Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:03,480 --> 00:00:10,364
In de geschiedenis van de grote
veroveringen springt één naam eruit.
2
00:00:11,080 --> 00:00:14,004
Eén strijder, één koning.
3
00:00:15,000 --> 00:00:16,604
Eén legende.
4
00:00:17,640 --> 00:00:20,166
Alexander de Grote.
5
00:00:21,320 --> 00:00:26,360
Hij was onvergelijkbaar.
- Geboren uit een meedogenloze moeder.
6
00:00:26,520 --> 00:00:29,649
Ze zag zichzelf als de gemalin
van een god.
7
00:00:29,800 --> 00:00:32,201
Opgevoed door een filosoof.
8
00:00:32,360 --> 00:00:36,365
Eén van de grootste denkers
aller tijden: Aristoteles.
9
00:00:36,520 --> 00:00:42,084
Aangespoord door 'n dominante vader.
- Met hun zwaard lieten ze bloed vloeien.
10
00:00:42,240 --> 00:00:48,327
Macedonisch strijder op z'n 14e,
generaal op z'n 18e, koning op z'n 20e.
11
00:00:48,480 --> 00:00:53,008
Aanvoerder van 40.000
oorlogszuchtige troepen.
12
00:00:53,880 --> 00:01:00,081
Hij liet een historische erfenis na
die ook nu nog van belang is.
13
00:01:11,480 --> 00:01:17,965
Ruim 2000 jaar geleden leefde hier
de grootste strijder aller tijden.
14
00:01:18,120 --> 00:01:21,806
We zijn in noord-Griekenland,
in Pella.
15
00:01:21,960 --> 00:01:28,764
Hier stond het paleis van Philippus II,
de vader van Alexander de Grote.
16
00:01:29,640 --> 00:01:34,646
In de 4e eeuw v. Chr. werd Alexander
hier opgevoed tot wereldveroveraar.
17
00:01:34,800 --> 00:01:40,648
We volgen zijn tochten die 12 jaar
duurden en 35.000 km besloegen...
18
00:01:40,800 --> 00:01:44,282
...door het huidige Griekenland,
Turkije, Libanon...
19
00:01:44,440 --> 00:01:48,161
...Egypte, Iran, Irak, Afghanistan
en Pakistan.
20
00:01:48,320 --> 00:01:53,121
We onderzoeken het karakter van
de man die zichzelf als een god zag...
21
00:01:53,280 --> 00:01:57,080
...maar als sterveling stierf
op 32-jarige leeftijd.
22
00:01:57,240 --> 00:01:59,811
Net als hij hebben wij een missie:
23
00:01:59,960 --> 00:02:03,965
Het beantwoorden van vragen
die al eeuwenlang leven:
24
00:02:04,120 --> 00:02:07,920
Wie was Alexander?
Wat waren z'n drijfveren?
25
00:02:08,080 --> 00:02:13,883
Hoe kon hij op zo'n jonge leeftijd
al zo'n groot rijk veroveren?
26
00:02:17,480 --> 00:02:22,361
De meeste feiten zijn opgetekend
door vier historici uit de oudheid...
27
00:02:22,520 --> 00:02:28,129
...een paar honderd jaar na Alexanders
dood in 323 v. Chr.
28
00:02:28,280 --> 00:02:34,845
Zij baseerden hun teksten op dagboeken
van medestrijders van Alexander.
29
00:02:36,040 --> 00:02:40,682
Die historici waren Arrianus,
een Grieks schrijver en staatsman...
30
00:02:40,840 --> 00:02:45,402
...Diodorus Siculus,
Curtius Rufus uit Rome...
31
00:02:46,600 --> 00:02:49,365
...en de Griekse filosoof Plutarchus...
32
00:02:49,520 --> 00:02:56,927
...die als enige over Alexanders jeugd
schreef en z'n karakter analyseerde.
33
00:02:57,080 --> 00:03:03,725
Zoals een portretschilder vooral op
de uitdrukking in gezicht en ogen let...
34
00:03:03,880 --> 00:03:06,451
...en niet op andere lichaamsdelen...
35
00:03:06,600 --> 00:03:13,609
...zo sta ik stil bij de handelingen die
de roerselen van de ziel verklaren.
36
00:03:15,000 --> 00:03:19,289
En zo begint ons verbazingwekkende
verhaal over één man...
37
00:03:19,440 --> 00:03:25,322
...die ondanks z'n korte leven histo-
rische onsterfelijkheid verwierf.
38
00:03:28,840 --> 00:03:33,164
Het is 356 v. Chr., het jaar
van Alexanders geboorte.
39
00:03:34,560 --> 00:03:39,521
In een gebied in het noorden van
Griekenland, Macedonië...
40
00:03:39,680 --> 00:03:45,164
...heerst Philippus II over een volk
waarop de andere Grieken neerkijken.
41
00:03:45,320 --> 00:03:51,362
Je krijgt de indruk dat de Macedoniërs
ongeletterd en lomp zijn...
42
00:03:51,520 --> 00:03:57,562
...dat ze niet het hoge culturele niveau
van de Atheners hebben...
43
00:03:57,720 --> 00:04:02,886
...en dat ze gevaarlijk zijn,
met koning Philippus II voorop.
44
00:04:04,440 --> 00:04:11,130
Maar de Macedoniërs zijn erg rijk,
dankzij hun goud-en zilvermijnen.
45
00:04:11,280 --> 00:04:14,568
Philippus benut die rijkdommen
ten volle.
46
00:04:15,640 --> 00:04:21,727
Het leger dat hij opleidt en bewapent,
behoort tot de beste ter wereld.
47
00:04:23,640 --> 00:04:28,726
De heerschappij van Philippus
bracht een schok teweeg.
48
00:04:28,880 --> 00:04:34,569
Het chaotische Macedonië
was ineens georganiseerd...
49
00:04:34,720 --> 00:04:39,009
...en dankzij de mijnen was
het economisch erg machtig.
50
00:04:39,920 --> 00:04:43,970
Maar waar macht is, heerst ook passie.
51
00:04:44,120 --> 00:04:50,127
In 357 v. Chr. wordt de 26-jarige
Philippus hartstochtelijk verliefd...
52
00:04:50,280 --> 00:04:55,525
...op de jonge Olympias
uit het Griekse gebied Epirus.
53
00:04:57,360 --> 00:05:01,001
Hij vraagt haar ten huwelijk,
en zij zegt ja.
54
00:05:01,160 --> 00:05:04,403
Zo wordt ze één van zijn vele bruiden.
55
00:05:07,200 --> 00:05:14,891
Hij had de reputatie een nieuwe vrouw
te trouwen bij elke nieuwe veldtocht.
56
00:05:15,040 --> 00:05:20,444
Het doel daarvan was...
57
00:05:20,600 --> 00:05:28,600
...zijn positie veilig te stellen door
het aangaan van al deze allianties.
58
00:05:30,480 --> 00:05:33,484
Philippus is weg van Olympias'
schoonheid...
59
00:05:33,640 --> 00:05:37,884
...maar is onkundig
van haar excentrieke kant:
60
00:05:38,040 --> 00:05:42,250
Ze laat zich in met mythische culten
en mythologieën.
61
00:05:43,240 --> 00:05:49,202
Ze is onstuimig, politiek betrokken
en religieus...
62
00:05:49,360 --> 00:05:52,330
...maar vooral geïnteresseerd
in de troon.
63
00:05:52,480 --> 00:05:57,930
Vergis je niet, het grootste doel
in Olympias' leven...
64
00:05:58,080 --> 00:06:03,610
...was haar zoon Alexander
op de troon te krijgen.
65
00:06:04,680 --> 00:06:12,644
Wat de troonsbestijging van haar zoon
betreft, was ze keihard.
66
00:06:15,120 --> 00:06:19,569
Olympias levert Philippus meer
zorgen en uitdagingen op...
67
00:06:19,720 --> 00:06:23,486
...dan welk slagveld dan ook.
68
00:06:23,640 --> 00:06:26,689
De nacht voor het huwelijk...
69
00:06:26,840 --> 00:06:30,970
...droomde de bruid dat haar schoot
werd getroffen door de bliksem.
70
00:06:31,120 --> 00:06:35,648
Philippus droomde
dat hij tijdens de liefdesdaad...
71
00:06:35,800 --> 00:06:40,328
...in haar schoot de beeltenis
van een leeuw tegenkwam.
72
00:06:40,480 --> 00:06:46,567
Op een ander moment lag er een slang
op Olympias, terwijl ze sliep.
73
00:06:48,160 --> 00:06:52,848
Dit bekoelde Philippus' hartstocht
en liefde voor haar.
74
00:06:54,840 --> 00:06:58,731
Vanaf dat moment sliep hij
nog maar zelden met haar.
75
00:06:58,880 --> 00:07:01,929
Ofwel hij vreesde dat ze hem
zou beheksen...
