Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:01,280 --> 00:00:06,525
Auschwitz, het grootste
concentratiekamp van Hitler.
2
00:00:06,680 --> 00:00:12,050
Achter het prikkeldraad had het kamp
een duistere functie:
3
00:00:12,200 --> 00:00:16,205
Het gevangenzetten en uitmoorden
van alle Joden in Europa.
4
00:00:16,360 --> 00:00:20,570
Hitler was vanaf het begin al van plan
om alle Joden uit de weg te ruimen.
5
00:00:20,720 --> 00:00:27,922
Dit plan werd de 'Endlösung' genoemd:
De vernietiging van alle Joden.
6
00:00:29,000 --> 00:00:34,689
Tegen 1944 werden er in Auschwitz
per dag 12 duizend Joden omgebracht.
7
00:00:34,840 --> 00:00:39,209
Deze genocide werd voor de rest
van de wereld verborgen gehouden.
8
00:00:41,600 --> 00:00:44,444
Maar een van de dwangarbeiders...
9
00:00:44,600 --> 00:00:49,208
was vastbesloten de vreselijke waarheid
wereldkundig te maken.
10
00:00:51,760 --> 00:00:55,321
Door middel van archiefbeelden
en reconstructies...
11
00:00:55,480 --> 00:01:00,884
veelt deze film het bijzondere verhaal
van Rudolf Vrba's ontsnapping.
12
00:01:02,000 --> 00:01:08,074
4K BOX en 1 jaar Live Tv,Films,Series
NU 149,- WWW.ALLESIN1BOX.NL
13
00:01:14,760 --> 00:01:20,130
Auschwitz ligt op 80 km afstand
van Krakau, in het zuiden van Polen.
14
00:01:22,680 --> 00:01:25,650
Het oorspronkelijke kamp
werd in 1940 geopend.
15
00:01:25,800 --> 00:01:30,806
Hier werden communisten,
krijgsgevangenen, schrijvers, zigeuners...
16
00:01:30,960 --> 00:01:35,124
homoseksuelen en intellectuelen
gevangengenomen en vermoord.
17
00:01:35,920 --> 00:01:43,327
In 1941 werd er begonnen met de bouw
van Auschwitz-Birkenau, 4 km verderop.
18
00:01:43,480 --> 00:01:48,725
Een vernietigingskamp waar Joden
gevangengezet en vermoord werden.
19
00:01:59,000 --> 00:02:03,403
Tienduizenden Joden uit landen
die bezet waren door de nazi's...
20
00:02:03,560 --> 00:02:06,882
werden elke maand
naar Auschwitz gestuurd.
21
00:02:07,040 --> 00:02:10,806
Ze hadden geen idee
wat hen te wachten stond.
22
00:02:12,440 --> 00:02:19,005
Er werd altijd erg geheimzinnig gedaan
over de deportaties.
23
00:02:19,160 --> 00:02:24,405
Men zei dan dat de Joden elders
tewerkgesteld zouden worden.
24
00:02:25,440 --> 00:02:28,444
Veel Poolse en Tsjechische Joden...
25
00:02:28,600 --> 00:02:33,208
zaten dagenlang zonder
water en voedsel in veewagons.
26
00:02:33,360 --> 00:02:40,369
Eenmaal in Auschwitz waren ze uitgeput.
Ze hadden geen idee waar ze waren.
27
00:02:42,360 --> 00:02:48,129
Voor de buitenwereld waren ze gewoon
van de aardbodem verdwenen.
28
00:02:51,160 --> 00:02:55,882
Geheimhouding was essentieel
voor het voortbestaan van Auschwitz...
29
00:02:56,040 --> 00:02:59,761
voor de handhaving
van het vernietigingskamp.
30
00:02:59,920 --> 00:03:07,407
Als het bekend zou worden, zouden er
op stations grote opstanden uitbreken.
31
00:03:07,560 --> 00:03:11,849
De deportaties waren het grootste
bedrog in de geschiedenis.
32
00:03:12,000 --> 00:03:18,849
Nu weten we dat ze bedoeld waren
om mensen te vermoorden.
33
00:03:20,680 --> 00:03:26,323
Een van de duizenden gevangenen
was de 19-jarige Rudolf Vrba..
34
00:03:26,480 --> 00:03:31,008
De zoon van een Joodse zaagmolenaar
uit Topolcany in Slowakije.
35
00:03:33,840 --> 00:03:40,121
In 1942 werd hij op de vlucht opgepakt
en naar Auschwitz gestuurd.
36
00:03:41,160 --> 00:03:46,610
Omdat ze hun bestemming niet wisten,
hadden velen al hun bezittingen bij zich.
37
00:03:48,400 --> 00:03:53,566
Vrba werd opgedragen de bagage te
verzamelen en naar 't kamp te brengen.
38
00:03:55,880 --> 00:04:00,442
Tijdens z'n werk merkte Vrba
dat de aangekomen gevangenen...
39
00:04:00,600 --> 00:04:04,400
geen idee hadden van wat de nazi's
met ze van plan waren.
40
00:04:06,480 --> 00:04:13,090
Vrba begreep dat als de ware aard
van deze plek bekend zou zijn...
41
00:04:13,240 --> 00:04:15,925
er een reactie op zou volgen.
42
00:04:16,080 --> 00:04:21,769
Mensen zouden weigeren de trein
in te gaan om afgevoerd te worden.
43
00:04:22,800 --> 00:04:28,125
De SS verdeelde de uitgeputte
gevangenen meteen in twee groepen.
44
00:04:29,160 --> 00:04:35,566
Mannen werden gescheiden van vrouwen
en kinderen, de sterken van de zwakken.
45
00:04:35,720 --> 00:04:39,088
Ouderen, zieken, gehandicapten
en vrouwen met kinderen...
46
00:04:39,240 --> 00:04:43,848
werden in vrachtwagens naar het
achterste deel van het kamp gebracht.
47
00:04:52,840 --> 00:04:57,880
Ze kregen zeep en een handdoek
en moesten zich uitkleden en douchen.
48
00:05:16,400 --> 00:05:18,767
Maar dit was een gemene truc.
49
00:05:19,800 --> 00:05:23,282
Onwetend liepen ze hun dood tegemoet.
50
00:05:25,080 --> 00:05:28,527
Ze werden vergast met Zyklon B-gas.
51
00:05:32,960 --> 00:05:40,162
Binnen enkele uren hadden de nazi's
alle sporen van hun lichamen uitgewist.
52
00:05:41,520 --> 00:05:47,050
Nooit eerder was genocide
op industriële schaal uitgevoerd.
