Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:19,040 --> 00:00:24,200
ROK 1986
2
00:00:30,640 --> 00:00:32,920
To dla mnie historia ważna,
3
00:00:33,000 --> 00:00:34,320
bo bardzo amerykańska.
4
00:00:34,720 --> 00:00:37,600
Wszyscy przyjechali do Amerykipo nowe życie.
5
00:00:39,240 --> 00:00:41,760
John Demjanjukprzyjechał tu po nowe życie.
6
00:00:44,000 --> 00:00:47,320
A kilka lat późniejwywróciło się ono do góry nogami.
7
00:00:50,200 --> 00:00:52,440
John Demjanjuk miał mały dom.
8
00:00:52,520 --> 00:00:54,880
Dzieci. Rodzinę.
9
00:00:55,440 --> 00:00:59,880
Naprawiał dzieciom rowery.Pracował w fabryce samochodów Forda.
10
00:01:01,880 --> 00:01:04,840
Był zwyczajnym facetem z Cleveland.
11
00:01:07,120 --> 00:01:10,400
Żył zgodnie z amerykańskim snem.Był dobrym obywatelem.
12
00:01:11,160 --> 00:01:14,680
Do chwili gdy rząd uznał,że jest Iwanem Groźnym.
13
00:01:20,400 --> 00:01:23,960
Iwan Groźnybył jednym z najokrutniejszych ludzi,
14
00:01:24,040 --> 00:01:26,520
jacy chodzili po naszej planecie.
15
00:01:27,720 --> 00:01:28,760
Był człowiekiem,
16
00:01:28,840 --> 00:01:32,440
który stał przed komorami gazowymiz mieczem
17
00:01:32,520 --> 00:01:34,640
i odcinał piersi żydowskim kobietom.
18
00:01:36,160 --> 00:01:38,880
Wpychał dzieci do komór gazowych
19
00:01:38,960 --> 00:01:40,520
i rozkoszował się tym.
20
00:01:42,720 --> 00:01:45,920
Umysł chce odgrodzić się od tego,
21
00:01:46,280 --> 00:01:48,520
co się stało,
22
00:01:48,600 --> 00:01:52,920
bo trudno przyjąć do świadomości,że ludzie wyrządzili to sobie wzajemnie.
23
00:02:00,400 --> 00:02:04,240
Człowiek, którego uważałemza Johna Demjanjuka, mógł być potworem.
24
00:02:04,920 --> 00:02:07,880
Mógł być też ofiarą błędnej identyfikacji.
25
00:02:10,520 --> 00:02:13,320
Najbardziej przerażało mnie to,
26
00:02:13,400 --> 00:02:15,640
że to mógł być każdy.
27
00:02:29,360 --> 00:02:32,040
NETFLIX – ORYGINALNY SERIAL DOKUMENTALNY
28
00:03:52,640 --> 00:03:55,680
To zabawne, że teraz znowu tu jestem,
29
00:03:55,760 --> 00:04:00,600
bo do tej pory przeprowadzałem się
jakieś siedem, osiem razy w życiu
30
00:04:01,120 --> 00:04:04,160
i zawsze blisko Ukrainian Village.
31
00:04:05,640 --> 00:04:07,680
Ciągle tu wracam.
32
00:04:12,440 --> 00:04:14,360
Jedziemy teraz ulicą,
33
00:04:14,440 --> 00:04:18,720
gdzie moi dziadkowie
mieszkali przez większość życia.
34
00:04:21,520 --> 00:04:24,480
To był dla mnie dom
w wielu znaczeniach tego słowa.
35
00:04:28,120 --> 00:04:30,920
W Seven Hills
żyje bardzo spokojna społeczność.
36
00:04:31,000 --> 00:04:32,560
Ludzie są bardzo zżyci.
37
00:04:33,120 --> 00:04:37,520
W wiadomościach nigdy nie słyszy się
nic złego o Seven Hills.
38
00:04:37,640 --> 00:04:42,280
Niektórzy usłyszeli o Seven Hills
tylko w związku ze sprawą mojego dziadka.
39
00:04:47,040 --> 00:04:48,280
CZERWIEC 1984 ROKU
40
00:04:48,880 --> 00:04:50,040
SIERPIEŃ 1985 ROKU
41
00:04:50,120 --> 00:04:54,240
Dziś wniesiono oskarżenie
przeciw emerytowi Johnowi Demjanjukowi.
42
00:04:54,320 --> 00:04:56,640
Temu 66-latkowi narodowości ukraińskiej
43
00:04:56,720 --> 00:05:00,400
zarzuca się, że był strażnikiem
nazistowskiego obozu śmierci.
44
00:05:00,480 --> 00:05:04,400
Iwan Groźny odpowiadał za torturyi śmierć w komorach gazowych
45
00:05:04,480 --> 00:05:07,360
prawie miliona Żydóww czasie II wojny światowej.
46
00:05:07,440 --> 00:05:10,800
Według aktu oskarżeniaDemjanjuk był niesławnym oprawcą
47
00:05:10,880 --> 00:05:14,840
w systematycznej nazistowskiej zagładzieponad sześciu milionów Żydów.
48
00:05:14,920 --> 00:05:17,480
Oskarża się goo obsługiwanie komór gazowych
49
00:05:17,560 --> 00:05:20,160
w obozie śmierci Treblinkana terenie Polski.
50
00:05:20,680 --> 00:05:22,840
Demjanjuk zaprzecza zarzutom,
51
00:05:22,920 --> 00:05:27,600
twierdząc, że nie jest Iwanem Groźnymi został błędnie zidentyfikowany.
52
00:05:30,040 --> 00:05:31,080
To było zoo.
53
00:05:31,480 --> 00:05:34,760
Ekipy wiadomości,
pojazdy zajmujące połowę ulicy.
54
00:05:34,960 --> 00:05:36,520
Zwłaszcza tu, w Cleveland,
55
00:05:36,600 --> 00:05:41,840
ktoś przedstawiany
jako potwóri złoczyńca...
56
00:05:41,920 --> 00:05:45,320
Wielu uważa go za Iwana Groźnegoi grozi mu deportacja...
57
00:05:45,400 --> 00:05:48,640
Włączało się TV
i pięć z sześciu kanałów wiadomości
58
00:05:48,720 --> 00:05:51,120
nadawało informacje o moim dziadku.
59
00:05:51,200 --> 00:05:53,640
Wszystkie obiektywysą wymierzone w ten dom.
60
00:05:53,720 --> 00:05:56,240
Na drzwiach wywieszka: „Nie przeszkadzać”.
61
00:05:58,240 --> 00:06:01,040
Bywało, że 30, 40 osób
stało z transparentami
62
00:06:01,120 --> 00:06:03,240
tu, gdzie jesteśmy teraz.
63
00:06:04,160 --> 00:06:06,400
Protestowali przeciw temu, że tu jest.
64
00:06:09,400 --> 00:06:10,480
NAZIŚCI, WON Z USA
65
00:06:10,560 --> 00:06:12,080
Nie podobało im się to.
66
00:06:12,560 --> 00:06:15,920
Demjanjuk twierdzi,
że to przypadek błędnej identyfikacji.
67
00:06:16,000 --> 00:06:18,240
Ocalały z Treblinki utrzymuje,
68
00:06:18,320 --> 00:06:19,480
że pomyłki nie ma.
69
00:06:19,560 --> 00:06:21,080
Nie ma takiej chwili,
70
00:06:21,160 --> 00:06:22,480
ani dziś, ani wczoraj,
71
00:06:23,120 --> 00:06:25,160
ani rok czy 20 lat temu,
72
00:06:25,640 --> 00:06:27,920
kiedy nie myślałem o tym człowieku.
