All language subtitles for the.cuba.libre.story.s01e01.1080p.web.x264-strife

af Afrikaans
ak Akan
sq Albanian
am Amharic
ar Arabic
hy Armenian
az Azerbaijani
eu Basque
be Belarusian
bem Bemba
bn Bengali
bh Bihari
bs Bosnian
br Breton
bg Bulgarian
km Cambodian
ca Catalan
chr Cherokee
ny Chichewa
zh-CN Chinese (Simplified)
zh-TW Chinese (Traditional)
co Corsican
hr Croatian
cs Czech
da Danish
nl Dutch
en English
eo Esperanto
et Estonian
ee Ewe
fo Faroese
tl Filipino
fi Finnish
fr French
fy Frisian
gaa Ga
gl Galician
ka Georgian
de German
el Greek
gn Guarani
gu Gujarati
ht Haitian Creole
ha Hausa
haw Hawaiian
iw Hebrew
hi Hindi
hu Hungarian
is Icelandic
ig Igbo
id Indonesian
ia Interlingua
ga Irish
it Italian
ja Japanese
jw Javanese
kn Kannada
kk Kazakh
rw Kinyarwanda
rn Kirundi
kg Kongo
ko Korean
kri Krio (Sierra Leone)
ku Kurdish
ckb Kurdish (Soranî)
ky Kyrgyz
lo Laothian
la Latin
lv Latvian
ln Lingala
lt Lithuanian
loz Lozi
lg Luganda
ach Luo
mk Macedonian
mg Malagasy
ms Malay
ml Malayalam
mt Maltese
mi Maori
mr Marathi
mfe Mauritian Creole
mo Moldavian
mn Mongolian
sr-ME Montenegrin
ne Nepali
pcm Nigerian Pidgin
nso Northern Sotho
no Norwegian
nn Norwegian (Nynorsk)
oc Occitan
or Oriya
om Oromo
ps Pashto
fa Persian
pl Polish
pt-BR Portuguese (Brazil)
pt-PT Portuguese (Portugal)
pa Punjabi
qu Quechua
ro Romanian
rm Romansh
nyn Runyakitara
ru Russian
gd Scots Gaelic
sr Serbian
sh Serbo-Croatian
st Sesotho
tn Setswana
crs Seychellois Creole
sn Shona
sd Sindhi
si Sinhalese
sk Slovak
sl Slovenian
so Somali
es Spanish
es-419 Spanish (Latin American)
su Sundanese
sw Swahili
sv Swedish
tg Tajik
ta Tamil
tt Tatar
te Telugu
th Thai
ti Tigrinya
to Tonga
lua Tshiluba
tum Tumbuka
tr Turkish
tk Turkmen
tw Twi
ug Uighur
uk Ukrainian
ur Urdu
uz Uzbek
vi Vietnamese
cy Welsh
wo Wolof
xh Xhosa
yi Yiddish
yo Yoruba
zu Zulu
Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated: 1 00:00:06,033 --> 00:00:08,733 EEN NETFLIX-DOCUMENTAIREREEKS 2 00:00:14,633 --> 00:00:16,433 GEKETEND DOOR SLAVERNIJ 3 00:00:17,800 --> 00:00:22,766 Cuba heeft altijd al voor z'n vrijheid gevochten. 4 00:00:24,600 --> 00:00:26,200 GESTRAFT VOOR DROMEN 5 00:00:27,333 --> 00:00:32,100 Er stierven 100.000 man en we verloren de oorlog, maar het land veranderde. 6 00:00:34,433 --> 00:00:36,066 IN DE GREEP VAN DE DOLLAR 7 00:00:40,233 --> 00:00:41,233 VERSTIKT DOOR DE MAFFIA 8 00:00:41,300 --> 00:00:46,733 Het is wel duidelijk dat Meyer Lansky Batista corrupt had gemaakt. 9 00:00:48,333 --> 00:00:50,100 VERLEID DOOR EEN BELOFTE 10 00:00:50,700 --> 00:00:53,066 Het is geen leugen. Ze beloofden niets. 11 00:00:53,133 --> 00:00:56,333 Ze hadden en revolutie beloofd en die is er gekomen. 12 00:00:56,433 --> 00:00:58,000 VERBLIND DOOR HELDEN 13 00:01:00,166 --> 00:01:04,433 Deze mannen zouden martelaren worden... 14 00:01:04,500 --> 00:01:07,166 ...of nationale helden. 15 00:01:09,066 --> 00:01:10,433 Een revolutie. 16 00:01:12,133 --> 00:01:13,266 Fidel Castro 17 00:01:17,566 --> 00:01:19,600 BEREID OFFERS TE BRENGEN 18 00:01:19,666 --> 00:01:24,166 Hij zei tegen Chroetsjtsjov: 'Gebruik het nucleaire arsenaal van de Sovjet-Unie.' 19 00:01:26,000 --> 00:01:27,033 Apocalyps. 20 00:01:32,000 --> 00:01:33,433 MAAR CAPITULEER NOOIT 21 00:01:51,433 --> 00:01:53,766 Cuba is vandaag de dag een vreemde combinatie van... 22 00:01:54,000 --> 00:01:56,400 ...een tropisch paradijs en bijzondere nostalgie. 23 00:01:58,600 --> 00:02:03,300 Het eiland staat bekend om sigaren, rum en zijn koloniale schoonheid. 24 00:02:06,100 --> 00:02:08,100 Maar om het hedendaagse Cuba te begrijpen... 25 00:02:08,300 --> 00:02:11,300 ...moet je het turbulente verleden kennen. 26 00:02:11,366 --> 00:02:15,500 Eeuwenlang was Cuba een broeinest voor opschudding. 27 00:02:18,100 --> 00:02:21,000 Hoe werd Cuba het centrum van slavenhandel? 28 00:02:24,100 --> 00:02:28,233 Waarom stortte, uitgerekend hier, het Spaanse koloniale rijk in? 29 00:02:30,533 --> 00:02:37,133 En waarom heeft de VS een militaire basis in Cuba in Guantanamo? 30 00:02:37,733 --> 00:02:41,700 Cuba draagt de littekens van 500 jaar buitenlandse bezetting. 31 00:02:42,600 --> 00:02:46,366 Maar dat betekent niet dat de bevolking haar droom van vrijheid heeft opgegeven. 32 00:02:48,233 --> 00:02:52,566 Cuba is altijd een gewild land van de wereldmachten geweest. 33 00:02:53,266 --> 00:02:56,166 Door het Spaanse rijk... 34 00:02:56,233 --> 00:02:57,366 CUBAANSE SCHRIJVER 35 00:02:57,433 --> 00:03:03,766 ...door Engeland en door Frankrijk. Het werd veroverd door Spanje. 36 00:03:04,000 --> 00:03:08,400 Cuba speelde een beslissende rol tijdens de ontdekking van Noord- en Zuid-Amerika. 37 00:03:08,466 --> 00:03:10,200 CUBAANSE FILOSOOF 38 00:03:10,266 --> 00:03:14,200 Maar ik ben erg blij dat deze uitdrukking niet zoveel meer wordt gebruikt... 39 00:03:14,266 --> 00:03:17,733 ...want wij waren hier voordat het 'ontdekt' werd. 40 00:03:18,633 --> 00:03:21,233 Cuba is het grootste eiland van de Caraïben. 41 00:03:22,233 --> 00:03:26,033 Het is 1223 kilometer wijd. 42 00:03:26,466 --> 00:03:30,200 Dat is ongeveer de afstand van Washington naar Miami. 43 00:03:33,600 --> 00:03:35,766 Cuba's klimaat is heet en tropisch. 44 00:03:36,266 --> 00:03:40,033 De grond is vruchtbaar en de oceaan eromheen is rijk aan vis. 45 00:03:42,400 --> 00:03:47,133 Al eeuwenlang zorgt dit ervoor dat Cuba een bestemming is voor immigranten... 46 00:03:47,200 --> 00:03:48,766 ...en indringers. 47 00:03:51,233 --> 00:03:55,766 De eerste sporen van menselijk leven op Cuba zijn meer dan 4000 jaar oud... 48 00:03:56,266 --> 00:03:58,200 ...ouder dan de piramides van Egypte. 49 00:03:59,766 --> 00:04:04,300 Cuba's oorspronkelijke bewoners woonden in palmboom hutten of grotten. 50 00:04:05,400 --> 00:04:10,700 Ze leefden van zoete aardappelen, yucca's, pinda's, vis en prooi. 51 00:04:13,433 --> 00:04:17,066 Ze waren ook de eerste mensen die land bebouwden en tabak rookten. 52 00:04:22,733 --> 00:04:25,500 Op 28 oktober 1492... 53 00:04:25,700 --> 00:04:28,633 ...verschenen drie karvelen op de horizon. 54 00:04:29,000 --> 00:04:32,266 De mannen die uitstapten waren onbekend voor de eilandbewoners. 55 00:04:32,800 --> 00:04:36,400 Ze waren blank. Ze droegen stalen zwaarden en helmen. 56 00:04:37,000 --> 00:04:39,766 Ze waren Spanjaarden, en hun leider was Christopher Columbus. 57 00:04:40,000 --> 00:04:41,766 Geboren in Italië, 1451 58 00:04:42,000 --> 00:04:44,633 Door Columbus ontdekten de Spanjaarden de eilanden in 1492. 59 00:04:44,700 --> 00:04:46,600 Toen wisten ze nog niet... 60 00:04:46,666 --> 00:04:47,733 DUITSE HISTORICUS 61 00:04:47,800 --> 00:04:51,033 ...dat het zo toonaangevend zou worden, als Amerika vandaag de dag. 62 00:04:51,100 --> 00:04:53,300 Columbus ging terug naar Barcelona... 63 00:04:53,366 --> 00:04:56,700 ...naar zijn beschermers, koningin Isabella en koning Ferdinand. 64 00:04:57,233 --> 00:04:58,766 Ze hadden z'n reis gefinancierd... 65 00:04:59,000 --> 00:05:01,500 ...maar in plaats van goud of zilver... 66 00:05:02,000 --> 00:05:05,533 ...bracht hij alleen een paar Cubaanse inlanders die hij 'indianen' noemde. 67 00:05:06,033 --> 00:05:09,000 In z'n dagboek schreef hij dat ze goede slaven zouden zijn. 68 00:05:09,533 --> 00:05:11,300 De Spaanse regenten kondigden aan... 69 00:05:11,366 --> 00:05:14,133 ...dat er geen slavernij zou zijn in de Nieuwe Wereld... 70 00:05:14,200 --> 00:05:16,066 ...voordat ze Columbus terugstuurden... 71 00:05:16,133 --> 00:05:18,500 ...om Cuba en de omliggende eilanden te veroveren. 72 00:05:19,200 --> 00:05:21,333 Hun bevel werd prompt genegeerd. 73 00:05:21,733 --> 00:05:24,633 De mannen werden waarschijnlijk tot slaaf gemaakt... 74 00:05:24,700 --> 00:05:28,200 ...gedood, of ze werkten als kruier tot ze stierven. 75 00:05:28,266 --> 00:05:33,466 De kinderen werden min of meer als Spanjaarden grootgebracht. 76 00:05:33,533 --> 00:05:37,200 Vrouwen 'verenigden' zich met de families van de Spaanse veroveraars. 77 00:05:37,533 --> 00:05:38,400 Eerst... 78 00:05:38,466 --> 00:05:41,233 ...verwelkomden de inlanders de Spanjaarden met open armen. 79 00:05:41,733 --> 00:05:43,700 Toen de vijandelijkheden begonnen... 80 00:05:43,800 --> 00:05:46,500 ...maakten ze geen kans tegen de veroveraars. 81 00:05:47,266 --> 00:05:49,500 Ze reageerden met weinig weerstand... 