Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:02,920 --> 00:00:08,643
Het is 1944. De Sovjets heroveren
het grondgebied in Oost-Polen...
2
00:00:08,760 --> 00:00:12,162
dat ze drie jaar eerder nog hadden bezet.
3
00:00:16,000 --> 00:00:22,121
In 1944, toen het Rode Leger voor
de tweede keer kwam, was het erger.
4
00:00:22,240 --> 00:00:26,564
We hadden namelijk een idee
van wat de gevolgen konden zijn.
5
00:00:28,120 --> 00:00:33,411
Hoe zou het Westen Stalin aanpakken
inzake de toekomst van Polen?
6
00:00:33,520 --> 00:00:39,971
Een essentiële vraag. Het was bijna,
zoals voorheen geheime stukken tonen...
7
00:00:40,080 --> 00:00:43,527
een test van de integriteit
van de hele alliantie.
8
00:00:43,640 --> 00:00:48,441
Niet in het minst omdat Engeland streed
om Polen te beschermen.
9
00:00:49,240 --> 00:00:54,565
Ik weet dat de Duitsers en Russen
uw beste elementen ombrengen...
10
00:00:54,680 --> 00:00:59,811
vooral de intellectuelen.
Ik voel enorm met u mee.
11
00:00:59,920 --> 00:01:02,924
Vooruit. Waar ben je nou mee bezig?
12
00:01:03,040 --> 00:01:06,601
Terwijl de Duitsers
de aftocht voorbereidden...
13
00:01:06,720 --> 00:01:11,487
vroeg het Westen zich af of het
kon voorkomen dat de ene tirannie...
14
00:01:11,600 --> 00:01:14,763
zou worden opgevolgd door een andere.
15
00:01:20,240 --> 00:01:25,531
DE TWEEDE WERELDOORLOG
16
00:01:25,640 --> 00:01:29,361
ACHTER GESLOTEN DEUREN
17
00:01:29,480 --> 00:01:35,169
STALIN, DE NAZI'S EN HET WESTEN
18
00:01:43,800 --> 00:01:51,800
In november 1943 vond er een belangrijk
overleg plaats in Teheran in Iran.
19
00:01:59,000 --> 00:02:05,087
Hier spraken de geallieerde leiders
elkaar voor het eerst persoonlijk...
20
00:02:05,200 --> 00:02:09,808
om te proberen de toekomst
van de naoorlogse wereld vorm te geven.
21
00:02:16,080 --> 00:02:21,928
Op een avond spraken Churchill en
minister Eden van Buitenlandse Zaken...
22
00:02:22,040 --> 00:02:26,250
met Stalin over een onderlinge,
controversiële kwestie:
23
00:02:26,360 --> 00:02:29,409
De toekomstige vorm van Polen.
24
00:02:29,520 --> 00:02:35,641
Zelf vind ik dat Polen
naar het westen moet opschuiven.
25
00:02:36,520 --> 00:02:41,731
Als Duitsland daarmee voor het hoofd
wordt gestoten, is dat spijtig.
26
00:02:41,840 --> 00:02:47,529
Er moet een sterk Polen komen.
Dat heeft Europa nodig.
27
00:02:48,560 --> 00:02:54,329
De Sovjets hadden half Polen ingelijfd
na een deal met de nazi's in 1939.
28
00:02:54,440 --> 00:02:58,764
Nu ze oprukten naar het westen,
wilden ze dit terug hebben.
29
00:02:59,720 --> 00:03:06,046
Churchill ging akkoord maar hij wilde
dat Polen dan een stuk Duitsland kreeg.
30
00:03:06,160 --> 00:03:09,881
Dan zou Polen ruim 160 km
naar het westen verschuiven.
31
00:03:13,400 --> 00:03:17,883
Dacht u dat ik Polen zou opslokken?
32
00:03:20,920 --> 00:03:23,730
Ik weet niet hoeveel u zult verorberen.
33
00:03:25,560 --> 00:03:29,451
Hoeveel bent u van plan
ongemoeid te laten?
34
00:03:30,760 --> 00:03:37,644
Russen willen niets hebben
wat aan anderen toebehoort...
35
00:03:37,760 --> 00:03:42,891
al willen we misschien wel
een stukje Duitsland.
36
00:03:45,880 --> 00:03:51,091
Wat Polen in het oosten kwijtraakt,
krijgt het er in het westen misschien bij.
37
00:03:54,440 --> 00:03:57,444
Misschien wel.
38
00:03:58,760 --> 00:04:00,250
Dat weet ik niet.
39
00:04:02,400 --> 00:04:04,323
Dat zullen wij nooit vergeten.
40
00:04:04,440 --> 00:04:11,244
Hoe konden anderen, nog eer de oorlog
voorbij was, onze grenzen bepalen?
41
00:04:17,480 --> 00:04:22,964
Als de landsgrens
naar hier zou worden verplaatst...
42
00:04:23,080 --> 00:04:26,562
naar het westen, Pruisen in...
43
00:04:26,680 --> 00:04:30,401
dan zou de nieuwe grens hier lopen.
44
00:04:34,480 --> 00:04:38,201
Aan het eind van de oorlog
was dit rijtje lucifers...
45
00:04:38,320 --> 00:04:43,121
daadwerkelijk de nieuwe grens
tussen Duitsland en Polen geworden.
46
00:04:45,400 --> 00:04:52,090
In Engeland is Churchill een held.
Hij is daar alles. Een overwinnaar.
47
00:04:52,200 --> 00:04:58,924
Voor ons is hij een ordinaire schurk.
Door hem zijn we half Polen kwijtgeraakt.
48
00:05:01,280 --> 00:05:03,203
Ik werd getroffen...
49
00:05:03,320 --> 00:05:06,927
De Britten
dachten politiek slim bezig te zijn.
50
00:05:07,040 --> 00:05:10,487
Door Stalin het gewenste land
in Oost-Polen te geven...
51
00:05:10,600 --> 00:05:16,323
dacht Churchill dat hij zou meewerken
aan een regering voor het nieuwe Polen.
52
00:05:16,440 --> 00:05:22,209
Maarschalk Stalin,
ik geloof dat god aan onze zijde staat.
53
00:05:22,320 --> 00:05:27,167
Ik heb althans m'n best gedaan om Hem
een trouwe bondgenoot te maken.
54
00:05:29,920 --> 00:05:32,048
En de duivel staat aan mijn zijde.
55
00:05:32,160 --> 00:05:35,369
Want iedereen weet natuurlijk...
56
00:05:35,480 --> 00:05:37,960
dat de duivel een communist is.
57
00:05:38,080 --> 00:05:42,961
En god is ongetwijfeld
een goed Conservatief.
58
00:05:48,480 --> 00:05:52,690
Stalin beschikte in Teheran
over een voordeel.
59
00:05:52,800 --> 00:05:58,648
Doordat de Amerikanen op uitnodiging
van Stalin bij de Sovjets verbleven...