73
00:06:28,320 --> 00:06:29,440
Myślę o nim stale.
74
00:06:30,520 --> 00:06:33,600
Ci świadkowie zeznawali,
75
00:06:33,680 --> 00:06:36,880
że zaganiał pan Żydów do komory gazowej.
76
00:06:37,440 --> 00:06:38,920
Czemu mieliby tak mówić?
77
00:06:39,680 --> 00:06:42,640
Naprawdę nie wiem, dlaczego tak zeznają.
78
00:06:42,720 --> 00:06:45,160
I dlaczego robią to teraz?
79
00:06:45,240 --> 00:06:48,920
Dlaczego nie zeznawali w 1945 roku,
80
00:06:49,000 --> 00:06:50,640
kiedy skończyła się wojna?
81
00:06:50,960 --> 00:06:55,680
Był pan kiedykolwiek strażnikiem
w nazistowskim obozie zagłady?
82
00:06:55,760 --> 00:06:58,280
Nigdy.
83
00:06:59,400 --> 00:07:03,200
To sprawa bez precedensu
i o zasięgu międzynarodowym.
84
00:07:03,280 --> 00:07:05,880
Naturalizowany Amerykanin
oskarżony o zbrodnie wojenne
85
00:07:05,960 --> 00:07:07,720
w 28-stronicowym akcie oskarżenia.
86
00:07:07,800 --> 00:07:11,360
Największa sprawa od czasu skazania
Adolfa Eichmanna w 1962 roku
87
00:07:11,440 --> 00:07:14,920
i być może ostatnia zbrodnia wojenna,
która ujrzała światło dzienne.
88
00:07:21,440 --> 00:07:23,680
W Fordzie, gdy wytrzymało się tydzień,
89
00:07:24,360 --> 00:07:26,480
miało się ochotę zostać całe życie.
90
00:07:26,920 --> 00:07:28,200
To była rodzina.
91
00:07:30,760 --> 00:07:33,400
Pracownicy Forda,
92
00:07:33,720 --> 00:07:36,240
z Niemiec, z Ukrainy,
93
00:07:37,040 --> 00:07:38,280
robili swoje,
94
00:07:38,760 --> 00:07:39,880
rzadko się odzywali
95
00:07:40,640 --> 00:07:42,600
i potem znikali w ciemnościach.
96
00:07:44,040 --> 00:07:46,800
Praca była nadzwyczaj ciężka.
97
00:07:47,320 --> 00:07:49,840
Gorąc, niewyobrażalny hałas.
98
00:07:51,680 --> 00:07:53,520
Ale przetrwałeś dwa tygodnie...
99
00:07:53,600 --> 00:07:54,920
PRZEŁOŻONY DEMJANJUKA
100
00:07:55,000 --> 00:07:56,560
...to zostałeś na zawsze.
101
00:07:58,320 --> 00:08:02,200
Pamiętam, że kiedy pojawiły się pogłoski
102
00:08:02,840 --> 00:08:03,920
na temat Johna,
103
00:08:04,000 --> 00:08:06,280
wszyscy mówili tylko o tym.
104
00:08:07,360 --> 00:08:08,800
Zrobiła się chryja.
105
00:08:10,320 --> 00:08:11,680
Każdy o tym mówił,
106
00:08:11,760 --> 00:08:15,120
ale nie słyszało się,
by ktoś powiedział coś złego...
107
00:08:15,920 --> 00:08:16,880
o Johnie.
108
00:08:17,960 --> 00:08:20,000
To dotyczyło wszystkich w Fordzie.
109
00:08:21,840 --> 00:08:23,680
Wiele osób w Cleveland
110
00:08:23,760 --> 00:08:25,880
widziało w Johnie Demjanjuku siebie.
111
00:08:26,800 --> 00:08:29,800
Kogoś, kto przyjechał
do tego kraju, ożenił się
112
00:08:29,880 --> 00:08:30,960
i ciężko pracował.
113
00:08:31,320 --> 00:08:34,040
I nagle wkracza rząd,
114
00:08:34,120 --> 00:08:36,240
łapie go za kark
115
00:08:36,320 --> 00:08:40,080
i ciągnie do sądu,
chcąc odebrać mu obywatelstwo.
116
00:08:40,240 --> 00:08:42,560
To ich wystraszyło.
117
00:08:45,920 --> 00:08:46,760
Ale...
118
00:08:47,720 --> 00:08:49,840
możesz spędzić obok socjopaty życie
119
00:08:50,800 --> 00:08:53,280
i zorientujesz się dopiero, gdy cię pożre.
120
00:08:59,920 --> 00:09:04,040
Od początku pracuję
w Urzędzie ds. Dochodzeń Specjalnych.
121
00:09:05,120 --> 00:09:07,600
W tak zwanym
„Oddziale Tropienia Nazistów”.
122
00:09:10,840 --> 00:09:14,040
Sprawa Demjanjuka prowadzi
123
00:09:14,120 --> 00:09:18,400
do listy przestępców wojennych w USA.
124
00:09:19,680 --> 00:09:23,560
Ocalali świadkowie
wskazywali na zdjęcie Demjanjuka
125
00:09:23,640 --> 00:09:25,400
i mówili: „Pamiętamy go”.
126
00:09:25,480 --> 00:09:28,240
Był strażnikiem,
którego znali z Treblinki.
127
00:09:28,640 --> 00:09:30,360
Obsługiwał komorę gazową.
128
00:09:30,440 --> 00:09:31,600
Iwan Groźny.
129
00:09:33,320 --> 00:09:36,120
Żaden przyzwoity rząd
nie może pozostać biernym,
130
00:09:36,200 --> 00:09:39,000
tłumacząc, że to było dawno
i są inne czasy.
131
00:09:39,080 --> 00:09:42,080
Demjanjuk musiał zostać wydalony z USA.
132
00:09:47,080 --> 00:09:48,960
Iwan Groźny był...
133
00:09:49,520 --> 00:09:53,680
jednym z najokrutniejszych ludzi,
jacy żyli na naszej planecie.
134
00:09:54,160 --> 00:09:56,280
GRÓB NR 2 – OK. 5000
25 KWIETNIA 1945
135
00:09:56,360 --> 00:09:57,600
GRÓB NR 9 – LICZBA NIEZNANA
136
00:09:57,680 --> 00:10:01,440
W Polsce unicestwiono 1,7 miliona Żydów,
137
00:10:02,720 --> 00:10:04,440
a Iwan Groźny...
138
00:10:05,320 --> 00:10:06,760
wykonywał czarną robotę.
139
00:10:08,160 --> 00:10:11,640
To ktoś, kto czerpał rozkosz
z zaganiania mężczyzn,
140
00:10:11,720 --> 00:10:15,320
kobiet, dzieci i niemowląt
do komory gazowej.
141
00:10:17,840 --> 00:10:21,960
Kto czerpał rozkosz,
gdy za pomocą noża albo szpady
142
00:10:22,040 --> 00:10:24,240
torturował ludzi
143
00:10:24,720 --> 00:10:26,200
w ich ostatnich chwilach.
144
00:10:31,000 --> 00:10:32,240
Groza tej sytuacji...
145
00:10:35,240 --> 00:10:36,960
rozpacz...
146
00:10:39,800 --> 00:10:41,240
okrucieństwo...
147
00:10:41,320 --> 00:10:44,800
są przygniatające.
148
00:10:49,240 --> 00:10:52,520
Trzeba ze sobą walczyć,
żeby o tym ciągle nie myśleć.
