Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:02:41,000 --> 00:02:44,120
NEURENBERG, DUITSLAND
2
00:03:18,000 --> 00:03:20,560
Ik wist niet dat het zo erg was
3
00:03:20,680 --> 00:03:25,120
Een paar brandbommen en
die oude gebouwen zijn weg
4
00:03:26,560 --> 00:03:32,520
Er staat een muur tussen het oude
en het nieuwe Neurenberg Die is uit
5
00:03:32,600 --> 00:03:37,120
Van wanneer is die muur, Schmidt?
- Uit 1219, meneer
6
00:03:39,680 --> 00:03:43,360
Hier hielden de nazi's
hun bijeenkomsten, h�?
7
00:03:43,400 --> 00:03:47,680
Hier kwamen ze samen:
Hitler, Goebbels, allemaal
8
00:03:47,840 --> 00:03:50,560
Duizenden, vanuit heel Duitsland
9
00:03:58,560 --> 00:04:01,280
Moet hij echt steeds claxonneren?
10
00:04:01,400 --> 00:04:05,440
Je hoeft niet steeds te claxonneren
11
00:04:16,800 --> 00:04:18,920
U kent uw taak?
12
00:04:19,040 --> 00:04:22,240
Kijk, een stukje van het oude Duitsland
13
00:04:22,360 --> 00:04:26,240
Senator Burkette
- Kapitein Byers, rechter Haywood
14
00:04:26,360 --> 00:04:28,800
Byers is uw adjudant
15
00:04:29,000 --> 00:04:32,600
Secretaris, gids,
verbindingsman Alles
16
00:04:32,720 --> 00:04:36,360
Dit is uw personeel,
Mr en Mrs Halbestadt
17
00:04:36,480 --> 00:04:40,360
Goedemiddag
- Goedemiddag, meneer de rechter
18
00:04:40,480 --> 00:04:46,560
U kent uw chauffeur, Schmidt
- Ik sta dag en nacht voor u klaar
19
00:04:46,720 --> 00:04:49,360
We zullen de rest laten zien Dan
20
00:04:49,400 --> 00:04:51,840
Dit is de ontvangstruimte
21
00:04:52,680 --> 00:04:56,400
Gemeubileerde woonkamer
De studeerkamer is daar
22
00:04:56,480 --> 00:05:00,480
Beneden zijn twee slaapkamers
en boven nog drie
23
00:05:01,600 --> 00:05:05,400
De meubels zijn deels antiek,
deels van het leger
24
00:05:09,680 --> 00:05:14,480
De piano is wat versleten,
maar 't is een echte Bechstein
25
00:05:14,600 --> 00:05:17,480
Prachtig uitzicht, niet?
26
00:05:20,400 --> 00:05:23,360
Senator, ik heb niet zoveel nodig
27
00:05:23,480 --> 00:05:26,680
Als de regering iets doet, gebeurt 't goed
28
00:05:26,800 --> 00:05:30,280
Wie heeft hier gewoond?
- Een nazi-generaal
29
00:05:30,480 --> 00:05:33,160
Moet de rechter nog meer weten?
30
00:05:33,280 --> 00:05:35,360
Hebt u nog vragen?
31
00:05:37,480 --> 00:05:39,600
Je bent van West Point, h�?
32
00:05:39,720 --> 00:05:42,920
Wat is je voornaam?
- Harrison Harry
33
00:05:43,040 --> 00:05:49,920
Harry, ik ben geen militair
Dat formele gedoe staat me tegen
34
00:05:50,040 --> 00:05:57,480
Zou 't heel ernstig zijn als je me
gewoon met rechter of Dan aansprak?
35
00:05:57,600 --> 00:06:03,920
Inkopen doen we bij de intendance
Er is te weinig eten in de winkels
36
00:06:04,040 --> 00:06:07,280
Hier is een kopie van de aanklacht
37
00:06:07,400 --> 00:06:10,160
Ik hoop dat u hier prettig zit
38
00:06:10,280 --> 00:06:14,040
Hier zou de hele staat Maine
nog prettig zitten
39
00:06:14,240 --> 00:06:18,240
Mijn kantoor zit naast het uwe
in het paleis van Justitie
40
00:06:26,040 --> 00:06:30,720
Heb ik drie bedienden nodig?
Ik voel me net een idioot
41
00:06:30,840 --> 00:06:36,160
Zij hebben er ook baat bij
Ze eten namelijk hier
42
00:06:36,920 --> 00:06:39,160
Ik heb drie bedienden nodig
43
00:06:40,000 --> 00:06:44,480
Ik ben blij dat we iemand
van jouw kaliber hier hebben
44
00:06:44,600 --> 00:06:48,360
Ik was de enige in Amerika
die deze taak aankon
45
00:06:48,480 --> 00:06:53,720
Ik was niet eerste keus, nog geen
tiende keus Dat weet jij ook
46
00:06:53,920 --> 00:06:59,360
Ga maar na: Hitler, Goebbels
en G�ring zijn weg, zelfmoord
47
00:06:59,480 --> 00:07:03,480
We gaan nu artsen, zakenlui
en rechters berechten
48
00:07:03,600 --> 00:07:07,240
Volgens sommigen
moet je ze niet eens berechten
49
00:07:07,360 --> 00:07:09,840
Vandaar het gebrek aan kandidaten
50
00:07:10,000 --> 00:07:14,560
Ze hebben mij helemaal
uit de rimboe van Maine gehaald
51
00:07:14,720 --> 00:07:19,000
Je hebt er toch geen spijt van?
- Nee, hoor
52
00:07:19,120 --> 00:07:22,040
Maar ik weet hoe de vlag erbij hangt
53
00:07:22,160 --> 00:07:26,560
De processen moeten doorgaan,
vooral tegen de rechters
54
00:07:26,680 --> 00:07:29,000
Hopelijk kan ik 't aan
55
00:07:29,040 --> 00:07:30,920
Dat zit wel goed
56
00:07:31,040 --> 00:07:36,280
Nou, neem 't ervan
Geniet van dit huis zolang 't kan
57
00:07:36,400 --> 00:07:39,840
Je zult 't flink druk krijgen
- Bedankt
58
00:07:39,920 --> 00:07:42,280
Tot morgen
59
00:07:43,280 --> 00:07:46,280
Zullen we dit naar boven brengen?
60
00:07:46,360 --> 00:07:48,840
Ja, graag
61
00:07:51,600 --> 00:07:56,240
Ik neem die wel
- Laat u mij maar, alstublieft
62
00:08:31,720 --> 00:08:34,360
Daar zijn ze
63
00:09:04,720 --> 00:09:07,000
De zitting is geopend
64
00:09:07,120 --> 00:09:11,720
God zegene de VS
en dit edelachtbare tribunaal
65
00:09:44,520 --> 00:09:47,320
De verdachten worden voorgeleid
66
00:09:47,440 --> 00:09:51,960
De microfoon wordt bij
de verdachte Emil Hahn gehouden
67
00:09:57,480 --> 00:10:01,960
Emil Hahn, wordt u bijgestaan
door een advocaat?
68
00:10:06,640 --> 00:10:08,720
Onschuldig
69
00:10:08,760 --> 00:10:11,960
De vraag was of u een advocaat had
70
00:10:17,080 --> 00:10:18,120
Jawel
71
00:10:18,320 --> 00:10:24,520
Acht u zichzelf schuldig of
onschuldig aan de tenlastelegging?
72
00:10:27,120 --> 00:10:30,120
Onschuldig op alle punten
73
00:10:30,240 --> 00:10:32,240
Friedrich Hofstetter
74
00:10:33,720 --> 00:10:36,600
Hebt u een advocaat?
75
00:10:38,520 --> 00:10:42,880
Jawel
- Acht u zich schuldig of onschuldig?
76
00:10:45,720 --> 00:10:48,440
U kunt gaan zitten
77
00:10:52,080 --> 00:10:53,760
Werner Lammpe
78
00:10:59,120 --> 00:11:01,960
Hebt u een advocaat?
79
00:11:08,640 --> 00:11:11,520
Ja, natuurlijk Ik heb een advocaat
80
00:11:12,440 --> 00:11:16,520
Acht u zichzelf schuldig of onschuldig?
81
00:11:18,720 --> 00:11:21,240
U kunt gaan zitten
82
00:11:23,240 --> 00:11:26,120
Ernst Janning
83
00:11:26,200 --> 00:11:30,240
Hebt u een advocaat?
84
00:11:47,360 --> 00:11:52,520
Ernst Janning, hebt u een advocaat?
85
00:12:03,240 --> 00:12:06,720
Ik vertegenwoordig de verdachte
86
00:12:06,840 --> 00:12:11,840
Wat is uw reactie op de tenlastelegging?
87
00:12:12,000 --> 00:12:15,240
Acht u zichzelf schuldig of onschuldig?
88
00:12:18,240 --> 00:12:21,000
Mag ik me tot het hof richten?
89
00:12:33,200 --> 00:12:38,440
De verdachte erkent het gezag
van dit tribunaal niet
90
00:12:39,840 --> 00:12:42,640
Dat merken we aan als 'onschuldig'
91
00:12:56,720 --> 00:13:01,120
De officier zal zijn requisitoir houden
92
00:13:01,240 --> 00:13:03,760
Rustig aan, jochie
93
00:13:17,440 --> 00:13:22,640
In deze bijzondere zaak worden
de verdachten beschuldigd van feiten
94
00:13:22,760 --> 00:13:26,200
die in naam der wet gepleegd zijn
95
00:13:26,320 --> 00:13:31,480
Deze mannen, samen met hun overleden
of voortvluchtige collega's,
96
00:13:31,600 --> 00:13:37,440
belichamen de rechtspraak, of wat
daarvoor doorging, in het Derde Rijk
97
00:13:37,480 --> 00:13:42,880
De verdachten waren als rechters
werkzaam tijdens het Derde Rijk
98
00:13:43,000 --> 00:13:46,600
Daarom moet u als rechters
achter de tafel
99
00:13:46,760 --> 00:13:51,840
een oordeel uitspreken over rechters
in de beklaagdenbank
100
00:13:53,720 --> 00:13:55,880
En zo hoort het ook
101
00:13:56,080 --> 00:14:02,000
Want alleen een rechter weet dat
een hof veel meer is dan een rechtszaal
102
00:14:02,120 --> 00:14:04,880
Het is een proces en een denkwijze
103
00:14:06,000 --> 00:14:08,360
Het is het huis der wet
104
00:14:10,320 --> 00:14:13,960
De verdachten wisten dat ook terdege
105
00:14:14,080 --> 00:14:20,480
In hun gewaden hebben ze het recht
in Duitsland verdraaid en verkracht
106
00:14:20,600 --> 00:14:28,120
Meneer de officier, let u op het
lampje De tolk kan u niet volgen
107
00:14:28,240 --> 00:14:35,320
Ze hebben de rechtspraak
in Duitsland verdraaid en verkracht
108
00:14:36,720 --> 00:14:40,000
Dat alleen al is zonder meer misdadig
109
00:14:40,120 --> 00:14:43,440
Maar er wordt hen
geen rekenschap gevraagd
110
00:14:43,480 --> 00:14:49,320
voor schending van de grondwet of
het weigeren van een eerlijk proces
111
00:14:49,480 --> 00:14:52,960
Ze zullen terecht moeten staan
112
00:14:53,080 --> 00:14:55,360
voor moord,
113
00:14:55,480 --> 00:14:57,760
gewelddadigheden,
114
00:14:58,000 --> 00:15:00,360
foltering,
115
00:15:00,640 --> 00:15:03,000
wreedheden
116
00:15:03,200 --> 00:15:06,640
Ze dragen, met de leiders
van het Derde Rijk,
117
00:15:06,840 --> 00:15:10,360
verantwoording voor de boosaardigste,
118
00:15:10,480 --> 00:15:14,840
schokkendste misdrijven
uit de geschiedenis
119
00:15:14,960 --> 00:15:17,720
Hen treft misschien
meer blaam dan anderen
120
00:15:17,840 --> 00:15:23,200
omdat ze al volwassen waren
voordat Hitler aan de macht kwam
121
00:15:23,320 --> 00:15:28,240
Ze zijn niet op jonge leeftijd
ge�ndoctrineerd door de nazi-leer
122
00:15:28,440 --> 00:15:33,840
Als opgeleide volwassenen omarmden
ze de ideologie�n van het Derde Rijk,
123
00:15:33,880 --> 00:15:39,480
toen juist zij pal hadden
moeten staan voor de rechtsstaat
124
00:15:44,200 --> 00:15:50,240
Zij zullen de gerechtigheid ervaren
die ze anderen onthielden
125
00:15:50,360 --> 00:15:55,320
Ze worden berecht op basis van
de bewijzen die hier ter tafel komen
126
00:15:55,480 --> 00:15:57,880
Dat was alles
127
00:16:02,000 --> 00:16:05,840
Herr Rolfe geeft zijn pleidooi
voor de verdediging
128
00:16:21,360 --> 00:16:24,120
Heren rechters
129
00:16:26,200 --> 00:16:28,600
Het is niet alleen een grote eer,
130
00:16:30,600 --> 00:16:32,720
maar ook een uitdaging
131
00:16:32,840 --> 00:16:35,080
voor een advocaat
132
00:16:36,320 --> 00:16:39,360
om dit tribunaal
in zijn taak bij te staan
133
00:16:41,360 --> 00:16:46,120
De hele beschaafde wereld
zal dit proces op de voet volgen
134
00:16:48,320 --> 00:16:51,480
Want dit is geen gewoon proces,
135
00:16:51,600 --> 00:16:54,960
in welke zin des woords dan ook
136
00:16:56,600 --> 00:16:58,960
Het doel van dit tribunaal
137
00:16:59,120 --> 00:17:03,720
gaat verder dan het opleggen
van straf aan enkele personen
138
00:17:03,880 --> 00:17:10,200
Het gaat om de hernieuwde wijding
van de tempel der gerechtigheid
139
00:17:10,320 --> 00:17:17,800
Er moeten nieuwe rechtsregels komen
waar de hele wereld aan gehouden is
140
00:17:20,200 --> 00:17:23,160
Hoe moeten die regels worden bepaald?
141
00:17:25,680 --> 00:17:28,160
Die worden bepaald
142
00:17:30,720 --> 00:17:37,880
door een heldere evaluatie van de
verantwoordelijkheid voor de delicten
143
00:17:37,960 --> 00:17:41,760
in de tenlastelegging van de officier
144
00:17:41,920 --> 00:17:47,200
Om met de vermaarde Amerikaanse
jurist Oliver Holmes te spreken:
145
00:17:47,280 --> 00:17:53,720
'Die verantwoording vindt men niet
alleen in onomstreden documenten'
146
00:17:53,880 --> 00:17:59,000
'Die vindt men in overwegingen
van politieke of sociale aard'
147
00:17:59,200 --> 00:18:06,160
'Die vindt men voor alles
in het karakter van personen'
148
00:18:08,480 --> 00:18:11,960
Wat is het karakter van Ernst Janning?
149
00:18:13,520 --> 00:18:16,640
Hoe zag zijn leven eruit?
150
00:18:17,640 --> 00:18:20,040
Hij is in 1885 geboren
151
00:18:20,200 --> 00:18:23,000
In 1907 werd hij meester in de rechten
152
00:18:23,080 --> 00:18:25,880
Werd in 1914 rechter in Oost-Pruisen
153
00:18:26,000 --> 00:18:32,480
Na WO I heeft hij mede de grondwet
van de Weimar-republiek opgesteld
154
00:18:32,720 --> 00:18:37,440
Hij verwierf internationale faam als jurist,
155
00:18:37,520 --> 00:18:42,680
en als schrijver van studieboeken,
die nog wereldwijd gebruikt worden
156
00:18:42,920 --> 00:18:47,960
In 1935 werd hij minister
van Justitie in Duitsland
157
00:18:48,040 --> 00:18:54,440
Als Ernst Janning schuldig geacht
wordt, heeft dat zekere implicaties
158
00:18:54,560 --> 00:18:58,480
Een rechter stelt geen wetten op
159
00:18:59,760 --> 00:19:03,520
Hij voert de wetten van zijn land uit
160
00:19:03,720 --> 00:19:09,400
De uitspraak 'Mijn land, goed of fout'
161
00:19:09,480 --> 00:19:13,200
is gedaan door
een grote Amerikaanse patriot
162
00:19:14,680 --> 00:19:18,000
Het gaat ook op voor een Duitse patriot
163
00:19:21,080 --> 00:19:25,200
Had Ernst Janning de wetten
van zijn land moeten uitvoeren?
164
00:19:25,240 --> 00:19:29,720
Of had hij moeten weigeren
en een verrader moeten worden?
165
00:19:29,880 --> 00:19:34,520
Dit is de kwestie die
aan dit proces ten grondslag ligt
166
00:19:37,240 --> 00:19:41,800
De verdediging wil net zo graag
de schuldvraag beantwoorden
167
00:19:41,920 --> 00:19:44,200
als de officier
168
00:19:45,760 --> 00:19:50,200
Want niet alleen Ernst Janning
staat hier terecht
169
00:19:53,640 --> 00:19:55,800
Maar het hele Duitse volk
170
00:19:59,480 --> 00:20:03,480
De zitting is tot nader order verdaagd
171
00:20:40,720 --> 00:20:45,560
Byers kan die stukken
straks wel in de dossiers doen
172
00:20:45,720 --> 00:20:50,240
Een nogal belastend requisitoir
van kolonel Lawson, niet?
173
00:20:50,320 --> 00:20:55,760
Zijn die mannen echt verantwoordelijk
te houden voor al die punten?
174
00:20:55,920 --> 00:20:58,400
Ik zit hier nu twee jaar
175
00:20:58,480 --> 00:21:02,800
Verantwoordelijkheid is
geen vastomlijnd begrip
176
00:21:02,960 --> 00:21:07,480
Wat doe je dit weekend?
- M'n vrouw en ik gaan naar Luik
177
00:21:07,640 --> 00:21:09,880
Daar is niks te beleven
178
00:21:09,960 --> 00:21:15,560
M'n zoon zat in het 101ste Hij ligt
daar op de Amerikaanse begraafplaats
179
00:21:15,720 --> 00:21:18,400
Neem me niet kwalijk
180
00:21:19,040 --> 00:21:21,280
Tot maandag, Dan
181
00:21:22,520 --> 00:21:25,720
Ga je mijn kant op?
- Ik blijf nog even
182
00:21:25,880 --> 00:21:29,440
Ik krijg nog wat stukken van Byers
183
00:21:51,680 --> 00:21:54,880
Hier zijn de rapporten, meneer
184
00:21:57,160 --> 00:22:01,880
Kapitein, kun je die boeken
van Ernst Janning regelen?
185
00:22:02,000 --> 00:22:05,040
Het zijn er heel wat
- Ik wil ze allemaal
186
00:22:05,280 --> 00:22:10,960
En een kopie van de grondwet
van Weimar Zou dat lukken?
187
00:22:15,520 --> 00:22:18,520
Hoe lang zit je hier al?
- Twee jaar
188
00:22:18,680 --> 00:22:21,520
Dat is aardig lang
189
00:22:21,680 --> 00:22:24,080
Heb je hier vrienden?
190
00:22:25,880 --> 00:22:28,400
Duitse vrienden?
191
00:22:29,520 --> 00:22:31,640
Een meisje?
192
00:22:32,560 --> 00:22:35,960
Haar ouders waren nazi's,
maar toen was ze pas acht
193
00:22:36,040 --> 00:22:41,240
Dat vroeg ik niet
- Nee, maar misschien denkt u 't wel
194
00:22:41,440 --> 00:22:45,000
Ik dacht: Laat ik haar
zelf maar indoctrineren
195
00:22:45,160 --> 00:22:48,920
Had u nog iets?
- Nee, ik loop even de stad in
196
00:22:49,000 --> 00:22:52,760
In de oude stad
kunt u bier en worst krijgen
197
00:24:22,880 --> 00:24:25,440
Verstaat u Engels?
- Een beetje
198
00:24:25,520 --> 00:24:29,720
Wat zei ze?
- Ze zei: 'Tot ziens, opa'
199
00:25:42,720 --> 00:25:46,960
Wordt u goed behandeld?
- Jawel
200
00:25:47,080 --> 00:25:52,720
We hebben vrienden met contacten
met de Amerikaanse autoriteiten
201
00:25:52,760 --> 00:25:57,280
Ik kan 't melden als 't niet zo is
- Ik word goed behandeld
202
00:26:00,240 --> 00:26:02,240
Dr Janning
203
00:26:03,920 --> 00:26:06,640
dit is een pijnlijke situatie
204
00:26:06,720 --> 00:26:11,240
Ik weet dat u me niet als raadsman
wilde U wilde niemand
205
00:26:12,560 --> 00:26:16,720
Maar ik moet u iets zeggen
Wilt u me aanhoren?
206
00:26:21,000 --> 00:26:26,240
Ik wil uw zaak met de grootste
waardigheid behartigen
207
00:26:26,400 --> 00:26:33,760
Ik doe geen beroep op het sentiment
of op de genade van het hof
208
00:26:33,920 --> 00:26:39,920
Het spel wordt
volgens hun eigen regels gespeeld
209
00:26:41,680 --> 00:26:48,080
We zullen zien of ze de moed hebben
om een man als u te veroordelen
210
00:26:48,240 --> 00:26:50,280
Naar mijn inzicht
211
00:26:51,720 --> 00:26:58,240
is de zaak vooral gebaseerd
op de sterilisatiedecreten
212
00:26:58,440 --> 00:27:01,920
en de Feldenstein-Hoffman-affaire
213
00:27:06,000 --> 00:27:10,520
Dr Janning, ik moet u iets vertellen
214
00:27:14,640 --> 00:27:20,280
Ik heb u altijd bewonderd,
al toen ik een jonge rechtenstudent was
215
00:27:21,480 --> 00:27:28,000
De gedachte dat ik misschien ooit
hetzelfde zou kunnen bereiken als u
216
00:27:31,440 --> 00:27:35,000
heeft me in de oorlog
op de been gehouden
217
00:27:35,080 --> 00:27:39,720
U was iemand
tegen wie we allemaal opkeken
218
00:27:42,000 --> 00:27:44,400
Was dat alles, Herr Rolfe?
219
00:28:01,480 --> 00:28:05,080
Dr Wieck, kent u de verdachte
Ernst Janning?
220
00:28:08,480 --> 00:28:13,200
Ja, die ken ik wel
- In welke hoedanigheid?
221
00:28:13,280 --> 00:28:18,760
We hebben samen op het ministerie
van Justitie gewerkt, van 1929 tot 1935
222
00:28:18,920 --> 00:28:24,560
Kende u hem voor die tijd al?
- Ja, hij was een student van me
223
00:28:24,720 --> 00:28:28,280
Kende u hem goed?
Was hij een prot�g� van u?
224
00:28:28,440 --> 00:28:30,800
Waarom?
225
00:28:30,960 --> 00:28:34,960
Hij gaf altijd blijk van veel intelligentie
226
00:28:35,040 --> 00:28:39,880
Hij was begiftigd met de scherpe
geest van een groot jurist
227
00:28:40,040 --> 00:28:47,440
Dr Wieck, kunt u ons op basis
van uw eigen ervaringen schetsen
228
00:28:47,560 --> 00:28:53,920
wat de positie van een rechter was
in het Duitsland van voor Adolf Hitler?