60
00:05:58,760 --> 00:06:03,368
konden de Sovjets in al hun kamers
microfoontjes plaatsen.
61
00:06:03,480 --> 00:06:06,802
Ze luisterden naar elk woord
dat werd gezegd.
62
00:06:14,840 --> 00:06:19,164
Stalin werd dagelijks bijgepraat
over wat zij bespraken.
63
00:06:22,920 --> 00:06:27,881
Of althans wat ze kwijt wilden
binnen het terrein van de Sovjets.
64
00:06:38,200 --> 00:06:42,285
Admiraal Leahy
drong er meermalen op aan...
65
00:06:42,400 --> 00:06:47,930
dat de president zich sterker opstelt
naar de Sovjet-Unie toe.
66
00:06:50,480 --> 00:06:53,723
En hoe reageerde Roosevelt?
67
00:06:55,680 --> 00:06:58,923
Hij leek zich eraan te ergeren...
68
00:06:59,040 --> 00:07:03,204
dat de admiraal twijfelde
aan z'n oordeelskracht.
69
00:07:04,040 --> 00:07:08,807
Hij zei een beleid na te streven
waar de VS voordeel bij had.
70
00:07:08,920 --> 00:07:11,082
Wat vind jij:
71
00:07:11,200 --> 00:07:15,410
Denk je dat zij weten
dat we hen afluisteren?
72
00:07:18,560 --> 00:07:25,011
Ik kan enkel zeggen dat onze microfoons
onmogelijk te ontdekken zijn.
73
00:07:25,720 --> 00:07:28,041
Zelfs niet door onszelf.
74
00:07:35,480 --> 00:07:37,084
Toch is het wel bizar:
75
00:07:37,200 --> 00:07:41,125
Ze bespreken alles tot in detail.
76
00:07:48,320 --> 00:07:52,484
Terwijl Stalin vernam
wat z'n bondgenoten bespraken...
77
00:07:53,240 --> 00:07:58,770
probeerde hij te verhinderen dat zij
zijn misdaden uit het verleden ontdekten.
78
00:08:02,680 --> 00:08:07,049
In het bos van Katyn
bij Smolensk in West-Rusland.
79
00:08:11,280 --> 00:08:16,241
Terwijl de geallieerden in Teheran zaten,
zette de NKVD dit bos af...
80
00:08:16,360 --> 00:08:20,570
om een bepaald voorval
zorgvuldig in de doofpot te stoppen.
81
00:08:30,280 --> 00:08:33,250
Ze groeven lijken op uit massagraven.
82
00:08:36,880 --> 00:08:40,851
De Duitsers hadden deze graven
in 1943 blootgelegd...
83
00:08:40,960 --> 00:08:47,923
en bekendgemaakt dat dit de door de
Sovjets gedode Poolse officiers waren.
84
00:08:50,960 --> 00:08:54,726
Nu het Rode Leger
dit gebied had heroverd...
85
00:08:54,840 --> 00:09:00,643
wilde de NKVD de geschiedenis verkeerd
voorstellen en de moorden ontkennen.
86
00:09:03,040 --> 00:09:08,206
Dit zou niet meevallen
want de bevolking kende de waarheid.
87
00:09:08,320 --> 00:09:11,927
Natuurlijk wisten we
dat wij de Polen hadden gedood.
88
00:09:12,040 --> 00:09:17,570
Van m'n moeder mocht ik
er m'n leven lang niet over praten.
89
00:09:28,560 --> 00:09:32,167
De NKVD liet valse documenten maken...
90
00:09:32,280 --> 00:09:36,569
waaruit bleek dat de Duitsers
het misdrijf hadden gepleegd.
91
00:09:36,680 --> 00:09:40,082
Deze documenten
werden bij de lijken gevoegd.
92
00:09:49,520 --> 00:09:54,208
De autoriteiten rekenden ook af
met lastige ooggetuigen.
93
00:09:54,320 --> 00:09:59,360
Zoals boswachter Kiselev, die de Duitsers
over het misdrijf had verteld.
94
00:10:00,120 --> 00:10:05,286
In jouw verklaring
vertelde je de Duitsers...
95
00:10:05,400 --> 00:10:08,483
dat je in de lente van 1940...
96
00:10:08,600 --> 00:10:12,764
het gegil en de schoten kon horen...
97
00:10:12,880 --> 00:10:16,043
en dat je aannam
dat ze werden geëxecuteerd.
98
00:10:21,760 --> 00:10:24,843
Nam je aan
dat ze werden doodgeschoten?
99
00:10:30,280 --> 00:10:33,921
Voor de collaborateurs
was er maar een uitweg:
100
00:10:34,040 --> 00:10:38,967
Proberen van nut te zijn
voor de ondervragers van de NKVD.
101
00:10:39,080 --> 00:10:43,324
Alleen zo kon Kiselev z'n leven redden.
102
00:10:46,200 --> 00:10:49,761
Terwijl deze doofpotaffaire
in stilte plaatsvond...
103
00:10:49,880 --> 00:10:55,569
kreeg Stalin op het overleg in Teheran
een onderscheiding.
104
00:10:55,680 --> 00:11:01,244
Een plechtigheid op het overleg: de
uitreiking van het Zwaard van Stalingrad.
105
00:11:01,360 --> 00:11:05,604
Een geschenk van de Britse koning
aan de moedige inwoners.
106
00:11:05,720 --> 00:11:10,248
Stalin neemt het
namens het Russische volk in ontvangst.
107
00:11:10,360 --> 00:11:16,129
Met het geschenk werd herdacht
wat hier eerder in 1943 was gebeurd.
108
00:11:20,040 --> 00:11:25,046
Het Rode Leger had de Duitsers
verpletterd in Stalingrad aan de Wolga.
109
00:11:26,360 --> 00:11:29,967
Bijna 100.000 Duitsers
waren gevangengenomen.
110
00:11:31,320 --> 00:11:36,645
De Westerse leiders wisten hoeveel ze
aan die zege te danken hadden.
111
00:11:43,640 --> 00:11:48,601
Ook nu nog is de grond rond Stalingrad
bezaaid met resten van de strijd.
112
00:11:50,880 --> 00:11:55,169
Hier sneuvelden zo'n 500.000 soldaten
van het Rode Leger.
113
00:12:00,640 --> 00:12:04,167
Toen we ons voorbereidden
op het overleg in Teheran...
114
00:12:04,280 --> 00:12:11,528
kwam er een groep militaire attachés
en tolken van Engeland en de VS...
115
00:12:11,640 --> 00:12:15,804
in Stalingrad aan.
Ze voelden ze zich schuldig.
116
00:12:15,920 --> 00:12:20,084
De stad bestond praktisch niet meer.
117
00:12:23,000 --> 00:12:25,526
Ondanks de zege bij Stalingrad...
118
00:12:25,640 --> 00:12:30,646
ondervonden de Sovjets nog altijd
hevig verzet aan het oostfront.
