --> 00:18:28,720
De Jager-traditie van de Finnen werd
toegepast ten noorden van het Ladogameer.
191
00:18:28,880 --> 00:18:34,410
Hier spraken de helden van een guerrilla-
oorlog op ski's tot de verbeelding.
192
00:18:34,560 --> 00:18:38,167
Niet alleen in Finland,
maar over de hele wereld.
193
00:18:38,320 --> 00:18:44,043
Mannen als zakenman Paavo Talvela,
advocaat Hjalmar Siilasvuo...
194
00:18:44,200 --> 00:18:47,602
...en de fascistische demagoog
Kurt Wallenius...
195
00:18:47,760 --> 00:18:53,483
...leidden hun eenheden met een flair
die de Sovjets onbekend was.
196
00:18:54,080 --> 00:18:59,769
Ten minste één ski-commandant,
Kurt Wallenius, kon de druk niet aan.
197
00:18:59,920 --> 00:19:04,084
Toen hij de leiding kreeg over 'n eenheid
in de Mannerheim-linie...
198
00:19:04,240 --> 00:19:09,644
...greep hij naar de fles vanwege
de stress en was drie dagen dronken.
199
00:19:09,800 --> 00:19:13,407
Op 3 maart onthief Mannerheim hem
van zijn commando.
200
00:19:15,640 --> 00:19:20,282
De Finnen wisten dat ze in een oorlog
met de USSR zouden moeten verdedigen.
201
00:19:20,440 --> 00:19:23,011
Maar dat werd dan wel
een actieve verdediging.
202
00:19:23,160 --> 00:19:28,405
Hun vuurkracht was niet groot, maar
hun mobiliteit en tactieken waren goed.
203
00:19:28,560 --> 00:19:32,087
De bossen eisten
individueel initiatief...
204
00:19:32,240 --> 00:19:35,722
...en acties met kleine eenheden:
een guerrillaoorlog.
205
00:19:35,880 --> 00:19:42,047
Goed kunnen schieten, flexibiliteit,
kaartlezen en fitheid waren belangrijk.
206
00:19:42,200 --> 00:19:44,680
Formeel gedoe werd ontmoedigd.
207
00:19:44,840 --> 00:19:49,971
Onconventionele tactieken, hinderlagen,
misleiding, overvallen...
208
00:19:50,120 --> 00:19:53,522
...werden in de doctrine opgenomen
en verfijnd.
209
00:19:54,640 --> 00:19:58,531
De Finnen zouden de slagen incasseren,
de vijand vertragen...
210
00:19:58,680 --> 00:20:02,685
...hem zich laten uitputten
en dan een tegenaanval doen.
211
00:20:05,880 --> 00:20:13,651
DE SOVJET-INVASIE
212
00:20:15,200 --> 00:20:18,647
Net na zonsopkomst,
op 30 november 1939...
213
00:20:18,800 --> 00:20:23,124
...vielen Russische SB-2 bommenwerpers
doelen in Helsinki aan.
214
00:20:23,280 --> 00:20:26,887
Ze maakten 200 slachtoffers
op deze eerste oorlogsdag.
215
00:20:27,040 --> 00:20:31,967
In de 48 uur daarop ontving Mannerheim
talloze rapporten over aanvallen...
216
00:20:32,120 --> 00:20:36,250
...van de Finse Golf in het zuiden
tot aan de Arctische kust.
217
00:20:42,320 --> 00:20:48,805
In het noorden beschoten schepen van de
Witte Zee-vloot het Rybachi-schiereiland.
218
00:20:48,960 --> 00:20:53,841
Kort daarna stormden troepen
van de 104e Divisie aan land.
219
00:20:54,000 --> 00:20:58,244
De Finnen trokken zich zuidwaarts terug,
langs de hoofdweg.
220
00:20:58,400 --> 00:21:00,767
Ze gaven de havenstad Petsamo op.
221
00:21:00,920 --> 00:21:04,766
Er was geen alternatief. Als Mannerheim
de haven liet verdedigen...
222
00:21:04,920 --> 00:21:10,086
...zou dat leiden tot een beleg,
en hij kon geen bevoorrading regelen.
223
00:21:10,240 --> 00:21:15,326
Op 1 december openden de kruiser Kirov
en twee torpedobootjagers het vuur...
224
00:21:15,480 --> 00:21:19,530
...op Finse posities bij Hanko,
aan de Finse golf.
225
00:21:19,680 --> 00:21:26,006
De kustbatterijen wachtten tot de Russen
vlakbij waren en vuurden een salvo af.
226
00:21:29,640 --> 00:21:36,410
Een van de torpedobootjagers werd geraakt
en moest zich gehavend terugtrekken.
227
00:21:36,560 --> 00:21:41,805
De Finnen beschoten toen de Kirov.
Een granaat trof de machinekamer.
228
00:21:41,960 --> 00:21:45,806
De Kirov verloor vermogen
en trok zich zo snel mogelijk terug.
229
00:21:45,960 --> 00:21:48,691
Het schip werd teruggesleept
naar Kronsjtadt.
230
00:21:51,800 --> 00:21:54,201
Te land verging het de Finnen
minder goed.
231
00:21:54,360 --> 00:21:59,366
Zoals Mannerheim dacht kwam de hoofd-
aanval over de Karelische landengte.
232
00:22:01,040 --> 00:22:07,207
Hier, over een front van circa 80 km, had
Meretskov 120.000 man geconcentreerd...
233
00:22:07,360 --> 00:22:09,681
...ondersteund door 1000 tanks.
234
00:22:09,840 --> 00:22:16,166
Net voor de hoofdlinie was een bufferzone
gecreëerd, 20 tot 45 km diep.
235
00:22:16,320 --> 00:22:21,804
Dorpen waren er vernietigd en voorzien
van boobytraps en er waren mijnen gelegd.
236
00:22:21,960 --> 00:22:25,965
Circa 21.000 Finnen
bemanden versterkingen in deze zone.