76
00:07:02,080 --> 00:07:06,642
...of hij dacht dat ze de gemalin was
van een hoger wezen.
77
00:07:09,680 --> 00:07:15,403
De relatie tussen Philippus en Olympias
moet wel een roerige worden.
78
00:07:17,160 --> 00:07:23,042
Philippus ziet met eigen ogen
de slang in het bed van Olympias.
79
00:07:24,840 --> 00:07:27,525
Dit verontrust hem hevig...
80
00:07:27,680 --> 00:07:33,961
...omdat de Griekse oppergod Zeus
vaak wordt afgebeeld als een slang.
81
00:07:36,360 --> 00:07:41,366
Philippus vraagt zich af of het kind
dat Olympias draagt...
82
00:07:41,520 --> 00:07:47,926
...verwekt is door hemzelf of,
hoe onvoorstelbaar ook, door Zeus.
83
00:07:50,400 --> 00:07:54,610
Er is maar één plek
waar hij een antwoord kan krijgen:
84
00:07:55,760 --> 00:07:59,162
Bij het Orakel van Apollo te Delphi.
85
00:08:04,000 --> 00:08:08,050
Zo zag Delphi eruit
in de vierde eeuw voor Christus.
86
00:08:08,200 --> 00:08:13,161
Een bruisend centrum van godsdienst,
handel en sportwedstrijden.
87
00:08:16,560 --> 00:08:19,086
Dit is het huidige Delphi.
88
00:08:19,240 --> 00:08:22,767
De zuilen van de tempel van Apollo
staan er nog...
89
00:08:22,920 --> 00:08:27,289
...op de prachtige heuvel
aan de Golf van Korinthe.
90
00:08:31,640 --> 00:08:39,525
Als wij het nu hebben over het Orakel
van Delphi, dan bedoelen we de plek.
91
00:08:39,680 --> 00:08:43,810
Maar toen was er een priesteres
die voorspellingen deed.
92
00:08:43,960 --> 00:08:47,601
Het was heilige grond,
gewijd aan Apollo.
93
00:08:47,760 --> 00:08:51,401
Apollo was de god van de muziek
en de poëzie.
94
00:08:51,560 --> 00:08:56,327
Maar hij kon mensen in Delphi
ook de toekomst voorspellen.
95
00:08:56,480 --> 00:08:59,006
Daarom heet het een orakel.
96
00:09:00,240 --> 00:09:05,849
Binnen in het orakel vond je schatten,
standbeelden, geschenken.
97
00:09:06,000 --> 00:09:09,049
De tempel was het belangrijkste
gebouw.
98
00:09:11,440 --> 00:09:19,166
Onderin was de kelder, de heilige ruimte
waar de priesteres voorspellingen deed.
99
00:09:23,760 --> 00:09:28,084
In de maanden voor Alexanders
geboorte in 356 v. Chr...
100
00:09:28,240 --> 00:09:33,246
...heeft Philippus maar één vraag
voor het Orakel van Delphi:
101
00:09:33,400 --> 00:09:37,564
Is het kind de zoon van een sterveling
of van een god?
102
00:09:40,680 --> 00:09:47,325
Philippus stuurt een afgezant om te
vragen naar de betekenis van de slang.
103
00:09:47,480 --> 00:09:52,088
Hoewel het orakel niet zegt
dat Alexander een godszoon is...
104
00:09:52,240 --> 00:09:57,690
...draagt het Philippus op
om Zeus tot oppergod te maken.
105
00:09:59,080 --> 00:10:02,243
Het zegt ook dat Philippus
blind wordt...
106
00:10:02,400 --> 00:10:08,521
...aan het oog waarmee hij
Olympias en de slang bespiedde.
107
00:10:08,680 --> 00:10:13,811
Twee jaar later komt de voorspelling
uit als hij gewond raakt in de strijd.
108
00:10:15,960 --> 00:10:22,047
Zulke verhalen, opgetekend in
de oudheid, stuiten nu op ongeloof.
109
00:10:24,200 --> 00:10:31,368
Als je nu door het sleutelgat kijkt
en je vrouw met een slang ziet...
110
00:10:31,520 --> 00:10:36,924
...ben je misschien hooguit
een beetje van je stuk gebracht.
111
00:10:39,040 --> 00:10:46,242
Ongeacht z'n godenstatus zal het kind
dat in 356 v. Chr. wordt geboren...
112
00:10:46,400 --> 00:10:53,522
...triomfen en rampen brengen voor
z'n land, z'n familie en zichzelf...
113
00:10:53,680 --> 00:10:56,411
...als Alexander de Grote.
114
00:11:03,840 --> 00:11:08,084
In Alexanders geboortejaar 356 v. Chr...
115
00:11:08,240 --> 00:11:13,371
...is het leger van Philippus II bezig
het koninkrijk uit te breiden.
116
00:11:14,680 --> 00:11:18,969
Er zijn twee belangrijke steden
in het noord-Griekse Macedonië:
117
00:11:19,120 --> 00:11:23,921
Aigai, dat nu Vergina heet, is de
eerste Macedonische hoofdstad...
118
00:11:24,080 --> 00:11:29,405
...en een centrum van voorouder-
verering, politiek en kunst.
119
00:11:31,280 --> 00:11:34,523
De resten van een paleis
zijn nog zichtbaar...
120
00:11:34,680 --> 00:11:41,290
...evenals een theater voor vieringen,
voorstellingen en sportwedstrijden.
121
00:11:43,720 --> 00:11:49,284
In de 4e eeuw v. Chr. wordt Pella
de hoofdstad van Macedonië...
122
00:11:49,440 --> 00:11:52,728
...en de woonplaats van Philippus II.
123
00:11:52,880 --> 00:11:56,601
Hier groeit Alexander de Grote op.
124
00:11:56,760 --> 00:12:02,244
Hij leidt een vorstelijk leven,
maar is geen verwend rijkeluiskind.
125
00:12:02,400 --> 00:12:06,644
Hij heeft een onbegrensde ambitie
en nieuwsgierigheid.
126
00:12:07,600 --> 00:12:10,080
Alexander is zeer intelligent.
127
00:12:10,240 --> 00:12:15,531
Naast z'n bed ligt een bundel
van z'n lievelingsschrijver Homerus.
128
00:12:15,680 --> 00:12:20,607
In Pella bezoekt hij een school
voor adellijke kinderen.
129
00:12:20,760 --> 00:12:26,324
Hier wordt hij onderwezen in
wetenschap, sport en krijgskunde.
130
00:12:26,480 --> 00:12:28,687
Op z'n 13e gebeurt er iets...
131
00:12:28,840 --> 00:12:34,324
...waardoor Philippus merkt dat z'n zoon
niet alleen slim, maar ook dapper is.
132
00:12:35,920 --> 00:12:43,520
Op een dag werd Philippus een paard
te koop aangeboden voor 13 talenten.
133
00:12:43,680 --> 00:12:47,844
De koning en z'n vrienden
besloten het paard te bekijken.
134
00:12:48,000 --> 00:12:51,686
Ze oordeelden dat het
wild en onhandelbaar was.
135
00:12:51,840 --> 00:12:54,161
Philippus had geen interesse.
136
00:12:54,320 --> 00:12:58,006
Maar Alexander stond erbij en zei:
137
00:12:58,160 --> 00:13:03,690
'Het is een geweldig paard. Maar men
weet niet met hem om te gaan. '
138
00:13:05,000 --> 00:13:10,689
Alexander liep naar Bucephalos toe
en draaide het dier naar de zon.
139
00:13:10,840 --> 00:13:15,368
Hij had gezien dat het dier schrok
van z'n eigen schaduw.
140
00:13:17,760 --> 00:13:20,889
Alexander klom op z'n rug...
141
00:13:21,040 --> 00:13:25,364
...en spoorde het dier aan
met zijn stem en zijn voet.
142
00:13:26,880 --> 00:13:33,365
Philippus en z'n vrienden keken
eerst ademloos en angstig toe...
143
00:13:33,520 --> 00:13:37,809
...tot ze zagen hoe Alexander
triomfantelijk terugreed.
144
00:13:40,360 --> 00:13:44,843
Men zegt dat z'n vader huilde
van blijdschap.
145
00:13:45,000 --> 00:13:48,800
Toen Alexander was afgestegen,
kuste hij hem en zei:
146
00:13:48,960 --> 00:13:53,170
'Zoek een koninkrijk dat groot
genoeg is voor je ambitie.
147
00:13:53,320 --> 00:13:56,164
Macedonië is te klein voor je. '
148
00:13:57,920 --> 00:14:04,644
Legende of niet, het verhaal gaat
dat dit Alexanders lievelingspaard werd.
149
00:14:04,800 --> 00:14:09,408
Op dit paard trekt hij later
jarenlang ten strijde.
150
00:14:14,560 --> 00:14:19,248
Philippus besluit dat de leraren
aan het Macedonische hof...
