Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:06,000 --> 00:00:12,074
-= www.SubtitleDB.org =-
2
00:00:28,160 --> 00:00:32,160
www.titlovi.com
3
00:00:35,160 --> 00:00:36,800
Topli suncani zraci...
4
00:00:36,840 --> 00:00:38,960
... i kristalno cista voda.
5
00:00:39,280 --> 00:00:40,920
To je karipski koktel...
6
00:00:41,000 --> 00:00:44,640
... koji primamljuje hiljade
posetilaca svake godine.
7
00:00:47,960 --> 00:00:51,520
Ove tople vode su savrsene...
8
00:00:51,640 --> 00:00:54,560
... za njihovo najvece staniste na
planeti:
9
00:00:55,200 --> 00:00:57,760
koralni grebeni.
10
00:01:13,320 --> 00:01:15,200
Ali ovaj predivni svet...
11
00:01:15,280 --> 00:01:17,240
... se takodje suocava sa opasnostima.
12
00:01:21,040 --> 00:01:22,800
Hiljade brodova se naslo...
13
00:01:22,801 --> 00:01:24,680
... na karipskim koralnim
grebenima.
14
00:01:30,040 --> 00:01:33,680
Danas, pirata i njihovih dublona
(stari �panski zlatnik), vise nema.
15
00:01:33,800 --> 00:01:36,560
Ali jos uvek postoji blago koje
treba otkriti...
16
00:01:36,880 --> 00:01:38,280
... zivo blago...
17
00:01:38,400 --> 00:01:41,960
... na karipskim grebenima i
olupinama.
18
00:01:48,240 --> 00:01:50,200
Kroz Karibe je protkano...
19
00:01:50,280 --> 00:01:53,000
... vise od 7.000 ostrva...
20
00:01:53,320 --> 00:01:57,240
... sa prastarim plazama,
okruzenim koralnim grebenima.
21
00:02:04,880 --> 00:02:07,680
Mnogi od ovih ostrva, formiraju
dugacak lanac...
22
00:02:07,760 --> 00:02:09,640
... koji stvara nasip...
23
00:02:09,840 --> 00:02:12,480
... izmedju surovog Atlantskog okeana
na istoku...
24
00:02:12,680 --> 00:02:16,600
... i toplih, sigurnih voda
Karipskog mora.
25
00:02:23,400 --> 00:02:25,240
Mnogi od ovih grebena...
26
00:02:25,480 --> 00:02:27,920
... idu paralelno sa obalom
ostrva.
27
00:02:29,800 --> 00:02:31,640
Oni pomazu u zastiti obalske
linije...
28
00:02:31,680 --> 00:02:33,880
... od stalnog naleta talasa.
29
00:02:34,840 --> 00:02:38,520
Takodje su i podrska, raznim
vrstama zivotnih oblika.
30
00:02:54,280 --> 00:02:58,200
Mnoge vrste ovih riba i korala,
ne zive ni na jednom drugom mestu.
31
00:03:00,280 --> 00:03:03,400
Pokretacka snaga, koja stoji iza
cele ove zajednice...
32
00:03:03,920 --> 00:03:06,040
... je koralni greben.
33
00:03:13,040 --> 00:03:15,120
Ribe kao plavi hirurg...
34
00:03:15,121 --> 00:03:17,920
... hrane se algama koje rastu
na grebenu...
35
00:03:18,160 --> 00:03:20,640
... sto pomaze da koral
ostane zdrav.
36
00:03:31,080 --> 00:03:33,400
Ostale ribe dolaze ovde
da se ociste...
37
00:03:33,880 --> 00:03:37,160
... na posebnim mestima za ciscenje,
koji se nalaze uz i niz greben.
38
00:03:38,920 --> 00:03:41,200
Ribe kao kreolski morski
grgec...
39
00:03:41,320 --> 00:03:43,600
... navracaju, da bi bili ociscene
od vrha, do repa.
40
00:03:44,200 --> 00:03:45,480
Tako ostaju zdravije...
41
00:03:45,560 --> 00:03:47,880
.. dok je naplata za njihovu
malu negu...
42
00:03:47,920 --> 00:03:49,680
... hrana.
43
00:03:54,640 --> 00:03:58,320
U ovoj usluzi nema gubitnika...
44
00:03:58,680 --> 00:04:01,880
... ali ipak zahteva, nezan dodir.
45
00:04:05,200 --> 00:04:08,520
Morski racici sredjuju cak i
najosetljivije delove.
46
00:04:16,480 --> 00:04:18,600
Oni delikatno lebde oko
posluzenja...
47
00:04:18,640 --> 00:04:21,520
... izmedju skrga crvene ribe
(lat. Epinephelus guttatus).
48
00:04:24,280 --> 00:04:26,920
Cak ribama ociste i zube.
49
00:04:29,240 --> 00:04:31,200
Drugi koriste greben kao zaklon.
50
00:04:31,400 --> 00:04:33,000
Karipske grebenske sipe...
51
00:04:33,080 --> 00:04:36,120
... su izvanredni umetnici u brzoj
promeni izgleda.
52
00:04:37,080 --> 00:04:38,440
Menjaju boje...
53
00:04:38,560 --> 00:04:41,160
... oblike... i sam oblik grebena...
54
00:04:41,480 --> 00:04:43,440
... da bi zavarali predatore.
55
00:04:48,680 --> 00:04:50,320
Kada opasnost prodje...
56
00:04:50,360 --> 00:04:52,120
... oni menjaju boju ponovo.
57
00:04:52,240 --> 00:04:56,160
Ali ovaj put, da bi komunicirali
sa drugim sipama.
58
00:04:58,560 --> 00:05:01,680
Muzjak koji se udvara zenki, isijava
svetlobelo sa jedne strane...
59
00:05:01,800 --> 00:05:03,240
... da odbije suparnike...
60
00:05:04,000 --> 00:05:08,480
... ali zenki pokazuje svoju tamniju,
divlju stranu.
61
00:05:38,080 --> 00:05:41,080
Zenki se, izgleda, dopada njegova
prava boja...
62
00:05:41,600 --> 00:05:45,240
... i konacno, prihvata njegovu
spermu kao dar.
63
00:05:51,480 --> 00:05:54,520
Ali ne bi bilo ove guzve i
meteza...
64
00:05:54,680 --> 00:05:57,000
... bez samog grebena.
