Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:03,704 --> 00:00:08,147
PREPORU�UJE SE DISKRECIJA GLEDANJA
Film sadr�i materijale za odrasle,
neprikladan jezik i prizore nasilja
2
00:00:11,717 --> 00:00:15,470
Kon Tien, Ju�ni Vijetnam
Jesen 1967
3
00:00:19,832 --> 00:00:25,433
Bio sam dodeljen prislu�noj
stanici kod Kon Tiena u jesen.
4
00:00:25,532 --> 00:00:27,609
To je bilo kao da
ste dobili smrtnu kaznu.
5
00:00:27,978 --> 00:00:29,027
D�on Musgrejv
Marinci
1967
6
00:00:29,532 --> 00:00:31,400
Zato jer su bila samo
trojica marinaca sa radiom.
7
00:00:32,247 --> 00:00:34,263
To je nastra�nija
stvar koju sam radio.
8
00:00:34,812 --> 00:00:36,051
Slu�ate neprijatelja.
9
00:00:37,667 --> 00:00:41,692
Zovu vas na radio svaki sat,
"Delta, Lima, Papa, Tri, Bravo,
10
00:00:42,014 --> 00:00:44,144
"Delta, Lima, Papa, Tri,
Bravo, ovde Delta Tri.
11
00:00:45,631 --> 00:00:48,423
"Ako je va�e stanje Alfa Sijera,
pritisnite slu�alicu dva puta.
12
00:00:49,280 --> 00:00:53,785
"Ako je va�a situacija bezbedna,
pritisnite slu�alicu dva puta."
13
00:00:54,681 --> 00:00:56,781
Ako niste stisnuli,
onda oni misle da spavate
14
00:00:56,880 --> 00:00:59,514
pa nastave da tra�e,
"Ako je va�e stanje Alfa Sijera..."
15
00:00:59,515 --> 00:01:03,380
i onda im kona�no svane da je
mo�da neko preblizu da bi rekli i�ta.
16
00:01:03,480 --> 00:01:07,880
Pa ka�u, "Ako je va�e stanje
Negativ Alfa Sijera, stisnite jednom,"
17
00:01:07,980 --> 00:01:09,923
i skoro si blizu
da stisne� slu�alicu,
18
00:01:09,947 --> 00:01:13,081
i dve ne radiju zato
jer su tako previ�e blizu
19
00:01:13,181 --> 00:01:15,851
tako da ih mo�ete �uti
kako �apu�u izme�u sebe.
20
00:01:17,647 --> 00:01:20,314
I to bilo zastra�uju�e.
To je zbilja bilo stra�no.
21
00:01:20,415 --> 00:01:23,673
I jo� se bojim mraka.
22
00:01:24,147 --> 00:01:26,980
Jo� imam no�no svetlo.
23
00:01:27,081 --> 00:01:30,280
Kad su moja deca odrastala,
24
00:01:30,380 --> 00:01:34,015
onda su prvi put
stvarno shvatili...
25
00:01:34,115 --> 00:01:36,181
da je tata bio u
ratu kad su rekli,
26
00:01:36,280 --> 00:01:40,807
"Za�to trebamo da prerastemo
na�a no�na svetla? Tata ga jo� ima."
27
00:01:47,181 --> 00:01:51,280
Neka sa ovog mesta i
trenutka krene spoznaja,
28
00:01:51,380 --> 00:01:54,214
za prijatelje i neprijatelje,
29
00:01:54,314 --> 00:01:56,849
da je baklja sada u rukama
30
00:01:56,999 --> 00:01:59,728
20. januar, 1961nove generacije Amerikanaca
31
00:02:00,615 --> 00:02:05,181
ro�enih u ovoj
veku, dokazanih u ratu
32
00:02:05,280 --> 00:02:10,348
i te�kom posleratnom miru,
ponosnih na na�e...
33
00:02:10,447 --> 00:02:12,314
I dalje jako verujem,
34
00:02:12,414 --> 00:02:16,980
u ovaj koncept herojske Amerike,
35
00:02:17,081 --> 00:02:19,714
Amerika je zaista posebna zemlja,
36
00:02:19,814 --> 00:02:21,453
najbolja zemlja na svetu,
37
00:02:21,603 --> 00:02:22,980
D�EK TOD
Nebraska
najbolja demokratija,
38
00:02:23,081 --> 00:02:27,015
sve te stvari u
koje verujemo, koje...
39
00:02:27,115 --> 00:02:29,732
i ne vidim ni�ta
pogre�no u vezi toga.
40
00:02:31,947 --> 00:02:35,567
Bio sam ube�en da smo imali
pravo da budemo u Vijetnamu.
41
00:02:36,547 --> 00:02:38,680
Jer je to po�elo pod Kenedijem
42
00:02:38,780 --> 00:02:41,331
i za mene je JFK bio Bog.
43
00:02:41,366 --> 00:02:44,539
Sve �to je mislio je bilo ispravno,
mislio sam da je bilo ispravno.
44
00:02:47,371 --> 00:02:51,047
Sa 43 godina D�on Fitcd�erald
Kenedi je bio najmla�i �ovek
45
00:02:51,148 --> 00:02:54,553
koji je ikad izabran za
predsednika Sjedinjenih Dr�ava.
46
00:02:54,780 --> 00:02:57,223
Obe�ao je hrabro novo vodstvo,
47
00:02:57,664 --> 00:03:02,342
a njegovim pristalicama se
inauguracija �inila kao signal novog dana.
48
00:03:04,614 --> 00:03:10,448
Za one nove zemlje koje
do�ekujemo u dru�tvu slobodnih,
49
00:03:10,547 --> 00:03:11,875
dajemo na�u re�
50
00:03:12,025 --> 00:03:15,082
Sajgonda jedan oblik kolonijalne vladavine
51
00:03:15,835 --> 00:03:17,323
ne�e nestati
52
00:03:18,340 --> 00:03:22,316
samo da bi bio zamenjen
sa jo� ve�om tiranijom.
53
00:03:23,861 --> 00:03:27,905
HanojNe o�ekujemo da �emo
uvek na�i podr�ku za na� stav.
54
00:03:28,732 --> 00:03:34,151
Ali se uvek nadamo da �e na�i
sna�nu podr�ku za njihovu vlastitu slobodu
55
00:03:34,301 --> 00:03:37,827
i da se setimo
da su, u pro�losti,
56
00:03:39,180 --> 00:03:41,523
oni koji su nepromi�ljeno tra�ili mo�
57
00:03:42,397 --> 00:03:46,620
ja�u�i na le�ima tigra
zavr�avali su unutar njega.
58
00:03:48,245 --> 00:03:50,605
VIJETNAMSKI RAT
59
00:03:55,012 --> 00:03:58,713
Novi predsednik je okupio
oko sebe izuzetan skup savetnika
60
00:03:58,863 --> 00:04:02,524
koji su delili njegovu re�enost
suprostavljanja komunizmu,
61
00:04:02,674 --> 00:04:06,280
uklju�uju�i ministra
inostranih poslova Dina Raska,
62
00:04:06,802 --> 00:04:09,794
savetnika za nacionalnu
bezbednost MekD�ord�a Bandija,
63
00:04:10,611 --> 00:04:12,364
njegovog zamenika Volta Rostova,
64
00:04:13,484 --> 00:04:16,677
posebnog vojnog savetnika
generala Maksvela Tejlora,
65
00:04:17,835 --> 00:04:20,736
i ministra odbrane Roberta MekNamaru,
66
00:04:20,886 --> 00:04:24,857
koji je napustio svoj posao
predsednika kompanije Ford,
67
00:04:25,284 --> 00:04:26,899
da bi slu�io svojoj zemlji.
68
00:04:27,380 --> 00:04:31,196
Bio je pionir u
polju analize sistema.
69
00:04:33,481 --> 00:04:36,280
Kao i predsednik
koji ih je izabrao,
70
00:04:36,380 --> 00:04:39,347
svi Kenedijevi ljudi su bili u
vojsci tokom II svetskog rata.
71
00:04:39,738 --> 00:04:41,994
Svaki od njih je apsorbovao
ono u �ta su svi verovali
72
00:04:42,299 --> 00:04:43,487
a �to je bila
njihova centralna ta�ka:
73
00:04:44,152 --> 00:04:47,805
ambiciozne diktatore treba zaustaviti
74
00:04:48,422 --> 00:04:51,439
pre nego �to
postanu ozbiljna opasnost
75
00:04:52,039 --> 00:04:53,870
za mir u svetu.
76
00:04:54,380 --> 00:04:57,547
U me�uvremenu,
u Ju�nom Vijetnamu,
77
00:04:57,647 --> 00:04:58,730
Nacionalni Front oslobo�enja...
78
00:04:59,265 --> 00:05:01,857
nazvan od njegovih
neprijatelja imenom Vijetkong...
79
00:05:02,715 --> 00:05:04,218
je bio odlu�an da svrgne
80
00:05:04,522 --> 00:05:09,572
antikomunisti�ku i sve vi�e
autokratsku vladu Ngo Din Dijema.
81
00:05:11,547 --> 00:05:14,595
U Severnom Vijetnamu,
bez znanja Va�ingtona,
82
00:05:15,212 --> 00:05:18,508
Ho �i Min, otac
vijetnamske nezavisnosti,
83
00:05:19,037 --> 00:05:21,939
je sada delo mo� sa
agresivnijim liderom,
84
00:05:22,435 --> 00:05:25,285
Le Duanom,
koji je bio jo� nestrpljiviji
85
00:05:25,635 --> 00:05:27,360
da ujedini njegovu zemlju.
86
00:05:29,351 --> 00:05:32,527
Nakon �to su Francuzi oti�li,
Amerikanci su usko�ili.
87
00:05:34,180 --> 00:05:36,597
Za generaciju mojih roditelja,
88
00:05:36,797 --> 00:05:39,510
vi Amerikanci niste
bili druga�iji od Francuza.
89
00:05:39,710 --> 00:05:43,236
BAO NIN
Severno Vijetnamski vojnikAmerikanci su
tako�e bili osvaja�i.
90
00:05:43,436 --> 00:05:46,969
BAO NIN
Severno Vijetnamski vojnikKao njihov sin,
nasledio sam njihove ideje.
91
00:05:48,206 --> 00:05:51,089
Niko od nas nije
znao ni�ta o Vijetnamu.
92
00:05:52,014 --> 00:05:56,036
Vijetnam je u tim danima
bio figura na �ahovskoj tabli,
93
00:05:56,186 --> 00:05:57,408
strate�koj �ahovskoj tabli,
94
00:05:58,104 --> 00:06:00,880
a ne mesto sa kulturom i istorijom
95
00:06:01,369 --> 00:06:07,407
LESLI GELB
Pentagon
koje �emo bezuspe�no
poku�ati da promenimo,
96
00:06:07,774 --> 00:06:11,053
�ak i sa mo�nom silom
Sjedinjenih Dr�ava.
97
00:06:11,203 --> 00:06:15,127
U naredne tri godine,
Sjedinjene Dr�ave �e se boriti
98
00:06:15,433 --> 00:06:19,252
da razumeju komplikovanu
dr�avu koju su do�li da spasu,
99
00:06:19,688 --> 00:06:22,574
ne uspevaju�i da shvate
re�enost neprijatelja,
100
00:06:22,927 --> 00:06:25,647
i pogre�no su zaklju�ili
�ta narod Ju�nog Vijetnama
101
00:06:26,026 --> 00:06:28,034
stvarno ose�a za svoju vladu.
102
00:06:30,522 --> 00:06:32,884
Novi predsednik �e
na�i sebe zarobljenog
103
00:06:33,219 --> 00:06:36,587
izme�u zamaha rata
i �elje za mirom,
104
00:06:37,570 --> 00:06:39,978
izme�u poniznosti i oholosti,
105
00:06:40,571 --> 00:06:46,838
izme�u idealizma i
svrsishodnosti, izme�u istine i la�i.
106
00:06:47,713 --> 00:06:53,326
DRUGA EPIZODA
Jahati tigra
(1961-1963)
107
00:07:07,748 --> 00:07:10,095
I zato, dragi moji Amerikanci,
108
00:07:10,732 --> 00:07:14,722
ne pitajte �ta ova
zemlja mo�e u�initi za vas,
109
00:07:15,674 --> 00:07:17,964
upitajte se �ta vi
mo�ete u�initi za svoju zemlju.
110
00:07:24,815 --> 00:07:28,681
Odrastao sam u
Misuriju, blizu Kanzas Sitija,
111
00:07:28,781 --> 00:07:31,848
u maloj zajednici
po imenu Fermount.
112
00:07:31,947 --> 00:07:35,980
Ro�en sam 1948.-e. I bilo je mnogo
dece koja su ro�ena u tim danima
113
00:07:36,080 --> 00:07:38,716
D�ON MUSGREJV
Misuri
od ljudi koji su bili sre�ni da
do�u ku�i iz II svetskog rata.
114
00:07:39,947 --> 00:07:42,467
Moj otac je bio
pilot u vazduhoplovstvu.
115
00:07:43,381 --> 00:07:46,080
I svi tatini prijatelji
116
00:07:46,181 --> 00:07:49,068
su bili veterani iz II
svetskog i Korejskog rata.
117
00:07:49,315 --> 00:07:54,255
I svi moji u�itelji su bili veterani.
�ak i moj sve�tenik je bio vojni kapelan.
118
00:07:55,947 --> 00:08:00,851
Oni su bili moji heroji... i
ja sam �eleo da budem kao oni.
119
00:08:07,781 --> 00:08:10,647
Pored sve Kenedijeve
uzvi�ene retorike,
120
00:08:10,748 --> 00:08:13,315
pored svih talenata
koje je okupio oko njega,
121
00:08:13,415 --> 00:08:16,647
prvi meseci na
funkciji nisu pro�li dobro.
122
00:08:16,748 --> 00:08:21,080
Odobrio je od CIA
sponzorisanu invaziju na Kubu
123
00:08:21,181 --> 00:08:25,647
u Zalivu Svinja koja
�e zavr�iti katastrofom.
124
00:08:25,748 --> 00:08:29,980
Ose�ao je da je bio kinjen od strane
sovjetskog premijera Nikite Hru��ova
125
00:08:30,080 --> 00:08:32,613
na samitu u Be�u.
126
00:08:32,763 --> 00:08:36,761
Nije mogao spre�iti Sovjete
da izgrade Berlinski zid.
127
00:08:38,290 --> 00:08:41,358
OBLAST KOMUNISTI�KE POBUNE
22. MART 1961
A u jugoisto�noj Aziji,
odbio je da interveni�e
128
00:08:41,508 --> 00:08:44,594
protiv komunisti�ke
pobune u Laosu.
129
00:08:45,649 --> 00:08:49,226
Kriti�ari su ga optu�ili
da je nezreo, neodlu�an,
130
00:08:49,281 --> 00:08:52,914
neadekvatan zadatku
borbe za ono �to se �inilo
131
00:08:52,980 --> 00:08:55,107
kao rastu�a komunisti�ka pretnja.
132
00:08:55,480 --> 00:09:01,509
"Ne mo�emo dati puno politi�kih
ustupaka u jednoj godini i pre�iveti politi�ki,"
133
00:09:01,659 --> 00:09:05,899
poverio se pomo�niku
u prole�e 1961.
134
00:09:06,281 --> 00:09:11,233
Kenedi je ose�ao da mora
delovati u Ju�nom Vijetnamu.
135
00:09:11,614 --> 00:09:14,281
Nakon �to je
predsednik primio izve�taje
136
00:09:14,381 --> 00:09:16,573
da Vijetkong mogu�e kontroli�e
137
00:09:16,947 --> 00:09:20,311
vi�e od pola gusto
naseljene delte Mekonga,
138
00:09:20,980 --> 00:09:26,037
poslao je generala Maksvela
Tejlora i Volta Rostova u Vijetnam.
139
00:09:27,248 --> 00:09:30,862
Oni su zatra�ili da po�alje
ameri�ke kopnene trupe.
140
00:09:31,080 --> 00:09:36,239
Kenedi je odbio. "To bi bilo
kao uzimanje prvog pi�a", rekao je...
141
00:09:36,480 --> 00:09:39,853
"efekat �e uskoro
nestati i tra�i�e se"
142
00:09:40,174 --> 00:09:42,341
"jo� jedno i jo�
jedno i jo� jedno."
143
00:09:44,082 --> 00:09:46,653
Umesto toga,
usred hladnog rata,
144
00:09:46,688 --> 00:09:49,788
sa njegovim stalnim rizikom
od nuklearne konfrontacije,
145
00:09:49,815 --> 00:09:53,284
predsednik je podr�ao
novi "fleksibilni" na�in
146
00:09:53,319 --> 00:09:57,788
suprostavljanja i zadr�avanja
komunizma: ograni�eni rat.