237
00:22:26,120 --> 00:22:31,650
Ze moesten de Sovjets uiteenjagen
voor deze de hoofdlinie bereikten.
238
00:22:31,800 --> 00:22:34,246
Op sommige plaatsen lukte dat.
239
00:22:34,400 --> 00:22:39,566
Op de zuidwestkust ontmoetten de Sovjets
felle tegenstand voor Terijoki.
240
00:22:39,720 --> 00:22:44,328
De Finnen deden een tegenaanval in
de nacht van 30 november op 1 december.
241
00:22:44,480 --> 00:22:47,404
Ze wisten het verloren gegane gebied
te heroveren.
242
00:22:47,560 --> 00:22:50,086
Maar elders
trokken de Finnen zich terug...
243
00:22:50,240 --> 00:22:54,006
...soms al bij het gerucht
dat de Sovjets naderden.
244
00:22:54,160 --> 00:22:58,848
Op 4 december stormde een woedende
Mannerheim bij Österman binnen...
245
00:22:59,000 --> 00:23:04,166
...eisend dat de troepen in de bufferzone
zich feller zouden verzetten.
246
00:23:05,000 --> 00:23:09,881
Österman, die de strategie riskant vond
voor de onervaren Finse troepen...
247
00:23:10,040 --> 00:23:14,250
...bood zijn ontslag aan,
wat Mannerheim weigerde te accepteren.
248
00:23:15,760 --> 00:23:21,847
Hadden de Sovjets toen de linie bereikt,
dan had er wellicht een crisis gevolgd.
249
00:23:22,880 --> 00:23:25,008
Maar hun opmars was traag.
250
00:23:25,160 --> 00:23:30,963
Hun enorme gemechaniseerde colonnes
stonden vaak urenlang vast.
251
00:23:33,080 --> 00:23:37,324
Pas op 6 december
bereikte de Sovjet-voorhoede de linie.
252
00:23:37,480 --> 00:23:43,487
En pas op 8 december was er voldoende
artillerie en munitie aangevoerd.
253
00:23:47,080 --> 00:23:49,845
Tegen die tijd ontving Mannerheim
alarmerende meldingen...
254
00:23:50,000 --> 00:23:55,723
...van over de hele, 1000 km lange grens
ten noorden van het Ladogameer.
255
00:23:55,880 --> 00:23:59,930
Een redelijk wegen- en spoorwegennet
liep ten noorden van het meer.
256
00:24:00,080 --> 00:24:06,804
Hierlangs trokken 3 Sovjet-divisies op,
meer dan Mannerheim had verwacht.
257
00:24:06,960 --> 00:24:09,406
Hier lag geen verdedigingslinie.
258
00:24:09,560 --> 00:24:16,045
De verdedigers, het 4e Korps, was te zwak
en moest een mobiele verdediging voeren.
259
00:24:16,200 --> 00:24:21,809
Ze bliezen 'n dam op bij 't Suojarvimeer,
zo'n 16 km vanaf het Ladogameer...
260
00:24:21,960 --> 00:24:27,410
...waardoor de aanvalsroute overstroomde,
voordat het water bevroor.
261
00:24:27,560 --> 00:24:30,404
Op 3 december deden de Finnen
een tegenaanval.
262
00:24:30,560 --> 00:24:34,007
Maar de verschijning van Russische tanks
hield ze tegen.
263
00:24:34,160 --> 00:24:39,530
Ze trokken zich gehaast terug
op de linkeroever van de Aittojoki.
264
00:24:44,400 --> 00:24:46,721
De volgende dag
staken de Sovjets die over.
265
00:24:46,880 --> 00:24:50,043
Ze drongen de Finnen terug tot Tolvajari.
266
00:24:50,200 --> 00:24:53,921
Nu zouden ze om het Ladogameer heen
kunnen trekken...
267
00:24:54,080 --> 00:24:57,402
...om de Mannerheim-linie
van achteren aan te vallen.
268
00:24:59,720 --> 00:25:06,251
In het noorden trokken de 163e en 44e
divisies langzaam op...
269
00:25:06,400 --> 00:25:10,086
...naar de belangrijke wegenkruising
bij Suomussalmi.
270
00:25:10,240 --> 00:25:13,881
Een stadje met normaliter
een inwonertal van circa 4000.
271
00:25:17,080 --> 00:25:21,483
Mannerheim was er zo zeker van dat
de Sovjets daar niet konden vechten...
272
00:25:21,640 --> 00:25:25,531
...dat hij er slechts enkele compagnieën
grenswachten had ingezet.
273
00:25:26,640 --> 00:25:29,484
De Sovjets schoven hen
eenvoudigweg opzij.
274
00:25:30,760 --> 00:25:35,687
Op 7 december rolden de Sovjet-colonnes
Suomussalmi binnen.
275
00:25:35,840 --> 00:25:40,402
Van daaruit konden de Sovjets
westwaarts trekken...
276
00:25:40,560 --> 00:25:43,166
...en zo het land in tweeën snijden.
277
00:25:45,640 --> 00:25:52,000
Los van de tegenslagen bij Hanko was de
eerste week goed gegaan voor de Sovjets.
278
00:25:52,160 --> 00:25:55,801
Nog slechts een week leek hen
te scheiden van de overwinning.
279
00:25:57,360 --> 00:26:02,890
Vol zelfvertrouwen zetten ze een nieuwe
regering op in een bevrijd dorpje.
280
00:26:03,040 --> 00:26:07,807
Een regering die wel in Helsinki zou zijn
in de zeer nabije toekomst.
281
00:26:13,520 --> 00:26:21,120
HET FINSE ANTWOORD
282
00:26:22,360 --> 00:26:25,682
In Helsinki, na die week,
waren veel leden van de regering...
283
00:26:25,840 --> 00:26:29,242
...en hooggeplaatste militairen
de wanhoop nabij.
284
00:26:29,400 --> 00:26:33,450
Een jongere, onervarener bevelhebber
was misschien in paniek geraakt.
285
00:26:33,600 --> 00:26:39,050
Maar dit was Mannerheims vijfde oorlog
en hij overzag alles kalm.