149
00:10:57,640 --> 00:11:00,240
USA nie miały jurysdykcji
150
00:11:00,320 --> 00:11:01,840
nad Johnem Demjanjukiem.
151
00:11:01,920 --> 00:11:05,320
Nie popełnił przestępstwa na terenie USA
152
00:11:05,400 --> 00:11:08,880
ani też przeciwko Amerykanom.
153
00:11:09,440 --> 00:11:10,880
Jest tylko jeden sposób,
154
00:11:11,240 --> 00:11:14,880
by dorwać byłego nazistę
ukrywającego się w Ameryce.
155
00:11:15,840 --> 00:11:17,640
Trzeba go deportować.
156
00:11:18,040 --> 00:11:20,480
Demjanjuk, pozbawiony obywatelstwa,
157
00:11:20,560 --> 00:11:25,640
będący w trakcie procedur deportacyjnych,staje przed czymś jeszcze groźniejszym.
158
00:11:25,720 --> 00:11:29,720
Rząd Izraela domaga się jegoekstradycjijako zbrodniarza wojennego.
159
00:11:30,080 --> 00:11:34,440
Do sądu w Jerozolimie wpłynęło oskarżenie
przeciw Johnowi Demjanjukowi
160
00:11:34,520 --> 00:11:38,240
podejrzanemu o to, iż jest Iwanem Groźnym,
mordercą z Treblinki.
161
00:11:41,840 --> 00:11:44,600
Przykro mu, że musimy tu być.
162
00:11:44,680 --> 00:11:45,640
CÓRKA
163
00:11:45,720 --> 00:11:49,560
To wszystko, co spotyka rodzinę, go rani.
164
00:11:50,120 --> 00:11:53,960
Ale będziemy go wspierać,
bo zależy nam na nim i wierzymy mu.
165
00:11:54,040 --> 00:11:55,720
Będziemy przy nim cały czas.
166
00:11:57,160 --> 00:12:01,720
Naprawdę ogromnie współczuję
rodzinie Demjanjuków.
167
00:12:05,120 --> 00:12:08,600
Byli przeświadczeni,
że ich ojciec jest niewinny,
168
00:12:09,240 --> 00:12:11,200
i robili wszystko, co w ich mocy.
169
00:12:11,280 --> 00:12:14,080
Popełnili wiele błędów,
ale kto jest od nich wolny?
170
00:12:14,160 --> 00:12:16,680
Wszyscy musieli się odnaleźć w nowej roli.
171
00:12:17,200 --> 00:12:19,680
Wiemy, jakim człowiekiem jest Iwan Groźny,
172
00:12:19,760 --> 00:12:22,120
a mój ojciec na pewno nie jest taki.
173
00:12:22,520 --> 00:12:23,600
Jest niewinny.
174
00:12:24,120 --> 00:12:27,400
Niewinnego człowieka aresztuje się
i zamyka w więzieniu.
175
00:12:27,520 --> 00:12:29,960
Mamy informacje. Nie chcą ich wysłuchać.
176
00:12:30,040 --> 00:12:33,000
Nie chcą nawet procesu,
tylko wydalenia go z kraju,
177
00:12:33,080 --> 00:12:35,840
zamętu w mediach i pozbycia się go.
178
00:12:39,800 --> 00:12:42,200
Lydia Demjanjuk zadzwoniła do mnie.
179
00:12:44,080 --> 00:12:45,960
Wtedy nie miałem pojęcia...
180
00:12:46,040 --> 00:12:47,160
ADWOKAT DEMJANJUKA
181
00:12:47,240 --> 00:12:48,320
...co to za sprawa
182
00:12:48,880 --> 00:12:50,680
ani czy chcę się w to mieszać.
183
00:12:51,840 --> 00:12:55,160
Ojciec poradził mi:
„Spotkaj się, wyrobisz sobie zdanie”.
184
00:12:57,120 --> 00:12:58,400
Więc poszedłem
185
00:12:58,480 --> 00:13:02,280
i zobaczyłem Johna
pracującego na trawniku przed domem.
186
00:13:02,360 --> 00:13:05,880
Wszędzie były kwiaty.
Pięknie, zielono, pełno kwiatów.
187
00:13:05,960 --> 00:13:08,200
Myślałem: „Iwan Groźny pielęgnuje kwiaty”.
188
00:13:09,720 --> 00:13:12,360
Był imigrantem doskonałym.
189
00:13:12,440 --> 00:13:16,280
Ukrainiec w ukraińskiej społeczności
i ukraińskim kościele.
190
00:13:16,360 --> 00:13:18,440
Świetny pracownik w fabryce Forda.
191
00:13:19,040 --> 00:13:22,320
Żadnych bójek, aresztowań,
mandatów za prędkość.
192
00:13:22,400 --> 00:13:24,560
Pomyślałem, że może coś ukrywa.
193
00:13:24,800 --> 00:13:27,080
Może jest genialnym aktorem.
194
00:13:29,320 --> 00:13:31,680
Widziałem wszystkie zarzuty.
195
00:13:32,200 --> 00:13:36,000
Zastanawiałem się, jak człowiek
może w ogóle zrobić coś takiego.
196
00:13:37,920 --> 00:13:40,880
To bardzo silny obraz.
197
00:13:40,960 --> 00:13:43,680
Przenika do serca i do trzewi.
198
00:13:43,880 --> 00:13:44,880
Wszędzie.
199
00:13:44,960 --> 00:13:46,400
Nieważne, co mówicie.
200
00:13:46,520 --> 00:13:49,200
Nieważne, jakie są dowody. To Iwan Groźny.
201
00:13:49,840 --> 00:13:53,360
Najważniejszym dowodem w sprawiebyła legitymacja SS
202
00:13:53,440 --> 00:13:56,920
wystawiona na nazwisko Demjanjuki zawierająca dane osobowe.
203
00:13:57,000 --> 00:13:59,120
Panie Demjanjuk, to pańskie zdjęcie?
204
00:13:59,560 --> 00:14:00,400
Nie wiem.
205
00:14:01,840 --> 00:14:04,560
- Nie jest pan pewien?
- Nie jestem.
206
00:14:05,400 --> 00:14:07,040
Nigdy go nie widziałem.
207
00:14:10,040 --> 00:14:11,760
Zszedłem z Lydią do piwnicy.
208
00:14:12,840 --> 00:14:16,000
Powiedziała, że wie, o co chodzi.
209
00:14:16,880 --> 00:14:19,000
Miała stosy dokumentów.
210
00:14:21,160 --> 00:14:23,840
Departament Sprawiedliwości
przedstawił dowody
211
00:14:24,400 --> 00:14:25,520
prosto z KGB.
212
00:14:26,760 --> 00:14:28,480
„Zobacz, to Michael Hanusiak.
213
00:14:28,560 --> 00:14:31,000
To wiadomości z Ukrainy. Oto kim on jest.
214
00:14:31,080 --> 00:14:32,840
Tak wrabiają Ukrainę.
215
00:14:32,920 --> 00:14:35,320
Tak próbują skłócić Ukraińców i Żydów”.
216
00:14:35,880 --> 00:14:38,120
To typowy przykład dezinformacji.
217
00:14:39,400 --> 00:14:42,960
I wtedy powiedziałem:
„Doprowadzę to do końca”.
218
00:14:46,840 --> 00:14:49,120
John Demjanjuk odpiera zarzuty,
219
00:14:49,200 --> 00:14:52,000
jakoby był strażnikiemw obozie koncentracyjnym.
220
00:14:52,080 --> 00:14:56,320
Jego walka nabiera dziś impetuza sprawą nowego adwokata Marka O’Connora.
221
00:14:56,920 --> 00:15:01,160
Nie miał prawa do procesu sądowego
ani do konfrontacji z oskarżycielami.