147
00:09:58,715 --> 00:10:03,028
Ova je druga vrsta ratovanja,
nova po svom intenzitetu,
148
00:10:03,514 --> 00:10:05,620
drevna po svom poreklu,
149
00:10:06,147 --> 00:10:10,861
rat gerilaca, subverzivaca,
pobunjenika, ubica...
150
00:10:11,080 --> 00:10:15,168
rat sa zasedama
umesto sa borbama...
151
00:10:15,580 --> 00:10:18,969
sa infiltracijom umesto agresije.
152
00:10:19,848 --> 00:10:21,993
Da bi vodio svoje
"ograni�ene ratove",
153
00:10:22,337 --> 00:10:25,256
Kenedi se nadao da �e
koristiti elitne Zelene beretke,
154
00:10:25,315 --> 00:10:29,210
specijalne snage
trenirane za gerilski rat,
155
00:10:29,245 --> 00:10:31,586
borbu protiv pobunjenika.
156
00:10:31,621 --> 00:10:35,712
Trebalo je da budu raspore�eni
na vru�e ta�ke �irom sveta.
157
00:10:37,342 --> 00:10:40,263
Hru��ov je rekao, "Ne�emo
vas uni�titi nuklearnim oru�jem,"
158
00:10:40,559 --> 00:10:43,199
"uni�ti�emo vas ratovima
za nacionalno oslobo�enje."
159
00:10:43,781 --> 00:10:49,339
Svi su pri�ali o �injenici
da se komunizam �iri
ROBERT RELT
Specijalne snage
160
00:10:49,489 --> 00:10:51,017
i da se mora zaustaviti.
161
00:10:51,695 --> 00:10:53,591
Odete na Komando-�tabnu akademiju
162
00:10:53,626 --> 00:10:58,103
i tamo se na mapama igrate
sa nuklearnim oru�jem i tako dalje.
163
00:10:58,614 --> 00:11:02,446
Pobegao sam od toga
odlaze�i u Specijalne snage.
164
00:11:03,603 --> 00:11:06,491
Pa umesto da planiram
�ta �emo da radimo
165
00:11:06,526 --> 00:11:11,835
ako izbije III svetski rat,
zapravo smo radili stvari.
166
00:11:12,781 --> 00:11:15,537
A Vijetnam je bio mesto
gde smo mislili da povu�emo liniju.
167
00:11:17,881 --> 00:11:22,016
Kenedi je poslao Zelene beretke
na Centralne visoravni Vijetnama
168
00:11:22,051 --> 00:11:25,705
da organizuju planinska plemena
da se bore protiv Vijetkonga
169
00:11:25,740 --> 00:11:30,929
i da izvode tajne misije sabotiranja
njihovih baza za snabdevanje
170
00:11:30,964 --> 00:11:33,031
u Laosu i Kambod�i.
171
00:11:34,647 --> 00:11:39,434
Kenedi je razumeo da borba protiv
pobunjenika sama ne�e biti dovoljna,
172
00:11:39,469 --> 00:11:42,809
pa je udvostru�io pomo�
vojsci Ju�nog Vijetnama,
173
00:11:43,463 --> 00:11:48,489
�alju�i helikoptere i
APC-ove, oklopne transportere.
174
00:11:51,385 --> 00:11:54,313
Kenedi je tako�e
odobrio kori�tenje napalma
175
00:11:55,778 --> 00:11:59,547
i prskanje herbicidima da uni�ti
�umsko li��e koje skriva Vijetkong
176
00:12:00,145 --> 00:12:02,258
i uni�ti useve koji ih hrane.
177
00:12:04,249 --> 00:12:06,594
Kori�tena je �itava
paleta hemikalija,
178
00:12:06,994 --> 00:12:10,267
uklju�uju�i onaj
prozvan po boji pruga
179
00:12:10,622 --> 00:12:15,360
na 200-litarskih ba�vama u
kojima je dolazio... "Agent Orand�".
180
00:12:17,041 --> 00:12:19,774
Predsednik je tiho
po�eo da pove�ava
181
00:12:20,095 --> 00:12:23,220
broj ameri�kih vojnih savetnika.
182
00:12:23,846 --> 00:12:30,289
U toku dve godine, broj koji
je nasledio �e narasti na 11.300,
183
00:12:31,763 --> 00:12:36,087
sa ovla��enjima ne samo da
podu�avaju Vojsku Republike Vijetnam,
184
00:12:36,623 --> 00:12:38,960
ARVN, da vodi konvencionalni rat,
185
00:12:39,744 --> 00:12:41,530
ve� da ih prate i u borbi,
186
00:12:42,146 --> 00:12:47,792
kr�enje ugovora koji
je podelio Vijetnam 1954.
187
00:12:50,100 --> 00:12:53,789
Administracija je uradila sve �to
je mogla da sakrije od Amerikanaca
188
00:12:54,100 --> 00:12:58,081
obim ovog u�e��a koje se
odigravalo na drugoj strani sveta,
189
00:12:58,946 --> 00:13:01,027
boje�i se da
javnost ne�e podr�ati
190
00:13:01,473 --> 00:13:06,540
aktivniju ulogu koju su
savetnici po�eli da igraju u sukobima.
191
00:13:07,898 --> 00:13:10,704
Gdine Predsedni�e, publikacija
Republikanskog komiteta
192
00:13:11,089 --> 00:13:14,193
ka�e da ste...
da niste bili dovoljno iskreni
193
00:13:14,504 --> 00:13:19,713
sa ameri�kim narodom oko toga
koliko smo duboko uklju�eni u Vijetnamu.
194
00:13:20,296 --> 00:13:21,806
Mo�ete li baciti
vi�e svetla na to?
195
00:13:22,383 --> 00:13:26,191
Pove�ali smo na�u
pomo� vladi, logisti�ku.
196
00:13:26,576 --> 00:13:28,119
Nismo poslali
borbene trupe tamo.
197
00:13:28,600 --> 00:13:31,224
Tokom tih trening
misija koje imaju tamo
198
00:13:31,858 --> 00:13:34,259
oni su dobili instrukcije da
ako na njih bude pucano,
199
00:13:34,585 --> 00:13:37,378
da �e oni naravno uzvratiti
vatru, da za�tite sebe.
200
00:13:37,691 --> 00:13:41,932
Ali nismo poslali borbene
trupe u op�tem zna�enju te re�i.
201
00:13:42,335 --> 00:13:47,148
Pa ose�am da smo
bili iskreno koliko...
202
00:13:47,892 --> 00:13:50,524
koliko mo�emo biti. Mislim da
mi... ono �to sam vam rekao
203
00:13:51,227 --> 00:13:52,920
je opis na�ih aktivnosti tamo.
204
00:13:58,848 --> 00:14:01,187
Bio sam dete Hladnog rata.
205
00:14:02,107 --> 00:14:06,943
Kad sam si�ao sa aviona u
Sajgonu u sparno ve�e u aprilu 1962.
206
00:14:07,881 --> 00:14:10,796
NIL �IAN
Novinar
Stvarno sam verovao u
svu ideologiju Hladnog rata.
207
00:14:11,372 --> 00:14:14,685
O... da ako izgubimo
Ju�ni Vijetnam,
208
00:14:15,027 --> 00:14:17,801
da �e ostatak Jugoisto�ne
Azije pasti pod komuniste.
209
00:14:18,114 --> 00:14:20,797
Da postoji me�unarodna
komunisti�ka zavera.
210
00:14:21,614 --> 00:14:23,475
Vatreno smo
verovali u te stvari.
211
00:14:24,547 --> 00:14:27,820
Nil �ian je bio
25-ogodi�nji reporter
212
00:14:28,117 --> 00:14:31,028
za Junajted Pres Interne�enel, UPI.
213
00:14:31,756 --> 00:14:35,177
Slu�io je tri godine u
vojsci u Koreji i Japanu
214
00:14:35,594 --> 00:14:37,704
pre nego �to je
odlu�io da bude novinar.
215
00:14:38,840 --> 00:14:42,145
Vijetnam je bio njegov
prvi zadatak u inostranstvu,
216
00:14:42,594 --> 00:14:44,330
i jedino se brinuo, se�a se,
217
00:14:44,642 --> 00:14:48,609
da �e do�i tamo prekasno
i propustiti veliku pri�u.
218
00:14:49,801 --> 00:14:55,226
�ian i ostali reporteri su se ukrcali dok je
ARVN izvodio seriju helikopterskih napada
219
00:14:55,790 --> 00:14:59,472
na neprijateljska upori�ta
u delti Mekonga i drugde
220
00:15:00,247 --> 00:15:02,788
i donosio u�as Vijetkongu.
221
00:15:03,581 --> 00:15:06,908
Ameri�ki piloti su
upravljali helikopterima.
222
00:15:07,058 --> 00:15:10,752
Bio je to pohod
i bilo je uzbudljivo.
223
00:15:11,381 --> 00:15:13,538
Popeli biste se na helikoptere
224
00:15:13,976 --> 00:15:16,368
sa vijetnamskim
vojnicima koji su i�li u bitku.
225
00:15:17,415 --> 00:15:21,113
Poleteli bi. Leteli bi nisko,
preletali bi preko pirin�anih polja
226
00:15:21,426 --> 00:15:23,011
par metara iznad polja,
227
00:15:23,356 --> 00:15:27,035
a onda bi isko�ili iznad
linije drve�a oko polja.
228
00:15:27,666 --> 00:15:30,307
Bilo je uzbudljivo.
Bilo je apsolutno uzbudljivo.
229
00:15:30,696 --> 00:15:32,690
I verovali ste u
ono �to se doga�a.
230
00:15:33,267 --> 00:15:35,011
Imali ste ose�aj
da se borimo tamo
231
00:15:35,770 --> 00:15:39,378
i da �emo jednog dana pobediti,
i da �e ova zemlja biti bolja,
232
00:15:39,815 --> 00:15:41,139
bolja zemlja zbog na�eg dolaska.
233
00:15:41,892 --> 00:15:45,052
Novi M-113 oklopni transporteri
234
00:15:45,389 --> 00:15:48,637
su mogli da se kre�u
preko reka i pirin�anih polja
235
00:15:49,110 --> 00:15:53,428
i pravo kroz zemljane nasipe
koji su razdvajali polja.
236
00:15:55,081 --> 00:15:58,405
Vijetkong nije imao
ni�ta da ih zaustavi.
237
00:16:00,180 --> 00:16:04,763
Bili smo nadmo�ni sa
silom, vatrenom mo�i.
238
00:16:06,015 --> 00:16:08,718
I borbe bi se zavr�ile vrlo brzo.
239
00:16:09,414 --> 00:16:12,081
Imamo neke ljude
koji tr�e uz nasip.
240
00:16:12,180 --> 00:16:16,614
Kanal je pod pravim uglom u
odnosu na onaj koji sada napada�.
241
00:16:16,715 --> 00:16:20,000
Imaju crne uniforme
i ima ih oko 30.
242
00:16:20,265 --> 00:16:21,535
Vidi� li ih? Prijem.
243
00:16:22,583 --> 00:16:24,559
To je bio razlog
za�to smo pobe�ivali.
244
00:16:25,388 --> 00:16:27,859
I nizali smo pobede
jednu za drugom.
D�EJMS SKENLON
Vojni savetnik
245
00:16:28,483 --> 00:16:31,588
I nismo nai�li na puno otpora.
246
00:16:32,547 --> 00:16:35,773
Kapetan D�ejms Skenlon je bio
stacioniran u Zapadnoj Nema�koj
247
00:16:36,255 --> 00:16:39,133
i li�no je video
brutalnost sa kojom je
248
00:16:39,421 --> 00:16:41,340
komunisti�ka
Isto�na Nema�ka postupala
249
00:16:41,659 --> 00:16:43,938
sa onima koji su se usudili da
poku�aju da pobegnu na Zapad.
250
00:16:45,600 --> 00:16:47,281
Sada je bio u delti Mekonga,
251
00:16:47,721 --> 00:16:50,411
kao savetnik 7. divizije ARVN-a,
252
00:16:50,760 --> 00:16:54,985
i tako�e je po�eo da uo�ava
dokaze brutalnosti Vijetkonga.
253
00:16:58,753 --> 00:17:01,641
Oni od nas koji su pri�ali sa ljudima
koji su pobegli iz Isto�ne Nema�ke,
254
00:17:02,513 --> 00:17:06,210
videli smo potrebu da
spre�imo rast komunizma,
255
00:17:06,833 --> 00:17:09,500
da spre�imo pad domina.
256
00:17:10,414 --> 00:17:12,134
To je bio vredan cilj.
257
00:17:14,125 --> 00:17:17,351
Dok su ARVN i njihovi
savetnici progonili Vijetkong,
258
00:17:17,926 --> 00:17:21,732
vlada Ngo Din Dijema je
pokrenula ambiciozni program
259
00:17:22,337 --> 00:17:24,688
koji je trebao preuzeti
kontrolu nad unutra�njosti
260
00:17:25,056 --> 00:17:30,098
koncentrisanjem ruralne
populacije u hiljade utvr�enih naselja,
261
00:17:30,881 --> 00:17:34,678
okru�enih bodljikavom �icom i
jarcima i bambusovim �iljcima
262
00:17:35,239 --> 00:17:37,054
namenjenim da zadr�e Vijetkong.
263
00:17:38,081 --> 00:17:41,839
Zvali su ih strate�ki
zaseoci, deo napora
264
00:17:42,143 --> 00:17:46,317
da se osvoje srca i umovi,
i lojalnost, naroda Vijetnama.
265
00:17:48,147 --> 00:17:51,034
Francuzi su ne�to sli�no
poku�ali deceniju ranije.
266
00:17:51,881 --> 00:17:54,266
Zvali su to pacifikacija.
267
00:17:55,914 --> 00:17:58,480
Program strate�kih
zaseoka predsednika Dijema
268
00:17:58,581 --> 00:18:01,015
ostvaruje zna�ajan napredak.
269
00:18:01,114 --> 00:18:05,747
ROBERT MekNAMARA
MINISTAR ODBRANEOko 1.600 od
planiranih 14.000 zaseoka
270
00:18:05,847 --> 00:18:07,978
je utvr�eno do danas.
271
00:18:08,865 --> 00:18:10,896
Do leta 1962
272
00:18:11,441 --> 00:18:14,271
vesti iz Severnog Vijetnama
su izgledale tako obe�avaju�e
273
00:18:15,247 --> 00:18:18,622
da se ministar odbrane
Robert MekNamara pobrinuo
274
00:18:18,937 --> 00:18:21,718
da Pentagon ima plan
spreman za primenu
275
00:18:22,021 --> 00:18:25,022
za postepeno povla�enje
ameri�kih savetnika
276
00:18:25,476 --> 00:18:28,631
koje �e biti zavr�eno 1965.
277
00:18:29,459 --> 00:18:31,379
Koliko je ve�ina Amerikanaca znala,
278
00:18:31,731 --> 00:18:33,813
Sjedinjene Dr�ave
su ostvarivale svoj cilj:
279
00:18:34,627 --> 00:18:39,787
stabilnu, nezavisnu, antikomunisti�ku
dr�avu u Ju�nom Vijetnamu.
280
00:18:41,354 --> 00:18:46,725
To je bila "borbu koju ova zemlja ne
mo�e izbe�i", rekao je Njujork Tajms,
281
00:18:47,205 --> 00:18:49,487
"da Sjedinjene Dr�ave
izgleda da pobe�uju u njoj."
282
00:18:53,150 --> 00:18:56,506
Ali tog leta, Ho �i Min
je otputovao u Peking
283
00:18:56,832 --> 00:18:59,264
u potrazi za
vi�e pomo�i od Kineza.
284
00:19:00,648 --> 00:19:03,362
Ameri�ko gomilanje u
Ju�nom Vijetnamu ga je alarmiralo
285
00:19:03,800 --> 00:19:05,448
kao i ostale lidere u Hanoju.
286
00:19:07,055 --> 00:19:11,094
Ho je rekao Kinezima da je
ameri�ki napadi na sam Severni Vijetnam
287
00:19:11,745 --> 00:19:14,069
sada samo pitanje vremena.
288
00:19:15,365 --> 00:19:21,340
Kinezi su obe�ali da �e opremiti i
obu�iti desetine hiljada vijetnamskih vojnika.
289
00:19:22,859 --> 00:19:26,140
U me�uvremenu,
Politbiro u Hanoju je odlu�io
290
00:19:26,474 --> 00:19:29,187
da se od svakog vojno sposobnog
severnovijetnamskog mu�karca
291
00:19:30,121 --> 00:19:33,831
tra�i da slu�i
u oru�anim snagama.
292
00:19:41,331 --> 00:19:43,274
Inspirisani pozivom
svog predsednika,
293
00:19:43,828 --> 00:19:48,017
hiljade mladih Amerikanaca �e se
priklju�iti Korpusu Mira i drugim organizacijama,
294
00:19:48,697 --> 00:19:53,102
da pomognu projektovanje
ameri�kih ideala i dobre volje �irom sveta.