65
00:06:01,200 --> 00:06:03,640
A mnogi grebeni ne bi postojali...
66
00:06:04,080 --> 00:06:06,240
... bez ostrva.
67
00:06:09,920 --> 00:06:11,400
Od nekoliko metara...
68
00:06:11,480 --> 00:06:14,400
... do vise od 160 km u sirinu...
69
00:06:14,800 --> 00:06:18,280
... hiljade karipskih ostrva, na
plitkoj vodi...
70
00:06:18,400 --> 00:06:20,560
... gde se linija obale susrece sa
morem.
71
00:06:21,120 --> 00:06:24,640
Idealan pocetak za grebene da
nastaju.
72
00:06:56,240 --> 00:06:59,240
Iako izgledaju kao podvodna
basta...
73
00:06:59,840 --> 00:07:04,400
... grebeni su sastavljeni od miliona
i miliona sicusnih zivorinja.
74
00:07:07,160 --> 00:07:09,960
Te zivotinje su koralni polipi...
75
00:07:10,160 --> 00:07:12,880
... i zive zajedno u velikim
kolonijama...
76
00:07:13,120 --> 00:07:16,040
... stvarajuci zamrsenu strukturu
grebena.
77
00:07:19,240 --> 00:07:22,440
To su meki korali, koji lice
na biljke...
78
00:07:22,720 --> 00:07:24,600
... njisuci se od vodene struje...
79
00:07:24,760 --> 00:07:26,560
... kao na neznom povetarcu.
80
00:07:29,800 --> 00:07:31,640
Ali pravi graditelji grebena..
81
00:07:31,760 --> 00:07:34,280
... i temelj celog ovog okruzenja...
82
00:07:34,480 --> 00:07:35,800
... su cvrsti korali...
83
00:07:35,960 --> 00:07:37,520
... kao ovaj mozak koral...
84
00:07:37,521 --> 00:07:40,760
... koji mogu da narastu, skoro
dva metra u sirinu.
85
00:07:42,840 --> 00:07:45,720
Tvrdi korali imaju snazan,
spoljasnji skelet...
86
00:07:45,840 --> 00:07:49,000
... i vremenom, oni formiraju
kicmu grebena...
87
00:07:49,080 --> 00:07:51,600
... na kojoj ostatak zajednice, moze
da raste.
88
00:07:55,400 --> 00:07:59,920
Sav ovaj gradjevinski posao se
tankuje cistom, karipskom vodom...
89
00:08:00,600 --> 00:08:02,800
... i tropskim suncem.
90
00:08:03,920 --> 00:08:06,600
Korali dobijaju dosta svetlosti...
91
00:08:06,720 --> 00:08:07,840
... sto je od zivotne vaznosti...
92
00:08:08,000 --> 00:08:11,840
... zato sto unutar korala, zive
male biljke:
93
00:08:11,960 --> 00:08:13,080
Alge.
94
00:08:13,280 --> 00:08:15,200
Sto pomaze njihovoj ishrani.
95
00:08:18,640 --> 00:08:21,600
Alge pretvaraju suncevu svetlost
u hranljive sastojke...
96
00:08:21,640 --> 00:08:24,160
... koje korali koriste, da bi
sagradili greben.
97
00:08:27,600 --> 00:08:31,760
Cvrsti korali dobijaju i do 90%
hrane na ovaj nacin.
98
00:08:33,720 --> 00:08:36,160
Ali, iako zavise od dnevne
svetlosti...
99
00:08:36,680 --> 00:08:40,000
... nocu korali stvarno ozive.
100
00:08:52,760 --> 00:08:57,960
Tada se koralni polipi, usude
da izadju iz svojih zasticenih ljustura.
101
00:09:02,640 --> 00:09:05,440
I pretvaraju se u malecke
predatore.
102
00:09:06,040 --> 00:09:07,320
Masuci svojim pipcima...
103
00:09:07,440 --> 00:09:09,600
... koji su prekriveni celijama sa
zaokama...
104
00:09:09,640 --> 00:09:12,160
... hvataju u zamku, planktone
koji prolaze.
105
00:10:01,440 --> 00:10:04,520
Jedan od najpametnijih karipskih
lovaca...
106
00:10:04,560 --> 00:10:07,360
... vreba sa grebena nocu.
107
00:10:16,560 --> 00:10:19,000
Mnogobrojne boje, karipske
hobotnice...
108
00:10:19,120 --> 00:10:21,640
... su savrsena kamuflaza.
109
00:10:33,640 --> 00:10:35,480
Mada, ako ste riba...
110
00:10:35,680 --> 00:10:38,000
... bilo kakva boja, mirise na
opasnost.
111
00:10:58,480 --> 00:11:02,600
Ako joj cak ni osam ruku
ne da prednost, hobotnica...
112
00:11:02,760 --> 00:11:06,680
... ima druge trikove, u svojoj
sarenoj ponudi.
113
00:11:10,680 --> 00:11:13,440
Ovo je poznato kao "hranjenje
pomocu mreze".
114
00:11:13,840 --> 00:11:15,520
Ona jednostavno sedi mirno...
115
00:11:15,600 --> 00:11:18,000
... i rasiri svoje ruke kao mrezu.
116
00:11:19,440 --> 00:11:22,040
Tako da ce bilo koja riba, koja
se krije medju koralima...
117
00:11:22,080 --> 00:11:25,400
... videti da je put za bekstvo... blokiran.
118
00:11:38,760 --> 00:11:40,960
Zahvaljujuci ovom izboru
taktike...
119
00:11:41,320 --> 00:11:46,840
... nece proci mnogo, pre nego sto lukava
hobotnica, iznenada uhvati nekoga.
120
00:11:50,560 --> 00:11:53,360
Pojesce skoro sve...
121
00:11:53,800 --> 00:11:54,960
... racice...
122
00:11:55,000 --> 00:11:55,960
... krabe...
123
00:11:56,040 --> 00:11:57,200
... ribu...
124
00:11:57,280 --> 00:11:59,120
... cak i drugu hobotnicu.
125
00:12:12,840 --> 00:12:16,960
Mnogi od karipskih koralnih
grebena, okruzuju ostrvo.
126
00:12:17,160 --> 00:12:20,160
I nalaze se nadomak obale.