222
00:15:01,400 --> 00:15:05,320
Rozpoznali zdjęcie
z podrobionego dokumentu KGB,
223
00:15:05,400 --> 00:15:08,440
który zdemaskowaliśmy
przed opinią publiczną i sądem
224
00:15:08,520 --> 00:15:09,960
jako całkowite oszustwo.
225
00:15:11,120 --> 00:15:13,640
Specjalista od PR w Białym Domu,
Patrick Buchanan,
226
00:15:13,720 --> 00:15:17,160
uważa, że Sowieci próbują wrobić
ukraińskiego ekspatrianta.
227
00:15:17,240 --> 00:15:20,880
Sądzę, że legitymacja
nie jest autentyczna.
228
00:15:21,120 --> 00:15:22,240
To falsyfikat.
229
00:15:22,800 --> 00:15:25,240
Jedyny dowód, jaki mieli przeciwko niemu,
230
00:15:25,320 --> 00:15:27,000
pochodził z ZSRR,
231
00:15:27,080 --> 00:15:30,800
a dowodom sowieckim i ZSRR
nie można ufać.
232
00:15:31,520 --> 00:15:36,440
Zimna Wojna wprowadziła atmosferę kryzysui podejrzeń między Wschodem a Zachodem.
233
00:15:37,600 --> 00:15:40,560
Wszelkie wartości moralne
cenione w tym kraju
234
00:15:41,040 --> 00:15:43,600
zostały podważone przez potężnego wroga,
235
00:15:44,400 --> 00:15:47,200
który nie chce, by przetrwały.
236
00:15:48,480 --> 00:15:51,520
Stanowią oni koncentrację zła
w nowoczesnym świecie.
237
00:15:52,640 --> 00:15:54,920
Warto zadać jedno ciekawe pytanie.
238
00:15:55,080 --> 00:15:59,840
Dlaczego ZSRR
w ogóle przekazuje tę informację?
239
00:16:00,760 --> 00:16:03,240
Sowieci odczuwali dużą satysfakcję
240
00:16:03,680 --> 00:16:06,640
z ujawnienia faktu, iż wielu kolaborantów
241
00:16:06,720 --> 00:16:10,640
znalazło schronienie
w „zachodniej” demokracji.
242
00:16:11,560 --> 00:16:13,560
Czarna ręka KGB,
243
00:16:13,640 --> 00:16:15,800
która spowodowała śmierć milionów
244
00:16:15,880 --> 00:16:18,960
niewinnych i bezbronnych
mężczyzn, kobiet i dzieci,
245
00:16:19,040 --> 00:16:22,920
pokazuje nam teraz, jak tropić
Amerykanów ukraińskiego pochodzenia
246
00:16:23,000 --> 00:16:25,920
i osoby innych, nierosyjskich narodowości,
247
00:16:26,000 --> 00:16:29,080
które zdemaskowano
jako współpracowników nazistów.
248
00:16:31,440 --> 00:16:36,560
Kolejna rzecz to fakt istnienia w USA
dwóch antysowieckich ugrupowań:
249
00:16:37,320 --> 00:16:40,440
ukraińsko-amerykańskiego
i żydowsko-amerykańskiego.
250
00:16:41,240 --> 00:16:43,920
Nie sprzymierzyły się one
przeciwko Sowietom.
251
00:16:44,720 --> 00:16:49,280
Przeciwnie, to Sowieci
próbowali wbić między nie klin.
252
00:16:50,320 --> 00:16:55,040
Natychmiast deportować nazistów!
253
00:16:55,240 --> 00:16:57,680
Chcę, żeby stąd wyjechał, zanim umrę.
254
00:16:58,440 --> 00:17:00,560
My, Ukraińcy urodzeni w USA,
255
00:17:00,640 --> 00:17:04,320
nie pozwolimy prześladować
naszych rodziców w tym wolnym kraju!
256
00:17:05,600 --> 00:17:10,120
Społeczność ukraińska czuła się
w Cleveland równie ważna jak żydowska.
257
00:17:10,440 --> 00:17:13,400
Gdy obie strony zorientowały się,
jaka jest stawka,
258
00:17:13,840 --> 00:17:15,080
powstał podział.
259
00:17:15,360 --> 00:17:17,360
Demjanjuk jest niewinny!
260
00:17:18,400 --> 00:17:22,800
Wasz sąsiad jest nazistą.
261
00:17:28,920 --> 00:17:30,680
Zostawcie Johna w spokoju!
262
00:17:30,800 --> 00:17:32,120
Dajcie mu wrócić do domu!
263
00:17:32,200 --> 00:17:33,440
Co wy o tym wiecie?
264
00:17:33,560 --> 00:17:37,000
- Sześć milionów!
- Nigdy więcej!
265
00:17:39,480 --> 00:17:43,720
Żal mi go. Żyć ze świadomością,
że w każdej chwili możesz umrzeć...
266
00:17:43,800 --> 00:17:47,600
Że ktoś może podejść
i strzelić ci w głowę, bo jest fanatykiem.
267
00:17:47,680 --> 00:17:52,880
Chciałbym, żeby ci ludzie zeszli z ulicy
i zostawili Seven Hills w spokoju.
268
00:17:52,960 --> 00:17:56,920
Jeśli tu nie mieszkasz,
nie należysz do tego miasta, proszę.
269
00:17:57,120 --> 00:17:59,240
Wspólnie mieszkamy na tej planecie
270
00:17:59,840 --> 00:18:02,760
i jeśli szybko
nie zakopiemy topora wojennego,
271
00:18:04,160 --> 00:18:05,880
to wymknie się spod kontroli.
272
00:18:08,680 --> 00:18:09,640
Czas na decyzję.
273
00:18:09,720 --> 00:18:12,480
Czy Demjanjuk ma zostać, czy wyjechać?
274
00:18:13,480 --> 00:18:15,240
Jeśli przegra tę bitwę,
275
00:18:15,320 --> 00:18:18,120
Sekretarz Stanu USA podejmie decyzję
276
00:18:18,200 --> 00:18:20,440
w sprawie jego ekstradycji do Izraela.
277
00:18:20,800 --> 00:18:22,720
Członkowie społeczności ukraińskiej
278
00:18:22,800 --> 00:18:26,120
gromadzą sięprzed sądem federalnym od 8.30 rano.
279
00:18:26,200 --> 00:18:28,400
Czekają na wydanie decyzji.
280
00:18:30,120 --> 00:18:31,320
I nadeszła.
281
00:18:31,400 --> 00:18:34,200
Sędzia Battistiogłosił Johna Demjanjuka winnym.
282
00:18:34,440 --> 00:18:37,400
Demjanjuk może zostaćekstradowany do Izraela dziś,
283
00:18:37,480 --> 00:18:41,800
gdzie grozi mu kara śmierciza domniemane zbrodnie przeciw ludzkości.
284
00:18:41,880 --> 00:18:44,680
Oszustwo nie dotyczy
wyłącznie pana Demjanjuka.
285
00:18:44,760 --> 00:18:46,040
To oszukiwanie ludzi.
286
00:18:46,920 --> 00:18:48,280
Jakieś reakcje?
287
00:18:48,720 --> 00:18:50,560
Macie teraz krew na rękach.
288
00:18:52,040 --> 00:18:54,240
Powiedziała pani coś swojemu ojcu?
289
00:18:58,120 --> 00:19:00,440
Nazistowskiego przestępcę Johna Demjanjuka
290
00:19:00,520 --> 00:19:04,440
przewieziono z więzienia federalnego
na Manhattanie w nieznane miejsce.