119
00:12:34,360 --> 00:12:38,046
De Sovjets probeerden
het Westen over te halen...
120
00:12:38,160 --> 00:12:42,643
tot een snelle invasie in Frankrijk
om het Rode Leger te ontlasten.
121
00:12:43,600 --> 00:12:51,291
Volgens maarschalk Voroshilov zou dit
een betrekkelijk eenvoudige operatie zijn.
122
00:12:52,800 --> 00:12:56,009
Hij deed vast z'n best,
maar dat was niet best.
123
00:12:56,120 --> 00:12:59,408
Hij was namelijk nogal dom.
124
00:12:59,520 --> 00:13:04,811
Van strategie
had hij niet echt kaas gegeten.
125
00:13:07,200 --> 00:13:12,411
De lancering van een operatie
als een oversteek van het Kanaal...
126
00:13:13,360 --> 00:13:15,727
is moeilijker...
127
00:13:15,840 --> 00:13:20,368
dan het oversteken van een grote rivier,
maar het lijkt wel op elkaar.
128
00:13:22,760 --> 00:13:27,049
VS-legerleider generaal Marshall
had zo z'n bedenkingen.
129
00:13:28,800 --> 00:13:33,840
Een rivieroversteek is iets heel anders
dan een landing vanaf zee.
130
00:13:33,960 --> 00:13:37,601
Als een oversteek mislukt,
is dat een tegenslag.
131
00:13:37,720 --> 00:13:41,406
Een mislukte amfibische landing
zou rampzalig zijn.
132
00:13:43,320 --> 00:13:46,244
Dat ben ik niet met u eens.
133
00:13:56,160 --> 00:14:01,121
Stalin en Voroshilov kenden de tol
die de oorlog in de Sovjet-Unie eiste.
134
00:14:02,760 --> 00:14:07,641
In het hele land hadden burgers
evenzeer geleden als soldaten.
135
00:14:07,760 --> 00:14:11,731
Bij elkaar kwamen er
zo'n zestien miljoen Sovjetburgers om.
136
00:14:13,760 --> 00:14:18,084
Door al dit lijden
ontstond er een verlangen naar wraak.
137
00:14:18,200 --> 00:14:24,128
De Duitsers hadden wind gezaaid.
Wat Stalin en de Sovjetleiding betrof...
138
00:14:24,240 --> 00:14:27,050
zouden ze nu storm oogsten.
139
00:14:33,400 --> 00:14:38,008
Dit verlangen naar wraak kreeg vorm
op de steppen bij Stalingrad...
140
00:14:38,120 --> 00:14:41,010
ten tijde van het overleg in Teheran.
141
00:14:41,120 --> 00:14:46,490
Een eenheid van contraspionagedienst
Smersh was druk bezig.
142
00:14:47,400 --> 00:14:51,371
Zinaida Pitkina
was officier bij Smersh.
143
00:14:51,480 --> 00:14:55,610
Zij was getuige van hoe Duitsers
werden verhoord en gemarteld.
144
00:14:55,720 --> 00:15:00,886
Op een keer moest zij zelf een jonge
Duitse majoor onder handen nemen.
145
00:15:04,040 --> 00:15:07,965
Hij had misschien wel
veel familieleden van me gedood.
146
00:15:08,080 --> 00:15:11,163
Ik zou hem nog wel
in mootjes hebben gehakt.
147
00:15:32,480 --> 00:15:37,964
Ik moest hem van de luitenant
te grazen nemen. Dat deed ik.
148
00:15:38,080 --> 00:15:40,208
Ik vond het heerlijk.
149
00:15:46,880 --> 00:15:51,204
De Duitsers vroegen niet om genade.
Ze wisten dat ze schuldig waren.
150
00:15:51,320 --> 00:15:53,129
En ik was kwaad.
151
00:15:53,240 --> 00:15:57,609
M'n vijand stond voor me.
Hij moest worden vernietigd.
152
00:15:57,720 --> 00:16:01,281
We moesten hen behandelen
zoals zij ons hadden gedaan.
153
00:16:02,160 --> 00:16:05,289
Wat moesten we dan? Bidden tot god?
154
00:16:15,440 --> 00:16:19,923
Als ik er tien tegelijk had gekregen,
had ik hen allemaal gedood.
155
00:16:20,040 --> 00:16:23,328
M'n hand beefde niet
toen ik hem doodde.
156
00:16:23,440 --> 00:16:25,920
Hij beefde niet eens.
157
00:16:31,400 --> 00:16:35,246
In Teheran, achter de gesloten deuren
van het Sovjetterrein...
158
00:16:35,360 --> 00:16:39,729
toonde Stalin
z'n eigen verlangen naar wraak.
159
00:16:40,800 --> 00:16:45,681
Tijdens een diner zei hij
hoe hij de Duitse leiding wilde aanpakken.
160
00:16:45,800 --> 00:16:52,604
Minstens 50.000,
en misschien wel 100.000 leden...
161
00:16:52,720 --> 00:16:58,250
van de Duitse leidinggevende staf...
162
00:16:58,360 --> 00:17:03,207
moeten worden geliquideerd.
163
00:17:03,320 --> 00:17:07,803
Ze moeten worden geliquideerd.
Ze moeten worden doodgeschoten.
164
00:17:08,920 --> 00:17:16,202
Het Britse parlement en het publiek
zullen nooit massa-executies dulden.
165
00:17:16,320 --> 00:17:20,484
Zelfs al mochten ze daar
in het vuur van de strijd mee beginnen...
166
00:17:20,600 --> 00:17:28,007
dan zouden zij zich na de eerste slachting
tegen de verantwoordelijken keren.
167
00:17:28,120 --> 00:17:31,442
Zet dat waanidee maar uit uw hoofd.
168
00:17:35,280 --> 00:17:37,647
Misschien voelt Mr Churchill...
169
00:17:37,760 --> 00:17:41,082
een stille sympathie voor de Duitsers?
170
00:17:43,640 --> 00:17:47,281
Er moeten er 50.000
worden geëxecuteerd.
171
00:17:47,960 --> 00:17:51,646
Roosevelt probeerde
de stemming te verlichten.
172
00:17:51,760 --> 00:17:55,048
Ik wil een compromis voorstellen.
173
00:17:55,160 --> 00:18:00,041
Ik stel het aantal Duitsers
die moeten worden geëxecuteerd...
174
00:18:00,160 --> 00:18:02,970
op 49.000, niet meer.
175
00:18:07,120 --> 00:18:10,249
Het werd Churchill allemaal te veel.
176
00:18:13,040 --> 00:18:16,965
Roosevelt koos ervoor
hem niet bij te vallen.
177
00:18:17,720 --> 00:18:22,408
Hij vond het belangrijker om
een band met Stalin op te bouwen.
178
00:18:23,080 --> 00:18:27,051
Hij wilde diens medewerking
bij tal van kwesties.
179
00:18:27,160 --> 00:18:31,324
Zo wilde hij de Sovjets
bij de oorlog tegen Japan betrekken.