127
00:12:24,800 --> 00:12:28,240
Ali drugi koralni grebeni, se
nalaze na moru.
128
00:12:32,480 --> 00:12:35,880
Spanci su obicno nazivali ovaj
predeo povrsine mora...
129
00:12:35,960 --> 00:12:39,480
... "Baja Mar" ili plitko more.
130
00:12:39,760 --> 00:12:42,840
Sada je ono deo Bahama.
131
00:12:52,360 --> 00:12:56,000
Ovi topli plicaci i pescani
sprudovi se prostiru miljama.
132
00:12:56,560 --> 00:12:59,880
Pa cak i ovde, daleko od
drugih ostrva...
133
00:13:00,120 --> 00:13:03,200
.. voda je istackana koralnim
vrhovima.
134
00:13:05,360 --> 00:13:10,080
Ove izdvojene spoljne manifestacije
su ovde poznate kao bomiji.
135
00:13:14,680 --> 00:13:16,600
Na nekim delovima Kariba...
136
00:13:16,800 --> 00:13:19,600
... ovi bomiji cuvaju skrivena
blaga.
137
00:13:24,200 --> 00:13:26,840
150 km severno od
Dominikanske Republike...
138
00:13:26,880 --> 00:13:31,200
... lezi predeo plitkog, koralnog mora,
koji se zove Silverbanks(pescani sprud).
139
00:13:32,200 --> 00:13:34,920
Ime je dobio po gomili srebrnog
blaga...
140
00:13:34,921 --> 00:13:39,920
... koje je izgubljeno ovde, 1600-te godine,
kada je potonula spanska galija.
141
00:13:42,360 --> 00:13:46,840
Danas, ove plitke vode jos uvek
skrivaju veliko blago...
142
00:13:47,160 --> 00:13:49,760
... ali veoma drugacije vrste.
143
00:14:03,360 --> 00:14:05,680
Svake godine, izmedju decembra i
aprila...
144
00:14:05,720 --> 00:14:10,240
... oko 3.000 grbavih kitova,
prolazi kroz Silver Banks.
145
00:14:10,800 --> 00:14:13,880
Voda treperi od njihove pesme.
146
00:14:35,640 --> 00:14:37,640
Samo muzjaci pevaju.
147
00:14:37,840 --> 00:14:40,240
Svaka pesma traje i do pola
sata...
148
00:14:40,320 --> 00:14:43,400
... i moze se cuti i na razdaljini
od preko 30 km.
149
00:14:51,960 --> 00:14:54,880
Pesma se menja postepeno, iz
godine u godinu...
150
00:14:54,960 --> 00:14:57,240
... i cak se cini da ima lokalni
naglasak...
151
00:14:57,720 --> 00:15:00,680
... ali niko ne zna sta tacno znaci.
152
00:15:04,200 --> 00:15:07,760
Mozda pevaju serenadu, da privuku
zenku.
153
00:15:15,360 --> 00:15:18,560
Zenka u prolazu... okleva.
154
00:15:25,640 --> 00:15:27,920
Da li je ovaj muzjak pogodio
pravi ton?
155
00:15:35,200 --> 00:15:36,920
Sto se vise priblizavaju jedno
drugom...
156
00:15:37,000 --> 00:15:40,480
... ona pocinje da flertuje sa njim,
sto je ponekad poznato kao...
157
00:15:40,600 --> 00:15:43,040
... ples zaljubljenih.
158
00:15:49,400 --> 00:15:52,400
Jedan od najvecih akrobata,
od svih kitova...
159
00:15:52,440 --> 00:15:53,840
... sto ovo udvaranje pokazuje...
160
00:15:53,960 --> 00:15:56,240
... sa svojim neznim kontaktom
telima...
161
00:15:56,320 --> 00:15:59,000
... pokazujuci nezniju stranu kitova.
162
00:16:36,440 --> 00:16:40,600
Ova ljubavna pesma, izgleda,
pokazuje svoju magiju.
163
00:17:04,280 --> 00:17:07,360
Uglavnom, ponasanje grbavih
kitova je jos uvek misterija.
164
00:17:07,880 --> 00:17:10,520
I njihov ljubavni zivot, ostaje
u velikoj meri...
165
00:17:10,720 --> 00:17:12,480
... privatna stvar.
166
00:17:15,720 --> 00:17:18,840
Mada, nije svaka zenka ovde da
nadje muzjaka.
167
00:17:19,840 --> 00:17:23,680
Silverbanks obezbedjuje ogromni
bazen za porodjaje.
168
00:17:27,520 --> 00:17:29,960
Ovi mirni, topli plicaci...
169
00:17:30,080 --> 00:17:33,400
... su savrseno mesto za mlade
kitove, da nauce da plivaju.
170
00:17:49,920 --> 00:17:51,520
4 metra dug po rodjenju...
171
00:17:51,600 --> 00:17:53,520
... i sa tezinom preko jedne
tone...
172
00:17:53,840 --> 00:17:57,560
... mladunceva veza sa majkom,
je neverovatno jaka.
173
00:18:02,640 --> 00:18:04,440
Oni ostaju priljubljeni...
174
00:18:04,520 --> 00:18:07,960
... dok majka uci svoju bebu da
pliva i roni...
175
00:18:08,240 --> 00:18:12,160
... neprekidno joj dajuci podrsku,
neznim gurkanjem i milovanjem.
176
00:18:16,960 --> 00:18:20,280
Ovde, u udobnosti ovog
bezbednog, koralnog raja...
177
00:18:20,560 --> 00:18:23,400
... majka i mladunce ostvaruju
svoju blisku povezanost...
178
00:18:23,480 --> 00:18:25,600
... koja moze da potraje do
jedne godine.
179
00:18:33,480 --> 00:18:36,160
Do marta, kitovi ce morati da
se presele.
180
00:18:36,360 --> 00:18:39,840
Vracaju se u njihovo podrucje gde se
hrane, u hladnom, severnom Atlantiku.
181
00:18:40,600 --> 00:18:43,640
Ali ovaj mladunac ce se vratiti u
ove zasticene vode...
182
00:18:43,680 --> 00:18:45,280
... u mnogo narednih godina.
183
00:18:52,360 --> 00:18:54,760
Nisu svi grebeni bezbedni raj.
184
00:19:01,200 --> 00:19:06,480
Tokom vekova, poslali su hiljade
brodova i mornara u vodenu grobnicu.