82 00:05:49,566 --> 00:05:52,333 ...want ze waren hen op militair vlak compleet de baas... 83 00:05:52,400 --> 00:05:58,033 ...en ze werden ongeveer uitgeroeid door de ziektes... 84 00:05:58,100 --> 00:06:01,266 ...die de Spanjaarden bij zich droegen, zoals de mazelen en de pokken. 85 00:06:02,666 --> 00:06:05,500 Spaanse zwaarden en Europese ziektes... 86 00:06:05,566 --> 00:06:09,666 ...doodden 90 procent van Cuba's bewoners binnen een paar jaar. 87 00:06:10,700 --> 00:06:13,300 Maar de uitwisseling van ziektes ging beiden kanten op. 88 00:06:14,166 --> 00:06:17,800 Columbus' veroveraars brachten ook iets mee terug. 89 00:06:18,366 --> 00:06:19,266 Syfilis. 90 00:06:23,266 --> 00:06:26,066 Desondanks was de Spaanse overwinning in de Nieuwe Wereld... 91 00:06:26,133 --> 00:06:27,700 ...ongeëvenaard in de geschiedenis. 92 00:06:28,533 --> 00:06:30,066 In naam van het kruis... 93 00:06:30,133 --> 00:06:32,533 ...verspreidden de veroveraars dood en slavernij. 94 00:06:34,400 --> 00:06:38,200 Door zijn strategische ligging, speelde Cuba een beslissende rol. 95 00:06:39,300 --> 00:06:45,033 Havana was de sleutel naar de Caraïben. 96 00:06:46,300 --> 00:06:52,666 Door zijn haven kwamen alle rijkdommen van de Nieuwe Wereld. 97 00:06:52,733 --> 00:06:56,133 Goud, zilver, hout en kruiden. 98 00:06:56,200 --> 00:06:59,800 Cuba was een steunpilaar van het Spaanse rijk... 99 00:07:00,033 --> 00:07:01,333 ZWITSERSE HISTORICUS 100 00:07:01,400 --> 00:07:05,700 ...als we het hebben over Latijns-Amerika. Vanaf het begin van de koloniale tijd... 101 00:07:05,766 --> 00:07:09,600 ...was Havana het grootste commerciële centrum... 102 00:07:09,666 --> 00:07:13,466 ...voor koloniale goederen en kostbaarheden. 103 00:07:13,533 --> 00:07:15,700 Het was de haven waar de schepen zich... 104 00:07:15,766 --> 00:07:18,300 ...een of twee keer per jaar verzamelden... 105 00:07:18,366 --> 00:07:20,566 ...voor de zogenaamde Carrera de Indias... 106 00:07:20,633 --> 00:07:23,066 ...en de Atlantische Oceaan overstaken. 107 00:07:25,400 --> 00:07:29,100 Spanje deed er nauwelijks 50 jaar over om de Nieuwe Wereld te veroveren. 108 00:07:30,300 --> 00:07:33,533 Ze vernietigden het rijk van de machtige Inca's en Azteken. 109 00:07:35,700 --> 00:07:39,466 De rijkdommen van de Nieuwe Wereld werden op Spaanse galjoenen geladen. 110 00:07:42,733 --> 00:07:45,500 Op weg naar Spanje verzamelden ze zich in Havana... 111 00:07:45,600 --> 00:07:50,233 ...en voegden een van de meest waardevolle rijkdommen aan hun lading toe: tabak. 112 00:07:54,800 --> 00:07:59,233 Gedurende de 16e eeuw was tabak Cuba's voornaamste exportproduct. 113 00:08:01,400 --> 00:08:04,733 De oorspronkelijke bewoners waren de eersten die het kweekten en rookten. 114 00:08:07,266 --> 00:08:10,266 Spaanse zeemannen en handelaars namen het mee de wereld over. 115 00:08:11,700 --> 00:08:15,733 Door hen werd Cuba bekend als een 'tabak-eiland'. 116 00:08:23,000 --> 00:08:25,800 Tabak is een veeleisende plant die veel aandacht nodig heeft. 117 00:08:26,033 --> 00:08:27,500 SPAANSE HISTORICUS 118 00:08:27,566 --> 00:08:31,133 De tabaksbladeren moeten zorgvuldig in de gaten worden gehouden... 119 00:08:31,200 --> 00:08:36,266 ...want ze kunnen alleen op het juiste moment geoogst worden. 120 00:08:36,333 --> 00:08:40,600 Er waren altijd slaven in tabak... 121 00:08:40,666 --> 00:08:44,166 ...maar ook veel zelfstandige boeren en kleine pachters. 122 00:08:44,766 --> 00:08:47,333 Honderd jaar na Columbus' aankomst... 123 00:08:47,766 --> 00:08:51,133 ...waren de inlanders bijna allemaal uitgeroeid. 124 00:08:51,566 --> 00:08:54,333 Om de exploitatie van hun nieuwe gebied voort te zetten... 125 00:08:54,400 --> 00:08:57,133 ...moest Spanje nieuwe arbeidskrachten importeren. 126 00:08:57,666 --> 00:09:01,633 Gewetenloze handelaars loste het op met Afrikaanse slaven. 127 00:09:03,066 --> 00:09:06,700 Twaalf en een half miljoen Afrikanen werden in slavenschepen gepropt... 128 00:09:06,766 --> 00:09:08,600 ...en naar de Nieuwe Wereld gebracht. 129 00:09:09,733 --> 00:09:12,666 Anderhalf miljoen mensen stierven onderweg. 130 00:09:13,100 --> 00:09:16,100 Slavernij kwam naar Cuba, net als naar alle plaatsen in Amerika. 131 00:09:16,166 --> 00:09:21,000 Ongeveer 2 miljoen van hen werden naar Cuba gebracht. 132 00:09:21,066 --> 00:09:27,333 Ze waren net als koopwaar. Het was een grote, ongure handel. 133 00:09:27,400 --> 00:09:30,300 Slavernij kwam vroeg naar Cuba toen de Spanjaarden overnamen... 134 00:09:30,366 --> 00:09:32,200 CUBAANSE BALLING EN HISTORICUS 135 00:09:32,266 --> 00:09:35,166 ...maar het ontwikkelde zich niet tot een grote institutie... 136 00:09:35,233 --> 00:09:41,400 ...tot na 1804, 1805, toen Haïti... 137 00:09:41,466 --> 00:09:44,733 De suikermolens in Haïti vernield werden. 138 00:09:47,066 --> 00:09:49,533 Haïti is deel van Cuba's aangrenzende eiland... 139 00:09:50,000 --> 00:09:51,766 ...en een Franse kolonie sinds 1660. 140 00:09:53,000 --> 00:09:55,233 Terwijl Cuba afhankelijk was van tabak bebouwen... 141 00:09:55,333 --> 00:09:57,700 ...was Haïti's belangrijkste gewas suikerriet. 142 00:09:59,233 --> 00:10:02,200 Met genoeg mankracht was het een winstgevende zaak. 143 00:10:02,433 --> 00:10:06,800 Er woonden in 1789 32.000 kolonisten in Haïti... 144 00:10:07,033 --> 00:10:10,600 ...en 432.000 Afrikaanse slaven. 145 00:10:12,733 --> 00:10:15,433 Op 17 augustus 1791... 146 00:10:15,500 --> 00:10:18,166 ...kwamen Haïti's slaven in opstand. 147 00:10:18,266 --> 00:10:19,566 Ze doodden hun eigenaren... 148 00:10:19,633 --> 00:10:22,700 ...en vochten een bloedige oorlog om hun vrijheid terug te winnen. 149 00:10:22,766 --> 00:10:25,133 Haïti's suikerindustrie was verdwenen. 150 00:10:26,200 --> 00:10:31,266 De consequentie was dat de voornaamste suikerfabrikant van de wereld... 151 00:10:31,333 --> 00:10:35,133 ...een paar jaar lang verdween. 152 00:10:35,200 --> 00:10:38,333 De Cubanen zagen een kans. 153 00:10:38,400 --> 00:10:41,366 Ze wilden de handel van de Franse kolonie overnemen. 154 00:10:41,433 --> 00:10:43,500 Het is belangrijk op te merken... 155 00:10:46,433 --> 00:10:53,433 ...dat veel mensen van het Franse Haïti naar Cuba migreerden. 156 00:10:53,500 --> 00:10:57,700 Ze brachten veel geld en veel kennis mee. 157 00:10:57,800 --> 00:11:02,700 De Cubanen verwelkomden de vluchtelingen die plantage-eigenaren waren. 158 00:11:03,033 --> 00:11:07,233 Met hun help doelde Cuba erop om de nieuwe hoofdstad van suiker te worden. 159 00:11:07,700 --> 00:11:10,733 Maar dit betekende dat er meer slaven uit Afrika nodig waren. 160 00:11:11,333 --> 00:11:13,000 De revolutie in Haïti, echter... 161 00:11:13,066 --> 00:11:15,733 ...had het gebruik van slaven verzwakt. 162 00:11:16,333 --> 00:11:19,133 Er was steeds meer vraag naar de bevrijding van slaven. 163 00:11:19,200 --> 00:11:20,466 AFSCHAFFING SLAVERNIJ 164 00:11:20,633 --> 00:11:22,766 Op 1 augustus 1834... 165 00:11:23,000 --> 00:11:27,033 ...verklaarden de Britten dat alle slaven in hele rijk vrij waren. 166 00:11:27,100 --> 00:11:28,400 IK BEN GEEN VROUW EN ZUS 167 00:11:28,466 --> 00:11:31,066 Maar Spanje en Cuba weigerden dit voorbeeld te volgen. 168 00:11:31,200 --> 00:11:33,700 Hun suikerhandel was afhankelijk van slavenarbeid. 169 00:11:34,500 --> 00:11:38,166 Tegen het midden van de eeuw, 1850, 1860... 170 00:11:38,433 --> 00:11:41,166 ...had Spanje de suikerindustrie ontwikkeld... 171 00:11:41,233 --> 00:11:43,766 ...en was Cuba de grootste exporteur van suiker. 172 00:11:44,000 --> 00:11:47,166 Suiker betekende, voor de Cubanen... 173 00:11:47,233 --> 00:11:51,200 ...een noodzaak voor slavenarbeid. 174 00:11:51,666 --> 00:11:54,566 Slaven werden zonder veel belemmering naar Cuba gebracht... 175 00:11:54,633 --> 00:11:57,066 ...tot rond 1860. 176 00:11:57,500 --> 00:12:01,033 Slavernij was eeuwenlang een bepalend deel van de Cubaanse geschiedenis. 177 00:12:01,100 --> 00:12:03,466 Meerdere keren laten historische tellingen... 178 00:12:03,566 --> 00:12:07,100 ...zien dat Afrikaanse slaven talrijker waren dan de Spaanse kolonisten... 179 00:12:07,166 --> 00:12:10,500 ...maar nooit genoeg om een revolutie, zoals in Haïti mogelijk te maken. 180 00:12:10,566 --> 00:12:13,333 Zelfs vandaag zijn naar schatting 60 procent van Cubanen... 181 00:12:13,400 --> 00:12:15,533 ...op z'n minst deels afstammend van slaven. 182 00:12:15,633 --> 00:12:18,700 Zonder de zwarten, zou Cuba geen Cuba zijn. 183 00:12:18,766 --> 00:12:21,433 Zonder Afro-Cubanen zouden we geen literatuur hebben... 