180
00:18:35,600 --> 00:18:40,845
Stalin leek de situatie
volledig in de hand te hebben.
181
00:18:42,760 --> 00:18:46,481
Het spijt me. Het was een grapje.
182
00:18:54,520 --> 00:19:00,289
In januari 1944, nog geen twee maanden
na het overleg in Teheran...
183
00:19:00,400 --> 00:19:06,407
probeerden de Sovjets de wereld
te bedotten inzake de moorden bij Katyn.
184
00:19:07,440 --> 00:19:09,966
De hele wereld moet de waarheid weten...
185
00:19:10,080 --> 00:19:13,721
over de vergrijpen
van de fascistische beulen.
186
00:19:20,120 --> 00:19:24,808
Volgens de valse documenten
hadden de Polen in 1941 nog geleefd...
187
00:19:24,920 --> 00:19:28,288
een jaar nadat de Sovjets
hen hadden vermoord.
188
00:19:28,400 --> 00:19:31,961
Ze werden nu gebruikt
in propagandafilms.
189
00:19:37,440 --> 00:19:40,569
Het concrete bewijs:
190
00:19:40,680 --> 00:19:43,809
Geld, documenten en brieven...
191
00:19:43,920 --> 00:19:48,084
spullen van de door de Duitsers gedode
Poolse officiers.
192
00:19:48,200 --> 00:19:55,687
Deze in het Pools geschreven kaart
van een Poolse krijgsgevangene...
193
00:19:55,800 --> 00:20:01,523
is gedateerd op 20 juni 1941.
194
00:20:03,000 --> 00:20:08,928
Sleutelgetuigen als boswachter Kiselev
werden onder bedreiging overgehaald...
195
00:20:09,040 --> 00:20:12,249
hun verklaring aan de Duitsers
in te trekken.
196
00:20:13,160 --> 00:20:18,451
Kiselev loog zelfs voor de Sovjet-
onderzoekscommissie en het journaal...
197
00:20:18,560 --> 00:20:21,404
over wat de Duitsers
hem hadden aangedaan.
198
00:20:22,880 --> 00:20:26,043
En weer dwongen ze me te vertellen...
199
00:20:26,160 --> 00:20:30,609
hoe de bolsjewieken
de Poolse officiers hadden gedood.
200
00:20:33,000 --> 00:20:36,971
De Britse regering
liet zich niet om de tuin leiden.
201
00:20:37,080 --> 00:20:42,689
Een Britse functionaris die had
onderzocht wat er zou zijn gebeurd...
202
00:20:42,800 --> 00:20:49,410
schreef in een geheim rapport
dat het bewijs van de Sovjets niet deugde.
203
00:20:50,760 --> 00:20:53,684
Maar dit moest geheim blijven.
204
00:20:53,800 --> 00:20:58,522
Churchill had Buitenlandse Zaken
al vooraf geschreven...
205
00:20:58,640 --> 00:21:02,361
dat niemand er ooit
met een woord over mocht praten.
206
00:21:08,360 --> 00:21:13,491
Roosevelt probeerde
het probleem rond Katyn te negeren.
207
00:21:13,600 --> 00:21:16,809
Hij richtte zich op het totale plaatje.
208
00:21:16,920 --> 00:21:22,768
Het Westen bereidde D-day voor
en vocht verbeten op de Grote Oceaan.
209
00:21:25,720 --> 00:21:31,090
Regel meteen een kopie voor me.
En stuur Hopkins er een.
210
00:21:31,760 --> 00:21:39,281
Roosevelt had nooit geantwoord op een
vorig rapport van Churchill over Katyn.
211
00:21:43,360 --> 00:21:48,571
Maar in mei 1944 moest Roosevelt
de moorden wel bespreken.
212
00:21:48,680 --> 00:21:53,811
Z'n vriend George Earle,
speciaal afgezant voor de Balkan...
213
00:21:53,920 --> 00:22:00,166
had bewijzen die hem ervan overtuigden
dat de Sovjets de schuldigen waren.
214
00:22:06,360 --> 00:22:11,571
Hier zijn de foto's.
Hier zijn de attesten.
215
00:22:12,680 --> 00:22:15,411
Wil je nog sterker bewijs?
216
00:22:17,280 --> 00:22:20,170
Misschien hebben ze het
in elkaar geflanst.
217
00:22:21,120 --> 00:22:25,205
De nazi's zijn namelijk heel slim.
218
00:22:26,880 --> 00:22:31,329
Dit is Duitse propaganda
en een Duits complot.
219
00:22:31,440 --> 00:22:35,889
Ik ben ervan overtuigd
dat de Russen dit niet hebben gedaan.
220
00:22:37,520 --> 00:22:42,765
George, jij maakt je al sinds 1942
zorgen vanwege Rusland.
221
00:22:44,880 --> 00:22:50,284
Ik zeg je dit:
Ik ben al ouder en ik heb veel ervaring.
222
00:22:50,400 --> 00:22:58,000
Die Russen bestaan uit 180 miljoen
mensen die 120 dialecten spreken.
223
00:22:58,120 --> 00:23:04,890
Na deze oorlog vliegen ze uiteen
als een kapotte centrifuge.
224
00:23:06,560 --> 00:23:09,689
Volgens mij was hij zwaar teleurgesteld.
225
00:23:09,800 --> 00:23:15,284
Hij was er vanaf het begin van overtuigd
dat de Russen het hadden gedaan.
226
00:23:17,160 --> 00:23:20,448
Tien maanden later, in maart 1945...
227
00:23:20,560 --> 00:23:25,521
zei Earle tegen Roosevelt dat hij
z'n bezorgdheid zou bekendmaken.
228
00:23:26,160 --> 00:23:31,246
Roosevelt schreef hem meteen dat
publicatie zou gelijkstaan aan verraad.
229
00:23:31,360 --> 00:23:33,931
Hij beval hem het achterwege te laten.
230
00:23:35,080 --> 00:23:40,405
Enkele dagen later
werd Earle's leven op z'n kop gezet.
231
00:23:41,160 --> 00:23:45,210
Hij zat te vissen in een roeiboot
op een meer in Maryland...
232
00:23:45,320 --> 00:23:48,130
toen hij onverwacht bezoek kreeg.
233
00:23:52,680 --> 00:23:55,411
Het waren FBI-agenten.
234
00:23:58,840 --> 00:24:02,208
Ze hadden verrassend nieuws voor hem:
235
00:24:02,320 --> 00:24:08,441
Hij moest voor een nieuw ambt direct naar
het 11 .000 km verderop gelegen Samoa.
236
00:24:11,840 --> 00:24:16,562
Het was duidelijk dat Roosevelt
z'n oude vriend uit de weg wilde hebben.
237
00:24:19,200 --> 00:24:23,888
Enkele weken later bezocht z'n zoon
de banneling in de oceaan.
238
00:24:25,080 --> 00:24:28,243
Hij was verbitterd en teleurgesteld.