291
00:19:04,520 --> 00:19:07,600
Z lotniska Kennedy’ego
czeka go transport do Izraela.
292
00:19:22,640 --> 00:19:26,400
JEROZOLIMA
293
00:19:36,720 --> 00:19:41,800
Kilka miesięcy po moim rozpoczęciu pracy
w Ministerstwie Sprawiedliwości Izraela
294
00:19:42,120 --> 00:19:44,880
Dennis Goldman wręcza mi pudełko
295
00:19:44,960 --> 00:19:48,920
i mówi, że są w nim protokoły
296
00:19:49,000 --> 00:19:50,600
zeznań z procesu
297
00:19:51,240 --> 00:19:54,080
człowieka o nazwisku John Demjanjuk.
298
00:19:56,520 --> 00:19:59,520
Gdy otworzyłem pudełko,
nie było cienia wątpliwości,
299
00:19:59,600 --> 00:20:02,680
że John Demjanjuk jest Iwanem Groźnym,
300
00:20:03,440 --> 00:20:04,680
osobą, która stała...
301
00:20:05,440 --> 00:20:07,080
przed komorą gazową
302
00:20:07,440 --> 00:20:09,840
na tak zwanej Himmel Strasse,
303
00:20:10,560 --> 00:20:12,280
czyli drodze do nieba.
304
00:20:17,920 --> 00:20:20,000
Bardzo ważne było,
305
00:20:20,080 --> 00:20:22,880
żeby nie pozwolić,
by ten człowiek uniknął kary.
306
00:20:22,960 --> 00:20:24,960
SIERPIEŃ 1985 ROKU
307
00:20:26,160 --> 00:20:28,320
MARZEC 1986 ROKU
308
00:20:28,400 --> 00:20:31,240
Pamiętam jego przyjazd do Izraela.
309
00:20:31,640 --> 00:20:35,120
Ustawiono odkryte trybuny
310
00:20:35,680 --> 00:20:37,880
dla przedstawicieli mediów.
311
00:20:39,040 --> 00:20:41,120
Przećwiczyliśmy z INS procedurę,
312
00:20:41,200 --> 00:20:44,160
na wypadek gdyby policjanci USA
musieli go powalić.
313
00:20:44,720 --> 00:20:48,360
Wówczas miało nastąpić przekazanie więźnia
314
00:20:48,440 --> 00:20:50,640
funkcjonariuszom izraelskiej policji.
315
00:20:56,760 --> 00:20:58,200
Demjanjuk schodzi
316
00:20:59,200 --> 00:21:01,760
z amerykańskimi funkcjonariuszami u boku.
317
00:21:02,080 --> 00:21:06,440
Nagle odwraca się w ich stronę
i tłumaczy im,
318
00:21:06,800 --> 00:21:09,240
że chce ucałować Ziemię Świętą.
319
00:21:09,840 --> 00:21:11,680
Funkcjonariusz zabrania,
320
00:21:11,760 --> 00:21:15,640
więc Demjanjuk zwraca się
do Alexisa Szaloma z taką samą prośbą
321
00:21:15,720 --> 00:21:17,200
i ten także zabrania.
322
00:21:18,120 --> 00:21:22,200
Chciał pokazać,
że jest bardzo religijnym człowiekiem,
323
00:21:22,280 --> 00:21:24,160
który nie mógł nikogo zabić.
324
00:21:34,040 --> 00:21:37,600
Niecałe dwie godziny
po przybyciu do Izraela
325
00:21:38,360 --> 00:21:39,800
zostaje przesłuchany.
326
00:21:46,960 --> 00:21:48,280
Usiadł.
327
00:21:49,240 --> 00:21:53,920
Popatrzył na detektywa
i z promiennym uśmiechem powiedział:
328
00:21:54,960 --> 00:21:56,440
- Szalom!
- „Szalom”.
329
00:21:57,360 --> 00:22:01,640
Patrzył na śledczych,
jakby zamierzał się z nimi bawić.
330
00:22:07,800 --> 00:22:09,440
Jak się pan czuje?
331
00:22:09,520 --> 00:22:11,000
Teraz dobrze, dziękuję.
332
00:22:13,200 --> 00:22:18,120
Wszyscy zakładali, że wróci.
Starali się myśleć optymistycznie,
333
00:22:18,200 --> 00:22:19,960
że na końcu prawda zwycięży.
334
00:22:20,240 --> 00:22:22,640
Bóg jest dobry i zadba...
335
00:22:24,120 --> 00:22:26,480
by dziadek wrócił do domu cały i zdrowy.
336
00:22:53,320 --> 00:22:56,400
Do Izraela przybył
amerykański adwokat Mark O’Connor.
337
00:22:56,480 --> 00:23:00,080
Bronił on Johna Demjanjuka w USA,
nim ten został ekstradowany.
338
00:23:02,520 --> 00:23:06,040
Zatrzymuję się przed Ajalon
i patrzę na więzienie.
339
00:23:06,920 --> 00:23:08,320
Pytam: „Co to jest?”.
340
00:23:08,920 --> 00:23:11,080
Różne psychodeliczne rysunki.
341
00:23:12,240 --> 00:23:14,160
I to nie tylko w jednym miejscu.
342
00:23:14,240 --> 00:23:17,240
Całe więzienie jest jak obraz Picassa.
343
00:23:18,520 --> 00:23:20,720
Przechodzę przez wiele bram
344
00:23:20,800 --> 00:23:24,560
i pierwsze, co widzę,
to miejsce, w którym śpi dwóch strażników.
345
00:23:25,480 --> 00:23:29,720
Dwóch strażników pilnuje go
24 godziny na dobę w izolatce.
346
00:23:33,520 --> 00:23:36,160
Jestem pierwszą osobą z Cleveland,
347
00:23:36,840 --> 00:23:38,600
która go odwiedza.
348
00:23:41,240 --> 00:23:42,600
W tej celi Demjanjuk
349
00:23:43,320 --> 00:23:46,160
cały czas mnie pytał,
czemu jestem taki przejęty.
350
00:23:46,360 --> 00:23:48,440
„Czemu jestem przejęty...?
351
00:23:48,520 --> 00:23:51,000
To ciebie powieszą. O co ci chodzi?”
352
00:23:51,520 --> 00:23:54,360
On na to: „Nie powieszą mnie”.
353
00:23:56,320 --> 00:23:59,040
Czyta Biblię i mówi:
„Jest tu mój Anioł Stróż”.
354
00:23:59,800 --> 00:24:01,040
Jestem katolikiem,
355
00:24:01,120 --> 00:24:03,800
nie zamierzam lekceważyć Aniołów Stróżów.
356
00:24:03,880 --> 00:24:06,480
Dlatego mówię:
„Nie wiem, co tu się dzieje”.
357
00:24:07,720 --> 00:24:09,440
Ma na przygotowania 90 dni.
358
00:24:09,520 --> 00:24:12,600
Proces powinien się zacząćkrótko przed Nowym Rokiem.
359
00:24:12,680 --> 00:24:16,720
Nadal łączy się
Demjanjuka i Iwana Groźnego.
360
00:24:16,800 --> 00:24:18,720
Ci doświadczeni sędziowie...
361
00:24:18,800 --> 00:24:22,240
Pan O’Connor
szukał izraelskiego adwokata...
362
00:24:22,320 --> 00:24:23,680
REPORTER IZRAELSKI
363
00:24:23,760 --> 00:24:26,880
...który pomógłby zrozumieć
izraelskie prawo,
364
00:24:28,200 --> 00:24:29,600
ale nie znalazł nikogo.