295
00:20:04,697 --> 00:20:09,280
Nismo bili tamo u Vijetnamu
samo da zaustavimo komunizam,
296
00:20:10,368 --> 00:20:12,582
ve� mora postojati
i ne�to pozitivno.
297
00:20:14,111 --> 00:20:17,045
Poku�avali smo da
saznamo �ta Vijetnamci �ele
298
00:20:17,463 --> 00:20:18,613
RUFUS FILIPS
U.S.A.I.D.
i da im pomognemo da to dobiju.
299
00:20:19,370 --> 00:20:23,480
I to je bilo vrlo jednostavno, ali
ako razmislite i vrlo komplikovano.
300
00:20:23,515 --> 00:20:27,572
Ali je to su�tina, mislim, onoga
�to smo poku�avali da uradimo.
301
00:20:29,670 --> 00:20:33,140
Pit Hanting, 22-ogodi�njak
iz Oklahoma Sitija,
302
00:20:33,175 --> 00:20:37,036
�e oti�i u Vijetnam odmah
nakon koled�a da uradi �ta mo�e
303
00:20:37,071 --> 00:20:39,827
da bi pomogao siroma�nim
seljacima u unutra�njosti.
304
00:20:40,331 --> 00:20:42,783
# Bio sam vojnik u bici
305
00:20:43,148 --> 00:20:44,855
# i borili smo se
dok ne pobedimo
306
00:20:45,516 --> 00:20:48,974
# moja uniforma je
moj prljavi kombinezon
307
00:20:49,859 --> 00:20:50,645
Draga Margo,
308
00:20:50,870 --> 00:20:53,723
kona�no sam zavr�io posao
u Pan Rangu pro�le nedelje.
309
00:20:54,291 --> 00:20:55,858
Proveo sam mesec
rade�i na vetrenja�i
310
00:20:55,893 --> 00:20:57,552
koju sam obe�ao
ljudima u jednom zaseoku.
311
00:20:58,618 --> 00:21:02,066
Tako�e je ko�tala dosta
novca koji sam dao iz svog d�epa.
312
00:21:02,768 --> 00:21:04,134
# Pa, da�u ti moj znoj
313
00:21:05,270 --> 00:21:06,470
# da�u ti moju krv
314
00:21:06,620 --> 00:21:08,456
# I da�u ti tvoj hleb i tvoje vino
Danas sam uzvi�enog duha
315
00:21:08,491 --> 00:21:11,768
usprkos svim prirodnim
nesre�ama, politi�kim intrigama,
316
00:21:11,803 --> 00:21:13,513
i subverzivnim aktivnostima.
317
00:21:15,295 --> 00:21:19,124
Pit Hanting je radio za
Me�unarodnu volontersku slu�bu,
318
00:21:20,026 --> 00:21:23,100
neprofitnu organizaciju
posve�enu pobolj�anju
319
00:21:23,135 --> 00:21:26,098
poljoprivrede,
obrazovanja i javnog zdravstva.
320
00:21:27,253 --> 00:21:29,886
On je bio jedan od stotina
posve�enih humanitarnih radnika
321
00:21:29,921 --> 00:21:30,934
u Ju�nom Vijetnamu.
322
00:21:31,344 --> 00:21:34,255
# Moj plug i moja
motika su moja pu�ka
323
00:21:35,771 --> 00:21:38,013
# Ode�a mi uop�te nije bitna
Zadnje vesti na
ovoj strani sveta
324
00:21:38,037 --> 00:21:40,214
su da �u skoro sigurno
produ�iti boravak ovde
325
00:21:40,238 --> 00:21:41,640
za jo� dve godine,
326
00:21:42,204 --> 00:21:45,202
# moja uniforma je moj prljavi kombinezonako ova zemlja ostane
u jednom komadu toliko.
327
00:21:45,352 --> 00:21:47,310
# Pa, smestili smo
se ovde da ostanemo
328
00:21:48,162 --> 00:21:49,674
Dve godine nakon dolaska,
329
00:21:50,202 --> 00:21:52,457
Pit Hanting se vozio
kroz deltu Mekonga
330
00:21:53,041 --> 00:21:55,343
kada je naleteo na
zasedu Vijetkonga.
331
00:21:57,017 --> 00:21:59,708
Upucan je sa
pet metaka u glavu,
332
00:21:59,994 --> 00:22:02,322
prvi ameri�ki civilni volonter
333
00:22:02,962 --> 00:22:05,154
koji �e biti ubijen u Vijetnamu.
334
00:22:33,437 --> 00:22:37,993
Ljudi su se u Vijetnamu �alili
sa "osvajanjem srca i umova".
335
00:22:38,028 --> 00:22:41,386
ROBERT RELT
Specijalne snage
I �ujete taj izraz, ali
to ne bi trebala biti �ala.
336
00:22:41,421 --> 00:22:43,754
To je ozbiljan, ozbiljan problem.
337
00:22:43,789 --> 00:22:46,361
Ako povedete vojnu operaciju,
338
00:22:47,414 --> 00:22:49,966
i ona mo�e biti
uspe�na na vojnoj bazi,
339
00:22:50,001 --> 00:22:52,752
ali ako uni�tite... selo,
340
00:22:52,787 --> 00:22:56,632
onda ste stvorili... selo otpora.
341
00:22:58,027 --> 00:23:01,664
Malo savetnika je
shvatilo jedinstvene izazove
342
00:23:01,765 --> 00:23:03,618
borbe sa pobunjenicima u Vijetnamu
343
00:23:04,178 --> 00:23:07,067
bolje od potpukovnika
D�ona Pola Vana.
344
00:23:08,504 --> 00:23:10,144
Karijerni vojnik iz Vird�inije,
345
00:23:10,693 --> 00:23:12,722
on je bio stariji
ameri�ki savetnik
346
00:23:13,066 --> 00:23:16,083
7. divizije ARVN-a u delti Mekonga.
347
00:23:16,945 --> 00:23:21,394
Malen, �vrst i grub,
D�on Pol Van je bio uveren
348
00:23:21,944 --> 00:23:24,136
da zna kako da
porazi Vietkong.
349
00:23:25,765 --> 00:23:32,961
D�on Pol Van je bio najistaknutiji
vojnik koga sam ikad sreo. I ta�ka.
350
00:23:34,230 --> 00:23:38,082
FILIP BREJDI
Marinski savetnik
Najve�i izazov u
�ivotu D�ona Pola Vana
351
00:23:38,994 --> 00:23:43,868
je da nekako spasi
Vijetnam, pobe�uju�i.
352
00:23:44,313 --> 00:23:47,834
To je za njega
bio najve�i izazov.
353
00:23:49,801 --> 00:23:54,282
Kad je Vanu postalo jasno da taktika
kojom Amerikanci podu�avaju ARVN
354
00:23:54,727 --> 00:23:57,128
po�inje da stvara vi�e
neprijatelja nego prijatelja,
355
00:23:57,890 --> 00:24:00,879
tra�io je od
novinara da ra�ire to.
356
00:24:02,280 --> 00:24:06,136
Bio je u stanju da
nam objasni �ta se de�ava.
357
00:24:06,248 --> 00:24:09,222
NIL �IAN
Novinar
Va�na stvar je da ne
pravimo od ljudi neprijatelje.
358
00:24:09,647 --> 00:24:12,215
Da ako na vas
puca snajper iz sela,
359
00:24:12,615 --> 00:24:14,877
posla�ete strelca da ga elimini�e.
360
00:24:15,181 --> 00:24:18,074
Ne�ete bombardovati
mesto, jer �ete ubiti �ene i decu
361
00:24:18,224 --> 00:24:21,487
i uni�titi ku�e i okrenu�ete
stanovni�tvo protiv vas.
362
00:24:22,828 --> 00:24:24,353
Strate�ki plan Hamlet
klju� za pobedu Vieta
363
00:24:24,547 --> 00:24:27,815
Ve�ina medijskih izve�taja iz
Vijetnama je bila optimisti�na
364
00:24:27,914 --> 00:24:30,375
u tradiciji prethodnih ratova.
365
00:24:30,681 --> 00:24:35,010
Ali �a�ica mladih reportera
uklju�uju�i Nila �iana,
366
00:24:35,562 --> 00:24:37,914
Dejvida Halberstama iz Njujork Tajmsa,
367
00:24:38,147 --> 00:24:40,792
i Malkoma Brauna
iz Aso�ijeted Presa,
368
00:24:40,827 --> 00:24:44,368
koji su provodili vreme na
terenu sa oficirima kao �to je Van,
369
00:24:44,580 --> 00:24:48,298
su po�eli da uvi�aju da iz
vijetnamske unutra�njosti,
370
00:24:48,714 --> 00:24:50,730
stvari izgledaju
puno druga�ije nego
371
00:24:50,980 --> 00:24:54,627
iz novinarskih soba
u Va�ingtonu ili Sajgonu.
372
00:24:56,347 --> 00:24:59,027
Bilo je stra�no va�no
ne samo da dobijemo rat
373
00:25:00,115 --> 00:25:03,623
ve� da kao novinari pi�emo
istinu koja �e pomo�i da dobijemo rat.
374
00:25:05,015 --> 00:25:08,406
Bili smo veoma �eljni
toga da pi�emo istinu
375
00:25:08,441 --> 00:25:13,350
jer je to bilo jako va�no za
dobrobit na�e dr�ave i za dobrobit sveta.
376
00:25:14,847 --> 00:25:18,532
�ian i njegove kolege su
po�eli da postavljaju te�ka pitanja
377
00:25:18,567 --> 00:25:23,174
o tome �ta predstavlja
napredak, kako �e izgledati pobeda,
378
00:25:23,414 --> 00:25:25,714
i da li �e ljudi iz
unutra�njosti, iz sela,
379
00:25:25,815 --> 00:25:29,357
gde je �ivelo
80% populacije zemlje,
380
00:25:29,515 --> 00:25:32,596
mo�i ikada da
veruju vladi u Sajgonu.
381
00:25:35,507 --> 00:25:37,969
Se�am se putovanja, tokom
jedne od poseta MakNamare,
382
00:25:38,004 --> 00:25:39,695
u jedan od tih zaselaka.
383
00:25:40,383 --> 00:25:43,929
MekNamari je vijetnamski general
pri�ao kako je ovo divna stvar.
384
00:25:43,964 --> 00:25:46,115
A neki od tih
seljaka su bili dole
385
00:25:46,214 --> 00:25:49,999
kopaju�i jarak oko...
oko zaseoka.
386
00:25:50,034 --> 00:25:53,758
Pogledao sam im lica
i video da su vrlo ljuti.
387
00:25:55,047 --> 00:25:59,374
Bilo mi je jasno da kad bi
mogli, prerezali bi nam vratove.
388
00:26:05,051 --> 00:26:08,145
Farmere je vre�alo �to su bili
prisiljeni da napuste svoje domove
389
00:26:08,180 --> 00:26:10,418
i da se presele
u strate�ke zaseoke.
390
00:26:10,480 --> 00:26:13,763
Korumpirani zvani�nici
su krali sredstva.
391
00:26:14,647 --> 00:26:16,999
A seljaci su krivili Dijemov re�im
392
00:26:17,147 --> 00:26:20,812
�to nije uspeo da ih
za�titi od gerilskih napada.
393
00:26:21,115 --> 00:26:26,566
Kako je gnev ljudi rastao,
tako su i redovi Vijetkonga.
394
00:26:27,897 --> 00:26:31,126
Ispostavilo se da je
Vijetkong regrutovao ljude
395
00:26:31,161 --> 00:26:33,892
upravo iz ovih strate�kih...
takozvanih strate�kih zaseoka.
396
00:26:34,315 --> 00:26:37,058
A onda se celi
program raspao.
397
00:26:37,634 --> 00:26:43,476
Sajgon je to nazvao,
"isu�ivanje vode da bi uhvatili ribu".
398
00:26:44,774 --> 00:26:49,056
NGUJEN NGOK
Severno Vijetnamski vojnik
Mislili su da su
revolucionarne snage
399
00:26:49,256 --> 00:26:52,359
bile riba, a da je narod voda,
400
00:26:52,559 --> 00:26:56,945
i ako isu�e vodu,
onda mogu uhvatiti ribu.
401
00:26:57,965 --> 00:27:00,052
Ali nisu mogli uspeti.
402
00:27:00,252 --> 00:27:03,948
Ngujen Ngokov otac je bio
slu�benik po�te ju�no do Da Nanga.
403
00:27:04,047 --> 00:27:08,515
Njegova bra�a i sestre su
podu�avali u ju�novijetnamskim �kolama.
404
00:27:08,615 --> 00:27:12,280
Ali on se pridru�io
revoluciji, kao politi�ki oficir,
405
00:27:12,381 --> 00:27:16,315
pisao je poeme, pesme i
slogane da inspiri�e ljude
406
00:27:16,414 --> 00:27:20,033
u unutra�njosti
da podr�e Vijetkong.
407
00:27:22,017 --> 00:27:25,735
Kadrovi Vijetkonga
bi do�li i govorili im
408
00:27:25,770 --> 00:27:30,416
DUONG VAM MAI
Sajgon
i njihova poruka je bila
obi�no (govori vijetnamski),
409
00:27:30,839 --> 00:27:33,353
�to zna�i, "pretvorite
�aljenje u akciju."
410
00:27:34,274 --> 00:27:35,649
"Uradite ne�to u vezi toga."
411
00:27:35,684 --> 00:27:38,936
"Pridru�ite nam se.
Bori�emo se zajedno."
412
00:27:39,115 --> 00:27:43,797
"Oslobodi�emo ovu zemlju od
ove korumpirane, nepo�tene vlasti."
413
00:27:43,832 --> 00:27:47,099
"Izbaci�emo strance.
Ujedini�emo zemlju."
414
00:27:47,414 --> 00:27:51,093
"I dove��emo odli�nu vlast"
415
00:27:51,128 --> 00:27:54,930
"koja �e se brinuti o vama i
doneti ekonomsku i socijalnu pravdu."
416
00:27:56,115 --> 00:27:58,924
Vijetkong je vodio
lokalnu rivalsku vlast,
417
00:28:00,274 --> 00:28:03,570
sa svojim poreznicima i u�iteljima,
418
00:28:03,605 --> 00:28:07,667
�pijunima i propagandistima,
i provincijskim �efovima.
419
00:28:11,379 --> 00:28:12,515
Da stvari budu gore,
420
00:28:12,550 --> 00:28:18,877
ARVN i ameri�ki savetnici su se
sada suo�ili sa novom pretnjom:
421
00:28:19,347 --> 00:28:22,693
bataljonima dobro
naoru�anih vojnika Vijetkonga,
422
00:28:22,728 --> 00:28:25,374
kao i sa lokalnim gerilcima.
423
00:28:26,855 --> 00:28:27,837
Mi smo ih naoru�ali.
424
00:28:28,181 --> 00:28:31,502
Mogli smo �uti
naoru�avanje Vijetkonga.
425
00:28:31,615 --> 00:28:35,534
Ranije, '62, imali su samo
jedan mitraljez po bataljonu.
426
00:28:36,315 --> 00:28:38,365
Bila je to sporadi�na vatra.
427
00:28:38,400 --> 00:28:41,499
Onda, kako su zarobljavali
sve vi�e i vi�e ameri�kog oru�ja,
428
00:28:41,881 --> 00:28:43,900
kada do�ete u kontakt, to...
429
00:28:43,935 --> 00:28:48,283
to bi preraslo u uragansku vatru
automatskog i poluautomatskog oru�ja.
430
00:28:55,220 --> 00:28:59,388
Ministar MakNamara je odlu�io
da napravi neku vrstu grafikona
431
00:28:59,538 --> 00:29:02,409
da odredi da li
pobe�ujemo ili ne.
432
00:29:04,280 --> 00:29:09,748
RUFUS FILIPS
U.S.A.I.D.
Stavljao je unutra stvari
kao �to su broj prona�enog oru�ja,
433
00:29:09,847 --> 00:29:12,115
broj ubijenih pripadnika Vijetkonga.
434
00:29:12,214 --> 00:29:14,615
Veoma statisti�ki.
435
00:29:17,181 --> 00:29:19,580
Pozvao je Edvarda Landsdajla,
436
00:29:19,681 --> 00:29:23,381
koji je onda bio u Pentagonu
kao �ef Specijalnih operacija,
437
00:29:23,480 --> 00:29:25,480
da si�e i pogleda ovo.
438
00:29:25,580 --> 00:29:29,714
Kad je Landslajd to video
rekao je, "Ovde ne�to nedostaje."
439
00:29:29,815 --> 00:29:33,015
A MakNamara je rekao, "�ta"?
440
00:29:33,115 --> 00:29:36,647
Landslajd mu je odgovorio,
"Ose�anja Vijetnamaca".