286
00:26:39,200 --> 00:26:42,443
Hij was verrast door de omvang
van de aanvallen...
287
00:26:42,600 --> 00:26:47,561
...maar wist dat dit alles
de Sovjet-bevoorrading te boven ging.
288
00:26:47,720 --> 00:26:53,727
Hoewel de Finnen overal teruggedrongen
waren, was er geen doorbraak geweest.
289
00:26:54,480 --> 00:26:58,280
Mannerheim ging tot actie over.
De commandant van het 4e Korps...
290
00:26:58,440 --> 00:27:02,161
...die de situatie bij het Ladogameer
niet kon beheersen...
291
00:27:02,320 --> 00:27:07,724
...verving hij door Woldemar Hägglund,
een veteraan van de 27e Jagers.
292
00:27:07,880 --> 00:27:10,167
Hij herschikte z'n schaarse troepen.
293
00:27:10,320 --> 00:27:15,486
Hij versterkte het 4e Korps ten noorden
van het Ladogameer, en Suomussalmi.
294
00:27:15,640 --> 00:27:19,565
Maar hij hield het gros van z'n reserves
op de Karelische landengte.
295
00:27:19,720 --> 00:27:24,009
Finland mocht overal terrein verliezen,
behalve daar.
296
00:27:26,600 --> 00:27:34,166
DE AANVAL OP DE MANNERHEIM-LINIE
297
00:27:37,160 --> 00:27:39,447
Meretskov wist
dat aan het Karelische front...
298
00:27:39,600 --> 00:27:44,162
...de Finnen hun troepen
zouden concentreren Summa...
299
00:27:44,320 --> 00:27:50,168
...waar een goed wegennet
van Viipuri naar Helsinki liep.
300
00:27:50,320 --> 00:27:55,201
Dus besloot hij eerst op de oostflank
aan te vallen, bij Taipale...
301
00:27:55,360 --> 00:27:58,330
...waar de linie grensde
aan het Ladogameer.
302
00:27:58,480 --> 00:28:02,963
Meretskov hoopte dat de Finnen
daar hun reserves in zouden zetten...
303
00:28:03,120 --> 00:28:06,442
...waarna de Sovjets
toe zouden slaan bij Summa.
304
00:28:13,440 --> 00:28:17,240
De Sovjets staken de rivier de Taipale
over op 6 december...
305
00:28:17,400 --> 00:28:20,165
...en de linkeroever scheen onverdedigd.
306
00:28:20,320 --> 00:28:24,928
Meer bataljons stormden door wat
een gat in de Mannerheim-linie leek.
307
00:28:25,080 --> 00:28:27,242
Maar het was niet wat het leek.
308
00:28:27,400 --> 00:28:31,041
De Russen betraden
een dodelijke vuurzone...
309
00:28:31,200 --> 00:28:33,965
...die werd bestreken
door Finse artillerie en mitrailleurs.
310
00:28:34,120 --> 00:28:38,125
De eerste Russische golven
werden neer gemaaid.
311
00:28:38,280 --> 00:28:42,968
De Finnen waren verbaasd dat de Russen
meer troepen de val in stuurden.
312
00:28:43,120 --> 00:28:47,728
Ze doorzagen Meretskovs strategie niet:
Het accepteren van zware verliezen...
313
00:28:47,880 --> 00:28:53,922
...om een uitputtingsslag te creëren
en troepen weg te trekken van Summa.
314
00:28:56,280 --> 00:29:03,084
In de ochtend van 14 december begon
de eerste grote Sovjet-beschieting.
315
00:29:29,400 --> 00:29:31,562
Om 11.30 uur hield de beschieting op.
316
00:29:31,720 --> 00:29:36,886
Sovjet-tanks, begeleid door
hechte groepen infanterie, trokken op.
317
00:29:40,040 --> 00:29:43,931
De Finnen wachtten tot de Russen
in de vuurzone kwamen...
318
00:29:44,080 --> 00:29:46,321
...en openden toen het vuur.
319
00:29:46,480 --> 00:29:52,442
Shrapnel veegde door de samengepakte
infanterie en tank na tank werd geraakt.
320
00:29:52,600 --> 00:29:58,926
In slechts vijf minuten werd de aanval
tot staan gebracht en afgeslagen.
321
00:30:00,880 --> 00:30:03,611
Meretskov stuurde nog eens
twee divisies...
322
00:30:03,760 --> 00:30:07,082
...en voerde de artillerie op
tot 84 batterijen.
323
00:30:07,240 --> 00:30:11,643
Hij had gehoopt op een doorbraak,
maar dacht nu dat door de felle strijd...
324
00:30:11,800 --> 00:30:14,280
...de Finse reserves
verbruikt zouden zijn.
325
00:30:14,440 --> 00:30:19,082
En daarvan uitgaande
zou hij het zwaartepunt verleggen.
326
00:30:19,640 --> 00:30:24,089
Om 05.00 uur op 17 december
kwam Meretskovs hoofdaanval...
327
00:30:24,240 --> 00:30:28,928
...op de Mannerheim-linie bij Summa.
De Sovjet-artillerie begon te schieten.
328
00:30:29,080 --> 00:30:33,642
Vijf uur lang ging de beschieting
op en neer over de Finse stellingen.
329
00:30:33,800 --> 00:30:37,521
Het was de zwaarste beschieting,
waar ook ter wereld...
330
00:30:37,680 --> 00:30:42,288
...sinds die aan het Westfront
aan het begin van november 1918.
331
00:30:50,880 --> 00:30:56,011
Over terrein dat niet beschoten werd
trokken Russische genisten op.
332
00:30:56,160 --> 00:30:58,845
Ze moesten mijnen en obstakels
verwijderen.
333
00:30:59,000 --> 00:31:04,086
Achter hen kwamen de tanks,
aanvankelijk begeleid door infanterie.
334
00:31:04,240 --> 00:31:06,811
Maar de onderlinge coördinatie
was slecht:
335
00:31:06,960 --> 00:31:11,807
Toen de tanks oprukten,
raakte de infanterie achterop.