151
00:14:19,400 --> 00:14:22,927
...zijn zoon niet genoeg uitdagingen
meer bieden.
152
00:14:23,080 --> 00:14:25,242
Hij neemt een nieuwe leraar aan.
153
00:14:25,400 --> 00:14:31,567
Het is één van de meest invloedrijke
denkers aller tijden: Aristoteles.
154
00:14:31,720 --> 00:14:37,011
Philippus biedt z'n zoon tevens
een betoverende leer-omgeving.
155
00:14:39,800 --> 00:14:47,082
Dit is het gebied van de nimfen,
in de legendarische tuinen van Midas.
156
00:14:47,240 --> 00:14:52,565
Dit schaduwrijke gebied, zo dacht men,
was het heiligdom van de nimfen...
157
00:14:52,720 --> 00:14:56,611
...mythologische godinnen,
geesten der natuur.
158
00:14:56,760 --> 00:15:03,484
Alexander zei altijd dat hij
van zijn vader het leven had gekregen...
159
00:15:03,640 --> 00:15:07,531
...en van Aristoteles
de kunst van het leven.
160
00:15:07,680 --> 00:15:11,571
Als tiener wandelt Alexander
dagelijks over dit pad...
161
00:15:11,720 --> 00:15:15,805
...naar deze grot, waar Aristoteles
hem lesgeeft.
162
00:15:20,960 --> 00:15:24,931
Aristoteles was één van
de grootste geesten aller tijden.
163
00:15:25,080 --> 00:15:29,722
Een filosoof die lesgaf in ethiek,
politiek, muziek...
164
00:15:29,880 --> 00:15:35,091
...embryologie, astronomie, plantkunde,
optica, geschiedenis...
165
00:15:35,240 --> 00:15:41,202
...dierkunde, retoriek, dichtkunst,
en bovenal in nieuwsgierigheid.
166
00:15:41,360 --> 00:15:46,161
Hij leert Alexander om nooit
zomaar ergens vanuit te gaan...
167
00:15:46,320 --> 00:15:51,770
...maar om alle feiten te analyseren
alvorens conclusies te trekken.
168
00:15:51,920 --> 00:15:57,643
Al deze lessen maken de spontane
Alexander tot een genie.
169
00:16:00,360 --> 00:16:04,843
In deze periode, waarin Alexander
opgroeit tot een jonge man...
170
00:16:05,000 --> 00:16:09,449
...ontmoet hij Hephaistion, de zoon
van een Macedonische edelman.
171
00:16:09,600 --> 00:16:17,166
Hephaistion wordt z'n beste vriend, en
volgens sommigen nog meer dan dat.
172
00:16:17,320 --> 00:16:24,886
Tijdens Alexanders puberteit waren
Philippus en Olympias bang...
173
00:16:25,040 --> 00:16:30,365
...dat hij wat de Grieken noemden
een 'gennis' zou worden:
174
00:16:30,520 --> 00:16:34,002
Een verwijfde homoseksueel.
175
00:16:34,160 --> 00:16:41,487
Om hem daarvan af te houden, besloten
ze courtisanes te laten komen...
176
00:16:41,640 --> 00:16:44,803
...om hem te leren hoe het hoorde.
177
00:16:44,960 --> 00:16:50,603
De vraag is natuurlijk wat je doet...
178
00:16:50,760 --> 00:16:55,288
...als je zelf een nogal
vrouwelijke jongen bent...
179
00:16:55,440 --> 00:16:59,764
...en je vader zeer mannelijk is,
een woeste baard draagt...
180
00:16:59,920 --> 00:17:06,883
...militaire successen behaalt,
stevig drinkt en zeer dominant is.
181
00:17:07,040 --> 00:17:09,930
Je vraagt je af...
182
00:17:10,080 --> 00:17:17,885
...of de levenslange, hechte vriendschap
met Hephaistion...
183
00:17:18,040 --> 00:17:24,685
...voortkwam uit het feit dat hij alleen
bij hem ontspannen zichzelf kon zijn.
184
00:17:27,040 --> 00:17:32,922
Bestudering van Alexanders karakter
leidt tot de conclusie...
185
00:17:33,080 --> 00:17:38,849
...dat hij genoot van het lastige proces
een groot leger samen te stellen...
186
00:17:39,000 --> 00:17:43,881
...en daarmee strategische doelen
te bereiken.
187
00:17:44,040 --> 00:17:46,407
Dat vond hij opwindend.
188
00:17:46,560 --> 00:17:50,121
Het wond hem op om andere legers
te vernietigen.
189
00:17:50,280 --> 00:17:54,490
Voor hem was dat bevredigender
dan seks.
190
00:17:56,680 --> 00:17:59,968
Aristoteles met z'n filosofie...
191
00:18:00,120 --> 00:18:05,081
...Philippus met z'n krijgskunst
en Olympias met haar mythologie...
192
00:18:05,240 --> 00:18:10,087
...waren vormend voor de buitengewone
mens die Alexander zou worden.
193
00:18:10,240 --> 00:18:14,643
Al snel zou hij zich kunnen bewijzen
op het slagveld.
194
00:18:14,800 --> 00:18:19,169
Maar hij zou ook zijn eigen vader
tot een vijand maken.
195
00:18:27,600 --> 00:18:34,927
340 v. Chr. Koning Philippus, vader van
de 16-jarige Alexander, voert oorlog.
196
00:18:36,600 --> 00:18:40,082
Zijn doel: De heerschappij
over Griekenland.
197
00:18:41,680 --> 00:18:46,891
De Macedonische falanx is Philippus'
krachtigste strijdmiddel.
198
00:18:47,040 --> 00:18:52,410
Getrainde soldaten, gewapend met
speren, rukken in strakke formaties op.
199
00:18:52,560 --> 00:18:57,248
Een enorme oorlogsmachine
die bijna niet te stoppen is.
200
00:18:57,400 --> 00:19:02,201
Philippus had deze slagorde
overgenomen van de Griekse falanx.
201
00:19:03,720 --> 00:19:11,207
Het verschil is dat Philippus' soldaten
minder wapenrusting dragen.
202
00:19:11,360 --> 00:19:15,843
Dat wordt gecompenseerd
met de speren die ze dragen.
203
00:19:16,880 --> 00:19:24,526
De speren zijn zo'n 5 meter lang,
en hebben onderaan een tegengewicht.
204
00:19:24,680 --> 00:19:29,561
Door dat gewicht kun je de speer
makkelijker rechtop dragen.
205
00:19:29,720 --> 00:19:33,406
Omdat de speren vijf meter lang zijn...
206
00:19:33,560 --> 00:19:39,169
...moet je je mannen natuurlijk
goed trainen om ermee te marcheren.
207
00:19:40,640 --> 00:19:44,201
Als er zo'n Macedonische falanx
op je afkwam...
208
00:19:44,360 --> 00:19:50,242
...zag je je gesteld voor een front
van duizenden mannen met speren.
209
00:19:50,400 --> 00:19:55,884
Er kwam een enorme barrière
van dodelijk staal op je af...
210
00:19:56,040 --> 00:20:02,605
...waar je als vijand met je kortere
wapens niets tegen kon beginnen.
211
00:20:02,760 --> 00:20:09,564
Als de falanx in formatie bleef, konden
ze de vijand zo onder de voet lopen.
212
00:20:09,720 --> 00:20:11,848
En dat gebeurde dan ook.
213
00:20:13,760 --> 00:20:19,449
Als Alexander 16 is, heeft Philippus
bijna heel Griekenland in zijn macht.
214
00:20:19,600 --> 00:20:25,004
Maar als Alexander over de triomfen
hoort, toont hij geen trots.
215
00:20:26,920 --> 00:20:33,087
Steeds als Alexander hoorde over een
ingenomen stad of een overwinning...
216
00:20:33,240 --> 00:20:37,848
...was hij niet blij, maar zei hij
tegen z'n vrienden:
217
00:20:38,000 --> 00:20:41,447
'Jongens, m'n vader is ons
in alles voor.
218
00:20:41,600 --> 00:20:46,401
Voor ons blijft er niets spectaculairs
over om te doen. '
219
00:20:46,560 --> 00:20:53,250
Alexander wilde geen kant-en-klaar
koninkrijk vol rijkdom en luxe erven.
220
00:20:53,400 --> 00:20:59,328
Hij verkoos een leven vol strijd,
oorlogen en niet-aflatende ambitie.
221
00:21:00,440 --> 00:21:05,480
In de oude Macedonische hoofdstad
Aigai, in het jaar 339 v. Chr...
222
00:21:05,640 --> 00:21:11,807
...bestudeert Alexander de verslagen
van de heldendaden van zijn vader.
223
00:21:11,960 --> 00:21:17,524
Het is velen duidelijk dat hij staat
te trappelen om mee te strijden...
224
00:21:17,680 --> 00:21:21,810
...en dat hij ooit z'n eigen
veldtochten zal leiden.
