Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:01,080 --> 00:00:04,400
Nederland. Met een unieke blik
2
00:00:04,520 --> 00:00:09,680
op een van Europa's
kleinste maar dichtstbevolkte landen
3
00:00:10,000 --> 00:00:13,680
onthullen we hoe de Nederlanders
hebben gestreden
4
00:00:14,560 --> 00:00:18,640
om land te creëren en voedsel
te telen voor de groeiende bevolking
5
00:00:20,480 --> 00:00:25,840
en om hun plek
op het wereldtoneel te verstevigen.
6
00:00:29,360 --> 00:00:33,920
In deze serie maken we door de lucht
een rondreis door Europa.
7
00:00:34,040 --> 00:00:37,360
We zien z'n bezienswaardigheden
vanuit een nieuw perspectief.
8
00:00:37,920 --> 00:00:41,400
Gedurende een jaar van bovenaf gefilmd,
9
00:00:41,880 --> 00:00:45,920
terwijl het landschap
met de seizoenen verandert.
10
00:00:46,600 --> 00:00:51,360
We ontdekken de cultuur,
het verleden en het ingenieurschap
11
00:00:51,440 --> 00:00:55,200
waarmee de vooraanstaande Europese landen
van nu zijn opgebouwd.
12
00:01:04,200 --> 00:01:07,480
Nederland ligt in Noordwest-Europa.
13
00:01:08,080 --> 00:01:12,840
In het zuiden grenst het aan België
en in het oosten aan Duitsland.
14
00:01:13,400 --> 00:01:17,320
Er wonen meer dan 17 miljoen mensen,
15
00:01:17,440 --> 00:01:22,000
samengepakt op een ruimte
die tien keer kleiner is dan Duitsland.
16
00:01:23,640 --> 00:01:26,120
Een groot deel van de bevolking
17
00:01:26,240 --> 00:01:29,960
woont in dichtbevolkte steden
aan de westkust.
18
00:01:30,720 --> 00:01:35,200
Rotterdam, een van 's werelds
bedrijvigste havensteden.
19
00:01:36,520 --> 00:01:40,560
Den Haag, waar
het Internationaal Gerechtshof zetelt.
20
00:01:41,400 --> 00:01:44,600
En Amsterdam, de hoofdstad.
21
00:01:45,120 --> 00:01:50,560
Hier staan historische panden
langs grachten die de stad doorkruisen.
22
00:01:54,360 --> 00:01:57,960
Maar even buiten
deze opeengepakte metropool
23
00:01:58,080 --> 00:02:01,000
ziet het landschap er heel anders uit.
24
00:02:03,480 --> 00:02:07,240
Ten noordoosten van Amsterdam,
omringd door water,
25
00:02:07,360 --> 00:02:11,400
ligt een enorme lap grond:
de Noordoostpolder.
26
00:02:12,800 --> 00:02:17,520
Hier maken historische panden
en kronkelende grachten plaats
27
00:02:17,880 --> 00:02:21,840
voor een lappendeken
van vlakke, vruchtbare velden.
28
00:02:25,200 --> 00:02:31,200
Deze vormen het decor voor een van
's werelds bontste metamorfoses,
29
00:02:33,480 --> 00:02:36,040
wanneer het lente wordt in Nederland.
30
00:02:42,760 --> 00:02:45,840
Voor tulpenkwekers Rob en Liesbeth Balk
31
00:02:46,240 --> 00:02:49,240
is dit het moment waarop ze
het hele jaar hebben gewacht.
32
00:02:50,640 --> 00:02:56,040
In maart draagt de Noordoostpolder
een bruine en donkergroene winterjas.
33
00:02:57,040 --> 00:03:01,960
Maar als de lente aanbreekt,
vindt er een metamorfose plaats.
34
00:03:02,480 --> 00:03:06,360
De omvang daarvan kan enkel
van bovenaf op waarde worden geschat.
35
00:03:20,360 --> 00:03:25,680
Modderige velden komen rij na rij
tot leven met fleurige bloemen.
36
00:03:27,040 --> 00:03:31,520
Rood, roze en zelfs oranje.
37
00:03:36,440 --> 00:03:42,080
In april overspoelt een enorme tulpenbloei
deze hoek van Nederland.
38
00:03:48,240 --> 00:03:50,640
Wie door deze velden rijdt,
39
00:03:50,760 --> 00:03:53,000
krijgt een glimlach op het gelaat
als hij dit ziet.
40
00:03:56,200 --> 00:04:01,040
Het is eenmaal per jaar en het duurt
slechts enkele weken. Prachtig.
41
00:04:02,480 --> 00:04:06,360
Maar vlak voordat de tulpenbloei
z'n hoogtepunt bereikt,
42
00:04:06,480 --> 00:04:08,960
vindt er iets buitengewoons plaats.
43
00:04:10,040 --> 00:04:12,800
Dan gaan telers als Rob en Liesbeth
hun velden op
44
00:04:14,960 --> 00:04:17,760
en roven hun velden leeg.
45
00:04:18,760 --> 00:04:23,520
We snijden de tulpen af
met een grote maaimachine.
46
00:04:32,520 --> 00:04:38,120
Vandaag snijden ze de toppen van
dit hele veld vol prachtige bloemen.
47
00:04:38,240 --> 00:04:41,200
Alleen de groene stelen en bladeren
blijven achter.
48
00:04:43,200 --> 00:04:48,400
Vanuit de lucht is te zien hoe rij
na rij stelselmatig wordt afgesneden.
49
00:04:52,080 --> 00:04:54,400
Dit lijkt op zinloze vernieling,
50
00:04:55,040 --> 00:04:58,840
maar het is cruciaal
voor de lokale tulpenindustrie.
51
00:04:59,400 --> 00:05:04,280
Door de gewassen te snoeien,
worden hun bollen sterker.
52
00:05:05,800 --> 00:05:08,760
En Rob en Liesbeth zijn bollenboeren.
53
00:05:10,680 --> 00:05:14,640
Tulpenbollen blijven enkele maanden
goed voordat ze worden geplant.
54
00:05:15,200 --> 00:05:18,920
Daardoor kunnen ze
over de hele wereld worden verkocht.
55
00:05:19,040 --> 00:05:21,560
Dit geeft de opbrengst van de boer
een impuls.
56
00:05:22,200 --> 00:05:24,320
Om gezonde bollen te krijgen,
57
00:05:24,440 --> 00:05:27,880
moet de bloem worden gesnoeid
vlak voordat hij volledig tot bloei komt.
58
00:05:28,880 --> 00:05:33,640
Als je de bloem afsnijdt,
gaat alle energie naar de bol.
59
00:05:33,760 --> 00:05:37,720
Een goede bol
is een zo groot mogelijke bol.
60
00:05:41,800 --> 00:05:44,480
Bollenboeren zoals Rob en Liesbeth
61
00:05:44,600 --> 00:05:49,600
verwoesten de bontste attractie
van de Noordoostpolder in luttele dagen.