441
00:29:36,748 --> 00:29:39,288
Ne mo�ete ovo
svesti na statistiku.
442
00:29:40,681 --> 00:29:46,714
Robert MekNamara je obe�ao da �e
ameri�ku vojsku u�initi "ekonomi�nom".
443
00:29:46,815 --> 00:29:50,515
Zahtevao je da sve
bude kvantifikovano.
444
00:29:50,615 --> 00:29:54,414
U Sajgonu, general Pol D. Harkins,
445
00:29:54,515 --> 00:29:57,780
�ef KOMANDE VOJNE
POMO�I ZA VIJETNAM,
446
00:29:57,881 --> 00:30:01,115
poznate kaoMACV,
poslu�no je to ispunjavao.
447
00:30:01,214 --> 00:30:05,815
On i njegov �tab su
generisali gomile dnevnih, nedeljnih,
448
00:30:05,914 --> 00:30:08,080
mese�nih i kvartalnih podataka
449
00:30:08,181 --> 00:30:11,181
po vi�e od stotinu
zasebnih indikatora.
450
00:30:11,280 --> 00:30:14,908
Daleko vi�e nego �to bi ikad
moglo da se adekvatno analizira.
451
00:30:15,774 --> 00:30:17,952
Od U.S. sponzorisan strate�ki plan
Hamlet, napadnut i obesmi�ljen od Viet Konga
452
00:30:18,676 --> 00:30:22,805
General Harkins nije imao mnogo koristi
od skepti�nih novinara kao �to je bio Nil �ian.
453
00:30:23,667 --> 00:30:25,528
Lo�e vesti su
trebale biti pokopane.
454
00:30:26,347 --> 00:30:30,448
Harkins je ignorisao
alarmantne izve�taje o akcijama
455
00:30:30,547 --> 00:30:36,181
koje su D�on Pol Van i
drugi oficiri slali sa terena.
456
00:30:36,280 --> 00:30:41,315
Trebao sam biti imenovan za �efa
vijetnamskog odseka u �tabu CIA-e.
457
00:30:41,414 --> 00:30:45,862
Prva va�na osoba koju sam
upoznao je bio general Harkins.
458
00:30:47,103 --> 00:30:49,496
DONALD GREG
C.I.A.
A on je po�eo
govore�i, "Gdine Greg,"
459
00:30:49,646 --> 00:30:51,820
"nije me briga �ta
ste �uli od bilo koga,"
460
00:30:52,157 --> 00:30:56,146
"Mogu vam re�i bez sumnje da odlazimo
odavde sa vojnom pobedom za 6 meseci."
461
00:30:58,147 --> 00:31:00,080
12 miliona seljaka u zemlji
462
00:31:00,181 --> 00:31:02,024
se jedva mo�e
setiti kako izgleda mir.
463
00:31:02,439 --> 00:31:04,591
Uhva�eni su izme�u
grabe�ljivih gerilaca
464
00:31:04,815 --> 00:31:06,679
i gotovo skoro
jednako zahtevne vojske.
465
00:31:07,026 --> 00:31:09,255
�ivot u stanju
stalne neizvesnosti,
466
00:31:09,663 --> 00:31:13,389
isprekidan napadima nasilja
dok se vladine snage suo�avaju
467
00:31:13,694 --> 00:31:17,037
sa crno obu�enim pobunjeni�kim
snagama nazvanim Vijet Kong.
468
00:31:21,726 --> 00:31:24,414
�itav Ju�ni Vijetnam je bio boji�te.
469
00:31:27,725 --> 00:31:34,569
Ako su Amerikanci zahtevali da se
demokratija izgradi na tim ruinama
470
00:31:34,769 --> 00:31:37,644
to je bilo nerealno.
471
00:31:38,065 --> 00:31:41,596
Jasno, Ju�ni Vijetnam
je bio demokrati�niji
472
00:31:42,666 --> 00:31:46,402
ali u tako nasilnoj borbi
473
00:31:47,342 --> 00:31:51,592
strana �iji vojnici
imaju manje dilema
474
00:31:52,395 --> 00:31:56,060
i postavljaju manje
pitanja, ona �e pobediti.
475
00:32:03,415 --> 00:32:09,954
Ho �i Min je bio veoma
dobar u radu sa ljudima.
476
00:32:12,057 --> 00:32:16,726
Znao je da
Vijetnamci po�tuju starije.
477
00:32:17,246 --> 00:32:20,720
NGUJEN NGOK
Severno Vijetnamski vojnik
pa je pu�tao bradu da izgleda starije,
478
00:32:22,296 --> 00:32:23,850
ovaku dugu bradu.
479
00:32:25,216 --> 00:32:28,807
O sebi je govorio kao Ujaku.
480
00:32:29,658 --> 00:32:32,961
Namerno je o sebi
stvorio sliku skromnosti.
481
00:32:35,096 --> 00:32:38,922
Uvek je govorio
jednostavnim jezikom.
482
00:32:39,857 --> 00:32:44,176
Bio je veoma vispren
u komunikaciji sa ljudima.
483
00:32:49,213 --> 00:32:52,337
Ho �i Min je pozvao
narod na odbranu domovine.
484
00:32:53,826 --> 00:32:57,960
�AO KSUAN DAI
Severno Vijetnamski oficir
Rekao nam je:
485
00:32:58,379 --> 00:33:02,909
"Rat mo�e trajati 10
godina, 20 godina, �ak i du�e."
486
00:33:03,720 --> 00:33:06,043
"Ali vijetnamski narod
ne�e biti zapla�en."
487
00:33:07,937 --> 00:33:12,575
"Ni�ta nije vrednije
od nezavisnosti i slobode."
488
00:33:15,680 --> 00:33:21,848
DUONG VAN MAI
Sajgon
Na na�oj strani nije
takve posve�enosti i bilo smo...
489
00:33:21,948 --> 00:33:25,180
na�i lideri su bili
korumpirani i nekompetentni.
490
00:33:25,281 --> 00:33:30,788
I duboko u sebi, uvek
smo imali taj strah, tu sumnju
491
00:33:30,938 --> 00:33:35,626
da �e na kraju
komunisti pobediti.
492
00:33:36,986 --> 00:33:39,531
Kada je D�on Kenedi okupio
493
00:33:39,580 --> 00:33:42,015
one za koje je mislio
da su najbolji i najsjajniji,
494
00:33:42,165 --> 00:33:47,932
20 godina pre toga, u
pe�ini u severnom delu Vijetnama,
495
00:33:48,082 --> 00:33:52,047
Ho �i Min je tako�e okupio
njegove najbolje i najsjajnije.
496
00:33:52,147 --> 00:33:53,711
I ti momci su na
tome neko vreme.
497
00:33:55,314 --> 00:34:00,821
A kad smo se mi pojavili, oni
su bili daleko u konsolidovanju svoje pobede
498
00:34:02,032 --> 00:34:07,973
u ovom neizbe�nom sukobu izme�u
Ho �i Mina i vizije D�ona F. Kenedija.
499
00:34:09,547 --> 00:34:14,615
TOM VEJLELI
Marinci
�to vi�e mislite o
ameri�koj strategiji,
500
00:34:14,714 --> 00:34:20,557
to... vi�e... shvatate da nikada
nije mogla dobro funkcionisati.
501
00:34:36,047 --> 00:34:41,057
Bio sam na svom
vrhuncu kad sam bio u borbi.
502
00:34:46,289 --> 00:34:48,947
Nema� luksuz da se
prepusti� svom strahu
503
00:34:49,596 --> 00:34:52,923
jer �ivot drugih ljudi zavisi
od toga je li ti glava hladna.
504
00:35:01,980 --> 00:35:06,772
Kad ne�to po�e lo�e...
nazivaju to emocionalnim utrnu�em.
505
00:35:06,807 --> 00:35:10,812
ROBERT RELT
Specijalne snage
To nije ba� dobro u civilnom �ivotu,
ali je prili�no beskorisno u borbi.
506
00:35:22,714 --> 00:35:24,742
Biti u stanju da
bude� potpuno hladan
507
00:35:25,206 --> 00:35:29,598
oko onoga �ta treba
uraditi... i dr�ati se toga.
508
00:35:36,415 --> 00:35:40,470
Bilo je to pomalo uznemiruju�e
shvatiti da sam bio na vrhuncu
509
00:35:41,214 --> 00:35:43,658
�ine�i ne�to tako
stra�no kao �to je rat.
510
00:35:53,081 --> 00:35:55,724
Predsednik Kenedi je stavio
na kocku svoju reputaciju u Aziji
511
00:35:56,015 --> 00:35:58,679
po pitanju spasavanja
Ju�nog Vijetnama od komunizma.
512
00:35:58,848 --> 00:36:03,181
Kako vojska ide prema seluosumnji�enom za sakrivanje Vijetkonga,
513
00:36:03,347 --> 00:36:05,698
ne mogu re�i ho�e
li se suo�iti sa otporom.
514
00:36:12,159 --> 00:36:14,345
Vojnici bi okupili sve
mladi�e koje su mogu prona�i,
515
00:36:14,985 --> 00:36:17,491
jer ne mogu re�i ko je
komunista samo gledaju�i ih.
516
00:36:20,531 --> 00:36:22,383
Oni koji bi poku�ali
da pobegnu su ustreljeni
517
00:36:22,577 --> 00:36:24,173
pod pretpostavkom
da imaju ne�to �to kriju.
518
00:36:30,189 --> 00:36:33,176
Vidite, Amerikanci koji su
dolazili da se bore u Vijetnamu,
519
00:36:35,518 --> 00:36:41,041
oni su gledali na svakoga
u gradovima kao na prijatelje.
520
00:36:43,844 --> 00:36:49,041
TRAN NGOK �AU
Provincijski �ef
Ali su gledali na ljude
u selima kao na Vijetkong,
521
00:36:49,437 --> 00:36:52,654
jer Vijetkong nije imao uniforme.
522
00:36:54,945 --> 00:36:56,438
Kako su mogli pobediti!
523
00:36:57,512 --> 00:37:00,685
Ako su ubili jednog
pravog neprijatelja,
524
00:37:01,866 --> 00:37:04,358
mogao je dobiti
samo jednu zamenu.
525
00:37:05,612 --> 00:37:09,252
Ako su ubili pogre�nog
�oveka, dobili su 10 neprijatelja.
526
00:37:15,270 --> 00:37:16,850
A ve�inom su
ubijali pogre�ne ljude.
527
00:37:17,000 --> 00:37:17,016
KAMBOD�A JU�NI VIJETNAM
DELTA MEKONGA * SAJGON
528
00:37:17,166 --> 00:37:21,485
Svaka od 44 ju�novijetnamske
provincije je imala svog �efa.
529
00:37:21,681 --> 00:37:23,970
Neki su bili prosto
politi�ki imenovani,
530
00:37:24,585 --> 00:37:26,754
korumpirani saveznici
predsednika Dijema.
531
00:37:27,693 --> 00:37:31,925
Tran Ngok �au, �ef
provincije Kien Hoa, je bio druga�iji.
532
00:37:33,181 --> 00:37:37,477
Sin privilegovanog sudije iz
starog imperijalnog grada Hjua,
533
00:37:38,114 --> 00:37:42,593
on i njegova dva brata su se
borili protiv Francuza sa Viet Minom.
534
00:37:43,643 --> 00:37:46,143
Ali je odbio da se
priklju�i komunisti�koj partiji;
535
00:37:46,748 --> 00:37:48,287
divio se njihovoj posve�enosti,
536
00:37:48,590 --> 00:37:50,959
ali nije voleo na�in
kako su ka�njavali one
537
00:37:51,109 --> 00:37:52,565
koji su se usudili
da se razlikuju od njih.
538
00:37:53,015 --> 00:37:55,793
Umesto toga je
napustio Viet Min,
539
00:37:56,080 --> 00:37:59,002
postao major u vojsci
koja se borila protiv njih,
540
00:37:59,315 --> 00:38:01,706
i na kraju toliko je zadivio Dijema
541
00:38:01,741 --> 00:38:04,569
svojim insajderskim
poznavanjem komunisti�ke taktike
542
00:38:05,267 --> 00:38:09,167
da je unapre�en u pukovnika
i postavljen za �efa Kijen Hoa,
543
00:38:09,317 --> 00:38:11,543
upori�ta Vijetkonga.
544
00:38:13,147 --> 00:38:15,974
Bio je apsolutno nepotkupljiv.
545
00:38:16,915 --> 00:38:21,880
RUFUS FILIPS
U.S.A.I.D.
I ljudi su po�eli da
shvataju da postoji �ovek
546
00:38:21,980 --> 00:38:24,980
koji, iako nije bio izabran,
547
00:38:25,080 --> 00:38:28,614
koji nikad... koji
nas ipak predstavlja.
548
00:38:29,614 --> 00:38:31,534
"Dajte mi bud�et
u visini cene ko�tanja"
549
00:38:31,614 --> 00:38:35,201
"jednog ameri�kog
helikoptera," �au je govorio,
550
00:38:35,915 --> 00:38:38,547
"i da�u vam
pacifikovanu provinciju."
551
00:38:38,647 --> 00:38:43,734
"Sa toliko novca, mogu
podi�i standard �ivota farmera,"
552
00:38:43,884 --> 00:38:47,274
"i vladini zvani�nici
mogu biti pla�eni dovoljno"
553
00:38:47,424 --> 00:38:50,004
"pa ne�e misliti da
je potrebno da kradu."
554
00:38:51,015 --> 00:38:55,631
Umesto da lovi Vijetkong,
nastojao je da ih ubedi.
555
00:38:57,829 --> 00:39:01,307
Nisam �eleo da ih ubijam,
�eleo sam da ih preobratim.
556
00:39:02,726 --> 00:39:09,646
Kada lociram Vijetkong porodicu,
poku�am da pridobijem celu porodicu,
557
00:39:09,919 --> 00:39:15,194
i preko njih �oveka
koji je napustio porodicu.
558
00:39:15,385 --> 00:39:19,397
I samo ako ne uspete,
559
00:39:19,906 --> 00:39:25,511
nakon �to vam propadnu
ti koraci, onda ga ubijete.
560
00:39:27,406 --> 00:39:30,101
Nakon �to sam
napustio program,
561
00:39:32,148 --> 00:39:38,948
ne samo CIA ve� i Vijetnamci su
bili zainteresovani samo za zadnji deo.
562
00:39:40,674 --> 00:39:42,524
To je stvarni problem.
563
00:39:51,647 --> 00:39:55,248
Kod ku�e, Amerikanci
su pridavali malo pa�nje
564
00:39:55,348 --> 00:39:57,379
onome �to se
de�ava u Vijetnamu.
565
00:39:57,614 --> 00:40:00,529
Gledali su "Beverli Hilbilse"
566
00:40:00,564 --> 00:40:02,414
i "Miris baruta" na TV-u,
567
00:40:02,647 --> 00:40:06,967
interesovalo ih je ho�e li Jenkiji
opet pobediti u Svetskoj seriji
568
00:40:07,181 --> 00:40:11,970
MERLIN MONRO NA�ENA MRTVA
Predozirala se pilulama za spavanjei nedavna smrt Merlin Monro.
569
00:40:14,614 --> 00:40:17,015
SEGREGACIJA JE
DISKRIMINACIJA
Ali su neki Amerikanci
postajali nestrpljivi
570
00:40:17,114 --> 00:40:19,823
SEGREGACIJA JE
DISKRIMINACIJA
sa sporim tempom
dru�tvenih promena.
571
00:40:20,480 --> 00:40:23,869
U 50-im nam je re�eno da
�ivimo u najboljoj zemlji na svetu.
572
00:40:25,015 --> 00:40:28,527
BIL ZIMERMEN
Ilinois
Usred poku�aja da shvatimo
573
00:40:28,562 --> 00:40:32,680
BIL ZIMERMEN
Ilinois
�ta to zna�i biti gra�anin...
najbolje zemlje na svetu,
574
00:40:33,152 --> 00:40:37,245
odjednom je pokret za gra�anska
prava eksplodirao u na�oj svesti.
575
00:40:37,973 --> 00:40:40,555
# When the night has come
576
00:40:43,225 --> 00:40:45,339
# And the land is dark
Nismo mislili da
imamo ikakvu mo�.
577
00:40:45,959 --> 00:40:48,642
Nismo mislili da mo�emo
biti u�esnici istorije,
578
00:40:48,677 --> 00:40:51,848
da mo�emo uticati na stvari.
579
00:40:52,242 --> 00:40:54,478
VRATITE SE KU�I
VI CRN�UGE
# Ne, ne�u
580
00:40:55,791 --> 00:40:56,700
# biti upla�en
581
00:40:58,547 --> 00:41:02,447
# Ne, ne�u biti upla�en
I odjednom su ovi
mladi crni studenti na Jugu
582
00:41:02,482 --> 00:41:07,318
# sve dok bude� stajala,
stajala uz mene
radili ta�no to. I to
nam je puklo pred o�ima.