185
00:19:07,040 --> 00:19:09,160
Za jedan ozloglaseni ostrvski
greben...
186
00:19:09,200 --> 00:19:12,360
... se tvrdi da je kriv za preko
300 brodoloma.
187
00:19:16,040 --> 00:19:18,440
Ali od svih brodoloma na Karibima...
188
00:19:18,840 --> 00:19:22,040
... jedna tragicna prica se
izdvaja od ostalih.
189
00:19:28,080 --> 00:19:29,440
Rona.
190
00:19:29,520 --> 00:19:32,000
90 metara dugacak, kraljevski
postanski parobrod...
191
00:19:32,080 --> 00:19:37,600
... lezi na Black Rock Point-u,
na Britanskim Devicanskim ostrvima.
192
00:19:42,160 --> 00:19:48,080
1867-te, ovaj brod je pod udarima
vetra, naleteo na greben, u jednom od
poslednjih uragana u godini.
193
00:19:48,800 --> 00:19:51,040
Sa strasnim brojem izgubljenih
zivota.
194
00:19:55,640 --> 00:19:57,240
Na vrhuncu oluje...
195
00:19:57,320 --> 00:20:00,520
... kapetan je naredio putnicima,
da se zavezu za krevete...
196
00:20:00,560 --> 00:20:02,120
... zbog sopstvene bezbednosti.
197
00:20:07,440 --> 00:20:09,040
Nedugo posle toga...
198
00:20:09,240 --> 00:20:11,120
... on je pao sa palube u more...
199
00:20:11,600 --> 00:20:13,360
... i nikada vise nije vidjen.
200
00:20:14,600 --> 00:20:17,320
Pod naletima jakog vetra i
visokih talasa...
201
00:20:17,400 --> 00:20:19,600
... Rona je udarila o greben.
202
00:20:20,920 --> 00:20:23,240
Morska voda je potopila
masinsku sobu...
203
00:20:23,400 --> 00:20:24,800
... kotlovi su eksplodirali...
204
00:20:25,440 --> 00:20:27,600
... i ona je momentalno potonula.
205
00:20:29,640 --> 00:20:32,600
Od 147 putnika i posade...
206
00:20:33,040 --> 00:20:35,240
... samo je njih 23-oje prezivelo.
207
00:20:37,240 --> 00:20:41,120
Sada, samo barakude patroliraju
palubom.
208
00:20:46,600 --> 00:20:49,920
Na Roni je sada sasvim
drugi oblik zivota.
209
00:20:50,440 --> 00:20:53,600
Prvo su ribe zahtevale pravo
na olupinu.
210
00:20:55,800 --> 00:20:58,160
Olupina nudi zaklon od struja...
211
00:20:58,280 --> 00:21:01,360
... i skloniste od predatora na grebenu.
212
00:21:08,120 --> 00:21:12,280
Isprva, ova gvozdena olupina im je
verovatno izgledala kao novo i
strano okruzenje.
213
00:21:14,840 --> 00:21:18,760
Ali vremenom, pocela je da
lici na dom.
214
00:21:21,280 --> 00:21:24,160
Iako vecina korala raste
sporo...
215
00:21:24,360 --> 00:21:29,680
... da bi im na kraju, skelet postao
oblozen citavim kaleidoskopom zivota.
216
00:21:34,200 --> 00:21:37,840
Dok posle skoro jednog i po veka...
217
00:21:37,920 --> 00:21:40,280
... postane tesko razlikovati,
gde se zavrsava Rona...
218
00:21:40,600 --> 00:21:42,600
... a gde pocinje greben.
219
00:21:52,840 --> 00:21:55,600
Mnoge ribe se ovde osecaju
kao kod kuce...
220
00:21:56,000 --> 00:21:59,240
... da na brodu prave zalihu,
njihove najvrednije imovine.
221
00:22:02,280 --> 00:22:04,640
Ove ljubicaste mrlje, lice
na korale...
222
00:22:04,840 --> 00:22:07,960
... ali su u stvari jaja Sergeant Major
ribe (kod nas poznata kao "damsel").
223
00:22:12,720 --> 00:22:17,160
Posto mu je partnerka izlegla
200.000 jaja...
224
00:22:17,440 --> 00:22:20,120
... posao muzjaka je da cuva
leglo.
225
00:22:23,200 --> 00:22:24,600
On cisti ostatke...
226
00:22:24,601 --> 00:22:27,480
... i odbija uljeze dok se
jaja izlegu...
227
00:22:27,680 --> 00:22:30,120
... 6 dana posle oplodnje.
228
00:22:53,400 --> 00:22:57,320
Dok god ribe, i ostale divlje zivotinje
koje se nadju ovde, hoce...
229
00:22:57,400 --> 00:23:01,040
... olupina ce im biti dobar dom,
kao i bilo koji greben.
230
00:23:10,080 --> 00:23:12,840
Brodovi jos uvek upadaju
u nevolje zbog grebena...
231
00:23:12,880 --> 00:23:15,120
... i tonu, s kraja na kraj Kariba.
232
00:23:19,280 --> 00:23:22,960
Ali ove olupine su sjajan dom
za morski zivot...
233
00:23:23,560 --> 00:23:26,520
... tako da mi ne cekamo stalno,
da se dogodi nesreca.
234
00:23:32,000 --> 00:23:35,120
Stotine brodova se sada
potapa namerno...
235
00:23:35,121 --> 00:23:38,000
.. da bi se napravili novi, vestacki
koralni grebeni.
236
00:23:38,720 --> 00:23:41,960
Svasta moze da se nadje
na morskom dnu.
237
00:23:43,560 --> 00:23:47,280
Cak je i stari avion spusten dole.
238
00:23:59,720 --> 00:24:04,600
Kakva god da je roba nekada prevozena
ovom ladjom, odavno je nestala.
239
00:24:05,040 --> 00:24:07,160
Zamenjena teretom...
240
00:24:07,200 --> 00:24:09,080
... drugacije vrste.
241
00:24:18,960 --> 00:24:22,400
U ovom slucaju: "sestra" ajkula
drzi posed.
242
00:24:22,920 --> 00:24:26,760
One provode vecinu dana
naslagane u tromim grupama.
243
00:24:29,480 --> 00:24:31,280
Za razliku od vecine ajkula...