62
00:05:50,840 --> 00:05:53,680
Voor passanten is dit jammer.
63
00:05:53,800 --> 00:05:58,280
Wij zeggen dat groen ook heel mooi is.
64
00:05:58,360 --> 00:06:02,240
Over enkele maanden
zijn hun grote, gezonde bollen
65
00:06:02,360 --> 00:06:04,960
eindelijk klaar om te worden geoogst.
66
00:06:08,480 --> 00:06:12,600
Op het vlakke land, dat Nederland
ideaal maakt voor de tulpenteelt,
67
00:06:13,160 --> 00:06:16,520
vindt ook
een heel ander type landbouw plaats.
68
00:06:18,520 --> 00:06:24,160
Reusachtige witte machines schieten
er als paddenstoelen uit de grond.
69
00:06:26,680 --> 00:06:29,960
De geografie van Europa
dwingt wind vanuit het zuidwesten
70
00:06:30,080 --> 00:06:32,720
over Nederland te waaien.
71
00:06:34,800 --> 00:06:40,000
Nabij de westkust treft de wind Rouveen.
72
00:06:44,480 --> 00:06:49,080
Een blik vanuit de lucht onthult
iets bijzonders aan het landschap.
73
00:06:49,760 --> 00:06:53,440
Er zijn nergens heuvels of bergen te zien.
74
00:06:55,560 --> 00:06:59,680
Omdat niets de aanlandige wind tegenhoudt,
75
00:06:59,800 --> 00:07:03,280
is dit de ideale plek
voor Patrick van de Kraats
76
00:07:03,400 --> 00:07:05,400
om windkracht bruikbaar te maken.
77
00:07:08,520 --> 00:07:11,440
Patrick is turbinebouwer.
78
00:07:12,240 --> 00:07:18,200
Vandaag wil hij met z'n team weer
een van de enorme windmolens voltooien
79
00:07:18,280 --> 00:07:22,280
die dit deel van Nederland
van stroom voorzien.
80
00:07:22,360 --> 00:07:28,120
Ik ben blij dat ik geen kantoorbaan heb.
Dat is niets voor mij.
81
00:07:29,160 --> 00:07:30,400
Doe mij deze baan maar.
82
00:07:33,160 --> 00:07:38,560
Vandaag moet hij
wieken op deze hoge mast aanbrengen.
83
00:07:39,560 --> 00:07:44,000
Daar moet hij
85 meter voor omhoog klimmen
84
00:07:44,400 --> 00:07:46,680
en de rotor plaatsen.
85
00:07:47,080 --> 00:07:50,360
Ik klim via de ladder helemaal naar boven.
86
00:07:58,960 --> 00:08:03,560
Je moet geen hoogtevrees hebben,
want dan kun je dit werk niet doen.
87
00:08:05,320 --> 00:08:10,000
Als hij veilig op z'n plek zit,
moet hij de wieken naar hun plek gidsen.
88
00:08:11,920 --> 00:08:17,640
Een kolossale hijskraan heft de 44 ton
zware rotor 85 meter de lucht in.
89
00:08:18,640 --> 00:08:22,560
Harde wind bovenin
maakt het lastig voor de kraan
90
00:08:22,680 --> 00:08:25,560
om de wieken
zonder te zwaaien op te hijsen.
91
00:08:26,560 --> 00:08:29,960
Daarom lopen er twee kabels vanaf
92
00:08:31,000 --> 00:08:32,920
de rotor naar een team op de grond,
93
00:08:33,160 --> 00:08:35,680
dat bijstuurt
om hem in positie te krijgen.
94
00:08:43,680 --> 00:08:48,920
Als een van de 40 meter lange wieken
bij het takelen de toren raakt,
95
00:08:49,040 --> 00:08:52,160
kan de twee miljoen euro kostende
turbine beschadigd raken.
96
00:08:52,800 --> 00:08:56,800
En het team op de grond stuurt blind.
97
00:09:00,440 --> 00:09:03,840
Patrick is hun ogen in de lucht.
98
00:09:06,480 --> 00:09:10,000
Het is een hele verantwoordelijkheid.
Het is teamwerk.
99
00:09:10,120 --> 00:09:15,680
We hebben contact via walkietalkies.
Iedereen heeft er eentje.
100
00:09:18,000 --> 00:09:23,720
In vogelvlucht zien we iets
wat vanaf de grond niet te zien is.
101
00:09:24,080 --> 00:09:26,120
Patrick leidt zorgvuldig de rotor,
102
00:09:26,240 --> 00:09:31,160
terwijl de kraan deze
stukje bij beetje naar voren brengt.
103
00:09:34,240 --> 00:09:38,360
Het is het lastigst
als de wind waait en de wieken zwenken.
104
00:09:39,160 --> 00:09:42,960
Je moet rustig blijven, nadenken
en met de grond praten.
105
00:09:48,560 --> 00:09:51,000
Het vergt tot een uur precisiewerk
106
00:09:51,080 --> 00:09:54,160
om de 66 pennen in hun gaten te geleiden
107
00:09:54,280 --> 00:09:56,880
en de rotor vast te zetten aan de mast.
108
00:09:57,880 --> 00:09:59,400
Super.
109
00:10:01,880 --> 00:10:04,880
Het team heeft de rotor
precies goed geplaatst.
110
00:10:06,160 --> 00:10:10,920
Patrick zet hem stevig vast
en koppelt de kraan los.
111
00:10:13,480 --> 00:10:15,200
De klus is prima uitgevoerd.
112
00:10:17,160 --> 00:10:23,120
Deze turbine zal genoeg energie opwekken
voor 2000 huishoudens.
113
00:10:26,320 --> 00:10:32,000
Door z'n vlakke lage land
is Nederland ideaal voor windturbines.
114
00:10:33,400 --> 00:10:37,640
Maar omdat ruim een kwart van het land
onder zeeniveau ligt,
115
00:10:38,040 --> 00:10:40,960
bestaat er altijd een kans
dat het overstroomt.
116
00:10:43,320 --> 00:10:48,000
Tegenwoordig houdt een ultramoderne
zeewering alles droog.
117
00:10:48,880 --> 00:10:54,000
Maar de Nederlanders
vechten al eeuwen tegen water.
118
00:10:58,560 --> 00:11:04,360
Dagjesmensen ontvluchten de steden
en gaan naar het platteland.
119
00:11:04,480 --> 00:11:09,760
Ze fietsen langs de windmolens
en dijken langs de westkust.
120
00:11:12,040 --> 00:11:14,800
Het is eindelijk zomer.
121
00:11:18,000 --> 00:11:21,640
Deze windmolens zijn
een symbool van Neerlands trots.
122
00:11:22,120 --> 00:11:26,600
Want dankzij deze molens
heeft dit landschap kunnen ontstaan.
123
00:11:28,920 --> 00:11:31,040
De afgelopen 1000 jaar
124
00:11:31,160 --> 00:11:34,880
zijn hier grote delen
van de zee drooggemalen
125
00:11:35,000 --> 00:11:37,880
om nieuwe landbouwgrond te creëren.