239
00:24:28,360 --> 00:24:31,682
Hij was er kapot van
dat de president dit had gedaan.
240
00:24:31,800 --> 00:24:34,246
Zoiets doe je niet in een democratie.
241
00:24:34,360 --> 00:24:39,924
In oorlogstijd wel, vond de president
kennelijk. En hij kwam ermee weg.
242
00:24:42,880 --> 00:24:45,850
In Moskou, begin mei 1944...
243
00:24:45,960 --> 00:24:50,409
dacht men na over de vervolging
van een andere groep mensen.
244
00:24:52,440 --> 00:24:55,046
Lavrenti Beria, hoofd van de NKVD...
245
00:24:55,160 --> 00:24:59,768
besprak met Stalin het lot
van een etnische groep in het zuiden:
246
00:24:59,880 --> 00:25:02,360
De Krim-Tataren.
247
00:25:02,480 --> 00:25:06,405
Sommige Tataren
hadden gecollaboreerd met de Duitsers.
248
00:25:06,520 --> 00:25:08,966
De meesten echter niet.
249
00:25:11,080 --> 00:25:14,163
Op uw verzoek, kameraad Stalin...
250
00:25:14,280 --> 00:25:18,365
hebben we goed nagedacht
over het verraad van de Krim-Tataren...
251
00:25:18,480 --> 00:25:21,848
tegenover het Sovjetvolk.
252
00:25:21,960 --> 00:25:27,410
Dit rechtvaardigt dat wij hen allemaal
uit de Krim deporteren.
253
00:25:28,640 --> 00:25:30,130
Waarheen?
254
00:25:30,240 --> 00:25:33,050
Ver weg in Azië: Oezbekistan.
255
00:25:37,800 --> 00:25:41,691
In tegenstelling
tot wat het Westen wilde geloven...
256
00:25:42,400 --> 00:25:45,404
was Stalin meedogenloos als altijd.
257
00:25:46,080 --> 00:25:49,527
Iedere Krim-Tataar zou moeten bloeden.
258
00:26:02,440 --> 00:26:07,571
Er woonden zo'n 200.000 Tataren
hier op de Krim, aan de Zwarte Zee.
259
00:26:07,680 --> 00:26:11,890
De meesten waren blij dat ze
soldaten van het Rode Leger zagen...
260
00:26:12,000 --> 00:26:16,642
toen zij de Krim in april 1944
van de Duitsers bevrijdden.
261
00:26:18,440 --> 00:26:24,971
Zodra we de Sovjettanks zagen, renden
we erheen en reden met de soldaten mee.
262
00:26:26,040 --> 00:26:28,486
We waren dolblij met hen.
263
00:26:28,600 --> 00:26:31,444
We verwachtten
alleen maar mooie dingen.
264
00:26:32,880 --> 00:26:36,805
Gelukkig was de oorlog voorbij.
Alles kon opnieuw beginnen.
265
00:26:38,240 --> 00:26:41,244
Maar hoe lang duurde die mooie periode?
266
00:26:42,520 --> 00:26:44,329
Nog geen maand.
267
00:26:54,200 --> 00:26:58,091
Er werden 20.000 troepen van de NKVD
op de Krim ingezet...
268
00:26:58,200 --> 00:27:02,330
om het hele Tataarse volk
op Stalins bevel te straffen...
269
00:27:02,440 --> 00:27:06,047
omdat een minderheid
met de Duitsers had gecollaboreerd.
270
00:27:13,680 --> 00:27:21,485
Op 18 mei sloeg de NKVD
in alle Tataarse dorpen tegelijk toe.
271
00:27:32,680 --> 00:27:38,528
Ik las het bevel voor en natuurlijk
barstte iedereen in tranen en gillen uit.
272
00:27:39,600 --> 00:27:44,447
Ik moet wel zeggen
dat men alles deed wat wij vroegen.
273
00:28:05,440 --> 00:28:09,365
Ze deden heel ruw tegen ons.
We moesten voortmaken.
274
00:28:09,480 --> 00:28:12,768
We moesten sneller het huis uit.
Zo ging het.
275
00:28:12,880 --> 00:28:17,727
Wat konden we in vijftien minuten doen?
Er was geschreeuw, herrie en pijn...
276
00:28:17,840 --> 00:28:19,922
en er vloeiden bittere tranen.
277
00:28:27,480 --> 00:28:32,407
M'n moeder begon te huilen: Waarom?
Een zoon van me zit in het leger.
278
00:28:32,520 --> 00:28:34,921
'Dit moet een vergissing zijn.'
279
00:28:36,720 --> 00:28:39,883
Iedere Tataar
moest worden gedeporteerd.
280
00:28:40,000 --> 00:28:46,281
In het huis waar Nikanor Perebalev was,
werd een bedlegerige vrouw afgevoerd.
281
00:28:47,680 --> 00:28:50,445
Waar was die oude vrouw schuldig aan?
282
00:28:54,680 --> 00:28:58,446
Ze was niet direct schuldig.
283
00:28:58,560 --> 00:29:04,044
Maar de regering had besloten dat
het hele volk moest worden verdreven.
284
00:29:05,800 --> 00:29:08,724
Voor de volle 100%.
285
00:29:08,840 --> 00:29:13,562
Zelfs degenen die prijzen
en onderscheidingen hadden gekregen.
286
00:29:14,360 --> 00:29:20,925
Zij die aan het front hadden gevochten
en die gewond waren teruggekeerd.
287
00:29:21,040 --> 00:29:27,161
Iedereen moest worden verdreven.
Er werd geen onderscheid gemaakt.
288
00:29:34,400 --> 00:29:40,931
Het hele volk werd verbannen
naar Oezbekistan, 1600 km verderop.
289
00:29:41,960 --> 00:29:45,089
Een derde van hen
zou hierdoor omkomen.
290
00:29:46,880 --> 00:29:51,283
Veel mensen zeiden
dat Stalin hier zeker niets van wist.
291
00:29:51,400 --> 00:29:54,370
Anders zou dit nooit kunnen gebeuren.
292
00:29:54,480 --> 00:29:58,804
Onderweg ontstonden er geruchten
dat Stalin het had ontdekt...
293
00:29:58,920 --> 00:30:01,491
en dat we snel
weer naar huis zouden gaan.
294
00:30:01,600 --> 00:30:06,811
Men zuiverde hem steeds van blaam:
Hier zat iemand anders achter.
295
00:30:10,240 --> 00:30:13,369
Maar terwijl het Rode Leger
het land bevrijdde...
296
00:30:13,480 --> 00:30:18,611
beval Stalin ook de deportatie
van veel andere etnische groepen...
297
00:30:18,720 --> 00:30:23,931
zoals de Tsjetsjenen en de Kalmukken,
bij elkaar ruim een miljoen mensen.
298
00:30:30,360 --> 00:30:33,762
Nog geen maand na de deportatie
van de Krim-Tataren...