229
00:28:54,000 --> 00:28:59,160
Een rechter was in die tijd
volledig onafhankelijk
230
00:28:59,280 --> 00:29:03,200
Kunt u het eventuele contrast beschrijven
231
00:29:03,400 --> 00:29:07,800
met de periode van het
nationaal-socialisme sinds 1933?
232
00:29:08,000 --> 00:29:13,680
Rechters werden gehouden aan zaken
buiten de objectieve rechtspraak
233
00:29:13,720 --> 00:29:19,000
Ze moesten zich houden aan wat
nodig was om het land te beschermen
234
00:29:19,080 --> 00:29:21,000
Legt u eens uit
235
00:29:21,200 --> 00:29:27,200
Rechters dienden vooral handelingen
tegen de staat te bestraffen
236
00:29:27,320 --> 00:29:30,720
in plaats van de zaak
objectief te benaderen
237
00:29:30,800 --> 00:29:33,640
Veranderde er nog meer?
238
00:29:33,720 --> 00:29:37,520
Het recht op beroep werd afgeschaft
239
00:29:37,640 --> 00:29:44,160
Het Hooggerechtshof werd vervangen
door volksrechtbanken
240
00:29:45,200 --> 00:29:50,200
Het begrip 'ras' werd voor het eerst
een juridisch begrip
241
00:29:50,720 --> 00:29:53,400
Wat was daar het gevolg van?
242
00:29:53,480 --> 00:29:55,560
Het gevolg?
243
00:29:57,000 --> 00:30:00,720
Dat de rechtspraak werd overgegeven
244
00:30:00,800 --> 00:30:03,680
in handen van een dictatuur
245
00:30:03,760 --> 00:30:07,920
Dr Wieck
- Ik wil graag iets vragen
246
00:30:08,880 --> 00:30:13,440
Hebben de leden van de rechterlijke
macht geprotesteerd?
247
00:30:13,520 --> 00:30:19,160
Sommigen wel Zij namen ontslag
of werden tot ontslag gedwongen
248
00:30:19,960 --> 00:30:25,960
Anderen pasten zich
aan de nieuwe situatie aan
249
00:30:27,680 --> 00:30:32,560
Was de rechterlijke macht zich bewust
van de consequenties?
250
00:30:32,720 --> 00:30:35,000
Aanvankelijk niet, denk ik
251
00:30:35,160 --> 00:30:40,760
Later werd het wel duidelijk
voor iedereen die ogen en oren had
252
00:30:43,640 --> 00:30:48,920
Beschrijft u de veranderingen
binnen het strafrecht eens
253
00:30:49,000 --> 00:30:55,240
Kenmerkend was een steeds toenemende
inflatie van de doodstraf
254
00:30:55,320 --> 00:30:58,200
Mensen werden veroordeeld
255
00:30:58,280 --> 00:31:04,400
louter omdat ze Pools of joods
waren, of politiek ongewenst
256
00:31:04,480 --> 00:31:08,440
Er kwamen nieuwe
nationaal-socialistische maatregelen
257
00:31:08,520 --> 00:31:14,400
zoals sterilisatie van hen
die als asociaal werden aangemerkt
258
00:31:14,480 --> 00:31:21,480
Moesten rechters in 1935 'n speciaal
teken op hun ambtsgewaad dragen?
259
00:31:21,520 --> 00:31:24,520
Bij decreet van de F�hrer
260
00:31:24,640 --> 00:31:28,680
moesten rechters het hakenkruis
op hun gewaad dragen
261
00:31:28,760 --> 00:31:34,560
Hebt u dat embleem gedragen?
- Nee, ik zou me diep schamen
262
00:31:34,720 --> 00:31:39,240
Hebt u in 1935 ontslag genomen?
- Ja zeker
263
00:31:39,320 --> 00:31:43,240
Heeft Ernst Janning 'n hakenkruis
op z'n gewaad gedragen?
264
00:31:46,800 --> 00:31:48,800
Ja
265
00:31:49,000 --> 00:31:51,680
Dat was het Dank u wel
266
00:31:55,320 --> 00:31:56,720
Herr Rolfe
267
00:32:05,520 --> 00:32:08,320
Herr Justizrat Dr Wieck,
268
00:32:08,480 --> 00:32:15,040
u had het over wat 'nodig was
om het land te beschermen'
269
00:32:15,200 --> 00:32:21,160
Hoe was de situatie toen
de nazi-partij aan de macht kwam?
270
00:32:21,280 --> 00:32:23,320
Welke situatie?
271
00:32:26,240 --> 00:32:29,720
Werd er op grote schaal honger geleden?
272
00:32:29,760 --> 00:32:33,760
Was er sprake van
binnenlandse verdeeldheid?
273
00:32:33,920 --> 00:32:36,800
Was er een communistische partij?
274
00:32:37,000 --> 00:32:41,200
Was het de op twee na
grootste partij van Duitsland?
275
00:32:41,400 --> 00:32:49,240
Heeft het nationaal-socialisme op
sommige punten verbetering gebracht?
276
00:32:49,400 --> 00:32:51,560
Ja, maar tegen een hoge prijs
277
00:32:51,720 --> 00:32:56,640
Wilt u zich alstublieft
tot de vragen beperken?
278
00:32:56,720 --> 00:33:00,680
Kon een rechter dan
geen hakenkruis dragen
279
00:33:00,760 --> 00:33:03,880
en toch in het landsbelang werken?
280
00:33:04,000 --> 00:33:06,440
Nee, dat was onmogelijk
281
00:33:13,720 --> 00:33:20,800
U hebt van 1935 tot 1943 geen deel
uitgemaakt van de rechterlijke macht,
282
00:33:21,000 --> 00:33:23,680
uit eigen vrije wil
283
00:33:23,760 --> 00:33:31,000
Zou 't kunnen zijn dat u 'n vertekend
beeld van justitie hebt gekregen?
284
00:33:31,240 --> 00:33:33,160
Nee, dat kan niet
285
00:33:34,280 --> 00:33:40,000
Hoe kunt u over zaken oordelen
als u er niet bij betrokken was?
286
00:33:40,160 --> 00:33:43,080
Ik had veel vrienden
in de rechterlijke macht
287
00:33:43,240 --> 00:33:46,080
Er waren tijdschriften en boeken
288
00:33:47,080 --> 00:33:50,040
Uit tijdschriften en boeken?
289
00:33:53,800 --> 00:33:55,880
Juist
290
00:33:57,280 --> 00:34:02,000
U noemde 'nieuwe nationaal-
socialistische maatregelen,
291
00:34:02,240 --> 00:34:05,320
zoals sterilisatie'
292
00:34:05,440 --> 00:34:09,960
Weet u dat sterilisatie
geen nieuwe vinding was,
293
00:34:10,000 --> 00:34:16,280
maar al jaren als middel werd ingezet
tegen zwakzinnigen en criminelen?
294
00:34:16,400 --> 00:34:18,040
Dat weet ik
295
00:34:18,160 --> 00:34:22,000
Weet u dat er in veel landen
voorstanders van zijn?
296
00:34:22,200 --> 00:34:26,000
Ik ben niet ingevoerd in dergelijke wetten
297
00:34:26,200 --> 00:34:28,960
Dan zal ik u er een voorlezen
298
00:34:31,080 --> 00:34:34,640
Dit is een uitspraak
van een hooggerechtshof
299
00:34:34,840 --> 00:34:39,480
die een dergelijke wet
in een ander land mogelijk maakt
300
00:34:41,000 --> 00:34:43,000
Ik citeer:
301
00:34:47,360 --> 00:34:53,280
'Vaak wordt voor 't algemeen belang
een beroep gedaan op de sterksten'
302
00:34:53,400 --> 00:35:00,840
'Waarom dan niet op hen
die het land toch al ondermijnen,
303
00:35:00,960 --> 00:35:04,400
zodat onbekwaamheid beperkt wordt'
304
00:35:04,480 --> 00:35:11,000
'In plaats van ze criminelen te laten
verwekken of ze te laten verhongeren,
305
00:35:11,080 --> 00:35:17,640
kan de samenleving hun verspreiding
met medische middelen voorkomen'
306
00:35:19,800 --> 00:35:23,840
'Drie generaties imbecielen zijn genoeg'
307
00:35:26,360 --> 00:35:30,760
Klinkt dit u nu bekend in de oren?
- Nee, zeker niet
308
00:35:31,760 --> 00:35:35,440
Dat ligt ook niet erg voor de hand
309
00:35:35,520 --> 00:35:41,800
Deze uitspraak maakt de sterilisatiewet
in Virginia in de VS mogelijk
310
00:35:41,960 --> 00:35:44,600
en is gedaan door die vermaarde jurist,
311
00:35:44,760 --> 00:35:50,440
rechter van het Hooggerechtshof,
Oliver Wendell Holmes
312
00:36:02,000 --> 00:36:06,000
Dr Wieck, kunt u nog steeds volhouden
313
00:36:06,080 --> 00:36:11,160
dat sterilisatie 'een nationaal-
socialistische vinding' was?
314
00:36:11,360 --> 00:36:13,560
Jawel,
315
00:36:13,680 --> 00:36:20,080
omdat het nooit eerder tegen
politieke tegenstanders was gebruikt
316
00:36:20,280 --> 00:36:25,960
Kent u een geval waarin iemand
om politieke redenen is gesteriliseerd?
317
00:36:26,040 --> 00:36:32,040
Ik weet dat het is gebeurd
- Dat is geen antwoord op de vraag
318
00:36:32,120 --> 00:36:37,200
Kent u een dergelijke zaak?
- Ik ken geen specifieke details
319
00:36:37,360 --> 00:36:42,320
Ik vraag of u een dergelijke zaak
uit de eerste hand kent
320
00:36:42,440 --> 00:36:45,760
Nee, niet persoonlijk
321
00:36:45,880 --> 00:36:47,920
Dank u wel
322
00:36:56,960 --> 00:36:58,960
Dr Wieck,
323
00:37:03,160 --> 00:37:08,480
kent u de aanklacht zoals
die tegen Ernst Janning is opgesteld?
324
00:37:14,080 --> 00:37:16,480
Jawel
325
00:37:17,000 --> 00:37:22,480
Kunt u oprecht beweren
dat hij er verantwoordelijk voor is?
326
00:37:22,600 --> 00:37:24,680
Ja zeker
327
00:37:26,000 --> 00:37:30,160
Acht u zichzelf vrij van enige blaam?
328
00:37:32,800 --> 00:37:34,600
Zeker
329
00:37:35,880 --> 00:37:42,320
Dr Wieck, hebt u de eed van trouw
voor ambtenaren van 1934 afgelegd?
330
00:37:42,400 --> 00:37:44,880
Bezwaar, meneer de rechter
331
00:37:45,000 --> 00:37:50,040
De getuige hoeft niet te antwoorden
Hij staat niet terecht
332
00:37:50,160 --> 00:37:55,120
Heel Duitsland staat terecht
nu Ernst Janning is aangeklaagd
333
00:37:55,280 --> 00:38:00,440
De verantwoordelijkheid dient
overal gezocht te kunnen worden
334
00:38:00,560 --> 00:38:02,400
Bezwaar afgewezen
335
00:38:03,760 --> 00:38:08,000
Hebt u de eed van trouw voor
ambtenaren van 1934 afgelegd?
336
00:38:10,320 --> 00:38:14,000
Dat deed iedereen
- Dat interesseert ons niet
337
00:38:14,080 --> 00:38:16,640
We willen weten wat u hebt gedaan
338
00:38:16,840 --> 00:38:22,120
Lees die eed uit de Juristenzeitung
van maart 1933 eens voor
339
00:38:22,280 --> 00:38:28,120
'Ik zweer de leider van het Duitse
Rijk, Adolf Hitler, gehoorzamen'
340
00:38:28,320 --> 00:38:34,920
'Ik zal de wetten in acht nemen
en getrouw mijn plicht vervullen'
341
00:38:35,000 --> 00:38:37,280
ledereen zweerde dat
342
00:38:38,200 --> 00:38:40,680
Dat was verplicht
343
00:38:44,560 --> 00:38:50,640
Maar u bent zo scherpzinnig
U zag het toch allemaal aankomen?
344
00:38:50,840 --> 00:38:55,600
U zag dat Duitsland te gronde
zou gaan aan het nazisme
345
00:38:55,680 --> 00:38:58,640
'Dat zag iedereen
die ogen en oren had'
346
00:39:00,480 --> 00:39:04,640
Besefte u niet welke betekenis
het zou hebben gehad
347
00:39:04,800 --> 00:39:10,600
als u en uw collega's geweigerd
hadden om de eed af te leggen?
348
00:39:10,800 --> 00:39:16,400
Dan had Hitler nooit de absolute
macht kunnen veroveren
349
00:39:18,760 --> 00:39:23,120
Waarom hebt u dat niet gedaan?
Dr Wieck, waarom niet?
350
00:39:24,320 --> 00:39:27,480
Kunt u dat uitleggen?
351
00:39:27,640 --> 00:39:32,320
Ging het om uw pensioen?
Was dat belangrijker dan uw land?
352
00:39:32,440 --> 00:39:38,560
Ik protesteer tegen dit verhoor
en verzoek dat 't genegeerd wordt
353
00:39:38,800 --> 00:39:44,000
Het gaat toch om de schuldvraag?
- Ik heb bezwaar gemaakt
354
00:39:44,080 --> 00:39:46,840
Gaat het de officier niet om schuld?
355
00:39:47,000 --> 00:39:52,680
Het gaat om meer dan schuld aan
het afleggen van een eed van trouw
356
00:39:52,840 --> 00:39:59,480
E�n ding kon zelfs de geoliede
Duitse machine niet verwoesten
357
00:39:59,600 --> 00:40:04,800
De slachtoffers Een ongekend
aantal slachtoffers zal hier
358
00:40:04,880 --> 00:40:07,480
Orde
359
00:40:07,560 --> 00:40:11,960
Het tribunaal zal zulke
uitbarstingen niet tolereren
360
00:40:12,000 --> 00:40:15,520
We zijn hier
om het recht zijn loop te geven
361
00:40:15,640 --> 00:40:19,480
Ik heb bezwaar gemaakt
- Dat is afgewezen
362
00:40:21,080 --> 00:40:23,320
De getuige mag gaan
363
00:40:55,840 --> 00:40:59,080
Ooit iets van Janning gelezen?
- Ik geloof 't niet
364
00:40:59,280 --> 00:41:02,080
De betekenis van het recht
- Boeiend?
365
00:41:02,280 --> 00:41:05,360
Alle boeken van Janning zijn boeiend
366
00:41:05,440 --> 00:41:11,640
Ze schetsen 'n tijdsbeeld De hoop
en verlangens leken wel op de onze
367
00:41:11,800 --> 00:41:15,360
Dit gaat over de ondertekening
van de Weimar-grondwet
368
00:41:15,520 --> 00:41:19,360
'Voor ons ligt een Duitsland
zonder wapens of strijd,
369
00:41:19,480 --> 00:41:23,440
waar mensen kunnen leven
in plaats van sterven'
370
00:41:23,520 --> 00:41:26,560
'Een land met een doel,
vrij en menselijk,
371
00:41:26,760 --> 00:41:29,280
dat 't beste in een mens bovenbrengt'
372
00:41:29,360 --> 00:41:35,040
Kan iemand die zoiets schrijft,
deel hebben aan sterilisaties en moord?
373
00:41:35,200 --> 00:41:40,280
Er zijn hier wel meer
onbegrijpelijke dingen gebeurd
374
00:41:41,480 --> 00:41:45,360
Maar de officier zal
elke aantijging moeten staven
375
00:41:45,480 --> 00:41:49,480
wil ik een man als Janning veroordelen
376
00:41:49,600 --> 00:41:54,440
Heren, ik ga ervandoor
Ga je mee, Ken?
377
00:41:54,520 --> 00:41:59,840
Over de inperking van rechten
- Morgen
378
00:41:59,920 --> 00:42:07,000
M'n vrouw geeft morgen een feestje
in het Grand Hotel Je bent uitgenodigd
379
00:42:07,040 --> 00:42:11,560
En ze wil wel vrouwelijk gezelschap
voor je regelen
380
00:42:11,640 --> 00:42:16,200
Ze denkt dat je eenzaam bent
- Nee, dank je, Curtiss
381
00:42:16,360 --> 00:42:20,760
Vrouwen willen altijd koppelen
- Ik kom alleen
382
00:42:20,880 --> 00:42:24,360
En jij, Ken?
- M'n vrouw en ik zijn bezet
383
00:42:24,440 --> 00:42:26,800
Welterusten
384
00:42:47,680 --> 00:42:50,120
Mrs Halbestadt, mag ik
385
00:42:56,920 --> 00:43:00,000
Dit is madame Bertholt
386
00:43:00,080 --> 00:43:02,200
Dit is rechter Haywood
387
00:43:03,560 --> 00:43:09,520
Madame Bertholt heeft hier gewoond
Ze kwam nog wat spullen ophalen
388
00:43:09,640 --> 00:43:14,000
Ik wist niet dat ze zou komen
- Dat is mijn verantwoording
389
00:43:14,160 --> 00:43:19,280
Ik had hier wat spullen opgeslagen
tot ik voldoende ruimte had
390
00:43:19,360 --> 00:43:22,000
Dat vindt u toch niet erg?
391
00:43:22,080 --> 00:43:26,680
U mag wel zien wat ik meeneem
- Dat is niet nodig
392
00:43:26,880 --> 00:43:29,880
Dan neem ik dit mee
Dank u, Mrs Halbestadt
393
00:43:30,000 --> 00:43:34,480
Laat mij maar
Ik draag het wel naar buiten
394
00:43:34,560 --> 00:43:36,600
Tot ziens
395
00:43:49,760 --> 00:43:54,920
Het is zwaar Allemaal boeken en
foto's waar alleen ik iets aan heb
396
00:43:59,120 --> 00:44:02,680
Breng Mrs Bertholt even naar huis
397
00:44:02,880 --> 00:44:05,520
Hebt u 't naar uw zin?
- Zeker
398
00:44:05,600 --> 00:44:08,120
De tuin vond ik altijd 't fijnst
399
00:44:08,200 --> 00:44:14,520
Als de rotstuin goed verzorgd wordt,
kunt u er in de zomer van genieten
400
00:44:14,760 --> 00:44:17,160
Ik ga voorin zitten
401
00:44:19,280 --> 00:44:20,840
Tot ziens
402
00:44:20,960 --> 00:44:24,200
Karolinenstrasse 115
403
00:44:44,320 --> 00:44:46,320
Gaat u zitten
404
00:44:48,440 --> 00:44:53,040
Mrs Halbestadt, u hebt toch
voor Mrs Bertholt gewerkt?
405
00:44:53,160 --> 00:44:56,480
Inderdaad
- Hoe lang heeft ze hier gewoond?
406
00:44:57,160 --> 00:44:59,000
Madame Bertholt?
407
00:44:59,080 --> 00:45:03,840
Haar familie heeft hier
generaties lang gewoond
408
00:45:08,040 --> 00:45:11,360
Kwam u iets halen?
409
00:45:11,480 --> 00:45:15,040
O ja, ik wilde een boterham klaarmaken
410
00:45:15,280 --> 00:45:18,000
Die maken wij wel Wat u maar wilt
411
00:45:18,120 --> 00:45:20,960
Nee, ik doe het thuis zelf ook
412
00:45:21,040 --> 00:45:26,000
Wat wilt u erop?
Ik heb ham, kaas en leverworst
413
00:45:26,080 --> 00:45:28,120
Kaas is lekker
414
00:45:29,800 --> 00:45:31,840
Erg aardig van u
415
00:45:39,280 --> 00:45:44,320
Mr Halbestadt, hoe was het leven
onder het nationaal-socialisme?
416
00:45:46,360 --> 00:45:51,520
Hoe het was?
- Ja, het dagelijks leven
417
00:45:51,640 --> 00:45:54,440
Ik ken heel veel mensen zoals u
418
00:45:54,560 --> 00:45:57,600
U bent goede mensen
Dat geloof ik best
419
00:45:58,760 --> 00:46:01,600
Hoe was het voor u onder Hitler?
420
00:46:01,760 --> 00:46:05,640
Mr Halbestadt en ik zijn niet politiek
421
00:46:08,040 --> 00:46:13,760
Maar u hebt vast wel gemerkt dat er
bepaalde dingen aan de hand waren
422
00:46:16,480 --> 00:46:21,480
Er gebeurde van alles
Er waren parades
423
00:46:22,320 --> 00:46:26,600
Hitler en Goebbels kwamen hier elk jaar
424
00:46:26,800 --> 00:46:29,080
Hoe ging dat?
425
00:46:29,200 --> 00:46:32,440
We zijn nooit bij bijeenkomsten geweest
426
00:46:33,360 --> 00:46:39,360
Dit is geen verhoor Ik ben alleen
nieuwsgierig Ik wil 't graag weten
427
00:46:39,480 --> 00:46:42,680
Hier is uw boterham
- Dank u wel
428
00:46:42,880 --> 00:46:44,920
Alstublieft
429
00:46:49,600 --> 00:46:54,840
Dachau ligt hier niet
zo heel ver uit de buurt
430
00:46:54,960 --> 00:46:58,520
Had u enig idee wat zich daar afspeelde?
431
00:46:58,760 --> 00:47:02,320
Daar wisten we niks van
432
00:47:03,560 --> 00:47:09,080
Hoe kunt u nou vragen
of wij daar iets van af wisten?
433
00:47:10,440 --> 00:47:12,760
Neem me niet kwalijk
434
00:47:14,120 --> 00:47:17,560
We zijn maar doodgewone mensen
435
00:47:19,040 --> 00:47:25,800
Een zoon is gesneuveld en een dochter
is bij een bombardement omgekomen
436
00:47:27,000 --> 00:47:30,800
We zijn in de oorlog bijna verhongerd
437
00:47:30,880 --> 00:47:33,120
Het was vreselijk voor ons
438
00:47:34,520 --> 00:47:36,600
Dat geloof ik zeker
439
00:47:38,280 --> 00:47:42,560
Hitler heeft ook wel
wat goede dingen gedaan
440
00:47:43,480 --> 00:47:47,080
Ik zal niet zeggen
dat hij niks goeds heeft gedaan
441
00:47:47,160 --> 00:47:52,480
Hij heeft de Autobahn aan laten
leggen Hij heeft voor werk gezorgd
442
00:47:52,640 --> 00:47:57,120
We zullen niet zeggen
dat hij niks goeds heeft gedaan
443
00:47:57,280 --> 00:48:00,520
Maar die andere dingen
444
00:48:00,760 --> 00:48:05,640
Wat hij de joden zou hebben
aangedaan, wisten we niet
445
00:48:05,880 --> 00:48:08,160
De meeste Duitsers niet
446
00:48:10,040 --> 00:48:13,760
En als we het wel hadden geweten
447
00:48:13,880 --> 00:48:16,280
wat hadden we dan kunnen doen?
448
00:48:16,400 --> 00:48:20,280
Mrs Halbestadt zei toch
dat u het niet wist?
449
00:48:24,880 --> 00:48:28,840
Hoe reageerde Mrs Bertholt
op al die dingen?
450
00:48:28,920 --> 00:48:32,440
Madame Bertholt is een geweldige vrouw
451
00:48:32,520 --> 00:48:35,920
Dat geloof ik
Hoe zit 't met haar man?
452
00:48:37,920 --> 00:48:40,040
Hij zat in het leger
453
00:48:40,160 --> 00:48:42,400
Wat is er met hem gebeurd?