583
00:41:07,540 --> 00:41:12,466
# Zato draga, draga
ostani uz mene
584
00:41:13,432 --> 00:41:16,739
# Oh, ostani uz mene
585
00:41:17,974 --> 00:41:21,858
SVAKI GRA�ANIN IMA
PRAVO DA SEDNE# Oh ostani, ostani uz mene
586
00:41:22,925 --> 00:41:25,144
# ostani uz mene
587
00:41:26,965 --> 00:41:28,922
# Ako je nebo u koje gledamo
Mir je NAJBOLJE SKLONI�TE
PROTERAJTE BOMBE
588
00:41:29,072 --> 00:41:31,766
Ostali Amerikanci su
bili zabrinuti oko �irenja
589
00:41:31,815 --> 00:41:34,537
nuklearnog oru�ja u svetu.
590
00:41:35,147 --> 00:41:39,262
Mo�da bi bila dobra stvar
da stavimo Hru��ova i Kenedija
591
00:41:39,297 --> 00:41:43,110
na ostrvo i ne
dozvolimo nijednom da ode
592
00:41:43,145 --> 00:41:45,902
dok ne postignu dogovor.
HIRO�IMA
NIKAD VI�E
593
00:41:46,052 --> 00:41:47,743
# ostani uz mene
DOSTA VI�E TESTOVA-
ISTOK ILI ZAPAD
594
00:41:57,381 --> 00:41:59,336
Sajgon
595
00:42:08,080 --> 00:42:11,694
Ako ste bili u kafeu
kada Dijem dr�i govor,
596
00:42:11,729 --> 00:42:13,766
neko bi se ustao
i ugasio radio,
597
00:42:13,911 --> 00:42:14,982
govor je bio
preno�en preko radija.
598
00:42:15,042 --> 00:42:17,386
Neko bi ustao i
samo bi ugasio radio.
599
00:42:17,536 --> 00:42:21,748
Mislim, nije bio povezan sa...
sa vlastitim narodom.
600
00:42:24,580 --> 00:42:28,493
Dijem je bio naprosto suprotno
od onoga �ta je demokratija.
601
00:42:29,580 --> 00:42:33,116
Ju�ni Vijetnam,
u konkurenciji sa Severom,
602
00:42:33,447 --> 00:42:35,828
FAN KVANG TUE
Sajgon
trebala bi biti,
603
00:42:35,978 --> 00:42:38,688
trebala bi biti zlatna prilika
604
00:42:38,865 --> 00:42:45,843
da ima otvoreno dru�tvo sa
slobodnom �tampom, slobodom izra�avanja.
605
00:42:46,114 --> 00:42:48,974
Ali nije bilo puno izbora
606
00:42:49,009 --> 00:42:55,219
ako su oba sistema u su�tini
diktatorski i represivni sistemi...
607
00:42:55,254 --> 00:42:59,987
jedan pod komunisti�kom
partijom, drugi pod porodicom.
608
00:43:02,193 --> 00:43:04,596
Video sam ga.
Znao sam ga.
609
00:43:05,418 --> 00:43:09,111
On nije vodio vladu.
610
00:43:09,927 --> 00:43:15,900
Onaj koji je imao kontrolu nad
vladom je bio njegov brat, brat Nu.
611
00:43:18,114 --> 00:43:21,982
Dijemov brat,
Ngo Din Nu je bio arhitekta
612
00:43:22,017 --> 00:43:24,166
programa strate�kih zaseoka.
613
00:43:24,315 --> 00:43:28,747
Vodio je li�nu politi�ku
partiju koja je kopirala tehnike
614
00:43:28,782 --> 00:43:31,532
i nemilosrdnost komunista,
615
00:43:32,258 --> 00:43:35,474
i nadgledao je brojne
interne bezbednosne jedinice
616
00:43:35,509 --> 00:43:39,346
koje su �pijunirale i
zatvarale neprijatelje re�ima.
617
00:43:41,380 --> 00:43:43,858
Neki novinari koji su
istra�ivali preduboko
618
00:43:43,893 --> 00:43:46,065
ono �to su Dijem i Nu radili,
619
00:43:46,080 --> 00:43:48,112
bili su proterani iz zemlje.
620
00:43:49,380 --> 00:43:51,914
Kad je jedan ameri�ki
novinar protestovao,
621
00:43:51,949 --> 00:43:56,170
Nuova �ena o�trog jezika mu je
rekla da Vijetnam nema koristi
622
00:43:56,205 --> 00:43:58,494
od "va�ih luda�kih sloboda".
623
00:44:00,147 --> 00:44:02,489
U me�uvremenu, u unutra�njosti,
624
00:44:02,524 --> 00:44:06,734
D�on Pol Van i ostali
savetnici su po�eli da uo�avaju
625
00:44:06,769 --> 00:44:10,631
da se korupcija unutar
Dijemovog re�ima spustila
626
00:44:10,666 --> 00:44:12,542
do komandanata na terenu.
627
00:44:13,397 --> 00:44:18,163
Trupe, koje su nekad bile
voljne da se nose sa neprijateljem,
628
00:44:18,263 --> 00:44:20,409
sada su izgledale
�udno bezvoljne.
629
00:44:22,165 --> 00:44:27,281
D�EJMS SKENLON
Vojni savetnik
Bo�e, re�eno mi je
toliko puta, "(govori vijetnamski)."
630
00:44:27,380 --> 00:44:29,281
"Skenlone (govori vijetnamski)",
631
00:44:30,580 --> 00:44:33,381
veoma je opasno, i�i tamo.
632
00:44:35,389 --> 00:44:37,371
D�on Van bi oti�ao
sa njima po no�i.
633
00:44:38,510 --> 00:44:41,326
I primetio je da
bi neko uvek ka�ljao
634
00:44:42,640 --> 00:44:45,783
ili napravio neki
drugi zvuk kad bi ispalo
635
00:44:46,103 --> 00:44:48,231
da Vijetkong ide
prema mestu zasede.
636
00:44:48,725 --> 00:44:50,806
Nisu hteli da ulaze u borbu.
637
00:44:50,956 --> 00:44:55,175
Ju�novijetnamski oficiri su odabrani
manje zbog njihove borbene ve�tine,
638
00:44:55,325 --> 00:44:57,995
ve� vi�e zbog lojalnosti
predsedniku Dijemu,
639
00:44:59,055 --> 00:45:00,678
i oni su to znali.
640
00:45:02,381 --> 00:45:04,676
Ono �to smo trebali
uraditi je da prisilimo
641
00:45:05,572 --> 00:45:08,182
Vijetnamce... mislim
stvarno ih prisilimo...
642
00:45:08,782 --> 00:45:10,037
da po�iste svoju radnju.
643
00:45:10,364 --> 00:45:12,198
A ako to ne bi uradili
onda da ka�emo,
644
00:45:12,989 --> 00:45:14,070
"Odlazimo odavde."
645
00:45:15,605 --> 00:45:19,503
ROBERT RELT
Specijalne snage
"Jer se ne kladimo na konje
koji gube. Ovo je gubitni�ki konj."
646
00:45:20,759 --> 00:45:22,800
"Ne�emo savladati ovu pobunu."
647
00:45:23,121 --> 00:45:25,506
Mi, kao Amerikanci
trebamo razumeti �elju
648
00:45:25,818 --> 00:45:28,420
vijetnamskog naroda
da ima vlastitu dr�avu.
649
00:45:29,719 --> 00:45:32,546
Mislim da smo uradili
istu stvar sa Britancima.
650
00:45:35,573 --> 00:45:37,115
U.S. I RUSIJA LICEM U LICE
651
00:45:38,158 --> 00:45:42,812
U oktobru 1962, Sjedinjene
Dr�ave i Sovjetski Savez
652
00:45:43,396 --> 00:45:45,557
su do�li bli�e nego ikad ranije
653
00:45:46,014 --> 00:45:48,330
do sigurnog
me�usobnog uni�tenja.
654
00:45:49,114 --> 00:45:50,629
Dobro ve�e sugra�ani.
655
00:45:52,084 --> 00:45:55,676
Ova vlada je, kao �to
je i obe�ala uspostavila
656
00:45:55,989 --> 00:45:59,675
bliski nadzor nad
sovjetskim vojnim ja�anjem
657
00:46:00,214 --> 00:46:01,995
na ostrvu Kuba.
658
00:46:02,805 --> 00:46:04,019
Tokom pro�le nedelje,
659
00:46:04,875 --> 00:46:07,341
nepogre�ivi dokazi
su potvrdili �injenicu
660
00:46:08,307 --> 00:46:11,227
da se niz ofanzivnih
raketnih lokacija
661
00:46:11,836 --> 00:46:14,985
sada gradi na
tom zarobljenom ostrvu.
662
00:46:17,181 --> 00:46:20,380
Sovjeti su tajno
razmestili nuklearne rakete
663
00:46:20,480 --> 00:46:22,488
140 kilometara
od Sjedinjenih Dr�ava.
664
00:46:23,570 --> 00:46:27,689
General�tab je tra�io od
predsednika Kenedija da bombarduje Kubu.
665
00:46:28,658 --> 00:46:32,250
Odbio je i umesto toga je
naredio pomorsku blokadu
666
00:46:32,738 --> 00:46:36,726
da spre�i sovjetske
brodove u snabdevanju ostrva.
667
00:46:38,362 --> 00:46:43,858
Tokom 13 mu�nih dana,
svet je zadr�ao svoj dah.
668
00:46:47,014 --> 00:46:50,248
Kona�no, u zamenu
za tajno obe�anje
669
00:46:50,347 --> 00:46:52,716
za uklanjenje ameri�kih
raketa iz Turske,
670
00:46:53,148 --> 00:46:56,899
Hru��ov je pristao da
ukloni svoje rakete sa Kube.
671
00:46:58,343 --> 00:46:59,785
Kenedijeva pobeda na Kubi
Predsednik je uspeo, jer je izbegao
gre�ke FDR, Trumana i Ajzenhauera
672
00:46:59,935 --> 00:47:02,581
Ni Sjedinjene Dr�ave
ni Sovjetski Savez
673
00:47:02,681 --> 00:47:06,018
nisu �eleli vi�e nikada
tako direktnu konfrontaciju.
674
00:47:06,815 --> 00:47:09,226
Od sada, ograni�eni ratovi,
675
00:47:09,315 --> 00:47:11,958
kao �to je bio
rastu�i konflikt u Vijetnamu,
676
00:47:11,993 --> 00:47:15,097
�e imati ve�u va�nost.
677
00:47:18,715 --> 00:47:22,136
Odrastao sam u
senci atomske pe�urke.
678
00:47:23,315 --> 00:47:28,995
D�ON MUSGREJV
Misuri
I se�am se... gledao sam kako
predsednik Kenedi govori tokom Kubanske krize
679
00:47:29,145 --> 00:47:31,315
i pitao sam se ho�u
li ikada poljubiti devojku.
680
00:47:31,415 --> 00:47:36,148
I to je bio samo
nastavak bitke protiv Rusa.
681
00:47:36,248 --> 00:47:39,780
Jedino �to smo se tukli
sa njihovim ispostavama,
682
00:47:39,880 --> 00:47:43,980
Vijetnamcima tamo... ali je
to bio monolisti�ki komunizam.
683
00:47:44,681 --> 00:47:47,547
PRIDRU�I SE MARINCIMA
Nije mi bilo bitno
gde sam, i�ao sam
684
00:47:47,648 --> 00:47:50,318
ako je moja vlada rekla
da trebamo biti tamo.
685
00:47:51,815 --> 00:47:54,748
Verovatno smo bili
zadnja deca ijedne generacije
686
00:47:54,847 --> 00:47:58,364
koja su stvarno verovala da
nas na�a vlada nikad ne bi lagala.
687
00:48:03,248 --> 00:48:05,547
Pisali smo pri�e
o svim tim manama
688
00:48:05,648 --> 00:48:08,480
na strani Sajgona...
i kako se ne �ele boriti,
689
00:48:08,581 --> 00:48:12,947
o korupciji, kako ne po�tuju
nare�enja, o dezorganizaciji.
690
00:48:14,880 --> 00:48:19,415
NIL �IAN
Novinar
I onda su iznenada
Vijetkong, po prvi put,
691
00:48:19,514 --> 00:48:22,229
ti "jadni kopilani"
kako su ih Harkinsovi
692
00:48:22,429 --> 00:48:25,415
ljudi u Sajgonu zvali,
ustali i borili se.
693
00:48:25,514 --> 00:48:27,780
I iznenada su sve
mane na strani Sajgona
694
00:48:27,880 --> 00:48:30,181
bile osvetljene sa ovim.
695
00:48:30,280 --> 00:48:33,480
Poput svetle�e granate
je osvetlilo boji�te.
696
00:48:33,581 --> 00:48:35,766
Sve se pokazalo.
697
00:48:36,315 --> 00:48:39,614
Par dana nakon Bo�i�a 1962,
698
00:48:39,715 --> 00:48:43,181
7. divizija ARVN-a je
dobila nare�enje da zarobi
699
00:48:43,280 --> 00:48:45,380
predajnik Vijetkonga
700
00:48:45,480 --> 00:48:50,114
koji je emitovao sa pozicije
60 kilometara jugozapadno od Sajgona
701
00:48:50,215 --> 00:48:53,181
u selu zvanom Tan Toj.
702
00:48:53,280 --> 00:48:56,014
Selo je bilo okru�eno
pirin�anim poljima.
703
00:48:56,114 --> 00:49:02,114
Kanal za navodnjavanje ga je
povezivao sa susednim zaseokom,Ap Bak.
704
00:49:02,215 --> 00:49:06,547
Obave�tajni podaci su govorili
da nema vi�e od 120 gerilaca
705
00:49:06,648 --> 00:49:08,980
koji �uvaju predajnik.
706
00:49:09,081 --> 00:49:12,415
D�on Pol Van je pomogao u
pravljenju onoga �to se �inilo
707
00:49:12,514 --> 00:49:14,947
kao siguran plan napada.
708
00:49:15,047 --> 00:49:19,280
Podr�ani sa helikopterima
i oklopnim transporterima,
709
00:49:19,380 --> 00:49:25,181
nekih 1.200 vojnika �e
napasti selo sa tri strane.
710
00:49:25,280 --> 00:49:29,843
Kad pre�iveli Vijetkongovci poku�aju
da pobegnu kroz jaz koji su im ostavili,
711
00:49:29,993 --> 00:49:34,373
kako su uvek radili kad god su bili
nadja�ani i suo�eni sa modernim oru�jem,
712
00:49:34,581 --> 00:49:38,400
artiljerija i udari iz
vazduha �e ih uni�titi.
713
00:49:38,550 --> 00:49:42,284
Van �e posmatrati
borbe iz izvi�a�kog aviona.
714
00:49:44,535 --> 00:49:48,338
Ali obave�tajni podaci
su se pokazali pogre�nim.
715
00:49:48,488 --> 00:49:54,117
Tamo je bilo vi�e od 340
pripadnika Vijetkonga, ne 120.
716
00:49:55,280 --> 00:49:59,491
Komunisti�ki �pijuni su im
dojavili da �e uskoro biti napadnuti.
717
00:50:00,534 --> 00:50:03,620
Ali ovaj put ne�e
pobe�i bez borbe.
718
00:50:05,123 --> 00:50:10,658
Me�u njima je bio i Li Kvan Kong,
koji je bio gerilac od 1951,
719
00:50:11,229 --> 00:50:12,794
kad je imao 12 godina.
720
00:50:14,407 --> 00:50:18,803
LI KVAN KONG
Viet Kong
Pripremili smo rovove i
bunkere gde smo se mogli sakriti.
721
00:50:19,003 --> 00:50:20,568
Mogli smo ih jasno
videti ispred nas.
722
00:50:21,107 --> 00:50:23,900
Kad smo otvorili vatru, mogli
smo ubijati neprijateljske vojnike
723
00:50:24,334 --> 00:50:26,531
jer su oni morali da
napreduju preko polja.
724
00:50:27,496 --> 00:50:31,695
U 6:36 ujutro, 2. januara 1963,
725
00:50:32,748 --> 00:50:36,047
10 ameri�kih helikoptera
prevezlo je �etu ARVN-a
726
00:50:36,148 --> 00:50:38,361
do lokacije severno od Tan Toja.
727
00:50:42,415 --> 00:50:45,415
Nisu nai�li na otpor.
728
00:50:45,514 --> 00:50:49,081
U me�uvremenu, dva bataljona
ju�novijetnamske Civilne garde
729
00:50:49,181 --> 00:50:52,480
su se pribli�avali
pe�ice Ap Baku sa juga.
730
00:50:55,480 --> 00:50:59,148
Vijetkongov komandir ih je
pustio da pri�u na 30 metara
731
00:50:59,248 --> 00:51:01,755
pre nego �to je
naredio otvaranje vatre.