365
00:24:30,840 --> 00:24:33,240
Dotychczas 15 izraelskich prawników
366
00:24:33,320 --> 00:24:36,680
odmówiło pomocy
w obronie Johna Demjanjuka.
367
00:24:38,160 --> 00:24:39,080
Presja.
368
00:24:39,520 --> 00:24:41,640
Kto chciałby zaryzykować karierą?
369
00:24:41,720 --> 00:24:43,560
A jeśli on jest Iwanem Groźnym?
370
00:24:43,880 --> 00:24:47,640
Nie mogłem wydać 600 000 dolarów
ani 400 000 dolarów,
371
00:24:47,720 --> 00:24:50,560
bo robię to sam.
Dlatego się nie zgłosiłem.
372
00:24:50,640 --> 00:24:54,880
Przez wiele miesięcy
bezskutecznie szukali prawnika.
373
00:24:55,440 --> 00:24:58,080
Nikt nie chciał się angażować.
374
00:25:00,440 --> 00:25:02,360
W końcu znaleźli Szeftela.
375
00:25:05,560 --> 00:25:07,680
Jest takie wyrażenie w jidisz.
376
00:25:07,920 --> 00:25:08,880
Brzmi...
377
00:25:11,000 --> 00:25:15,760
Określa osobę, która odmawia
przestrzegania przyjętych norm
378
00:25:15,840 --> 00:25:18,160
i działania zgodnie z oczekiwaniami.
379
00:25:18,240 --> 00:25:21,440
- Wichrzyciel.
- I pan lubi nim być?
380
00:25:22,320 --> 00:25:26,920
Tak. Nie muszę się za bardzo o to starać.
381
00:25:27,040 --> 00:25:29,400
To samo przychodzi.
382
00:25:42,640 --> 00:25:46,520
Po dziesięciu latach
działalności adwokackiej
383
00:25:46,600 --> 00:25:50,240
udało mi się w dwóch słowach opisać
384
00:25:51,040 --> 00:25:53,480
izraelską prokuraturę:
385
00:25:53,560 --> 00:25:56,520
karykatura sprawiedliwości.
386
00:25:57,280 --> 00:26:00,760
- Jest pan niewinny?
- Jestem niewinnym, starym człowiekiem.
387
00:26:02,040 --> 00:26:05,040
Słyszałem o Iwanie Groźnym,
388
00:26:05,600 --> 00:26:10,280
zanim został ekstradowany
z USA do Izraela.
389
00:26:10,840 --> 00:26:13,880
Byłem, jak każdy Izraelczyk,
390
00:26:13,960 --> 00:26:19,400
przekonany, że Iwan Groźny
to John Demjanjuk.
391
00:26:20,040 --> 00:26:21,600
Nie miałem wątpliwości.
392
00:26:31,280 --> 00:26:36,000
Nie umiem tego w żaden sposób wyjaśnić,
393
00:26:37,040 --> 00:26:41,920
ale zacząłem o tym myśleć
niemal codziennie.
394
00:26:44,120 --> 00:26:46,800
Śledziłem wszelkie informacje
395
00:26:46,880 --> 00:26:52,520
w prasie, w radiu, telewizji, wszędzie.
396
00:26:53,640 --> 00:26:58,440
Przyszło mi do głowy,
że dowody przeciwko niemu...
397
00:26:59,160 --> 00:27:00,520
mogą być wadliwe.
398
00:27:02,440 --> 00:27:04,880
Całe przedsięwzięcie...
399
00:27:05,560 --> 00:27:08,600
może być szokującą farsą.
400
00:27:09,880 --> 00:27:12,320
Powiedziałem O’Connorowi: „Wchodzę w to.
401
00:27:13,000 --> 00:27:14,520
To nie jest Iwan Groźny”.
402
00:27:17,760 --> 00:27:19,880
Przy pierwszym spotkaniu
403
00:27:20,440 --> 00:27:22,880
pomyślałem, że Szeftel uosabia zdrajcę.
404
00:27:23,720 --> 00:27:27,720
Na początku uznałem go za showmana,
swego rodzaju szpanera.
405
00:27:28,520 --> 00:27:29,640
Był dosyć...
406
00:27:30,520 --> 00:27:31,400
przerysowany.
407
00:27:32,800 --> 00:27:36,120
Nie mogę powiedzieć, co sądzę o Szeftelu,
408
00:27:36,200 --> 00:27:37,680
bo mnie z miejsca pozwie.
409
00:27:39,120 --> 00:27:42,600
Ale przykro mi,
że istnieją tacy Żydzi jak Szeftel.
410
00:27:43,040 --> 00:27:44,400
Wstydzę się tego.
411
00:27:45,320 --> 00:27:49,840
Joram, powiedzmy, że bronisz mordercy
412
00:27:50,280 --> 00:27:52,280
i z tego czy innego powodu
413
00:27:52,720 --> 00:27:55,000
możesz mu zapewnić doskonałą obronę.
414
00:27:55,600 --> 00:27:57,400
Starałbyś się o uniewinnienie?
415
00:27:57,840 --> 00:27:59,000
Ochoczo.
416
00:28:00,720 --> 00:28:03,280
Człowiek ma prawo do obrony, rozumiem to.
417
00:28:03,360 --> 00:28:05,240
Zaangażowanie Szeftela
418
00:28:05,320 --> 00:28:08,320
w próbę uniewinnienia pana Demjanjuka
419
00:28:08,400 --> 00:28:11,640
sprawiało mu trochę za dużo przyjemności.
420
00:28:13,160 --> 00:28:14,600
Nie darzę go szacunkiem.
421
00:28:15,120 --> 00:28:16,040
Ani trochę.
422
00:28:20,400 --> 00:28:22,840
Codziennie przybywająreporterzy i fotografowie.
423
00:28:23,400 --> 00:28:26,880
Większość na czas trwaniatak zwanego „Procesu Dekady”.
424
00:28:27,520 --> 00:28:32,440
Gdy pojawił się ten temat
i wysłano mnie do Jerozolimy,
425
00:28:32,520 --> 00:28:35,480
nie zdawałem sobie sprawy
z zasięgu tej historii,
426
00:28:35,560 --> 00:28:38,000
póki nie zobaczyłem tego zainteresowania.
427
00:28:39,360 --> 00:28:41,920
Wszyscy znakomicie rozumieli,
428
00:28:42,000 --> 00:28:44,360
jakie są przeciwko niemu dowody,
429
00:28:44,440 --> 00:28:46,720
z tego, jak patrzył, jak mówił.
430
00:28:47,280 --> 00:28:50,120
Widać było, że oni już wiedzą.
431
00:28:50,200 --> 00:28:52,200
Sądzę, że jest winny.
432
00:28:52,280 --> 00:28:53,680
Sądzę, że jest winny.
433
00:28:53,760 --> 00:28:56,760
Jeśli jest winny, to musi za to zapłacić.
434
00:28:56,840 --> 00:28:59,160
Ludzie byli mocniej przekonani niż ja.
435
00:28:59,240 --> 00:29:00,960
Tego jestem pewien,
436
00:29:01,040 --> 00:29:03,680
bo twierdzili, że nie wątpią w jego winę,
437
00:29:03,760 --> 00:29:05,520
a sprawa zakończy się w lot.
438
00:29:05,600 --> 00:29:07,200
Chyba się nie nadaję,
439
00:29:07,280 --> 00:29:11,320
bo gdzieś w mojej głowie
ciągle dręczy mnie głos:
440
00:29:11,400 --> 00:29:13,760
„Czy na pewno masz dość informacji?
441
00:29:14,360 --> 00:29:16,800
Jesteś pewien, że nie popełniasz błędu?”.