53
00:05:47,200 --> 00:05:53,845
Dit soort vernietigingskampen waren
fabrieken die lijken produceerden.
54
00:05:55,160 --> 00:05:59,529
Vrba was vastbesloten om iets te doen...
55
00:05:59,680 --> 00:06:02,570
aan de stroom Joden
die naar Auschwitz kwam.
56
00:06:02,720 --> 00:06:10,081
Hij dacht bij zichzelf: Wat ik moet doen,
is belangrijker dan m'n eigen leven.
57
00:06:10,240 --> 00:06:17,442
Door mijn actie kan ik misschien
tienduizenden mensen hei leven redden.
58
00:06:18,480 --> 00:06:24,283
Hij kon de schokkende waarheid over
Auschwitz maar op een manier onthullen.
59
00:06:24,440 --> 00:06:26,602
Hij moest ontsnappen.
60
00:06:32,840 --> 00:06:37,687
De 19-jarige Rudolf Vrba
was dwangarbeider in Auschwitz...
61
00:06:37,840 --> 00:06:44,246
een geheim vernietigingskamp
waar Joden massaal werden vergast.
62
00:06:46,560 --> 00:06:52,806
Zij die niet meteen werden geëxecuteerd
werden behandeld als beesten.
63
00:06:56,160 --> 00:07:00,802
Onder hen bevond zich Vrba's
jeugdvriend Otto Pressburger.
64
00:07:04,080 --> 00:07:06,970
We waren hecht bevriend.
Hij was een broer voor me.
65
00:07:09,040 --> 00:07:14,365
Toen ik aankwam, moest ik me uitkleden
en werd m'n hoofd kaalgeschoren.
66
00:07:14,520 --> 00:07:16,409
Ik kreeg een uniform aan.
67
00:07:22,680 --> 00:07:26,446
Toen tatoeëerden ze
een nummer op m'n borst.
68
00:07:29,160 --> 00:07:34,087
Vanaf dat moment
hield Otto Pressburger op te bestaan.
69
00:07:35,160 --> 00:07:37,003
Ik was nog slechts een nummer.
70
00:07:41,800 --> 00:07:45,646
Joden werden gedwongen
zwaar lichamelijk werk te doen.
71
00:07:45,800 --> 00:07:50,727
In al hun wreedheid benoemden de
nazi's 'n aantal gevangenen tot Kapo's...
72
00:07:50,880 --> 00:07:54,009
die de andere gevangenen
moesten molesteren.
73
00:07:56,200 --> 00:08:00,728
De nazi's kwamen arbeiders te kort.
74
00:08:00,880 --> 00:08:03,565
Ze kwamen op het idee...
75
00:08:03,720 --> 00:08:09,443
bepaalde gevangenen toezicht
te laten houden op andere gevangenen.
76
00:08:10,960 --> 00:08:18,447
Veel van hen misdroegen zich behoorlijk
omdat ze zich bedreigd voelden.
77
00:08:18,600 --> 00:08:23,288
Ze reageerden zich af op andere
gevangenen om hun hachje te redden.
78
00:08:24,320 --> 00:08:30,441
Freddie Knoller was in Auschwitz
getuige van deze wreedheden.
79
00:08:30,600 --> 00:08:37,848
De gevangenen met de groene
driehoeken werden het meest gevreesd.
80
00:08:38,000 --> 00:08:41,641
We vreesden hen evenzeer als de SS...
81
00:08:41,800 --> 00:08:46,488
omdat ze beschikten overleven en dood.
82
00:08:48,760 --> 00:08:54,210
De meeste Joden stierven
na ongeveer acht weken in het kamp.
83
00:08:54,360 --> 00:08:58,570
Ze werden vol komen apathisch
voor wat er om hen heen gebeurde...
84
00:08:58,720 --> 00:09:04,124
en als ze niet vanzelf stierven,
werden ze naar de gaskamers gebracht.
85
00:09:06,360 --> 00:09:09,443
Degenen
die een ontsnappingspoging waagden...
86
00:09:09,600 --> 00:09:12,922
moesten dat met hun leven bekopen.
87
00:09:13,080 --> 00:09:16,766
Er waren een paar
ontsnappingspogingen geweest.
88
00:09:16,920 --> 00:09:21,209
Elke keer werd de gevangene gepakt.
89
00:09:21,360 --> 00:09:24,728
Soms al na een paar uur
en soms na een paar dagen.
90
00:09:26,440 --> 00:09:32,322
Andere gevangenen moesten toekijken
hoe de ontsnapte terecht werd gesteld.
91
00:09:33,040 --> 00:09:39,650
De straf voor een mislukte ontsnapping
was marteling en publiekelijke executie.
92
00:09:39,800 --> 00:09:44,806
Zij die hielpen bij de ontsnappingspoging
werden ook gemarteld en vermoord.
93
00:09:45,840 --> 00:09:49,970
Dus niet alleen degene
die probeerde te ontsnappen liep risico...
94
00:09:50,120 --> 00:09:52,487
ook medegevangenen liepen gevaar.
95
00:09:52,640 --> 00:09:57,771
Een mislukte poging
had verschrikkelijke gevolgen.
96
00:09:57,920 --> 00:10:04,963
Eerst werden ze gemarteld, zodat ze
zouden verraden wie ze had geholpen.
97
00:10:05,120 --> 00:10:07,566
Daarna werden ze opgehangen.
98
00:10:08,120 --> 00:10:09,849
Allemaal.
99
00:10:30,000 --> 00:10:34,881
Ze zeiden: Wie er verder wil ontsnappen,
kan een cadeau verwachten.
100
00:10:35,920 --> 00:10:37,570
Dit touw.
101
00:10:39,920 --> 00:10:45,006
Vrba liet zich niet weerhouden door
de risico's van een ontsnappingspoging.
102
00:10:48,000 --> 00:10:54,087
Vrba had tijdens z'n verblijf in Auschwitz
altijd gezegd dat hij positief wilde blijven.
103
00:10:54,240 --> 00:10:58,529
Hij was constant bezig om een manier
te vinden om te ontsnappen.
104
00:11:00,120 --> 00:11:04,091
Hij was vastbesloten
om uit Auschwitz te ontsnappen.
105
00:11:06,960 --> 00:11:10,646
De nazi-terreur verspreidde zich
over heel Europa.
106
00:11:10,800 --> 00:11:15,567
Daardoor werden er steeds meer Joden
naar Auschwitz gestuurd.
107
00:11:31,440 --> 00:11:38,369
De crematoria draaiden overuren en de
geur van de dood was alom aanwezig.