225
00:21:22,840 --> 00:21:27,926
Dan, als Philippus afwezig is, komen
er Perzische gezanten in Aigai aan.
226
00:21:28,080 --> 00:21:30,321
Alexander ontvangt ze...
227
00:21:30,480 --> 00:21:35,646
...en imponeert ze met z'n intellect,
wijsheid en politieke kennis.
228
00:21:35,800 --> 00:21:39,964
Ze beseffen dat Philippus'
sluwheid in het niet valt...
229
00:21:40,120 --> 00:21:45,365
...bij de avontuurlijke aard en
gevaarlijke ambities van zijn zoon.
230
00:21:48,000 --> 00:21:52,847
Philippus heeft nog steeds de ambitie
Griekenland te onderwerpen.
231
00:21:53,000 --> 00:21:59,167
Zijn twee grootste obstakels daarbij
zijn de legers van Thebe en Athene.
232
00:22:01,520 --> 00:22:06,526
Vooral één groep soldaten heeft
de reputatie meedogenloos te zijn:
233
00:22:06,680 --> 00:22:12,608
De Heilige Bende van Thebe bestaat
uit 150 paren mannelijke geliefden...
234
00:22:12,760 --> 00:22:16,526
...die samen eten, slapen en vechten...
235
00:22:16,680 --> 00:22:20,241
...en altijd strijden
tot de dood erop volgt.
236
00:22:22,360 --> 00:22:24,249
In hun strijd tegen Philippus...
237
00:22:24,400 --> 00:22:30,726
...krijgen de Thebanen en Atheners
wapens, soldaten en geld van Perzië.
238
00:22:32,440 --> 00:22:39,369
De Perzische koning weet dat als
Philippus Griekenland onderwerpt...
239
00:22:39,520 --> 00:22:42,569
...hij z'n oog zal richten op Perzië.
240
00:22:45,680 --> 00:22:47,887
Philippus' motief is wraak...
241
00:22:48,040 --> 00:22:54,207
...voor de Perzische inmenging in
de Griekse en Macedonische politiek.
242
00:22:54,360 --> 00:23:01,289
De Perzen hopen dat Philippus wordt
tegengehouden door Thebe en Athene.
243
00:23:03,320 --> 00:23:08,963
De confrontatie vindt plaats in
Chaeronea in midden-Griekenland...
244
00:23:09,920 --> 00:23:13,720
...tegenwoordig een gebied
vol katoenvelden.
245
00:23:13,880 --> 00:23:17,601
Een nederlaag zou een eind maken
aan Philippus' tochten.
246
00:23:17,760 --> 00:23:22,527
Een overwinning zou hem motiveren
naar Azië op te rukken.
247
00:23:25,160 --> 00:23:31,770
In augustus 338 v. Chr. breekt de dag
van de veldslag in Chaeronea aan.
248
00:23:32,640 --> 00:23:35,007
Alexander is achttien.
249
00:23:35,160 --> 00:23:40,724
Philippus acht het tijd om zijn zoon
tot bevelhebber te maken.
250
00:23:42,600 --> 00:23:45,570
Hij krijgt de leiding
over de cavalerie...
251
00:23:45,720 --> 00:23:52,251
...2000 ruiters die een centrale rol
vervullen in Philippus' veldslagen...
252
00:23:52,400 --> 00:23:56,007
...door de vijand in de flank
aan te vallen.
253
00:23:56,160 --> 00:24:03,806
Met deze veldslag begint Diodorus
zijn verslag over Alexanders leven.
254
00:24:05,640 --> 00:24:07,608
De legers stelden zich op.
255
00:24:07,760 --> 00:24:13,563
De koning plaatste zijn jonge,
maar behendige zoon...
256
00:24:13,720 --> 00:24:17,725
...aan het hoofd van een vleugel,
samen met ervaren generaals.
257
00:24:17,880 --> 00:24:23,125
Hijzelf voerde het bevel
over de andere vleugel.
258
00:24:23,280 --> 00:24:26,762
Andere eenheden werden
strategisch opgesteld.
259
00:24:26,920 --> 00:24:33,565
Tegenover hen, in een onderbroken lijn,
stonden de Atheners en de Thebanen...
260
00:24:33,720 --> 00:24:36,769
...die elk hun eigen leger aanvoerden.
261
00:24:36,920 --> 00:24:40,367
Op deze plek vond de
Slag bij Chaeronea plaats.
262
00:24:42,640 --> 00:24:47,521
Philippus begint met z'n Macedonische
falanx naar voren te sturen.
263
00:24:53,120 --> 00:24:56,681
Ze beuken tegen de Atheense
linkervleugel.
264
00:25:00,120 --> 00:25:02,964
Dan klinkt het signaal
voor de aftocht.
265
00:25:03,120 --> 00:25:08,843
Het is voor een falanx haast onmogelijk
om zich in formatie terug te trekken.
266
00:25:09,000 --> 00:25:13,608
Het lukt ze toch, omdat ze
ongelooflijk goed zijn opgeleid.
267
00:25:14,640 --> 00:25:18,008
De Atheners rukken op naar links...
268
00:25:18,160 --> 00:25:22,085
...naar de zich terugtrekkende
Macedoniërs.
269
00:25:22,240 --> 00:25:27,087
De meer gedisciplineerde Thebanen
blijven staan, en dat is dom.
270
00:25:27,240 --> 00:25:31,689
Want er ontstaat nu een gat
tussen de Thebanen en de Atheners.
271
00:25:31,840 --> 00:25:34,844
Dat wordt opgemerkt door Alexander.
272
00:25:36,000 --> 00:25:41,803
Hij en z'n cavalerie stormen
naar voren, door het gat...
273
00:25:41,960 --> 00:25:47,285
...omsingelen de Thebanen
en vallen ze aan in de flank.
274
00:25:47,440 --> 00:25:52,810
Tegelijkertijd stopt de falanx
met terugtrekken en rukt weer op.
275
00:25:56,080 --> 00:26:00,642
Ze lopen de Atheners onder de voet
en slaan ze neer.
276
00:26:03,320 --> 00:26:06,608
Tweeduizend Atheners geven zich over.
277
00:26:06,760 --> 00:26:12,085
De Thebanen hebben minder geluk.
Ze zijn omsingeld door de cavalerie...
278
00:26:12,240 --> 00:26:15,005
...en worden bijna allemaal gedood.
279
00:26:19,600 --> 00:26:26,609
Zo eindigt de Slag bij Chaeronea in
augustus 338 v. Chr. in een bloedbad.
280
00:26:31,280 --> 00:26:37,606
Philippus heeft met hulp van z'n zoon de
heerschappij over Griekenland veroverd.
281
00:26:39,680 --> 00:26:44,368
De Thebanen werden hier begraven,
onder het beeld van een leeuw.
282
00:26:44,520 --> 00:26:48,889
De Atheners werden gecremeerd.
Deze veldslag was belangrijk.
283
00:26:49,040 --> 00:26:53,443
Alexander had bewezen
een uitstekend aanvoerder te zijn...
284
00:26:53,600 --> 00:26:57,525
...van de beste cavalerie aller tijden.
285
00:26:57,680 --> 00:27:02,766
Anderzijds had Philippus nu de macht
over Athene en vele stadstaten.
286
00:27:02,920 --> 00:27:08,848
In een gul gebaar bood hij vrede aan,
en de vrijlating van oorlogsgevangenen.
287
00:27:09,000 --> 00:27:16,122
Alexander bracht met een eregarde
de as van de overledenen naar Athene.
288
00:27:16,280 --> 00:27:19,568
Maar de relatie tussen de twee
zou veranderen.
289
00:27:19,720 --> 00:27:24,806
Philippus zou Alexander nooit meer
zo'n belangrijke taak toevertrouwen.
290
00:27:28,440 --> 00:27:34,129
Deze veldslag had het begin kunnen zijn
van een dynastie van vader en zoon.
291
00:27:34,280 --> 00:27:37,648
Maar de toekomst heeft iets
anders in petto.
292
00:27:37,800 --> 00:27:44,763
Er zou geen wederzijds respect groeien
tussen hen, maar haat en wantrouwen.
293
00:27:57,360 --> 00:28:04,130
Eind 338 v. Chr. heeft koning Philippus
bijna heel Griekenland in handen.
294
00:28:05,080 --> 00:28:11,850
Door de Slag bij Chaeronea, waarin
Alexander een grote rol speelde...
295
00:28:12,000 --> 00:28:17,962
...hebben de Macedonische troepen
respect gekregen voor vader en zoon.
296
00:28:18,960 --> 00:28:24,967
De 18-jarige Alexander heeft bewezen
een waardig troonopvolger te zijn.
297
00:28:25,120 --> 00:28:31,002
Hij gaat ervan uit dat dit paleis
te Aigai ooit van hem zal zijn.
298
00:28:31,160 --> 00:28:34,084
Maar dan wordt er
roet in het eten gegooid.