336
00:31:11,960 --> 00:31:18,684
Toen ze dit zagen, openden de Finse
mitrailleur- en mortierteams het vuur.
337
00:31:18,840 --> 00:31:23,926
De tanks rolden allen verder,
naar de linie anti-tankversperringen.
338
00:31:24,080 --> 00:31:29,530
Ze reden tegen de obstakels op
en de voorkant van de tanks kwam omhoog.
339
00:31:29,680 --> 00:31:33,480
Op dat moment
sloegen de Finse anti-tankteams toe.
340
00:31:33,640 --> 00:31:37,531
Op sommige plaatsen wisten de schutters
van de 37 mm-kanonnen...
341
00:31:37,680 --> 00:31:43,050
...hun 2 ponds-granaten
in de buik van de tanks te schieten...
342
00:31:43,200 --> 00:31:47,091
...de aandrijving vernietigend
of de bemanning dodend.
343
00:31:51,520 --> 00:31:57,721
Rondom Summa werd de linie geflankeerd
door meren, die nu dichtgevroren waren.
344
00:31:57,880 --> 00:32:00,850
Omdat de frontale aanvallen
vastgelopen waren...
345
00:32:01,000 --> 00:32:06,882
...stuurde Meretskov colonnes
over de meren, in een flankbeweging.
346
00:32:07,040 --> 00:32:12,126
Maar de meren hadden
rotsachtige, dicht begroeide oevers.
347
00:32:12,280 --> 00:32:17,286
Ze hadden slechts enkele uitgangen
waar de Russen langs konden.
348
00:32:17,440 --> 00:32:20,444
Door goed geplaatst geschut
en hinderlagen...
349
00:32:20,600 --> 00:32:24,207
...werden bij deze uitgangen
slachtpartijen aangericht.
350
00:32:28,720 --> 00:32:32,202
Rond 19 december
werd Meretskov wanhopig.
351
00:32:32,360 --> 00:32:36,888
Hij had Stalin een zege beloofd
voor diens verjaardag op 21 december.
352
00:32:37,040 --> 00:32:42,001
Bataljons moesten over mijnenvelden lopen
om deze zo te ruimen...
353
00:32:42,160 --> 00:32:45,960
...en KV-tanks
werden voor het eerst ingezet.
354
00:32:46,120 --> 00:32:51,968
Een compagnie van deze 47 ton zware
monsters brak door de Mannerheim-linie...
355
00:32:52,120 --> 00:32:57,843
...en drong door in Summa.
Maar deze doorbraak werd afgegrendeld.
356
00:32:58,000 --> 00:33:02,642
De Finnen gingen de daken op
en sprongen op de tanks.
357
00:33:02,800 --> 00:33:09,365
Ze vuurden in de kijkspleten
en gooiden Molotovcocktails op de KV's.
358
00:33:15,120 --> 00:33:18,806
Op 20 december meldden
Meretskovs tankcommandanten...
359
00:33:18,960 --> 00:33:23,568
...dat de aanval op de Mannerheim-linie
hen 250 tanks had gekost...
360
00:33:23,720 --> 00:33:26,769
...voornamelijk in de strijd
rondom Summa.
361
00:33:26,920 --> 00:33:30,288
De verliezen waren ook vreselijk geweest.
362
00:33:35,040 --> 00:33:42,811
TEGENAANVAL
363
00:33:43,920 --> 00:33:47,641
Toen generaal Österman
het slagveld overzag...
364
00:33:47,800 --> 00:33:52,966
...zag hij tientallen uitgebrande tanks
en stapels dode Russen.
365
00:33:53,120 --> 00:33:56,567
Hij vond dat er nu
een tegenaanval moest volgen.
366
00:33:58,920 --> 00:34:00,524
Mannerheim was terughoudender.
367
00:34:00,680 --> 00:34:05,527
Maar ook hij lijkt aangestoken
te zijn geweest door het optimisme.
368
00:34:05,680 --> 00:34:11,050
Om 06.30 uur, op 23 december,
opende de Finse artillerie het vuur.
369
00:34:11,200 --> 00:34:17,367
Toen trokken drie divisies,
de 1e, 4e en 6e, op naar de Russen.
370
00:34:17,520 --> 00:34:23,527
Ze overweldigden de Russische voorposten,
maar daarna nam de tegenstand toe.
371
00:34:23,680 --> 00:34:26,684
Toen de Sovjet-verdediging feller werd...
372
00:34:26,840 --> 00:34:30,606
...vielen de divisies uiteen
in een ongeorganiseerde meute...
373
00:34:30,760 --> 00:34:33,684
...die niet meer reageerde op bevelen.
374
00:34:33,840 --> 00:34:39,449
Mannerheim zag dat het een fiasco werd
en gelastte de aanval af.
375
00:34:40,640 --> 00:34:44,531
De Finnen verloren 1500 man
op 23 december.
376
00:34:44,680 --> 00:34:48,207
Een bittere herinnering
aan de kosten van zulke operaties.
377
00:34:49,000 --> 00:34:55,485
Maar elders wisten de lichtbewapende
Finnen de Sovjets goed te raken.
378
00:34:55,640 --> 00:34:58,291
In de bossen ten noorden
van het Ladogameer...
379
00:34:58,440 --> 00:35:03,241
...konden ski-troepen snel om de flanken
van de Sovjets heen trekken...
380
00:35:03,400 --> 00:35:06,085
...en ze uit onverwachte hoeken
aanvallen.
381
00:35:06,240 --> 00:35:12,088
Deze kleine guerrilla-aanvallen
groeiden uit tot grotere tegenaanvallen.
382
00:35:28,880 --> 00:35:35,001
Die begonnen bij het Ladogameer,
bij Ilomantsi en Tolvajarvi.
383
00:35:37,560 --> 00:35:40,040
Op de Finse Onafhankelijkheidsdag,
6 december...