244
00:24:31,281 --> 00:24:33,320
... one ne moraju da se
krecu da bi disale...
245
00:24:33,920 --> 00:24:36,520
... vec ispumpavaju vodu preko
svojih skrga.
246
00:24:37,240 --> 00:24:38,640
Ovo sto lici na ocnjake...
247
00:24:38,720 --> 00:24:40,400
... su osetljivi mesnati organi...
248
00:24:40,480 --> 00:24:45,040
... koji se zovu barbels(riblji brkovi),
koriste se za dodir i za ukus.
249
00:24:46,760 --> 00:24:48,680
I za nalazenje plena.
250
00:24:52,480 --> 00:24:54,760
Ali druge ribe su bezbedne
tokom dana...
251
00:24:55,080 --> 00:24:57,480
... ajkula "sestra" lovi samo nocu.
252
00:25:10,600 --> 00:25:14,800
Ajkule su prisvojile svaki
centimetar ove olupine.
253
00:25:25,200 --> 00:25:29,960
Ovi vestacki grebeni, nisu popularni
samo kod divljih zivotinja.
254
00:25:33,120 --> 00:25:35,560
Turisti dolaze da rone kod
olupina...
255
00:25:35,640 --> 00:25:40,360
... sto pomaze Karibima da budu, jedna
od vrhunskih destinacija za odmor.
256
00:25:52,000 --> 00:25:56,200
Vise od 20 miliona ljudi odsedne
ovde svake godine.
257
00:25:56,320 --> 00:26:00,200
A to je bez dodatnih 10 miliona
koji dodju ovde krstarecim brodovima.
258
00:26:05,800 --> 00:26:09,160
Svi hoce svoje malo parce raja.
259
00:26:21,680 --> 00:26:24,920
Mnogi posetioci ne stignu
dalje od plaza...
260
00:26:25,280 --> 00:26:26,680
... ali veci avanturisti...
261
00:26:26,880 --> 00:26:29,600
... umoce svoje prste u
podvodni svet.
262
00:26:33,680 --> 00:26:36,120
Raza mozda izgleda nezno i
bezopasno...
263
00:26:36,480 --> 00:26:38,760
... ali ona ima zaoku na
svom repu.
264
00:26:42,040 --> 00:26:46,400
Turistima bi mudrije bilo da
se klone raza.
265
00:26:48,960 --> 00:26:51,600
Pa, sta se ovde desava?
266
00:26:58,680 --> 00:27:03,440
Svake godine, hiljade ljudi dolazi na
ove pescane sprudove, na velikom
Kajmanskom ostrvu...
267
00:27:03,600 --> 00:27:05,880
... zbog bliskog susreta sa
razama.
268
00:27:09,400 --> 00:27:10,920
Oni donose hranu...
269
00:27:11,120 --> 00:27:12,920
... a raze su zaduzene za
predstavu.
270
00:27:14,640 --> 00:27:16,960
Mozda lici kao recept za nevolju...
271
00:27:17,120 --> 00:27:20,240
... ali cini se da i raze uzivaju
u kontaktu.
272
00:27:21,520 --> 00:27:24,400
Mozda im sluzimo kao dobro
mesto za cesanje.
273
00:27:40,840 --> 00:27:43,520
Raze su stvorene za plicake...
274
00:27:44,320 --> 00:27:46,800
... ali ono sto cini Kajmanska ostrva
posebnim...
275
00:27:46,840 --> 00:27:48,840
... je njihova dubina.
276
00:27:48,960 --> 00:27:53,360
Gde se greben zavrsava, a
pocinje otvoreno more.
277
00:28:14,880 --> 00:28:18,040
Ovde se greben postepeno gubi
na morskom dnu...
278
00:28:18,120 --> 00:28:19,960
... stotinama metara ispod.
279
00:28:25,120 --> 00:28:27,920
Ove podvodne stene se zovu...
280
00:28:28,000 --> 00:28:29,240
... drop-off(padina).
281
00:28:33,840 --> 00:28:36,760
Nedaleko od njih, Kajmanskim
ostrvima se protezu jame...
282
00:28:36,800 --> 00:28:39,400
... dublje od 7 km.
283
00:28:39,880 --> 00:28:43,600
To je najdublja poznata tacka
Karipskog mora.
284
00:28:51,960 --> 00:28:53,640
Na vrhu ovih padina...
285
00:28:53,680 --> 00:28:55,480
... gde jos uvek ima
dovoljno svetlosti...
286
00:28:55,840 --> 00:28:58,720
... mogu se naci i cvrsti i
meki korali.
287
00:29:03,000 --> 00:29:05,160
Ali sto se vise spustate u
ponor...
288
00:29:05,440 --> 00:29:08,920
... stvari pocinju da se menjaju.
289
00:29:12,920 --> 00:29:17,040
Ovde dole, ulazite u sasvim
drugaciji svet.
290
00:29:23,880 --> 00:29:27,440
Tvrdi grebeni, sagradjeni od korala
kojima treba svetlost...
291
00:29:27,560 --> 00:29:29,280
... bore se da prezive.
292
00:29:30,000 --> 00:29:31,600
Ali 30 metara dublje...
293
00:29:31,920 --> 00:29:33,560
... skoro da ih nema.
294
00:29:39,200 --> 00:29:41,240
U ovim tamnim vodama...
295
00:29:41,280 --> 00:29:44,720
... svi korali su mesozderi.
296
00:29:48,360 --> 00:29:51,480
Oni ispustaju krte, isprepletane
prste...
297
00:29:51,481 --> 00:29:54,240
... da uhvate komade hrane
koji padaju odozgo.
298
00:30:02,160 --> 00:30:03,880
To nije lak zivot.
299
00:30:04,560 --> 00:30:08,760
Neki korali u dubokom moru,
rastu samo nekoliko milimetara
godisnje.
300
00:30:25,800 --> 00:30:28,520
Neke od ovih cudnih, predivnih
struktura...
301
00:30:28,521 --> 00:30:30,680
... su nasle iznenadjujuci dom...
302
00:30:31,000 --> 00:30:34,400
... na vise od 200 metara ispod
povrsine mora.
303
00:30:42,000 --> 00:30:44,400
Teretni brod.
304
00:30:47,440 --> 00:30:50,440
Otkad je potonuo, 1976-te...