732
00:51:04,315 --> 00:51:06,785
Nekoliko ju�novijetnamskih
vojnika je ubijeno.
733
00:51:11,092 --> 00:51:13,227
Pre�iveli su se sakrili iza nasipa.
734
00:51:17,066 --> 00:51:18,303
Jo� 10 helikoptera,
735
00:51:18,980 --> 00:51:23,928
napunjenim sa trupama i pra�eni sa 5
borbenih helikoptera je do�lo u pomo�.
736
00:51:25,297 --> 00:51:28,478
Na� cilj je bio da
sru�imo 5 do 10 helikoptera.
737
00:51:28,678 --> 00:51:35,055
�im su sleteli, otvorili smo
vatru iz minobaca�a i mitraljeza.
738
00:51:50,880 --> 00:51:55,181
Mitraljezi Vijetkonga su
pogodili 14 od 15 letilica.
739
00:51:55,280 --> 00:52:00,648
5 �e biti uni�teno, ubijaju�i i
ranjavanje ameri�ke posade.
740
00:52:01,805 --> 00:52:04,891
Of tog trenutka se vi�e
nismo bojali neprijatelja.
741
00:52:05,091 --> 00:52:08,495
�ak i oni koji nisu bili
posebno hrabri se nisu vi�e bojali.
742
00:52:09,837 --> 00:52:12,915
Neprijatelj je koncentrisao
vatru na pripadnike ARVN-a
743
00:52:13,015 --> 00:52:15,217
koji su se borili da
iza�u iz oborenih helikoptera.
744
00:52:15,980 --> 00:52:18,947
"Bilo je to kao ga�anje
pataka za Vijetkong,"
745
00:52:19,047 --> 00:52:20,892
se�ao se ameri�ki �lan posade.
746
00:52:22,791 --> 00:52:25,585
Pukovnik Van je
bespomo�no kru�io iznad.
747
00:52:26,252 --> 00:52:28,815
Pozvao je radiom
komandanta ARVN-a,
748
00:52:28,915 --> 00:52:32,219
pozivaju�i ga da po�alje
oklopne transportere da ih spase.
749
00:52:34,347 --> 00:52:36,915
�uo sam od D�ona Vana
750
00:52:37,014 --> 00:52:39,815
da su ameri�ki
helikopteri sru�eni.
751
00:52:39,915 --> 00:52:42,280
Bili su odmah ispred
polo�aja Vijetkonga.
752
00:52:42,380 --> 00:52:45,681
D�EJMS SKENLON
Vojni savetnik
Imali smo ranjene i
poginule Amerikance
753
00:52:45,780 --> 00:52:47,847
i morali smo
odmah tamo oti�i.
754
00:52:47,947 --> 00:52:51,847
Kao i Van, kapetan
Skanlon je bio samo savetnik.
755
00:52:51,947 --> 00:52:55,380
Kapetan Laj Tong Ba,
njegov kolega iz ARVN-a,
756
00:52:55,480 --> 00:52:58,181
bi trebao dati
nare�enje za pokret.
757
00:52:58,280 --> 00:53:01,514
Skanlonu se
dopadao i divio mu se.
758
00:53:01,614 --> 00:53:04,047
Okrenuo sam se
prema njemu i rekao,
759
00:53:04,148 --> 00:53:06,815
"Mora� oti�i odmah tamo."
760
00:53:06,915 --> 00:53:11,415
A Ba mi je
rekao, "Ne idem."
761
00:53:11,514 --> 00:53:14,880
Njegovi nadre�eni,
daleko od bojnog polja,
762
00:53:14,980 --> 00:53:18,047
rekli su mu
da ostane gde je.
763
00:53:18,148 --> 00:53:22,081
A D�on Van, moj �ef,
vri�tao je na mene preko...
764
00:53:22,181 --> 00:53:25,480
preko radija da
ih odvedem tamo.
765
00:53:25,581 --> 00:53:29,915
Skanlonu je trebalo jo� sat vremena
da ubedi kapetana Ba da krene.
766
00:53:30,014 --> 00:53:32,415
Jo� dva sata su izgubljena
767
00:53:32,514 --> 00:53:35,514
pre nego �to su se
transporteri uspeli probiti kroz polja
768
00:53:35,614 --> 00:53:37,815
prema priklje�tenim ljudima.
769
00:53:39,780 --> 00:53:41,481
Pucnjava je sad prestala.
770
00:53:42,148 --> 00:53:43,397
Sve je bilo tiho.
771
00:53:44,148 --> 00:53:46,847
Mogli ste videti ogromno
prostranstvo pirin�anih polja.
772
00:53:46,947 --> 00:53:50,248
I moja reakcija je
bila, ovo je gotovo.
773
00:53:50,347 --> 00:53:53,547
Prva dva transportera
su spustila rampe.
774
00:53:53,648 --> 00:53:56,014
Pe�adijska odjeljenja su istupila,
775
00:53:56,114 --> 00:54:00,380
spremna da zasipaju liniju drve�a
automatskom vatrom kako napreduju.
776
00:54:00,480 --> 00:54:03,181
U pro�losti je to bilo dovoljno
777
00:54:03,280 --> 00:54:06,614
da Vijetkong pobegne.
778
00:54:06,715 --> 00:54:08,733
Ovaj put je bilo druga�ije.
779
00:54:11,663 --> 00:54:14,355
8 transportera je napadnuto.
780
00:54:14,791 --> 00:54:17,702
Za nekoliko minuta, 6
njihovih mitraljezaca je ubijeno,
781
00:54:18,248 --> 00:54:20,080
ustrijeljenih u glavu.
782
00:54:20,880 --> 00:54:22,980
�ove�e, bili smo
pod takvom vatrom.
783
00:54:23,081 --> 00:54:26,280
Bilo je kao na bilijarskom
stolu. Mi smo bili na zelenom
784
00:54:26,380 --> 00:54:28,614
a oni su bili u
rupama i pucali na nas.
785
00:54:28,715 --> 00:54:31,480
Kada je kapetan
Ba uspeo da ubedi
786
00:54:31,581 --> 00:54:34,148
jo� par transportera
da napreduju,
787
00:54:34,248 --> 00:54:37,215
gerilci su isko�ili iz svojih rupa
788
00:54:37,315 --> 00:54:38,956
i bacili ru�ne bombe na njih.
789
00:54:44,347 --> 00:54:46,748
Nisu napravili nikakvu �tetu,
790
00:54:46,847 --> 00:54:50,415
ali su voza�i bili tako
demoralisani da su stali,
791
00:54:50,514 --> 00:54:55,447
okrenuli se i povukli se
iza olupina helikoptera.
792
00:54:55,547 --> 00:54:57,447
Iz svog izvi�a�kog aviona,
793
00:54:57,547 --> 00:55:01,681
Van je preklinjao ARVN
da krenu u simultani napad
794
00:55:01,780 --> 00:55:05,148
na neprijatelja svim
raspolo�ivim kopnenim snagama.
795
00:55:06,280 --> 00:55:08,736
Komandanti ARVN-a su odbili.
796
00:55:11,681 --> 00:55:13,974
Te no�i Vijetkong je oti�ao,
797
00:55:14,748 --> 00:55:17,736
nose�i ve�inu svojih
mrtvih i ranjenih sa sobom.
798
00:55:19,844 --> 00:55:23,712
Najmanje 80 vojnika
Ju�nog Vijetnama je ubijeno.
799
00:55:24,401 --> 00:55:27,416
Kao i tri ameri�ka
savetnika, uklju�uju�i
800
00:55:27,698 --> 00:55:30,813
kapetana Kena Guda,
Skenlonovog prijatelja.
801
00:55:34,947 --> 00:55:38,847
Na oklopne transportere
smo naslagali tela,
802
00:55:38,947 --> 00:55:42,581
slagali smo ih na vrh dok oni...
nismo ih vi�e mogli staviti.
803
00:55:42,681 --> 00:55:48,780
I ne bih dozvolio da
Vijetnamci diraju Amerikance.
804
00:55:48,880 --> 00:55:51,326
Pa sam nosio Amerikance.
805
00:55:51,748 --> 00:55:55,959
I... i bio sam... iscrpljen.
806
00:55:56,415 --> 00:56:00,781
Rekli su mi da
je Ken Gud ubijen.
807
00:56:02,380 --> 00:56:06,614
Ken i ja smo naporno
radili sa na�a dva bataljona.
808
00:56:06,715 --> 00:56:09,606
I �uti to... da je
poginuo bilo je bolno.
809
00:56:12,272 --> 00:56:13,590
Sjajan �ovek.
810
00:56:15,322 --> 00:56:17,375
Novinari su stigli iz Sajgona
811
00:56:17,834 --> 00:56:20,424
pre nego �to su mrtva tela
pripadnika ARVN-a mogla biti uklonjena.
812
00:56:22,014 --> 00:56:26,215
Bili su u�asnuti onim �to su
videli i poku�ali su da saznaju
813
00:56:26,315 --> 00:56:27,740
�ta se stvarno desilo.
814
00:56:29,081 --> 00:56:33,514
D�on Pol Van je odveo Nila �iana
i Dejvida Halberstama sa strane
815
00:56:33,614 --> 00:56:35,547
i ispri�ao im.
816
00:56:35,648 --> 00:56:37,515
Bitka kod Ap Baka je bila
817
00:56:37,614 --> 00:56:40,248
"bedni prokleti u�inak."
818
00:56:40,347 --> 00:56:41,992
"ARVN ne�e da slu�a," rekao je.
819
00:56:42,581 --> 00:56:46,625
"Prave iste gre�ke
ponovo i ponovo na isti na�in."
820
00:56:49,208 --> 00:56:53,286
Ali u Sajgonu, general Harkins
je odmah proglasio pobedu.
821
00:56:54,388 --> 00:56:57,491
"Snage ARVN-a
su imale cilj," rekao je.
822
00:56:57,641 --> 00:57:02,687
"Ostvarili smo cilj. Vijet Kong je
oti�ao i njihovi gubitci su bili ve�i
823
00:57:03,097 --> 00:57:06,701
nego oni vladinih
snaga. �ta vi�e ho�ete?"
824
00:57:07,482 --> 00:57:08,582
VIJETNAM PORAZIO
�OKIRANE U.S. SNAGE
Sajgonovo ignorisanje
saveta uzrok debakla
825
00:57:08,732 --> 00:57:10,923
Kada su Halberstam i �ian objavili
826
00:57:11,148 --> 00:57:13,539
da je Ap Bak u stvari bio poraz,
827
00:57:14,148 --> 00:57:17,729
ameri�ki komandant na
Pacifiku je to opovrgao
828
00:57:18,268 --> 00:57:20,813
i pozvao novinare da "u�u u tim".
829
00:57:21,330 --> 00:57:22,581
Skupa Vijetnamska bitka
Ljutnja U.S. savetnika
830
00:57:23,947 --> 00:57:25,535
Ap Bak je bio stra�no va�an.
831
00:57:26,081 --> 00:57:28,248
Oborili su 5 helikoptera,
832
00:57:28,347 --> 00:57:30,256
od kojih su ranije bili u�asnuti.
833
00:57:30,847 --> 00:57:34,124
Zaustavili su oklopne transportere.
834
00:57:35,014 --> 00:57:37,014
Pokazali su vlastitom narodu
835
00:57:37,114 --> 00:57:39,665
da se mogu odupreti
Amerikancima i pobediti.
836
00:57:44,077 --> 00:57:46,795
Pokret je dobio
dodatnu energiju.
837
00:57:48,032 --> 00:57:52,034
U najte�im bitkama, na�i
vojnici su bili inspirisani Ap Bakom.
838
00:57:53,416 --> 00:57:56,684
Oni su vikali i pucali.
839
00:57:56,884 --> 00:57:59,518
Zaboravili su na
strah od neprijatelja.
840
00:57:59,847 --> 00:58:03,614
U Hanoju, bitka
kod Ap Baka je vi�ena
841
00:58:03,715 --> 00:58:08,315
od strane prvog sekretara Le Duana
i njegovih saveznika u Politbirou
842
00:58:08,415 --> 00:58:10,458
kao dokaz svojstvene slabosti
843
00:58:10,715 --> 00:58:12,396
re�ima Ju�nog Vijetnama.
844
00:58:13,780 --> 00:58:17,514
�ak i suo�en sa ameri�kim
savetnicima i oru�jem,
845
00:58:17,614 --> 00:58:21,380
Vijetkong je nau�io kako
da nanese te�ke gubitke
846
00:58:21,480 --> 00:58:25,280
sajgonskim snagama,
i da se ponovo izvu�e.
847
00:58:26,625 --> 00:58:31,301
U Sajgonu, predsednik Dijem je
tvrdio da ARVN pobe�uje, a ne gubi.
848
00:58:32,014 --> 00:58:34,650
Ap Bak je bio
samo trenutna smetnja.
849
00:58:35,394 --> 00:58:37,481
I prezirao je Amerikance
koji su mu govorili
850
00:58:37,580 --> 00:58:40,880
kako da vodi bitke
ili da vodi svoju zemlju.
851
00:58:40,980 --> 00:58:45,378
Predsednikova snaja,
Madam Nu, oti�la je i dalje.
852
00:58:46,081 --> 00:58:49,570
Osudila je Amerikance
kao "la�nu bra�u".
853
00:58:51,947 --> 00:58:54,748
"Nemamo �anse da
ostanemo u Vijetnamu,"
854
00:58:54,847 --> 00:58:58,128
predsednik Kenedi je
rekao prijatelju tog prole�a.
855
00:58:59,014 --> 00:59:00,182
"Ti ljudi nas mrze."
856
00:59:01,181 --> 00:59:04,514
"Ali ne mogu da
predam takvu teritoriju"
857
00:59:04,614 --> 00:59:09,010
"komunistima i da me nakon
toga ljudi ponovo izaberu."
858
00:59:15,847 --> 00:59:19,180
Budisti�kim monasima i monahinjama
su se pridru�ile hiljade simpatizera
859
00:59:19,280 --> 00:59:21,251
u protestu protiv
vladinih ograni�enja
860
00:59:21,451 --> 00:59:23,681
za njihovu religiju
u Ju�nom Vijetnamu.
861
00:59:25,280 --> 00:59:28,847
Dijem je po�eo sa okretanjem
protiv sebe ruralnog stanovni�tva.
862
00:59:28,947 --> 00:59:31,514
I to je pokrenulo Vijet Kong.
863
00:59:31,614 --> 00:59:34,447
A sada je to radio sa
urbanim stanovni�tvom.
864
00:59:34,547 --> 00:59:36,454
70 % populacije su budisti i
865
00:59:36,654 --> 00:59:38,756
demonstranti se
sukobljavaju sa policijom
866
00:59:38,780 --> 00:59:41,851
tokom nedeljnog niza
ovakvih incidenata.
867
00:59:43,047 --> 00:59:46,447
U mesecima koji su dolazili
nakon bitke kod Ap Baka,
868
00:59:46,547 --> 00:59:51,215
Ju�ni Vijetnam je upao u
gra�anske nemire koji su imali
869
00:59:51,315 --> 00:59:52,443
malo veze sa Vijet Kongom.
870
00:59:54,215 --> 01:00:01,803
Religija i nacionalizam
su bili u njegovoj su�tini.
871
01:00:01,953 --> 01:00:02,014
Katoli�ka manjina je
godinama dominirala u vlasti
872
01:00:02,114 --> 01:00:04,947
zemlje koja je bila
velikom ve�inom budisti�ka.
873
01:00:06,547 --> 01:00:08,947
Tog prole�a u gradu Hjuu,
874
01:00:09,047 --> 01:00:11,980
hri��anske zastave su
bili izve�ene da obele�e
875
01:00:12,081 --> 01:00:15,215
25.-u godi�njicu ro�enja
876
01:00:15,315 --> 01:00:18,266
Dijemovog starijeg brata
kao katoli�kog biskupa.
877
01:00:21,248 --> 01:00:24,581
Ali kad su budisti u
gradu izvesili njihove zastave
878
01:00:24,681 --> 01:00:30,014
da obele�e 2.527 ro�endan Bude,
879
01:00:30,114 --> 01:00:32,439
policija ih je pocepala.
880
01:00:33,047 --> 01:00:35,809
Protestanti su iza�li na ulice.
881
01:00:37,780 --> 01:00:41,581
Katoli�ki zamenik �efa provincije
je poslao snage bezbednosti
882
01:00:41,681 --> 01:00:44,480
da suzbiju demonstracije.
883
01:00:44,581 --> 01:00:47,097
Vojnici su otvorili vatru.
884
01:00:47,248 --> 01:00:50,181
8 protestanata je ubijeno.
885
01:00:50,280 --> 01:00:56,148
Najmla�i je imao 12,
a najstariji 20 godina.