299
00:28:34,240 --> 00:28:37,767
Niet door oorlogen,
maar door de liefde.
300
00:28:40,840 --> 00:28:46,563
Niet lang na z'n overwinning bij
Chaeronea trouwt Philippus opnieuw.
301
00:28:46,720 --> 00:28:52,523
De 20-jarige Cleopatra, uit een
vooraanstaande Macedonische familie...
302
00:28:52,680 --> 00:28:55,331
...wordt z'n nieuwe bruid.
303
00:28:56,120 --> 00:28:59,727
Hij is zelf al van middelbare leeftijd.
304
00:28:59,880 --> 00:29:03,930
Dan vindt hij een geschikte,
jonge vrouw...
305
00:29:04,080 --> 00:29:08,210
...via wie hij gelieerd raakt
aan een invloedrijke familie.
306
00:29:08,360 --> 00:29:10,681
Natuurlijk doet hij dat.
307
00:29:10,840 --> 00:29:16,529
Een man van vijftig, die het aanlegt met
een vrouw die dertig jaar jonger is.
308
00:29:16,680 --> 00:29:19,206
Wat valt daar nog over te zeggen?
309
00:29:21,800 --> 00:29:26,806
Hoe dan ook, Philippus' trouwplannen
veroorzaken een breuk...
310
00:29:26,960 --> 00:29:30,851
...met Alexander en z'n moeder
Olympias.
311
00:29:31,000 --> 00:29:34,846
Mocht de Macedonische Cleopatra
een zoon baren...
312
00:29:35,000 --> 00:29:40,086
...dan zou hij Alexander passeren
als troonsopvolger.
313
00:29:41,000 --> 00:29:46,689
Want Alexanders moeder komt uit
Epirus, dat niet bij Macedonië hoort.
314
00:29:48,320 --> 00:29:52,609
Alexander, die was grootgebracht
met de Ilias...
315
00:29:52,760 --> 00:29:59,609
...had van z'n leraren het idee gekregen
dat hij een tweede Achilles was.
316
00:29:59,760 --> 00:30:03,890
Maar ja, z'n vader was er
natuurlijk ook nog.
317
00:30:04,040 --> 00:30:08,568
En die zat voorlopig nog op de troon.
318
00:30:08,720 --> 00:30:12,202
En nu was z'n vader opnieuw getrouwd...
319
00:30:12,360 --> 00:30:18,720
...en druk bezig kinderen
te verwekken bij Cleopatra.
320
00:30:20,960 --> 00:30:28,242
De spanningen bereiken een hoogtepunt
op de trouwdag, eind 338 v. Chr.
321
00:30:31,160 --> 00:30:37,088
De Macedoniërs stonden bekend
om hun drinkgelagen hier in het paleis.
322
00:30:41,360 --> 00:30:47,242
Na de huwelijksvoltrekking van Philippus
en Cleopatra is er een banket.
323
00:30:47,400 --> 00:30:50,882
Alle mannen worden behoorlijk dronken.
324
00:30:51,040 --> 00:30:54,408
De oom van Cleopatra brengt
een toost uit.
325
00:30:54,560 --> 00:31:00,090
'Mogen de goden dit huwelijk zegenen
met een wettige troonopvolger. '
326
00:31:01,200 --> 00:31:05,683
Woedend schreeuwt Alexander:
'Ben ik dan soms een bastaard? '
327
00:31:05,840 --> 00:31:07,922
Hij smijt hem wijn in het gezicht.
328
00:31:08,080 --> 00:31:12,847
Philippus staat op, trekt z'n zwaard
en loopt op z'n zoon toe.
329
00:31:13,000 --> 00:31:16,971
Maar hij is zo dronken,
dat hij struikelt en valt.
330
00:31:20,160 --> 00:31:23,289
Alexander bespot z'n vader:
331
00:31:23,440 --> 00:31:27,490
'Dit is de man die van Europa
naar Azië wil trekken.
332
00:31:27,640 --> 00:31:31,884
Hij kan nog niet eens van de ene tafel
naar de andere lopen. '
333
00:31:36,960 --> 00:31:43,684
Dit verwoest de relatie waaraan vader
en zoon 18 jaar hadden gewerkt.
334
00:31:45,000 --> 00:31:48,447
Het verwoest ook de militaire
samenwerking...
335
00:31:48,600 --> 00:31:52,571
...waarop familiedynastieën vaak
gebouwd zijn.
336
00:31:55,160 --> 00:32:00,200
Na het huwelijksbanket gaan Alexander
en z'n moeder in ballingschap.
337
00:32:00,360 --> 00:32:07,164
Maar Philippus heeft een erkend troon-
opvolger nodig, en een bevelhebber.
338
00:32:07,320 --> 00:32:11,120
Hij haalt Alexander over
om terug te komen.
339
00:32:11,280 --> 00:32:13,931
Maar Olympias komt niet terug.
340
00:32:14,080 --> 00:32:19,291
Ondanks de verzoening is er geen
garantie dat Alexander koning wordt.
341
00:32:19,440 --> 00:32:23,968
Binnen een jaar na de bruiloft
baart Cleopatra een zoon.
342
00:32:24,120 --> 00:32:28,728
Als Philippus lang genoeg leeft,
gaat de troon niet naar Alexander...
343
00:32:28,880 --> 00:32:32,965
...maar naar z'n halfbroer,
een rasechte Macedoniër.
344
00:32:36,320 --> 00:32:42,248
De ruzie tussen Philippus, Alexander en
Olympias is nog steeds niet bijgelegd.
345
00:32:42,400 --> 00:32:45,768
Philippus richt zich intussen
op z'n ultieme doel.
346
00:32:45,920 --> 00:32:51,723
Nu hij Griekenland beheerst, wil
hij z'n rijk uitbreiden richting Azië.
347
00:32:51,880 --> 00:32:59,207
Hij stuurt generaal Parmenion met een
eenheid naar de Aziatische westkust...
348
00:32:59,360 --> 00:33:03,729
...om het gebied te verkennen
en een bruggenhoofd te realiseren.
349
00:33:03,880 --> 00:33:09,284
Parmenion was z'n hoogste generaal,
en zeer belangrijk voor hem.
350
00:33:09,440 --> 00:33:13,604
Hij was z'n rechterhand
en hij vertrouwde hem volledig.
351
00:33:13,760 --> 00:33:19,767
Parmenion was echter ook
een sluwe, politieke smeerlap.
352
00:33:19,920 --> 00:33:26,201
Z'n sterke punten waren
z'n trouw aan Philippus...
353
00:33:26,360 --> 00:33:31,526
...en z'n onbetwiste, buitengewone
bekwaamheid als generaal.
354
00:33:34,200 --> 00:33:41,288
Voordat Philippus de oversteek waagt,
vraagt hij wederom raad aan de goden.
355
00:33:43,480 --> 00:33:49,806
Hij laat 't orakel vragen of hij Darius,
de Perzische koning, zal verslaan.
356
00:33:49,960 --> 00:33:56,286
Het antwoord is vaag: 'De stier is ge-
tooid met kransen, 't offer is klaar. '
357
00:33:56,440 --> 00:34:01,401
Philippus' interpretatie is dat Darius
afgeslacht zal worden.
358
00:34:01,560 --> 00:34:05,804
De voorspelling zal echter
een heel andere uitkomst krijgen.
359
00:34:09,360 --> 00:34:14,810
Philippus treft direct voorbereidingen
voor prachtige offerfeesten.
360
00:34:14,960 --> 00:34:18,726
De Grieken moesten
deelnemen aan de festiviteiten.
361
00:34:18,880 --> 00:34:24,091
Er waren muziekwedstrijden en
banketten voor z'n vrienden en gasten.
362
00:34:24,240 --> 00:34:28,529
Hij wilde zich aan de Grieken
van z'n beste kant laten zien.
363
00:34:30,800 --> 00:34:37,160
Het feest wordt gehouden bij het
paleis in de oude hoofdstad Aigai.
364
00:34:37,320 --> 00:34:41,086
Het is oktober in het jaar 336 v. Chr.
365
00:34:41,240 --> 00:34:44,926
Dit is het theater
bij het paleis te Aigai.
366
00:34:45,080 --> 00:34:50,007
Duizenden Macedoniërs komen hier
met Philippus en Alexander samen...
367
00:34:50,160 --> 00:34:53,050
...voor een feest ter ere van de goden.
368
00:35:02,160 --> 00:35:08,964
Iedereen heeft het naar z'n zin, behalve
Pausanias, een lijfwacht van de koning.
369
00:35:09,960 --> 00:35:17,242
Volgens de historicus Diodorus is
Pausanias een geliefde van Philippus.
370
00:35:17,400 --> 00:35:22,884
Als Philippus verliefd wordt op een
andere jongeman, is Pausanias jaloers.
371
00:35:23,040 --> 00:35:27,045
Hij noemt de jongen
een op seks beluste hermafrodiet.