442
00:29:17,120 --> 00:29:20,960
Dokładnie tak czułem się
na sali sądowej w Jerozolimie.
443
00:29:22,840 --> 00:29:26,360
Jerozolima od rokuprzygotowuje się na proces Demjanjuka,
444
00:29:26,800 --> 00:29:29,000
który ma rozpocząć się tutaj,
445
00:29:29,080 --> 00:29:31,360
w rozległym kompleksie kongresowym.
446
00:29:32,200 --> 00:29:35,520
Proces będzie bardzo dobrze ochraniany.
447
00:29:35,600 --> 00:29:39,520
Żołnierze i policja zapewniąwyjątkowe środki bezpieczeństwa
448
00:29:39,600 --> 00:29:42,040
w trakcie trwania procesu.
449
00:29:42,160 --> 00:29:45,320
Prasa szczegółowo relacjonujesprawę Demjanjuka.
450
00:29:45,400 --> 00:29:48,400
Telewizja oceniaznaczenie procesu od miesięcy,
451
00:29:48,480 --> 00:29:50,920
a sam proces wkrótce się rozpocznie.
452
00:29:51,240 --> 00:29:54,200
Nadal jesteśmy przekonani,
że wygra sprawiedliwość,
453
00:29:54,720 --> 00:29:57,720
tata zostanie uniewinniony
i nie będzie kolejnego...
454
00:29:58,920 --> 00:29:59,800
ukrzyżowania.
455
00:30:01,280 --> 00:30:02,440
SIERPIEŃ 1986 ROKU
456
00:30:03,440 --> 00:30:05,920
LUTY 1987 ROKU
457
00:30:08,360 --> 00:30:10,880
SĄD OKRĘGOWY W JEROZOLIMIE
458
00:30:11,240 --> 00:30:14,520
- Skąd pan przybył o tak wczesnej porze?
- Z Ramat Gan.
459
00:30:16,560 --> 00:30:18,080
- Dlaczego?
- Dlaczego?
460
00:30:21,680 --> 00:30:24,200
Mówiłem. Straciłem wszystkich.
461
00:30:29,960 --> 00:30:34,480
Trzyosobowy sąd rozpocznie przesłuchania
za około dwie godziny.
462
00:30:41,480 --> 00:30:44,040
Zapisano dane każdej wchodzącej osoby
463
00:30:44,160 --> 00:30:49,360
i sprawdzono każdegoza pomocą detektora metalu.
464
00:30:50,440 --> 00:30:52,080
Na jaki wyrok pan liczy?
465
00:30:52,160 --> 00:30:54,160
Niech zawiśnie.
466
00:30:54,720 --> 00:30:58,120
Sam bym go powiesił.
467
00:30:59,040 --> 00:31:00,120
Albo spalił.
468
00:31:00,920 --> 00:31:02,240
Kilka minut po 7.00,
469
00:31:02,320 --> 00:31:04,720
dwie godziny przed rozpoczęciem procesu,
470
00:31:04,800 --> 00:31:07,400
z więzienia Ajalonprzyjeżdża John Demjanjuk.
471
00:31:08,040 --> 00:31:09,360
IZRAEL
472
00:31:09,440 --> 00:31:10,400
RANO
JEROZOLIMA
473
00:31:10,480 --> 00:31:13,520
Dziś w Jerozolimie
rozpoczął się proces człowieka
474
00:31:13,600 --> 00:31:15,720
zwanego Rzeźnikiem z Treblinki.
475
00:31:15,800 --> 00:31:20,160
W centrum kongresowym w Jerozolimie
rozpoczął się proces Johna Demjanjuka.
476
00:31:20,680 --> 00:31:24,360
To o wiele więcejniż tylko proces jednego człowieka.
477
00:31:24,640 --> 00:31:26,800
To historyczna rozprawa.
478
00:31:26,880 --> 00:31:29,720
Kiedy sądzono Eichmanna,
mama kazała mi oglądać.
479
00:31:29,800 --> 00:31:33,040
Teraz sądzą Demjanjuka,
a ja każę oglądać moim dzieciom.
480
00:31:33,120 --> 00:31:35,960
To jedyne zabezpieczenie,
by to się nie powtórzyło.
481
00:31:37,920 --> 00:31:40,560
Te wszystkie zebrane informacje...
482
00:31:40,640 --> 00:31:42,720
To była kulminacja wielu lat.
483
00:31:42,800 --> 00:31:43,880
I oto jestem,
484
00:31:44,520 --> 00:31:47,080
po dwóch godzinach snu, na adrenalinie,
485
00:31:47,480 --> 00:31:48,480
w gotowości.
486
00:31:52,440 --> 00:31:54,320
To przypadek...
487
00:31:54,840 --> 00:31:56,920
potworności establishmentu
488
00:31:57,360 --> 00:31:58,600
od początku do końca.
489
00:32:00,720 --> 00:32:03,040
Oparty na tuszowaniu, ukartowany
490
00:32:03,520 --> 00:32:04,720
proces pokazowy.
491
00:32:07,800 --> 00:32:10,440
Byłem w stu procentach przekonany,
492
00:32:11,040 --> 00:32:14,160
że Demjanjuk nie jest Iwanem Groźnym.
493
00:32:14,280 --> 00:32:16,600
Byłem też w stu procentach przekonany,
494
00:32:16,680 --> 00:32:20,400
że zostanie uznany za winnego
i skazany na śmierć.
495
00:32:23,360 --> 00:32:25,840
Ale miałem także pewność,
496
00:32:26,440 --> 00:32:28,000
że zdołam...
497
00:32:28,840 --> 00:32:30,360
zepsuć przedstawienie.
498
00:32:52,760 --> 00:32:54,040
Proszę wstać!
499
00:33:06,960 --> 00:33:13,640
Sprawa 3736, Państwo Izrael
przeciwko Johnowi Iwanowi Demjanjukowi.
500
00:33:15,040 --> 00:33:16,680
Oskarżony, proszę wstać.
501
00:33:27,800 --> 00:33:29,520
Proszę podać swoje nazwisko.
502
00:33:31,840 --> 00:33:32,960
Jak się pan nazywa?
503
00:33:34,360 --> 00:33:40,320
Wysoki Sądzie, nazywam się John Demjanjuk.
504
00:33:45,480 --> 00:33:47,440
Uprzedzam,
505
00:33:48,400 --> 00:33:51,360
że musi pan mówić prawdę i tylko prawdę.
506
00:33:52,760 --> 00:33:58,840
W przeciwnym razie
zostanie pan ukarany na mocy prawa.
507
00:34:02,680 --> 00:34:05,680
Jest pan oskarżony o to,
że przebywając w Treblince,
508
00:34:05,760 --> 00:34:10,080
brał pan udział w potwornych zbrodniach
w obozie śmierci.
509
00:34:11,080 --> 00:34:13,160
Proszę powiedzieć sądowi,
510
00:34:13,240 --> 00:34:16,680
czy przebywał pan we wspomnianym miejscu
511
00:34:16,760 --> 00:34:18,800
i popełnił zarzucane mu zbrodnie?
512
00:34:24,760 --> 00:34:26,120
Wysoki Sądzie,
513
00:34:26,200 --> 00:34:28,720
oskarża się mnie o pobyt w Treblince.
514
00:34:29,040 --> 00:34:31,000
To nieprawda.
515
00:34:31,080 --> 00:34:37,440
Nigdy w swoim życiu
nie byłem w Treblince, w Sobiborze
516
00:34:37,520 --> 00:34:39,080
ani w żadnym innym obozie.
517
00:34:39,760 --> 00:34:42,040
Bo ja nie jestem Iwanem Groźnym.