305
00:30:50,840 --> 00:30:55,560
... glava mu viri iz zida padine, posto
je potonuo zabivsi se kao ekser.
306
00:30:57,480 --> 00:30:59,440
Ako ovaj greben ikada popusti...
307
00:30:59,720 --> 00:31:04,560
... brod ce pasti jos pola kilometra,
u gustu tamnu dubinu.
308
00:31:08,680 --> 00:31:09,960
Ali za sada...
309
00:31:10,200 --> 00:31:14,760
... obezbedjuje avetinjsko utociste,
za kolonije zivota u dubokom moru...
310
00:31:15,000 --> 00:31:17,640
... retko vidjene ljudskim ocima.
311
00:31:40,200 --> 00:31:42,840
Medju najcudnijim stvorenjima ovde...
312
00:31:43,000 --> 00:31:47,120
... su vodeni ljiljani.
313
00:31:49,720 --> 00:31:53,520
Oni nose krunu ruku,
prekrivenih lepljivim pipcima...
314
00:31:53,760 --> 00:31:57,360
... razapetih tako da hvataju
nanete parcice hrane.
315
00:32:00,120 --> 00:32:02,200
Osim sto nudi dom...
316
00:32:02,240 --> 00:32:04,840
... i sama olupina je izvor hrane.
317
00:32:06,373 --> 00:32:08,162
Ovi narandzasti stalaktiti...
318
00:32:08,238 --> 00:32:09,737
... koji se zovu rusticles(rust-rdja)...
319
00:32:09,849 --> 00:32:13,013
... su formirani od miliona
mikroorganizama...
320
00:32:13,173 --> 00:32:15,746
... koji sporo izjedaju celicne
delove broda.
321
00:32:30,220 --> 00:32:31,897
Za jedan vek...
322
00:32:32,261 --> 00:32:34,278
... ceo brod ce biti pojeden.
323
00:32:35,148 --> 00:32:37,193
Ostace samo gomilice rdje...
324
00:32:37,288 --> 00:32:38,805
... na dnu mora.
325
00:32:53,181 --> 00:32:55,410
Olupine su medju najdubljim...
326
00:32:55,473 --> 00:32:57,366
.. i najintrigantnijim grebenima...
327
00:32:57,724 --> 00:33:01,430
... ali krunski dragulj, medju svim
karipskim koralnim grebenima...
328
00:33:01,538 --> 00:33:03,084
... ih sve zasenjuje.
329
00:33:06,307 --> 00:33:10,134
Nalazi se na vise od 290 km
od obale...
330
00:33:10,178 --> 00:33:12,325
... kopna Centralne Amerike.
331
00:33:12,827 --> 00:33:14,284
Od Beliza i Meksika...
332
00:33:14,696 --> 00:33:16,646
.. pa sve dole do Hondurasa.
333
00:33:18,613 --> 00:33:20,545
Ovaj ogromni granicni greben...
334
00:33:20,558 --> 00:33:23,014
... je druga po redu najveca
koralna struktura...
335
00:33:23,126 --> 00:33:24,120
... od svih na zemlji.
336
00:33:24,825 --> 00:33:27,922
Samo je australijski Veliki koralni
greben veci.
337
00:33:30,235 --> 00:33:31,950
Ovaj masivni sistem koralnih
grebena...
338
00:33:31,990 --> 00:33:36,380
.. ima kejeve, plicake, uvale
i padine.
339
00:33:36,634 --> 00:33:39,722
I jos jednog pretendenta
na slavu...
340
00:33:42,616 --> 00:33:44,672
... Plava rupa.
341
00:33:45,354 --> 00:33:47,044
Prirodni krater.
342
00:33:47,145 --> 00:33:49,065
Sirok 400 metara.
343
00:33:50,223 --> 00:33:52,939
Oblikovan kada se svod velike
pecine srusio...
344
00:33:53,159 --> 00:33:56,163
... dubok je vise od 120 metara.
345
00:33:56,263 --> 00:33:59,098
Otuda njegova boja i njegovo
ime.
346
00:34:02,249 --> 00:34:04,373
Ali tamne vode Plave rupe...
347
00:34:04,436 --> 00:34:05,485
... su prazne...
348
00:34:05,536 --> 00:34:08,386
... u poredjenju sa maleckim
grebenima u blizini.
349
00:34:24,846 --> 00:34:27,754
Pruzajuci toliko hrane i
sklonista...
350
00:34:27,921 --> 00:34:32,529
... koralni grebeni zauzimaju samo
oko 1% mora sirom sveta...
351
00:34:33,024 --> 00:34:38,049
... ipak su dom za vise od jedne
cetvrtine, svih vrsta morskih riba.
352
00:34:41,838 --> 00:34:43,356
Koralni greben ove velicine...
353
00:34:43,403 --> 00:34:45,772
... je univerzum u malom.
354
00:34:51,135 --> 00:34:52,740
A veliki greben...
355
00:34:53,213 --> 00:34:55,579
... ima i neke velike stanovnike.
356
00:35:00,089 --> 00:35:01,770
Ovi sundjeri u obliku bureta...
357
00:35:01,930 --> 00:35:03,562
... sirine i do jednog metra...
358
00:35:03,599 --> 00:35:06,727
... su medju najprostijim zivotinjama
na planeti.
359
00:35:07,111 --> 00:35:09,018
Oni nemaju nervni sistem...
360
00:35:09,222 --> 00:35:11,811
... i prave unutrasnje organe.
361
00:35:13,542 --> 00:35:14,901
Ukorenjeni u greben...
362
00:35:14,920 --> 00:35:16,592
... nemaju pipke...
363
00:35:16,787 --> 00:35:18,741
... niti ruke da sakupljaju hranu.
364
00:35:19,766 --> 00:35:21,391
Ali ono sto oni mogu da rade...
365
00:35:21,776 --> 00:35:23,353
... je da pumpaju vodu.
366
00:35:23,715 --> 00:35:28,627
I do 10.000 puta njihove zapremine
svaki dan.
367
00:35:29,108 --> 00:35:31,468
Za svaku tonu vode koju
procede...
368
00:35:31,835 --> 00:35:35,580
... filtriranjem dobiju, mozda
25 grama hrane.
369
00:35:40,703 --> 00:35:43,111
Da bi se zastitili od toga da ne
budu pojedeni...