126
00:11:39,280 --> 00:11:44,760
Ten zuidoosten van Rotterdam,
waar de Lek en de Noord samenkomen,
127
00:11:44,880 --> 00:11:47,160
ligt Kinderdijk.
128
00:11:48,160 --> 00:11:50,240
Dit groene lapje grond
129
00:11:50,360 --> 00:11:54,720
markeert de oorsprong
van de metamorfose van het land.
130
00:11:56,480 --> 00:11:59,880
Een panoramische blik op Kinderdijk
onthult een netwerk
131
00:12:00,000 --> 00:12:02,840
van laaggelegen velden
en verhoogde kanalen.
132
00:12:04,080 --> 00:12:10,080
Langs deze kanalen staan 19,
300 jaar oude, traditionele windmolens.
133
00:12:11,400 --> 00:12:15,800
De top van hun houten wieken scheert
bijna 30 meter hoog door de lucht.
134
00:12:17,480 --> 00:12:21,480
Waar ze in de meeste landen
worden gebruikt om graan te malen,
135
00:12:21,600 --> 00:12:24,240
pompen ze hier water.
136
00:12:25,760 --> 00:12:30,880
Ad Wisse is de hoeder van deze
belangrijkste nationale schatten.
137
00:12:31,680 --> 00:12:35,680
Omdat deze locatie uniek is,
valt hij onder het Werelderfgoed.
138
00:12:36,360 --> 00:12:40,760
Ik moet de windmolens altijd
van onder tot boven inspecteren
139
00:12:40,880 --> 00:12:44,000
om te zien of ze in goede staat verkeren.
140
00:12:45,200 --> 00:12:46,640
Van bovenaf wordt duidelijk
141
00:12:46,760 --> 00:12:52,000
hoe deze windmolens in wisselwerking staan
met de waterwegen.
142
00:12:53,160 --> 00:12:56,600
Terwijl de wind de 15 meter lange wieken
doet draaien,
143
00:12:56,720 --> 00:13:00,240
drijven deze een enorme pomp
onder in de molen aan.
144
00:13:00,920 --> 00:13:05,560
Dit voert water omhoog
door een kanaal onder de molen.
145
00:13:05,680 --> 00:13:08,880
Zo wordt er water
uit het laaggelegen land links gemalen.
146
00:13:09,000 --> 00:13:14,200
Via het verhoogde kanaal
stroomt het vervolgens naar zee.
147
00:13:16,800 --> 00:13:19,640
De windmolens staan in lange rijen.
148
00:13:19,760 --> 00:13:24,040
Zo kunnen ze samen het met water
doortrokken grasland droogmalen
149
00:13:24,560 --> 00:13:28,200
en blijven er vruchtbare velden
voor boeren achter.
150
00:13:29,200 --> 00:13:33,040
Dit gebied ligt beneden zeeniveau.
151
00:13:33,160 --> 00:13:37,200
Wie hier wil wonen,
wil graag droge voeten hebben.
152
00:13:37,320 --> 00:13:40,320
Daarom moeten de windmolens
het water omhoog pompen.
153
00:13:41,880 --> 00:13:44,320
Dankzij deze bouwkundige mirakels
154
00:13:44,400 --> 00:13:48,440
kon dit kleine land
bijna 20 procent groeien.
155
00:13:50,000 --> 00:13:54,040
Door Ads toegewijde restauratie
van deze culturele iconen
156
00:13:54,160 --> 00:13:58,200
zullen ze nog generaties lang
te bewonderen zijn.
157
00:13:59,160 --> 00:14:03,280
Ik werk nu 18 jaar aan deze windmolens.
158
00:14:03,760 --> 00:14:05,880
Ik voel wel enige trots.
159
00:14:13,760 --> 00:14:18,160
20 km ten noordwesten van Kinderdijk
ligt Rotterdam,
160
00:14:18,560 --> 00:14:20,920
de op een na grootste stad van het land.
161
00:14:22,560 --> 00:14:27,280
's Zomers vullen toeristen de cafés
aan de historische Oude Haven.
162
00:14:27,880 --> 00:14:32,960
Maar Rotterdam is op de kaart gezet
door z'n internationale haven.
163
00:14:35,400 --> 00:14:38,560
De Rotterdamse haven is simpelweg enorm.
164
00:14:39,120 --> 00:14:44,560
Met 42 km aan waterwegen,
van de Oude Haven tot aan de Noordzee,
165
00:14:45,200 --> 00:14:47,840
is het de grootste zeehaven in Europa.
166
00:14:50,440 --> 00:14:52,920
Twintig jaar geleden
besloten stadsplanners
167
00:14:53,040 --> 00:14:57,360
dat deze kolossale containerhaven
niet groot genoeg was.
168
00:14:58,760 --> 00:15:04,360
Maar als de bouwgrond opraakt,
moet je meer land aanleggen.
169
00:15:06,520 --> 00:15:09,000
Dit is de Tweede Maasvlakte,
170
00:15:09,120 --> 00:15:12,520
de jongste toevoeging
aan de Rotterdamse haven.
171
00:15:14,240 --> 00:15:19,240
De Tweede Maasvlakte is een 2000 ha groot,
kunstmatig schiereiland,
172
00:15:19,800 --> 00:15:23,560
gecreëerd door land terug te winnen
van de Noordzee.
173
00:15:25,160 --> 00:15:29,120
Dirk Hamer was de leidinggevend
ingenieur tijdens de aanleg.
174
00:15:29,680 --> 00:15:33,040
We zijn trots
op wat we hier hebben aangelegd.
175
00:15:33,560 --> 00:15:38,120
Het was een van de grootste
bouwkundige projecten van het land.
176
00:15:38,920 --> 00:15:42,520
Voor de Tweede Maasvlakte
heeft Dirk met z'n team
177
00:15:42,640 --> 00:15:46,480
zo'n 214 miljoen kuub zand
van de zeebodem opgegraven
178
00:15:46,600 --> 00:15:51,120
en dit tegen
de bestaande haven aan gespoten
179
00:15:51,240 --> 00:15:54,960
om nieuwe landmassa te creëren.
180
00:15:56,000 --> 00:16:00,200
Sinds de voltooiing in 2013
is door de Tweede Maasvlakte
181
00:16:00,320 --> 00:16:03,400
de Rotterdamse haven
met 20 procent uitgebreid
182
00:16:03,520 --> 00:16:06,600
en is de capaciteit voor
containeroverslag verdrievoudigd.
183
00:16:09,840 --> 00:16:12,960
Door de diepe vaargeul kunnen
's werelds grootste schepen
184
00:16:13,080 --> 00:16:16,320
de haven binnenvaren en hun lading lossen.
185
00:16:17,160 --> 00:16:21,320
De schepen die de Tweede Maasvlakte
binnenvaren, zijn indrukwekkend.