184 00:12:22,800 --> 00:12:26,266 ...of muziek en dans zoals we dat vandaag de dag hebben. 185 00:12:26,333 --> 00:12:30,133 Cuba, zoals we het kennen, zou niet hebben bestaan. 186 00:12:30,200 --> 00:12:35,666 Dat is niet hun grootste nalatenschap. 187 00:12:35,733 --> 00:12:39,400 De grootste nalatenschap die de Afrikaanse slaven naar Cuba brachten... 188 00:12:39,500 --> 00:12:45,766 ...is hun zweet en bloed die de Cubaanse natie hebben gebouwd. 189 00:12:48,300 --> 00:12:50,566 Cuba's suikerplantages breidden zich uit... 190 00:12:50,633 --> 00:12:55,133 ...ondanks de stijgende belasting en douanekosten door Spanje opgelegd. 191 00:12:55,700 --> 00:12:58,100 De blanke kolonisten in Havana werden rijk. 192 00:12:58,333 --> 00:13:00,666 Het platteland ging ten gronde aan armoede. 193 00:13:02,666 --> 00:13:05,733 Cuba's grootste klant voor suiker waren hun noordelijke buren... 194 00:13:05,800 --> 00:13:07,700 ...de Verenigde Staten van Amerika. 195 00:13:10,633 --> 00:13:12,633 Spanje hield de slavernij op Cuba in stand. 196 00:13:15,233 --> 00:13:16,533 Dit is de enige reden... 197 00:13:16,600 --> 00:13:21,100 ...dat ze zo lang koloniale heerschappij hadden. 198 00:13:21,166 --> 00:13:25,266 De Cubanen wisten dat, zonder de bescherming van Spanje... 199 00:13:25,333 --> 00:13:30,100 ...de Britten het hele systeem zouden hebben stopgezet. 200 00:13:30,166 --> 00:13:31,333 ATLANTISCHE OCEAAN AFRIKA 201 00:13:31,400 --> 00:13:35,733 Driehonderd jaar lang heerste Spanje over grote territoria in Amerika. 202 00:13:36,400 --> 00:13:40,533 Pas in het begin van de 19e eeuw begonnen koloniën een voor een... 203 00:13:40,600 --> 00:13:42,566 ...tegen Spanje te rebelleren. 204 00:13:43,133 --> 00:13:46,000 Het was het begin van het einde van het Spaanse imperium. 205 00:13:48,433 --> 00:13:51,266 Cuba bleef loyaal vanwege de slavernij. 206 00:13:51,433 --> 00:13:54,733 Dat was het enige wat de grote suikerwinst garandeerde. 207 00:13:56,300 --> 00:14:01,700 Het was als een troefkaart in Madrids handen. 208 00:14:01,766 --> 00:14:04,566 Ze legden er nadruk op dat ze de orde handhaafden... 209 00:14:04,633 --> 00:14:06,633 ...zodat Cuba's economie kon bloeien. 210 00:14:06,700 --> 00:14:10,300 Cubanen hebben hiervoor geboet. 211 00:14:10,366 --> 00:14:15,700 Spanje zag Cuba als een gebied om uit te buiten. 212 00:14:15,766 --> 00:14:17,766 CUBAANSE HISTORICUS EN SCHRIJFSTER 213 00:14:18,033 --> 00:14:22,366 Ze wilden hun eigen economie versterken... 214 00:14:22,433 --> 00:14:25,300 ...want deze liep achter... 215 00:14:25,366 --> 00:14:27,400 ...op de rest van Europa. 216 00:14:27,466 --> 00:14:34,466 Ze hebben Cuba volledig uitgebuit. 217 00:14:35,433 --> 00:14:36,466 Net als Cuba... 218 00:14:36,533 --> 00:14:39,766 ...waren de staten in het zuiden van de VS afhankelijk van slavernij. 219 00:14:40,566 --> 00:14:44,500 Veel Cubanen en zuiderlingen wilden dat Cuba onderdeel zou worden van de unie. 220 00:14:45,100 --> 00:14:47,300 Dit zou de slavernij in Cuba beschermen... 221 00:14:47,633 --> 00:14:50,200 ...en nog een slavenstaat in de VS introduceren... 222 00:14:50,266 --> 00:14:53,066 ...waardoor ze de meerderheid in Het Congres zouden hebben. 223 00:14:53,766 --> 00:14:57,533 Maar in 1860 werd Abraham Lincoln, een tegenstander van slavernij... 224 00:14:57,600 --> 00:15:00,100 ...gekozen als president van de VS. 225 00:15:02,733 --> 00:15:05,700 De zuidelijke staten splitsten zich onmiddellijk af van de unie. 226 00:15:06,166 --> 00:15:08,166 President Lincoln mobiliseerde het leger... 227 00:15:08,466 --> 00:15:10,033 VRIJHEID VOOR MILJOENEN 228 00:15:10,133 --> 00:15:12,166 ...en zo begon een lange, bloederige strijd. 229 00:15:13,266 --> 00:15:14,400 Vroeg in de oorlog... 230 00:15:14,766 --> 00:15:18,000 ...stelde Lincoln alle slaven in de VS vrij. 231 00:15:19,000 --> 00:15:21,633 Na vier jaar won het noorden van het zuiden... 232 00:15:21,700 --> 00:15:23,800 ...en werd slavernij afgeschaft. 233 00:15:25,000 --> 00:15:26,666 De burgeroorlog in de VS... 234 00:15:26,733 --> 00:15:30,200 ...zorgde voor een natie waar slavernij was beëindigd... 235 00:15:31,233 --> 00:15:34,666 ...en veel Cubanen zagen de mogelijkheid om zich bij de VS aan te sluiten... 236 00:15:34,733 --> 00:15:36,400 ...als iets negatiefs... 237 00:15:36,466 --> 00:15:38,166 ...en ze begonnen te denken... 238 00:15:38,233 --> 00:15:42,500 ...of we moeten de relatie met Spanje aanpassen... 239 00:15:42,566 --> 00:15:44,700 ...of volledig breken met Spanje. 240 00:15:45,733 --> 00:15:47,800 In de 19e eeuw... 241 00:15:48,033 --> 00:15:51,100 ...was Cuba al verdeeld in een oostelijk en westelijk deel. 242 00:15:51,633 --> 00:15:55,066 De hoofdstad, Havana, lag in het westelijk deel van het eiland. 243 00:15:55,800 --> 00:15:58,100 Hier woonden handelaars van Spaanse afkomst... 244 00:15:58,166 --> 00:16:00,300 ...en de rijksambtenaren van het eiland. 245 00:16:00,400 --> 00:16:03,166 Mensen die profiteerden van de suikerhandel. 246 00:16:05,100 --> 00:16:06,800 We hebben twee geschiedenissen in Cuba. 247 00:16:07,033 --> 00:16:09,800 Een van de globale stad, Havana... 248 00:16:10,033 --> 00:16:12,000 ...en een van het territorium eromheen... 249 00:16:13,633 --> 00:16:18,366 ...dat, voorzichtig gezegd, tevreden was een provincie te zijn. 250 00:16:18,433 --> 00:16:21,066 In de geschiedenis van Cuba... 251 00:16:21,133 --> 00:16:26,266 ...gingen revoluties altijd van het oosten naar het westen. 252 00:16:27,533 --> 00:16:30,000 Cuba's slaven keken eerst naar Haïti... 253 00:16:30,066 --> 00:16:31,800 ...en toen naar de VS met hoop... 254 00:16:32,233 --> 00:16:34,166 ...terwijl hun eigenaar met angst keken. 255 00:16:35,100 --> 00:16:37,166 Amerika's voormalige slaven waren nu vrij... 256 00:16:37,233 --> 00:16:39,366 ...en hadden recht op loon voor hun werk. 257 00:16:40,066 --> 00:16:42,166 Maar hun conditie verbeterde zich nauwelijks. 258 00:16:42,533 --> 00:16:45,466 Eigenaren van slaven in Cuba zaten in de problemen. 259 00:16:46,233 --> 00:16:50,466 Het is een historische wending van het lot. 260 00:16:50,533 --> 00:16:52,700 Eeuwenlang waren de plantage-eigenaren... 261 00:16:52,766 --> 00:16:57,733 ...en de suikerindustrie-aristocraten bang voor een slavenopstand. 262 00:16:57,800 --> 00:16:59,400 Maar, ironisch genoeg... 263 00:17:01,100 --> 00:17:03,733 ...kwam de eerste opstand niet van de slaven zelf. 264 00:17:03,800 --> 00:17:05,800 Het was een groep blanke... 265 00:17:06,033 --> 00:17:09,566 ...creoolse plantage-eigenaren uit Oost-Cuba... 266 00:17:09,633 --> 00:17:14,033 ...die zorgen voor de oorlog in 1868. 267 00:17:15,166 --> 00:17:16,766 Verklaarde Cuba onafhankelijk in 1868 268 00:17:17,000 --> 00:17:20,700 Cuba's strijd voor vrijheid wordt geasso- cieerd met Carlos Manuel de Céspedes. 269 00:17:20,766 --> 00:17:24,099 Hij was de eigenaar van een kleine suikerplantage in Oost-Cuba... 270 00:17:24,400 --> 00:17:27,366 ...maar plukte weinig vruchten van de Cubaanse suikerwinsten. 271 00:17:27,433 --> 00:17:30,166 Volgens Céspedes kwam dat door... 272 00:17:30,233 --> 00:17:33,266 ...Spanjes excessieve belastingen en douanekosten. 273 00:17:33,533 --> 00:17:35,733 Op 10 oktober 1868... 274 00:17:35,800 --> 00:17:38,666 ...verzocht hij alle Cubanen om tegen Spanje te rebelleren... 275 00:17:39,233 --> 00:17:41,733 ...en verklaarde het eiland tot een onafhankelijk land. 276 00:17:42,566 --> 00:17:45,333 De volgende dag bevrijdde hij al z'n slaven. 277 00:17:46,266 --> 00:17:50,133 Hij dacht: als ik al m'n slaven bevrijd, heb ik m'n eigen leger. 278 00:17:50,200 --> 00:17:52,066 FRANSE POLITICOLOOG 279 00:17:52,133 --> 00:17:53,766 Het is misschien een beetje wrang... 280 00:17:54,000 --> 00:17:58,500 ...maar dat is volgens mij gebeurd. 281 00:17:59,300 --> 00:18:04,333 In 1868, bestond het leger van Spanje uit 7000 soldaten... 282 00:18:04,400 --> 00:18:07,233 ...en aangevuld door 30.000 Cubaanse vrijwilligers. 283 00:18:08,100 --> 00:18:12,233 Tegenover hen stond Céspedes, z'n bondgenoten en hun vrije slaven. 284 00:18:12,666 --> 00:18:17,166 Twaalfduizend man, waarvan de meesten geen militaire ervaring hadden. 285 00:18:17,300 --> 00:18:20,400 Het was een guerrillaoorlog. 286 00:18:20,466 --> 00:18:23,600 De Cubanen hadden beweeglijke troepen... 287 00:18:23,666 --> 00:18:26,666 ...maar ze waren vaak slecht uitgerust. 