108
00:11:42,320 --> 00:11:49,727
Na verloop van tijd hing er een andere
geur in het kamp, een zoete geur.
109
00:11:49,880 --> 00:11:54,647
De oude gevangenen maakten ons attent
op deze zoete geur:
110
00:11:54,800 --> 00:11:59,203
Het was de geur
van verbrande lichamen.
111
00:12:00,840 --> 00:12:05,164
Fred Wetzler, een boezemvriend
uit Vrba's dorp in Slowakije...
112
00:12:05,320 --> 00:12:09,530
werkte bij de administratie
van de crematoria.
113
00:12:13,840 --> 00:12:17,083
Dit was de kans waar Vrba op wachtte.
114
00:12:17,240 --> 00:12:21,928
Wetzler had door z'n connecties
een goede positie binnen hei kamp.
115
00:12:23,120 --> 00:12:30,447
Na een jaar dwangarbeid kreeg Vrba
in juni 1943 een nieuwe baan.
116
00:12:30,600 --> 00:12:33,763
Dit bleek cruciaal
bij zijn ontsnappingspoging.
117
00:12:33,920 --> 00:12:41,202
Hij was secretaris, een zogenaamde
'Schreiber', iemand die notities maakt.
118
00:12:41,360 --> 00:12:46,241
Hij had allerlei administratieve laken.
119
00:12:46,400 --> 00:12:51,327
Hij schreef naamkaarten en registreerde
wat de nazi's hem opdroegen.
120
00:12:51,480 --> 00:12:55,405
Vrba bleef zodoende uit de handen
van de wrede Kapo's...
121
00:12:55,560 --> 00:13:00,600
en hij kon zich vrij
door hei kamp bewegen.
122
00:13:00,760 --> 00:13:07,006
Hij wist precies wat er speelde op het
kamp, omdat hij bij de administratie zat.
123
00:13:07,160 --> 00:13:10,607
Hij kreeg lijsten van nieuwe gevangenen
onder ogen.
124
00:13:10,760 --> 00:13:14,651
Hij wist dus precies...
125
00:13:14,800 --> 00:13:19,567
hoeveel Joden er in het kamp zaten
en werden vermoord.
126
00:13:21,040 --> 00:13:23,725
Buiten het kamp
woedde de oorlog voort.
127
00:13:23,880 --> 00:13:29,250
De geallieerden probeerden Europa te
bevrijden uit de wurggreep van de nazi's.
128
00:13:31,760 --> 00:13:36,971
In september '43 hadden de nazi's alle
Tsjecho-Slowaakse Joden geïsoleerd...
129
00:13:37,120 --> 00:13:40,567
en begonnen de deportaties
naar concentratiekampen.
130
00:13:40,720 --> 00:13:46,170
In Auschwitz was ondertussen
het Tsjechische familiekamp gebouwd...
131
00:13:46,320 --> 00:13:48,800
als voorbereiding op hun komst.
132
00:13:48,960 --> 00:13:53,727
De 4000 Tsjechen die het kamp
zouden bevolken...
133
00:13:53,880 --> 00:13:58,568
mochten hun eigen kleren aanhouden
en werden niet kaal geschoren.
134
00:13:58,720 --> 00:14:01,803
Maar dit was slechts
een slinkse zet van de nazi's...
135
00:14:01,960 --> 00:14:05,931
om te zorgen dat het doel
van Auschwitz geheim zou blijven.
136
00:14:06,080 --> 00:14:12,440
De groep Joden uit concentratiekamp
Theresienstadt in Tsjecho-Slowakije...
137
00:14:12,600 --> 00:14:16,571
bestond voornamelijk
uit Tsjechische Joden.
138
00:14:16,720 --> 00:14:20,850
Hun welzijn werd in de gaten gehouden
door het Rode Kruis.
139
00:14:22,040 --> 00:14:28,241
Geruchten over de situatie in de kampen
hadden het Rode Kruis bereikt.
140
00:14:29,280 --> 00:14:32,489
Om het ware doel van Auschwitz
te verbloemen...
141
00:14:32,640 --> 00:14:36,770
hielden de bewakers
deze Tsjechische gevangenen in leven.
142
00:14:36,920 --> 00:14:43,769
De andere Joden leden vreselijk,
maar de Tsjechen leefden in comfort.
143
00:14:43,920 --> 00:14:50,280
Voor hun cipiers diende deze façade
nog een sinister doel.
144
00:14:50,440 --> 00:14:55,128
De deportatie van Joden en anderen
naar kampen in het oosten...
145
00:14:55,280 --> 00:15:00,127
leidde tot grote schrik
in hun woonplaatsen.
146
00:15:00,280 --> 00:15:07,368
Het SS-systeem trachtte die schrik
onder andere tegen te gaan...
147
00:15:07,520 --> 00:15:10,842
met het zogenaamde
ansichtkaartenbedrog.
148
00:15:11,000 --> 00:15:18,168
De Tsjechen in het familiekamp stuurden
kaarten naar vrienden en familie.
149
00:15:18,320 --> 00:15:20,561
Alles leek in orde.
150
00:15:25,560 --> 00:15:27,642
Dat duurde niet lang.
151
00:15:27,800 --> 00:15:35,287
In maan 1943 dachten de nazi's
dat het Rode Kruis erin was getrapt.
152
00:15:35,440 --> 00:15:40,321
Ze stuurden de Tsjechen
uit het familiekamp naar de gaskamers.
153
00:15:53,080 --> 00:15:56,801
Vrba walgde
van deze afschuwelijke slachting...
154
00:15:56,960 --> 00:16:01,284
en was vastbesloten om te ontsnappen
en de wereld te waarschuwen.
155
00:16:09,360 --> 00:16:12,523
Daarna groeide het zelfvertrouwen
van de nazi's.
156
00:16:12,680 --> 00:16:17,607
Ze breidden het kamp uit
tot voorbij het hek.
157
00:16:17,760 --> 00:16:22,288
Ze verwachtten duidelijk een enorme
toestroom van Joodse gevangenen.
158
00:16:22,440 --> 00:16:27,082
De vernietigingspolitiek
zou een nieuwe dimensie krijgen.
159
00:16:27,240 --> 00:16:31,689
Je verdubbelt niet de omvang
van een zeer doelmatig werkend kamp.
160
00:16:31,840 --> 00:16:36,323
Dat moet betekenen dat er
een grote groep zal aankomen...
161
00:16:36,480 --> 00:16:41,088
van honderdduizenden mensen,
misschien wel een half miljoen.
162
00:16:41,240 --> 00:16:48,169
Volgens geruchten onder SS-bewakers
zou hier een nieuwe groep Joden komen.