299
00:30:33,880 --> 00:30:36,884
begon het Westen aan D-day:
300
00:30:37,000 --> 00:30:42,166
Een grootschalige amfibische landing
op de Franse kust op 6 juni 1944.
301
00:30:43,040 --> 00:30:49,889
Het was het begin van het tweede front
waar Stalin al jaren om had gevraagd.
302
00:30:53,880 --> 00:30:56,326
Maar wat minder bekend is...
303
00:30:56,440 --> 00:31:03,961
is dat het Rode Leger op 23 juni een
offensief begon waarbij D-day verbleekte.
304
00:31:04,720 --> 00:31:10,762
Ruim 2,5 miljoen soldaten kwamen
tegenover Armeegruppe Mitte te staan.
305
00:31:10,880 --> 00:31:16,205
Binnen een maand was het Rode Leger
ruim 300 km opgerukt.
306
00:31:17,920 --> 00:31:21,367
Eind juli, in Lwów in Oost-Polen...
307
00:31:21,480 --> 00:31:26,646
gingen speciale troepen van de NKVD
de hoofdmacht voor.
308
00:31:34,360 --> 00:31:38,604
De Sovjets hadden dit gebied
drie jaar eerder nog bezet.
309
00:31:41,520 --> 00:31:47,368
Er zaten mensen in onze groep die al
sinds 1939 bij de geheime politie zaten.
310
00:31:49,760 --> 00:31:52,411
Zij kenden Lwów erg goed.
311
00:31:52,520 --> 00:31:56,650
Zij kozen onze routes
tussen de Duitsers door.
312
00:32:01,560 --> 00:32:06,009
Ze waren vooral geïnteresseerd
in het hoofdkwartier van de Gestapo...
313
00:32:06,120 --> 00:32:11,604
waar de Duitsers, met hun dossiers,
een snelle vlucht voorbereidden.
314
00:32:13,640 --> 00:32:19,249
Ze waren zo druk met het pakken van
hun auto's, dat onze komst hen verraste.
315
00:32:27,120 --> 00:32:30,567
Ze waren zo bang
dat ze niet eens verzet boden.
316
00:32:35,920 --> 00:32:40,369
We zochten in het archief
wie er met de Duitsers werkten.
317
00:32:49,120 --> 00:32:55,480
De NKVD wilde het hoofdkwartier
omtoveren tot haar nieuwe thuisplek.
318
00:32:56,880 --> 00:33:03,843
Van hieruit wilde de NKVD zich richten
op meer dan alleen collaborateurs.
319
00:33:03,960 --> 00:33:09,842
Ze wilde iedereen pakken die iets slechts
over het Sovjetregime had gezegd.
320
00:33:12,720 --> 00:33:17,647
Wie tegen de Sovjetmacht was,
werd gearresteerd.
321
00:33:20,000 --> 00:33:24,642
Ik begrijp dat dit wreed was
want ik heb nu meer meegemaakt.
322
00:33:26,320 --> 00:33:29,802
Nu is er democratie
en mag je alles zeggen.
323
00:33:35,960 --> 00:33:41,763
Destijds had je censuur. Niemand mocht
iets slechts over het systeem zeggen.
324
00:33:42,880 --> 00:33:44,882
Dat dacht ik tenminste.
325
00:33:51,640 --> 00:33:55,167
Lwów lag midden in het gebied
in Oost-Polen...
326
00:33:55,280 --> 00:33:58,727
dat de Sovjets in 1939 hadden ingepikt.
327
00:34:02,000 --> 00:34:06,244
In 1944, toen het Rode Leger
voor de tweede keer kwam...
328
00:34:06,360 --> 00:34:11,571
was het erger. We hadden wel enig idee
van wat de gevolgen zouden zijn...
329
00:34:13,240 --> 00:34:18,167
vanwege alle arrestaties
die in 1939 en 1940 waren verricht.
330
00:34:20,320 --> 00:34:21,970
Kameraden.
331
00:34:26,400 --> 00:34:33,204
Wij Oekraïners
wensen dat het Poolse volk...
332
00:34:33,320 --> 00:34:39,248
een sterk en onafhankelijk land krijgt.
333
00:34:39,360 --> 00:34:47,360
Laat het zelf z'n eigen toekomst bepalen.
334
00:34:50,120 --> 00:34:52,726
Ongeacht de propaganda...
335
00:34:52,840 --> 00:34:57,607
zouden de Sovjets dit land nooit meer
deel laten uitmaken van Polen.
336
00:35:00,040 --> 00:35:05,444
Voor ons was het geen bevrijdings-
maar een bezettingsoorlog.
337
00:35:05,560 --> 00:35:07,210
We voelden ons verraden.
338
00:35:07,320 --> 00:35:13,407
We hadden gehoopt dat het Westen
anders zou reageren. Dat was niet zo.
339
00:35:21,280 --> 00:35:25,968
Terwijl de Sovjet-Unie
het verzet in Lwów onderdrukte...
340
00:35:26,080 --> 00:35:32,042
streden en sneuvelden Poolse soldaten
hier in Italië, in het Britse leger.
341
00:35:37,520 --> 00:35:45,166
Deze Polen dachten dat ze hun leven
gaven opdat hun thuisland vrij kon zijn.
342
00:35:57,040 --> 00:36:03,127
Maar hoe dapper de Oost-Polen ook
vochten en hoeveel er sneuvelden...
343
00:36:03,240 --> 00:36:08,804
wat Stalin betrof, waren ze nu afkomstig
uit de Sovjet-Unie.
344
00:36:14,480 --> 00:36:20,249
In mei 1944 leverden de Polen hun
beroemdste slag onder het Britse leger:
345
00:36:20,360 --> 00:36:25,605
Hier, bij het klooster van Monte Cassino,
dat de weg naar Rome beschermde.
346
00:36:27,160 --> 00:36:32,690
Het terrein was ideaal voor de Duitse
verdedigers, die de omgeving bezetten.
347
00:36:32,800 --> 00:36:36,247
De geallieerden
werden hier maandenlang opgehouden.
348
00:36:37,040 --> 00:36:42,922
De Polen namen in mei deel aan
de laatste poging de berg in te nemen.
349
00:36:45,240 --> 00:36:51,691
Generaal Anders van het 2e Korps
liet ons meevechten bij Monte Cassino.
350
00:36:53,120 --> 00:36:56,169
Dit was een vuurdoop.
351
00:37:01,160 --> 00:37:05,609
De bergen werden verdedigd
door Duitse elitetroepen.
352
00:37:05,720 --> 00:37:10,601
Ze hadden al gauw een mening
over de vechtkwaliteiten van de Polen.
353
00:37:14,840 --> 00:37:19,004
De Polen waren bewonderenswaardig.
354
00:37:19,960 --> 00:37:22,440
Dat valt niet te ontkennen.
355
00:37:22,560 --> 00:37:26,804
Het waren dappere soldaten.
De dappersten van allemaal.