370
00:35:43,258 --> 00:35:45,602
... mnogi sundjeri su otrovni.
371
00:35:46,792 --> 00:35:52,454
Ali to ih ne sprecava da budu dobro
mesto za skrivanje, onima koji hoce
da izmaknu predatorima.
372
00:36:01,299 --> 00:36:03,485
Granicni greben je takodje utociste...
373
00:36:03,516 --> 00:36:05,270
... za glavatu kornjacu
(carreta-carreta)...
374
00:36:05,792 --> 00:36:07,978
... nazvanu po velikoj glavi.
375
00:36:12,612 --> 00:36:17,854
Ova se verovatno izlegla, negde
duz karipskih obala Meksika...
376
00:36:18,013 --> 00:36:22,221
... i onda provela godine, tumarajuci
po otvorenom moru.
377
00:36:23,012 --> 00:36:25,699
Niko ne zna tacno,
gde one idu.
378
00:36:26,639 --> 00:36:30,552
Na kraju, glavata kornjaca se
vraca na greben.
379
00:36:33,132 --> 00:36:34,274
Toliki putnik nije...
380
00:36:34,505 --> 00:36:35,899
... morska krava.
381
00:36:36,110 --> 00:36:37,957
Srodnik slona.
382
00:36:43,579 --> 00:36:45,446
Ovaj centralnoamericki greben...
383
00:36:45,573 --> 00:36:49,592
... je jedno od najvecih stanista
antilske morske krave.
384
00:36:49,878 --> 00:36:56,137
Jedno od malobrojnih mesta, gde se
usudjuju da izadju iz zastite njihove
priobalne mocvare sa mangrovima.
385
00:37:00,654 --> 00:37:05,167
Na mnogo nacina, ova stidljiva
stvorenja su jos uvek misterija.
386
00:37:05,604 --> 00:37:08,157
Izgleda da samo muzjak kruzi
oko grebena...
387
00:37:08,486 --> 00:37:10,615
... i to samo u letnjim mesecima.
388
00:37:12,394 --> 00:37:14,341
Zasto im se zenke ne pridruze?
389
00:37:14,862 --> 00:37:16,298
Niko ne zna.
390
00:37:23,942 --> 00:37:28,506
Cini se da su ovi miroljubivi biljojedi,
u savrsenom skladu sa poznatim...
391
00:37:28,851 --> 00:37:32,396
... opustenim i slobodnim karipskim
nacinom zivota.
392
00:37:45,960 --> 00:37:47,903
Mada, kada zadje sunce...
393
00:37:48,039 --> 00:37:49,768
... onda je druga prica.
394
00:37:50,745 --> 00:37:54,241
Greben je manje lezeran nocu.
395
00:38:04,350 --> 00:38:05,660
U tami...
396
00:38:05,770 --> 00:38:10,416
... neoprezne ribe prate lovci iz
senke.
397
00:38:15,435 --> 00:38:18,029
Jedan od najvecih i najkrupnijih
od njih...
398
00:38:18,696 --> 00:38:20,422
... je srebrni kralj.
399
00:38:24,493 --> 00:38:26,532
Koji se jos zove i tarpon.
400
00:38:26,630 --> 00:38:29,999
Mogu da kruze oko grebena i
do 50 godina.
401
00:38:30,222 --> 00:38:33,882
Za to vreme narastu dva i po
metra.
402
00:38:37,222 --> 00:38:40,229
Nocu, srebrni kralj vlada
grebenom...
403
00:38:40,325 --> 00:38:42,252
... jeduci manje ribe.
404
00:39:03,169 --> 00:39:06,463
Nocni zivot Kariba je pun
iznenadjenja.
405
00:39:07,951 --> 00:39:10,062
Kada dodje do romanse...
406
00:39:10,323 --> 00:39:15,022
... u poredjenju sa ovim Indigo Hamletom,
vecina parova ce izgledati bezvredno.
407
00:39:19,988 --> 00:39:24,032
Oni izvode elegantan i slozen
ritual udvaranja...
408
00:39:24,303 --> 00:39:27,560
.. u kome parovi menjaju uloge
u seksu.
409
00:39:30,377 --> 00:39:34,467
Oboje imaju i muske i zenske
seksualne organe.
410
00:39:34,543 --> 00:39:37,609
Tako da oboje proizvode jaja
i spermu.
411
00:39:54,735 --> 00:39:59,177
Hamleti koji se udvaraju, su cest
prizor duz karipskih grebena.
412
00:39:59,406 --> 00:40:01,751
Ali samo nekoliko noci
svake godine...
413
00:40:02,161 --> 00:40:05,634
... greben priredjuje jos carobniju
predstavu.
414
00:40:13,145 --> 00:40:15,291
Tacan pocetak ovog dogadjaja...
415
00:40:15,382 --> 00:40:17,529
... je povezan sa ciklusom meseca...
416
00:40:17,799 --> 00:40:19,888
... i promenama u temperaturi vode.
417
00:40:34,339 --> 00:40:36,830
Svakog leta, u otprilike
isto vreme...
418
00:40:36,987 --> 00:40:39,751
... i sami korali pocinju da se
pomeraju.
419
00:41:14,704 --> 00:41:18,923
Na kraju, ovo prerasta u masovno,
sinhronizovano razmnozavanje...
420
00:41:18,994 --> 00:41:22,595
... koje oslobadja lavinu jaja i
sperme.
421
00:41:53,378 --> 00:41:56,532
Kada se ova gomila jaja i
sperme pomesa...
422
00:41:56,725 --> 00:41:58,860
... ona formira bebu korala...
423
00:41:59,043 --> 00:42:00,660
... ili planulu.
424
00:42:06,286 --> 00:42:09,008
Planula se krece, nosena
strujom okeana...
425
00:42:09,070 --> 00:42:10,458
... dok se ne spusti...
426
00:42:10,775 --> 00:42:12,355
... na deo grebena...
427
00:42:12,451 --> 00:42:13,897
... olupinu...
428
00:42:13,983 --> 00:42:15,957
... ili na nesto sasvim novo...
429
00:42:16,179 --> 00:42:18,919
... stvarajuci sasvim novu koloniju
korala.
430
00:42:28,521 --> 00:42:30,185
Ovde na Karibima...
431
00:42:30,248 --> 00:42:35,044
... njihovo razmnozavanje se moze desiti
bilo kada, izmedju jula i septembra.