454
00:48:43,480 --> 00:48:47,760
Hij was verdachte in de Malmedy-zaak
455
00:48:51,000 --> 00:48:55,000
Generaal Bertholt Karl Bertholt
456
00:48:56,520 --> 00:48:59,120
Hij is ge�xecuteerd
457
00:49:00,960 --> 00:49:03,000
Ja, dat weet ik
458
00:49:06,760 --> 00:49:10,000
Dan staat er dat fotograaf Rudolf Lenz
459
00:49:10,120 --> 00:49:15,600
zich binnen twee weken moet melden
bij een van de genoemde ziekenhuizen
460
00:49:15,680 --> 00:49:18,520
voor 'een medische behandeling'
461
00:49:19,320 --> 00:49:25,880
Dan document nummer 488,
betreffende de naaister Anni M�nch
462
00:49:25,960 --> 00:49:28,040
Hierin staat het volgende:
463
00:49:28,160 --> 00:49:31,480
'De rechtbank
van Frankfurt am Main oordeelt
464
00:49:31,640 --> 00:49:35,760
dat Anni M�nch
gesteriliseerd moet worden'
465
00:49:35,920 --> 00:49:41,440
'Ze dient zich binnen twee weken
in een dezer ziekenhuizen te melden'
466
00:49:41,560 --> 00:49:47,120
'Als zij zich niet vrijwillig meldt,
zal er dwang worden toegepast'
467
00:49:47,280 --> 00:49:52,800
Document 449, ondervragingen
in de Duitse en Engelse tekst,
468
00:49:52,920 --> 00:49:57,480
betreffende de boerenknecht
Meyer Eichinger
469
00:50:00,920 --> 00:50:04,680
Ik maak bezwaar tegen deze documenten
470
00:50:04,840 --> 00:50:10,000
Het eerste tribunaal achtte
deze documenten niet toelaatbaar
471
00:50:10,120 --> 00:50:15,280
zonder onafhankelijk bewijs
van hun authenticiteit
472
00:50:15,400 --> 00:50:17,040
Bezwaar toegewezen
473
00:50:18,680 --> 00:50:23,320
Meneer de rechter, mag ik
de verdediging een vraag stellen?
474
00:50:23,400 --> 00:50:28,440
Is bewijs van sterilisatie wel
toelaatbaar als er 'n getuige is?
475
00:50:41,400 --> 00:50:45,120
De officier roept
Rudolf Petersen op als getuige
476
00:51:08,920 --> 00:51:13,480
Steek uw rechterhand op
Ik zweer bij God almachtig
477
00:51:13,560 --> 00:51:17,200
dat ik de waarheid zal spreken
en niets zal verzwijgen
478
00:51:17,400 --> 00:51:19,440
Dat zweer ik
479
00:51:35,920 --> 00:51:39,760
Wilt u uw naam en woonplaats zeggen?
480
00:51:41,000 --> 00:51:46,400
Rudolf Petersen Frankfurt am Main
Gretweg, Nummer sieben
481
00:51:46,520 --> 00:51:51,880
Wanneer bent u geboren?
- Op 20 mei 1914
482
00:51:52,000 --> 00:51:55,000
Wat is uw beroep?
483
00:51:55,080 --> 00:51:58,600
Bakkersknecht Ik ben bakkersknecht
484
00:51:58,760 --> 00:52:01,560
Leven uw ouders nog?
485
00:52:04,640 --> 00:52:07,800
Waaraan zijn ze overleden?
486
00:52:11,360 --> 00:52:15,120
Zijn ze een natuurlijke dood gestorven?
487
00:52:16,440 --> 00:52:19,040
Ja, een natuurlijke dood
488
00:52:19,160 --> 00:52:24,560
Van welke politieke partij
was uw vader lid?
489
00:52:24,680 --> 00:52:28,280
Van de communistische partij
490
00:52:30,320 --> 00:52:32,760
Denkt u eens goed na
491
00:52:34,080 --> 00:52:40,480
Is u en uw familie iets
ongewoons overkomen in 1933,
492
00:52:40,600 --> 00:52:43,560
voordat de nazi's aan de macht kwamen?
493
00:52:43,680 --> 00:52:47,440
Ik doel op een gewelddadig voorval
494
00:52:49,960 --> 00:52:53,080
Hoe oud was u toen?
- Negentien
495
00:52:54,080 --> 00:52:57,320
Kunt u vertellen wat er gebeurde?
496
00:52:59,200 --> 00:53:05,000
Een paar mannen van de SA
kwamen ons huis binnen
497
00:53:06,040 --> 00:53:09,880
en maakten de ramen en de deur kapot
498
00:53:11,080 --> 00:53:19,120
Ze zeiden dat we verraders waren
en wilden m'n vader in elkaar slaan
499
00:53:20,040 --> 00:53:22,080
Wat gebeurde er toen?
500
00:53:22,200 --> 00:53:25,400
M'n broers en ik schoten te hulp
501
00:53:26,600 --> 00:53:29,160
Er ontstond een vechtpartij
502
00:53:29,320 --> 00:53:35,960
We wisten ze eruit te werken en toen
hebben we hen in elkaar geslagen
503
00:53:36,040 --> 00:53:39,040
en aan de politie overgeleverd
504
00:53:39,480 --> 00:53:42,640
Heeft de politie iets gedaan?
- Nee
505
00:53:42,840 --> 00:53:44,160
Waarom niet?
506
00:53:44,320 --> 00:53:50,480
Het was in de tijd
van de landelijke verkiezingen
507
00:53:50,560 --> 00:53:54,400
Toen de nationaal-socialisten
aan de macht kwamen?
508
00:53:54,520 --> 00:53:57,280
Mr Petersen,
509
00:53:57,400 --> 00:54:03,280
wat gebeurde er na 1933,
toen de nazi's aan de macht waren?
510
00:54:04,520 --> 00:54:07,440
Ik kreeg werk op een boerderij,
511
00:54:07,560 --> 00:54:12,680
maar daarvoor moest ik
op een vrachtwagen rijden
512
00:54:12,880 --> 00:54:17,480
Ik ben naar de gemeente gegaan
om een rijbewijs te halen
513
00:54:17,600 --> 00:54:20,040
En wat gebeurde daar?
514
00:54:20,120 --> 00:54:23,400
Toen moest ik bij een beambte komen
515
00:54:24,840 --> 00:54:29,360
Had u ooit eerder
met die beambte van doen gehad?
516
00:54:29,480 --> 00:54:36,040
Het was een van de mannen
die ons huis waren binnengevallen
517
00:54:36,160 --> 00:54:39,920
Wat zei hij van uw aanvraag?
518
00:54:40,000 --> 00:54:44,520
Hij zei dat er een keuring moest komen
519
00:54:44,600 --> 00:54:48,000
Waar moest die keuring plaatsvinden?
520
00:54:48,120 --> 00:54:51,680
In de rechtbank van Stuttgart
521
00:54:51,800 --> 00:54:55,480
Wie was de president van die rechtbank?
522
00:54:58,280 --> 00:55:00,920
Rechter Hofstetter
523
00:55:02,280 --> 00:55:05,800
Wat gebeurde er in de rechtszaal?
524
00:55:05,920 --> 00:55:12,040
Ze vroegen m'n volledige naam
en dergelijke
525
00:55:12,280 --> 00:55:15,440
Wat vroegen ze nog meer?
526
00:55:15,560 --> 00:55:21,080
Ze vroegen wanneer Adolf Hitler
en Dr Goebbels geboren waren
527
00:55:21,200 --> 00:55:23,800
En wat zei u toen?
528
00:55:23,960 --> 00:55:29,480
Ik zei dat ik het niet wist en
dat het me ook niet kon schelen
529
00:55:35,160 --> 00:55:38,480
Hebben ze nog meer vragen gesteld?
530
00:55:39,040 --> 00:55:43,560
Nee Ze zeiden dat ik
na tien dagen bericht zou krijgen
531
00:55:43,640 --> 00:55:45,960
Juist
532
00:55:46,120 --> 00:55:50,560
Mr Petersen, ik wil u graag iets laten zien
533
00:56:04,440 --> 00:56:07,480
Herkent u dat?
534
00:56:07,600 --> 00:56:11,200
Zou u 't alstublieft willen voorlezen?
535
00:56:12,880 --> 00:56:16,920
'Rechtbank van Stuttgart'
536
00:56:17,000 --> 00:56:21,440
'De bakker Rudolf Petersen,
geboren op 20 mei 1914,
537
00:56:21,520 --> 00:56:25,760
zoon van spoorwegbeambte
Hans Petersen,
538
00:56:29,840 --> 00:56:32,600
moet gesteriliseerd worden'
539
00:56:32,760 --> 00:56:35,360
Wilt u de laatste alinea voorlezen?
540
00:56:40,000 --> 00:56:46,680
'Hij dient zich daartoe
binnen twee weken te melden
541
00:56:46,800 --> 00:56:50,400
in een van genoemde ziekenhuizen'
542
00:56:51,360 --> 00:56:58,560
'Als hij zich niet vrijwillig meldt,
543
00:57:00,120 --> 00:57:03,840
zal er dwang worden toegepast'
544
00:57:06,640 --> 00:57:10,560
Wie heeft de brief ondertekend?
545
00:57:12,600 --> 00:57:16,440
'President van de rechtbank Hofstetter'
546
00:57:19,560 --> 00:57:23,560
Leest u eens wat er
onder de handtekening staat
547
00:57:23,680 --> 00:57:25,960
Eronder?
548
00:57:26,960 --> 00:57:32,280
'Op gezag van Ernst Janning,
549
00:57:34,040 --> 00:57:36,840
minister van Justitie'
550
00:57:39,080 --> 00:57:41,120
Meneer de rechter,
551
00:57:43,440 --> 00:57:47,080
mag de verdediging
het dossier van Mr Petersen zien?
552
00:57:47,920 --> 00:57:51,640
Wat deed u toen u die brief kreeg?
553
00:57:51,840 --> 00:57:57,280
Ik ben gevlucht Ik ben naar
de boerderij van een vriend gegaan
554
00:57:57,440 --> 00:58:00,120
En bent u teruggekeerd?
555
00:58:00,280 --> 00:58:03,080
U zegt?
- Bent u teruggekeerd?
556
00:58:04,520 --> 00:58:06,640
En wat gebeurde er toen?
557
00:58:07,560 --> 00:58:11,560
Toen kwam de politie
558
00:58:11,760 --> 00:58:15,600
Waar bent u toen heen gebracht?
559
00:58:18,560 --> 00:58:23,560
Mr Petersen, zou u misschien
iets harder kunnen praten?
560
00:58:25,000 --> 00:58:27,000
Naar het ziekenhuis
561
00:58:27,120 --> 00:58:32,120
Wat is er in 't ziekenhuis gebeurd?
- Daar hebben ze me gehouden
562
00:58:32,280 --> 00:58:35,680
De verpleegster die
563
00:58:37,440 --> 00:58:39,640
Nou ja, ze kwam binnen
564
00:58:39,760 --> 00:58:42,880
Ze moest me klaarmaken
voor de operatie
565
00:58:43,000 --> 00:58:48,480
Ze zei dat ze het allemaal
zo vreselijk vond
566
00:58:48,560 --> 00:58:55,000
En toen kwam de dokter binnen
die me zou gaan
567
00:58:57,120 --> 00:59:01,400
En hij zei ook dat hij het vreselijk vond
568
00:59:02,480 --> 00:59:05,880
Bent u daadwerkelijk gesteriliseerd?
569
00:59:14,640 --> 00:59:17,120
Dank u wel, Mr Petersen
570
00:59:18,480 --> 00:59:19,920
Dat was alles
571
00:59:37,800 --> 00:59:41,920
U mag uw koptelefoon afdoen
als u dat wilt
572
00:59:48,160 --> 00:59:53,440
U zei dat u bakkersknecht was
Klopt dat?
573
00:59:53,520 --> 00:59:55,520
Ja, dat klopt
574
00:59:57,160 --> 00:59:59,680
Wat hebt u nog meer gedaan?
575
00:59:59,880 --> 01:00:03,120
Ik heb voor m'n vader gewerkt
576
01:00:03,200 --> 01:00:07,840
Wat deed uw vader?
- Hij werkte bij het spoor
577
01:00:07,960 --> 01:00:10,960
Ja, maar wat deed hij precies?
578
01:00:11,040 --> 01:00:17,160
Hij deed de spoorbomen
omhoog en omlaag
579
01:00:17,360 --> 01:00:20,960
bij de spoorwegovergang,
voor het verkeer
580
01:00:23,600 --> 01:00:26,640
En u had het over uw broers
581
01:00:26,760 --> 01:00:30,680
Hoeveel broers hebt u?
- Vijf
582
01:00:30,800 --> 01:00:33,480
En hoeveel zussen?
- Vier
583
01:00:33,640 --> 01:00:36,760
Dus u was thuis met z'n tienen?
584
01:00:39,040 --> 01:00:42,000
Wat voor werk doen uw broers?
585
01:00:42,080 --> 01:00:44,480
Ze zijn arbeiders
586
01:00:44,560 --> 01:00:46,600
Allemaal?
587
01:00:46,960 --> 01:00:49,000
Juist
588
01:00:49,560 --> 01:00:53,880
U zei dat de rechtbank
u twee vragen stelde,
589
01:00:54,000 --> 01:00:57,680
de geboortedata van Hitler
en Dr Goebbels Klopt dat?
590
01:00:57,840 --> 01:00:59,640
Dat klopt
591
01:00:59,840 --> 01:01:02,280
Wat vroegen ze nog meer?
592
01:01:04,480 --> 01:01:07,080
Verder niks
593
01:01:07,320 --> 01:01:09,360
Weet u het zeker?
594
01:01:09,440 --> 01:01:12,680
Hebben ze niks
over uw opleiding gevraagd?
595
01:01:12,880 --> 01:01:14,920
Bezwaar
596
01:01:15,000 --> 01:01:18,920
De getuige heeft de vraag al beantwoord
597
01:01:21,760 --> 01:01:23,800
Bezwaar toegewezen
598
01:01:29,080 --> 01:01:32,880
Mag ik u eens vragen, Mr Petersen
599
01:01:36,520 --> 01:01:38,560
Mag ik eens vragen
600
01:01:41,480 --> 01:01:44,000
hoe lang u op school hebt gezeten?
601
01:01:44,080 --> 01:01:47,080
Zes jaar
602
01:01:47,200 --> 01:01:51,800
Waarom niet langer?
- Ik moest gaan werken
603
01:01:51,920 --> 01:01:56,280
Vond u zichzelf vroeger
een vlotte leerling?
604
01:02:00,680 --> 01:02:04,280
Het is lang geleden Ik weet
605
01:02:04,400 --> 01:02:09,600
Misschien kon u niet meekomen
en bent u daarom van school gegaan
606
01:02:09,760 --> 01:02:15,480
Bezwaar Zijn schoolprestaties
staan los van wat hem is overkomen
607
01:02:15,560 --> 01:02:21,200
De gezondheidsrechtbank moest
de geestelijk onbekwamen steriliseren
608
01:02:24,320 --> 01:02:26,320
Bezwaar afgewezen
609
01:02:32,400 --> 01:02:38,560
Kon u wel of niet goed meekomen
met de andere leerlingen?
610
01:02:44,480 --> 01:02:48,960
Ik wil verwijzen naar het
schoolrapport van Mr Petersen
611
01:02:49,120 --> 01:02:54,280
Hij bleef zitten en werd in een klas
met trage kinderen geplaatst
612
01:02:58,360 --> 01:03:03,560
U zei dat uw ouders
een natuurlijke dood waren gestorven
613
01:03:03,760 --> 01:03:07,440
Aan welke aandoening
is uw moeder overleden?
614
01:03:07,480 --> 01:03:10,400
Ze had het aan haar hart
615
01:03:10,520 --> 01:03:17,960
Vertoonde uw moeder
aan het eind merkwaardig gedrag?
616
01:03:22,960 --> 01:03:29,040
Hier staat dat uw moeder leed
aan 'n erfelijke vorm van zwakzinnigheid
617
01:03:29,200 --> 01:03:31,640
Dat is niet waar
618
01:03:35,360 --> 01:03:42,080
Hoe komt de gezondheidsrechtbank
in Stuttgart dan tot die conclusie?
619
01:03:42,160 --> 01:03:47,080
Dat zeiden ze alleen maar
om me te kunnen opereren
620
01:03:47,200 --> 01:03:49,880
Zeiden ze dat alleen maar?
621
01:03:50,840 --> 01:03:57,280
Mr Petersen, er bestond een
simpele test die de rechtbank afnam
622
01:03:57,400 --> 01:04:00,480
bij alle gevallen van geesteszwakte
623
01:04:00,560 --> 01:04:06,400
U zegt dat u destijds niets gevraagd
is, dus misschien kan het nu even
624
01:04:06,520 --> 01:04:10,440
Maak een zin met de woorden
'haas', 'jager' en 'veld'
625
01:04:10,560 --> 01:04:12,560
Bezwaar
626
01:04:21,280 --> 01:04:25,880
Was de rechtbank in Stuttgart
eender samengesteld als hier?
627
01:04:27,000 --> 01:04:29,520
Ik begrijp het niet
628
01:04:29,640 --> 01:04:32,200
Was er publiek bij?
629
01:04:40,200 --> 01:04:42,480
Bezwaar afgewezen
630
01:04:44,000 --> 01:04:49,840
Haas, jager, veld, Mr Petersen
631
01:04:52,560 --> 01:04:54,600
Doet u maar rustig aan
632
01:04:56,520 --> 01:04:58,840
Haas, jager, veld
633
01:05:08,560 --> 01:05:12,320
Ze hadden hun oordeel al
634
01:05:12,440 --> 01:05:18,840
Toen ik de rechtszaal binnenkwam,
hadden ze hun oordeel al klaar
635
01:05:18,920 --> 01:05:22,360
Ik lag in het ziekenhuis,
als een misdadiger
636
01:05:22,480 --> 01:05:27,040
Ik kon niks zeggen,
ik kon niks doen
637
01:05:28,640 --> 01:05:31,000
Ik moest daar maar liggen
638
01:05:33,200 --> 01:05:36,000
M'n moeder
639
01:05:37,120 --> 01:05:39,160
wat u over haar zegt
640
01:05:39,280 --> 01:05:43,040
Ze was een dienstbode,
ze werkte heel hard
641
01:05:43,280 --> 01:05:49,160
Ze was een hard werkende vrouw
Het is niet eerlijk wat u daar zegt
642
01:05:58,200 --> 01:06:02,440
Ik zal 't laten zien
Ik heb een foto van haar
643
01:06:03,280 --> 01:06:05,960
Ik wil 'm graag laten zien
644
01:06:17,320 --> 01:06:20,000
Ziet u zelf maar
645
01:06:21,560 --> 01:06:25,600
Zegt u het dan
646
01:06:25,680 --> 01:06:29,320
Was ze zwakzinnig?
647
01:06:30,320 --> 01:06:32,360
Mijn moeder
648
01:06:33,640 --> 01:06:36,000
Was ze zwakzinnig?
649
01:06:38,480 --> 01:06:40,000
Nou?
650
01:06:50,080 --> 01:06:54,040
Het is mijn plicht
om het tribunaal erop te wijzen
651
01:06:54,160 --> 01:06:58,600
dat de getuige zichzelf
niet onder controle heeft
652
01:06:58,680 --> 01:07:00,640
Dat weet ik
653
01:07:00,760 --> 01:07:02,800
Sinds die dag,
654
01:07:03,960 --> 01:07:07,800
ben ik geen schim meer van wie ik was
655
01:07:15,480 --> 01:07:19,360
Het tribunaal weet niet hoe u vroeger was
656
01:07:19,480 --> 01:07:24,120
Daar kan 't ook nooit achter komen
Het heeft alleen uw woord
657
01:07:46,160 --> 01:07:48,440
De zitting is verdaagd
658
01:08:00,280 --> 01:08:06,120
Het Openbaar Ministerie wemelt
van de jonge radicalen als Lawson
659
01:08:06,320 --> 01:08:08,600
Is Lawson dat?
660
01:08:08,800 --> 01:08:11,840
Hij was een persoonlijke prot�g�
van FDR
661
01:08:12,000 --> 01:08:17,640
FDR had ook niet-radicale vrienden
- Noem er eens een
662
01:08:17,760 --> 01:08:20,560
Wendell Wilkie
663
01:08:20,680 --> 01:08:23,720
Wou je hem conservatief noemen?
664
01:08:23,840 --> 01:08:27,920
Ik vraag me wel eens af
in welk kamp jij zit
665
01:08:28,000 --> 01:08:32,400
Dat zal ik vertellen
Ik ben een rasechte Republikein
666
01:08:32,600 --> 01:08:35,880
met groot ontzag voor Franklin Roosevelt
667
01:08:36,000 --> 01:08:38,560
O, zo een
668
01:08:41,440 --> 01:08:43,200
Max
669
01:08:43,400 --> 01:08:46,160
Max Perkins Ken je die?
- Niet dat ik weet
670
01:08:46,320 --> 01:08:48,680
Hij zit bij United Press
671
01:08:52,240 --> 01:08:56,360
Wat doe jij hier?
- Ik dacht dat je stampij ging maken
672
01:08:56,520 --> 01:08:58,800
Zoveel heb ik niet gedronken
673
01:08:58,880 --> 01:09:01,160
Pardon Dit is rechter Ives
674
01:09:01,320 --> 01:09:03,880
Mrs Ives
- Hoe maakt u het?
675
01:09:03,960 --> 01:09:07,920
Rechter Haywood, Mrs Bertholt
- We kennen elkaar
676
01:09:08,000 --> 01:09:12,040
Komt u bij ons zitten?
- Heel graag
677
01:09:12,160 --> 01:09:14,920
Max, ga jij hier zitten?
678
01:09:15,040 --> 01:09:19,240
Je artikel over Mrs Bertholt
vond ik erg goed
679
01:09:19,360 --> 01:09:23,400
Het waren de woorden
waarmee zij haar man verdedigde
680
01:09:23,560 --> 01:09:25,920
Ga je deze processen ook verslaan?
681
01:09:26,000 --> 01:09:32,360
Ik zou 'n artikel over de Neurenberg-
processen nu nergens kunnen slijten
682
01:09:32,440 --> 01:09:36,520
Hoezo niet?
- Het boeit de Amerikanen niet meer
683
01:09:36,640 --> 01:09:41,600
De oorlog is pas twee jaar voorbij
- Dat klopt
684
01:09:41,720 --> 01:09:46,120
Wilt u iets bestellen?
- Even zien Nog een bier, Dan?
685
01:09:46,200 --> 01:09:50,400
Nee, ik wil graag iets anders proberen
686
01:09:50,600 --> 01:09:57,880
Neem eens een Sonnenberg of
een Schwalbenwinkel, de streekwijnen
687
01:09:58,000 --> 01:10:02,040
Ja, dat lijkt me wel wat
Een glas Sweisenwinkel
688
01:10:02,160 --> 01:10:04,680
U ook?
- Ja, graag
689
01:10:04,800 --> 01:10:07,440
Houden wij het bij bier?
- Best
690
01:10:09,520 --> 01:10:12,760
Bent u laatst nog goed thuisgekomen?
691
01:10:12,880 --> 01:10:16,680
Die auto was wel een uitkomst
692
01:10:16,800 --> 01:10:19,520
U spreekt zeer goed Engels
693
01:10:19,680 --> 01:10:24,680
Dank u M'n man en ik hebben
twee jaar in Amerika gewoond
694
01:10:26,960 --> 01:10:31,080
Hebt u al iets
van Neurenberg kunnen zien?