372
00:35:27,200 --> 00:35:32,286
Hiervoor wordt hij gestraft.
Hij wordt volgegoten met wijn...
373
00:35:32,440 --> 00:35:39,289
...en dan voor de ezeldrijvers gegooid,
die hem zwaar mishandelen.
374
00:35:39,440 --> 00:35:45,925
Later klaagt hij hierover bij de koning,
maar die straft de daders niet.
375
00:35:46,080 --> 00:35:51,041
Boos loopt Pausanias op Philippus
af, steekt hem neer en rent weg.
376
00:35:53,560 --> 00:35:57,007
Maar hij wordt gedood
voordat hij kan ontkomen.
377
00:35:59,920 --> 00:36:03,766
Alexander rent naar z'n vader toe,
maar het is te laat.
378
00:36:03,920 --> 00:36:07,288
Philippus sterft in 336 v. Chr.
379
00:36:16,440 --> 00:36:20,001
Er steken direct samenzwerings-
theorieën de kop op.
380
00:36:20,160 --> 00:36:22,970
Heeft Olympias ermee te maken...
381
00:36:23,120 --> 00:36:27,444
...om te zorgen dat haar zoon Alexander
op de troon komt?
382
00:36:27,600 --> 00:36:32,049
Heeft Alexander zelf een rol
gespeeld in de moordplannen?
383
00:36:32,200 --> 00:36:39,243
Terwijl dit wordt onderzocht, speelt er
nog een andere, belangrijker kwestie.
384
00:36:39,400 --> 00:36:43,485
Zal Griekenland Alexander
accepteren als koning?
385
00:36:53,000 --> 00:36:57,324
Wat betreft de moord op koning
Philippus in 336 v. Chr...
386
00:36:57,480 --> 00:37:02,520
...was het duidelijk dat z'n lijfwacht
de fatale stoot toebracht.
387
00:37:02,680 --> 00:37:05,923
Maar net zoals dat tegenwoordig
gebeurt...
388
00:37:06,080 --> 00:37:11,166
...vroeg men zich wel af of ook anderen
met de moord te maken hadden.
389
00:37:14,160 --> 00:37:19,291
Er werden onmiddellijk allerlei
samenzweringstheorieën bedacht.
390
00:37:19,440 --> 00:37:27,440
Vooral omdat het te denken gaf
dat Pausanias zelf ook werd gedood...
391
00:37:28,880 --> 00:37:34,330
...tijdens de achtervolging door
Alexanders schoolvrienden...
392
00:37:34,480 --> 00:37:38,371
...zodat deze nooit meer iets
zou kunnen zeggen.
393
00:37:40,320 --> 00:37:45,281
De verdenking viel direct op Olympias...
394
00:37:45,440 --> 00:37:48,728
...en via haar ook op Alexander.
395
00:37:48,880 --> 00:37:51,486
De waarheid zullen we nooit weten.
396
00:37:57,400 --> 00:38:03,442
Na de crematie worden Philippus' botten
en waardevolle bezittingen geplaatst...
397
00:38:03,600 --> 00:38:09,562
...in een met zorg gemaakte grafkamer,
die daarna wordt bedekt met aarde.
398
00:38:09,720 --> 00:38:14,760
Het gebruik was: Hoe hoger de heuvel,
hoe belangrijker de persoon.
399
00:38:21,200 --> 00:38:27,810
Eeuwen later houden archeologen hier
rekening mee als ze gaan graven...
400
00:38:27,960 --> 00:38:34,002
...bij de Griekse stad Vergina, niet
ver van het oude paleis te Aigai.
401
00:38:37,440 --> 00:38:45,404
Hier werd Philippus II begraven. Vlak
bij z'n paleis, onder een hoge heuvel.
402
00:38:45,560 --> 00:38:48,803
Het graf bleef tweeduizend jaar
verborgen...
403
00:38:48,960 --> 00:38:54,285
...tot het in 1977 werd ontdekt door
de Griekse archeoloog Andronicos.
404
00:38:54,440 --> 00:39:00,482
Vijftien jaar later werd er een prachtig
museum gebouwd, binnen in de heuvel.
405
00:39:03,320 --> 00:39:09,089
Het museum van Vergina is een knap
staaltje van moderne architectuur.
406
00:39:09,240 --> 00:39:14,406
Er worden voorwerpen getoond die
gevonden zijn in diverse grafkelders.
407
00:39:20,240 --> 00:39:23,369
Dit is de grafkamer van Philippus II.
408
00:39:23,520 --> 00:39:28,242
Toen de ontdekking bekend werd,
kon ik het bijna niet geloven.
409
00:39:28,400 --> 00:39:33,440
Nooit eerder was er zo'n belangrijke
Macedonische grafkelder ontdekt.
410
00:39:33,600 --> 00:39:39,607
De voorzijde is ontworpen als een
tempel, met pilaren aan weerszijden.
411
00:39:39,760 --> 00:39:44,049
Boven de ingang:
Een fries met een jachttafereel.
412
00:39:45,160 --> 00:39:50,803
Je ziet er Philippus jagen op leeuwen,
zwijnen en andere wilde dieren.
413
00:39:51,600 --> 00:39:55,764
Dit is een jongeman te paard,
klaar om z'n speer te werpen.
414
00:39:55,920 --> 00:39:58,605
Het is Alexander.
415
00:39:59,680 --> 00:40:04,129
De vondst van het graf van Alexanders
vader was al opmerkelijk.
416
00:40:04,280 --> 00:40:08,285
Maar wat de archeologen absoluut
niet hadden verwacht...
417
00:40:08,440 --> 00:40:12,570
...was dat ze in het graf ook nog
een grote schat vonden.
418
00:40:15,320 --> 00:40:22,283
Tot hun verbazing vonden ze de botten
van Philippus, in deze gouden kist.
419
00:40:25,040 --> 00:40:30,046
In de grafkamer lag ook
zijn gouden lauwerkrans.
420
00:40:32,160 --> 00:40:36,290
En verder wapenrustingen,
zoals borstplaten...
421
00:40:36,440 --> 00:40:39,967
...helmen en schilden.
422
00:40:42,960 --> 00:40:49,445
Na de begrafenis staat Alexander voor
de grootste uitdaging in z'n leven:
423
00:40:49,600 --> 00:40:55,050
Hij moet de Macedoniërs bewijzen
dat hij het koningschap verdient.
424
00:40:59,600 --> 00:41:04,527
Alexander was pas twintig
toen hij het koninkrijk erfde...
425
00:41:04,680 --> 00:41:09,242
...dat op dat moment werd vergiftigd
door jaloezie en twisten.
426
00:41:09,400 --> 00:41:13,610
Alexanders Macedonische adviseurs
vreesden een crisis...
427
00:41:13,760 --> 00:41:17,731
...en raadden hem aan
de Griekse staten te verlaten...
428
00:41:17,880 --> 00:41:21,089
...en geen geweld te gebruiken.
429
00:41:21,240 --> 00:41:25,325
Maar Alexander besloot
tot het tegenovergestelde:
430
00:41:25,480 --> 00:41:29,041
Hij kon z'n koninkrijk
alleen veilig maken...
431
00:41:29,200 --> 00:41:33,330
...als hij onverschrokken
en imponerend optrad.
432
00:41:33,480 --> 00:41:37,849
Hij wist zeker dat als hij
ook maar een duimbreed toegaf...
433
00:41:38,000 --> 00:41:41,482
...zijn vijanden hem direct
zouden aanvallen.
434
00:41:44,920 --> 00:41:51,724
Binnen zes maanden herstelt hij met
z'n leger zijn macht in Griekenland.
435
00:41:51,880 --> 00:41:57,205
Hij verdient het respect van z'n mannen
met z'n kordate, dappere optreden.
436
00:42:01,040 --> 00:42:04,408
Tot afschuw van Cleopatra,
die later zelfmoord pleegt...
437
00:42:04,560 --> 00:42:09,248
...geeft Olympias opdracht tot de moord
op Philippus' zoontje...
438
00:42:09,400 --> 00:42:14,850
...zodat Alexander de enige erfgenaam
blijft van de Macedonische troon.
439
00:42:16,600 --> 00:42:22,642
Koning Alexander richt zich dan
op wat zijn levensdoel zal worden:
440
00:42:22,800 --> 00:42:25,371
De verovering van Perzië.
441
00:42:27,200 --> 00:42:34,084
Maar in navolging van zijn vader vraagt
hij eerst raad aan 't Orakel van Delphi.
442
00:42:34,240 --> 00:42:39,531
Hij wil weten of hij voorbestemd is
om Darius te verslaan...
443
00:42:39,680 --> 00:42:42,251
...en over heel Azië te heersen.
444
00:42:43,800 --> 00:42:47,361
Anders dan Philippus,
die afgezanten stuurde...