186
00:16:21,440 --> 00:16:26,280
Dan heb ik het over containerschepen
van 450 meter lengte,
187
00:16:26,400 --> 00:16:29,800
die 18.000 containers vervoeren.
188
00:16:32,720 --> 00:16:34,960
Zodra deze monsters aanleggen,
189
00:16:35,320 --> 00:16:40,320
begint een legioen aan robotkranen
de kleurrijke containers te lossen.
190
00:16:41,600 --> 00:16:45,200
Er is bijna geen mens te bespeuren.
191
00:16:46,520 --> 00:16:49,200
Dit komt doordat deze containerterminals
192
00:16:49,320 --> 00:16:52,760
vrijwel geheel op afstand
worden bediend door computers.
193
00:16:53,640 --> 00:16:58,160
De automatisering is fantastisch.
Alles draait om efficiëntie.
194
00:16:58,560 --> 00:17:02,760
Tachtig procent van de kraanbewegingen
verloopt volautomatisch.
195
00:17:02,880 --> 00:17:07,680
Zelfs bemande kranen
worden op afstand bediend.
196
00:17:09,160 --> 00:17:12,480
Als de robotkranen de containers lossen,
197
00:17:12,600 --> 00:17:16,000
vervoeren wagens zonder bestuurder
ze over de terminal.
198
00:17:17,360 --> 00:17:21,960
Een blik van bovenaf legt de omvang
van deze mechanisatie bloot.
199
00:17:23,240 --> 00:17:25,680
De containers worden
op vrachtwagens geladen
200
00:17:25,800 --> 00:17:29,880
en verder vervoerd
naar landen over het hele continent.
201
00:17:31,920 --> 00:17:34,160
Deze unieke superhaven
202
00:17:34,280 --> 00:17:39,040
heeft Nederland veranderd in
een invoercentrum voor heel Europa.
203
00:17:41,000 --> 00:17:45,200
De Nederlanders zijn trots op wat
de Rotterdamse haven heeft gepresteerd.
204
00:17:47,040 --> 00:17:52,160
Rotterdam voert jaarlijks
ruim 300 miljoen ton aan goederen in.
205
00:17:52,680 --> 00:17:55,240
Maar er wordt niet alleen maar ingevoerd.
206
00:17:55,880 --> 00:17:59,880
Dit landje is tevens een van
's werelds grootste exporteurs
207
00:18:01,040 --> 00:18:04,400
dankzij een fantastische hightechindustrie
208
00:18:04,520 --> 00:18:08,040
die enkel van boven op de juiste
waarde kan worden geschat.
209
00:18:13,120 --> 00:18:17,600
Het jaar is over de helft
en de dagen worden korter.
210
00:18:18,400 --> 00:18:22,240
Het veranderende weer
zet sappige velden om in aarde
211
00:18:23,000 --> 00:18:25,440
en ontdoet de bomen van hun bladeren,
212
00:18:26,520 --> 00:18:30,160
terwijl de Hollandse zomer
langzaam overgaat in de herfst.
213
00:18:34,120 --> 00:18:39,640
Veel boeren maken hun grond gereed
voor de najaarskou.
214
00:18:41,840 --> 00:18:44,360
Maar twee vernuftige slatelers
215
00:18:44,480 --> 00:18:48,880
hebben op verrassende wijze
een eeuwige lente weten te construeren.
216
00:18:50,200 --> 00:18:54,960
In het westen des lands,
begrensd door Rotterdam en Den Haag,
217
00:18:56,080 --> 00:19:02,040
ligt een gebied dat vanuit de lucht
uit 1000 spiegels lijkt te bestaan.
218
00:19:03,080 --> 00:19:08,600
Maar van dichterbij is te zien
dat het een lappendeken betreft
219
00:19:08,720 --> 00:19:10,800
die uit enorme glazen kassen bestaat,
220
00:19:11,920 --> 00:19:15,600
waarvan er vele
een zacht paarse gloed uitstralen.
221
00:19:18,920 --> 00:19:20,960
Dit is een slakwekerij.
222
00:19:21,960 --> 00:19:26,400
Hij wordt gerund door
de tweeling Mark en Ron Delissen.
223
00:19:27,720 --> 00:19:30,800
Een boer die een perceel
van deze omvang verzorgt,
224
00:19:30,920 --> 00:19:35,720
produceert naar verwachting zo'n
1,5 miljoen kroppen sla per jaar.
225
00:19:36,920 --> 00:19:40,160
Dat lijkt veel,
maar het is economisch niet rendabel.
226
00:19:41,160 --> 00:19:44,800
Daarom moesten de broers
creatief zijn met technologie
227
00:19:44,920 --> 00:19:47,360
om zichzelf een voordeel te verschaffen.
228
00:19:48,160 --> 00:19:54,160
De wereld verandert, dus we moeten
op innovatieve wijze zien te telen.
229
00:19:55,160 --> 00:19:59,000
De Nederlanders zijn wereldleider
op het gebied van landbouwtechnologie.
230
00:19:59,400 --> 00:20:01,240
Met vindingrijke techniek
231
00:20:01,360 --> 00:20:04,800
jagen ze het groeivermogen
van hun landje aan.
232
00:20:05,400 --> 00:20:10,760
Groene vingers blijven belangrijk,
maar het technische aspect is groter.
233
00:20:12,560 --> 00:20:14,360
Vanuit de lucht
234
00:20:15,200 --> 00:20:19,480
wordt het geheim van hun succes duidelijk.
235
00:20:20,720 --> 00:20:25,160
De innovatie van Roy
en Mark Delissen is niet de kas zelf,
236
00:20:25,280 --> 00:20:27,040
maar de verlichting.
237
00:20:27,840 --> 00:20:33,600
De korte herfstdagen
leveren minder direct zonlicht.
238
00:20:33,720 --> 00:20:36,040
Hierdoor worden planten niet zo groot.
239
00:20:36,760 --> 00:20:42,160
We vroegen ons af of we voortdurend
de lente konden simuleren.
240
00:20:42,240 --> 00:20:46,880
Zo kwamen we op het idee
om ledverlichting te gebruiken.
241
00:20:47,400 --> 00:20:50,720
De paarse leds zijn koeler.
242
00:20:50,840 --> 00:20:53,800
Ze verbruiken veel minder energie
dan gewone lampen,
243
00:20:54,360 --> 00:20:59,760
maar ze geven de gewassen alles
wat ze nodig hebben om te groeien.
244
00:21:00,800 --> 00:21:02,640
Zelfs de jonge gewassen,
245
00:21:02,760 --> 00:21:06,000
die in lagen zijn gestapeld
om de ruimte maximaal te benutten,
246
00:21:06,120 --> 00:21:08,720
baden in de zacht paarse gloed.
247
00:21:11,720 --> 00:21:17,280
Onze buren vragen
of we een disco in de kas hebben.
248
00:21:17,400 --> 00:21:18,840
Dit is nieuw voor ze.