356
00:37:27,880 --> 00:37:33,728
Het was meer een innerlijke drang
die neigde naar fanatisme.
357
00:37:38,800 --> 00:37:44,125
Rond 4000 Polen stierven
of raakten gewond in deze ene veldslag.
358
00:37:45,200 --> 00:37:51,401
Uiteindelijk werd het klooster
op 18 mei 1944 door de Polen bezet.
359
00:37:51,520 --> 00:37:54,763
Na dagen van bittere strijd
en zware verliezen...
360
00:37:54,880 --> 00:37:58,089
wappert de Poolse vlag
op de ruïnes van het klooster.
361
00:38:02,400 --> 00:38:06,041
Op Monte Calvario,
die uitkijkt op Monte Cassino...
362
00:38:06,160 --> 00:38:09,130
staat een monument
voor het Poolse offer.
363
00:38:09,240 --> 00:38:13,086
Op een zijde staat:
Voor uw en onze vrijheid.
364
00:38:13,200 --> 00:38:16,363
Wij, soldaten van Polen,
gaven onze ziel aan god...
365
00:38:16,480 --> 00:38:21,520
ons leven aan de Italiaanse grond
en ons hart aan Polen.
366
00:38:26,400 --> 00:38:32,282
Maar ondanks het zware offer was Monte
Cassino een grote zege voor de Polen.
367
00:38:36,960 --> 00:38:41,363
Zij dachten zich aan het Britse leger
te hebben bewezen.
368
00:38:44,920 --> 00:38:50,165
Polen vecht met z'n bondgenoten
voor vrijheid en democratie.
369
00:38:57,200 --> 00:38:59,806
Majesteit: generaal Sasenkovski.
370
00:39:01,080 --> 00:39:06,803
In juli 1944 heette generaal Anders
koning George VI welkom...
371
00:39:06,920 --> 00:39:11,130
die in Italië
de geallieerde soldaten kwam feliciteren.
372
00:39:12,320 --> 00:39:15,642
Dit is een nummer
over de Poolse stad Lwów.
373
00:39:15,760 --> 00:39:20,926
De tekst luidt: Als ik ooit opnieuw
geboren word, dan alleen in Lwów.
374
00:39:30,200 --> 00:39:36,924
Maar in Lwów, waar ze over zongen,
begon het Rode Leger aan de bezetting.
375
00:39:50,960 --> 00:39:54,681
De Polen in het Britse leger
wisten het nog niet...
376
00:39:54,800 --> 00:39:57,963
maar de meesten
zouden Lwów nooit meer zien.
377
00:40:04,360 --> 00:40:11,164
In Warschau hoorde het Poolse verzet
hoe de Sovjets zich gedroegen.
378
00:40:12,720 --> 00:40:18,489
In Lwów werd de ondergrondse,
die met de Russen had samengewerkt...
379
00:40:18,600 --> 00:40:20,887
ontwapend en gearresteerd.
380
00:40:21,000 --> 00:40:25,642
We vernamen dat ze hetzelfde
in Warschau van plan waren.
381
00:40:25,760 --> 00:40:29,321
Daarom besloten we tot een opstand.
382
00:40:33,200 --> 00:40:40,288
De Poolse ondergrondse in Warschau
kwam op 1 augustus 1944 in opstand.
383
00:40:40,400 --> 00:40:43,404
Met hun aanval op de Duitsers...
384
00:40:43,520 --> 00:40:47,445
wilden ze hun onafhankelijkheid
aan de wereld tonen.
385
00:40:49,360 --> 00:40:55,083
M'n vriend kwam al na vier minuten om,
vlak naast me.
386
00:40:55,200 --> 00:40:57,282
Hij werd in de borst geraakt.
387
00:40:57,400 --> 00:41:02,804
Even daarvoor leefde hij nog.
Hij had z'n granaat zelfs nog in z'n hand.
388
00:41:02,920 --> 00:41:05,400
Toen begon de slachting.
389
00:41:15,600 --> 00:41:18,888
De Sovjets lieten de inwoners
van Warschau geloven...
390
00:41:19,000 --> 00:41:21,844
dat het Rode Leger hen kwam bevrijden.
391
00:41:27,320 --> 00:41:32,042
Maar de Polen vielen aan
zonder Stalin te hebben geraadpleegd.
392
00:41:34,160 --> 00:41:38,802
Het Rode Leger zat ten oosten
van Warschau, achter de Weichsel.
393
00:41:38,920 --> 00:41:43,369
Maar Stalin wilde niet dat het
zich in de strijd in Warschau mengde.
394
00:41:44,520 --> 00:41:50,004
Hij hielp zelfs geen geallieerde kisten
die steun gaven vanuit de lucht.
395
00:41:52,720 --> 00:41:58,124
We beseften dat ze ons
noch de Amerikanen zouden toestaan...
396
00:41:58,240 --> 00:42:00,561
op Sovjetgrondgebied te landen.
397
00:42:00,680 --> 00:42:05,766
Dit kwam op ons over als verraad:
398
00:42:06,920 --> 00:42:12,529
Ze verrieden niet alleen de Polen
maar ook de geallieerden.
399
00:42:14,120 --> 00:42:17,920
De Britten maakten 300 droppingvluchten
naar Warschau.
400
00:42:18,040 --> 00:42:22,443
Het waren vaak omslachtige vluchten
vanuit Zuid-Italië.
401
00:42:22,560 --> 00:42:28,647
Churchill wilde de verzetsstrijders
helpen, ongeacht wat Stalin vond.
402
00:42:28,760 --> 00:42:32,606
Veel missies werden gevlogen
door Polen van de RAF.
403
00:42:34,120 --> 00:42:37,841
Churchill zei: Het is een Pools eskader.
Als je wilt vliegen...
404
00:42:37,960 --> 00:42:41,442
'Het is jullie land en jullie hoofdstad.'
405
00:42:41,560 --> 00:42:45,167
Er was niemand die weigerde te gaan.
406
00:42:45,280 --> 00:42:49,251
Het was oorlog.
Je moest je vrienden helpen.
407
00:42:51,520 --> 00:42:54,524
Tadeusz Ruman
vloog 18 missies naar Warschau.
408
00:42:54,640 --> 00:42:59,168
Elke vlucht was gevaarlijker
want het was een lange vlucht...
409
00:42:59,280 --> 00:43:02,807
en de Duitsers kenden je route.
410
00:43:02,920 --> 00:43:07,528
Eind augustus werd Tadeusz
op de terugweg aangevallen.
411
00:43:07,640 --> 00:43:11,042
Op de basis maakte hij een noodlanding.
412
00:43:13,680 --> 00:43:17,321
Hij kreeg een onderscheiding
voor z'n moed.
413
00:43:21,560 --> 00:43:25,246
Ruim 100 van z'n Poolse collega's
werden neergehaald.
414
00:43:33,800 --> 00:43:41,730
Intussen kwam Churchill in Italië aan
voor 'n ontmoeting met generaal Anders.