163
00:16:48,320 --> 00:16:52,450
Ze zagen hoe groot en breed
de barakken waren.
164
00:16:52,600 --> 00:16:57,208
De SS-bewakers maakten grappen...
165
00:16:57,360 --> 00:17:00,807
over de komst van Hongaarse salami.
166
00:17:00,960 --> 00:17:04,009
Wat betekende dat?
Kwamen er Hongaarse Joden?
167
00:17:04,160 --> 00:17:09,405
Hij twijfelde er niet aan dat Hitler
van plan was om Hongarije te bezetten.
168
00:17:09,560 --> 00:17:14,441
Dit nieuwe gebied in het kamp
was bestemd voor Hongaarse Joden.
169
00:17:14,600 --> 00:17:18,082
Zijn wens
om de wereld te waarschuwen...
170
00:17:18,240 --> 00:17:23,201
voor deze nieuwe fase in de Endlösung,
de uitroeiing van de Hongaarse Joden...
171
00:17:23,360 --> 00:17:28,764
gaf urgentie aan z'n vastbeslotenheid
om te ontsnappen.
172
00:17:28,920 --> 00:17:31,924
Dat was wat hem motiveerde.
173
00:17:34,200 --> 00:17:39,081
In april 1944 greep Vrba
de kans waarop hij had gewacht.
174
00:17:39,240 --> 00:17:43,290
Hij en Fred Wetzler zouden zich
verstoppen in een stapel hout...
175
00:17:43,440 --> 00:17:47,684
voor het bouwen van nieuwe hutten
buiten het hek.
176
00:17:51,640 --> 00:17:54,450
Dat leek een volmaakt plan.
177
00:17:54,600 --> 00:17:57,729
Van eerdere ontsnappingspogingen
wisten ze...
178
00:17:57,880 --> 00:18:03,205
dat de opsporing stopte als vermisten
na drie dagen niet gevonden werden.
179
00:18:04,240 --> 00:18:09,644
Als ze zich zolang konden verschuilen,
was de kans op ontsnapping groot.
180
00:18:09,800 --> 00:18:12,280
Maar het was een enorm risico.
181
00:18:12,440 --> 00:18:17,002
Ze zouden zich
vlak bij hei kamp verschuilen...
182
00:18:17,160 --> 00:18:21,370
terwijl de nazi's
de omgeving uitkamden.
183
00:18:21,520 --> 00:18:24,524
Ze bleven
onder de neus van de SS.
184
00:18:24,680 --> 00:18:29,527
Als de achtervolging eindigde en
de honden weer in de barakken zaten...
185
00:18:29,680 --> 00:18:34,766
zouden ze in actie komen
en vanuit het kamp vertrekken...
186
00:18:34,920 --> 00:18:38,242
van de gevarenzone
naar betrekkelijke vrijheid.
187
00:18:40,680 --> 00:18:48,201
Op 7 april 1944 voerden Vrba
en Wetzler hun vermetele plan uit.
188
00:18:48,360 --> 00:18:54,925
Vrba wist dat ontdekking
tot een Wisse dood zou leiden.
189
00:19:22,920 --> 00:19:27,847
In de geheime schuilplaats opende Vrba
een blik Russische tabak...
190
00:19:28,000 --> 00:19:29,843
die in benzine was gedoopt.
191
00:19:33,480 --> 00:19:39,328
Daarmee smeerden ze zich in
zodat de honden ze niet zouden ruiken.
192
00:19:46,960 --> 00:19:52,171
Hierna luisterden ze geconcentreerd
naar de activiteiten in het kamp.
193
00:19:53,200 --> 00:19:59,367
Ze hoorden gevangenen na hun werk
's middags het kamp weer binnengaan.
194
00:20:04,000 --> 00:20:09,643
Bij het appel ontdekten de bewakers
dat er twee gevangenen ontbraken.
195
00:20:11,440 --> 00:20:14,444
Na de ontsnapping kwam het appèl.
196
00:20:15,480 --> 00:20:18,802
Ze telden de gevangenen diverse malen.
197
00:20:20,200 --> 00:20:24,603
Even na zes uur
klonk uiteindelijk de sirene.
198
00:20:31,320 --> 00:20:34,608
Urenlang zochten de bewakers
verwoed naar hen.
199
00:20:38,080 --> 00:20:43,086
Ze klommen zelfs op de houtstapel
waarin Vrba en Wetzler zaten.
200
00:20:47,200 --> 00:20:51,728
Maar toen het donker werd,
trokken de bewakers zich terug.
201
00:20:51,880 --> 00:20:54,121
Het werd stil in het kamp.
202
00:21:00,360 --> 00:21:07,084
Die nacht hoorden ze hoe mensen
naar de gaskamers werden gebracht.
203
00:21:09,640 --> 00:21:13,804
De griezelige geluiden
versterkten Vrba's vastbeslotenheid...
204
00:21:13,960 --> 00:21:16,884
om de treinen naar Auschwitz
tegen te houden.
205
00:21:19,840 --> 00:21:22,002
Drie dagen gingen voorbij.
206
00:21:23,040 --> 00:21:26,840
De zoektocht van de nazi-bewakers
werd steeds wanhopiger.
207
00:21:27,000 --> 00:21:31,722
Wonderbaarlijk genoeg
werden Vrba en Wetzler niet ontdekt.
208
00:21:31,880 --> 00:21:38,365
De laatste avond stopte de zoektocht.
De bewakers gingen weer naar binnen.
209
00:21:41,480 --> 00:21:45,530
Nu was het voor Vrba en Wetzler
tijd om in actie te komen.
210
00:22:35,640 --> 00:22:41,807
Ze renden naar de bossen.
Ze wisten wat de risico's waren.
211
00:22:41,960 --> 00:22:45,521
Het was een ontzettend gevaarlijke reis.
212
00:22:45,680 --> 00:22:50,607
De Duitsers hadden de Polen verdreven
uit de omgeving van Auschwitz...
213
00:22:50,760 --> 00:22:56,244
en vervangen door etnische Duitsers
die trouw waren aan hei Derde Rijk.
214
00:22:59,080 --> 00:23:06,168
Het stikte van de politie, Duitse soldaten,
militaire konvooien in beweging.
215
00:23:06,320 --> 00:23:08,561
Weinigen waren hun gunstig gezind.
216
00:23:08,720 --> 00:23:15,080
Maar ze konden niet terug. Elke dag
werden er weer Joden vermoord.
217
00:23:15,240 --> 00:23:20,644
Ze moesten snel de waarheid onthullen
en de treinen naar Auschwitz stoppen.