249
00:21:21,920 --> 00:21:26,680
Ze maken gebruik van automatisering
in hun streven naar efficiëntie.
250
00:21:27,600 --> 00:21:33,080
Machines planten veel sneller zaden
in kuiltjes dan een mens zou kunnen.
251
00:21:34,400 --> 00:21:37,000
Robotarmen doen het zware tilwerk.
252
00:21:37,120 --> 00:21:40,160
Zo zoeft de sla door de uitgestrekte kas.
253
00:21:44,200 --> 00:21:48,600
Eén deel van het proces geschiedt
nog volgens de ouderwetse aanpak.
254
00:21:49,640 --> 00:21:53,120
Elke krop sla wordt met de hand
gecontroleerd en verpakt.
255
00:21:55,960 --> 00:21:59,080
Dankzij innovatieve technologie
kunnen de broers
256
00:21:59,200 --> 00:22:02,440
maar liefst 10 miljoen kroppen sla
per jaar produceren.
257
00:22:03,880 --> 00:22:07,920
Deze methode wordt in kassen
door het hele land overgenomen.
258
00:22:08,960 --> 00:22:10,960
Je zou denken dat het kleine Nederland
259
00:22:11,080 --> 00:22:14,040
moeite zou hebben
om z'n eigen bevolking te voeden.
260
00:22:15,040 --> 00:22:19,120
Maar de boeren
van dit toekomstgeoriënteerde land
261
00:22:19,240 --> 00:22:23,560
geven niet alleen zichzelf te eten,
maar de hele wereld.
262
00:22:27,600 --> 00:22:29,120
Het is november.
263
00:22:29,760 --> 00:22:35,160
De laaghangende zon kleurt het oosten
van het land in warme sepiatonen.
264
00:22:37,000 --> 00:22:43,000
Het is het ideale moment om enkele
historische locaties te verkennen.
265
00:22:45,040 --> 00:22:48,400
Verspreid over
dit schijnbaar vredige landschap
266
00:22:48,520 --> 00:22:51,640
onthullen luchtcamera's
een terugkerend patroon
267
00:22:52,480 --> 00:22:57,040
van dorpen die in een prachtige
stervorm zijn aangelegd.
268
00:22:57,160 --> 00:22:58,760
Maar wat zijn het?
269
00:22:59,560 --> 00:23:03,320
Er ligt een aanwijzing
in het verre oosten des lands,
270
00:23:03,440 --> 00:23:07,640
nabij een gebied waar vroeger
veel geweld heeft plaatsgevonden:
271
00:23:07,760 --> 00:23:09,680
De grens met Duitsland.
272
00:23:10,480 --> 00:23:15,160
Dit is het perfect bewaard gebleven
dorp Bourtange.
273
00:23:19,560 --> 00:23:24,720
Historicus Femke Knoop onderzoekt
dit deel van het land van dichtbij.
274
00:23:27,880 --> 00:23:31,280
Bourtange heeft niets weg van een kasteel,
275
00:23:31,400 --> 00:23:36,280
maar volgens historici zoals Femke
had de constructie een militair doel.
276
00:23:38,120 --> 00:23:43,920
De meeste bezoekers vinden
vesting Bourtange een leuk dorp.
277
00:23:44,000 --> 00:23:49,720
Het bijzondere is echter dat het
is gebouwd om oorlog te voeren.
278
00:23:57,360 --> 00:24:02,400
Als Bourtange een vesting is,
waar zijn de hoge stenen kantelen dan?
279
00:24:04,000 --> 00:24:08,320
Volgens historici ligt de sleutel
voor het gebrek aan muren
280
00:24:08,440 --> 00:24:12,120
in de tijd waarin het is aangelegd,
de 16e eeuw.
281
00:24:13,600 --> 00:24:17,440
De Nederlanders vochten tegen Spanje
voor onafhankelijkheid.
282
00:24:18,440 --> 00:24:21,760
In die tijd vond er een revolutie
in oorlogvoering plaats
283
00:24:22,280 --> 00:24:24,960
met de invoering van buskruit.
284
00:24:26,640 --> 00:24:31,800
Door de uitvinding van buskruit
konden stenen vestingen instorten.
285
00:24:31,920 --> 00:24:36,320
Kanonnen konden makkelijker
schade aanrichten.
286
00:24:38,600 --> 00:24:40,760
Om de veranderende strijdwijze
aan te pakken,
287
00:24:40,880 --> 00:24:44,720
moesten de Nederlanders
het ontwerp van hun forten aanpassen.
288
00:24:46,360 --> 00:24:51,200
Ze wisselden hoge stenen muren in
voor lage aarden wallen
289
00:24:51,680 --> 00:24:54,480
die het kanonvuur konden absorberen.
290
00:24:57,720 --> 00:25:01,560
De wallen waren van aarde
en ze waren bedekt met gras.
291
00:25:02,800 --> 00:25:06,720
In tegenstelling tot stenen muren
in de middeleeuwen
292
00:25:06,840 --> 00:25:11,720
liepen ze niet zo snel schade op
door kanonvuur.
293
00:25:15,520 --> 00:25:19,320
Als de grazige omheining
kanonvuur moest weerstaan,
294
00:25:19,440 --> 00:25:23,360
waarom werd Bourtange
dan in een complexe stervorm aangelegd?
295
00:25:31,080 --> 00:25:36,240
Van bovenaf wordt het doel
van de vesting Bourtange duidelijk.
296
00:25:37,000 --> 00:25:40,240
De stervorm is gemaakt
om vijanden uit te schakelen.
297
00:25:42,480 --> 00:25:44,960
De vernuftige vijfpuntige vorm
298
00:25:45,080 --> 00:25:49,720
was ideaal om zich tegen
de oprukkende vijand te verdedigen.
299
00:25:50,160 --> 00:25:53,280
Kanonnen vulden elke hoek van de ster.
300
00:25:53,840 --> 00:25:59,200
Zo konden de verdedigers
vanuit elke hoek vuurdekking geven.
301
00:26:03,880 --> 00:26:08,800
Alle hoeken werden gedekt
dankzij de stervorm.
302
00:26:09,160 --> 00:26:11,480
Door de plaatsing van de kanonnen
303
00:26:11,880 --> 00:26:15,320
kon je je vijanden
van alle kanten aanvallen.
304
00:26:20,880 --> 00:26:22,320
Bourtange werd gebouwd
305
00:26:22,440 --> 00:26:25,960
op het hoogtepunt
van de Tachtigjarige Oorlog.
306
00:26:26,960 --> 00:26:31,960
Het moest een aanvoerroute voor
de Spanjaarden naar Duitsland blokkeren.
307
00:26:32,960 --> 00:26:36,360
De unieke opzet en bouw
wierpen hun vruchten af.
308
00:26:37,120 --> 00:26:40,560
Bourtange is nooit ingenomen
309
00:26:40,680 --> 00:26:43,760
en de Nederlanders
verkregen hun onafhankelijkheid.