695
01:10:31,200 --> 01:10:36,880
Niet veel meer dan de weg van
mijn huis naar het paleis van Justitie
696
01:10:37,000 --> 01:10:41,360
En een paar zaken die historisch
verband houden met de zaak
697
01:10:41,560 --> 01:10:46,080
Nazi-zaken U moet ook andere
dingen in Neurenberg bekijken
698
01:10:46,240 --> 01:10:51,760
Er is genoeg te zien, museums
die we proberen te restaureren
699
01:10:51,840 --> 01:10:56,040
Volgende week is er
een pianoconcert in de oude opera
700
01:10:56,160 --> 01:11:00,440
Arthur Reiss Hij was al vroeg
voor Hitler gevlucht
701
01:11:00,600 --> 01:11:04,520
We hebben 'm teruggehaald
Het belooft heel wat
702
01:11:04,640 --> 01:11:08,880
Hebt u zin om mee te gaan?
- Heel graag
703
01:11:09,000 --> 01:11:13,120
Ik regel een kaartje bij de kassa
Ik zit in het comit�
704
01:11:13,200 --> 01:11:15,960
Heel erg bedankt
- Graag gedaan
705
01:11:16,040 --> 01:11:20,360
Ik heb een doel met de Amerikanen,
zoals Mr Perkins weet
706
01:11:20,520 --> 01:11:22,360
Welk doel dan?
707
01:11:22,520 --> 01:11:26,560
Jullie laten zien
dat we niet allemaal monsters zijn
708
01:11:29,680 --> 01:11:33,440
Goedenavond, kolonel
- Majoor Radnitz
709
01:11:33,600 --> 01:11:36,040
Goedenavond, Mrs Bertholt
710
01:11:38,760 --> 01:11:41,240
Excuseert u mee
- U bent er net
711
01:11:41,400 --> 01:11:45,680
Ik moet weg Neem me niet kwalijk
Het was aangenaam
712
01:11:45,800 --> 01:11:48,840
Er ligt een kaartje klaar bij de kassa
713
01:11:48,920 --> 01:11:51,840
Dank u wel
- Tot ziens
714
01:11:59,680 --> 01:12:05,160
Mrs Bertholt is niet bijzonder
gecharmeerd van mij
715
01:12:05,280 --> 01:12:08,000
Ik heb haar man vervolgd
716
01:12:09,000 --> 01:12:14,360
Veel mensen zeggen dat Bertholt
nu niet ter dood was veroordeeld
717
01:12:14,520 --> 01:12:17,040
Dat zal best
718
01:12:17,200 --> 01:12:19,360
Er zijn ook vast mensen
719
01:12:19,560 --> 01:12:24,960
die vinden dat alle gevangenen
in Neurenberg vrij horen te zijn
720
01:12:25,960 --> 01:12:27,680
Pardon
721
01:12:27,800 --> 01:12:35,360
Ik heb een glaasje te veel op,
zoals u ongetwijfeld gemerkt hebt
722
01:12:35,560 --> 01:12:39,880
Door die toestand met Mr Petersen
ben ik wat van slag
723
01:12:40,000 --> 01:12:44,200
Drie bier en Schwalbenwinkel
724
01:12:54,600 --> 01:12:59,000
Lekker bier
Bier maken kunnen ze hier wel
725
01:13:01,000 --> 01:13:05,280
Weet u wat het probleem is
met Amerikanen?
726
01:13:05,400 --> 01:13:11,000
We zijn geen echte bezetters
We zijn beginners, we kunnen 't nog niet
727
01:13:11,080 --> 01:13:14,960
We komen hier aan en wat zien we?
728
01:13:15,040 --> 01:13:20,560
We zien een prachtig land
En het is ook echt prachtig
729
01:13:20,680 --> 01:13:23,920
We zien de eeuwenoude cultuur
730
01:13:24,000 --> 01:13:26,800
We zien de gemtliche charme,
731
01:13:26,920 --> 01:13:31,160
en de charme van mensen
zoals Mrs Bertholt
732
01:13:31,960 --> 01:13:37,560
Door ons minderwaardigheidscomplex
vergeven en vergeten we snel
733
01:13:37,720 --> 01:13:43,840
We geven de ander het voordeel
van de twijfel Dat is typisch Amerikaans
734
01:13:43,920 --> 01:13:49,000
We hebben de grootste oorlogsmachine
sinds Alexander de Grote verslagen
735
01:13:49,040 --> 01:13:52,000
En nu nemen de padvinders het over
736
01:13:52,880 --> 01:13:56,760
Het punt met u is
dat u het hele land wilt aanklagen
737
01:13:56,880 --> 01:13:59,360
Dat geeft u wel voldoening,
738
01:13:59,560 --> 01:14:02,880
maar het is onpraktisch en weinig eerlijk
739
01:14:04,240 --> 01:14:06,280
Weinig eerlijk?
740
01:14:08,840 --> 01:14:11,120
'Haas',
741
01:14:11,280 --> 01:14:13,640
'jager',
742
01:14:13,800 --> 01:14:15,800
'veld'
743
01:14:16,760 --> 01:14:18,800
Ja, laten we eerlijk zijn
744
01:14:20,000 --> 01:14:25,960
De haas werd doodgeschoten
door de jager in het veld Heel simpel
745
01:14:29,160 --> 01:14:35,000
Kolonel, we moeten maar 's gaan
- We mogen hier niet over praten
746
01:14:35,080 --> 01:14:38,960
Nee, we zijn eerlijke,
correcte Amerikanen
747
01:14:39,040 --> 01:14:44,560
We mogen natuurlijk geen moment
buiten ons boekje gaan
748
01:14:48,000 --> 01:14:52,560
Er zijn helemaal geen nazi's
in Duitsland Wist u dat?
749
01:14:52,680 --> 01:14:58,280
De Eskimo's hebben hier de macht
gegrepen en alle ellende veroorzaakt
750
01:14:58,400 --> 01:15:03,560
De Duitsers konden er niks aan doen
Het waren die Eskimo's
751
01:15:05,360 --> 01:15:08,200
Neem me niet kwalijk
752
01:15:08,360 --> 01:15:11,200
Tot ziens, kolonel
753
01:15:25,280 --> 01:15:28,800
Mag ik uw aandacht?
Sorry dat ik even stoor
754
01:15:28,880 --> 01:15:32,600
Deze officieren moeten
naar hun eenheid:
755
01:15:32,760 --> 01:15:36,520
Majoor McCarthy, majoor Citron,
majoor Cantor,
756
01:15:36,720 --> 01:15:39,200
kapitein Byers, kapitein Connell,
757
01:15:39,360 --> 01:15:45,120
kapitein Douglas, kapitein Wolfe,
majoor Booth en majoor Rice
758
01:15:45,240 --> 01:15:48,520
Dank u Danst u maar verder
759
01:15:51,080 --> 01:15:53,640
Harry, wat is er aan de hand?
760
01:15:53,760 --> 01:15:57,160
De Russen zitten in Tsjechoslowakije
761
01:15:57,240 --> 01:16:01,000
We sturen een paar eenheden
- Wat gaat er gebeuren?
762
01:16:01,120 --> 01:16:03,360
Ik weet het niet
763
01:16:10,000 --> 01:16:12,000
Elsa Scheffler
764
01:16:20,280 --> 01:16:25,280
'President Truman liet direct
de militaire opleiding verlengen'
765
01:16:25,400 --> 01:16:30,000
'Hij maakt zich grote zorgen
over de Westerse landen
766
01:16:30,120 --> 01:16:33,040
gezien de dreiging uit het oosten'
767
01:16:35,120 --> 01:16:39,160
Herr Janning, hebt u gehoord
wat er in de krant staat?
768
01:16:39,280 --> 01:16:44,000
Net wat Hitler zei: 'De overlevingsstrijd
tussen oost en west'
769
01:16:44,080 --> 01:16:46,000
Hij wist het
770
01:16:46,120 --> 01:16:49,880
Ze zullen wel zien
dat we wisten wat we deden
771
01:16:50,000 --> 01:16:54,240
Ze kunnen ons niet veroordelen
en tegelijk om hulp vragen
772
01:16:54,320 --> 01:16:59,560
We moeten ��n front vormen
De zaak komt nu in de cruciale fase
773
01:16:59,680 --> 01:17:02,520
Wat een vrolijke tijden, Herr Hahn
774
01:17:02,640 --> 01:17:07,280
Ooit was u al blij als ik me
verwaardigde om u te groeten
775
01:17:07,440 --> 01:17:13,240
Nu we hier samen zitten, gaat u me
ineens vertellen wat ik moet doen
776
01:17:13,360 --> 01:17:15,400
U moet met ons optrekken
777
01:17:15,600 --> 01:17:21,240
Duitsers moeten elkaar niet afvallen
We hebben een gezamenlijk doel
778
01:17:21,360 --> 01:17:26,240
Luister goed Ik heb vreselijke
dingen meegemaakt in mijn leven
779
01:17:26,360 --> 01:17:31,800
Maar het allerergste is dat ik hier
nu zit met mannen zoals u
780
01:17:31,960 --> 01:17:34,680
Ik heb niets gemeen met fanatici als u
781
01:17:34,800 --> 01:17:38,080
U maakte deel uit van hetzelfde regime
782
01:17:38,200 --> 01:17:44,080
U hebt 't gesteund, net als wij
En u hebt nog iets gemeen met ons
783
01:17:44,160 --> 01:17:46,240
U bent Duitser
784
01:19:19,560 --> 01:19:23,960
Goedenavond Hebt u genoten?
- Zeker Heel erg
785
01:19:24,040 --> 01:19:26,920
Zal ik u afzetten?
- Ik woon vlakbij
786
01:19:27,000 --> 01:19:30,560
Ik wilde gaan lopen
Loopt u een stukje mee?
787
01:19:30,680 --> 01:19:35,040
Graag Ik heb de auto niet nodig
Ik loop met Mrs Bertholt mee
788
01:19:35,160 --> 01:19:37,200
Zal ik op u wachten?
789
01:19:37,280 --> 01:19:40,000
Ik blijf wel op u wachten
790
01:20:15,520 --> 01:20:19,360
Duitsers zingen graag,
ongeacht de situatie
791
01:20:19,560 --> 01:20:21,560
Dat heb ik gemerkt
792
01:20:22,600 --> 01:20:27,440
Zingen Amerikanen ook in kroegen?
Ik weet het niet meer
793
01:20:27,600 --> 01:20:31,080
Nee, we doen vrij stuurs in kroegen
794
01:20:42,400 --> 01:20:45,400
Jammer dat u geen Duits verstaat
795
01:20:45,520 --> 01:20:48,960
De tekst is prachtig Heel droevig
796
01:20:50,040 --> 01:20:52,800
Veel droeviger dan de Engelse tekst
797
01:20:53,320 --> 01:20:58,160
'De Duitse soldaat weet
dat hij z'n meisje kwijtraakt
798
01:20:58,240 --> 01:21:00,560
en z'n leven verliest'
799
01:21:02,680 --> 01:21:08,960
'De lantaarn brandt elke avond
Hij kent je pas en je manier van lopen'
800
01:21:10,360 --> 01:21:15,040
'Hij brandt elke avond,
maar ik ben al lang vergeten'
801
01:21:17,480 --> 01:21:20,280
'Mocht mij iets overkomen,
802
01:21:20,360 --> 01:21:22,600
wie staat er dan met jou
803
01:21:23,360 --> 01:21:28,160
onder de lantaarn, met jou,
804
01:21:28,320 --> 01:21:30,360
Lili Marleen'
805
01:21:37,880 --> 01:21:42,000
Hoe ziet uw leven in Amerika eruit?
Hebt u een gezin?
806
01:21:42,160 --> 01:21:47,200
Ik heb een dochter
en zij heeft vier kinderen
807
01:21:47,320 --> 01:21:51,840
U bent vast heel trots op ze
- Ja zeker Dat geef ik toe
808
01:21:51,920 --> 01:21:55,920
En uw vrouw?
- Die is al een paar jaar dood
809
01:21:59,240 --> 01:22:03,000
En u? Hebt u kinderen?
810
01:22:04,320 --> 01:22:07,680
U hebt vast een hoge positie in Amerika
811
01:22:07,800 --> 01:22:11,240
Dat valt wel mee
Ik ben arrondissementsrechter
812
01:22:11,360 --> 01:22:13,960
En zelfs dat al een jaar niet meer
813
01:22:14,080 --> 01:22:18,320
Bent u met pensioen?
- Gedwongen, door de kiezer
814
01:22:18,400 --> 01:22:21,440
Worden rechters gekozen in Amerika?
815
01:22:21,560 --> 01:22:25,720
In sommige staten wel
- Dat wist ik niet
816
01:22:25,880 --> 01:22:29,280
Dat is ��n kant van ons juridisch stelsel
817
01:22:29,480 --> 01:22:33,680
Ik vond 't een positieve kant,
tot ik verslagen werd
818
01:22:33,800 --> 01:22:37,080
Het lag vast aan de kiezer en niet aan u
819
01:22:37,200 --> 01:22:40,520
Daar lopen de meningen over uiteen
820
01:22:43,840 --> 01:22:46,840
Hier woon ik
- Hier?
821
01:22:46,960 --> 01:22:53,640
Van binnen valt het wel mee Komt u
mee naar boven? Dan zet ik koffie
822
01:23:11,400 --> 01:23:14,320
U hebt 't niet gemakkelijk, h�?
823
01:23:14,400 --> 01:23:19,560
Ik ben niet anders gewend
Ik ben niet zo fragiel
824
01:23:19,680 --> 01:23:22,080
Ik kom uit een militair nest
825
01:23:22,200 --> 01:23:26,440
U weet vast wel wat dat inhoudt
- Ik ben bang van niet
826
01:23:26,560 --> 01:23:32,400
Dat betekent dat mij discipline
is bijgebracht Een speciaal soort
827
01:23:32,560 --> 01:23:37,160
Zo maakten we in de zomer
vaak lange paardrijtochten
828
01:23:37,280 --> 01:23:41,520
Maar ik mocht nooit
naar de limonadekraam rennen
829
01:23:41,640 --> 01:23:45,080
Ik kreeg te horen: 'Beheers je dorst'
830
01:23:46,120 --> 01:23:48,160
'Beheers je honger'
831
01:23:49,040 --> 01:23:51,080
'Beheers je emoties'
832
01:23:51,200 --> 01:23:53,520
Daar heb ik veel aan gehad
833
01:23:54,360 --> 01:23:58,120
En uw man?
Kwam hij ook uit die traditie voort?
834
01:23:58,240 --> 01:24:02,240
Mijn man was militair
Hem is maar ��n ding geleerd:
835
01:24:02,360 --> 01:24:05,560
Om te vechten, goed te vechten
836
01:24:08,040 --> 01:24:10,840
Smaakt de koffie goed?
- Prima
837
01:24:10,960 --> 01:24:14,840
Het is surrogaat, maar ik zet het sterk
838
01:24:20,800 --> 01:24:26,000
Ik ben benieuwd
wat u van Ernst Janning vindt
839
01:24:28,320 --> 01:24:34,000
Ik mag buiten de rechtszaal
niet op de zaak ingaan
840
01:24:34,480 --> 01:24:36,520
Natuurlijk niet
841
01:24:41,120 --> 01:24:45,960
Ik kende hem een beetje
We gingen naar dezelfde concerten
842
01:24:46,080 --> 01:24:51,760
Er was 's een receptie voor Wagners
schoondochter Hitler was er ook
843
01:24:51,880 --> 01:24:55,080
Ernst Janning was er met z'n vrouw
844
01:24:55,160 --> 01:24:59,760
Ze was erg knap
Heel klein, heel teer
845
01:24:59,880 --> 01:25:02,000
Nu is ze dood
846
01:25:02,720 --> 01:25:07,760
Hitler was weg van haar
Hij maakte avances naar haar
847
01:25:07,960 --> 01:25:11,600
Hij deed dat soort dingen
in een opwelling
848
01:25:11,720 --> 01:25:15,800
Ik vergeet nooit
hoe Ernst Janning hem terechtwees
849
01:25:15,960 --> 01:25:20,040
Dat zullen niet veel mensen zo
bij hem hebben gedaan Hij zei:
850
01:25:20,160 --> 01:25:25,680
'Kanselier, ik vind 't niet zo erg
dat u zo onbeschoft bent'
851
01:25:25,760 --> 01:25:28,960
'Dat vind ik niet zo erg'
852
01:25:29,120 --> 01:25:31,800
'Maar wel dat u zo bourgeois bent'
853
01:25:33,120 --> 01:25:37,560
Hitler trok bleek weg,
staarde naar Janning en vertrok
854
01:25:41,400 --> 01:25:43,880
Smaakt de koffie echt wel?
855
01:25:44,000 --> 01:25:46,040
Prima, dank u
856
01:25:48,280 --> 01:25:53,200
Mensen als Janning,
m'n man en ik haatten Hitler
857
01:25:53,320 --> 01:25:57,400
Ik vind dat u dat moet weten
En hij haatte ons
858
01:25:57,520 --> 01:26:03,880
Mijn man was een echte oorlogsheld
en dat kon 't korporaaltje niet hebben
859
01:26:04,000 --> 01:26:10,200
En hij haatte hem omdat hij
met iemand van adel was getrouwd
860
01:26:10,360 --> 01:26:14,560
Hitler had ontzag voor de adel,
maar hij haatte ze
861
01:26:15,600 --> 01:26:19,320
Daarom is het zo ironisch
wat er gebeurd is
862
01:26:23,760 --> 01:26:27,480
Weet u wat er met m'n man is gebeurd?
863
01:26:27,600 --> 01:26:31,640
Wat wist hij van de misdrijven
die hem werden verweten?
864
01:26:31,800 --> 01:26:35,440
Hij werd berecht
met de andere legerleiders
865
01:26:35,560 --> 01:26:41,280
Hij was slachtoffer van de
wraakoefening van de overwinnaar
866
01:26:41,440 --> 01:26:44,400
Het was politieke moord
867
01:26:44,560 --> 01:26:47,760
Dat ziet u toch ook wel?
868
01:26:47,880 --> 01:26:51,200
Ik weet niet wat ik zie
869
01:26:52,720 --> 01:26:57,560
Misschien moet ik hier
helemaal niet met u over praten
870
01:26:57,720 --> 01:27:01,600
Maar ik wil het wel begrijpen
871
01:27:02,600 --> 01:27:04,640
Dat moet
872
01:27:17,680 --> 01:27:20,600
Wilt u nog koffie?
873
01:27:20,720 --> 01:27:22,760
Ja, graag
874
01:27:37,840 --> 01:27:40,160
We hebben Irene Hoffman
875
01:27:41,320 --> 01:27:43,720
Waar?
- In Berlijn
876
01:27:45,360 --> 01:27:50,120
Ze is getrouwd Ze heet nu Wallner
Daarom was ze onvindbaar
877
01:27:50,240 --> 01:27:53,480
Wanneer komt ze?
- Ze komt niet
878
01:27:53,600 --> 01:27:57,400
Hoe bedoel je?
- Ze wil niet
879
01:27:57,480 --> 01:28:01,960
Je weet hoe 't gaat
Niemand wil meer getuigen
880
01:28:02,080 --> 01:28:07,800
Als ik de nachttrein neem,
kan ik morgenmiddag weer terug zijn
881
01:28:08,000 --> 01:28:11,320
Je hebt niet geslapen
- Ik moet Hoffman hebben
882
01:28:11,440 --> 01:28:14,760
Neem jij 't morgen over in de rechtszaal?
883
01:29:07,200 --> 01:29:11,480
Kolonel, ik heb 't al gezegd
toen u hier net was,
884
01:29:11,680 --> 01:29:15,440
en ik zeg 't nog een keer:
Het ligt achter ons
885
01:29:15,600 --> 01:29:18,480
U kunt haar niet dwingen
886
01:29:18,600 --> 01:29:23,520
Mr Wallner, ik dwing haar niet
Dat mag ik ook helemaal niet
887
01:29:23,640 --> 01:29:26,880
We krijgen geen medaille als we getuigen
888
01:29:27,000 --> 01:29:31,320
De mensen willen niet dat Duitsers
tegen Duitsers getuigen
889
01:29:31,480 --> 01:29:38,320
Daar ben ik wel achter gekomen
in de twee jaar dat ik hier aanklager ben
890
01:29:45,200 --> 01:29:47,240
U hebt makkelijk praten
891
01:29:47,360 --> 01:29:51,120
U vertrekt weer,
maar wij moeten hier verder
892
01:29:51,240 --> 01:29:54,880
Ik besef heus wel wat ik van u vraag
893
01:29:55,000 --> 01:29:57,040
U komt hier als de Gestapo
894
01:29:57,160 --> 01:30:01,080
We moeten zorgen
dat ze hun straf niet ontlopen
895
01:30:03,040 --> 01:30:07,160
Uiteindelijk ontlopen ze
hun straf toch wel
896
01:30:09,520 --> 01:30:13,600
Ze kunnen de kolere krijgen en u ook
897
01:30:24,080 --> 01:30:26,800
Is Emil Hahn er ook bij?
898
01:30:28,040 --> 01:30:30,440
Ja, hij staat terecht
899
01:30:33,280 --> 01:30:35,320
Ernst Janning?
900
01:30:48,760 --> 01:30:51,280
U hebt de winkel beneden gezien
901
01:30:54,040 --> 01:30:58,320
Het is niet veel,
maar het is voor ons een nieuw begin
902
01:31:01,040 --> 01:31:04,360
Ze komen hier als ik naar Neurenberg ga
903
01:31:06,720 --> 01:31:10,880
Dan komen ze de ramen ingooien
904
01:31:11,040 --> 01:31:13,880
Ik laat de zaak dag en nacht bewaken
905
01:31:14,000 --> 01:31:18,760
Je hoeft 't niet te doen, Irene
- Ik vind van wel
906
01:31:18,920 --> 01:31:23,000
Voor al die mensen
die niet zelf meer kunnen getuigen
907
01:31:23,160 --> 01:31:27,320
Je bent het niemand verplicht
- Jawel
908
01:31:28,840 --> 01:31:33,120
U bent het minstens
��n persoon verplicht
909
01:31:53,560 --> 01:31:57,200
's Nachts, elke nacht
910
01:31:59,200 --> 01:32:03,120
We wisten dat 't hier ooit van zou komen
911
01:32:19,240 --> 01:32:24,040
Dr Geuter, herkent u die krantenkop?
912
01:32:24,280 --> 01:32:29,000
Wilt u 'm even voorlezen?
- 'Dood aan de rassenvervuiler'
913
01:32:29,160 --> 01:32:34,160
In welke krant stond dit?
- In Julius Streichers Der Strmer
914
01:32:34,480 --> 01:32:37,520
Waar verwees die kop naar?
915
01:32:37,640 --> 01:32:39,640
Naar de zaak Feldenstein
916
01:32:39,760 --> 01:32:42,120
Wat was dat voor een zaak?
917
01:32:42,280 --> 01:32:46,720
Ik maak bezwaar tegen een verband
met de zaak Feldenstein
918
01:32:46,840 --> 01:32:50,560
Het is de meest
geruchtmakende zaak van die tijd
919
01:32:50,760 --> 01:32:57,440
Daarmee worden ongewenste
suggesties en emoties gewekt
920
01:32:58,600 --> 01:33:02,600
Er bestaan geen ongewenste
suggesties voor dit hof
921
01:33:02,720 --> 01:33:08,160
Het tribunaal is ge�nteresseerd
in alles wat relevant is Afgewezen
922
01:33:12,320 --> 01:33:14,400
Ik neem het wel over
923
01:33:17,880 --> 01:33:22,240
Meneer de rechter
- Ga uw gang
924
01:33:31,480 --> 01:33:35,720
Welnu, waar ging het
in de zaak Feldenstein om?