218
00:23:22,000 --> 00:23:27,609
Rudolf Vrba en Fred Wetzler
waren ontsnapt uit Auschwitz.
219
00:23:27,760 --> 00:23:31,401
Hun tocht door Polen
werd een race tegen de klok...
220
00:23:31,560 --> 00:23:37,090
om de wereld te waarschuwen
voor de genocide, voor het te laat was.
221
00:23:37,240 --> 00:23:43,202
Ze wisten amper waar ze waren
en konden elk moment gepakt worden.
222
00:23:43,360 --> 00:23:51,006
In het donker, in de vrieskou, gingen
Vrba en Wetzler richting Slowakije.
223
00:23:54,200 --> 00:23:58,000
Ze liepen over het platteland
en vermeden wegen.
224
00:23:58,160 --> 00:24:00,845
Ze aten wat ze maar konden vinden.
225
00:24:12,720 --> 00:24:19,490
Het was een bijzondere ontsnapping
die een zeer goede conditie vereiste.
226
00:24:19,640 --> 00:24:23,964
Dit waren taaie jongens
die enorme ontberingen doorstonden.
227
00:24:24,120 --> 00:24:29,809
Ze hadden een scherp inzicht.
Ze wisten wie ze konden vertrouwen.
228
00:24:37,240 --> 00:24:40,449
Haastig op weg naar Slowakije...
229
00:24:40,600 --> 00:24:45,288
liepen ze op hun derde dag
per ongeluk een plaatsje in.
230
00:24:48,680 --> 00:24:55,086
Ze probeerden er weg te komen,
maar belandden juist in het centrum.
231
00:24:55,240 --> 00:25:01,521
In elke hoek, in elke steeg
konden ze op nazi-soldaten stuiten.
232
00:25:05,360 --> 00:25:11,208
Uitgeput en hongerig besloten ze
dat ze wel om hulp moesten vragen.
233
00:25:21,160 --> 00:25:24,369
Het was een enorme gok,
maar het liep goed af.
234
00:25:26,080 --> 00:25:32,201
Een boerin wilde graag helpen.
Ze gaf ze ontbijt en een slaapplaats.
235
00:25:49,920 --> 00:25:56,041
Maar ze waren nog niet eens op de helft.
Vrba en Wetzler moesten door.
236
00:25:56,200 --> 00:26:01,730
Elke dag stierven er weer
duizenden mensen in Auschwitz.
237
00:26:01,880 --> 00:26:08,490
Na ongeveer tien dagen zagen ze
een vrouw die op het land werkte.
238
00:26:08,640 --> 00:26:12,611
Na enige aarzeling stelde ze hen voor
aan een Poolse boer...
239
00:26:12,760 --> 00:26:18,210
die wist hoe je de grens over kwam
zonder nazi-soldaten tegen te komen.
240
00:26:41,360 --> 00:26:44,045
De reis duurde twee dagen.
241
00:26:46,800 --> 00:26:51,681
Uiteindelijk bereikten ze een open piek
waar ze veilig de grens over konden.
242
00:26:53,680 --> 00:27:00,962
Toen de grenspatrouille weg was,
glipten ze Slowakije binnen.
243
00:27:07,360 --> 00:27:13,720
Na een twee weken durende tocht
door 140 km in bezet Polen...
244
00:27:13,880 --> 00:27:19,603
bereikten ze op 25 april eindelijk
mensen die zouden kunnen helpen.
245
00:27:22,760 --> 00:27:26,810
Op het hoofdkwartier
van de Joodse Raad in Zilina...
246
00:27:26,960 --> 00:27:32,603
beschreef Vrba meteen
de gruweldaden van Auschwitz.
247
00:27:32,760 --> 00:27:35,923
Voor het eerst in de geschiedenis
van het kamp...
248
00:27:36,080 --> 00:27:39,323
hoorde de buitenwereld de waarheid.
249
00:27:40,640 --> 00:27:46,170
Het was bekend dat de nazi's Joden
uit heel Europa hadden gedeponeerd...
250
00:27:46,320 --> 00:27:51,121
en naar mysterieuze bestemmingen
in het oosten hadden gestuurd.
251
00:27:51,280 --> 00:27:54,523
Er waren zelfs geruchten
dat het daar vreselijk was.
252
00:27:54,680 --> 00:28:00,084
Maar niemand kon geloven
dat deportatie tot de dood leidde.
253
00:28:02,200 --> 00:28:07,525
De Duitsers waren heel goed
in bedrog...
254
00:28:07,680 --> 00:28:11,605
en hei verspreiden
van verkeerde informatie.
255
00:28:11,760 --> 00:28:15,082
De nazi's zeiden
dat er sprake was van hervestiging.
256
00:28:15,240 --> 00:28:19,643
Ze zouden niet in kampen komen,
maar huizen en banen krijgen.
257
00:28:21,200 --> 00:28:24,727
Toen Vrba onthulde...
258
00:28:24,880 --> 00:28:29,522
dat de nazi's honderdduizenden mensen
systematisch vermoord hadden...
259
00:28:29,680 --> 00:28:34,083
besefte hij dat z'n toehoorders
er geen woord van geloofden.
260
00:28:36,760 --> 00:28:40,401
Eerst stonden ze versteld.
Ze konden het niet geloven.
261
00:28:40,560 --> 00:28:45,566
Hei ging namelijk over de dood
van goede vrienden en familieleden.
262
00:28:45,720 --> 00:28:48,803
Hoe kon het gebeurd zijn?
263
00:28:48,960 --> 00:28:55,923
Hoe konden 500 van de 1000 mensen
zo snel vergast en gecremeerd zijn?
264
00:28:56,080 --> 00:29:03,009
In welk politiek en ideologisch systeem
was dat mogelijk?
265
00:29:05,400 --> 00:29:10,691
De Joodse gemeenschap in Slowakije
kon het eerst niet geloven.
266
00:29:10,840 --> 00:29:12,842
Moord is één ding.
267
00:29:13,000 --> 00:29:18,040
Maar het moorden organiseren
met 'n enorm bureaucratisch apparaat...
268
00:29:18,200 --> 00:29:21,443
het transport organiseren
en alles stroomlijnen:
269
00:29:21,600 --> 00:29:28,848
Die ongelofelijke Duitse doelmatigheid
leek mensen gewoon onmogelijk.
270
00:29:29,000 --> 00:29:32,846
De mannen wilden Vrba's verhaal
eerst controleren.
271
00:29:33,000 --> 00:29:38,245
Ze haalden lijsten met de namen
van uit Slowakije gedeponeerde Joden.