886
01:00:56,248 --> 01:01:00,114
Dijemov re�im je okrivio Vijet Kong.
887
01:01:01,715 --> 01:01:05,514
Monasi �irom zemlje
su tra�ili izvinjenje.
888
01:01:14,380 --> 01:01:16,681
Tako�e su pozivali
na kraj diskriminacije
889
01:01:16,780 --> 01:01:18,417
od strane katoli�kih zvani�nika.
890
01:01:19,148 --> 01:01:22,315
Mnogi budisti su do�li do toga
da su videli Dijemovu politiku
891
01:01:22,415 --> 01:01:25,663
kao direktnu pretnju
njihovim religioznim uverenjima.
892
01:01:28,480 --> 01:01:31,892
Moja porodica je bila protiv
onoga �to je Dijem radio.
893
01:01:32,215 --> 01:01:34,780
Moja majka je bila uverena
894
01:01:34,880 --> 01:01:38,815
da Dijem uni�tava
budisti�ku veru.
895
01:01:38,915 --> 01:01:43,081
DUONG VAN MAI
Sajgon
I�la bi u pagode i
slu�ala govore monaha.
896
01:01:43,181 --> 01:01:47,120
I bila je veoma uznemirena.
897
01:01:47,915 --> 01:01:52,014
Nije bila jedina.
Bilo je dosta ljudi poput nje.
898
01:01:52,114 --> 01:01:56,047
Ameri�ki zvani�nici su tra�ili
od Dijema i njegovog brata Nua
899
01:01:56,148 --> 01:01:59,447
da napravi zna�ajne
ustupke budistima,
900
01:01:59,547 --> 01:02:01,581
radi o�uvanja jedinstva
901
01:02:01,681 --> 01:02:04,215
u borbi protiv komunizma.
902
01:02:04,315 --> 01:02:06,092
Oni su odbili.
903
01:02:08,480 --> 01:02:13,447
10. juna 1963, Malkom
Braun iz Aso�ijeted presa
904
01:02:13,547 --> 01:02:16,415
je dobio anonimnu dojavu:
905
01:02:16,514 --> 01:02:19,681
Ne�to va�no �e
se desiti idu�eg dana
906
01:02:19,780 --> 01:02:23,181
na glavnoj raskrsnici u Sajgonu.
907
01:02:23,280 --> 01:02:25,215
Poneo je svoju kameru.
908
01:02:32,748 --> 01:02:36,114
U znak protesta protiv
represije Dijemovog re�ima,
909
01:02:36,215 --> 01:02:42,450
73-ogodi�nji monah po
imenu Kvang Duk se zapalio.
910
01:03:00,215 --> 01:03:05,347
Dok ga je velika, uti�ana
gomila gledala kako gori do smrti,
911
01:03:05,447 --> 01:03:08,880
drugi momah je
stalno ponavljao
912
01:03:08,980 --> 01:03:11,915
na engleskom i vijetnamskom,
913
01:03:12,014 --> 01:03:14,947
"Budisti�ki monah
postaje mu�enik.
914
01:03:15,047 --> 01:03:17,859
"Budisti�ki monah postaje mu�enik."
915
01:03:24,480 --> 01:03:27,347
Se�am se da su dr�ali pepeo
916
01:03:27,447 --> 01:03:29,947
monaha koji se spalio,
917
01:03:30,047 --> 01:03:33,047
u jednoj od glavnih pagoda.
918
01:03:33,148 --> 01:03:39,248
Redovi ljudi su prolazili
i video sam ove �ene,
919
01:03:39,347 --> 01:03:42,315
ne bogate �ene,
obi�ne vijetnamske �ene,
920
01:03:42,415 --> 01:03:45,680
skidale bi jedan komad zlata koji
su nosile, njihov ven�ani prsten,
921
01:03:45,780 --> 01:03:49,557
i stavljale ga u
bocu da doprinesu borbi.
922
01:03:50,480 --> 01:03:56,258
Pomislio sam u sebi, "Ovaj
re�im je gotov. Ovo je kraj."
923
01:03:59,581 --> 01:04:02,181
Uskoro �e i drugi
monasi postati mu�enici.
924
01:04:05,447 --> 01:04:10,467
Sve�i ispadi Madam Nu
su samo pogor�ali stvari.
925
01:04:11,081 --> 01:04:14,225
"Goru�i monasi su u�inili da
ona pljesne rukama", rekla je.
926
01:04:14,648 --> 01:04:17,215
Ako jo� monaha
�eli da se spali,
927
01:04:17,315 --> 01:04:19,808
ona �e im obezbediti �ibice.
928
01:04:20,514 --> 01:04:22,380
Jedina stvar koju su uradili,
929
01:04:22,480 --> 01:04:28,181
je da su izro�tiljali
jednog od svojih monaha,
930
01:04:28,280 --> 01:04:33,815
koga su zatrovali, kome
su zloupotrebili poverenje.
931
01:04:33,915 --> 01:04:38,215
�ak i ro�tiljanje
koje je obavljeno,
932
01:04:38,315 --> 01:04:40,552
nije u�injeno
samodovoljnim sredstvima
933
01:04:40,899 --> 01:04:44,006
jer su koristili uvezeni benzin.
934
01:04:45,380 --> 01:04:49,581
Smatrali su kako je bila
arogantna, da je bila gladna mo�i.
935
01:04:49,681 --> 01:04:52,479
Sumnji�ili su nju i njenog
mu�a da su bili korumpirani.
936
01:04:53,047 --> 01:04:58,497
Nu je vodio tajnu policiju,
koja je hapsila i mu�ila ljude.
937
01:04:59,415 --> 01:05:02,614
Ljudi su se bojali
Dijemovog re�ima.
938
01:05:02,715 --> 01:05:06,280
Mo�da vi�e od toga da su
se bojali, stvarno su ga mrzili.
939
01:05:08,547 --> 01:05:11,181
Studenti, uklju�uju�i
i mnoge katolike,
940
01:05:11,280 --> 01:05:13,748
okupili su se
za budisti�ku stvar.
941
01:05:13,847 --> 01:05:17,047
Kao i neki armijski oficiri.
942
01:05:17,148 --> 01:05:21,415
BUI DIJEM
Ju�no Vijetnamski diplomata
Ljudi unutar vojske su
morali postaviti pitanje,
943
01:05:21,514 --> 01:05:24,815
"Mo�emo li nastaviti
sa ovakvom situacijom"
944
01:05:24,915 --> 01:05:28,315
"kada je �itava zemlja,
zemlja je skoro gorila"
945
01:05:28,415 --> 01:05:31,275
"sa ovim protestima
budista?" Vidite?
946
01:05:32,590 --> 01:05:34,936
Valas odbio da se povinuje
nare�enju Federalne garde
947
01:05:35,086 --> 01:05:39,031
Prvi put sam postao svestan
Vijetnama zbog zapaljenog monaha.
948
01:05:41,215 --> 01:05:46,014
BIL ZIMERMEN
Ilinois
Gledali smo pokret za
gra�anska prava na Jugu
949
01:05:46,114 --> 01:05:49,014
i to nam je postavilo standard
950
01:05:49,114 --> 01:05:55,447
da se ustane protiv nepravde,
da dozvolimo da budemo pretu�eni,
951
01:05:55,547 --> 01:05:57,847
dozvolimo da budemo
napadnuti sa psima
952
01:05:57,947 --> 01:06:00,280
ili da budemo udareni
policijskom palicom.
953
01:06:00,380 --> 01:06:02,248
Imali smo ogromno po�tovanje
954
01:06:02,347 --> 01:06:05,480
za ljude koji su bili
spremni da idu tako daleko.
955
01:06:09,880 --> 01:06:12,780
I jednog dana 1963,
956
01:06:12,880 --> 01:06:17,315
videli smo na televiziji
sliku monaha u Sajgonu.
957
01:06:18,748 --> 01:06:20,827
Ovo je bio izuzetan �in.
958
01:06:23,280 --> 01:06:26,081
Za�to se budisti�ki monah spaljuje
959
01:06:26,181 --> 01:06:28,798
na ulicama Sajgona?
960
01:06:31,648 --> 01:06:34,047
Protesti su se nastavili.
961
01:06:34,148 --> 01:06:38,980
Tenzije izme�u Va�ingtona
i Sajgona su se polako pove�avale.
962
01:06:39,081 --> 01:06:42,980
�to je vi�e Kenedijeva
administracija zahtevala promene,
963
01:06:43,081 --> 01:06:47,205
to se vi�e �inilo da se
Dijem i njegov brat opiru.
964
01:06:48,715 --> 01:06:51,448
Bela ku�a je najavila da
�e novi ameri�ki ambasador,
965
01:06:51,547 --> 01:06:56,680
biv�i senator Henri Kabot
Lod�, biti poslat u Sajgon,
966
01:06:56,780 --> 01:06:59,247
�ovek dovoljno eminentan,
predsednik se nadao,
967
01:06:59,347 --> 01:07:04,415
da natera Dijema da
pa�ljivije slu�a ameri�ke savete.
968
01:07:04,515 --> 01:07:08,280
Dijem nije bio impresioniran.
969
01:07:08,381 --> 01:07:11,015
"Mogu mi poslati
10 Lod�ova," rekao je,
970
01:07:11,114 --> 01:07:15,047
"ali ne�u dozvoliti da ja ili
moja zemlja budemo poni�avani,
971
01:07:15,148 --> 01:07:18,986
"ni ako budu ve�bali
njihovu artiljeriju na ovoj palati."
972
01:07:19,136 --> 01:07:23,581
Obe�ao je odlaze�em
ambasadoru, Frederiku Noltingu,
973
01:07:23,680 --> 01:07:28,798
da ne�e preduzimati dalje
represivne korake prema budistima.
974
01:07:29,847 --> 01:07:35,081
Onda, par minuta nakon
pono�i, 21. avgusta 1963,
975
01:07:35,180 --> 01:07:40,665
kad je Nolting oti�ao, a
Henri Kabot Lod� nije jo� stigao,
976
01:07:40,815 --> 01:07:42,694
Dijem je
presekao telefonske linije
977
01:07:42,844 --> 01:07:45,956
svim vi�im ameri�kim
zvani�nicima u Sajgonu
978
01:07:46,106 --> 01:07:49,664
i poslao stotine
svojih specijalnih snaga
979
01:07:49,814 --> 01:07:53,700
da provale u budisti�ke
pagode u Sajgonu, Hjuu,
980
01:07:53,850 --> 01:07:56,400
i nekoliko ostalih
ju�novijetnamskih gradova.
981
01:07:56,648 --> 01:07:59,415
Oko 1400 monaha i monahinja,
982
01:07:59,515 --> 01:08:05,675
studenata i obi�nih
gra�ana su pokupljeni i odvedeni.
983
01:08:12,948 --> 01:08:17,739
Uvedeno je vanredno stanje,
javni skupovi su zabranjeni,
984
01:08:18,424 --> 01:08:23,852
vojnicima je odobreno da pucaju na bilo
koga ko se na�e na ulici nakon 9 uve�e.
985
01:08:24,002 --> 01:08:27,015
Tenkovi �uvaju
pagodu u Sajgonu
986
01:08:27,114 --> 01:08:29,780
tokom zbunju�e komplikovane
krize u Ju�nom Vijetnamu
987
01:08:29,881 --> 01:08:32,881
koju ima vlada
predsednika Ngo Din Dijema,
988
01:08:32,980 --> 01:08:36,715
studenti i budisti i
vlada Sjedinjenih Dr�ava,
989
01:08:36,814 --> 01:08:40,415
svi poku�avaju da predvide
potez onog drugoga.
990
01:08:41,756 --> 01:08:44,910
Kad su studenti protestovali
u znak podr�ke monasima,
991
01:08:45,060 --> 01:08:48,156
Dijem je zatvorio
vijetnamske univerzitete.
992
01:08:48,306 --> 01:08:51,814
Srednjo�kolci su
onda iza�li na ulice.
993
01:08:51,915 --> 01:08:54,480
On je zatvorio
sve srednje �kole
994
01:08:54,581 --> 01:08:59,081
i gimnazije tako�e
i uhapsio na hiljade u�enika,
995
01:08:59,180 --> 01:09:04,153
uklju�uju�i sinove i k�eri
zvani�nika iz njegove vlade.
996
01:09:04,303 --> 01:09:07,280
U�estvovao sam
u demonstracijama.
997
01:09:07,381 --> 01:09:14,247
FAN KVANG TJUE
Sajgon
Sna�no sam verovao da
vlast treba biti svrgnuta
998
01:09:14,347 --> 01:09:18,515
jer je bila diktatorska vlada.
Nismo vi�e mogli da podnesemo
999
01:09:18,614 --> 01:09:22,845
i ovo je bila prilika
da se tome suprostavimo.
1000
01:09:22,995 --> 01:09:26,347
Fang Kvan Tjue je bio
student prava tog leta.
1001
01:09:26,448 --> 01:09:30,347
Njegov otac je bio istaknuti
nacionalista koga je Dijem zatvorio
1002
01:09:30,448 --> 01:09:33,465
zbog tra�enja vi�e demokratije.
1003
01:09:35,295 --> 01:09:37,537
Bio sam i jo� sam katolik,
1004
01:09:37,687 --> 01:09:39,506
ne ba� dobar katolik.
1005
01:09:39,715 --> 01:09:43,750
�ELIMO SLOBODU
Ne praktikujem veru.
Ali sam katolik.
1006
01:09:45,047 --> 01:09:49,648
Sa pravom sam uhap�en jer
sam u�estvovao u demonstracijama.
1007
01:09:49,747 --> 01:09:56,409
Bio sam ispitivan i
nakratko mu�en, malo tu�en.
1008
01:10:00,114 --> 01:10:02,915
Hehri Kabot Lod� je preuzeo
du�nost ameri�kog ambasadora
1009
01:10:03,015 --> 01:10:05,991
u sred previranja.
On je izjavio da zahteva
1010
01:10:06,015 --> 01:10:08,180
da brat predsednika
Nua treba biti odstranjen
1011
01:10:08,280 --> 01:10:10,541
ili �e ameri�ka pomo�
Vijetnamu biti smanjena.
1012
01:10:13,354 --> 01:10:15,320
Na po�etku krize sa pagodama,
1013
01:10:15,699 --> 01:10:18,007
mala grupa
ju�novijetnamskih generala
1014
01:10:18,480 --> 01:10:20,787
je kontaktirala CIA u Sajgonu.
1015
01:10:22,012 --> 01:10:26,466
Dijemov brat Nu je sada
ve�inom kontrolisao vladu, rekli su.
1016
01:10:27,452 --> 01:10:31,114
Kakva �e biti reakcija
Va�ingtona ako izvedu pu�?
1017
01:10:32,480 --> 01:10:35,480
Predsednik Kenedi i
njegovi vi�i savetnici
1018
01:10:35,581 --> 01:10:40,381
nisu bili u gradu,
pa je Rod�er Hilsman Junior,
1019
01:10:40,480 --> 01:10:43,948
pomo�nik ministra
inostranih za Daleki Istok
1020
01:10:44,047 --> 01:10:46,347
i kriti�ar Dijemovog re�ima,
1021
01:10:46,448 --> 01:10:50,480
uzeo na sebe da sastavi
telegram sa novim instrukcijama
1022
01:10:50,581 --> 01:10:51,978
za ambasadora Lod�a.
1023
01:10:53,515 --> 01:10:57,381
Ameri�ka vlada ne�e
vi�e tolerisati situaciju
1024
01:10:57,480 --> 01:11:01,648
u kojoj mo� le�i u
Nuovim rukama, napisao je.
1025
01:11:01,747 --> 01:11:04,980
Dijemu treba dati
�ansu da se oslobodi brata.
1026
01:11:06,415 --> 01:11:09,948
Ako odbije, Lod� treba
da ka�e generalima,
1027
01:11:10,047 --> 01:11:13,547
"da se onda moramo suo�iti
sa mogu�no��u da Dijem li�no"
1028
01:11:13,648 --> 01:11:15,469
"ne mo�e biti sa�uvan."
1029
01:11:17,122 --> 01:11:20,452
Predsednik je bio na odmoru
u Hajanis Portu, Masa�usets.
1030
01:11:21,280 --> 01:11:23,462
Podsekretar ministarstva D�ord� Bol
1031
01:11:23,985 --> 01:11:26,139
mu je pro�itao deo
telegrama preko telefona.
1032
01:11:27,594 --> 01:11:29,787
Mosadi zba�en sa trona
Iranskim vojnim pu�omOd po�etka 50.-ih,
1033
01:11:30,308 --> 01:11:32,729
Sjedinjene Dr�ave su ohrabrile
1034
01:11:32,899 --> 01:11:37,972
i organizovale druge hladno-ratovske
pu�eve u Iranu, Gvatemali,
1035
01:11:38,648 --> 01:11:40,798
Kongu i drugde.