925
01:33:36,560 --> 01:33:40,360
Een man werd beschuldigd
van rassenvervuiling
926
01:33:40,480 --> 01:33:44,520
Wat werd er bedoeld
met 'rassenvervuiling'?
927
01:33:45,560 --> 01:33:50,600
Dat is het misdrijf waarnaar verwezen
werd in de Neurenberg-wetten
928
01:33:50,720 --> 01:33:57,320
Niet-ari�rs met 'n seksuele relatie
met ari�rs riskeren de doodstraf
929
01:33:57,440 --> 01:34:02,880
Wanneer hoorde u voor het eerst
van de zaak Feldenstein?
930
01:34:03,000 --> 01:34:07,160
In september 1935
werd ik benaderd door de politie
931
01:34:07,280 --> 01:34:10,520
Mr Feldenstein was gearresteerd
932
01:34:10,640 --> 01:34:14,960
en had mij verzocht
om hem te verdedigen
933
01:34:15,040 --> 01:34:17,440
Wat was zijn sociale positie?
934
01:34:17,560 --> 01:34:20,280
Hij was een bekende koopman
935
01:34:20,360 --> 01:34:24,720
Hij was een leidende figuur van
de joodse gemeente in Neurenberg
936
01:34:24,840 --> 01:34:28,680
Wat was hem ten laste gelegd?
937
01:34:29,440 --> 01:34:33,000
Hij werd verdacht van een intieme relatie
938
01:34:33,120 --> 01:34:36,960
met een 16-jarig meisje, Irene Hoffman
939
01:34:37,680 --> 01:34:40,240
Juist
940
01:34:40,360 --> 01:34:44,360
En wat vertelde hij u daarover?
941
01:34:44,480 --> 01:34:49,360
Dat 't niet waar was Hij kende
het meisje en haar ouders al lang
942
01:34:49,520 --> 01:34:51,800
Hij zocht haar op na hun dood
943
01:34:51,960 --> 01:34:57,680
Maar er heeft nooit iets
tussen hen plaatsgevonden
944
01:34:57,800 --> 01:35:02,800
Dokter, wilt u het tribunaal
vertellen wat er toen is gebeurd?
945
01:35:03,800 --> 01:35:07,720
Hij is aangeklaagd voor
het speciale hof in Neurenberg
946
01:35:07,840 --> 01:35:10,160
Waar hield dat hof zitting?
947
01:35:10,320 --> 01:35:15,120
Hier, in dit gebouw
In deze rechtszaal
948
01:35:15,200 --> 01:35:21,000
Dr Geuter, onder welke omstandigheden
vond het proces plaats?
949
01:35:23,000 --> 01:35:28,160
Het werd gebruikt ter promotie
van het nationaal-socialisme
950
01:35:29,400 --> 01:35:35,760
Het was de periode van de september-
vieringen, de partijbijeenkomsten
951
01:35:35,840 --> 01:35:38,600
De rechtszaal was afgeladen
952
01:35:38,720 --> 01:35:41,920
Daar achterin stonden de mensen
953
01:35:42,920 --> 01:35:47,200
Julius Streicher zat op de voorste rij
954
01:35:47,320 --> 01:35:51,520
En er waren allemaal
hoge partijfunctionarissen
955
01:35:53,560 --> 01:35:59,800
Vertelt u eens wat uw verwachtingen
waren van het proces in die sfeer?
956
01:35:59,920 --> 01:36:02,360
Ik vreesde het ergste
957
01:36:02,440 --> 01:36:07,800
toen ik zag dat Emil Hahn
de officier van justitie was
958
01:36:08,560 --> 01:36:10,600
Hij was zeer fanatiek
959
01:36:10,720 --> 01:36:15,880
Z'n processen kenmerkten zich
door onmenselijkheid
960
01:36:18,400 --> 01:36:23,360
Maar ik had nog enige hoop
op een goede afloop
961
01:36:25,840 --> 01:36:31,200
Want op de stoel van de rechter
zat Ernst Janning
962
01:36:32,560 --> 01:36:36,480
Hij stond zeer goed bekend
in heel Duitsland
963
01:36:36,640 --> 01:36:41,680
Het was bekend dat hij z'n leven
had gewijd aan het recht,
964
01:36:41,800 --> 01:36:44,320
aan het rechtsbegrip
965
01:36:47,520 --> 01:36:49,560
Dank u wel Dat was alles
966
01:36:52,560 --> 01:36:54,560
Nog vragen?
967
01:36:55,960 --> 01:36:58,200
Dank u Geen vragen
968
01:36:58,360 --> 01:37:00,400
De getuige mag gaan
969
01:37:01,760 --> 01:37:07,400
De officier roept Irene
Hoffman-Wallner op als getuige
970
01:37:31,520 --> 01:37:35,880
Steek uw rechterhand op
Ik zweer bij God almachtig
971
01:37:36,120 --> 01:37:40,560
dat ik de waarheid zal spreken
en niets zal verzwijgen
972
01:37:45,440 --> 01:37:48,640
Wilt u alstublieft uw naam zeggen
973
01:37:51,640 --> 01:37:54,240
Irene Hoffman-Wallner
974
01:37:54,400 --> 01:37:59,880
Mrs Wallner,
kende u Lehman Feldenstein?
975
01:38:02,000 --> 01:38:04,600
Wanneer hebt u hem leren kennen?
976
01:38:04,760 --> 01:38:11,240
Dat was in 1925 of 1926
Ik weet het niet precies meer
977
01:38:11,800 --> 01:38:16,200
Hoe oud was hij toen?
- Hij was in de vijftig
978
01:38:16,280 --> 01:38:19,880
En hoe oud was hij
toen hij gearresteerd werd?
979
01:38:21,200 --> 01:38:25,200
Hij was toen 65
- Juist
980
01:38:26,440 --> 01:38:29,200
Wat was de aard van uw relatie?
981
01:38:31,160 --> 01:38:33,200
We waren vrienden
982
01:38:33,920 --> 01:38:38,000
Had u nog contact met hem
na de dood van uw ouders?
983
01:38:38,160 --> 01:38:40,800
Waarom?
984
01:38:40,920 --> 01:38:44,320
We waren vrienden
985
01:38:44,440 --> 01:38:48,040
Hij was eigenaar van
het pand waar ik woonde
986
01:38:48,200 --> 01:38:51,480
Hij moest daar vaak zijn voor zaken
987
01:38:52,480 --> 01:38:55,800
Wat hebt u tegen de politie gezegd
988
01:38:55,920 --> 01:39:01,880
toen ze zeiden dat u een intieme
relatie met hem gehad zou hebben?
989
01:39:02,040 --> 01:39:05,320
Ik zei dat dat leugens waren
990
01:39:05,440 --> 01:39:09,280
Kunt u zeggen
wie de officier van justitie was?
991
01:39:12,280 --> 01:39:14,880
Emil Hahn
992
01:39:15,000 --> 01:39:18,160
Heeft Emil Hahn u verhoord?
993
01:39:19,520 --> 01:39:21,800
Wat zei hij tegen u?
994
01:39:23,680 --> 01:39:30,640
Hij nam me mee naar een aparte
kamer Er was verder niemand
995
01:39:31,760 --> 01:39:38,200
Hij zei dat het geen zin had
om mijn verklaring te herhalen
996
01:39:38,360 --> 01:39:41,280
omdat niemand me zou geloven
997
01:39:42,600 --> 01:39:45,800
Dat er sprake was van rassenvervuiling
998
01:39:45,920 --> 01:39:50,800
en er niets anders op zat
dan de dader te doden
999
01:39:52,440 --> 01:39:56,040
Hij zei tegen me
1000
01:39:56,200 --> 01:40:00,680
dat als ik het
voor Mr Feldenstein zou opnemen
1001
01:40:00,840 --> 01:40:04,880
ik gearresteerd zou worden
wegens meineed
1002
01:40:05,800 --> 01:40:08,240
Wat hebt u toen geantwoord?
1003
01:40:08,360 --> 01:40:13,160
Ik heb herhaald wat ik al gezegd had,
steeds weer
1004
01:40:13,240 --> 01:40:17,440
Ik heb gezegd dat ik
niets anders kon zeggen
1005
01:40:17,520 --> 01:40:22,200
Ik kon niet liegen over iemand
die me zo goed had behandeld
1006
01:40:22,360 --> 01:40:25,120
Bent u gearresteerd?
1007
01:40:28,760 --> 01:40:30,800
Mrs Wallner, zeg eens,
1008
01:40:32,000 --> 01:40:35,800
op welke manier
1009
01:40:35,920 --> 01:40:39,960
Emil Hahn optrad tijdens het proces
1010
01:40:43,280 --> 01:40:45,680
Hij dreef de spot
1011
01:40:45,800 --> 01:40:51,440
met alles wat Mr Feldenstein
ter verdediging aanvoerde
1012
01:40:51,560 --> 01:40:57,560
Hij maakte hem
bij elke gelegenheid belachelijk
1013
01:40:57,680 --> 01:41:01,160
Hoe reageerde het publiek daarop?
1014
01:41:01,280 --> 01:41:05,600
Ze lachten, telkens weer
1015
01:41:07,200 --> 01:41:10,760
Hoe lang duurde het proces?
1016
01:41:15,320 --> 01:41:17,600
Hoe lang duurde het proces?
1017
01:41:19,520 --> 01:41:20,800
Twee dagen
1018
01:41:20,960 --> 01:41:25,880
Werd er uitspraak gedaan
aan het eind van de tweede dag?
1019
01:41:26,520 --> 01:41:30,280
Hoe luidde de uitspraak?
- Schuldig
1020
01:41:30,400 --> 01:41:33,000
En wat was het vonnis?
1021
01:41:34,600 --> 01:41:39,720
Mr Feldenstein werd veroordeeld
tot de doodstraf
1022
01:41:41,320 --> 01:41:45,920
Ik kreeg twee jaar gevangenisstraf
wegens meineed
1023
01:41:48,480 --> 01:41:52,200
Wie was de president van het hof?
1024
01:41:53,600 --> 01:41:55,640
Ernst Janning
1025
01:41:56,760 --> 01:41:59,520
Zijn de vonnissen ten uitvoer gebracht?
1026
01:42:05,240 --> 01:42:08,680
Dank u wel Dat was alles
1027
01:42:14,240 --> 01:42:16,280
Nog vragen?
1028
01:42:28,320 --> 01:42:34,440
Ik zou graag willen dat
de getuige zich beschikbaar hield
1029
01:42:34,600 --> 01:42:38,120
We komen met nader bewijs
over de zaak Feldenstein
1030
01:42:38,240 --> 01:42:41,600
wanneer wij onze zaak mogen bepleiten
1031
01:42:44,640 --> 01:42:48,840
De getuige dient zich
beschikbaar te houden
1032
01:42:48,920 --> 01:42:51,320
U mag nu gaan
1033
01:43:13,760 --> 01:43:16,120
Kolonel Lawson
1034
01:43:20,640 --> 01:43:26,000
Heren rechters, ik heb hier
een decreet van Adolf Hitler,
1035
01:43:26,200 --> 01:43:32,440
waarin staat dat wie niet loyaal
geacht wordt of tegenstand biedt
1036
01:43:32,520 --> 01:43:39,200
in het geheim gearresteerd mag worden
en zonder enige vorm van proces
1037
01:43:39,400 --> 01:43:42,200
in een kamp kan worden opgesloten
1038
01:43:42,280 --> 01:43:47,040
Ik heb ook een reeks bevelen,
uitgevaardigd onder dat decreet,
1039
01:43:47,200 --> 01:43:50,600
elk ondertekend
door een van de verdachten,
1040
01:43:50,720 --> 01:43:55,800
op basis waarvan honderden mensen
zijn opgepakt en opgesloten
1041
01:43:55,920 --> 01:43:59,480
Ondertekend door Friedrich Hofstetter,
1042
01:43:59,600 --> 01:44:01,640
Werner Lammpe,
1043
01:44:02,840 --> 01:44:04,880
Emil Hahn,
1044
01:44:05,680 --> 01:44:07,720
Ernst Janning
1045
01:44:09,840 --> 01:44:15,160
Heren rechters,
de verdachten die hier terechtstaan,
1046
01:44:15,280 --> 01:44:20,040
hebben niet persoonlijk
concentratiekampen geleid
1047
01:44:20,240 --> 01:44:23,160
Ze hebben nooit slachtoffers geslagen
1048
01:44:23,320 --> 01:44:27,000
of het gas in de gaskamers laten stromen
1049
01:44:28,120 --> 01:44:32,800
Maar zoals uit deze documenten blijkt,
1050
01:44:32,920 --> 01:44:37,160
hebben zij wetten
vormgegeven en uitgevoerd
1051
01:44:37,240 --> 01:44:39,640
en vonnissen uitgesproken
1052
01:44:41,400 --> 01:44:46,560
die miljoenen slachtoffers
noodlottig zijn geworden
1053
01:44:46,720 --> 01:44:48,920
Majoor Radnitz
1054
01:44:50,280 --> 01:44:55,000
Ik wil kolonel Lawson graag
als getuige laten be�digen
1055
01:44:55,160 --> 01:44:57,200
Toegestaan
1056
01:45:03,280 --> 01:45:06,920
Steek uw rechterhand op
Ik zweer bij God almachtig
1057
01:45:07,040 --> 01:45:11,480
dat ik de waarheid zal spreken
en niets zal verzwijgen
1058
01:45:14,120 --> 01:45:20,320
Diende u in het Amerikaanse leger
in 1945 aan het einde van de oorlog?
1059
01:45:20,440 --> 01:45:25,920
Had u het bevel over troepen
die concentratiekampen bevrijdden?
1060
01:45:26,040 --> 01:45:29,880
Bent u in Dachau en Belsen geweest?
1061
01:45:30,040 --> 01:45:35,320
Was u erbij toen de volgende
beelden werden gemaakt?
1062
01:46:12,440 --> 01:46:18,680
De kaart geeft de locaties aan
van de concentratiekampen
1063
01:46:18,800 --> 01:46:21,040
tijdens het Derde Rijk
1064
01:46:22,120 --> 01:46:27,960
Het concentratiekamp Buchenwald
werd in 1933 gesticht
1065
01:46:29,480 --> 01:46:33,440
Er zaten circa
80000 mensen gevangen
1066
01:46:35,000 --> 01:46:37,480
Buchenwald had een spreuk:
1067
01:46:38,000 --> 01:46:40,040
'Breek het lichaam,
1068
01:46:42,240 --> 01:46:44,760
breek de geest,
1069
01:46:46,840 --> 01:46:49,600
breek het hart'
1070
01:46:50,920 --> 01:46:54,520
De ovens van Buchenwald,
1071
01:46:54,640 --> 01:46:59,640
bewijzen van pogingen
om nog snel de lijken weg te werken
1072
01:46:59,800 --> 01:47:04,440
De ovens waren gemaakt
door een bekend bedrijf
1073
01:47:04,560 --> 01:47:09,240
dat ook gespecialiseerd was in bakovens
1074
01:47:09,440 --> 01:47:12,760
De naam van die firma
is duidelijk te lezen
1075
01:47:12,880 --> 01:47:16,720
Diverse afvalproducten van Buchenwald,
1076
01:47:17,680 --> 01:47:22,880
aan de lokale bevolking getoond
door een geallieerde officier
1077
01:47:23,360 --> 01:47:25,480
Allerlei borstels
1078
01:47:25,640 --> 01:47:29,320
Schoenen, van volwassenen en kinderen
1079
01:47:30,560 --> 01:47:32,640
Brillen
1080
01:47:32,800 --> 01:47:34,880
Gouden tanden, omgesmolten,
1081
01:47:35,000 --> 01:47:40,400
eens per maand naar de medische
afdeling van de Waffen SS gestuurd
1082
01:47:40,520 --> 01:47:44,640
Een lampenkap van mensenhuid
1083
01:47:46,200 --> 01:47:53,120
Huid gebruikt voor schilderijen,
veelal van obscene aard
1084
01:47:54,560 --> 01:47:57,640
De hoofden van twee Poolse arbeiders,
1085
01:47:58,680 --> 01:48:02,440
gekrompen tot een vijfde
van de normale grootte
1086
01:48:02,560 --> 01:48:06,360
Een menselijk bekken,
gebruikt als asbak
1087
01:48:10,560 --> 01:48:12,760
Kinderen met tatoeages
1088
01:48:12,920 --> 01:48:16,640
die erop duidden
dat ze opgeruimd zouden worden
1089
01:48:19,240 --> 01:48:23,360
Soms werd de kinderen genade getoond
1090
01:48:23,520 --> 01:48:29,600
Ze kregen morfine om ze te verdoven
voor ze werden opgehangen
1091
01:48:29,720 --> 01:48:34,320
Een van de artsen vertelde
dat ze touw om hun nek deden
1092
01:48:34,440 --> 01:48:36,920
en, zo zei de arts het letterlijk:
1093
01:48:37,120 --> 01:48:44,160
'Ze werden als schilderijen
opgehangen aan haken in de muur'
1094
01:48:47,160 --> 01:48:50,800
Mensen die in veewagens
waren aangekomen,
1095
01:48:50,920 --> 01:48:53,600
zonder eten, zonder zuurstof,
1096
01:48:53,720 --> 01:48:58,000
die de reis naar Dachau
niet hadden overleefd
1097
01:48:58,160 --> 01:49:05,640
Honderden gevangenen werden gebruikt
voor wrede medische experimenten
1098
01:49:06,840 --> 01:49:12,720
Een getuige van een executie
in Dachau beschreef het volgende:
1099
01:49:13,880 --> 01:49:17,560
'Gevangenen moesten
hun kleren ophangen'
1100
01:49:17,720 --> 01:49:21,320
'Er werd gezegd dat ze gingen douchen'
1101
01:49:21,440 --> 01:49:24,440
'Toen gingen de deuren op slot'
1102
01:49:24,560 --> 01:49:30,280
'Zyklon B werd door speciale
openingen naar binnen gelaten'
1103
01:49:32,160 --> 01:49:37,040
'Je kon het gekreun en gekerm horen'
1104
01:49:37,280 --> 01:49:41,520
'Na twee of drie minuten was het stil'
1105
01:49:49,840 --> 01:49:55,640
Met de dodentransporten kwamen
90000 mensen uit Slowakije,
1106
01:49:57,360 --> 01:50:00,320
65000 uit Griekenland,
1107
01:50:01,440 --> 01:50:03,840
11000 uit Frankrijk,
1108
01:50:06,480 --> 01:50:08,720
90000 uit Nederland,
1109
01:50:11,440 --> 01:50:13,720
400000 uit Hongarije,
1110
01:50:16,400 --> 01:50:20,680
250000 uit Polen en Opper-Silezi�,
1111
01:50:22,040 --> 01:50:24,920
en 100000 uit Duitsland
1112
01:50:28,880 --> 01:50:35,120
En dit is gefilmd toen Britse troepen
het kamp Belsen bevrijdden
1113
01:50:39,440 --> 01:50:47,160
Vanwege de hygi�ne moesten de lijken
met een bulldozer begraven worden
1114
01:50:52,920 --> 01:50:55,400
Van wie waren die lichamen?
1115
01:50:56,760 --> 01:51:00,640
Van inwoners
van elk bezet land in Europa
1116
01:51:01,760 --> 01:51:07,200
Twee derde van de joden in Europa
uitgeroeid
1117
01:51:08,920 --> 01:51:11,320
Meer dan zes miljoen,
1118
01:51:12,320 --> 01:51:16,920
volgens rapporten op basis
van de cijfers van de nazi's
1119
01:51:20,520 --> 01:51:22,800
Maar het werkelijke aantal
1120
01:51:27,560 --> 01:51:29,560
Niemand die het weet
1121
01:51:36,360 --> 01:51:39,640
Hoe durven ze ons dat te laten zien?
1122
01:51:41,120 --> 01:51:44,720
We zijn geen beulen
We zijn rechters
1123
01:51:44,840 --> 01:51:48,200
Zo zal het toch niet echt zijn geweest?
1124
01:51:49,920 --> 01:51:55,680
Er waren wel executies,
maar toch niet op die schaal?
1125
01:52:01,760 --> 01:52:03,320
Pohl
1126
01:52:07,640 --> 01:52:12,960
Jij hebt die concentratiekampen
geleid, samen met Eichmann
1127
01:52:13,160 --> 01:52:18,640
Ze zeggen dat we miljoenen mensen
hebben vermoord
1128
01:52:18,800 --> 01:52:21,560
Hoe kan dat nou?
1129
01:52:21,760 --> 01:52:25,520
Zeg 't dan
Dat is toch niet mogelijk?
1130
01:52:28,600 --> 01:52:30,680
Het is wel mogelijk
1131
01:52:31,640 --> 01:52:33,600
Hoe dan?
1132
01:52:33,720 --> 01:52:36,040
Praktisch gezien?
1133
01:52:37,640 --> 01:52:40,360
Het hangt van je faciliteiten af
1134
01:52:40,480 --> 01:52:44,840
Zeg dat je twee kamers
voor 2000 man per stuk hebt
1135
01:52:45,000 --> 01:52:47,240
Reken maar uit
1136
01:52:47,360 --> 01:52:51,920
Je kunt er in een half uur
10000 om zeep helpen
1137
01:52:52,000 --> 01:52:54,760
Je hebt niet eens bewakers nodig
1138
01:52:54,880 --> 01:52:57,880
Je zegt dat ze onder de douche gaan
1139
01:52:58,000 --> 01:53:02,240
en in plaats van het water
zet je de gaskraan open
1140
01:53:02,880 --> 01:53:08,240
Het vermoorden is het probleem niet
De lijken wegwerken,
1141
01:53:08,400 --> 01:53:10,400
dat is het probleem
1142
01:54:00,560 --> 01:54:02,920
Sorry dat ik zo laat ben
1143
01:54:03,040 --> 01:54:06,480
Ik was bezig
voor de wederopbouwcommissie
1144
01:54:08,440 --> 01:54:13,000
Ik heb folders bij me om
uit te zoeken wat je moet bekijken
1145
01:54:13,160 --> 01:54:16,520
Het Albrecht D�rer Haus, het museum
1146
01:54:16,640 --> 01:54:20,360
Wanneer schikt het je?
- Maakt niet uit
1147
01:54:20,520 --> 01:54:24,960
Wilt u bestellen?
- Zal ik helpen met het menu?
1148
01:54:25,160 --> 01:54:27,600
Ik hoef eigenlijk niets
1149
01:54:27,720 --> 01:54:30,040
Een glas moezelwijn, graag
1150
01:54:34,800 --> 01:54:36,840
Wat is er?
1151
01:54:36,920 --> 01:54:40,520
Niets Ik heb gewoon geen honger
1152
01:54:50,720 --> 01:54:54,160
Deze dagen waren
heel belangrijk voor me
1153
01:54:54,280 --> 01:54:56,280
In welk opzicht?