384
00:35:40,200 --> 00:35:43,124
...toen het zo slecht verliep
voor de Finnen...
385
00:35:43,280 --> 00:35:49,401
...ging kolonel Talvela, een oude vriend
van Mannerheim, naar diens hoofdkwartier.
386
00:35:49,560 --> 00:35:51,767
Mannerheim was kort en bondig.
387
00:35:51,920 --> 00:35:58,644
Alle troepen in de regio Tolvajarvi-
Ilomantsi heetten nu "Groep Talvela'.
388
00:35:58,800 --> 00:36:03,966
De kolonel moest het front stabiliseren,
maar dat was niet eenvoudig.
389
00:36:04,120 --> 00:36:09,081
Talvela zag dat de Finse troepen
bang en gedemoraliseerd waren.
390
00:36:09,240 --> 00:36:12,130
Ze leken zich opnieuw
terug te gaan trekken.
391
00:36:12,280 --> 00:36:18,401
Talvela zag in dat er snel iets moest
gebeuren, voordat het front ineenstortte.
392
00:36:18,560 --> 00:36:23,361
De mannen zouden weer zelfvertrouwen
krijgen door een snelle zege.
393
00:36:23,520 --> 00:36:29,801
Haast roekeloos koos Talvela
een paar van de beste compagnieën uit...
394
00:36:29,960 --> 00:36:35,888
...en stuurde die over het ijs van
het Tolvajarvi-meer voor een aanval.
395
00:36:36,040 --> 00:36:42,446
Om 02.00 uur op 7 december
lagen 140 Finnen met 16 mitrailleurs...
396
00:36:42,600 --> 00:36:49,165
...op een heuvelrug, uitkijkend op een
Russisch bataljon rondom kampvuren.
397
00:36:49,320 --> 00:36:53,166
Zelden hebben troepen zo'n duidelijk,
gemakkelijk doelwit gehad.
398
00:36:53,320 --> 00:36:55,607
De Finnen openden het vuur.
399
00:36:55,760 --> 00:36:59,082
Een hagel van vuur gierde
door de Russische positie.
400
00:36:59,240 --> 00:37:02,961
De groepjes mannen
werden zielige hoopjes.
401
00:37:03,120 --> 00:37:08,445
Toen ze stopten, bewoog er niets meer.
Het hele bataljon was uitgemoord.
402
00:37:08,600 --> 00:37:13,845
De Russen op de flanken openden het vuur,
en vervolgens op elkaar.
403
00:37:14,000 --> 00:37:18,847
De Finnen trokken zich terug
onder de geluiden van een felle strijd:
404
00:37:19,000 --> 00:37:21,651
De Russen maakten elkaar af.
405
00:37:22,760 --> 00:37:26,321
Het nieuws van dit succes
gaf de Finnen nieuwe moed.
406
00:37:26,480 --> 00:37:31,771
De volgende dag, 8 december,
zorgde een eenheid in het noorden...
407
00:37:31,920 --> 00:37:34,526
...voor de vernietiging
van een Russisch bataljon...
408
00:37:34,680 --> 00:37:38,366
...toen dit zich een weg baande
uit een bevroren moeras.
409
00:37:38,520 --> 00:37:43,731
Door deze successen durfde Talvela
een algemene tegenaanval in te zetten.
410
00:37:44,480 --> 00:37:49,611
De volgende twee dagen bleven de Finnen
de Russen in de flanken aanvallen.
411
00:37:49,760 --> 00:37:56,848
Het vroor 25 graden, er lag diepe sneeuw
en de Russen hadden geen ski's.
412
00:37:57,000 --> 00:38:01,642
Terwijl de Finnen aanvielen, probeerden
de Russen vliegtuigen in te zetten.
413
00:38:01,800 --> 00:38:07,409
Dat was goed voor het moreel,
maar ze vonden hun vijand zelden.
414
00:38:10,320 --> 00:38:15,451
Op 21 december staken twee Finse
compagnieën het Tolvajarvi-meer over...
415
00:38:15,600 --> 00:38:18,809
...om Oglajarvi
vanuit het noorden aan te vallen.
416
00:38:19,640 --> 00:38:22,246
Twee compagnieën naderden
vanuit het zuiden.
417
00:38:22,400 --> 00:38:27,247
De Russen hadden alle gebouwen versterkt
en deze moesten vernietigd worden...
418
00:38:27,400 --> 00:38:31,485
...met granaten, Molotovcocktails
en springladingen.
419
00:38:34,400 --> 00:38:40,521
Het was een bloederige strijd, maar
tegen 14.00 uur vertrokken de Russen.
420
00:38:48,520 --> 00:38:53,845
De Finnen rukten twee dagen lang op
en bereikten de Aittojoki op 23 december.
421
00:38:54,000 --> 00:38:56,685
Toen blies Mannerheim de aanval af.
422
00:38:58,400 --> 00:39:03,088
Sinds de start van het offensief
had Talvela's groep van 6000 man...
423
00:39:03,240 --> 00:39:07,962
...2000 slachtoffers geleden,
waaronder 600 doden.
424
00:39:08,120 --> 00:39:11,090
De Finnen telden
meer dan 4000 dode Russen...
425
00:39:11,240 --> 00:39:14,403
...en schatten dat ze er
5000 verwond hadden.
426
00:39:14,560 --> 00:39:17,609
Circa 600 daarvan
waren gevangen genomen.
427
00:39:20,800 --> 00:39:28,400
SLAG OM DE MOTTI'S
428
00:39:28,960 --> 00:39:31,930
In het zuiden, bij het Ladogameer...
429
00:39:32,080 --> 00:39:36,927
...deed generaal Hägglund een aanval
op de Russische 168e divisie...
430
00:39:37,080 --> 00:39:40,971
...die verspreid lag over tientallen
kilometers bevroren wegen.
431
00:39:41,120 --> 00:39:46,889
Toen de Finnen om de Russen heen
trokken, al schietend op de colonnes...
432
00:39:47,040 --> 00:39:51,568
...stopten de Russen
en begonnen ze zich in te graven.