288 00:18:26,733 --> 00:18:32,266 Sommigen hadden misschien een geweer, maar de meesten hadden een machete. 289 00:18:33,333 --> 00:18:35,766 Een eeuw na Cuba's onafhankelijkheidsoorlog... 290 00:18:36,000 --> 00:18:39,400 ...kreeg Cuba's voornaamste wapen een filmisch monument. 291 00:18:39,466 --> 00:18:42,300 De film La Primera Carga al Machete... 292 00:18:42,433 --> 00:18:46,066 ...die laat zien hoe het gereedschap van de slaven veranderde in een wapen. 293 00:18:46,133 --> 00:18:48,033 CUBAANSE FILM, 1969 294 00:18:48,100 --> 00:18:50,066 De machete? Nou… 295 00:18:50,133 --> 00:18:53,600 Ik weet dat we een wapen hebben en we kunnen het gebruiken. 296 00:18:53,666 --> 00:18:56,733 En de Spanjaarden waren er bang voor als de dood. 297 00:18:56,800 --> 00:19:00,166 We zullen gauw klaar zijn met deze belachelijke, criminele opstand... 298 00:19:00,233 --> 00:19:02,666 ...waar wat plattelanders gedwongen deel van uitmaken. 299 00:19:03,333 --> 00:19:04,700 Spanje stuurde versterking. 300 00:19:06,300 --> 00:19:08,733 Drieëndertigduizend aanvullende soldaten. 301 00:19:10,566 --> 00:19:12,066 Tegen alle verwachtingen in... 302 00:19:12,133 --> 00:19:15,166 ...namen de opstandelingen het grootste deel van Oost-Cuba over... 303 00:19:15,233 --> 00:19:16,566 ...binnen een paar maanden. 304 00:19:50,800 --> 00:19:52,366 De Spanjaarden vochten terug... 305 00:19:52,433 --> 00:19:56,100 ...door enorm veel Cubaanse hulptroepen te rekruteren. 306 00:19:56,533 --> 00:20:00,333 En zo werd de opstand van Céspedes een burgeroorlog... 307 00:20:01,000 --> 00:20:04,066 ...waarin Cubanen tegen elkaar vechten om de toekomst van hun land. 308 00:20:06,200 --> 00:20:11,633 De Spanjaarden wisten hoe oorlog in Europa verliep... 309 00:20:11,700 --> 00:20:13,533 CUBAANSE HISTORICUS 310 00:20:13,600 --> 00:20:17,600 ...en namen deze strategieën mee. 311 00:20:17,666 --> 00:20:21,766 Ze zagen Cuba... 312 00:20:22,000 --> 00:20:24,166 ...de lange, smalle vorm... 313 00:20:24,233 --> 00:20:26,466 ...en kregen het idee het eiland op te splitsen.. 314 00:20:27,266 --> 00:20:31,633 Het Spaanse leger construeerde een systeem van loopgraven en uitkijktorens in Cuba. 315 00:20:32,666 --> 00:20:37,333 Ze wilden het eiland splitsen en de oorlog tot het oostelijke gedeelte te beperken. 316 00:20:38,433 --> 00:20:42,500 Het rijke westen en de hoofdstad, Havana, zou beschermd blijven. 317 00:20:45,233 --> 00:20:48,233 Deze verdedigingslinie hield de opstandelingen niet tegen. 318 00:20:48,566 --> 00:20:51,133 Ze braken er keer op keer doorheen... 319 00:20:51,733 --> 00:20:55,500 ...staken de suikerriet velden in brand, en doodden de Spaanse collaborateurs. 320 00:20:59,466 --> 00:21:02,600 Maar verschrikking bracht meer verschrikking. 321 00:21:04,400 --> 00:21:08,633 Kort daarna executeerden de Spanjaarden de gevangen opstandelingen ter plekke... 322 00:21:09,333 --> 00:21:10,466 ...en zonder verhoor. 323 00:21:11,700 --> 00:21:14,700 Op 27 februari 1874... 324 00:21:15,000 --> 00:21:18,666 ...werd Carlos Manuel de Céspedes vermoord door een Spaanse kogel. 325 00:21:19,700 --> 00:21:22,733 Zonder hun leider viel het leger van opstandelingen uit elkaar... 326 00:21:22,800 --> 00:21:25,600 ...tot een grote hoeveelheid van kleinere guerrillatroepen. 327 00:21:27,133 --> 00:21:31,666 Ze konden de oorlog niet meer winnen, maar de Spanjaarden ook niet. 328 00:21:31,733 --> 00:21:35,366 Van een militair perspectief kunnen zulke oorlogen niet gewonnen worden. 329 00:21:35,433 --> 00:21:38,433 Daar zijn politici en deskundige onderhandelingen voor nodig... 330 00:21:38,500 --> 00:21:43,066 ...en dat gebeurde na tien jaar oorlog... 331 00:21:43,133 --> 00:21:46,500 ...wat leidde tot een vredesakkoord in 1878. 332 00:21:46,566 --> 00:21:51,300 Er stierven 100.000 man en we verloren de oorlog, maar het land veranderde. 333 00:21:52,766 --> 00:21:54,500 Cuba bleef een kolonie van Spanje... 334 00:21:54,566 --> 00:21:58,566 ...maar er waren grote hervormingen. 335 00:21:58,633 --> 00:22:01,800 Er kwam vrijheid van meningsuiting... 336 00:22:02,033 --> 00:22:05,700 ...en politieke partijen werden zelfs toegestaan. 337 00:22:05,766 --> 00:22:07,366 Alsnog bleef Cuba een kolonie. 338 00:22:08,033 --> 00:22:11,000 Maar de Spaanse hervormingen waren halfslachtig. 339 00:22:11,200 --> 00:22:15,066 Alleen slaven die konden bewijzen dat ze in de oorlog hadden gevochten, waren vrij. 340 00:22:15,133 --> 00:22:19,533 De volledige afschaffing van slavernij liet nog acht jaar op zich wachten. 341 00:22:20,733 --> 00:22:24,133 Tijdens deze periode werden er geen nieuwe slaven naar Cuba gebracht. 342 00:22:24,733 --> 00:22:27,100 Maar ze werden ook niet vrijgelaten. 343 00:22:27,166 --> 00:22:31,766 De afschaffing van slavernij was een geleidelijk proces... 344 00:22:32,000 --> 00:22:36,366 ...voordat het volledig werd stopgezet in 1886. 345 00:22:38,733 --> 00:22:42,133 Voor veel opstandelingen waren de Spaanse hervormingen ontoereikend. 346 00:22:42,466 --> 00:22:46,033 Duizenden gingen in ballingschap, de meesten gingen naar de VS. 347 00:22:46,466 --> 00:22:48,666 Waaronder een jonge journalist en dichter. 348 00:22:49,200 --> 00:22:50,133 Tijdens de oorlog... 349 00:22:50,200 --> 00:22:53,533 ...werd hij door gearresteerd en veroordeeld tot zware arbeid. 350 00:22:55,000 --> 00:22:57,000 Hij heette José Martí. 351 00:22:59,166 --> 00:23:02,666 er is geen man zonder thuisland, of thuisland zonder vrijheid 352 00:23:02,733 --> 00:23:06,466 José Martí besloot Cuba te verlaten... 353 00:23:06,533 --> 00:23:08,700 ...naar aanleiding van de politieke situatie. 354 00:23:08,766 --> 00:23:10,666 Hij vestigde zich in de VS... 355 00:23:10,733 --> 00:23:13,533 ...en besefte dat de meerderheid van Cubaanse ballingen... 356 00:23:14,366 --> 00:23:17,233 ...openlijk spraken over... 357 00:23:17,300 --> 00:23:21,266 ...opnieuw oorlog voeren... 358 00:23:21,333 --> 00:23:24,066 ...om hun thuisland te bevrijden. 359 00:23:24,133 --> 00:23:28,266 José Martí was net Fidel Castro... 360 00:23:28,333 --> 00:23:30,000 ...maar dan 100 jaar eerder. 361 00:23:31,000 --> 00:23:32,233 Cuba's nationale held 362 00:23:32,300 --> 00:23:35,200 Hij was een jongeman van een gewone familie... 363 00:23:35,266 --> 00:23:40,000 ...die ervan overtuigd was dat de Spanjaarden niet meer in Cuba hoorden. 364 00:23:40,066 --> 00:23:42,333 Hij stond bekend als El Maestro. 365 00:23:42,400 --> 00:23:46,466 Hij leerde veel Afro-Cubaanse bannelingen... 366 00:23:46,533 --> 00:23:50,666 ...hoe te lezen en schrijven. 367 00:23:51,333 --> 00:23:54,466 Tegelijkertijd... 368 00:23:54,533 --> 00:23:59,100 ...was hij een van de belangrijkste Spaanse schrijvers uit de 19e eeuw... 369 00:23:59,166 --> 00:24:01,633 ...en een vernieuwer van Spaanse poëzie. 370 00:24:01,700 --> 00:24:05,733 Top op heden is José Martí's poëzie over heel de wereld bekend... 371 00:24:05,800 --> 00:24:08,000 ...ook al beseffen veel mensen het niet. 372 00:24:08,066 --> 00:24:11,700 In 1929, componeerde Cubaanse zanger, José Fernandez Díaz... 373 00:24:11,766 --> 00:24:16,433 ....een lied van een deel van José Martí's werk. Het lied heet: 374 00:24:26,733 --> 00:24:28,500 Lang voor 'Guantanamera'... 375 00:24:28,566 --> 00:24:31,266 ...stond José Martí al bekend om z'n poëzie... 376 00:24:31,333 --> 00:24:33,766 ...terwijl hij in ballingschap in de VS woonde. 377 00:24:34,433 --> 00:24:37,633 Veel van z'n werk richtte zich op Cuba's strijd voor vrijheid... 378 00:24:37,700 --> 00:24:40,200 ...die hij persoonlijk en genadeloos had doorleefd. 379 00:24:41,566 --> 00:24:44,566 Tijdens de oorlog werd Martí gearresteerd door de Spanjaarden... 380 00:24:44,700 --> 00:24:46,433 ...en tot zware arbeid veroordeeld. 381 00:24:46,500 --> 00:24:48,633 Als dichter gebruikte hij z'n ervaringen... 382 00:24:48,700 --> 00:24:51,000 ...om Cuba's droom van vrijheid te bevorderen. 383 00:24:51,100 --> 00:24:55,100 In de naam van deze droom, wilde hij de Cubanen in ballingschap samenbrengen. 384 00:24:56,733 --> 00:24:59,233 Hij was de leider die... 385 00:24:59,300 --> 00:25:03,166 ...partijruzies tussen de Cubaanse opstandelingen samenbracht. 386 00:25:03,233 --> 00:25:06,000 Maceo, Máximo Gómez en anderen... 387 00:25:06,066 --> 00:25:08,633 ...en bracht ze bijeen om een bondgenootschap te sluiten. 388 00:25:08,700 --> 00:25:11,166 CUBAANSE HELDEN EN HUN VLAG 389 00:25:11,233 --> 00:25:14,400 Terwijl ze in ballingschap waren, planden José Martí's generaals... 