1154
01:54:56,400 --> 01:55:02,120
U beseft niet dat ik eigenlijk
een heel provinciale man ben
1155
01:55:02,240 --> 01:55:06,360
Ik was ��n keer eerder
het land uit geweest
1156
01:55:06,480 --> 01:55:09,240
Als zandhaas in de Eerste Wereldoorlog
1157
01:55:09,360 --> 01:55:13,360
Toen vroeg ik me af
hoe 't in dit soort steden zou zijn
1158
01:55:13,560 --> 01:55:16,720
Voor mij was 't ook belangrijk
- Hoezo?
1159
01:55:16,840 --> 01:55:20,040
M'n idee over de Amerikanen is hersteld
1160
01:55:20,240 --> 01:55:24,600
Het idee dat ik had
toen ik in jouw land woonde
1161
01:55:27,520 --> 01:55:31,040
Helaas is het geen verhaal
uit een tijdschrift
1162
01:55:31,200 --> 01:55:37,280
In dat geval hadden twee mensen zoals
wij, de snel ouder wordende jurist
1163
01:55:37,400 --> 01:55:40,960
De snel ouder wordende jurist
en de knappe weduwe
1164
01:55:41,160 --> 01:55:47,960
hadden hun problemen overwonnen
en rondgereisd over land of zee
1165
01:56:02,120 --> 01:56:04,240
Ik heb Mr Perkins gesproken
1166
01:56:04,400 --> 01:56:08,240
Hij zei dat ze die beelden
hadden laten zien
1167
01:56:08,360 --> 01:56:11,520
Kolonel Lawsons lievelingsbeelden
1168
01:56:11,640 --> 01:56:14,680
Hij laat geen gelegenheid voorbijgaan
1169
01:56:14,800 --> 01:56:18,040
Kolonel Lawsons eigen gruwelkabinet
1170
01:56:21,200 --> 01:56:26,120
Denk je zo over ons?
Denk je dat we daarvan wisten?
1171
01:56:26,240 --> 01:56:30,680
Denk je dat we vrouwen en kinderen
wilden vermoorden?
1172
01:56:31,840 --> 01:56:35,320
Geloof je dat echt? Nou?
1173
01:56:37,280 --> 01:56:40,840
Ik weet niet wat ik moet geloven
1174
01:56:41,000 --> 01:56:44,800
Goeie genade,
we zitten hier samen te drinken
1175
01:56:44,920 --> 01:56:49,160
Hoe kun je nou denken
dat we 't wisten? We wisten 't niet
1176
01:56:50,200 --> 01:56:52,200
We wisten 't niet
1177
01:56:54,280 --> 01:56:58,600
Het lijkt erop dat niemand
in dit land ervan wist
1178
01:57:00,880 --> 01:57:05,120
Mrs Bertholt, uw man
behoorde tot de legertop
1179
01:57:05,240 --> 01:57:08,040
En ik zeg je dat hij er niets van wist
1180
01:57:08,240 --> 01:57:11,760
Himmler, Goebbels,
de SS wist wat er gebeurde
1181
01:57:11,880 --> 01:57:13,720
Wij wisten er niets van
1182
01:57:13,840 --> 01:57:18,360
Luister, zulk soort dingen
gebeurden aan beide kanten
1183
01:57:18,480 --> 01:57:22,360
Mijn man is z'n leven lang
militair geweest
1184
01:57:22,520 --> 01:57:25,720
Hij had recht op een militaire dood
1185
01:57:25,840 --> 01:57:30,160
Ik heb gevraagd of hij
een eervolle dood mocht sterven
1186
01:57:30,320 --> 01:57:34,880
Ik heb allerlei functionarissen
erom gesmeekt
1187
01:57:35,000 --> 01:57:39,000
Dat hij de waardigheid
van een vuurpeloton kreeg
1188
01:57:40,280 --> 01:57:42,520
Je weet wat er is gebeurd
1189
01:57:43,640 --> 01:57:49,720
Hij is opgehangen met de rest
Sindsdien weet ik wat haat is
1190
01:57:49,840 --> 01:57:54,000
Ik kwam het huis niet uit,
ik dronk alleen maar
1191
01:57:54,160 --> 01:57:59,040
Ik voelde overal haat Ik haatte
elke Amerikaan die ik kende
1192
01:58:00,480 --> 01:58:04,880
Maar met haat kun je niet leven
Dat weet ik
1193
01:58:07,680 --> 01:58:14,520
Dan, we moeten kunnen vergeten
als we verder willen leven
1194
01:59:03,000 --> 01:59:05,040
Herr Rolfe
1195
01:59:25,520 --> 01:59:27,840
Heren rechters
1196
01:59:33,200 --> 01:59:37,200
Gisteren heeft het tribunaal
beelden gezien
1197
01:59:38,440 --> 01:59:41,160
Het waren
1198
01:59:41,280 --> 01:59:44,120
schokkende beelden
1199
01:59:44,240 --> 01:59:46,280
Verschrikkelijke beelden
1200
01:59:47,840 --> 01:59:49,880
Als Duitser
1201
01:59:52,320 --> 01:59:56,920
schaam ik me dat zoiets
in mijn land is gebeurd
1202
01:59:59,560 --> 02:00:03,200
Het is nooit en te nimmer
te rechtvaardigen,
1203
02:00:04,520 --> 02:00:09,360
over hoeveel generaties
of over hoeveel eeuwen ook
1204
02:00:13,200 --> 02:00:15,240
Maar
1205
02:00:17,480 --> 02:00:20,920
naar mijn mening is het onjuist
1206
02:00:22,760 --> 02:00:24,760
onfatsoenlijk
1207
02:00:25,720 --> 02:00:30,480
en uiterst onbillijk van de officier
1208
02:00:30,640 --> 02:00:37,640
om zulke beelden te tonen bij dit
proces, in deze zaal, op dit moment,
1209
02:00:37,760 --> 02:00:40,560
aan deze verdachten
1210
02:00:40,640 --> 02:00:46,160
Ik kan niet genoeg bezwaar aantekenen
tegen zulke tactieken
1211
02:00:53,680 --> 02:00:57,600
Wat wil de officier eigenlijk aantonen?
1212
02:00:57,680 --> 02:01:02,920
Dat alle Duitsers verantwoordelijk
waren voor deze gebeurtenissen?
1213
02:01:03,000 --> 02:01:05,960
Of dat ze er zelfs maar weet van hadden?
1214
02:01:06,120 --> 02:01:08,360
Want als hij dat wil,
1215
02:01:10,120 --> 02:01:12,400
dan geeft hij geen feiten
1216
02:01:13,640 --> 02:01:16,320
en dat weet hij
1217
02:01:19,480 --> 02:01:24,880
Uit het geheime karakter van de
operaties, de locaties van de kampen,
1218
02:01:25,000 --> 02:01:28,720
de slechte verbindingen
aan het eind van de oorlog,
1219
02:01:28,840 --> 02:01:31,520
toen het dodental in de miljoenen liep,
1220
02:01:31,760 --> 02:01:36,040
blijkt wel dat hij
niet de waarheid weergeeft
1221
02:01:36,160 --> 02:01:43,040
De waarheid is dat deze wreedheden
werden begaan door enkele fanatici
1222
02:01:43,160 --> 02:01:45,200
De misdadigers
1223
02:01:47,040 --> 02:01:50,240
Zeer weinig Duitsers wisten ervan
1224
02:01:50,320 --> 02:01:52,400
Zeer weinig
1225
02:01:53,440 --> 02:02:00,520
Niemand van ons wist wat er gebeurde
op de locaties uit deze beelden
1226
02:02:00,680 --> 02:02:02,720
Niemand
1227
02:02:08,240 --> 02:02:13,480
Maar het meest ironische van alles is wel
1228
02:02:13,600 --> 02:02:18,080
dat die beelden juist
aan deze verdachten zijn getoond,
1229
02:02:18,200 --> 02:02:23,280
mannen die hun positie maar
om ��n reden bleven bekleden:
1230
02:02:23,400 --> 02:02:27,000
Om erger te voorkomen
1231
02:02:27,920 --> 02:02:30,560
Wie is er moediger?
1232
02:02:30,680 --> 02:02:35,560
Degene die vertrekt of
ontslag neemt in tijden van gevaar?
1233
02:02:35,680 --> 02:02:41,880
Of degene die op zijn post blijft en
z'n eigen veiligheid op het spel zet?
1234
02:02:42,440 --> 02:02:46,800
De verdediging heeft verklaringen
en documenten
1235
02:02:46,960 --> 02:02:52,840
van vele vluchtelingen die vertellen
hoe Ernst Janning hen gered heeft
1236
02:02:52,960 --> 02:02:58,680
We zullen laten zien hoe vaak
Ernst Janning vonnissen heeft verzacht
1237
02:02:58,800 --> 02:03:03,680
Zonder zijn invloed was de uitkomst
vaak veel erger geweest
1238
02:03:03,800 --> 02:03:06,200
We zullen laten zien
1239
02:03:06,320 --> 02:03:11,800
dat Ernst Jannings lijfarts
een niet-ari�r was
1240
02:03:11,920 --> 02:03:18,040
Een joodse man die hij met gevaar
voor eigen leven z'n werk liet doen
1241
02:03:21,360 --> 02:03:24,560
De verdediging laat verklaringen zien
1242
02:03:24,720 --> 02:03:28,680
van vermaarde juristen
van over de hele wereld,
1243
02:03:28,800 --> 02:03:32,960
die menen dat bijzondere overwegingen
aan de orde zijn
1244
02:03:33,120 --> 02:03:39,360
omdat Ernst Jannings gehele oeuvre
slechts ��n enkel uitgangspunt kende:
1245
02:03:39,480 --> 02:03:44,840
Het streven om het recht en
het rechtsbegrip te beschermen
1246
02:03:51,040 --> 02:03:56,880
Wat heeft de officier
hiertegenover te stellen?
1247
02:03:57,960 --> 02:04:01,120
De officier
1248
02:04:01,280 --> 02:04:06,000
levert tegen Ernst Janning
slechts ��n stuk tastbaar bewijs
1249
02:04:06,120 --> 02:04:12,120
De zaak Feldenstein, een notoire zaak
die nooit heropend had moeten worden
1250
02:04:12,280 --> 02:04:17,400
Een zaak waar de verdediging
nu wel op zal moeten ingaan
1251
02:04:19,320 --> 02:04:21,960
De verdediging roept
Mrs Elsa Lindnow op
1252
02:04:40,280 --> 02:04:44,600
Steek uw rechterhand op
Ik zweer bij God almachtig
1253
02:04:44,800 --> 02:04:49,920
dat ik de waarheid zal spreken
en niets zal verzwijgen
1254
02:04:53,440 --> 02:04:55,480
Mrs Lindnow
1255
02:04:58,120 --> 02:05:02,480
Wat is uw beroep?
- Ik ben schoonmaakster
1256
02:05:03,040 --> 02:05:05,920
Waar werkt u?
1257
02:05:06,000 --> 02:05:11,120
Op nummer 345 aan de Grosseplatz
1258
02:05:11,240 --> 02:05:14,560
Kende u Lehman Feldenstein?
- Die kende ik
1259
02:05:14,720 --> 02:05:20,320
In welke hoedanigheid?
- Hij was mijn werkgever in 1935
1260
02:05:20,440 --> 02:05:24,280
Kent u Mrs Irene Hoffman-Wallner?
1261
02:05:24,400 --> 02:05:29,080
In welke hoedanigheid?
- Ze huurde een woning in het pand
1262
02:05:29,280 --> 02:05:35,080
Hebt u Miss Hoffman en
Mr Feldenstein wel eens samen gezien?
1263
02:05:35,200 --> 02:05:37,280
Hoe kwam dat?
1264
02:05:37,440 --> 02:05:42,960
Mr Feldenstein kwam Miss Hoffman
opzoeken in haar appartement
1265
02:05:43,080 --> 02:05:46,400
Vaak?
- Vrij vaak
1266
02:05:47,280 --> 02:05:53,360
Gebeurde het wel eens
dat u daarbij iets bijzonders opviel?
1267
02:05:53,440 --> 02:05:59,960
Ik heb 's gezien dat Miss Hoffman
Mr Feldenstein bij haar deur kuste
1268
02:06:00,080 --> 02:06:04,880
Is u nog vaker iets opgevallen?
- Ja, nog ��n keer
1269
02:06:05,040 --> 02:06:09,640
Wat was dat?
- Ik kwam bij Miss Hoffman binnen
1270
02:06:09,760 --> 02:06:14,240
Ik wilde schoonmaken
en dacht dat er niemand was
1271
02:06:15,560 --> 02:06:21,480
Ik zag Miss Hoffman
bij Mr Feldenstein op schoot zitten
1272
02:06:21,600 --> 02:06:24,360
Dank u Dat was alles
1273
02:06:34,560 --> 02:06:36,680
Koptelefoon, graag
1274
02:06:39,440 --> 02:06:44,040
Mrs Lindnow, wat is
uw politieke overtuiging?
1275
02:06:46,360 --> 02:06:47,680
Politiek?
1276
02:06:47,800 --> 02:06:49,960
Bezwaar
1277
02:06:51,720 --> 02:06:55,720
Haar politieke overtuiging is niet relevant
1278
02:06:55,920 --> 02:07:00,880
Kolonel Lawson probeert wederom
de emoties van het hof te bespelen
1279
02:07:01,000 --> 02:07:03,040
Bezwaar afgewezen
1280
02:07:03,160 --> 02:07:05,560
Wilt u antwoord geven
1281
02:07:05,680 --> 02:07:09,680
Was u lid van
de nationaal-socialistische partij?
1282
02:07:09,880 --> 02:07:12,440
Ja, inderdaad
1283
02:07:14,120 --> 02:07:18,680
Dat waren we verplicht
1284
02:07:19,520 --> 02:07:23,520
Wanneer bent u lid geworden
van de nazi-partij?
1285
02:07:24,680 --> 02:07:28,120
In 1933
1286
02:07:28,240 --> 02:07:34,800
Waren alle Duitsers in 1933 verplicht
om lid te worden van de nazi-partij?
1287
02:07:35,960 --> 02:07:38,280
Geeft u antwoord
1288
02:07:38,440 --> 02:07:42,760
Bent u onder dwang
lid geworden van de nazi-partij?
1289
02:07:46,360 --> 02:07:48,200
Dat was alles
1290
02:07:49,520 --> 02:07:51,520
De getuige mag gaan
1291
02:08:07,480 --> 02:08:09,680
De verdediging mag verder gaan
1292
02:08:17,160 --> 02:08:21,960
De verdediging roept
Irene Hoffman-Wallner op
1293
02:08:42,280 --> 02:08:44,400
U staat nog onder ede
1294
02:08:46,160 --> 02:08:49,680
Mrs Wallner, bent u hier
vrijwillig gekomen?
1295
02:08:49,760 --> 02:08:54,000
Hebt u zich vrijwillig als getuige gemeld?
1296
02:08:56,320 --> 02:09:00,360
Is 't niet zo dat de officier
u gevraagd heeft?
1297
02:09:00,480 --> 02:09:04,080
Is 't niet naar voor u om hier te komen?
1298
02:09:04,240 --> 02:09:08,320
Het is altijd naar
om zoiets weer te moeten beleven
1299
02:09:09,920 --> 02:09:13,160
Dat strookt met de informatie die ik heb,
1300
02:09:13,280 --> 02:09:16,800
waaruit blijkt dat u niet wilde komen
1301
02:09:21,600 --> 02:09:26,520
De Neurenberg-wetten werden
op 15 september 1935 van kracht
1302
02:09:26,640 --> 02:09:29,360
Waar was u toen?
- In Neurenberg
1303
02:09:29,520 --> 02:09:37,920
Wist u van die wetten? Dat 'n fysieke
relatie met joden verboden was?
1304
02:09:38,040 --> 02:09:42,960
Wist u dat in Neurenberg,
en met name in Neurenberg,
1305
02:09:43,080 --> 02:09:49,920
niet alleen zo'n relatie met joden,
maar ieder contact afgekeurd werd?
1306
02:09:50,040 --> 02:09:53,880
Besefte u dat u persoonlijk gevaar liep?
1307
02:09:54,000 --> 02:09:56,120
Dat besefte ik
1308
02:09:56,280 --> 02:10:00,640
Maar je verbreekt toch
geen vriendschapsband omdat
1309
02:10:00,760 --> 02:10:06,120
Dat is een andere vraag
Die vraag heb ik u niet gesteld
1310
02:10:06,240 --> 02:10:10,000
Besefte u dat?
- Ja, dat besefte ik
1311
02:10:10,120 --> 02:10:14,200
En toch bleef u contact houden?
1312
02:10:16,200 --> 02:10:22,600
Het is gebleken dat Mr Feldenstein
snoep en sigaretten voor u kocht
1313
02:10:22,760 --> 02:10:25,960
Kocht hij ook soms bloemen voor u?
1314
02:10:26,080 --> 02:10:29,080
Hij kocht allerlei dingen voor me
1315
02:10:29,200 --> 02:10:35,320
Omdat hij heel aardig was
Hij was de aardigste man die ik kende
1316
02:10:37,960 --> 02:10:41,200
Kent u de getuige?
Mrs Elsa Lindnow
1317
02:10:41,320 --> 02:10:42,720
Jawel
1318
02:10:42,960 --> 02:10:46,160
Was ze schoonmaakster in uw woning?
1319
02:10:46,280 --> 02:10:49,800
Kwam Mr Feldenstein
wel eens bij u thuis?
1320
02:10:49,960 --> 02:10:52,080
Hoe vaak?
1321
02:10:53,640 --> 02:10:56,280
Dat weet ik niet meer
1322
02:10:56,400 --> 02:10:59,320
Een paar keer?
1323
02:10:59,400 --> 02:11:02,080
Vaak?
1324
02:11:02,240 --> 02:11:04,720
Hebt u hem gekust?
- Dat klopt
1325
02:11:04,920 --> 02:11:07,920
Hebt u hem meer dan ��n kus gegeven?
1326
02:11:10,680 --> 02:11:14,240
Maar niet op de manier
zoals u suggereert
1327
02:11:16,040 --> 02:11:21,160
Hij was als een vader voor me
Hij was meer dan een vader
1328
02:11:21,320 --> 02:11:25,640
Meer dan een vader?
Hebt u bij hem op schoot gezeten?
1329
02:11:25,760 --> 02:11:30,600
De verdediging probeert de getuige
een bekentenis af te dwingen
1330
02:11:30,720 --> 02:11:32,360
Afgewezen
1331
02:11:32,480 --> 02:11:37,560
Hier wordt een juridisch schandaal
nog eens overgedaan
1332
02:11:37,680 --> 02:11:43,120
Kolonel Lawson, het tribunaal
bepaalt de regels, niet de officier
1333
02:11:43,240 --> 02:11:46,600
Gaat u verder
- Hebt u op z'n schoot gezeten?
1334
02:11:46,720 --> 02:11:52,920
Ja, maar dat had geen
immoreel of pervers karakter
1335
02:11:53,040 --> 02:11:55,640
Hebt u op z'n schoot gezeten?
1336
02:11:55,760 --> 02:11:57,240
Ja, maar
1337
02:11:57,400 --> 02:12:01,040
U hebt op z'n schoot gezeten
En verder?
1338
02:12:02,120 --> 02:12:06,160
Er is niets gebeurd
van wat u suggereert
1339
02:12:06,320 --> 02:12:09,720
Wat hebt u nog meer gedaan?
1340
02:12:09,880 --> 02:12:12,240
Wat probeert u te doen?
1341
02:12:13,720 --> 02:12:15,760
Probeert u soms
1342
02:12:18,160 --> 02:12:22,560
Waarom laat u me
de waarheid niet spreken?
1343
02:12:22,680 --> 02:12:26,240
Die willen we horen, de waarheid
1344
02:12:26,400 --> 02:12:31,120
U erkent dat u elkaar bleef zien,
dat hij bij u thuis kwam,
1345
02:12:31,240 --> 02:12:35,040
dat u hem heeft gekust
en op z'n schoot heeft gezeten
1346
02:12:35,160 --> 02:12:37,600
Wat erkent u nog meer?
1347
02:12:37,720 --> 02:12:42,720
Niets Er is niets gebeurd
van wat u nu suggereert
1348
02:12:42,840 --> 02:12:47,760
Wat nog meer?
- Er is niets gebeurd
1349
02:12:47,880 --> 02:12:49,800
Hou op
1350
02:12:51,160 --> 02:12:53,480
Wat erkent u verder nog?
1351
02:12:53,600 --> 02:12:55,640
Herr Rolfe
1352
02:12:59,920 --> 02:13:02,920
Gaan we nu weer beginnen?
1353
02:13:07,560 --> 02:13:13,600
Meneer de rechter, de spanning is
zo groot dat de verdachte niet beseft
1354
02:13:13,680 --> 02:13:15,800
Ik besef het terdege
1355
02:13:17,600 --> 02:13:20,040
De verdachte wil 'n verklaring afleggen
1356
02:13:20,240 --> 02:13:23,840
De verdediging heeft het recht
- Orde
1357
02:13:29,200 --> 02:13:32,120
Wil de verdachte een verklaring afleggen?
1358
02:13:32,240 --> 02:13:35,560
Inderdaad, ja
1359
02:13:36,440 --> 02:13:39,160
De verdediging heeft het recht om
1360
02:13:39,320 --> 02:13:42,320
De verdachte mag nu
een verklaring afleggen
1361
02:13:42,400 --> 02:13:47,680
Ik wil mijn cli�nt spreken
- Hij mag nu z'n verklaring afleggen
1362
02:13:57,520 --> 02:14:00,720
De zitting is verdaagd
naar morgen 1030 uur
1363
02:14:05,600 --> 02:14:08,160
Wat doet u toch?
1364
02:14:08,320 --> 02:14:11,520
Wat bent u nu eigenlijk van plan?
1365
02:14:11,640 --> 02:14:16,560
Ze hebben G�ring, Frank, Streicher
Dat is voorbij
1366
02:14:17,400 --> 02:14:22,000
Denkt u dat ik geniet van m'n taak
als raadsman in deze zaak?
1367
02:14:22,120 --> 02:14:25,840
Ik heb dingen moeten doen
waar ik van huiverde
1368
02:14:25,960 --> 02:14:28,160
Waarom ik ze toch gedaan heb?
1369
02:14:28,320 --> 02:14:31,320
Omdat ik het Duitse volk iets wil geven
1370
02:14:31,400 --> 02:14:36,680
Een greintje waardigheid
Ik wil deze processen tegenhouden
1371
02:14:36,800 --> 02:14:39,880
Als ze elke Duitser zoals u zwartmaken,
1372
02:14:40,040 --> 02:14:44,120
krijgen we nooit meer
zelfbeschikkingsrecht
1373
02:14:44,240 --> 02:14:47,960
We moeten vooruit kijken
Omzien heeft geen zin
1374
02:14:48,120 --> 02:14:51,040
Wilt u dat de Amerikanen hier blijven?
1375
02:14:51,160 --> 02:14:54,960
Ik kan u beelden laten zien
van Hiroshima en Nagasaki
1376
02:14:55,080 --> 02:14:57,560
Duizenden verkoolde lichamen
1377
02:14:57,680 --> 02:14:59,720
Vrouwen en kinderen
1378
02:15:00,760 --> 02:15:04,160
Zij zijn moreel toch superieur?
1379
02:15:04,240 --> 02:15:09,520
Wat willen ze met ons? Ze hebben
geen benul van onze problemen
1380
02:15:15,040 --> 02:15:17,160
Wat moet ik tegen u zeggen?
1381
02:15:18,640 --> 02:15:21,640
Wat moet ik zeggen om u te overtuigen?