433
00:39:51,720 --> 00:39:56,009
Tegen de tweede week van januari
waren er elf Russische enclaves.
434
00:39:56,160 --> 00:39:58,686
De Finnen noemden deze motti's.
435
00:39:58,840 --> 00:40:02,970
Het ontbrak Hägglund aan mannen
om elke motti onder druk te zetten.
436
00:40:03,120 --> 00:40:05,726
Hij koos dus
voor een mobiele belegering.
437
00:40:05,880 --> 00:40:10,886
Z'n ski-troepen deden steeds
bliksemaanvallen op de Russen.
438
00:40:11,040 --> 00:40:13,884
De meeste motti's waren te sterk
om direct aan te vallen.
439
00:40:14,040 --> 00:40:16,964
Ze bevatten tientallen tanks,
honderden kanonnen...
440
00:40:17,120 --> 00:40:20,124
...en de mannen overleefden
door de paarden te slachten...
441
00:40:20,280 --> 00:40:23,727
...en door de bevoorrading
van de Sovjet-luchtmacht.
442
00:40:26,640 --> 00:40:29,769
De Finnen plaatsten luchtdoelgeschut
rondom de motti's...
443
00:40:29,920 --> 00:40:34,369
...en kopieerden soms de Russische
signalen voor de vliegtuigen.
444
00:40:34,520 --> 00:40:39,401
Dan vielen de voorraden
in hun stellingen, niet bij de Sovjets.
445
00:40:40,840 --> 00:40:45,971
De Russen probeerden ook voorraden
aan te voeren over het Ladogameer.
446
00:40:46,120 --> 00:40:50,045
Maar die colonnes werden vaak aangevallen
door ski-patrouilles.
447
00:40:50,200 --> 00:40:54,125
Toen de bevoorrading afnam,
stonden de enclaves voor de keuze:
448
00:40:54,280 --> 00:40:57,602
Zich overgeven aan de Finnen
of uitbreken.
449
00:40:57,760 --> 00:41:00,730
Ze kozen zonder uitzondering
voor het laatste.
450
00:41:00,880 --> 00:41:06,762
De 3600 Russen in de oost-Lemetti-motti
braken medio januari uit.
451
00:41:06,920 --> 00:41:12,882
Ze wilden de belegeraars overweldigen,
maar werden vernietigend gemitrailleerd.
452
00:41:13,040 --> 00:41:17,011
Na de slachting telden de Finnen
meer dan 3000 dode Russen.
453
00:41:17,160 --> 00:41:21,768
Waaronder een Sovjet-generaal,
omringd door vier dode typistes...
454
00:41:21,920 --> 00:41:24,287
...ieder met een geweer in de hand.
455
00:41:25,960 --> 00:41:30,363
Eind januari waren 8 van de 11 motti's
ten noorden van het Ladogameer...
456
00:41:30,520 --> 00:41:33,603
. .uitgeschakeld
door generaal Hägglunds troepen.
457
00:41:37,640 --> 00:41:45,331
STALIN REAGEERT
458
00:41:47,360 --> 00:41:51,729
In december veroorzaakte het nieuws
uit Finland in het Kremlin ongemak...
459
00:41:51,880 --> 00:41:54,770
...toen ongerustheid,
en ten slotte woede.
460
00:41:54,920 --> 00:41:57,685
Eind december sprak Stalin
met z'n legertop.
461
00:41:57,840 --> 00:42:02,721
Hij wist dat de wereld zijn onvermogen
in Finland vergeleek...
462
00:42:02,880 --> 00:42:06,646
...met Hitlers bliksemzege in Polen,
drie maanden eerder.
463
00:42:06,800 --> 00:42:12,842
Hij liet enkele officieren executeren,
maar er was geen massaal bloedvergieten.
464
00:42:15,240 --> 00:42:21,930
Stalin wist dat de wanprestaties
voortkwamen uit zijn eerdere zuiveringen.
465
00:42:22,080 --> 00:42:26,642
Hij was een overlever, en zijn reactie
op de crisis was pragmatisch.
466
00:42:28,600 --> 00:42:32,730
Het Militaire District Leningrad, dat de
campagne leidde, werd gereorganiseerd.
467
00:42:32,880 --> 00:42:36,407
Het werd de Noordwestelijke Legergroep,
ofwel 'Front'.
468
00:42:36,560 --> 00:42:41,930
Als bevelhebber stelde Stalin
Semjon Konstantovitsj Timosjenko aan...
469
00:42:42,080 --> 00:42:47,769
...een voormalige kuiper, die efficiënt
was gebleken in de Poolse campagne.
470
00:42:47,920 --> 00:42:51,447
Timosjenko reorganiseerde direct
het Noordwestelijke Front.
471
00:42:51,600 --> 00:42:54,922
Hij maakte er twee legers van:
het 7e en het 14e.
472
00:42:55,080 --> 00:43:00,086
Toen hij een nieuwe bevelsstructuur had,
voerde hij nieuwe divisies aan.
473
00:43:02,840 --> 00:43:09,769
Zoals Meretskov beschouwde hij de 16 km
brede corridor bij Summa als cruciaal.
474
00:43:09,920 --> 00:43:16,246
Hier zette hij 10 infanteriedivisies in,
5 tankbrigades en 2800 kanonnen.
475
00:43:16,400 --> 00:43:21,327
Genoeg artillerie voor een verhouding
van 50 kanonnen per kilometer.
476
00:43:23,560 --> 00:43:31,445
TIMOSJENKO'S OFFENSIEF
477
00:43:33,480 --> 00:43:37,485
Eind januari verkenden sovjet-patrouilles
de Mannerheim-linie.
478
00:43:37,640 --> 00:43:43,443
Ze lokaliseerden bunkers en verzamelden
zelfs stukken beton voor een analyse.
479
00:43:43,600 --> 00:43:47,207
Op 1 februari opende de artillerie
van het Front het vuur.
480
00:43:47,360 --> 00:43:52,730
Ze vuurden 300.000 granaten
op de Finnen af in de eerste 24 uur.