415
00:43:55,240 --> 00:43:59,689
Ik wil u feliciteren
met de prachtige successen...
416
00:44:00,320 --> 00:44:02,561
Churchill zat in een lastig parket:
417
00:44:02,680 --> 00:44:08,369
Z'n Sovjetbondgenoot leek bijna in oorlog
met z'n Poolse bondgenoot.
418
00:44:08,480 --> 00:44:11,086
De mannen zijn vol energie.
419
00:44:11,200 --> 00:44:15,683
Maar we maken ons grote zorgen
om de toekomst van Polen...
420
00:44:15,800 --> 00:44:19,168
en de huidige toestand in Warschau.
421
00:44:20,000 --> 00:44:22,287
U moet ons vertrouwen.
422
00:44:22,400 --> 00:44:28,123
Engeland is in deze oorlog gestapt
om uw onafhankelijkheid te verdedigen.
423
00:44:28,240 --> 00:44:32,643
Ik kan u verzekeren dat wij u nooit
in de steek zullen laten.
424
00:44:34,040 --> 00:44:38,602
Onze soldaten
hebben nooit op enig moment...
425
00:44:38,720 --> 00:44:42,202
hun vertrouwen in Engeland verloren.
426
00:44:42,840 --> 00:44:46,526
Maar als de Sovjets
Polen binnentrekken...
427
00:44:46,640 --> 00:44:51,931
zullen ze onze families oppakken
en tot ver in Rusland deporteren...
428
00:44:52,040 --> 00:44:57,683
zoals ze ook in 1939 hebben gedaan.
429
00:45:02,480 --> 00:45:09,887
Onze vrouwen en kinderen
zitten in Warschau.
430
00:45:11,960 --> 00:45:18,650
Maar we hebben liever dat zij sterven...
431
00:45:20,400 --> 00:45:24,644
dan dat zij moeten leven
onder de bolsjewieken.
432
00:45:25,280 --> 00:45:30,605
We gaan allemaal liever strijdend dood...
433
00:45:30,720 --> 00:45:33,610
dan dat we moeten leven
in onderdrukking.
434
00:45:35,880 --> 00:45:41,205
Ik weet dat de Duitsers en Russen
uw beste elementen ombrengen...
435
00:45:41,320 --> 00:45:46,360
vooral de intellectuelen.
Ik voel enorm met u mee.
436
00:45:46,480 --> 00:45:53,682
Maar heb vertrouwen: wij laten u niet
in de steek en Polen zal gelukkig worden.
437
00:45:53,800 --> 00:45:57,521
Ik en m'n vriend, president Roosevelt...
438
00:45:57,640 --> 00:46:03,568
wie ik m'n steun heb toegezegd
en die zal worden herkozen...
439
00:46:04,200 --> 00:46:07,170
zullen Polen nooit in de steek laten.
440
00:46:08,160 --> 00:46:10,481
Vertrouw op ons.
441
00:46:20,000 --> 00:46:24,927
Maar Churchills steun
veranderde weinig in Warschau.
442
00:46:25,040 --> 00:46:27,168
En daar was het beroerd.
443
00:46:29,840 --> 00:46:36,883
Stel je voor: ruim 60 dagen
in beestachtige omstandigheden.
444
00:46:37,800 --> 00:46:40,485
We werden opgejaagd.
445
00:46:40,600 --> 00:46:47,290
Stel je voor: je naaste vrienden gedood,
de stad en de kerken platgebrand...
446
00:46:47,400 --> 00:46:50,404
en al het leven stort in.
447
00:46:50,520 --> 00:46:54,127
En alles waar je voor leefde, is weg.
448
00:46:57,600 --> 00:47:02,731
De Duitsers schoten
op Poolse burgers en verzetsstrijders.
449
00:47:04,280 --> 00:47:08,330
In de twee weken na het begin
van de opstand werden er in een wijk...
450
00:47:08,440 --> 00:47:12,001
minstens 40.000 burgers
door de Duitsers gedood.
451
00:47:20,960 --> 00:47:27,047
Een van de ergste gruweldaden vond
plaats in de kelder van dit ziekenhuis.
452
00:47:27,920 --> 00:47:33,962
Op 2 september 1944 arriveerde er
een afdeling Duitse hulptroepen.
453
00:47:34,080 --> 00:47:39,086
Ze vonden de kelderruimten,
vol gewonde Poolse mannen en vrouwen.
454
00:48:01,800 --> 00:48:05,771
De kreten van die dronken soldaten
waren beangstigend.
455
00:48:07,240 --> 00:48:11,404
Steeds kwam er een binnen
en verkrachtte de meisjes.
456
00:48:11,520 --> 00:48:13,761
Het was vreselijk.
457
00:48:13,880 --> 00:48:19,649
Ze gilden, maar ze konden niets doen
want ze waren zwaargewond.
458
00:48:21,440 --> 00:48:25,126
De mensen in dat ziekenhuis
waren zwaargewond.
459
00:48:31,400 --> 00:48:35,121
Danuta Galkowa wist zich te verstoppen...
460
00:48:35,240 --> 00:48:38,323
maar ze was getuige
van de massaverkrachting.
461
00:48:39,720 --> 00:48:44,760
Je kunt je niet voorstellen dat
zoiets kan, terwijl er mensen toekijken.
462
00:48:48,080 --> 00:48:51,289
De verkrachtingen en moorden
in dit ziekenhuis...
463
00:48:51,400 --> 00:48:56,440
vormden een fractie van de gruweldaden
door de Duitsers in Warschau.
464
00:48:57,280 --> 00:49:01,649
In totaal kwamen er
ruim 200.000 Poolse burgers om.
465
00:49:07,240 --> 00:49:12,167
De Polen in Warschau capituleerden
ten slotte in begin oktober 1944.
466
00:49:16,120 --> 00:49:19,806
Enkele weken eerder
had Stalin hen wat hulp geboden...
467
00:49:19,920 --> 00:49:23,447
waaronder wat gedropte benodigdheden.
468
00:49:23,560 --> 00:49:27,645
Maar velen vonden dat hij bewust
te weinig deed, en te laat.
469
00:49:30,080 --> 00:49:33,801
De strijd in Warschau
had ruim 60 dagen geduurd.
470
00:49:33,920 --> 00:49:36,082
Nu was het voorbij.
471
00:49:40,680 --> 00:49:45,686
Toen wij het nieuws hoorden,
begon iedereen te huilen.43377
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bengali
Bosnian
Catalan
Cebuano
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Finnish
French
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Gujarati
Haitian Creole
Hawaiian
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Khmer
Korean
Kurdish (Kurmanji)
Kyrgyz
Lao
Latvian
Lithuanian
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Nepali
Norwegian
Pashto
Polish
Portuguese
Romanian
Russian
Samoan
Serbian
Sesotho
Shona
Sinhala
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swahili
Swedish
Tajik
Thai
Turkish
Ukrainian
Urdu
Uzbek
Vietnamese