1382
02:15:28,240 --> 02:15:31,400
U hoeft helemaal niets te zeggen
1383
02:15:33,160 --> 02:15:34,160
Niets
1384
02:15:34,320 --> 02:15:37,520
Niets heeft de crisis kunnen temperen
1385
02:15:37,640 --> 02:15:43,440
Vanmiddag is het treinverkeer tussen
westelijke zones en Berlijn gestaakt
1386
02:15:43,560 --> 02:15:46,720
De landblokkade is nu compleet
1387
02:15:53,320 --> 02:15:57,000
Wat gaan we nu doen, generaal?
Terugtrekken?
1388
02:15:57,200 --> 02:16:02,320
Terugtrekken onder druk zou
onze positie in de wereld aantasten
1389
02:16:02,520 --> 02:16:04,800
Dan rukken de communisten op
1390
02:16:04,920 --> 02:16:10,440
En die processen?
Hoe staat u daar nu tegenover?
1391
02:16:10,560 --> 02:16:16,880
We kunnen er niet onderuit, maar we
moeten er meer vaart achter zetten
1392
02:16:17,000 --> 02:16:20,680
Wat gebeurt er als ze
onze toestellen beschieten?
1393
02:16:20,760 --> 02:16:25,200
Dat zullen we wel merken
als het ooit gebeurt
1394
02:16:28,640 --> 02:16:33,480
De strudel is echt heerlijk
- Nee, dank je
1395
02:16:33,560 --> 02:16:37,720
Dan, ik ben net terug
uit Berlijn, zoals je weet
1396
02:16:37,800 --> 02:16:42,200
Ik denk niet dat 't uit de hand gaat lopen
1397
02:16:42,360 --> 02:16:48,280
Er komt wel een overlevingsstrijd,
de komende tien of twintig jaar
1398
02:16:48,400 --> 02:16:50,680
Duitsland is daarin cruciaal
1399
02:16:50,800 --> 02:16:55,400
ledere scholier die aardrijkskunde
heeft, weet dat
1400
02:16:55,560 --> 02:16:58,320
Wat bedoel je precies?
1401
02:16:58,440 --> 02:17:00,880
Wat ik wil zeggen is dit:
1402
02:17:01,000 --> 02:17:04,640
Niemand probeert je oordeel
te be�nvloeden,
1403
02:17:04,760 --> 02:17:08,760
maar je moet dat wel inzien
Zo ligt 't nu eenmaal
1404
02:17:08,880 --> 02:17:13,400
Het is niet anders, heren
We kunnen er niet omheen
1405
02:17:13,600 --> 02:17:16,000
We kunnen alle hulp gebruiken
1406
02:17:16,080 --> 02:17:20,560
We hebben de steun
van het Duitse volk nodig
1407
02:17:20,760 --> 02:17:23,520
Nog een stuk strudel, heren?
1408
02:17:27,160 --> 02:17:29,760
Herr Janning, u hebt het woord
1409
02:17:34,680 --> 02:17:39,680
Ik wil een verklaring afleggen
betreffende de zaak Feldenstein
1410
02:17:39,800 --> 02:17:43,600
Want 't was het belangrijkste
proces van die tijd
1411
02:17:45,080 --> 02:17:50,400
Het is van belang dat niet alleen
het tribunaal het begrijpt,
1412
02:17:50,520 --> 02:17:53,280
maar ook het hele Duitse volk
1413
02:17:54,160 --> 02:17:56,600
Maar om het te kunnen begrijpen,
1414
02:17:56,720 --> 02:18:00,760
is het van belang
om die periode te begrijpen
1415
02:18:02,560 --> 02:18:05,160
Er heerste een sfeer van onrust
1416
02:18:05,320 --> 02:18:10,960
Een sfeer van schande,
van vernedering Er heerste honger
1417
02:18:11,080 --> 02:18:17,280
We hadden wel een democratie,
maar die werd van binnenuit verscheurd
1418
02:18:17,400 --> 02:18:20,960
Bovenal heerste er angst
1419
02:18:21,080 --> 02:18:24,800
Angst voor het heden,
angst voor de toekomst,
1420
02:18:24,960 --> 02:18:27,040
angst voor onze buren
1421
02:18:27,160 --> 02:18:30,000
en angst voor onszelf
1422
02:18:31,400 --> 02:18:33,800
Alleen als u dat inziet,
1423
02:18:33,960 --> 02:18:37,440
kunt u inzien
wat Hitler voor ons betekende
1424
02:18:37,560 --> 02:18:39,920
Want hij hield ons voor:
1425
02:18:40,960 --> 02:18:45,160
'Hoofd omhoog
Wees er trots op dat u Duits bent'
1426
02:18:45,280 --> 02:18:50,360
'Er zijn duivels onder ons:
Communisten, joden, zigeuners'
1427
02:18:50,520 --> 02:18:55,160
'Als die duivels verdwenen zijn,
is uw ellende ook verdwenen'
1428
02:18:56,920 --> 02:19:02,680
Het was het aloude verhaal
van de zondebok
1429
02:19:05,880 --> 02:19:08,360
En zij die beter wisten?
1430
02:19:08,480 --> 02:19:12,720
Wij, die wisten
dat 't leugens waren, en nog erger?
1431
02:19:12,880 --> 02:19:16,960
Waarom zwegen we?
Waarom deden we eraan mee?
1432
02:19:18,480 --> 02:19:21,040
Omdat we van ons land hielden
1433
02:19:22,280 --> 02:19:27,480
Wat geeft het als een paar politieke
extremisten hun rechten kwijtraken?
1434
02:19:27,600 --> 02:19:32,040
Of een paar etnische
minderheidsgroepen?
1435
02:19:32,200 --> 02:19:36,840
Het is een tijdelijke fase
Het is van voorbijgaande aard
1436
02:19:36,960 --> 02:19:39,360
Het verdwijnt wel weer
1437
02:19:39,480 --> 02:19:43,680
Hitler zelf zal ook wel weer verdwijnen
1438
02:19:43,760 --> 02:19:47,120
'Het land is in gevaar
We marcheren uit de schaduw'
1439
02:19:47,280 --> 02:19:51,760
'We gaan voorwaarts'
'Voorwaarts' is het devies
1440
02:19:54,720 --> 02:20:00,640
En de geschiedenis leert
hoeveel succes we hebben gehad
1441
02:20:00,760 --> 02:20:04,160
Het succes overtrof
al onze verwachtingen
1442
02:20:04,360 --> 02:20:09,720
De elementen haat en macht
waarmee Hitler het land fascineerde,
1443
02:20:09,840 --> 02:20:12,080
fascineerden de hele wereld
1444
02:20:12,200 --> 02:20:15,720
We hadden ineens
machtige medestanders
1445
02:20:15,840 --> 02:20:21,360
Wat ons in een democratie onthouden
werd, was nu ineens bereikbaar
1446
02:20:21,480 --> 02:20:24,720
De wereld zei: 'Vooruit, neem maar'
1447
02:20:24,840 --> 02:20:30,000
'Neem Sudetenland maar
En Rheinland Remilitariseer 't maar
1448
02:20:30,120 --> 02:20:32,640
'Neem heel Oostenrijk maar'
1449
02:20:35,800 --> 02:20:39,600
En toen we op een dag
om ons heen keken,
1450
02:20:39,720 --> 02:20:43,280
zagen we dat 't gevaar
slechts was toegenomen
1451
02:20:43,400 --> 02:20:45,840
Het ritueel begon in deze zaal
1452
02:20:45,960 --> 02:20:50,480
en raasde door het land,
als een epidemie
1453
02:20:50,600 --> 02:20:54,200
Wat als een tijdelijke fase was begonnen,
1454
02:20:55,880 --> 02:20:58,600
was een manier van leven geworden
1455
02:21:03,600 --> 02:21:05,640
Meneer de rechter,
1456
02:21:07,080 --> 02:21:12,120
ik had er vrede mee
om er hier het zwijgen toe te doen
1457
02:21:13,480 --> 02:21:17,280
Ik had er vrede mee
om me op de achtergrond te houden
1458
02:21:19,080 --> 02:21:24,640
Ik had er zelfs vrede mee om Herr
Wolfe mijn naam te laten zuiveren
1459
02:21:26,480 --> 02:21:31,640
Tot ik besefte dat hij daar
alleen in zou slagen
1460
02:21:31,760 --> 02:21:35,200
door de geest weer uit de fles te laten
1461
02:21:37,680 --> 02:21:42,800
U hebt 't gezien Hij heeft 't
hier in deze zaal gedaan
1462
02:21:42,960 --> 02:21:47,880
Hij suggereerde dat het Derde Rijk
't goed voor had met het volk
1463
02:21:48,000 --> 02:21:53,400
Hij suggereerde dat we mannen
steriliseerden om het land te helpen
1464
02:21:53,560 --> 02:22:00,480
Hij suggereerde dat die oude jood toch
met dat jonge meisje naar bed is geweest
1465
02:22:00,560 --> 02:22:07,560
Wederom wordt dat gedaan
uit liefde voor het vaderland
1466
02:22:10,160 --> 02:22:15,280
Het valt niet mee
om de waarheid te spreken
1467
02:22:16,600 --> 02:22:20,760
Maar de enige manier
om Duitsland te redden,
1468
02:22:20,920 --> 02:22:24,640
is door onze schuld te erkennen
1469
02:22:24,760 --> 02:22:29,640
hoe groot de pijn en de vernedering
ook mogen zijn
1470
02:22:35,440 --> 02:22:41,120
Ik had mijn vonnis
in de zaak-Feldenstein al klaar
1471
02:22:41,240 --> 02:22:43,760
voordat ik hier binnenkwam
1472
02:22:43,920 --> 02:22:48,400
Ik had 'm hoe dan ook veroordeeld
Het was geen proces
1473
02:22:48,560 --> 02:22:53,480
Het was een offerritueel,
met Feldenstein als 't weerloze lam
1474
02:22:53,640 --> 02:22:58,160
Meneer de rechter, de verdachte
beseft niet wat hij zegt
1475
02:22:58,280 --> 02:23:03,080
Hij ziet de gevolgen niet in
- Die zie ik zeker wel in
1476
02:23:05,080 --> 02:23:07,480
Mijn raadsman wil u doen geloven
1477
02:23:07,600 --> 02:23:11,680
dat we niets wisten
van de concentratiekampen
1478
02:23:11,800 --> 02:23:14,360
Niets wisten
1479
02:23:14,480 --> 02:23:16,320
Waar waren we?
1480
02:23:16,440 --> 02:23:20,320
Toen Hitler zijn haat spuwde
in de Rijksdag?
1481
02:23:20,480 --> 02:23:24,800
Toen onze buren 's nachts
naar Dachau werden gesleept?
1482
02:23:24,960 --> 02:23:28,360
Toen elk dorp in Duitsland perrons had
1483
02:23:28,480 --> 02:23:34,080
waar kinderen per veewagen
op transport werden gesteld?
1484
02:23:34,200 --> 02:23:37,280
Waar waren we toen ze 's nachts
om hulp riepen?
1485
02:23:37,440 --> 02:23:40,640
Waren we doof? Stom? Blind?
1486
02:23:40,760 --> 02:23:42,640
Ik maak bezwaar
1487
02:23:42,800 --> 02:23:48,360
Mijn raadsman zegt dat we niet wisten
dat er miljoenen uitgemoord werden
1488
02:23:48,480 --> 02:23:50,840
Hij komt met het excuus
1489
02:23:50,960 --> 02:23:55,760
dat we alleen wisten dat er
honderden uitgemoord werden
1490
02:23:56,520 --> 02:24:00,080
Zijn we dan ook maar
iets minder schuldig?
1491
02:24:01,160 --> 02:24:03,640
Als we de details niet kenden,
1492
02:24:03,720 --> 02:24:08,480
was dat alleen
omdat we die niet wilden weten
1493
02:24:08,600 --> 02:24:12,680
Verrader
- Orde
1494
02:24:15,400 --> 02:24:18,640
Zorg dat die man blijft zitten
1495
02:24:22,760 --> 02:24:25,520
Ik ga de waarheid vertellen
1496
02:24:26,440 --> 02:24:32,040
Ik ga de waarheid vertellen, al
spant de hele wereld ertegen samen
1497
02:24:32,200 --> 02:24:37,760
Ik ga de waarheid vertellen
over het ministerie van Justitie
1498
02:24:39,320 --> 02:24:44,280
Werner Lammpe, een oude man
die nu boven z'n bijbel huilt
1499
02:24:44,840 --> 02:24:48,120
Die profiteerde van de onteigening
1500
02:24:48,240 --> 02:24:51,720
van iedereen
die hij naar een kamp stuurde
1501
02:24:51,920 --> 02:24:57,120
Friedrich Hofstetter, de goede
Duitser, die bevelen kon opvolgen,
1502
02:24:57,240 --> 02:25:02,480
die talloze mensen die voor hem
verschenen liet steriliseren
1503
02:25:04,600 --> 02:25:07,120
Emil Hahn,
1504
02:25:07,320 --> 02:25:10,280
de immorele, corrupte fanaticus,
1505
02:25:10,440 --> 02:25:13,600
geobsedeerd door het kwaad in hemzelf
1506
02:25:18,760 --> 02:25:20,800
En Ernst Janning,
1507
02:25:22,840 --> 02:25:25,800
de ergste van allemaal
1508
02:25:25,960 --> 02:25:31,520
omdat hij wist wat voor mensen
het waren en toch met ze meedeed
1509
02:25:34,640 --> 02:25:38,680
Ernst Janning,
die zijn leven degradeerde
1510
02:25:41,240 --> 02:25:43,280
tot een uitwerpsel
1511
02:25:45,040 --> 02:25:47,520
omdat hij zich bij hen aansloot
1512
02:27:13,720 --> 02:27:15,760
Meneer de rechter,
1513
02:27:17,080 --> 02:27:21,920
het is mijn plicht
om Ernst Janning te verdedigen
1514
02:27:23,000 --> 02:27:27,240
en toch zegt Ernst Janning
dat hij schuldig is
1515
02:27:27,360 --> 02:27:31,600
Zonder twijfel voelt hij zich schuldig
1516
02:27:33,280 --> 02:27:38,400
Hij heeft de fout gemaakt om
met de nazi-beweging mee te werken,
1517
02:27:38,520 --> 02:27:41,600
in de hoop dat het goed was voor z'n land
1518
02:27:41,720 --> 02:27:45,680
Maar als hij schuldig wordt bevonden,
1519
02:27:46,840 --> 02:27:51,080
zijn er ook anderen,
die ook hebben meegewerkt,
1520
02:27:52,160 --> 02:27:55,280
die ook schuldig bevonden
dienen te worden
1521
02:27:56,520 --> 02:28:01,920
Ernst Janning zei: 'Het succes
overtrof al onze verwachtingen'
1522
02:28:03,920 --> 02:28:07,520
Waarom hadden we succes,
meneer de rechter?
1523
02:28:09,240 --> 02:28:12,040
Hoe zat 't met de rest van de wereld?
1524
02:28:13,440 --> 02:28:17,680
Kende men de bedoelingen
van het Derde Rijk niet?
1525
02:28:17,760 --> 02:28:22,560
Had men de woorden van Hitler
niet over de hele wereld gehoord?
1526
02:28:22,680 --> 02:28:29,080
Waren z'n bedoelingen uit Mein Kampf
niet overal te lezen geweest?
1527
02:28:29,200 --> 02:28:32,480
Is de Sovjetunie niet aansprakelijk,
1528
02:28:32,560 --> 02:28:38,680
door het pact van 1939 met Hitler,
waardoor hij ten strijde kon trekken
1529
02:28:39,960 --> 02:28:42,720
Moeten we Rusland nu
schuldig verklaren?
1530
02:28:44,000 --> 02:28:47,360
Is het Vaticaan niet aansprakelijk,
1531
02:28:47,440 --> 02:28:50,840
dat in 1933 een concordaat
met Hitler sloot,
1532
02:28:51,080 --> 02:28:54,080
waarmee hij enorm veel prestige won?
1533
02:28:55,520 --> 02:28:58,680
Moeten we het Vaticaan
nu schuldig verklaren?
1534
02:29:00,040 --> 02:29:03,320
Is Winston Churchill niet aansprakelijk,
1535
02:29:03,400 --> 02:29:07,240
die in 1938 in een open brief
aan de Times schreef -
1536
02:29:07,400 --> 02:29:10,920
In 1938, meneer de rechter
1537
02:29:11,840 --> 02:29:15,400
'Als Engeland in nood verkeerde,
smeekte ik God
1538
02:29:15,520 --> 02:29:19,840
om een krachtdadig mens
als Adolf Hitler te sturen'
1539
02:29:20,000 --> 02:29:23,320
Moeten we Churchill
nu schuldig verklaren?
1540
02:29:23,440 --> 02:29:26,760
Is de Amerikaanse industrie
niet aansprakelijk
1541
02:29:26,920 --> 02:29:32,960
die Hitler hielp met herbewapenen
en daar garen bij spinde?
1542
02:29:33,120 --> 02:29:36,280
Moeten we die
nu ook schuldig verklaren?
1543
02:29:36,360 --> 02:29:39,680
Nee, meneer de rechter
1544
02:29:39,840 --> 02:29:42,040
Niet alleen Duitsland is schuldig
1545
02:29:42,160 --> 02:29:45,800
De hele wereld heeft Hitler
in het zadel geholpen
1546
02:29:45,920 --> 02:29:48,760
Je kunt niet ��n verdachte veroordelen
1547
02:29:48,920 --> 02:29:54,920
of spreken over de Duitse volksaard
die Hitler aan de macht hielp,
1548
02:29:55,040 --> 02:29:58,200
zonder woorden vuil te maken
1549
02:29:58,320 --> 02:30:06,000
aan de Russen, aan Churchill
of aan de Amerikaanse industrie
1550
02:30:08,680 --> 02:30:12,440
Ernst Janning zei dat hij schuldig was
1551
02:30:14,240 --> 02:30:21,040
Als dat zo is, is de schuld van Ernst
Janning de schuld van de hele wereld
1552
02:30:22,120 --> 02:30:25,200
Niets meer en niets minder
1553
02:30:38,840 --> 02:30:44,280
Majoor, we moeten de militaire
gouverneur alle mogelijke hulp geven
1554
02:30:44,400 --> 02:30:49,800
We moeten per dag 700 ton
de lucht in krijgen
1555
02:30:55,280 --> 02:30:57,560
Dit is een hele operatie
1556
02:30:59,560 --> 02:31:05,440
Ooit gedacht dat we kool en tomaten
in die kisten zouden vervoeren?
1557
02:31:07,600 --> 02:31:11,320
Tad, we zijn al heel lang vrienden
1558
02:31:11,440 --> 02:31:13,840
Daarom heb ik je laten komen
1559
02:31:16,760 --> 02:31:20,600
Wat ga je morgen doen in de rechtszaal?
1560
02:31:22,840 --> 02:31:25,520
Dat weet je donders goed
1561
02:31:26,040 --> 02:31:31,240
Ik weet wat je 't liefst zou doen:
Ze opsluiten en de sleutel weggooien
1562
02:31:31,400 --> 02:31:34,240
Maar je weet wat er aan de hand is
1563
02:31:35,480 --> 02:31:39,120
Ja, ik weet wat er aan de hand is
1564
02:31:39,240 --> 02:31:44,040
Jij bent militair Jij weet
wat ons te wachten staat
1565
02:31:44,160 --> 02:31:45,960
Ik zal eerlijk zijn
1566
02:31:46,120 --> 02:31:53,360
Ik weet niet wat er gebeurt
als ze zo'n vliegtuig gaan beschieten
1567
02:31:53,480 --> 02:31:58,080
Maar ��n ding weet ik wel:
Als Berlijn valt, valt Duitsland ook
1568
02:31:58,240 --> 02:32:02,240
Als Duitsland valt, valt Europa ook
1569
02:32:02,360 --> 02:32:07,040
Zo staan de zaken ervoor
1570
02:32:07,160 --> 02:32:10,600
Matt, ik ga het onderste uit de kan halen
1571
02:32:10,720 --> 02:32:14,080
En jij, noch het Pentagon,
noch God zelf
1572
02:32:14,240 --> 02:32:17,480
Tegen wie denk je dat je 't hebt?
1573
02:32:18,640 --> 02:32:21,440
Tegen wie denk je dat je 't hebt?
1574
02:32:21,560 --> 02:32:27,120
Toen jij Dachau binnentrok,
was ik er ook bij Denk je dat ik 't vergeet?
1575
02:32:28,200 --> 02:32:32,360
Je staat niet onder mijn bevel
1576
02:32:32,520 --> 02:32:35,960
Maar ik wil je ��n ding meegeven:
1577
02:32:37,240 --> 02:32:40,760
We hebben het Duitse volk nodig
1578
02:32:42,920 --> 02:32:49,080
En die krijg je niet als je
hun leiders zware celstraffen geeft
1579
02:33:02,280 --> 02:33:05,400
Overleven is het belangrijkste
1580
02:33:05,560 --> 02:33:09,800
Zo goed mogelijk,
maar in elk geval overleven
1581
02:33:19,520 --> 02:33:21,720
Vertel nou eens, Matt
1582
02:33:22,680 --> 02:33:25,320
Waar ging die oorlog nou om?
1583
02:33:26,920 --> 02:33:28,960
Waar ging die nou om?