272
00:29:39,280 --> 00:29:44,161
Ze vroegen Vrba met wie hij onderweg
in dezelfde wagon had gezeten.
273
00:29:47,160 --> 00:29:49,766
Hij had een fenomenaal geheugen.
274
00:29:49,920 --> 00:29:57,407
Hij onthield elk transport, elke trein,
hoeveel mensen erin zaten...
275
00:29:57,560 --> 00:30:02,726
en hoeveel van die mensen
er meteen naar de gaskamer gingen.
276
00:30:02,880 --> 00:30:06,771
Toen Vrba de namen noemde,
waren de mannen verbijsterd.
277
00:30:06,920 --> 00:30:10,527
Hun boek was slechts
een serie overlijdensberichten.
278
00:30:10,680 --> 00:30:16,483
Degenen die ze na de oorlog
hoopten terug te zien waren al dood.
279
00:30:20,520 --> 00:30:27,483
De Joodse Raad vroeg de twee mannen
een rapport te dicteren...
280
00:30:27,640 --> 00:30:31,929
dat gereproduceerd
en verspreid kon worden.
281
00:30:32,080 --> 00:30:35,766
Vrba beschreef de gruwelen in detail...
282
00:30:35,920 --> 00:30:41,450
en waarschuwde dat de uitroeiing
nog lang niet ten einde was.
283
00:30:41,600 --> 00:30:46,367
Auschwitz werd uitgebreid. De Joden
uit Hongarije waren aan de beun.
284
00:30:46,520 --> 00:30:51,128
Zij moesten gewaarschuwd worden
voor het te laat was.
285
00:30:51,280 --> 00:30:53,487
Dat klinkt eenvoudig.
286
00:30:53,640 --> 00:30:57,884
Maar het schrijven
en vertalen van het rapport...
287
00:30:58,040 --> 00:31:02,602
het vervoer uit Slowakije
midden in een oorlog...
288
00:31:02,760 --> 00:31:06,970
en het verspreiden van het rapport
kostte allemaal tijd.
289
00:31:08,320 --> 00:31:14,089
In de Hongaarse hoofdstad Boedapest
hadden de Joden weinig tijd meer.
290
00:31:15,360 --> 00:31:22,528
De nazi's hadden het land bezet
en waren begonnen met deportaties.
291
00:31:22,680 --> 00:31:27,561
Toen het Duitse leger Hongarije
had bezet, kwam de SS in actie:
292
00:31:27,720 --> 00:31:31,566
Een speciaal team
onder leiding van Adolf Eichmann...
293
00:31:31,720 --> 00:31:37,204
de man die verantwoordelijk was
voorde deportatie van de Joden...
294
00:31:37,360 --> 00:31:41,410
naar de Poolse vernietigingskampen.
295
00:31:45,000 --> 00:31:50,404
Toen Vrba's rapport het kantoor van
de Joodse Raad in Hongarije bereikte...
296
00:31:50,560 --> 00:31:52,767
veroorzaakte het schokgolven.
297
00:31:54,600 --> 00:31:57,809
Ik was vrijwilliger
bij de Joodse Raad.
298
00:31:57,960 --> 00:32:01,407
Ik was ondersecretaris
van een lid van de Raad.
299
00:32:01,560 --> 00:32:04,609
Hij zei
dat er een belangrijk rapport was...
300
00:32:04,760 --> 00:32:11,086
van twee Slowaakse Joden
die levend ontsnapt waren uit Auschwitz.
301
00:32:15,600 --> 00:32:20,891
Mijn familie was al gedeporteerd
toen ik het rapport las.
302
00:32:21,040 --> 00:32:26,524
Ik wist dat ik las over het lot
van m'n lieve oma en m'n ooms.
303
00:32:26,680 --> 00:32:32,164
Het was mij heel duidelijk
dat dit ook mijn lot was.
304
00:32:35,640 --> 00:32:37,927
Er waren slechts twee emoties.
305
00:32:38,080 --> 00:32:44,167
Ik voelde me misselijk,
maar tegelijkertijd werkte m'n verstand.
306
00:32:44,320 --> 00:32:51,249
M'n verstand zei: Dit is de waarheid.
En je moet altijd de waarheid kennen.
307
00:32:58,360 --> 00:33:02,524
Rudolf Kastner, de leider
van de Hongaarse Joodse Raad...
308
00:33:02,680 --> 00:33:04,682
was eveneens verbijsterd.
309
00:33:04,840 --> 00:33:09,801
Maar z'n beslissing zou tragische
gevolgen hebben voor de Joden.
310
00:33:13,960 --> 00:33:19,922
Vreemd genoeg besloot Kastner
het rapport niet openbaar te maken.
311
00:33:25,920 --> 00:33:31,563
De reden was dat de Joodse Raad al
een riskante strategie hanteerde...
312
00:33:31,720 --> 00:33:35,202
om de Hongaarse Joden
te redden van deportatie.
313
00:33:38,320 --> 00:33:45,363
Joel Brand, een lid van de Joodse Raad,
had heimelijk met Eichmann gepraat.
314
00:33:45,560 --> 00:33:47,961
Die had een bijzonder aanbod gedaan.
315
00:33:50,400 --> 00:33:57,124
Hij zei tegen Brand: Ik zal
een miljoen Joden laten gaan...
316
00:33:57,280 --> 00:34:01,490
in ruil voor tienduizend vrachtwagens
met voorraden.
317
00:34:01,640 --> 00:34:05,087
Het was onvoorstelbaar
dat Eichmann dit zou doen.
318
00:34:05,240 --> 00:34:12,601
Toch stelde Brand de Britten voor
om Joden te ruilen voor vrachtwagens.
319
00:34:17,560 --> 00:34:21,610
Maar de reactie van de Britten
was anders dan hij hoopte.
320
00:34:23,320 --> 00:34:28,167
In z'n naïviteit geloofde Brand
dat het een echt aanbod was.
321
00:34:28,320 --> 00:34:31,881
Hij vertelde de Britten over z'n missie.
322
00:34:32,040 --> 00:34:36,489
Die zagen dat het een truc is
waardoor de Duitsers kunnen beweren...
323
00:34:36,640 --> 00:34:40,531
dat ze met de Britten onderhandelen
over het lot van de Joden.
324
00:34:40,680 --> 00:34:44,002
Ze wilden die vrachtwagens
tegen de Russen gebruiken.
325
00:34:44,160 --> 00:34:48,882
De Britten en de Amerikanen zagen in
dat dit een riskante bedoening was.
326
00:34:49,040 --> 00:34:53,489
Ze wilden niets te maken hebben
met die nazi-deal.