445
00:42:47,520 --> 00:42:52,367
...gaat Alexander er in november
335 v. Chr. zelf heen.
446
00:42:55,720 --> 00:43:00,203
Maar hij krijgt te horen
dat dit het verkeerde jaargetijde is.
447
00:43:00,360 --> 00:43:05,082
Het is winter, en het orakel kan pas
in de lente weer bezocht worden.
448
00:43:05,240 --> 00:43:08,130
Maar Alexander accepteert dit niet.
449
00:43:08,280 --> 00:43:13,081
Hij gaat naar de priesteres en probeert
haar naar de tempel te sleuren.
450
00:43:13,240 --> 00:43:16,528
Onder de indruk van z'n wilskracht,
roept ze:
451
00:43:16,680 --> 00:43:18,921
'U bent onoverwinnelijk. '
452
00:43:19,080 --> 00:43:23,085
Alexander zegt dan
dat deze voorspelling volstaat.
453
00:43:23,240 --> 00:43:26,289
Hij heeft gehoord wat hij wilde horen.
454
00:43:27,680 --> 00:43:34,131
In veel verhalen over Alexander lopen
mythe en realiteit door elkaar heen.
455
00:43:34,280 --> 00:43:37,250
Dat geldt ook voor zijn bezoek
aan Delphi.
456
00:43:38,240 --> 00:43:43,007
Maar zijn wens om de goden
te behagen en hun leiding te vragen...
457
00:43:43,160 --> 00:43:46,164
...blijft een rode draad in zijn leven.
458
00:43:47,160 --> 00:43:50,926
Het is onbekend of hij
vlak voor z'n lange reis...
459
00:43:51,080 --> 00:43:57,964
...meent dat hij op de een of andere
manier van goddelijke afkomst is.
460
00:44:03,680 --> 00:44:08,891
Als hij naar Azië vertrekt, belooft
zijn moeder Olympias hem...
461
00:44:09,040 --> 00:44:13,762
...om bij zijn terugkeer
een groot geheim te onthullen.
462
00:44:13,920 --> 00:44:19,404
Velen geloven dat zij de prangende
vraag zal beantwoorden:
463
00:44:19,560 --> 00:44:25,488
Is Alexander de zoon van een god,
of is hij een gewone sterveling?
464
00:44:38,200 --> 00:44:40,885
Het is het jaar 334 v. Chr.
465
00:44:41,040 --> 00:44:46,444
Koning Philippus II is dood,
vermoord door z'n eigen lijfwacht.
466
00:44:48,560 --> 00:44:55,489
Het gerucht gaat dat z'n vrouw Olympias
en z'n zoon Alexander erachter zitten.
467
00:44:55,640 --> 00:44:58,610
Maar niemand kan dat bewijzen.
468
00:45:01,480 --> 00:45:07,806
De 20-jarige Alexander wordt koning
en laat z'n gezag direct gelden.
469
00:45:11,960 --> 00:45:18,809
Hij besluit 't werk van z'n vader voort
te zetten: De verovering van Azië...
470
00:45:18,960 --> 00:45:25,047
...en het verslaan van de machtigste
heerser, de Perzische koning Darius.
471
00:45:28,320 --> 00:45:32,723
Hij had twee keuzes: Ofwel de troepen
terug te trekken...
472
00:45:32,880 --> 00:45:37,966
...of ze te versterken, oorlog te voeren
en Perzië te annexeren.
473
00:45:38,120 --> 00:45:41,203
Hij koos natuurlijk het laatste.
474
00:45:41,360 --> 00:45:44,921
Ik denk niet dat hij iets anders
heeft overwogen.
475
00:45:45,080 --> 00:45:52,282
Hij had echt een grenzeloze ambitie,
wat de veroveringen betreft.
476
00:45:55,840 --> 00:46:00,289
Zijn invasie begint met
een enorme, tactische manoeuvre.
477
00:46:00,440 --> 00:46:07,961
Hij laat z'n 40.000 man grote leger
via de Hellespont naar Azië trekken.
478
00:46:09,520 --> 00:46:13,491
De Hellespont heet tegenwoordig
de Dardanellen.
479
00:46:13,640 --> 00:46:16,530
Veerboten varen heen en weer.
480
00:46:16,680 --> 00:46:24,280
Hier steken Alexanders mannen
in grote roeiboten over naar Azië.
481
00:46:27,360 --> 00:46:32,446
De oversteek is gevaarlijk, vanwege
het mogelijk slechte weer...
482
00:46:32,600 --> 00:46:38,448
...en vanwege het feit dat Darius' leger
driemaal zo groot is.
483
00:46:41,160 --> 00:46:46,485
Je hebt bij de Hellespont te maken
met sterke stromingen en stevige wind.
484
00:46:46,640 --> 00:46:51,726
Alexanders schepen konden tijdens
de oversteek aangevallen worden.
485
00:46:51,880 --> 00:46:54,929
Maar hij heeft geluk.
Het weer is goed...
486
00:46:55,080 --> 00:46:59,449
...en de enorme Perzische vloot
is ver weg, bij Egypte.
487
00:46:59,600 --> 00:47:02,843
Alexander aarzelt geen moment.
488
00:47:03,000 --> 00:47:07,961
Hij wil z'n troepen Azië binnenleiden
om Perzië in te nemen.
489
00:47:08,120 --> 00:47:12,967
Hij steekt van wal, en offert
een stier aan de zeegod Poseidon.
490
00:47:13,120 --> 00:47:19,924
En als hij arriveert, roept hij dat Azië
hem geschonken wordt door de goden.
491
00:47:20,840 --> 00:47:25,607
Hij weet niet dat Darius' troepen
zich vlakbij verzamelen...
492
00:47:25,760 --> 00:47:30,721
...vastbesloten om Alexander
voorgoed te verslaan.
493
00:47:34,800 --> 00:47:41,001
Koning Darius ziet Alexander als een
parvenu die hij makkelijk kan verslaan.
494
00:47:41,160 --> 00:47:45,210
Darius besluit om niet zelf
z'n troepen aan te voeren...
495
00:47:45,360 --> 00:47:48,921
...maar om z'n generaal Memnon
te sturen...
496
00:47:49,080 --> 00:47:54,530
...een Griekse huurling die een slagveld
uitzoekt dat in zijn voordeel werkt:
497
00:47:54,680 --> 00:47:56,808
De rivier de Granicus.
498
00:47:59,880 --> 00:48:02,406
Zo ziet de Granicus er nu uit.
499
00:48:02,560 --> 00:48:07,202
In Alexanders tijd was hij
driemaal zo breed en diep.
500
00:48:15,400 --> 00:48:19,200
Alexander heeft z'n trouwste
raadsheren bij zich:
501
00:48:19,360 --> 00:48:24,446
Bevelhebber Parmenion,
z'n goede vriend Hephaistion...
502
00:48:24,600 --> 00:48:27,570
...en Aristoteles' neef Callisthenes...
503
00:48:27,720 --> 00:48:31,566
...die dienst doet als Alexanders
geschiedschrijver.
504
00:48:32,600 --> 00:48:37,640
Aan de overkant van de Granicus
staat het Perzische leger te wachten:
505
00:48:37,800 --> 00:48:41,805
20.000 cavaleristen
en 20.000 infanteristen...
506
00:48:41,960 --> 00:48:44,770
...waaronder veel Griekse huurlingen.
507
00:48:44,920 --> 00:48:50,563
De Griekse schrijver en generaal
Arrianus schreef hierover.
508
00:48:53,400 --> 00:48:59,407
Parmenion zei tegen Alexander: 'We
kunnen niet zomaar naar de overkant.
509
00:48:59,560 --> 00:49:04,441
Als we meteen al een fout maken,
heeft dat grote gevolgen.
510
00:49:04,600 --> 00:49:08,571
Het brengt onze overwinning
in gevaar. '
511
00:49:08,720 --> 00:49:12,486
Alexander antwoordde:
'Dat weet ik, Parmenion.
512
00:49:12,640 --> 00:49:16,247
Maar we zijn de Hellespont
met gemak overgestoken.
513
00:49:16,400 --> 00:49:20,883
Zou ik me dan laten tegenhouden
door zo'n klein stroompje?
514
00:49:21,040 --> 00:49:25,602
Dat past niet bij mijn houding
ten opzichte van gevaar. '
515
00:49:29,360 --> 00:49:33,445
Alexander bereidt z'n leger voor
op een aanval...
516
00:49:33,600 --> 00:49:37,685
...die vele legerleiders
onbezonnen zouden noemen.
517
00:49:37,840 --> 00:49:40,605
Alexander is de spil van de aanval.
518
00:49:40,760 --> 00:49:47,962
Zijn helm met witte pluim maakt hem
tot het doelwit van elke tegenstander.
519
00:49:51,720 --> 00:49:55,361
Alexanders strategie
bij de rivier de Granicus...
520
00:49:55,520 --> 00:49:59,684
...bevat technieken die hij
van z'n vader heeft geleerd.