1584
02:33:35,120 --> 02:33:39,400
Tot zover de presentatie
van de bewijsstukken
1585
02:33:39,560 --> 02:33:41,840
tegen deze verdachten
1586
02:33:50,720 --> 02:33:52,720
Heren rechters,
1587
02:33:53,800 --> 02:33:57,960
in de drie jaar
sinds het einde van de oorlog
1588
02:33:58,880 --> 02:34:03,080
is de mensheid niet
het Beloofde Land binnengegaan
1589
02:34:04,040 --> 02:34:07,520
Bij ons is de angst
voor oorlog weer opgelaaid
1590
02:34:07,680 --> 02:34:12,080
en moeten we wederom
onze veiligheid in het oog houden
1591
02:34:12,160 --> 02:34:17,240
Men praat over de koude oorlog en er
sneuvelen mensen in echte oorlogen
1592
02:34:18,160 --> 02:34:24,520
En de echo's van
vervolging en wreedheden
1593
02:34:24,680 --> 02:34:27,040
zullen niet verstommen
1594
02:34:28,920 --> 02:34:33,520
Deze gebeurtenissen hebben
invloed op wat hier plaatsvindt
1595
02:34:35,560 --> 02:34:39,160
Maar ergens
te midden van deze gebeurtenissen
1596
02:34:40,120 --> 02:34:46,760
moet de verantwoordelijkheid
voor de wandaden die hier zijn belicht
1597
02:34:46,920 --> 02:34:51,360
in het juiste perspectief worden geplaatst
1598
02:34:51,520 --> 02:34:56,240
En dat is de beslissing waar u voor staat
1599
02:34:57,880 --> 02:35:00,800
Het is het dilemma van onze tijd
1600
02:35:03,120 --> 02:35:05,720
Het is een dilemma
1601
02:35:07,840 --> 02:35:10,520
waarvoor u zich gesteld ziet
1602
02:35:15,600 --> 02:35:17,960
Tot zover mijn requisitoir
1603
02:35:39,000 --> 02:35:43,000
De verdachten hebben nu het woord
1604
02:35:47,440 --> 02:35:51,400
Verdachte Emil Hahn
mag het tribunaal toespreken
1605
02:35:56,400 --> 02:36:02,400
Heren rechters, ik ontloop de
verantwoording voor mijn daden niet
1606
02:36:02,560 --> 02:36:07,320
Integendeel,
ik onderstreep ze hier publiekelijk
1607
02:36:08,200 --> 02:36:12,520
Maar ik zal niet de lijn
van anderen volgen
1608
02:36:12,640 --> 02:36:18,760
Ik keur niet vandaag ons beleid af
terwijl ik 't gisteren goedkeurde
1609
02:36:18,880 --> 02:36:21,640
Duitsland vocht voor zijn leven
1610
02:36:21,760 --> 02:36:24,960
We moesten ingrijpen
met het oog op de vijand
1611
02:36:25,040 --> 02:36:28,200
Ik heb geen spijt van die maatregelen
1612
02:36:28,760 --> 02:36:31,640
We waren een bolwerk
tegen de bolsjewieken,
1613
02:36:31,760 --> 02:36:35,440
een pijler onder de Westerse cultuur
1614
02:36:35,880 --> 02:36:40,320
Een bolwerk en een pijler
die het Westen had moeten sparen
1615
02:36:44,720 --> 02:36:49,000
Verdachte Friedrich Hofstetter
heeft het woord
1616
02:36:56,560 --> 02:37:00,360
Ik heb mijn land mijn hele leven gediend,
1617
02:37:00,520 --> 02:37:03,040
welke positie ik ook bekleedde,
1618
02:37:03,200 --> 02:37:07,880
loyaal, zuiver van hart
en zonder kwade bedoelingen
1619
02:37:08,880 --> 02:37:14,080
Ik heb gehandeld vanuit het hoogste
beginsel dat in mijn beroep geldt
1620
02:37:14,200 --> 02:37:16,280
Het beginsel dat zegt
1621
02:37:16,520 --> 02:37:22,760
dat 't eigen rechtsgevoel ondergeschikt
is aan de geldende orde
1622
02:37:22,920 --> 02:37:26,360
Men moet zich afvragen hoe de wet luidt
1623
02:37:26,520 --> 02:37:29,560
en niet of die ook rechtvaardig is
1624
02:37:30,560 --> 02:37:34,320
Als rechter kon ik niets anders doen
1625
02:37:34,560 --> 02:37:38,800
Ik denk dat u mij,
en miljoenen Duitsers zoals ik
1626
02:37:38,960 --> 02:37:42,120
die hun vaderland dachten te dienen,
1627
02:37:42,240 --> 02:37:45,400
niet schuldig zult achten
1628
02:37:50,400 --> 02:37:53,720
Werner Lammpe heeft het woord
1629
02:38:01,760 --> 02:38:03,840
Heren rechters
1630
02:38:35,520 --> 02:38:38,720
Verdachte Ernst Janning heeft het woord
1631
02:38:49,040 --> 02:38:53,160
Ik heb alles gezegd wat ik wilde zeggen
1632
02:39:03,200 --> 02:39:06,800
Alle verklaringen en argumenten
zijn aangehoord
1633
02:39:06,920 --> 02:39:12,680
Er rest het tribunaal alleen nog
de taak om een beslissing te nemen
1634
02:39:12,800 --> 02:39:16,840
De zitting is tot nader order geschorst
1635
02:39:37,920 --> 02:39:42,720
Ik heb precedenten die raken
aan de kern van deze zaak,
1636
02:39:42,880 --> 02:39:46,920
het conflict tussen
trouw aan internationale wetten
1637
02:39:47,080 --> 02:39:50,080
en de wetten van het eigen land
1638
02:39:50,160 --> 02:39:54,760
Dan, we moeten nog
een berg papier doorwerken
1639
02:39:54,880 --> 02:39:57,040
Wat zit je te bekijken?
1640
02:39:57,160 --> 02:40:02,800
Ik keek naar een paar foto's
die bij de arrestatiebevelen zaten
1641
02:40:02,880 --> 02:40:04,960
Wat voor foto's?
1642
02:40:06,160 --> 02:40:10,040
Dit is Petersen
voordat hij geopereerd werd
1643
02:40:10,160 --> 02:40:12,120
Dit is Irene Hoffman
1644
02:40:12,280 --> 02:40:15,200
Ze is echt ooit zestien geweest, h�?
1645
02:40:16,600 --> 02:40:18,640
Feldenstein
1646
02:40:21,360 --> 02:40:26,280
En deze jongen
- hij was op z'n hoogst veertien -
1647
02:40:26,400 --> 02:40:29,480
is ge�xecuteerd
wegens kritiek op het Rijk
1648
02:40:29,600 --> 02:40:33,320
'Op bevel van
rechter Friedrich Hofstetter'
1649
02:40:33,440 --> 02:40:37,880
Wat relevanter is voor
de juridische kern van de zaak
1650
02:40:38,000 --> 02:40:43,160
is de rede van de Franse aanklager
voor het internationale tribunaal
1651
02:40:43,280 --> 02:40:46,800
'Het ligt voor de hand
dat in moderne staten
1652
02:40:46,920 --> 02:40:51,360
alleen zij verantwoording dragen
die direct voor de staat werken'
1653
02:40:51,480 --> 02:40:55,400
'Alleen zij kunnen gegeven
bevelen beoordelen,
1654
02:40:55,560 --> 02:40:57,920
alleen zij kunnen vervolgd worden'
1655
02:40:58,040 --> 02:41:00,680
Dit is van professor Jahreiss:
1656
02:41:00,840 --> 02:41:04,320
'Berechting van oorlogsmisdadigers'
1657
02:41:04,480 --> 02:41:08,760
Op basis hiervan zie ik niet dat de officier
1658
02:41:08,840 --> 02:41:13,600
voldoende argumenten heeft
om de aanklacht hard te maken
1659
02:41:13,680 --> 02:41:17,800
Ongeacht de feiten
kunnen we niet concluderen
1660
02:41:17,920 --> 02:41:23,120
dat je deze mensen misdaden
tegen de menselijkheid kunt verwijten
1661
02:41:25,320 --> 02:41:28,840
Wat jij, Dan?
- We zijn al de hele dag bezig
1662
02:41:28,960 --> 02:41:31,000
Als 't nu nog niet helder is
1663
02:41:32,440 --> 02:41:35,480
Ga je die precedenten nog bekijken?
1664
02:41:35,600 --> 02:41:38,200
Interesseert het je niet?
1665
02:41:40,240 --> 02:41:45,240
Jawel, Curtiss Je had 't over
misdaden tegen de menselijkheid,
1666
02:41:45,440 --> 02:41:51,880
en je zei dat de verdachten zich niet
hoefden te verantwoorden Leg 's uit
1667
02:41:51,960 --> 02:41:55,000
Dat heb ik net gedaan
- Misschien wel
1668
02:41:55,120 --> 02:42:00,560
Maar ik hoor alleen formeel
geklets en gerationaliseer
1669
02:42:00,680 --> 02:42:03,960
Toen ik rechter werd,
1670
02:42:04,120 --> 02:42:08,040
wist ik dat je bepaalde mensen
met rust moest laten
1671
02:42:08,200 --> 02:42:12,320
Als ik rechter wilde blijven,
moest ik dat doen
1672
02:42:13,320 --> 02:42:18,160
Maar ik kan toch niet de moord
op zes miljoen mensen negeren?
1673
02:42:18,320 --> 02:42:21,960
Hij bedoelt niet
- Je hoeft niets te negeren
1674
02:42:22,120 --> 02:42:26,360
Ik vraag me alleen af
of je dit beleid moet voortzetten
1675
02:42:29,040 --> 02:42:33,480
Je zei dat ze niet verantwoordelijk
waren voor hun daden
1676
02:42:33,600 --> 02:42:38,920
Dat moet je me 's uitleggen
En wel heel precies
1677
02:42:46,560 --> 02:42:52,480
De zitting is geopend God zegene
de VS en dit edelachtbare tribunaal
1678
02:43:13,600 --> 02:43:16,920
Dit proces heeft acht maanden geduurd
1679
02:43:17,040 --> 02:43:21,240
De dossiers tellen
meer dan 10000 pagina's
1680
02:43:21,360 --> 02:43:25,880
en beide partijen hebben
hun argumenten aangevoerd
1681
02:43:27,480 --> 02:43:30,480
Gewone moorden en wreedheden
1682
02:43:30,600 --> 02:43:35,480
vormen niet het zwaartepunt
van de tenlastelegging
1683
02:43:35,600 --> 02:43:40,920
De aanklacht luidt
welbewuste deelname
1684
02:43:41,120 --> 02:43:46,840
aan een door de overheid opgezet
systeem van geweld en onrecht,
1685
02:43:47,720 --> 02:43:54,440
in strijd met elk moreel en juridisch
principe van elk beschaafd land
1686
02:43:55,400 --> 02:43:59,640
Het tribunaal heeft het dossier bestudeerd
1687
02:43:59,720 --> 02:44:04,240
en heeft daarin
overvloedig bewijs aangetroffen
1688
02:44:04,400 --> 02:44:10,800
om de aanklachten tegen deze
verdachten gegrond te verklaren
1689
02:44:22,160 --> 02:44:27,560
Herr Rolfe heeft in zijn
uiterst behendig opgezette pleidooi
1690
02:44:27,720 --> 02:44:32,640
aangegeven dat er ook anderen waren
1691
02:44:32,760 --> 02:44:38,400
met eindverantwoordelijkheid
voor wat er in Duitsland is gebeurd
1692
02:44:38,520 --> 02:44:41,600
Daarin schuilt een kern van waarheid
1693
02:44:41,720 --> 02:44:47,960
De werkelijke klagende partij
in deze rechtszaal is de beschaving
1694
02:44:49,520 --> 02:44:54,520
Maar het tribunaal meent wel
dat deze verdachten
1695
02:44:54,640 --> 02:44:57,680
verantwoordelijk zijn voor hun daden
1696
02:44:59,560 --> 02:45:03,200
Mannen die in hun zwarte gewaden
1697
02:45:04,680 --> 02:45:07,560
anderen hebben berecht
1698
02:45:09,760 --> 02:45:16,760
Mannen die hebben meegewerkt aan
het uitvoeren van wetten en decreten
1699
02:45:19,240 --> 02:45:23,440
die louter het uitmoorden van mensen
ten doel hadden
1700
02:45:23,560 --> 02:45:26,640
Mannen die in uitvoerende functies
1701
02:45:26,760 --> 02:45:31,880
actief deelnamen
aan de handhaving van deze wetten,
1702
02:45:31,960 --> 02:45:35,920
die zelfs volgens de Duitse wet
onwettig waren
1703
02:45:41,440 --> 02:45:48,440
De basis van het strafrecht
in elke beschaafde samenleving
1704
02:45:48,600 --> 02:45:50,920
heeft ��n kenmerk gemeen:
1705
02:45:52,400 --> 02:45:57,720
Een ieder die een ander aanzet tot moord,
1706
02:45:59,280 --> 02:46:05,760
een ieder die het dodelijke wapen
voor het misdrijf aanreikt,
1707
02:46:06,880 --> 02:46:10,800
een ieder die medeplichtig is
aan het misdrijf
1708
02:46:12,360 --> 02:46:14,400
is schuldig
1709
02:46:18,640 --> 02:46:24,800
Herr Rolfe stelt verder
dat de verdachte Janning
1710
02:46:26,600 --> 02:46:28,880
een uitmuntend jurist was
1711
02:46:29,000 --> 02:46:32,480
en in het belang van zijn land
dacht te handelen
1712
02:46:32,640 --> 02:46:35,360
Dat bevat ook een kern van waarheid
1713
02:46:36,920 --> 02:46:41,960
Janning is zonder meer
een tragische figuur
1714
02:46:42,040 --> 02:46:45,640
Hij walgde vast van het kwaad
dat hij verrichtte
1715
02:46:45,800 --> 02:46:51,560
Maar begrip voor zijn wroeging
mag niet leiden tot veronachtzaming
1716
02:46:51,640 --> 02:46:58,160
van zijn aandeel aan de marteling
en de dood van miljoenen mensen
1717
02:46:58,320 --> 02:47:04,600
Janning illustreert de verpletterende
conclusie van deze rechtszaak
1718
02:47:04,800 --> 02:47:10,120
Als hij en de andere verdachten
ziekelijke beesten waren geweest,
1719
02:47:10,280 --> 02:47:16,560
als alle nazi-leiders sadistische
monsters en maniakken waren geweest,
1720
02:47:16,680 --> 02:47:20,760
had deze zaak
evenveel morele implicaties
1721
02:47:20,880 --> 02:47:24,440
als een aardbeving
of een andere natuurramp
1722
02:47:24,560 --> 02:47:30,720
Maar dit proces heeft aangetoond
dat ten tijde van een nationale crisis
1723
02:47:30,840 --> 02:47:35,640
gewone en zelfs capabele
en buitengewone mensen
1724
02:47:35,800 --> 02:47:43,160
zich schuldig maken aan gruweldaden
die elke beschrijving tarten
1725
02:47:43,280 --> 02:47:47,760
Wie het proces gevolgd heeft,
zal ze nooit vergeten
1726
02:47:47,880 --> 02:47:51,520
Mannen gesteriliseerd
om hun politieke overtuiging,
1727
02:47:51,680 --> 02:47:54,920
vriendschap en vertrouwen bespot,
1728
02:47:55,120 --> 02:47:57,320
kinderen vermoord
1729
02:47:58,360 --> 02:48:00,640
Het kan zomaar gebeuren
1730
02:48:02,160 --> 02:48:04,520
Ook in ons land zijn er mensen
1731
02:48:04,640 --> 02:48:09,000
die 't hebben over het land
beschermen, over overleven
1732
02:48:09,160 --> 02:48:12,760
Elke natie staat ooit voor een beslissing
1733
02:48:12,880 --> 02:48:16,640
Zodra de vijand 't voor het zeggen heeft,
1734
02:48:16,760 --> 02:48:20,920
lijkt overleven alleen mogelijk
door te doen als de vijand,
1735
02:48:21,120 --> 02:48:26,160
opportunistisch te handelen,
de andere kant op te kijken
1736
02:48:27,200 --> 02:48:33,200
Het antwoord daarop is
overleven als wat?
1737
02:48:33,360 --> 02:48:35,600
Een land is geen rots
1738
02:48:35,680 --> 02:48:40,600
Het is geen verlengstuk van jezelf
Het is waar het voor staat
1739
02:48:40,720 --> 02:48:45,640
Juist als ergens voor staan
moeilijker is dan ooit
1740
02:48:49,320 --> 02:48:52,240
Tegenover de hele wereld
1741
02:48:52,360 --> 02:48:59,320
maken wij bekend dat wij hier in
ons oordeel voor het volgende staan:
1742
02:49:00,400 --> 02:49:03,120
Rechtvaardigheid, waarheid
1743
02:49:05,760 --> 02:49:08,920
en de waarde van een individu
1744
02:49:19,640 --> 02:49:24,560
Het tribunaal vraagt
de verdachte Hahn om op te staan
1745
02:49:26,240 --> 02:49:30,280
Emil Hahn, het tribunaal acht u schuldig
1746
02:49:30,360 --> 02:49:33,120
en veroordeelt u tot levenslang
1747
02:49:33,240 --> 02:49:37,200
Morgen wordt u
door de bolsjewieken veroordeeld
1748
02:49:43,600 --> 02:49:48,360
Het tribunaal vraagt de verdachte
Hofstetter om op te staan
1749
02:49:51,320 --> 02:49:53,360
Friedrich Hofstetter,
1750
02:49:53,480 --> 02:49:58,640
het tribunaal acht u schuldig
en veroordeelt u tot levenslang
1751
02:50:02,520 --> 02:50:07,560
Het tribunaal vraagt
de verdachte Lammpe om op te staan
1752
02:50:12,720 --> 02:50:14,760
Werner Lammpe,
1753
02:50:16,040 --> 02:50:22,160
het tribunaal acht u schuldig
en veroordeelt u tot levenslang
1754
02:50:31,600 --> 02:50:36,240
Het tribunaal vraagt de verdachte
Ernst Janning om op te staan
1755
02:50:51,680 --> 02:50:53,680
Ernst Janning,
1756
02:50:54,920 --> 02:51:00,480
het tribunaal acht u schuldig
en veroordeelt u tot levenslang
1757
02:51:06,240 --> 02:51:08,280
Hij begrijpt het niet
1758
02:51:09,440 --> 02:51:12,480
Hij begrijpt het gewoon niet
1759
02:51:12,600 --> 02:51:14,640
Hij begrijpt het wel
1760
02:51:28,800 --> 02:51:31,840
Rechter Ives heeft 'n afwijkende mening
1761
02:51:33,440 --> 02:51:39,200
Ik wil er met nadruk op wijzen
dat ik mij distantieer van de uitspraak
1762
02:51:39,320 --> 02:51:45,160
die rechter Haywood heeft voorgelezen
en waar rechter Norris mee instemt
1763
02:51:45,320 --> 02:51:48,240
De kwestie van de verdachten
1764
02:51:48,360 --> 02:51:52,520
die met hun handelen
hun land meenden te dienen,
1765
02:51:52,680 --> 02:51:57,960
is geen zaak waarover alleen
in een rechtszaal kan worden beslist
1766
02:51:58,120 --> 02:52:01,400
Er kan alleen objectief
over worden beslist
1767
02:52:01,480 --> 02:52:05,720
in de komende jaren,
in z'n ware historisch perspectief
1768
02:52:13,080 --> 02:52:18,280
Waar laat ik deze boeken?
- Doe maar in de kist
1769
02:52:21,040 --> 02:52:26,360
Meneer de rechter,
dit is voor u, voor in het vliegtuig
1770
02:52:26,480 --> 02:52:30,280
Als u nog meer eten meegeeft,
kan er niks meer bij
1771
02:52:30,400 --> 02:52:35,400
Maar het is uw lievelingsstrudel
- Dank u Voor alles
1772
02:52:36,600 --> 02:52:38,680
Ik zet 't wel in de auto
1773
02:52:38,800 --> 02:52:43,880
Tickets, paspoort
Uw instapkaart ligt op het vliegveld
1774
02:52:43,960 --> 02:52:46,560
Ik zie u daar uiterlijk om drie uur
1775
02:52:46,720 --> 02:52:49,520
Doe de groeten aan Miss
hoe heet ze?
1776
02:52:49,680 --> 02:52:52,000
Scheffler Elsa
1777
02:52:52,160 --> 02:52:54,440
Dat heb ik aan u te danken
1778
02:52:54,560 --> 02:52:59,880
Amerikanen zijn vandaag
niet erg populair in Neurenberg
1779
02:53:59,240 --> 02:54:02,400
Goedemiddag, meneer de rechter
1780
02:54:03,680 --> 02:54:08,320
Ik ben hier op verzoek van Ernst Janning
1781
02:54:10,040 --> 02:54:12,560
Hij wil u graag spreken
1782
02:54:12,760 --> 02:54:15,600
Ik wil net naar het vliegveld gaan
1783
02:54:16,840 --> 02:54:20,720
Hij zei dat hij 't
heel erg op prijs zou stellen
1784
02:54:26,760 --> 02:54:30,480
Hebt u de uitspraak
in de IG Farben-zaak gehoord?
1785
02:54:30,600 --> 02:54:35,320
Ze zijn vrijgesproken
of tot lichte straffen veroordeeld
1786
02:54:35,440 --> 02:54:39,720
Het vonnis is net bekend
- Ik had 't nog niet gehoord
1787
02:54:39,800 --> 02:54:42,280
Ik wil met u wedden
1788
02:54:42,480 --> 02:54:46,840
Ik wed nooit
- Alleen om de eer
1789
02:54:48,200 --> 02:54:53,920
Binnen vijf jaar zijn de mensen die
u levenslang hebt gegeven weer vrij
1790
02:54:56,960 --> 02:55:01,160
Ik heb u de afgelopen
maanden bewonderd
1791
02:55:01,280 --> 02:55:05,480
Vooral uw gebruik van de logica
is briljant
1792
02:55:05,600 --> 02:55:10,760
Dus wat u net zei,
zou heel goed kunnen gebeuren
1793
02:55:10,920 --> 02:55:15,280
Het is logisch,
gezien de tijd waarin wij leven
1794
02:55:16,240 --> 02:55:19,520
Maar logisch is niet altijd juist
1795
02:55:19,680 --> 02:55:22,920
En niets ter wereld kan dat juist maken
1796
02:55:33,840 --> 02:55:36,040
Er is iemand voor u
1797
02:55:55,280 --> 02:55:58,000
Gaat u zitten
1798
02:55:58,120 --> 02:56:01,680
Dank u U wilde me spreken
1799
02:56:01,800 --> 02:56:06,080
Ja Ik wilde u iets geven
1800
02:56:06,240 --> 02:56:08,240
Een dossier
1801
02:56:09,680 --> 02:56:14,800
Een dossier met mijn zaken,
de zaken die ik me nog herinnerde
1802
02:56:14,920 --> 02:56:19,040
Ik wil ze aan iemand geven
die ik kan vertrouwen,
1803
02:56:19,160 --> 02:56:23,240
iemand die ik tijdens
het proces heb leren kennen
1804
02:56:33,520 --> 02:56:35,840
Ik zal goed op ze passen
1805
02:56:36,000 --> 02:56:40,760
Ik weet dat u onder druk bent gezet
1806
02:56:40,880 --> 02:56:46,720
U zult veel kritiek krijgen
Uw vonnis zal weinig bijval oogsten
1807
02:56:48,720 --> 02:56:51,920
Maar als 't iets voor u betekent,
1808
02:56:52,000 --> 02:56:57,600
u hebt het respect verdiend van
minstens een van de veroordeelden
1809
02:56:57,720 --> 02:57:03,480
In het licht van alles wat juist is,
was het een rechtvaardig vonnis
1810
02:57:08,680 --> 02:57:13,040
Wat u in de rechtszaal zei,
moest gezegd worden
1811
02:57:18,240 --> 02:57:21,440
Ik heb u gevraagd te komen
1812
02:57:28,280 --> 02:57:33,440
Die mensen, die miljoenen mensen
1813
02:57:34,920 --> 02:57:38,360
Ik wist niet dat 't daarop uit zou lopen
1814
02:57:38,480 --> 02:57:40,520
U moet me geloven
1815
02:57:45,480 --> 02:57:49,400
Herr Janning, daar liep het op uit
1816
02:57:49,520 --> 02:57:54,480
toen u voor 't eerst bewust
een onschuldige ter dood veroordeelde
1817
02:58:40,600 --> 02:58:45,640
DE PROCESSEN IN DE AMERIKAANSE
ZONE DUURDEN TOT 14 JULI 1949
1818
02:58:45,760 --> 02:58:50,320
ER WERDEN 99 VERDACHTEN
TOT CELSTRAFFEN VEROORDEELD
1819
02:58:50,480 --> 02:58:53,880
GEEN VAN HEN
ZIT NU NOG ZIJN STRAF UIT
1820
02:58:55,480 --> 02:59:40,880
Gedownload van www.ondertitel.com
148141
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bengali
Bosnian
Bulgarian
Catalan
Cebuano
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Finnish
French
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Gujarati
Haitian Creole
Hawaiian
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Khmer
Korean
Kurdish (Kurmanji)
Kyrgyz
Lao
Latvian
Lithuanian
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Nepali
Norwegian
Pashto
Polish
Romanian
Russian
Samoan
Serbian
Sesotho
Shona
Sinhala
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swahili
Swedish
Tajik
Thai
Turkish
Ukrainian
Urdu
Uzbek
Vietnamese