432
00:42:35,888 --> 00:42:37,494
Izmedju marta i maja...
433
00:42:37,578 --> 00:42:42,270
... pun mesec izgleda pokrece jos
jedan spektakularan dogadjaj.
434
00:42:48,692 --> 00:42:51,239
Sneperi su obicno, ribe koje
zive usamljeno...
435
00:42:51,424 --> 00:42:56,050
... ali sada, oni se skupljaju u stotinama,
dolazeci iz svih kutova grebena.
436
00:43:00,402 --> 00:43:03,379
Dosli su na drustveni dogadjaj
godine.
437
00:43:03,422 --> 00:43:06,257
Jedan koji ne smeju da propuste.
438
00:43:23,329 --> 00:43:27,947
Postepeno, gomila snepera odlazi
u otvorene vode.
439
00:43:28,238 --> 00:43:31,645
I onda... na neki nevidljivi
signal...
440
00:43:32,245 --> 00:43:34,557
... pocinje.
441
00:43:41,697 --> 00:43:43,660
Parenje "otvoreno za sve"...
442
00:43:43,755 --> 00:43:46,523
... oslobadjajuci oblake jaja i
sperme.
443
00:44:01,075 --> 00:44:04,612
Ali ova nastranost, ne prolazi
neprimetno.
444
00:44:06,392 --> 00:44:10,156
Bela ajkula se pomalja iz
dubina.
445
00:44:22,545 --> 00:44:24,659
Ribe ne primecuju njenu
pojavu...
446
00:44:26,277 --> 00:44:29,766
... ali uskoro, jos dosta ih upada
na "zurku".
447
00:44:40,524 --> 00:44:43,445
Dostizuci vise od 15 metara
duzine...
448
00:44:43,679 --> 00:44:46,148
... i tezinu od 30 tona...
449
00:44:46,225 --> 00:44:49,533
... ove ajkule, shodno tome,
imaju i ogroman apetit.
450
00:44:53,091 --> 00:44:56,718
I do 25 ih se moze pojaviti
na gozbi.
451
00:45:16,014 --> 00:45:17,965
Kada je zabava u punom zamahu...
452
00:45:18,385 --> 00:45:20,755
... bela ajkula krece u napad.
453
00:45:23,401 --> 00:45:25,363
Ali oni nisu pretnja odraslim
sneperima.
454
00:45:25,438 --> 00:45:29,135
One se hrane filtrirajuci svezu
ikru.
455
00:45:32,340 --> 00:45:36,586
Neprozirna voda, prolazi kroz
sundjerasto tkivo na njihovim
ogromnim skrgama...
456
00:45:36,741 --> 00:45:40,370
... i one pocinju halapljivo da
gutaju, milione i milione jaja.
457
00:45:48,791 --> 00:45:51,169
Gutajuci velike zapremine vode....
458
00:45:51,206 --> 00:45:55,611
... svaka ajkula moze da filtrira
preko 6.000 litara vode na sat.
459
00:46:40,947 --> 00:46:44,415
Bele ajkule su epski okeanski
putnici.
460
00:46:44,940 --> 00:46:47,318
Rone i vise od 1.000 metara...
461
00:46:47,451 --> 00:46:51,842
... i putuju hiljadama kilometara
sirom mora.
462
00:46:54,010 --> 00:46:56,037
Zenke se retko vidjaju...
463
00:46:56,056 --> 00:46:58,430
... i o njihovom zivotu se malo zna.
464
00:47:02,885 --> 00:47:05,885
Konacno, zabava je gotova.
465
00:47:06,122 --> 00:47:10,247
Nakljukani do skrga, ovi nezni
dzinovi se povlace...
466
00:47:10,369 --> 00:47:13,371
... da nastave svoj tajanstveni put.
467
00:47:19,887 --> 00:47:23,469
Obale i ostrva koja okruzuju
Karipsko more...
468
00:47:23,543 --> 00:47:28,086
... pomazu u stvaranju savrsenih
uslova za korale da uspevaju.
469
00:47:28,811 --> 00:47:31,610
Od izolovanih bomija sa
pescanih sprudova...
470
00:47:31,897 --> 00:47:33,694
... do pretrpanih plicaka.
471
00:47:35,019 --> 00:47:37,242
Od najmanjeg pustog ostrva...
472
00:47:37,375 --> 00:47:39,349
... do ogromnog granicnog grebena.
473
00:47:40,733 --> 00:47:45,408
Svaka od ovih koralnih
skrivenih luka je blago za sebe.
474
00:47:45,640 --> 00:47:49,881
Bogata i velicanstvena raznovrsnost
zivota.
475
00:47:57,177 --> 00:47:58,572
U sledecoj epizodi
476
00:47:58,664 --> 00:48:04,789
Videcemo sta se desava, kada
ovaj predivni raj, postane
uraganski pakao.
477
00:48:05,291 --> 00:48:10,283
Vetar od preko 240 km unistava
sume.
478
00:48:11,246 --> 00:48:14,164
Veliki olujni talasi ispiraju
plaze.
479
00:48:15,580 --> 00:48:19,939
I koralni grebeni pretvoreni u
sljunak od velikih talasa.
480
00:48:23,719 --> 00:48:27,036
Otkrivamo, kako se divlje zivotinje
sa Kariba, nose
481
00:48:27,131 --> 00:48:29,868
... sa najsmrtonosnijom prirodnom
silom.
482
00:48:32,000 --> 00:48:40,000
preveo: Boki789
www.divx-titlovi.com
483
00:48:43,000 --> 00:48:47,000
Preuzeto sa www.titlovi.com
484
00:48:48,305 --> 00:48:54,159
-= www.SubtitleDB.org =-
38449
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bengali
Bosnian
Bulgarian
Catalan
Cebuano
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Finnish
French
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Gujarati
Haitian Creole
Hawaiian
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Khmer
Korean
Kurdish (Kurmanji)
Kyrgyz
Lao
Latvian
Lithuanian
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Nepali
Norwegian
Pashto
Polish
Portuguese
Romanian
Russian
Samoan
Serbian
Sesotho
Shona
Sinhala
Slovak
Slovenian
Somali
Swahili
Swedish
Tajik
Thai
Turkish
Ukrainian
Urdu
Uzbek
Vietnamese