390 00:25:14,466 --> 00:25:16,633 ...de oorlog voor de bevrijding van hun land. 391 00:25:17,400 --> 00:25:18,666 Het doel was simpel: 392 00:25:18,733 --> 00:25:22,166 Om Cuba voor eens en altijd te bevrijden van Spaanse bezetting. 393 00:25:23,000 --> 00:25:27,000 Om dit te bereiken, kregen ze het geld bij elkaar van Cubaanse ballingen in Miami... 394 00:25:27,200 --> 00:25:30,400 ...en kochten ze wapens die ze stiekem naar het eiland vervoerden. 395 00:25:31,233 --> 00:25:33,733 Op 11 april 1895... 396 00:25:33,800 --> 00:25:37,800 ...gingen Martí en de andere bevelhebbers naar Oost-Cuba... 397 00:25:38,033 --> 00:25:41,266 ...waar ze veel oud-soldaten van Cuba's oorlog tegen Spanje ontmoetten. 398 00:25:42,100 --> 00:25:45,233 Al gauw werd duidelijk dat Martí, een dichter... 399 00:25:45,300 --> 00:25:48,266 ...niet paste tussen deze militairen. 400 00:25:48,366 --> 00:25:51,100 Hij was waarschijnlijk een emotionele man. 401 00:25:51,166 --> 00:25:53,600 Maar, nog belangrijker, hij was geen soldaat. 402 00:25:55,233 --> 00:25:58,166 Hij kon goed de oorlog voorbereiden... 403 00:25:58,233 --> 00:26:03,100 ...als het ging om communiceren en het overhalen van oude oorlogshelden... 404 00:26:03,166 --> 00:26:06,100 ...en zeggen: 'Sluit je weer bij ons aan.' 405 00:26:06,166 --> 00:26:09,733 Maar toen het erop aankwam dat hij zich moest bewijzen als leider... 406 00:26:09,800 --> 00:26:10,666 ...ging het niet. 407 00:26:10,733 --> 00:26:16,233 Historici zijn het erover eens dat Martí waarschijnlijk naar de dood verlangde. 408 00:26:18,766 --> 00:26:21,466 Toen hij vooruit galoppeerde op z'n witte paard... 409 00:26:21,533 --> 00:26:25,466 ...tijdens de slag bij Dos Rios, was het in principe zelfmoord. 410 00:26:26,600 --> 00:26:31,133 Op 19 mei 1895, tijdens het eerste gevecht van de oorlog... 411 00:26:31,466 --> 00:26:35,033 ...stormde José Martí vooruit tussen de Cubaanse en Spaanse linies. 412 00:26:35,366 --> 00:26:37,566 Een Spaanse kogel raakte z'n borst. 413 00:26:37,633 --> 00:26:41,533 Hij stierf zonder dat hij z'n droom zag uitkomen. 414 00:26:44,266 --> 00:26:49,100 Ik denk dat hij stierf zoals hij wilde. 415 00:26:49,166 --> 00:26:50,400 CUBAANSE SCHRIJVER 416 00:26:50,466 --> 00:26:52,766 Martí wilde leven, zeker weten... 417 00:26:53,000 --> 00:26:55,500 ...maar hij stierf zoals hij wilde, op het slagveld. 418 00:26:55,566 --> 00:26:59,800 Het was het best mogelijke einde voor hem. 419 00:27:00,033 --> 00:27:03,100 Martí werd 42 jaar. 420 00:27:03,166 --> 00:27:04,566 CUBAANSE SOCIOLOOG 421 00:27:04,633 --> 00:27:08,166 Maar hij liet een uitzonderlijke nalatenschap achter... 422 00:27:08,233 --> 00:27:12,566 ...als politicus, journalist en schrijver. 423 00:27:12,633 --> 00:27:13,766 Z'n grootste prestatie... 424 00:27:14,000 --> 00:27:18,066 ...was dat hij vorm had gegeven aan Cuba's verlangen naar vrijheid. 425 00:27:18,133 --> 00:27:22,466 De overgebleven Cubaanse generaals maakten van hem een martelaar. 426 00:27:22,700 --> 00:27:26,666 Ze gebruikten zijn heldhaftige voorbeeld, evenals terreur en intimidatie... 427 00:27:26,733 --> 00:27:29,066 ...om nieuwe soldaten in Cuba te werven. 428 00:27:29,533 --> 00:27:31,433 Hun tactieken werkten. 429 00:27:31,800 --> 00:27:36,400 Veel Cubanen, vooral uit het platteland, meldden zich aan om te vechten. 430 00:27:36,466 --> 00:27:38,466 We moeten niet vergeten dat de revolutie... 431 00:27:38,533 --> 00:27:41,166 ...en de onafhankelijkheidsoorlogen niet populair waren. 432 00:27:41,233 --> 00:27:42,700 DUITSE VERSLAGGEVER 433 00:27:42,766 --> 00:27:46,333 Het ontstond niet bij het gewone volk, maar bij de intellectuele elites. 434 00:27:46,400 --> 00:27:49,000 Vergeet niet dat ze door José Martí werden geleid... 435 00:27:49,066 --> 00:27:51,300 ...en door talrijke generaals uit de hogere stand. 436 00:27:51,366 --> 00:27:54,433 Ze verzamelden hun troepen... 437 00:27:54,500 --> 00:27:57,666 ...en werden natuurlijk door de Cubaanse bevolking ondersteund. 438 00:27:58,300 --> 00:28:01,633 Het Spaanse leger werd keer op keer verslagen. 439 00:28:01,700 --> 00:28:04,233 De Cubaanse opstandelingen... 440 00:28:04,300 --> 00:28:07,566 ...wisten opnieuw grote delen van Oost-Cuba te veroveren. 441 00:28:08,533 --> 00:28:10,333 Om deze overwinningen tegen te gaan... 442 00:28:10,400 --> 00:28:14,566 ...besefte de Spaanse regering dat nieuw leiderschap nodig was in Cuba. 443 00:28:14,800 --> 00:28:19,500 Ze stuurden hun wreedste generaal om koste wat kost de oorlog te winnen. 444 00:28:19,700 --> 00:28:22,000 Hij heette Valeriano Weyler. 445 00:28:23,100 --> 00:28:28,133 Weyler gebruikte de aanpak van uitroeiing. 446 00:28:28,200 --> 00:28:30,766 Hij ontwierp het zogenoemde... 447 00:28:31,000 --> 00:28:34,366 ...reconcentrados- beleid. 448 00:28:36,333 --> 00:28:39,066 Dit betekende gedwongen een nieuwe vestiging... 449 00:28:39,133 --> 00:28:42,600 ...van de plattelandsbevolking in de dorpen. 450 00:28:46,533 --> 00:28:49,800 Weyler's reconcentrados- beleid was ontworpen om de revolutionairen... 451 00:28:50,033 --> 00:28:52,766 ...uit hun landelijke omgeving te drijven. 452 00:28:55,200 --> 00:28:58,033 Grote delen van Cuba waren ontvolkt. 453 00:28:59,400 --> 00:29:02,400 De landelijke bevolking werd gedwongen hun huizen te verlaten... 454 00:29:02,600 --> 00:29:06,000 ...en naar overvolle dorpen en steden te verhuizen. 455 00:29:06,600 --> 00:29:09,466 Degenen die weerstand boden werden onmiddellijk geëxecuteerd. 456 00:29:11,133 --> 00:29:14,800 In deze verlaten landelijke gebieden werd alles met de grond gelijk gemaakt... 457 00:29:15,166 --> 00:29:17,033 ...tot aan de laatste bananenboom toe. 458 00:29:17,766 --> 00:29:21,600 En toen Cuba geen ruimte meer had voor vluchtelingen... 459 00:29:22,100 --> 00:29:25,333 ...beval Weyler de aanbouw van concentratiekampen. 460 00:29:25,400 --> 00:29:29,566 Een stroom van vluchtelingen vermengde zich met de opnieuw gevestigden. 461 00:29:29,633 --> 00:29:33,633 Het was een vluchtelingencrisis van ondenkbare proporties. 462 00:29:33,700 --> 00:29:39,200 Tienduizenden burgers stroomden de resterende dorpen en steden in... 463 00:29:39,266 --> 00:29:41,200 ...en hadden zorg nodig. 464 00:29:41,266 --> 00:29:46,500 Het was een gigantische humanitaire ramp. 465 00:29:46,566 --> 00:29:52,066 Stel je voor, 400.000 mensen worden opnieuw gevestigd. 466 00:29:52,133 --> 00:29:58,766 Tussen 155.000 en 170.000 mensen sterven. 467 00:29:59,000 --> 00:30:05,400 Vandaag de dag zouden de Verenigde Naties stemmen voor een interventie. 468 00:30:06,033 --> 00:30:09,533 Een interventie kon alleen gebeuren met behulp van Cuba's machtige buurland... 469 00:30:09,600 --> 00:30:11,133 ...de Verenigde Staten. 470 00:30:11,233 --> 00:30:13,333 Met het oog op de terreur van Spanje... 471 00:30:13,400 --> 00:30:15,766 ...was het de laatste kans voor de opstandelingen. 472 00:30:16,000 --> 00:30:18,000 Om een interventie te bewerkstelligen... 473 00:30:18,066 --> 00:30:20,200 ...keerden ze zich tot een nieuwe bondgenoot... 474 00:30:20,266 --> 00:30:21,733 De Amerikaanse sensatiepers. 475 00:30:22,333 --> 00:30:26,366 Cubanen smokkelden foto's en verslagen van gruweldaden naar de VS... 476 00:30:26,433 --> 00:30:30,700 ...en gaven ze aan kranten toebehorend aan persmagnaten Joseph Pulitzer... 477 00:30:31,300 --> 00:30:32,766 ...en William Randolph Hearst. 478 00:30:35,400 --> 00:30:38,600 Dit is een van de eerste moderne informatie-oorlogen. 479 00:30:38,666 --> 00:30:39,666 DE SLACHTER VAN CUBA 480 00:30:40,233 --> 00:30:42,566 De Cubaanse revolutionaire organisaties in de VS... 481 00:30:42,633 --> 00:30:48,466 ...probeerden mensen bewust te maken van de oorlog... 482 00:30:48,533 --> 00:30:51,466 ...en de pers informatie te geven. 483 00:30:51,533 --> 00:30:55,466 Natuurlijk werd de aandacht gelegd op de gruweldaden van de Spanjaarden... 484 00:30:55,533 --> 00:31:00,266 ...en op de grote overwinningen van de revolutionairen. 485 00:31:00,333 --> 00:31:02,466 In deze propaganda strijd... 486 00:31:02,533 --> 00:31:06,500 ...hadden de revolutionairen overduidelijk de overhand. 487 00:31:06,566 --> 00:31:10,333 Veel kranten in de VS waren tegen de Spaanse beheersing van Cuba... 488 00:31:10,400 --> 00:31:12,800 AUTEUR 489 00:31:13,033 --> 00:31:18,100 ...en begon de stemming van Amerikanen te versnellen... 