327
00:34:57,440 --> 00:35:02,651
Voor Rudolf Vrba was 15 mei 1944
de dag die hij gevreesd had...
328
00:35:02,800 --> 00:35:06,691
en die hij met gevaar voor eigen leven
had willen voorkomen.
329
00:35:06,840 --> 00:35:09,684
Ondanks z'n heldhaftige ontsnapping...
330
00:35:09,840 --> 00:35:14,402
en z'n waarschuwing voor de uitroeiing
van de Hongaarse Joden...
331
00:35:14,560 --> 00:35:17,325
begonnen de deportaties.
332
00:35:19,840 --> 00:35:24,971
Z'n rapport leek geen enkel effect
te hebben gehad.
333
00:35:26,480 --> 00:35:30,246
De uitroeiing
van 600.000 Hongaarse Joden...
334
00:35:30,400 --> 00:35:35,042
was het snelst uitgevoerde onderdeel
van de hele Holocaust.
335
00:35:38,600 --> 00:35:43,128
Het gebeurde met enorme snelheid.
Er was weinig tijd om na te denken.
336
00:36:02,240 --> 00:36:06,962
Op 17 mei 1944 vertrok
de eerste 40 wagons tellende trein...
337
00:36:07,120 --> 00:36:12,968
met 4000 Hongaarse Joden
naar Auschwitz.
338
00:36:33,520 --> 00:36:37,491
In het kamp sloegen de nazi's
het selectieproces over.
339
00:36:37,640 --> 00:36:42,202
Ze brachten alle gevangenen
direct naar de gaskamers.
340
00:36:55,360 --> 00:37:02,323
De crematoria konden het amper aan.
Er hing voortdurend een rooksluier.
341
00:37:06,520 --> 00:37:10,570
Toen de Hongaarse Joden kwamen,
waren de gaskamers te klein...
342
00:37:10,720 --> 00:37:16,489
om zoveel mensen ie vermoorden
die tegelijkertijd aankwamen.
343
00:37:30,040 --> 00:37:34,250
Ontzet dat z'n waarschuwingspoging
was mislukt...
344
00:37:34,400 --> 00:37:37,722
vluchtte Vrba
naar de Slowaakse bergen.
345
00:37:37,880 --> 00:37:43,444
Hij was bang om te worden opgepakt
en teruggestuurd naar Auschwitz.
346
00:37:43,600 --> 00:37:46,001
Vrba was heel boos.
347
00:37:46,160 --> 00:37:49,209
Hij was ervan overtuigd...
348
00:37:50,240 --> 00:37:55,724
dat de Joodse leiders in Boedapest
door actie te ondernemen...
349
00:37:55,880 --> 00:38:03,446
de deportatie van honderdduizenden
Joden hadden kunnen voorkomen.
350
00:38:06,280 --> 00:38:12,765
Vrba kon niets doen voor de mensen
voor wie hij alles geriskeerd had.
351
00:38:14,920 --> 00:38:19,289
Verontrust nam hij
een jeugdliefde in vertrouwen.
352
00:38:21,440 --> 00:38:28,642
Bij het weerzien herkende ik hem niet,
want hij was zo veranderd.
353
00:38:28,800 --> 00:38:35,843
De gezichtsuitdrukking
van die vriendelijke, vrolijke jongen...
354
00:38:36,000 --> 00:38:37,889
was totaal veranderd.
355
00:38:40,160 --> 00:38:41,844
Hij vertelde me alles.
356
00:38:42,000 --> 00:38:48,360
Hij vertelde me hoe de doodsfabrieken
in Auschwitz georganiseerd waren.
357
00:38:50,400 --> 00:38:52,641
Hij was er erg uitgesproken over.
358
00:38:52,800 --> 00:38:57,806
Hij gaf een nauwkeurige beschrijving...
359
00:38:57,960 --> 00:39:01,407
van alle dingen
waarvan hij getuige was geweest.
360
00:39:02,440 --> 00:39:07,526
Hoewel hij zich machteloos voelde,
was er nog hoop.
361
00:39:07,680 --> 00:39:14,165
Z'n rapport kon de geallieerden bereiken.
Konden zij het bloedvergieten stoppen'?
362
00:39:16,120 --> 00:39:19,806
In 1944 ontsnapte Rudolf Vrba
uit Auschwitz..,
363
00:39:19,960 --> 00:39:24,568
om Hongaarse Joden te waarschuwen
dat Hitler hen wilde uitroeien.
364
00:39:25,600 --> 00:39:30,811
Maar degenen die hij waarschuwde
hielden dit geheim...
365
00:39:30,960 --> 00:39:35,124
om hun deal met de nazi's
niet in gevaarte brengen.
366
00:39:35,280 --> 00:39:41,526
Waarom gaven ze geen bekendheid
aan 't rapport over de Hongaarse Joden?
367
00:39:41,680 --> 00:39:45,127
Het antwoord is, denk ik,
dat het zinloos was.
368
00:39:46,360 --> 00:39:52,367
Het Joodse verzet tegen de nazi's
was overal in Europa vergeefs gebleken.
369
00:39:53,720 --> 00:40:00,842
De Joden konden op geen enkele manier
weerstand bieden aan een heel leger.
370
00:40:01,000 --> 00:40:03,287
Ze konden helemaal niets doen.
371
00:40:04,320 --> 00:40:09,008
De nazi's voerden de deportaties
van de Hongaarse Joden op.
372
00:40:09,160 --> 00:40:12,369
De massamoord in Auschwitz
duurde voort.
373
00:40:12,520 --> 00:40:18,004
Elke dag werden er 12.000 Hongaarse
Joden vergast en verbrand.
374
00:40:20,560 --> 00:40:25,600
In Boedapest wachtte Kastner,
die Vrba's rapport had verzwegen...
375
00:40:25,760 --> 00:40:30,402
lol de geallieerden bereid waren
de nazi's vrachtwagens ie leveren...
376
00:40:30,560 --> 00:40:33,325
in ruil voor Hongaarse Joden.
377
00:40:34,360 --> 00:40:36,522
Maar dat gebeurde nooit.
378
00:40:36,680 --> 00:40:39,286
Kastner hoorde niets.
379
00:40:39,440 --> 00:40:44,128
Hij probeerde wanhopig
om Eichmann wijs te maken...
380
00:40:44,280 --> 00:40:48,524
dat de geallieerden het aanbod
van de ruil serieus namen.
381
00:40:49,680 --> 00:40:53,924
Deze blufpoker kwam Eichmann
bijzonder goed uit.