310
00:26:44,720 --> 00:26:49,160
Bourtange is de enige vesting
die nooit is ingenomen.
311
00:26:50,440 --> 00:26:56,120
Als je op de wallen staat, snap je
hoe lastig het was om aan te vallen.
312
00:26:58,960 --> 00:27:02,760
Na de oorlog
werd Bourtange uiteindelijk een dorp.
313
00:27:03,280 --> 00:27:06,480
Maar de fascinerende symmetrie
dient als herinnering
314
00:27:06,600 --> 00:27:09,560
aan de tijd dat de vesting onneembaar was.
315
00:27:10,640 --> 00:27:13,800
Het geeft een idee van vroeger
en het kan ertoe inspireren
316
00:27:13,920 --> 00:27:17,000
dat men er meer van te weten wil komen.
317
00:27:18,080 --> 00:27:21,800
Dankzij hun beheersing van land en water
318
00:27:21,920 --> 00:27:26,600
overwonnen ze tegenslagen
om hun onafhankelijkheid te verwerven.
319
00:27:28,240 --> 00:27:32,720
Ze wenden zich nu opnieuw tot water
om een ander probleem op te lossen:
320
00:27:33,400 --> 00:27:35,760
Het gebrek aan leefruimte.
321
00:27:41,640 --> 00:27:44,920
In tegenstelling tot het landelijke oosten
322
00:27:45,680 --> 00:27:48,760
vormt het westen een dicht web
323
00:27:48,880 --> 00:27:51,480
van onderling verbonden stedelijke centra.
324
00:27:52,920 --> 00:27:58,920
Het grootste is Amsterdam,
de bruisende hoofdstad van het land.
325
00:28:01,160 --> 00:28:05,640
De kronkelige klinkerstraatjes zijn
omzoomd met hoge, slanke panden.
326
00:28:06,640 --> 00:28:09,960
Met ruim 800.000 inwoners
327
00:28:10,720 --> 00:28:14,400
is beschikbare grond om op te wonen
erg duur.
328
00:28:15,640 --> 00:28:19,080
Maar met een panoramische blik
op Amsterdam
329
00:28:19,200 --> 00:28:22,760
is er toch ruimte te zien,
als je maar goed kijkt.
330
00:28:23,520 --> 00:28:27,280
De stad wordt doorkruist
door tal van waterwegen.
331
00:28:28,120 --> 00:28:32,800
45 km zuidwaarts langs
het Amsterdam-Rijnkanaal, in Nieuwegein,
332
00:28:32,920 --> 00:28:36,360
hebben vooruitdenkende ingenieurs
een oplossing bedacht
333
00:28:36,480 --> 00:28:40,680
om te helpen de Amsterdamse
woningcrisis op te lossen.
334
00:28:43,720 --> 00:28:45,160
Aan de waterkant
335
00:28:45,280 --> 00:28:50,680
is de bouw van een nieuwe wijk
met ecowoningen bijna voltooid.
336
00:28:51,680 --> 00:28:53,960
Maar niet alles is wat het lijkt.
337
00:28:54,520 --> 00:28:58,480
De fundering van deze panden
zit namelijk niet vast aan de grond.
338
00:28:59,920 --> 00:29:02,160
Het zijn drijvende huizen
339
00:29:02,280 --> 00:29:07,680
die weldra naar een nieuwe waterwijk
in Amsterdam worden gesleept.
340
00:29:08,920 --> 00:29:11,200
Sascha Glasl is een van de architecten
341
00:29:11,320 --> 00:29:12,960
die aan dit project werken.
342
00:29:14,280 --> 00:29:17,760
Twintig innovatieve architectenbureaus
343
00:29:17,880 --> 00:29:22,000
creëren met elkaar
een verrassende kijk op de toekomst.
344
00:29:23,000 --> 00:29:26,200
Ze willen een beschikbare waterweg
van de stad vullen
345
00:29:26,320 --> 00:29:30,120
met een woonwijk die op water drijft.
346
00:29:32,640 --> 00:29:34,400
We hebben tien jaar gewerkt
347
00:29:34,480 --> 00:29:37,440
aan de duurzaamste
drijvende wijk in Europa.
348
00:29:39,040 --> 00:29:42,240
Dit huis is extra bijzonder.
349
00:29:42,360 --> 00:29:45,880
Sascha heeft het
voor zichzelf en z'n gezin gebouwd.
350
00:29:46,520 --> 00:29:50,400
Hij denkt al een jaar aan weinig anders.
351
00:29:50,880 --> 00:29:53,320
Als ik 's ochtends
bij m'n vrouw en dochter zit
352
00:29:53,400 --> 00:29:56,880
en je ziet de weerkaatsing
van het water op de muren...
353
00:29:57,000 --> 00:29:58,480
Dat is een droom.
354
00:30:04,120 --> 00:30:08,880
De bouw en het waterdicht maken
heeft acht maanden gevergd.
355
00:30:09,000 --> 00:30:14,200
Sascha's 200 ton zware huis
is nu eindelijk gereed.
356
00:30:14,320 --> 00:30:17,640
Maar voordat het naar hartje Amsterdam
kan worden gesleept,
357
00:30:17,760 --> 00:30:21,880
moet de bouwploeg het huis
in het kanaal laten zakken.
358
00:30:22,680 --> 00:30:28,000
Als ze het huis optakelen,
hoop je dat ze het niet laten vallen.
359
00:30:34,600 --> 00:30:40,560
Allereerst moet het huis tussen twee
enorme kranen door worden geleid.
360
00:30:43,600 --> 00:30:46,320
Eén verkeerde beweging, en het kan breken.
361
00:30:46,440 --> 00:30:49,480
Dan gaat de waterdichte bovenbouw kapot.
362
00:30:52,640 --> 00:30:57,680
De kranen moeten in harmonie werken
om het huis waterpas te houden,
363
00:30:57,800 --> 00:31:00,840
terwijl het in een hoek van 90 graden
door het gat draait.
364
00:31:04,640 --> 00:31:09,880
Iedereen houdt de adem in terwijl
het huis naar het kanaal kruipt.
365
00:31:17,480 --> 00:31:19,680
Na zorgvuldig manoeuvreren
366
00:31:19,800 --> 00:31:24,960
is het huis klaar voor de volgende,
nog zenuwslopender fase.
367
00:31:25,880 --> 00:31:28,840
Het tweede spannende moment
is de tewaterlating.
368
00:31:28,960 --> 00:31:31,640
Je hoopt dat het niet zal zinken.
369
00:31:33,480 --> 00:31:36,080
Het huis heeft drie verdiepingen.
370
00:31:36,200 --> 00:31:40,840
Het wordt omhuld door 'n 20 cm dikke,
waterdichte, betonnen fundering.
371
00:31:41,880 --> 00:31:47,560
Deze doet dienst als 'scheepsromp'.
Hierdoor blijft het huis drijven.
372
00:31:48,120 --> 00:31:53,280
Maar als het beton onzichtbare
schade bevat, kan het huis zinken.