490 00:31:18,166 --> 00:31:20,600 ...en de stemming van de Amerikanen voor te bereiden... 491 00:31:20,666 --> 00:31:22,066 ...op militaire interventie. 492 00:31:22,700 --> 00:31:26,566 William McKinley, de president van de VS, werd door de pers onder druk gezet. 493 00:31:26,733 --> 00:31:29,766 Veel Amerikanen schreeuwden om een interventie in Cuba... 494 00:31:30,100 --> 00:31:33,200 ...maar McKinley wilde zijn land niet in de oorlog betrekken... 495 00:31:33,266 --> 00:31:36,000 In plaats daarvan gaf hij Spanje een ultimatum: 496 00:31:36,066 --> 00:31:37,333 Geef de vrijheid aan Cuba... 497 00:31:37,400 --> 00:31:40,733 ...of de VS zal moderne wapens verkopen aan de opstandelingen. 498 00:31:43,800 --> 00:31:46,300 Als machtsvertoon beval McKinley een... 499 00:31:46,366 --> 00:31:50,700 ...van de modernste marinevaartuigen van de VS naar Havana, in januari 1898. 500 00:31:52,433 --> 00:31:55,100 De U.S.S. Maine was nog maar drie jaar oud... 501 00:31:55,266 --> 00:32:00,033 ...en haar ontzagwekkende kanonnen van 25 cm konden 18.000 meter ver schieten. 502 00:32:04,766 --> 00:32:09,200 De officiële missie was om de Amerikaanse gebieden in Cuba te beschermen. 503 00:32:10,066 --> 00:32:15,100 De hoofd-diplomaat van de VS in Cuba drong er in 1896 al op aan... 504 00:32:15,166 --> 00:32:17,233 ...dat er een vloot in de buurt moest zijn... 505 00:32:19,133 --> 00:32:24,300 ...om de Amerikaanse bezittingen en burgers te beschermen in een noodgeval. 506 00:32:27,633 --> 00:32:32,066 De Spaanse overheid was bereid om aan president McKinley's eisen te voldoen. 507 00:32:35,566 --> 00:32:38,133 Maar het opstellen van de U.S.S. Maine... 508 00:32:38,200 --> 00:32:42,500 ...werd door de Spaanse sensatiepers als een agressieve daad aan de kaak gesteld. 509 00:32:50,233 --> 00:32:54,533 Vanwege de nabijheid had men een beleefd- heidsbezoek kunnen verwachten... 510 00:32:54,600 --> 00:32:57,533 ...of een verkenningsmissie. 511 00:32:57,600 --> 00:33:00,466 Niets vijandelijks. 512 00:33:01,433 --> 00:33:06,366 Het is 21.40 uur, op de avond van 15 februari 1898. 513 00:33:07,133 --> 00:33:09,766 De U.S.S. Maine legt aan in de haven van Havana. 514 00:33:10,566 --> 00:33:15,500 De meerderheid van de 355 Amerikaanse soldaten en officieren ligt te slapen... 515 00:33:15,566 --> 00:33:17,533 ...wanneer iets ondenkbaars gebeurt. 516 00:33:23,100 --> 00:33:24,333 Zonder enige waarschuwing... 517 00:33:24,400 --> 00:33:27,266 ...scheurt een enorme explosie het schip doormidden. 518 00:33:27,533 --> 00:33:31,400 Het duurt uren voordat de volle omvang van de catastrofe bekend is. 519 00:33:32,300 --> 00:33:34,066 Het dodencijfer is afschuwelijk. 520 00:33:34,533 --> 00:33:39,633 Tweehonderdeenenzestig van de 355 mannen aan boord sneuvelen. 521 00:33:42,233 --> 00:33:46,266 Een onderzoek naar de oorzaak van de ontploffing begint direct. 522 00:33:49,700 --> 00:33:51,233 Er zijn meerdere perspectieven. 523 00:33:51,300 --> 00:33:54,533 Het perspectief van Castro is dat de VS het zelf opblies... 524 00:33:54,766 --> 00:33:57,433 ...om een interventie te rechtvaardigen. 525 00:33:58,500 --> 00:34:02,766 Sommige mensen zeggen dat de Cubanen die tegen Spanje aan het vechten waren... 526 00:34:03,000 --> 00:34:06,300 ...het misschien opbliezen om een interventie te bewerkstelligen. 527 00:34:06,366 --> 00:34:09,000 Naar mijn mening was het een provocatie. 528 00:34:09,066 --> 00:34:11,666 De VS had een excuus nodig om zich te mengen in Cuba... 529 00:34:14,066 --> 00:34:16,600 ...en dit excuus was de Maine. 530 00:34:16,666 --> 00:34:22,266 Het lijkt mij logisch dat de oorzaak een technisch defect was... 531 00:34:22,333 --> 00:34:26,333 ...aangezien er gedurende die tijd vergelijkbare zaken waren... 532 00:34:26,400 --> 00:34:31,333 ...van andere vaartuigen die soortgelijke explosies ondervonden. 533 00:34:32,266 --> 00:34:36,033 Een oorlogsschip van de VS ging ten onder. Honderden dode Amerikanen. 534 00:34:36,766 --> 00:34:40,533 Het Amerikaanse volk was buiten zichzelf. Ze eisten gerechtigheid. 535 00:34:40,600 --> 00:34:44,566 Na twee jaar aanhoudende stokerij tot oorlog in de Amerikaanse kranten... 536 00:34:44,633 --> 00:34:47,166 ...vonden ze al gauw een verdachte. 537 00:34:47,233 --> 00:34:49,133 MAINE VERNIETIGD IN DE HAVEN VAN HAVANA 538 00:34:49,199 --> 00:34:51,199 De reactie van de VS was onmiddellijk... 539 00:34:51,266 --> 00:34:54,366 ...dat de Spanjaarden dit hadden gedaan... 540 00:34:54,433 --> 00:34:57,233 BLOEDDORSTIGE SPANJAARDEN 541 00:34:57,300 --> 00:35:00,300 ...en probeerden de VS van het eiland te schoppen... 542 00:35:00,366 --> 00:35:02,433 ...en ze daarom iets moesten doen. 543 00:35:04,633 --> 00:35:08,566 President McKinley gaf aan de publieke druk toe en mobiliseerde het leger.. 544 00:35:09,666 --> 00:35:12,066 Op 21 april 1898... 545 00:35:12,133 --> 00:35:14,266 ...verklaarde Het Congres de oorlog aan Spanje. 546 00:35:14,666 --> 00:35:18,033 Het officiële doel was om Cuba onafhankelijk te maken. 547 00:35:19,400 --> 00:35:24,233 Daarbovenop besloot Het Congres dat Cuba niet bij de VS gevoegd zou worden. 548 00:35:27,066 --> 00:35:30,333 Voor Spanje was de verklaring tot oorlog een ramp. 549 00:35:32,266 --> 00:35:35,733 Cuba werd als deel van Spanje beschouwd. 550 00:35:35,800 --> 00:35:38,766 Dat maakte dit een aanval van buitenlandse macht tegen de natie. 551 00:35:41,233 --> 00:35:45,800 Voor veel Spanjaarden was dit een onaanvaardbare aanval. 552 00:35:46,766 --> 00:35:49,300 Het Spaanse leger in Cuba zou niet toereikend zijn... 553 00:35:49,366 --> 00:35:51,233 ...zonder aanvulling vanuit Europa. 554 00:35:52,100 --> 00:35:54,066 Om deze zwakheid uit te buiten... 555 00:35:54,133 --> 00:35:57,800 ...stelde de Amerikaanse marine snel een zeeblokkade op rondom Cuba. 556 00:35:58,566 --> 00:36:02,066 De marine van Spanje liep in dezelfde val als hun leger. 557 00:36:03,166 --> 00:36:06,266 De schepen lagen in de Port van Santiago... 558 00:36:06,333 --> 00:36:08,633 ...de grootste stad in het oosten van het eiland. 559 00:36:09,133 --> 00:36:12,700 Amerikaanse troepen volgden de blokkade en kwamen terecht in Zuidoost-Cuba... 560 00:36:12,766 --> 00:36:15,166 ...zonder enige weerstand. 561 00:36:15,500 --> 00:36:18,633 Cynici beweerden dat de VS... 562 00:36:18,700 --> 00:36:22,200 ...Cuba zichzelf liet uitputten in een oorlog van drie jaar... 563 00:36:22,266 --> 00:36:28,100 ...tot ze op het laatste moment ingrepen, toen iedereen op was. 564 00:36:28,766 --> 00:36:32,033 In 1898 bestond het gewone Amerikaanse leger uit... 565 00:36:32,100 --> 00:36:34,533 ...slechts 28.000 man. 566 00:36:34,800 --> 00:36:37,400 Veel te weinig om Cuba binnen te vallen. 567 00:36:38,100 --> 00:36:41,366 Om het aantal te versterken kwamen er vrijwilligers bij. 568 00:36:41,733 --> 00:36:44,566 De meest bekende waren de Rough Riders... 569 00:36:44,733 --> 00:36:46,233 Oprichter van de Rough Riders 570 00:36:46,300 --> 00:36:49,766 ...onder het bevel van Theodore Roosevelt, de staatssecretaris van de marine. 571 00:36:50,033 --> 00:36:53,500 Nu bood hij z'n diensten vrijwillig aan voor de Cubaanse bevrijding. 572 00:36:57,100 --> 00:37:01,600 In juni 1898, waren de Rough Riders het thema van een van de eerste films... 573 00:37:01,666 --> 00:37:04,400 ...van baanbrekende filmmaker, Thomas Edison. 574 00:37:04,733 --> 00:37:07,700 Als je een echte man was in de VS... 575 00:37:08,666 --> 00:37:11,233 ...was het hip om je als vrijwilliger aan te melden. 576 00:37:11,300 --> 00:37:16,600 Teddy, die daar niet echt de lichaamsbouw voor had... 577 00:37:16,666 --> 00:37:19,333 ...maar een goede jager was, meldde zich ook aan. 578 00:37:19,400 --> 00:37:22,266 Roosevelt en z'n Rough Riders werden naar Cuba uitgezonden... 579 00:37:22,333 --> 00:37:25,266 ...als deel van de oorlogsinspanningen, nadat de VS... 580 00:37:25,333 --> 00:37:28,400 ...officieel oorlog aan Spanje verklaarde in april 1898. 581 00:37:29,766 --> 00:37:34,066 De Rough Riders kwamen in Cuba aan op 23 juni 1898. 582 00:37:34,400 --> 00:37:38,233 Hun eerste missie was om de vesting in Santiago te veroveren. 583 00:37:39,033 --> 00:37:42,466 Het Spaanse leger nam een sterke positie in buiten de stad. 584 00:37:44,033 --> 00:37:45,466 Met het gevecht in volle gang... 585 00:37:45,533 --> 00:37:48,033 ...beval Theodore Roosevelt de Rough Riders... 