382
00:40:54,080 --> 00:40:59,644
Hoe langer de deal uitbleef,
hoe meer Joden hij kon vergassen.
383
00:40:59,800 --> 00:41:03,691
Hij wist dat elke dag
dat er onderhandeld werd...
384
00:41:03,840 --> 00:41:07,811
opnieuw 12.000 Hongaarse Joden
vermoord werden.
385
00:41:07,960 --> 00:41:12,329
Kastner probeerde steeds wanhopiger
wat voor deal dan ook te sluiten.
386
00:41:12,480 --> 00:41:18,203
Hij probeerde Eichmann wijs te maken
dat de geallieerden erover nadachten.
387
00:41:19,680 --> 00:41:26,325
Hij zei: Ze doen het niet als ze elke dag
treinen naar Auschwitz zien rijden.
388
00:41:26,480 --> 00:41:32,487
U moet een aantal Joden laten gaan
met een trein naar de vrijheid.
389
00:41:34,440 --> 00:41:39,765
Door een bijzonder spel
van bluffen en onderhandelen...
390
00:41:39,920 --> 00:41:46,280
slaagt Kastner erin het aantal Joden
dat vrijgelaten zal worden...
391
00:41:46,440 --> 00:41:50,809
te verhogen tot meer dan 1600.
392
00:41:53,200 --> 00:41:59,526
Maar voor sommigen was Kastner's
vrijheidstrein een loze overwinning.
393
00:41:59,680 --> 00:42:06,564
Geselecteerde Joden werden vrijgelaten,
maar de deportaties gingen door.
394
00:42:06,720 --> 00:42:10,645
Tot de dag van vandaag
is hij een controversieel figuur.
395
00:42:10,800 --> 00:42:15,124
Sommigen zien hem als een held
die met de duivel onderhandelde.
396
00:42:15,280 --> 00:42:21,162
Anderen zien hem als een verrader
die z'n ziel verkocht aan de duivel.
397
00:42:23,000 --> 00:42:28,769
Vrba had weinig hoop dat de wereld
de waarheid ooit zou ontdekken.
398
00:42:28,920 --> 00:42:34,450
Maar in juni 1944, twee maanden
nadat hij z'n rapport had gedicteerd...
399
00:42:34,600 --> 00:42:39,640
bereikten exemplaren de paus
en de Britse en Amerikaanse regering.
400
00:42:39,800 --> 00:42:45,284
Op 18 juni zond de BBC
de schokkende details uit.
401
00:42:45,440 --> 00:42:49,650
Twee dagen later stonden fragmenten
ervan in 'The New York Times'.
402
00:42:49,800 --> 00:42:55,728
Vrba's missie was eindelijk geslaagd.
De waarheid was bekend geworden.
403
00:42:55,880 --> 00:43:01,649
De VS dreigden alle betrokkenen
bij de Hongaarse deportaties te straffen.
404
00:43:02,960 --> 00:43:06,965
Maar het Hongaarse staatshoofd
admiraal Horthy...
405
00:43:07,120 --> 00:43:10,442
stond onder controle van Hitler
en deed niets.
406
00:43:10,600 --> 00:43:14,161
De deportaties naar Auschwitz
gingen door.
407
00:43:16,280 --> 00:43:22,401
Op 2 juli viel de Amerikaanse luchtmacht
Boedapest aan met bommen.
408
00:43:22,560 --> 00:43:28,841
Horthy geloofde dat dit een gevolg was
van Vrba's rapport.
409
00:43:29,000 --> 00:43:31,970
In feite was het puur toeval.
410
00:43:33,360 --> 00:43:37,410
En puur toevallig,
door een historische bijkomstigheid...
411
00:43:37,560 --> 00:43:40,643
bombardeerden de Amerikanen
Boedapest.
412
00:43:40,800 --> 00:43:46,489
Admiraal Horthy zei in paniek:
Die deportaties moeten stoppen.
413
00:43:48,640 --> 00:43:51,120
De deportaties waren voorbij.
414
00:43:51,280 --> 00:43:54,648
Meer dan 300.000 mensen
waren vermoord...
415
00:43:54,800 --> 00:43:59,601
maar 120.000 Joden
werden onmiddellijk gered.
416
00:43:59,760 --> 00:44:05,051
Vrba's werk had geleid
tot een wonderbaarlijke redding.
417
00:44:05,200 --> 00:44:07,521
Vele levens waren gered.
418
00:44:09,160 --> 00:44:15,964
Ik denk dat hij met dit rapport
meer dan het mogelijke bereikt.
419
00:44:17,000 --> 00:44:22,006
Hij heeft m'n leven gered en dat
van anderen die het rapport kenden.
420
00:44:22,160 --> 00:44:27,041
Na D-Day vielen Amerikanen, Britten
en Canadezen uit het westen aan...
421
00:44:27,200 --> 00:44:29,567
en de Russen uit het oosten.
422
00:44:29,720 --> 00:44:34,362
De nazi-terreur begon in te stenen.
De Russen trokken op naar Polen.
423
00:44:34,520 --> 00:44:39,321
Op 27 januari 1945
bevrijdden ze Auschwitz.
424
00:44:41,720 --> 00:44:45,691
Na de oorlog
verhuisde Rudolf Kastner naar Israel.
425
00:44:45,840 --> 00:44:49,526
Z'n onderhandelingen met Eichmann
zijn nooit vergeten.
426
00:44:49,680 --> 00:44:53,002
In 1957 werd hij vermoord.
427
00:44:55,480 --> 00:45:00,691
Rudolf Vrba trouwde
met z'n jeugdliefde, Gerta Sidonova.
428
00:45:00,840 --> 00:45:02,683
Hij verhuisde naar Canada...
429
00:45:02,840 --> 00:45:07,721
en werd hoogleraar farmacologie
aan de universiteit van British Columbia.
430
00:45:10,240 --> 00:45:14,609
Zonder Vrba was dit alles nooit gebeurd.
431
00:45:15,800 --> 00:45:21,807
Vrba was de rode draad
in dit bijzondere verhaal...
432
00:45:21,960 --> 00:45:23,610
van bedrog en redding.
433
00:45:36,360 --> 00:45:39,807
Fred Wetzler overleed in 1988.
434
00:45:42,040 --> 00:45:46,045
Rudolf Vrba overleed in 2006.
435
00:45:48,080 --> 00:45:53,564
Deze film is opgedragen
aan de moed van Wetzler en Vrba
435
00:45:54,305 --> 00:46:54,936
Steun ons en word VIP-member om alle advertenties
van www.OpenSubtitles.org te verwijderen
41664
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.