1036
01:11:43,148 --> 01:11:46,980
Kenedi je odlu�io da
odobri Hilsmanov telegram
1037
01:11:47,081 --> 01:11:51,682
delimi�no jer je smatrao da su ga
njegovi glavni savetnici ve� podr�ali.
1038
01:11:52,448 --> 01:11:53,721
Nisu.
1039
01:11:55,347 --> 01:12:00,448
RUFUS FILIPS
U.S.A.I.D.
I nekako, zbog telegrama
koji je do�ao iz Va�ingtona,
1040
01:12:00,547 --> 01:12:03,847
Lod� je odlu�io da je
jedino re�enje bilo da se re�i
1041
01:12:03,948 --> 01:12:07,648
ne samo Ngo Din Nua, lo�eg brata,
1042
01:12:07,747 --> 01:12:10,180
ve� tako�e i samoga Dijema.
1043
01:12:10,280 --> 01:12:14,601
I to nas je uvuklo u �itav
posao promovisanja pu�a.
1044
01:12:15,314 --> 01:12:18,680
I to nije bila dobra ideja.
1045
01:12:18,780 --> 01:12:21,547
Imao sam ose�aj
predstoje�e katastrofe.
1046
01:12:22,747 --> 01:12:26,079
2. septembra 1963,
na Dan rada,
1047
01:12:26,229 --> 01:12:30,721
Volter Kronkajt sa CBS Njuza
je intervjuisao predsednika Kenedija.
1048
01:12:31,485 --> 01:12:35,137
Predsednik je iskoristio
priliku da prenese poruku
1049
01:12:35,881 --> 01:12:36,973
predsedniku Dijemu.
1050
01:12:37,847 --> 01:12:41,480
Gdine predsedni�e, jedini aktivni
rat koji vodimo u ovom trenutku
1051
01:12:41,581 --> 01:12:44,047
je naravno onaj u Vijetnamu,
1052
01:12:44,148 --> 01:12:46,980
i o�igledno da
imamo te�ko�e tamo.
1053
01:12:47,081 --> 01:12:51,581
Ne mislim da ukoliko
se ne u�ini veliki napor
1054
01:12:51,680 --> 01:12:55,015
od vlade da dobije podr�ku
naroda, da se rat tamo mo�e dobiti.
1055
01:12:55,114 --> 01:12:57,380
Ono �to je najva�nije
je da je to njihov rat.
1056
01:12:57,381 --> 01:13:00,948
Zar nije svaka
naznaka iz Sajgona bila
1057
01:13:01,047 --> 01:13:04,081
da predsednik Dijem nema
nameru da menja svoje pona�anje?
1058
01:13:04,180 --> 01:13:07,015
Ako ga ne promeni,
to je naravno njegova odluka.
1059
01:13:07,114 --> 01:13:09,114
On je tamo 10 godina,
kao �to sam ka�e,
1060
01:13:09,215 --> 01:13:11,991
on je nosio ovaj teret
kad je bio otpisan dosta puta.
1061
01:13:12,015 --> 01:13:15,614
Na�a najbolja procena je da ne
mo�e biti uspe�an na ovoj osnovi.
1062
01:13:15,715 --> 01:13:18,480
Ali se ne sla�em sa onima
koji ka�u da se trebamo povu�i.
1063
01:13:18,581 --> 01:13:20,915
To bi bila velika gre�ka.
1064
01:13:21,015 --> 01:13:24,420
Znam kako ljudi ne vole da Amerikanci
u�estvuju u ovoj vrsti aktivnosti.
1065
01:13:24,481 --> 01:13:26,448
47 Amerikanaca je poginulo.
1066
01:13:26,547 --> 01:13:31,314
U vrlo o�ajni�koj smo borbi
protiv komunisti�kog sistema.
1067
01:13:31,415 --> 01:13:34,648
I ne �elim da Azija
padne pod kontrolu Kineza.
1068
01:13:34,747 --> 01:13:36,881
Mislite li da ova
vlada jo� ima vremena
1069
01:13:36,980 --> 01:13:41,948
da povrati podr�ku naroda?
- Da, mislim.
1070
01:13:42,047 --> 01:13:46,280
Sa promenama u politici i
mo�da u osoblju, mislim da mo�e.
1071
01:13:46,381 --> 01:13:49,648
Ako ne naprave ove promene,
1072
01:13:49,747 --> 01:13:52,916
mislim da �anse za
pobedu ne bi bile jako dobre.
1073
01:13:55,448 --> 01:13:58,247
Bez obzira na telegram,
Kenedi i njegovi savetnici
1074
01:13:58,347 --> 01:14:00,675
su bili o�tro podeljeni oko pu�a.
1075
01:14:01,780 --> 01:14:06,520
Robert MekNamara, Maksvel Tejlor,
potpredsednik Lindon D�onson,
1076
01:14:07,148 --> 01:14:10,670
i �ef CIA su
upozoravali protiv njega,
1077
01:14:11,581 --> 01:14:14,716
zato �to iako niko od njih
nije posebno cenio Dijema,
1078
01:14:15,081 --> 01:14:18,401
nisu verovali da postoji
neka odr�iva alternativa.
1079
01:14:19,747 --> 01:14:22,715
Fric Nolting je pozvan.
1080
01:14:22,814 --> 01:14:25,347
On je rekao, "Koliko god
je te�ko imati posla sa njim,
1081
01:14:25,447 --> 01:14:28,212
DONALD GREG
C.I.A.
"nema nikoga sa hrabro��u
i hladnokrvno��u"
1082
01:14:29,140 --> 01:14:32,181
"u Vijetnamu kao �to
su Dijem i njegov brat Nu."
1083
01:14:32,280 --> 01:14:35,547
"A ako ih pustimo
zavr�i�emo sa"
1084
01:14:35,648 --> 01:14:38,844
"silaznim ciklusom
osrednjih generala."
1085
01:14:39,614 --> 01:14:41,581
I bio je apsolutno u pravu.
1086
01:14:43,247 --> 01:14:46,181
Ipak, nekoliko zvani�nika
ministarstva inostranih je verovalo
1087
01:14:46,280 --> 01:14:50,915
da bez sve�eg vodstva,
Ju�ni Vijetnam ne mo�e pre�iveti.
1088
01:14:51,015 --> 01:14:54,280
Debata se poja�avala.
1089
01:14:55,448 --> 01:14:57,314
"Moj Bo�e," predsednik je rekao,
1090
01:14:57,415 --> 01:14:59,660
"moja administracija se raspada."
1091
01:15:00,847 --> 01:15:04,180
Na kraju, Kenedi je rekao Lod�u
1092
01:15:04,280 --> 01:15:06,581
da prenese pobunjenim generalima
1093
01:15:06,680 --> 01:15:08,980
da iako Sjedinjene Dr�ave ne �ele
1094
01:15:09,081 --> 01:15:13,811
da podsti�u pu�,
ne�e ga ni spre�avati.
1095
01:15:14,648 --> 01:15:17,680
Generali su kovali
njihove planove.
1096
01:15:24,015 --> 01:15:29,614
1. novembra 1963 ,
trupe lojalne zaverenicima
1097
01:15:29,715 --> 01:15:31,814
su zauzele klju�ne
instalacije u Sajgonu
1098
01:15:31,915 --> 01:15:35,973
i zatra�ile su od
Dijema i Nua da se predaju.
1099
01:15:37,915 --> 01:15:40,347
Bitka za grad je
potrajala 18 sati
1100
01:15:40,448 --> 01:15:43,680
i ve�inom se vodila
oko predsedni�ke palate.
1101
01:15:43,780 --> 01:15:47,978
Malo pre 6:30 u nedelju
ujutro, pucnjava je prestala.
1102
01:15:56,180 --> 01:16:01,480
Dijem i Nu su pobegli i
potra�ili uto�i�te u crkvi,
1103
01:16:01,581 --> 01:16:03,480
i pristali su na
predaju pobunjenicima
1104
01:16:03,898 --> 01:16:07,298
u zamenu za obe�anje
o slobodnom izlasku iz zemlje.
1105
01:16:08,318 --> 01:16:11,097
Ukrcani su u
oklopni transporter.
1106
01:16:14,047 --> 01:16:17,264
I ubijeni odmah
nakon �to su u�li unutra.
1107
01:16:22,948 --> 01:16:26,314
Madam Nu je pre�ivela pu�.
1108
01:16:26,415 --> 01:16:29,595
Bila je na turneji dobre
volje u Sjedinjenim Dr�avama.
1109
01:16:34,915 --> 01:16:37,448
Sistem je sru�en 1.novembra.
1110
01:16:37,547 --> 01:16:40,148
Ja sam oslobo�en 4. novembra.
1111
01:16:40,247 --> 01:16:46,515
I to je bio najuzbudljiviji
trenutak u �ivotu Sajgona.
1112
01:16:48,180 --> 01:16:51,900
Uzbu�enje ste
mogli osetiti u vazduhu.
1113
01:16:53,547 --> 01:16:57,882
Mislila sam, da,
to je dobra stvar.
1114
01:16:58,081 --> 01:17:01,715
DUONG VAN MAI
Sajgon
Dijem je �inio
nemogu�om pobedu u ratu
1115
01:17:01,814 --> 01:17:05,280
jer su ljudi bili
tako protiv njega
1116
01:17:05,381 --> 01:17:09,971
da bi rat bio izgubljen
da je on ostao na vlasti.
1117
01:17:11,515 --> 01:17:13,581
Moj otac je bio malo zabrinut
1118
01:17:13,680 --> 01:17:15,916
jer nije znao ko
�e zameniti Dijema.
1119
01:17:18,581 --> 01:17:21,114
Ambasador Lod� je
javio u Va�ington
1120
01:17:21,215 --> 01:17:24,519
da "svaki Vijetnamac ima
osmeh na svom licu danas".
1121
01:17:25,847 --> 01:17:29,448
"Sada je izgledniji
kra�i rat," rekao je,
1122
01:17:29,547 --> 01:17:32,015
"pod uslovom da
generali ostanu zajedno."
1123
01:17:32,515 --> 01:17:35,247
"Sigurno da oficiri i vojnici"
1124
01:17:35,347 --> 01:17:38,448
"koji mogu izvesti ovakvu
operaciju," nastavio je,
1125
01:17:38,547 --> 01:17:41,881
"bi trebali mo�i biti
dobri na bojnom polju"
1126
01:17:41,980 --> 01:17:44,373
"ako su njihova srca u tome."
1127
01:17:47,215 --> 01:17:50,347
Predsednik Kenedi
nije bio tako siguran.
1128
01:17:50,448 --> 01:17:53,887
Bio je zaprepa�ten
�to su Dijem i Nu ubijeni.
1129
01:17:54,780 --> 01:17:58,381
Tri dana kasnije je
diktirao svoj izraz �aljenja
1130
01:17:58,480 --> 01:18:02,614
o pu�u i njegovim
brigama za budu�nost.
1131
01:18:04,215 --> 01:18:08,015
Nedelja, 4. novembar 1963.
1132
01:18:08,114 --> 01:18:11,047
Preko vikenda se
desio pu� u Sajgonu.
1133
01:18:11,148 --> 01:18:13,915
To je kulminacija tri
meseca razgovora,
1134
01:18:14,015 --> 01:18:19,021
koji su podelili
vladu ovde i u Sajgonu.
1135
01:18:20,319 --> 01:18:24,381
Ose�am da moramo podneti
veliki deo odgovornosti za to,
1136
01:18:24,480 --> 01:18:27,403
po�ev�i od na�eg
telegrama u avgustu
1137
01:18:27,553 --> 01:18:29,554
u kojem smo sugerisali pu�.
1138
01:18:30,215 --> 01:18:33,015
Nisam trebao da
dam pristanak na to
1139
01:18:33,114 --> 01:18:35,381
bez rasprave
za okruglim stolom.
1140
01:18:37,415 --> 01:18:42,780
�okiran sam smr�u Dijema i Nua.
1141
01:18:42,881 --> 01:18:46,915
Na�in kako su ubijeni je
to u�inio posebno gnusnim.
1142
01:18:47,015 --> 01:18:49,547
Pitanje je sada da li
generali mogu ostati zajedno
1143
01:18:49,648 --> 01:18:53,415
i izgraditi stabilnu vladu ili
�e javno mnjenje u Sajgonu
1144
01:18:53,515 --> 01:18:57,180
smatrati ovu vladu
represivnom i nedemokratskom
1145
01:18:57,280 --> 01:18:58,853
u ne tako
dalekoj budu�nosti.
1146
01:19:04,247 --> 01:19:06,547
Kenedi ne�e �iveti
toliko da vidi odgovor
1147
01:19:06,648 --> 01:19:09,148
na pitanje koje je postavio.
1148
01:19:09,247 --> 01:19:13,648
Ubijen je u Dalasu 18 dana kasnije.
1149
01:19:13,747 --> 01:19:18,715
Sada je u Ju�nom Vijetnamu
bilo 16.000 ameri�kih savetnika.
1150
01:19:18,814 --> 01:19:24,148
Njihova i sudbina zemlje
spremne za rat je le�ala
1151
01:19:24,247 --> 01:19:29,151
na jo� jednom ameri�kom
predsedniku, Lindonu Bejnsu D�onsonu.
1152
01:19:46,915 --> 01:19:50,614
Smatrali smo da smo
izuzetak u istoriji, mi Amerikanci.
1153
01:19:50,715 --> 01:19:53,347
Istorija se ne
primenjuje na nas.
1154
01:19:53,448 --> 01:19:55,581
NIL �IAN
Novinar
Mi nikad ne bi vodili lo� rat.
1155
01:19:55,680 --> 01:19:59,308
Mi se nikad ne bi zalagali za
pogre�nu stvar. Mi smo Amerikanci.
1156
01:19:59,980 --> 01:20:04,024
U Vijetnamu se pokazalo
da nismo izuzetak u istoriji.
1157
01:20:04,174 --> 01:20:08,726
prevod i obrada
dragans
1158
01:20:16,314 --> 01:20:18,715
"Stari Zli Svet"
izvodi Sem Kuk
1159
01:20:23,315 --> 01:20:30,315
# Ovo je stari zli svet
da �ivi� u njemu sam
1160
01:20:36,515 --> 01:20:42,747
# Ovo je stari zli svet da �ivi�
1161
01:20:42,847 --> 01:20:45,547
# u njemu sam
1162
01:20:49,381 --> 01:20:56,315
# Ovo je stari zli
svet da bude� sam
1163
01:20:56,515 --> 01:21:02,448
# Bez nekoga da
ga zove� svojim
1164
01:21:02,547 --> 01:21:08,547
# Ovo je stari zli
svet da proba� �iveti
1165
01:21:08,648 --> 01:21:11,114
# u njemu sam
1166
01:21:15,347 --> 01:21:21,448
# Voleo bih da sam
imao nekoga, nekoga
1167
01:21:21,547 --> 01:21:23,780
# ko bi me voleo
1168
01:21:28,615 --> 01:21:35,615
# Voleo bih da sam imao
nekoga ko bi me voleo
1169
01:21:41,047 --> 01:21:47,415
# Da sam imao nekoga
da me iskreno voli
1170
01:21:47,515 --> 01:21:54,015
# Onda znam da ne
bih bio tako tu�an
1171
01:21:54,114 --> 01:22:00,680
# Ovo je stari zli svet
da proba� �iveti
1172
01:22:00,780 --> 01:22:03,280
# u njemu sam
1173
01:22:06,047 --> 01:22:13,047
# Bo�e, uhvatim sebe da sanjam
1174
01:22:13,814 --> 01:22:16,047
# da sam na�ao ljubav
1175
01:22:19,648 --> 01:22:26,615
# Ponekad uhvatim
sebe da sanjam
1176
01:22:26,814 --> 01:22:30,114
# da sam na�ao ljubav
1177
01:22:32,915 --> 01:22:39,915
# Ponekad sanjam da
sam stvarno na�ao ljubav
1178
01:22:40,515 --> 01:22:46,448
# Nekoga ko me voleo
iskreno kao zvezde iznad
1179
01:22:46,547 --> 01:22:52,015
# Jer je ovo stari zli
svet da poku�a� da �ivi�
1180
01:22:52,114 --> 01:22:56,314
# u njemu sam.
1181
01:22:57,514 --> 01:23:01,724
Adaptirao na srpski:
suadnovic
112271
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bengali
Bosnian
Catalan
Cebuano
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Finnish
French
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Gujarati
Haitian Creole
Hawaiian
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Khmer
Korean
Kurdish (Kurmanji)
Kyrgyz
Lao
Latvian
Lithuanian
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Nepali
Norwegian
Pashto
Polish
Portuguese
Romanian
Russian
Samoan
Serbian
Sesotho
Shona
Sinhala
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swahili
Swedish
Tajik
Thai
Turkish
Ukrainian
Urdu
Uzbek
Vietnamese