481
00:43:52,880 --> 00:43:57,886
Alleen al bij Summa sloegen er
400 granaten per minuut in.
482
00:43:58,040 --> 00:44:03,649
Door deze beschieting begonnen
sommige stellingen uiteen te vallen.
483
00:44:03,800 --> 00:44:08,488
Achter het vuurgordijn trokken
stoottroepen van de 123e divisie op...
484
00:44:08,640 --> 00:44:11,803
...om doorgangen te maken door 't draad,
de mijnenvelden...
485
00:44:11,960 --> 00:44:15,601
...en de anti-tankversperringen
voor de hoofdlinie.
486
00:44:15,760 --> 00:44:20,607
Niet alle bunkers dekten elkaar
en sommige stellingen werden ingenomen.
487
00:44:20,760 --> 00:44:25,129
Maar de Finnen wisten ze bijna altijd
te heroveren.
488
00:44:29,120 --> 00:44:32,886
Rond 10 februari
vielen de Sovjets overal aan.
489
00:44:33,040 --> 00:44:37,409
Ze dwongen de Finnen tot een
uitputtingsslag die ze niet konden winnen.
490
00:44:39,280 --> 00:44:44,002
Tot schrik van de verdedigers
reageerde het Finse geschut niet meer.
491
00:44:44,160 --> 00:44:48,449
De Finnen raakten door hun munitie heen
en hadden strikte orders...
492
00:44:48,600 --> 00:44:52,844
...om niet te vuren,
behalve in extreme noodgevallen.
493
00:44:53,000 --> 00:44:58,166
Finnen zagen gefrustreerd
hoe massa's Russen zich opstelden...
494
00:44:58,320 --> 00:45:00,721
...terwijl hun eigen geschut zweeg.
495
00:45:00,880 --> 00:45:07,240
Ze moesten nu met mitrailleurs, geweren
en mortieren doorbraken voorkomen.
496
00:45:09,080 --> 00:45:12,243
Maar nog steeds
was de Mannerheim-linie intact.
497
00:45:12,400 --> 00:45:18,646
De Russen deden aanvallen over het ijs
van de Finse Golf en het Ladogameer.
498
00:45:18,800 --> 00:45:24,125
Finse kustbatterijen schoten zware
granaten door 't bevroren wateroppervlak.
499
00:45:24,280 --> 00:45:29,650
Shrapnel sneed door de Sovjet-eenheden,
zodat ze moesten vluchten over het ijs...
500
00:45:29,800 --> 00:45:32,201
...waar vele honderden verdronken.
501
00:45:32,360 --> 00:45:36,251
Op 12 februari bedekte dichte mist
de Finse Golf.
502
00:45:36,400 --> 00:45:40,724
De Russen rukten op
tot op 50 meter van de Finse kust...
503
00:45:40,880 --> 00:45:45,841
...toen de mist verdween en ze
en masse werden neergeschoten.
504
00:45:51,160 --> 00:45:56,405
De Finnen behaalden verbluffende zeges,
maar de overmacht was te groot.
505
00:45:56,560 --> 00:45:59,848
Medio februari
bestonden de Finse versterkingen...
506
00:46:00,000 --> 00:46:04,324
...uit jongens van 16
en reservisten van halverwege de 50.
507
00:46:04,480 --> 00:46:08,769
Op 14 februari was het slachtoffertal
rondom Summa kritiek.
508
00:46:08,920 --> 00:46:11,161
Mannerheim trok z'n troepen terug.
509
00:46:11,320 --> 00:46:15,564
Maar zonder Summa werd
de rest van het front onhoudbaar.
510
00:46:17,160 --> 00:46:21,563
Om 16.00 uur op 15 februari gaf
Mannerheim het bevel terug te vallen...
511
00:46:21,720 --> 00:46:25,964
...op een andere linie,
die minder goed versterkt was.
512
00:46:26,120 --> 00:46:29,442
De Sovjets deden er 72 uur over
om die te bereiken.
513
00:46:29,600 --> 00:46:35,004
Tegen 18 februari nam ook de druk
op deze linie toe.
514
00:46:35,160 --> 00:46:38,084
Finse verkenningsvluchten
en afluisterposten gaven aan...
515
00:46:38,240 --> 00:46:42,165
...dat de Sovjets artillerie en enorme
hoeveelheden munitie aanvoerden...
516
00:46:42,320 --> 00:46:45,483
...ter voorbereiding
van weer een enorme beschieting.
517
00:46:45,640 --> 00:46:50,248
Omdat deze linie zwakker was
dan de Mannerheim-linie...
518
00:46:50,400 --> 00:46:55,440
...liet de maarschalk zijn troepen niet
standhouden op die kwetsbare plaatsen.
519
00:46:59,120 --> 00:47:04,604
Tussen 27 en 28 februari vielen
de Finnen terug op de reservelinie...
520
00:47:04,760 --> 00:47:09,641
...zodat Timosjenko's granaten
neervielen op lege loopgraven.
521
00:47:10,880 --> 00:47:16,250
Mannerheim had zijn leger gered,
maar dit lag nu in de laatste linie.
522
00:47:16,400 --> 00:47:22,885
Tegen 2 maart had Timosjenko 30 divisies,
zeker 1200 pantservoertuigen...
523
00:47:23,040 --> 00:47:27,170
...en 2000 vliegtuigen klaarstaan
om de Finnen te vernietigen.
524
00:47:28,960 --> 00:47:33,204
Een dag later deden massa's soldaten
en machines van het 28e Korps...
525
00:47:33,360 --> 00:47:36,250
...een aanval
over het ijs van de Finse Golf.
526
00:47:36,400 --> 00:47:39,563
Ze leden enorme verliezen
door artillerievuur en bombardementen...
527
00:47:39,720 --> 00:47:43,691
...maar vestigden twee bruggenhoofden
ten westen van Viipuri.
528
00:47:43,840 --> 00:47:47,128
Nu was de laatste Finse linie omtrokken.