586 00:37:48,100 --> 00:37:51,433 ...de bergen buiten Santiago te bestormen. 587 00:37:54,266 --> 00:37:56,633 Er waren enorm veel slachtoffers aan beide kanten... 588 00:37:56,766 --> 00:37:59,266 ...maar uiteindelijk wonnen de Amerikanen. 589 00:38:15,333 --> 00:38:19,333 Het gevecht gaf bekendheid aan Roosevelt en z'n Rough Riders. 590 00:38:19,566 --> 00:38:23,533 Maar hun werkelijke bijdrage aan de overwinning wordt in twijfel getrokken. 591 00:38:26,566 --> 00:38:28,733 AUTEUR 592 00:38:28,800 --> 00:38:33,266 Ik lach omdat er veel propaganda was... 593 00:38:33,333 --> 00:38:36,200 ...in Amerika over de Rough Riders. 594 00:38:36,266 --> 00:38:39,166 Toen de slagvelden werden bestudeerd... 595 00:38:39,233 --> 00:38:44,633 ...moesten zelfs m'n Noord-Amerikaanse collega's toegeven dat... 596 00:38:44,700 --> 00:38:49,500 ...in werkelijkheid, de Rough Riders San Juan Hill niet eens hadden veroverd... 597 00:38:49,566 --> 00:38:54,166 ...het was een andere berg die iets verder weg lag. 598 00:38:54,233 --> 00:38:58,433 De slag bij San Juan was de belangrijkste van de hele oorlog... 599 00:38:58,500 --> 00:39:02,200 ...al was het geen Austerlitz of Waterloo. 600 00:39:02,266 --> 00:39:04,233 Het was een veel kleiner gevecht. 601 00:39:04,300 --> 00:39:11,300 Alsnog was het heel belangrijk voor de Spanjaarden en de Amerikanen... 602 00:39:11,366 --> 00:39:15,533 ...want het was doorslaggevend in de oorlog. 603 00:39:16,200 --> 00:39:18,433 Na de overwinning belegden Amerikaanse troepen... 604 00:39:18,500 --> 00:39:22,266 ...en Cubaanse opstandelingen Santiago. 605 00:39:23,000 --> 00:39:27,233 Dit bedreigde het leger van Spanje en hun laatste kans op overwinning. 606 00:39:28,233 --> 00:39:31,733 De Spaanse vloot lag nog steeds in de haven van Santiago. 607 00:39:32,533 --> 00:39:36,333 De marine van de VS overtrof hen in geschutsterkte en blokkeerde de haven. 608 00:39:36,600 --> 00:39:40,733 Maar de schepen van Spanje, kruisers en torpedoboten, waren moderner. 609 00:39:41,500 --> 00:39:44,500 Naar open zee varen, was hun enige kans. 610 00:39:45,600 --> 00:39:49,200 Op 3 juli 1898, deed de Spaanse vloot... 611 00:39:49,266 --> 00:39:51,533 ...een poging om de haven uit te varen. 612 00:39:54,000 --> 00:39:57,133 Deze kleinere en mobiele Spaanse schepen... 613 00:39:57,200 --> 00:40:01,000 ...werden door hun snelheid geacht de machtige marine te kunnen weerstaan... 614 00:40:02,433 --> 00:40:06,266 ...en een tactisch voordeel te behalen. 615 00:40:06,333 --> 00:40:12,433 Maar het probleem was dat ze te weinig goede kool hadden... 616 00:40:12,500 --> 00:40:17,033 ...waardoor ze hun maximale snelheid niet konden bereiken. 617 00:40:17,100 --> 00:40:20,700 Daarbovenop waren de Spaanse zeemannen niet goed genoeg opgeleid. 618 00:40:21,666 --> 00:40:25,433 De Spaanse vloot beschikte over een pantserkruiser, Vizcaya... 619 00:40:25,500 --> 00:40:27,566 ...hier te zien, in 1898. 620 00:40:27,733 --> 00:40:31,033 Maar de Spaanse vloot stond er slecht voor... 621 00:40:31,233 --> 00:40:33,366 ...juist omdat het zo nieuw was. 622 00:40:33,433 --> 00:40:36,033 Veel geschuttorens waren nog niet klaar. 623 00:40:36,600 --> 00:40:40,400 De kanonnen die konden schieten, raakten wel hun doelwit. 624 00:40:40,466 --> 00:40:45,033 Maar het meeste van de munitie op de Spaanse schepen was zaagsel. 625 00:40:46,600 --> 00:40:50,566 De proef-granaten bleken weinig effectief bij het raken van de Amerikaanse schepen. 626 00:40:52,566 --> 00:40:54,800 De vloot van de VS had geen problemen. 627 00:40:55,700 --> 00:41:00,200 De volledige Spaanse vloot werd vernietigd in een strijd van minder dan twee uur. 628 00:41:01,500 --> 00:41:04,266 Driehonderddrieëntwintig Spaanse zeemannen sneuvelden. 629 00:41:04,366 --> 00:41:07,566 Er werden 1729 mensen gevangengenomen. 630 00:41:08,466 --> 00:41:12,633 Aan de andere kant was één Amerikaanse zeeman gesneuveld en een gewond geraakt. 631 00:41:13,400 --> 00:41:16,366 Van hun vloot beroofd, eindigde de oorlog voor Spanje. 632 00:41:17,233 --> 00:41:22,200 Het was echt een keerpunt in de Spaanse geschiedenis. 633 00:41:22,266 --> 00:41:27,000 Spanje voor 1898, een globaal, koloniaal rijk... 634 00:41:27,066 --> 00:41:33,700 ...en Spanje na 1898, een middelmatig Europees land... 635 00:41:33,766 --> 00:41:37,366 ...aan de zijlijn en onbelangrijk. 636 00:41:38,233 --> 00:41:40,666 Spanje gaf zich over en Cuba triomfeerde. 637 00:41:41,066 --> 00:41:42,300 De Spaanse vlag in Havana... 638 00:41:42,366 --> 00:41:46,700 ...werd voor het laatst neergehaald op 13 augustus 1898. 639 00:41:47,100 --> 00:41:49,533 Maar Cuba's droom van vrijheid kwam nog niet uit. 640 00:41:49,666 --> 00:41:53,033 In plaats van de Spaanse vlag werd niet de Cubaanse... 641 00:41:53,100 --> 00:41:55,000 ...maar de Amerikaanse vlag gehesen. 642 00:41:55,433 --> 00:42:00,266 Eerder een Spaanse kolonie, nu was Cuba een Amerikaanse protectoraat. 643 00:42:01,133 --> 00:42:04,533 Er vonden veel discussies plaats tussen Cubanen... 644 00:42:04,633 --> 00:42:10,666 ...over of de Cubanen op eigen kracht van Spanje hadden kunnen winnen. 645 00:42:11,100 --> 00:42:14,700 Sommigen zeiden dat de VS een doorslaggevende rol speelde... 646 00:42:14,800 --> 00:42:18,000 ...maar de nationalistische historici... 647 00:42:18,066 --> 00:42:20,266 ...en later een aantal marxistische historici... 648 00:42:20,333 --> 00:42:23,233 ...zeiden dat de Cubanen de oorlog zouden hebben gewonnen... 649 00:42:23,300 --> 00:42:28,433 ...en dat de VS er gebruik van maakte om Cuba over te nemen... 650 00:42:28,500 --> 00:42:32,000 ...dus er zijn meerdere interpretaties van wat er is gebeurd. 651 00:42:33,500 --> 00:42:34,533 Zege over Spanje... 652 00:42:34,600 --> 00:42:38,000 ...opende de deuren van het Witte Huis voor Theodore Roosevelt... 653 00:42:38,066 --> 00:42:40,033 ...die president werd in 1901. 654 00:42:41,066 --> 00:42:42,566 Zoals beloofd voor de oorlog... 655 00:42:42,633 --> 00:42:46,066 ...zou Cuba onafhankelijk worden tijdens zijn presidentschap. 656 00:42:46,633 --> 00:42:49,766 Inmiddels hadden Amerikaanse bedrijven de controle genomen... 657 00:42:50,033 --> 00:42:52,200 ...over een groot deel van de Cubaanse economie. 658 00:42:54,100 --> 00:42:59,000 In 1898 was de mening van Cubanen over de Amerikaanse overheid... 659 00:43:00,800 --> 00:43:03,766 ...en het Amerikaanse leger overwegend positief. 660 00:43:04,400 --> 00:43:09,433 Tot 1898 werden de Amerikanen als anti-Spaans gezien. 661 00:43:09,500 --> 00:43:12,333 Het Amerikaanse imago is uitstekend. 662 00:43:12,400 --> 00:43:16,466 Maar vanaf 1898 verandert dit. 663 00:43:16,533 --> 00:43:19,433 Tijdens de militaire bezetting... 664 00:43:21,566 --> 00:43:28,533 ...wordt de reputatie van Amerika enorm aangetast. 665 00:43:28,600 --> 00:43:31,466 Voor Amerikanen was Cuba historisch gezien altijd een land... 666 00:43:31,533 --> 00:43:33,133 FRANS JOURNALIST EN SCHRIJVER 667 00:43:33,200 --> 00:43:36,200 ...dat een aanhangsel was van de VS. 668 00:43:36,266 --> 00:43:38,666 Dus het klopt dat, toen de Spanjaarden vertrokken... 669 00:43:38,766 --> 00:43:43,766 ...ze Cuba eerder als een Amerikaans provincie zagen. 670 00:43:44,000 --> 00:43:49,200 Het was geen kolonie, maar het leek er wel op. 671 00:43:49,266 --> 00:43:52,466 De VS ging van Cuba's bevrijder... 672 00:43:52,533 --> 00:43:54,000 ...naar hun bezetter. 673 00:43:54,200 --> 00:43:57,633 Maar Cubanen wilden zich niet langer onder vreemde heerschappij bevinden... 674 00:43:57,733 --> 00:43:58,700 ...en bovendien... 675 00:43:58,766 --> 00:44:02,400 ...de VS had toch de oorlog aan Spanje verklaard om Cuba te bevrijden? 676 00:44:03,566 --> 00:44:05,766 In ruil voor het terugtrekken van hun troepen... 677 00:44:06,000 --> 00:44:09,466 ...vroeg de overheid van de VS om aanzienlijke garanties. 678 00:44:11,133 --> 00:44:15,266 Ze brachten ook een grondwetsconventie tot stand. 679 00:44:15,400 --> 00:44:19,700 Dus de Cubanen verzamelden zich en begonnen een grondwet te schrijven... 680 00:44:19,800 --> 00:44:21,733 ...voor Cuba in 1901. 681 00:44:22,133 --> 00:44:24,566 Een aantal congresleden... 682 00:44:24,733 --> 00:44:28,500 ...geleid door senator Orville Platt... 683 00:44:28,700 --> 00:44:32,366 ...besloten dat, om Cuba onafhankelijkheid te geven... 684 00:44:32,433 --> 00:44:36,400 ...en de VS terug te trekken, er bepaalde garanties moesten zijn... 685 00:44:36,600 --> 00:44:39,200 ...dat het Amerikaanse gebied beschermd zou worden... 