518
00:34:44,000 --> 00:34:48,520
I najsprawiedliwszym tego świadkiem
jest Bóg.
519
00:34:50,400 --> 00:34:52,680
SYN
520
00:34:52,760 --> 00:34:57,320
Jestem po trzykroć niewinny.
521
00:35:00,320 --> 00:35:03,120
Analizowałem charakter Demjanjuka
522
00:35:03,200 --> 00:35:04,880
i jego reakcje.
523
00:35:05,560 --> 00:35:08,400
Zrozumiałem, że on nigdy się nie przyzna.
524
00:35:09,440 --> 00:35:12,240
Chce pozostać, kim jest,
i być może umrzeć...
525
00:35:12,640 --> 00:35:16,920
jako ojciec i dziadek,
526
00:35:17,280 --> 00:35:19,440
jakim był, mieszkając w Cleveland.
527
00:35:23,240 --> 00:35:26,480
W każdej sprawie kryminalnej
jest miejsce zbrodni.
528
00:35:28,920 --> 00:35:30,360
POLSKA
529
00:35:30,440 --> 00:35:35,400
Ale naziści spalili i zniszczyli
większość dowodów.
530
00:35:36,240 --> 00:35:38,680
To samo tyczy się naocznych świadków.
531
00:35:38,800 --> 00:35:41,240
Większość z nich zgładzili Niemcy.
532
00:35:44,040 --> 00:35:46,160
A jednak muszę prowadzić proces.
533
00:35:53,280 --> 00:35:56,680
Prokurator wzywa Pinchasa Epsteina.
534
00:35:59,320 --> 00:36:02,840
Proces ten był przepełniony emocjami,
535
00:36:03,440 --> 00:36:06,320
bólem i historią.
536
00:36:08,720 --> 00:36:10,560
Ocalali umierali każdego dnia.
537
00:36:11,120 --> 00:36:13,600
To był ostatni moment na to,
538
00:36:14,120 --> 00:36:17,600
by ich wysłuchać i ująć to w słowa.
539
00:36:21,680 --> 00:36:26,840
Proszę rozpocząć
od pańskiej daty urodzenia.
540
00:36:27,480 --> 00:36:32,160
Nazywam się Epstein Pinchas,
jestem synem Dowa i Sary.
541
00:36:32,680 --> 00:36:38,960
Urodziłem się w Częstochowie
3 marca 1925 roku.
542
00:36:41,280 --> 00:36:47,600
Rozumiem, że w chwili przybycia
do obozu śmierci
543
00:36:47,680 --> 00:36:53,640
otrzymał pan zadanie przenoszenia ciał
z komór gazowych do dołów.
544
00:36:53,760 --> 00:36:54,640
Zgadza się.
545
00:36:54,720 --> 00:36:58,120
Siedziałem w miejscu,
546
00:36:58,200 --> 00:37:03,760
z którego widziałem silnik komory gazowej.
547
00:37:04,120 --> 00:37:06,960
Całą maszynerię.
548
00:37:08,320 --> 00:37:15,320
I widziałem człowieka
wychodzącego z komory.
549
00:37:15,680 --> 00:37:19,520
Potem dowiedziałem się, że to Iwan.
Iwan Groźny.
550
00:37:38,560 --> 00:37:43,680
Widziałem ogromnego mężczyznę,
który obsługiwał silnik.
551
00:37:44,640 --> 00:37:51,160
Padał rozkaz, żeby otworzyć drzwi
i wyciągnąć zwłoki.
552
00:37:52,320 --> 00:37:57,760
Iwan wychodził z maszynowni
553
00:37:57,840 --> 00:38:01,840
i bił nas rurką.
554
00:38:02,320 --> 00:38:04,680
Czasami miał ze sobą sztylet.
555
00:38:06,120 --> 00:38:12,480
Miażdżył czaszki,
odcinał uszy i torturował więźniów.
556
00:38:12,560 --> 00:38:14,360
To było nie do uwierzenia.
557
00:38:14,880 --> 00:38:19,720
Wysoki Sądzie, wyciągaliśmy zwłoki.
Widok był przerażający.
558
00:38:19,840 --> 00:38:24,680
Ludzie mieli zmiażdżone twarze,
rany kłute.
559
00:38:24,760 --> 00:38:30,440
Ciężarne kobiety dźgane w brzuch,
ludzie z wyłupionymi oczami.
560
00:38:30,920 --> 00:38:32,000
Brak słów.
561
00:38:33,520 --> 00:38:37,880
Pewnego dnia żywa dziewczynka
562
00:38:37,960 --> 00:38:41,760
wyszła z komory gazowej.
563
00:38:42,200 --> 00:38:44,200
Miała około 12 lat.
564
00:38:46,800 --> 00:38:50,040
Jej słowa wciąż dźwięczą mi w uszach.
565
00:38:54,760 --> 00:38:58,040
- Co one znaczą?
- „Ja chcę do mamusi”.
566
00:39:05,600 --> 00:39:07,720
Mam wnuczkę w jej wieku.
567
00:39:20,000 --> 00:39:24,320
Wciągnęli ją do dołu i zastrzelili.
568
00:39:27,320 --> 00:39:32,280
Wysoki Sądzie, widzę Iwana co noc, chcę...
569
00:39:32,520 --> 00:39:33,880
Moja biedna żona.
570
00:39:35,240 --> 00:39:38,280
Śnię o nim co noc. Widzę go co noc.
571
00:39:38,360 --> 00:39:42,440
Jest wyryty w mojej pamięci.
Nie mogę od niego uciec.
572
00:39:42,600 --> 00:39:48,360
Widzę go tutaj, przede mną, takiego,
jakim go pamiętam, bo on żyje we mnie.
573
00:39:48,480 --> 00:39:52,960
Tam jest! To on tam stoi! On!
574
00:39:53,040 --> 00:39:56,120
Panie Epstein!
575
00:40:02,080 --> 00:40:08,520
Wiek zebrał oczywiście swoje żniwo,
ale potrafię rozpoznać tego człowieka.
576
00:40:08,960 --> 00:40:12,240
Widzę go, widzę.
577
00:40:15,480 --> 00:40:17,120
CÓRKI
578
00:40:17,200 --> 00:40:18,760
Morderca!
579
00:40:27,640 --> 00:40:28,720
Proszę usiąść!
580
00:40:34,840 --> 00:40:38,040
Istnieje pełne przyzwolenie,
581
00:40:38,600 --> 00:40:40,400
by dążyć do brutalnej...
582
00:40:41,040 --> 00:40:43,560
bezlitosnej zemsty
583
00:40:43,960 --> 00:40:45,400
na Iwanie Groźnym.
584
00:40:46,360 --> 00:40:50,080
Dostrzegam wartość zemsty
na właściwej osobie,
585
00:40:50,160 --> 00:40:54,040
a nie emerytowanym mechaniku,
586
00:40:54,120 --> 00:40:57,600
który został omyłkowo wzięty
za Iwana Groźnego,
587
00:40:58,520 --> 00:41:02,200
stając się ofiarą spisku.
588
00:43:06,200 --> 00:43:09,440
Napisy: Dorota Nowakówna
46787
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bengali
Bosnian
Catalan
Cebuano
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Finnish
French
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Gujarati
Haitian Creole
Hawaiian
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Khmer
Korean
Kurdish (Kurmanji)
Kyrgyz
Lao
Latvian
Lithuanian
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Nepali
Norwegian
Pashto
Polish
Portuguese
Romanian
Russian
Samoan
Serbian
Sesotho
Shona
Sinhala
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swahili
Swedish
Tajik
Thai
Turkish
Ukrainian
Urdu
Uzbek
Vietnamese