373
00:32:06,800 --> 00:32:08,840
Dit is het moment van de waarheid.
374
00:32:14,840 --> 00:32:18,600
Voor het eerst komt het huis
in contact met water.
375
00:32:20,120 --> 00:32:22,880
Langzaam vindt het z'n balans.
376
00:32:28,040 --> 00:32:30,360
Het drijft, zoals het hoort.
377
00:32:30,880 --> 00:32:35,240
Een enorme opluchting voor
de bouwploeg en natuurlijk voor Sascha.
378
00:32:36,040 --> 00:32:41,200
Het moment van de tewaterlating
was onbeschrijflijk spannend.
379
00:32:50,440 --> 00:32:53,640
Van bovenaf is het
een verbazingwekkend gezicht.
380
00:32:55,440 --> 00:33:00,680
Een levensgrote gezinswoning
die over het kanaal vaart.
381
00:33:09,320 --> 00:33:12,000
Eindelijk, na vijf uur,
382
00:33:12,120 --> 00:33:15,240
arriveert Sascha's huis in Amsterdam
bij andere huizen,
383
00:33:16,480 --> 00:33:19,880
klaar om een nieuwe wijk op het water
te vormen.
384
00:33:21,840 --> 00:33:25,880
Dit landje heeft eens te meer
middels innovatieve techniek
385
00:33:26,000 --> 00:33:28,280
een oplossing
voor z'n beperkingen gevonden.
386
00:33:29,200 --> 00:33:33,000
Sascha hoopt
dat drijvende woonwijken zoals deze
387
00:33:33,120 --> 00:33:36,080
de rest van de wereld
de weg kunnen wijzen.
388
00:33:36,560 --> 00:33:40,160
In Nederland is het normaal
om op het water te wonen.
389
00:33:40,280 --> 00:33:45,080
Wat wij hier hebben gedaan,
kan over de hele wereld worden nagedaan.
390
00:34:03,760 --> 00:34:05,840
Terwijl de herfst langzaam verdwijnt,
391
00:34:06,360 --> 00:34:12,360
kleuren de dalende temperaturen
het lage land wit met sneeuw.
392
00:34:27,680 --> 00:34:32,640
Deze metamorfose is het teken
voor twee dorpen in het westen
393
00:34:32,760 --> 00:34:37,240
om een van 's werelds spectaculairste
wintervieringen op te zetten.
394
00:34:42,000 --> 00:34:47,160
Aan de westkust,
aan de bedrijvige rand van Den Haag,
395
00:34:48,640 --> 00:34:52,800
zijn vanuit de lucht
twee dunne zandstroken te zien:
396
00:34:52,920 --> 00:34:56,440
Scheveningen en Duindorp.
397
00:35:02,080 --> 00:35:06,840
Op het strand van Duindorp
is Daniel Verbaan hard aan het werk.
398
00:35:09,000 --> 00:35:14,360
Z'n taak is simpel. Hij moet
's werelds grootste vreugdevuur bouwen.
399
00:35:17,000 --> 00:35:20,200
Elk jaar binden de twee kustdorpen
de strijd met elkaar aan
400
00:35:20,280 --> 00:35:22,840
in deze bizarre wedstrijd.
401
00:35:24,000 --> 00:35:26,560
Dit gebeurt nu al tien jaar.
402
00:35:27,520 --> 00:35:31,720
We bouwen in wezen de twee grootste
vreugdevuren ter wereld.
403
00:35:32,560 --> 00:35:35,720
Als je erbij stilstaat,
is het best kinderachtig.
404
00:35:35,840 --> 00:35:39,440
Maar het is gewoon een traditie
en het is leuk.
405
00:35:44,080 --> 00:35:47,880
De teams moeten in vijf dagen
hun brandstapel opbouwen.
406
00:35:47,960 --> 00:35:50,720
Deze worden dan op oudejaarsavond
in brand gestoken.
407
00:35:57,560 --> 00:36:02,400
Van bovenaf wordt de omvang
van de operatie duidelijk.
408
00:36:06,960 --> 00:36:10,920
Een leger vrijwilligers
stapelt de pallets vanaf de grond op.
409
00:36:12,520 --> 00:36:16,200
Je staat continu met je handen
pallets door te geven.
410
00:36:19,920 --> 00:36:24,760
Het is geen raketwetenschap.
Ik zie het als metselen.
411
00:36:28,280 --> 00:36:30,680
500 meter verderop, in Scheveningen,
412
00:36:31,160 --> 00:36:35,760
is Daniels rivaal Michael van der Plas
ook uit op de zege.
413
00:36:35,880 --> 00:36:37,480
Het zit ons in het bloed.
414
00:36:37,600 --> 00:36:42,520
De eerste herinnering dateert uit 1997.
415
00:36:42,600 --> 00:36:47,920
Als jochie legde ik stokjes op het vuur.
Ik liep hier met m'n ouders.
416
00:36:49,000 --> 00:36:53,000
Plaatselijke bendes begonnen in
de jaren 50 met deze unieke traditie.
417
00:36:53,120 --> 00:36:56,400
Toen werden er op straat
kerstbomenstapels aangestoken.
418
00:36:57,480 --> 00:37:01,080
De vreugdevuren werden mettertijd
alsmaar groter.
419
00:37:01,840 --> 00:37:06,320
De afgelopen tien jaar is het
een operatie van industriële omvang.
420
00:37:06,440 --> 00:37:10,240
Elk dorp doet erg z'n best om
het andere dorp de loef af te steken.
421
00:37:10,880 --> 00:37:15,960
Er komen
zo tussen de 100 en 250 vrachtwagens.
422
00:37:16,080 --> 00:37:20,760
Dat zijn 100.000 à 130.000 pallets.
423
00:37:20,880 --> 00:37:25,960
Wat er dan gebeurt,
is één groot, krankzinnig circus.
424
00:37:26,080 --> 00:37:27,560
Het is geweldig.
425
00:37:38,080 --> 00:37:42,040
Van bovenaf zien de stapels
er gevaarlijk hoog uit.
426
00:37:43,680 --> 00:37:46,760
Er zijn nog twee dagen te gaan.
427
00:37:48,120 --> 00:37:53,200
Het gaat nek aan nek, maar er kan
slechts één team kampioen worden.
428
00:38:08,240 --> 00:38:11,320
Op 31 december, om 16.00 uur,
429
00:38:11,440 --> 00:38:14,600
legt de organisatie
de bouwwerkzaamheden stil.
430
00:38:15,800 --> 00:38:18,280
Welke houten toren is hoger?
431
00:38:22,640 --> 00:38:26,960
De uitslagen zijn binnen.
Duindorp heeft de zege weggekaapt.
432
00:38:27,960 --> 00:38:30,280
Het is tijd om feest te vieren.
433
00:38:30,760 --> 00:38:36,320
Zij zeiden dat ze op 47,80 meter
zaten. De onze is 48,66 meter hoog.