686 00:44:39,266 --> 00:44:42,733 ...en als dat niet gebeurde, zou de VS het recht hebben zich erin te mengen. 687 00:44:44,100 --> 00:44:47,600 Toen de Cubanen dit hoorden, wezen ze het idee direct af. 688 00:44:48,800 --> 00:44:52,366 In het kader van het Platt Amendement zou Cuba geen vrij land zijn. 689 00:44:54,266 --> 00:44:56,133 Maar ze wisten ook dat... 690 00:44:56,333 --> 00:45:00,533 ...als ze Washington niet tegemoet kwamen, de troepen zich niet zouden terugtrekken. 691 00:45:03,466 --> 00:45:06,266 De Cubanen stemden en accepteerden het. 692 00:45:06,400 --> 00:45:07,733 Veel van hen protesteerde... 693 00:45:07,800 --> 00:45:11,133 ...maar ze accepteerden het als een manier om de oorlog... 694 00:45:11,200 --> 00:45:13,333 ...en de bezetting van de VS te beëindigen. 695 00:45:14,800 --> 00:45:17,800 Het Platt Amendement machtigde de VS ook... 696 00:45:18,033 --> 00:45:20,300 ...om militaire basissen op te richten in Cuba. 697 00:45:20,800 --> 00:45:24,466 Naast andere locaties, kozen de Amerikanen Guantanamo Bay... 698 00:45:24,533 --> 00:45:27,066 ...in het verre zuidoosten van het eiland. 699 00:45:27,400 --> 00:45:32,466 De baai heeft een natuurlijke, diepe haven dat ideaal is voor grote oorlogsschepen. 700 00:45:33,400 --> 00:45:37,066 Cuba moest territorium overdragen, zoals de basis bij Guantanamo. 701 00:45:38,600 --> 00:45:41,666 Zo vormde de VS... 702 00:45:42,366 --> 00:45:44,400 ...hun controle over Cuba. 703 00:45:44,466 --> 00:45:47,000 Vanaf de 18e eeuw... 704 00:45:47,066 --> 00:45:51,400 ...toonden alle wereldmachten interesse. 705 00:45:51,466 --> 00:45:55,500 Hiervandaan was het mogelijk controle te hebben over de Caraïben... 706 00:45:55,566 --> 00:45:58,733 ...en daarmee toegang tot Noord- en Zuid-Amerika. 707 00:45:58,800 --> 00:46:03,000 Ze waren in Guantanamo geïnteresseerd. 708 00:46:04,100 --> 00:46:05,766 Bij Guantanamo... 709 00:46:06,000 --> 00:46:09,200 ...bouwde de Amerikaans marine de grootste marinebasis buiten de VS. 710 00:46:09,566 --> 00:46:13,400 Tegelijkertijd begonnen ze de bouw van het Panamakanaal... 711 00:46:13,466 --> 00:46:16,033 ...die de Atlantische en de Stille Oceanen verbond. 712 00:46:16,366 --> 00:46:18,600 Vanuit Guantanamo kon de Amerikaanse marine... 713 00:46:18,666 --> 00:46:21,066 ...alle scheepvaart in de Caraïben controleren. 714 00:46:23,000 --> 00:46:26,400 Een van de belangen van de VS was om het Panamakanaal te beschermen... 715 00:46:26,533 --> 00:46:29,666 ...die rond die tijd gebouwd werd. 716 00:46:30,200 --> 00:46:33,733 Dus om daar marinebasissen te hebben... 717 00:46:34,333 --> 00:46:37,133 ...zou de ingang naar het Panamakanaal beschermen... 718 00:46:37,200 --> 00:46:40,500 ...en de Caraïben, dus dat was een strategisch belang... 719 00:46:40,566 --> 00:46:41,466 ...van de VS. 720 00:46:42,000 --> 00:46:44,066 De VS huurt de Guantanamo Bay-basis... 721 00:46:44,133 --> 00:46:46,700 ...van Cuba tot in de eeuwigheid sinds 1903... 722 00:46:46,766 --> 00:46:50,000 ...voor een jaarlijkse huur van 4085 dollar. 723 00:46:50,166 --> 00:46:51,566 De basis is gigantisch... 724 00:46:51,633 --> 00:46:55,033 ...en beschikt over veel voorzieningen voor de Amerikaanse zeemannen... 725 00:46:55,133 --> 00:46:56,766 ...zoals de enige McDonald's in Cuba. 726 00:46:57,433 --> 00:47:02,100 Internationaal gezien werd Guantanamo bekend om zijn interneringskampen... 727 00:47:02,166 --> 00:47:05,000 ...en de schendingen van mensenrechten die hier plaatsvinden. 728 00:47:05,133 --> 00:47:06,733 De kwestie van Guantanamo was toen... 729 00:47:06,800 --> 00:47:10,800 ...en is nog steeds, een vlampunt van spanning tussen de VS en Cuba. 730 00:47:11,033 --> 00:47:12,733 Republiek van Cuba Vrij land van Amerika 731 00:47:12,800 --> 00:47:15,033 Hier zijn gewapende Amerikanen... 732 00:47:15,100 --> 00:47:18,400 ...dat zijn mensen die hun soevereiniteit handhaafden... 733 00:47:18,466 --> 00:47:22,133 ...op Cubaans gebied. 734 00:47:22,200 --> 00:47:25,400 Er zijn ook andere Amerikanen, in de suikerfabrieken... 735 00:47:25,466 --> 00:47:27,533 ...en zakenmannen. Maar dat is niet hetzelfde. 736 00:47:27,600 --> 00:47:32,466 Dat is zakendoen. Guantanamo Bay botste met de Cubaanse soevereiniteit. 737 00:47:33,366 --> 00:47:35,600 In 1901 had president Theodore Roosevelt... 738 00:47:35,666 --> 00:47:37,666 ...verkiezingen op Cuba goedgekeurd. 739 00:47:38,600 --> 00:47:40,666 Op 31 december 1901... 740 00:47:40,733 --> 00:47:44,066 ...mochten Cubanen voor het eerst op hun president stemmen. 741 00:47:44,666 --> 00:47:46,666 Maar als teken van protest tegen de VS... 742 00:47:46,733 --> 00:47:49,433 ...trok de meest veelbelovende kandidaat, een generaal... 743 00:47:49,533 --> 00:47:52,333 ...van de onafhankelijkheidsoorlog, z'n kandidaatschap in. 744 00:47:52,400 --> 00:47:55,633 De enige overgebleven kandidaat was Tomás Estrada Palma... 745 00:47:55,700 --> 00:47:58,433 ...een Cubaanse die in ballingschap in de VS woonde. 746 00:47:58,600 --> 00:48:01,566 Hij had het meest van z'n leven... 747 00:48:01,633 --> 00:48:05,666 ...in de VS gewoond. Hij was een leraar in Philadelphia... 748 00:48:06,333 --> 00:48:08,466 ...en nam niet actief deel aan de oorlog. 749 00:48:09,033 --> 00:48:12,566 Zonder tegenstander was Estrada Palma's overwinning onvermijdelijk. 750 00:48:12,766 --> 00:48:15,266 Bijna driekwart van alle Cubanen stemden op hem... 751 00:48:15,366 --> 00:48:17,500 ...en de andere stemmen waren leeg of ongeldig. 752 00:48:18,266 --> 00:48:20,200 Via z'n militaire bevelhebber in Cuba... 753 00:48:20,266 --> 00:48:22,566 ...stuurde president Roosevelt z'n gelukwensen. 754 00:48:24,133 --> 00:48:28,266 Tomás Estrada Palma was de eerste president van Cuba. 755 00:48:28,333 --> 00:48:32,533 Hij was niet door de VS tot president aangewezen. 756 00:48:32,600 --> 00:48:37,400 Hij werd democratisch gekozen. 757 00:48:37,466 --> 00:48:39,000 Maar één ding is duidelijk. 758 00:48:39,066 --> 00:48:42,800 Hij was de president, maar in het kader van het Platt Amendement. 759 00:48:43,766 --> 00:48:46,166 Onder het bewind van Estrada en z'n opvolgers... 760 00:48:46,233 --> 00:48:48,800 ...bleef Cuba voornamelijk onder Amerikaans gezag. 761 00:48:51,100 --> 00:48:53,466 Ter ere van de U.S.S. Maine- slachtoffers... 762 00:48:53,800 --> 00:48:56,533 ...werd een monument in het centrum van Havana opgericht. 763 00:48:57,700 --> 00:49:00,133 Een Amerikaanse arend om over Cuba te waken. 764 00:49:02,433 --> 00:49:05,066 Cuba was nooit echt onafhankelijk... 765 00:49:05,133 --> 00:49:08,233 ...los van een korte periode na de onafhankelijkheidsoorlog. 766 00:49:10,033 --> 00:49:15,466 Al gauw greep de VS in en nam Cuba over. 767 00:49:15,533 --> 00:49:17,666 We rezen op van het Spaanse koloniale bewind... 768 00:49:19,233 --> 00:49:24,366 ...om direct terug te vallen in het Amerikaans semi-koloniale bewind. 769 00:49:24,433 --> 00:49:28,633 Cuba heeft altijd al gevochten... 770 00:49:28,700 --> 00:49:33,233 ...voor zijn waardigheid en onafhankelijkheid. 771 00:49:33,300 --> 00:49:37,233 In 1901 werd Cuba toegestaan de eerste stappen richting vrijheid te nemen. 772 00:49:38,133 --> 00:49:41,200 Vierhonderd jaar van Spaanse koloniale heerschappij eindigde... 773 00:49:41,600 --> 00:49:45,133 ...maar de toekomst van Cuba is nu net zo onzeker als toen. 774 00:49:45,700 --> 00:49:49,533 Het concept van democratie dat de VS naar het eiland bracht... 775 00:49:49,600 --> 00:49:51,366 ...was compleet nieuw voor Cubanen... 776 00:49:51,800 --> 00:49:55,600 ...en moeilijker te verwezenlijken dan we ons vandaag de dag kunnen voorstellen. 777 00:49:56,300 --> 00:49:58,666 En zou Cuba afstand proberen te verklaren... 778 00:49:58,800 --> 00:50:02,233 ...stonden Amerikaanse soldaten klaar om het eiland weer over te nemen. 779 00:50:03,000 --> 00:50:05,800 Sinds de tijden van Pulitzer en Hearst... 780 00:50:06,133 --> 00:50:08,300 ...sinds de U.S.S. Maine- ramp... 781 00:50:08,766 --> 00:50:12,033 ...de Spaans-Amerikaanse oorlog en de Amerikaanse bezetting... 782 00:50:12,433 --> 00:50:15,133 ...is de verhouding tussen de VS en Cuba... 783 00:50:15,200 --> 00:50:17,133 ...nooit zonder spanningen geweest. 784 00:50:20,000 --> 00:50:25,000 Ondertiteling: Stephanie Yavelow Sync: OliverKlozoff 69909

Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.