529
00:47:47,280 --> 00:47:49,965
Mannerheim, die een zware griep had...
530
00:47:50,120 --> 00:47:54,523
...wist dat een trage evacuatie
van Viipuri fataal kon zijn.
531
00:47:54,680 --> 00:47:59,129
Maar als hij het uithield tot de dooi,
misschien slechts nog een week...
532
00:47:59,280 --> 00:48:03,205
...zouden de Russische tanks en kanonnen
vast komen te zitten.
533
00:48:04,040 --> 00:48:09,683
Twee dingen konden Finland redden:
De lente en buitenlandse interventie.
534
00:48:09,840 --> 00:48:12,127
Met name Engeland en Frankrijk.
535
00:48:12,280 --> 00:48:18,481
Helaas was de winter van 1939-'40
een van de langste van de 20e eeuw.
536
00:48:18,640 --> 00:48:22,042
Buitenlandse interventie
bleek net zo denkbeeldig als de lente.
537
00:48:22,200 --> 00:48:25,921
Er kwam wel hulp,
maar dat waren ongetrainde troepen...
538
00:48:26,080 --> 00:48:29,402
...en idealistische vrijwilligers,
met name uit Zweden.
539
00:48:29,560 --> 00:48:34,407
Maar ook eenheden uit andere
Europese landen en de Verenigde Staten.
540
00:48:37,000 --> 00:48:42,131
Op 29 februari gaven de Finse diplomaten
bijna toe aan de Russische eisen...
541
00:48:42,280 --> 00:48:45,489
...toen er een bericht arriveerde
uit Parijs.
542
00:48:45,640 --> 00:48:48,166
De Franse regering
vroeg Finland door te vechten.
543
00:48:48,320 --> 00:48:53,008
Er werden 50.000 soldaten
en 100 bommenwerpers beloofd.
544
00:48:53,160 --> 00:48:57,609
Vanwege deze belofte wezen de Finnen
het aanbod uit Moskou af.
545
00:48:57,760 --> 00:49:01,162
Maar 't Franse aanbod hing af
van Engelse medewerking.
546
00:49:01,320 --> 00:49:06,724
Engeland wilde troepen naar Noorwegen en
Zweden sturen, gericht tegen Duitsland...
547
00:49:06,880 --> 00:49:11,204
...maar Londen wilde niet
in Finland tegen de Russen vechten.
548
00:49:11,360 --> 00:49:15,001
Bovendien kon een interventiemacht
voor Finland...
549
00:49:15,160 --> 00:49:19,882
...alleen met toestemming van Noorwegen
en Zweden door hun territorium.
550
00:49:20,040 --> 00:49:24,568
En dat was iets wat Oslo noch Stockholm
toe zou staan.
551
00:49:24,720 --> 00:49:31,763
De Finnen bleven door deze beloftes
uitermate lang volhouden.
552
00:49:31,920 --> 00:49:37,165
In de nachten van 7 en 8 maart breidden
de Russen hun bruggenhoofden uit.
553
00:49:38,280 --> 00:49:42,968
Hun artillerie kon nu vuren
op de weg tussen Viipuri en Helsinki.
554
00:49:43,120 --> 00:49:48,968
De Finse 23e divisie viel uiteen.
Een bataljon vluchtte naar het westen...
555
00:49:49,120 --> 00:49:52,442
...terwijl andere bataljons
weigerden aan te vallen.
556
00:49:53,640 --> 00:49:58,328
Twee dagen later vroeg Finland Noorwegen
en Zweden om de grenzen te openen...
557
00:49:58,480 --> 00:50:01,051
...wetend dat dit geweigerd zou worden.
558
00:50:01,200 --> 00:50:06,684
De Finse diplomaten wisten al dat ze
toe zouden moeten geven aan de Russen.
559
00:50:06,840 --> 00:50:10,208
Op 13 maart ondertekenden ze
een wapenstilstand..
560
00:50:10,360 --> 00:50:13,807
...die Stalin alles gaf
wat hij maar wilde.
561
00:50:21,040 --> 00:50:28,811
HET EINDRESULTAAT
562
00:50:31,440 --> 00:50:35,843
De Winteroorlog had slechts
105 dagen geduurd.
563
00:50:36,000 --> 00:50:40,722
Finland betreurde 25.000 doden
en 43.500 gewonden...
564
00:50:40,880 --> 00:50:44,202
...op een totale bevolking
van minder dan 4 miljoen.
565
00:50:44,360 --> 00:50:48,604
De Sovjet-verliezen waren groter:
minstens 250.000 doden...
566
00:50:48,760 --> 00:50:51,331
...en een zelfde aantal gewonden.
567
00:50:51,480 --> 00:50:54,245
De Finnen namen 5000 Russen gevangen.
568
00:50:54,400 --> 00:50:58,689
Een gering aantal, dat veel zegt
over de aard van de strijd.
569
00:50:58,840 --> 00:51:04,404
Hoewel Finland had moeten opgeven,
had het een enorme reputatie gekregen.
570
00:51:04,560 --> 00:51:07,086
Een natie waar je geen loopje mee nam.
571
00:51:07,240 --> 00:51:10,323
In tegenstelling daarmee,
ondanks de eindzege...
572
00:51:10,480 --> 00:51:14,769
...was de reputatie van het Sovjet-leger
zwaar beschadigd.
573
00:51:14,920 --> 00:51:19,721
Amerikaanse en Britse waarnemers zagen
de USSR als een derderangs macht.
574
00:51:19,880 --> 00:51:24,090
Een zielige reus,
niet in staat om zichzelf te verdedigen.
575
00:51:24,240 --> 00:51:26,481
Zo zagen ook de Duitsers het.
576
00:51:26,640 --> 00:51:30,326
In april 1940 vergaderde
de Opperste Militaire Sovjet...
577
00:51:30,480 --> 00:51:36,442
...om lering te trekken uit de oorlog
en radicale hervormingen door te voeren.
578
00:51:36,600 --> 00:51:39,001
Het was net op tijd.57693
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.