434
00:38:36,440 --> 00:38:42,400
We hebben gewonnen
met 86 cm verschil. Schitterend.
435
00:38:42,520 --> 00:38:45,800
Ze zullen niet blij zijn.
436
00:38:48,960 --> 00:38:50,720
Er rest nog slechts één ding.
437
00:38:52,120 --> 00:38:54,520
Als het ene jaar overgaat in het volgende,
438
00:38:55,800 --> 00:38:58,120
worden de stapels in brand gestoken.
439
00:39:08,080 --> 00:39:10,720
Als alles brandt, is het net een vuurmuur.
440
00:39:10,840 --> 00:39:16,000
Het is zo indrukwekkend.
Het is het mooiste schouwspel.
441
00:39:17,840 --> 00:39:19,440
Het is ontzettend heet.
442
00:39:20,200 --> 00:39:26,200
Je moet 200 meter afstand houden.
Het is net een vuurmonster.
443
00:39:27,880 --> 00:39:30,880
Het is een moment van trots
voor alle bouwers.
444
00:39:31,400 --> 00:39:34,280
Maar dit kon weleens
de laatste keer zijn geweest.
445
00:39:35,960 --> 00:39:41,360
De lokale overheid heeft de maximale
hoogte op 35 meter bepaald,
446
00:39:42,360 --> 00:39:46,600
maar beide teams bouwden hoger
om elkaar af te troeven.
447
00:39:48,560 --> 00:39:53,200
In Scheveningen zijn vonken
het dorp in gewaaid,
448
00:39:53,320 --> 00:39:55,600
met schade aan auto's en woningen
tot gevolg.
449
00:39:56,080 --> 00:39:59,880
Er vallen geen gewonden,
maar het incident is wereldnieuws.
450
00:40:04,040 --> 00:40:05,760
Het kon weleens het einde betekenen
451
00:40:05,880 --> 00:40:09,360
van een van 's werelds
spectaculairste rivaliteiten.
452
00:40:15,280 --> 00:40:19,320
De volgende ochtend
komt de nieuwjaarszon op.
453
00:40:19,440 --> 00:40:21,960
De vieringen zijn nog niet voorbij.
454
00:40:22,520 --> 00:40:27,480
Langs deze kustlijn vindt
nog een spectaculaire traditie plaats:
455
00:40:28,160 --> 00:40:31,920
Een van 's werelds grootste
nieuwjaarsduiken.
456
00:40:32,760 --> 00:40:34,520
Al meer dan 50 jaar
457
00:40:34,640 --> 00:40:39,640
komen op nieuwjaarsochtend duizenden
dappere mensen op het zand bijeen.
458
00:40:40,280 --> 00:40:45,600
Om klokslag 12.00 uur rennen ze
met z'n allen de ijskoude Noordzee in.
459
00:40:46,360 --> 00:40:51,160
Een kleine zwemvereniging is
in de jaren 60 met deze traditie begonnen.
460
00:40:51,280 --> 00:40:55,480
Die is inmiddels uitgegroeid
tot een enorm evenement.
461
00:40:56,400 --> 00:41:02,120
Uit heel Europa komen mensen
hun ziel reinigen in het ijskoude water.
462
00:41:03,880 --> 00:41:08,040
Zo ook Nanda van Paassen
en haar twee kinderen.
463
00:41:08,800 --> 00:41:13,400
Ik ben hier vandaag
voor de nieuwjaarsduik.
464
00:41:14,120 --> 00:41:17,880
Ik ben met m'n kinderen,
want ze hebben me uitgedaagd.
465
00:41:18,520 --> 00:41:23,080
Vorig jaar zijn ze met hun vader geweest.
Nu wilden ze met mij.
466
00:41:23,160 --> 00:41:25,520
Dat is leuk.
467
00:41:27,480 --> 00:41:31,800
De sfeer op het strand is
een mengeling van opwinding en schroom
468
00:41:31,920 --> 00:41:34,520
voor het ijskoude water dat wacht.
469
00:41:38,840 --> 00:41:42,040
Er zijn 10.000 kaartjes verkocht,
470
00:41:42,160 --> 00:41:47,040
ondanks dat de gevoelstemperatuur
slechts zes graden is.
471
00:41:54,120 --> 00:41:56,120
Het mag dan bijna vriezen,
472
00:41:56,240 --> 00:42:01,920
maar iedereen staat in badkleding
en een oranje ijsmuts maakt het af.
473
00:42:04,680 --> 00:42:06,800
Om klokslag twaalf
474
00:42:10,200 --> 00:42:11,760
duiken ze erin.
475
00:42:35,280 --> 00:42:39,120
Van bovenaf
is er een oranje vloedgolf te zien.
476
00:42:57,560 --> 00:43:01,800
Duizenden dappere zielen spoelen
het voorbije jaar van zich af
477
00:43:01,920 --> 00:43:05,280
en beginnen bijzonder fris aan het nieuwe.
478
00:43:06,320 --> 00:43:09,640
De meeste mensen
komen rillend uit het water,
479
00:43:09,720 --> 00:43:11,440
maar de pijn lijkt het waard te zijn.
480
00:43:13,720 --> 00:43:17,400
Het is de beste en ergste manier
om het jaar te beginnen.
481
00:43:17,480 --> 00:43:22,480
Ik was een tikje nerveus,
maar je springt rond om warm te blijven.
482
00:43:22,600 --> 00:43:26,280
De adrenaline stroomt
naar je knieën, ellebogen
483
00:43:26,360 --> 00:43:28,800
en alles waar gevoel zit.
484
00:43:30,160 --> 00:43:35,000
Dit moet je gedaan hebben,
anders is je leven niet compleet.
485
00:43:41,320 --> 00:43:43,400
Nederland mag dan klein zijn,
486
00:43:43,520 --> 00:43:48,440
maar het is door z'n beperkingen
sterker geworden.
487
00:43:49,600 --> 00:43:53,280
Dankzij technische innovatie
en gemeenschapsgeest
488
00:43:53,400 --> 00:43:56,520
heeft dit land gestreden
voor onafhankelijkheid,
489
00:43:56,640 --> 00:44:01,760
heeft het een plek
op het wereldtoneel bemachtigd
490
00:44:01,880 --> 00:44:05,680
en is het het geweldige Europese land
geworden dat we nu kennen.
491
00:44:06,080 --> 00:44:08,360
Ondertiteld door: René van Vliet
42023
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bengali
Bosnian
Bulgarian
Catalan
Cebuano
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
English
Esperanto
Estonian
Finnish
French
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Gujarati
Haitian Creole
Hawaiian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Khmer
Korean
Kurdish (Kurmanji)
Kyrgyz
Lao
Latvian
Lithuanian
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Nepali
Norwegian
Pashto
Polish
Portuguese
Romanian
Russian
Samoan
Serbian
Sesotho
Shona
Sinhala
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swahili
Swedish
Tajik
Thai
Turkish
Ukrainian
Urdu
Uzbek
Vietnamese