521
00:50:02,240 --> 00:50:06,689
Duizenden goed getrainde soldaten,
te voet en te paard...
522
00:50:06,840 --> 00:50:12,244
...steken de rivier over en stellen zich
lijnrecht tegenover de Perzen op.
523
00:50:15,480 --> 00:50:18,245
Hij steekt stroomopwaarts over...
524
00:50:18,400 --> 00:50:23,406
...zodat z'n cavalerie de vijand
in de rechterflank kan aanvallen.
525
00:50:27,120 --> 00:50:34,163
In stilte stonden de beide legers
een tijdje roerloos langs de rivier...
526
00:50:34,320 --> 00:50:37,290
...vol ontzag voor wat er ging gebeuren.
527
00:50:37,440 --> 00:50:41,570
Toen gaf Alexander zelf
vanuit de rechtervleugel een bevel.
528
00:50:41,720 --> 00:50:48,729
Onder trompetgeschal stormde men
naar voren om de rivier over te steken.
529
00:50:58,200 --> 00:51:02,410
Het leek eerder de daad
van een wanhopig man...
530
00:51:02,560 --> 00:51:08,044
...om zich zo in de snelstromende,
woeste rivier te storten...
531
00:51:08,200 --> 00:51:15,049
...en in een regen van speren de steile,
zwaarbewaakte oever te beklimmen.
532
00:51:15,200 --> 00:51:19,091
Desondanks baande Alexander
zich een weg naar voren.
533
00:51:23,200 --> 00:51:28,923
Hij was roekeloos, maar ging daarbij
wel methodisch te werk.
534
00:51:29,480 --> 00:51:33,963
Als je als leider voorop rijdt in plaats
van in de achterhoede...
535
00:51:34,120 --> 00:51:39,001
...heeft dat als voordeel
dat iedereen achter je aankomt.
536
00:51:39,160 --> 00:51:44,246
Je vraagt ze niets te doen
wat je zelf niet doet.
537
00:51:46,720 --> 00:51:50,691
Er zijn veel verslagen
van de strijd bij de Granicus.
538
00:51:50,840 --> 00:51:56,643
Hoewel de verhalen verschillen, melden
ze allemaal dat het 'n zware strijd was.
539
00:51:56,800 --> 00:52:03,968
Wellicht werd zijn aanval afgeslagen
en moest hij van tactiek veranderen.
540
00:52:04,120 --> 00:52:09,763
Het kan zijn dat deze nederlaag
om propaganda-redenen is verzwegen.
541
00:52:09,920 --> 00:52:12,844
Militair gezien leek het waanzin...
542
00:52:13,000 --> 00:52:19,167
...om de troepen naar de vijand
te sturen, door deze rivier heen.
543
00:52:19,320 --> 00:52:22,005
Toch deed Alexander dat...
544
00:52:22,160 --> 00:52:29,487
...en kregen de Macedoniërs met hun
speren daar voet aan de grond.
545
00:52:30,920 --> 00:52:36,324
Aan de overkant leidt Alexander
een aanval van de cavalerie.
546
00:52:37,800 --> 00:52:42,681
Hij krijgt een slag op z'n helm,
verliest z'n speer en krijgt een nieuwe.
547
00:52:42,840 --> 00:52:48,802
Hij wil net een Perzische edele neer-
steken, als hij zelf wordt aangevallen.
548
00:52:48,960 --> 00:52:53,090
Net op tijd wordt hij gered
met een zwaardslag.
549
00:52:54,440 --> 00:52:59,287
De Perzen trekken zich terug van
de oever en verzwakken hun kern.
550
00:52:59,440 --> 00:53:03,286
Nu kunnen de Macedoniërs
in groten getale oversteken.
551
00:53:03,440 --> 00:53:07,729
Ingeklemd tussen de falanx
en Alexanders cavalerie...
552
00:53:07,880 --> 00:53:11,123
...verliezen de Perzen de moed
en vluchten ze.
553
00:53:13,360 --> 00:53:19,083
Tegen de verwachting in verslaat
Alexander de Perzen bij de Granicus.
554
00:53:24,000 --> 00:53:27,891
Dit was de beste slag
die hij ze kon toebrengen.
555
00:53:28,040 --> 00:53:33,171
Want toen de vijand was gevlucht,
had hij z'n doel bereikt:
556
00:53:33,320 --> 00:53:39,566
Hij had laten zien dat ze hem hadden
onderschat en dat hij ze aankon.
557
00:53:43,240 --> 00:53:49,122
Na deze overwinning kan Alexanders
leger de invasie voortzetten.
558
00:53:50,240 --> 00:53:55,485
Generaal Memnon overleeft de slag
en brengt verslag uit aan Darius.
559
00:53:55,640 --> 00:53:59,201
Die besluit om
bij het eerstvolgende treffen...
560
00:53:59,360 --> 00:54:03,524
...persoonlijk de Perzische troepen
aan te voeren.
561
00:54:11,000 --> 00:54:16,404
334 v. Chr. Nu Alexander de Perzen
heeft verslagen bij de Granicus...
562
00:54:16,560 --> 00:54:19,643
...en de macht heeft
over Egeïsche havens...
563
00:54:19,800 --> 00:54:27,571
...rukt hij op naar Gordium,
waar het leger niet op verzet stuit.
564
00:54:29,840 --> 00:54:33,049
Sinds 1950 wordt Gordium opgegraven...
565
00:54:33,200 --> 00:54:37,728
...door archeologen van de universiteit
van Pennsylvania.
566
00:54:40,040 --> 00:54:43,362
Stadsmuren, delen van huizen...
567
00:54:43,520 --> 00:54:49,368
...zelfs de ingang waardoor Alexander
naar binnen reed, bleven bewaard.
568
00:54:51,480 --> 00:54:59,480
Gordium was een belangrijke stad
op de route naar het hart van Perzië.
569
00:54:59,640 --> 00:55:03,645
Als Alexander arriveert,
worden de poorten opengezet.
570
00:55:03,800 --> 00:55:06,246
Hier wacht hij op versterking.
571
00:55:06,400 --> 00:55:11,008
400 jaar eerder was Gordium
de stad van koning Midas.
572
00:55:11,160 --> 00:55:17,088
Alexander was onderwezen in de tuinen
van Midas, dus hij kende de legende.
573
00:55:17,240 --> 00:55:24,362
Gordius, Midas' vader, was hier vanuit
Macedonië gekomen op een ossenkar.
574
00:55:24,520 --> 00:55:29,970
Toen Gordius koning werd, wijdde
hij de kar in het heiligdom van Zeus.
575
00:55:30,120 --> 00:55:36,048
De dissel zat aan het juk vast met
een knoop met onzichtbare uiteinden.
576
00:55:36,200 --> 00:55:41,730
Degene die de knoop kon ontwarren,
zou heerser worden over Azië.
577
00:55:41,880 --> 00:55:46,920
In die tijd geloofden de mensen
in goden, legenden en symbolen.
578
00:55:47,080 --> 00:55:49,447
Dit is een belangrijk symbool.
579
00:55:49,600 --> 00:55:54,766
Als Alexander de uitdaging heeft
aangenomen, moet hij wel slagen.
580
00:55:54,920 --> 00:55:59,687
Hij bekijkt de knoop, maar ziet
niet hoe hij deze moet ontwarren.
581
00:55:59,840 --> 00:56:02,161
Maar daar weet hij wel iets op.
582
00:56:02,320 --> 00:56:07,008
Hij zegt: 'Het maakt niet uit hoe
de knoop wordt losgemaakt. '
583
00:56:07,160 --> 00:56:12,041
Hij trekt z'n zwaard en hakt
op de Gordiaanse knoop in.
584
00:56:12,200 --> 00:56:15,647
Hij hakt tot hij een opening heeft.
585
00:56:15,800 --> 00:56:19,521
Dan ziet hij de uiteinden
en maakt ze los.
586
00:56:19,680 --> 00:56:24,481
Sommigen vinden dit bedrog. Maar
die nacht gaat het flink onweren.
587
00:56:24,640 --> 00:56:29,009
Alexander gelooft dat Zeus
zo zijn goedkeuring geeft.
588
00:56:32,720 --> 00:56:40,571
Dit voorval is een illustratie
van Alexanders gevoel voor PR...
589
00:56:40,720 --> 00:56:44,327
...en van zijn sterke geloof.
590
00:56:46,040 --> 00:56:50,921
Alexander was een kei
in het benutten van het juiste moment.
591
00:56:51,080 --> 00:56:58,646
Als hij een moment kon gebruiken voor
propaganda of PR, dan deed hij dat...
592
00:56:58,800 --> 00:57:05,968
...om indruk te maken op z'n leger,
maar ook op z'n onderdanen.
593
00:57:08,280 --> 00:57:13,241
Onder Alexanders troepen was
het moreel nog nooit zo hoog.
594
00:57:13,400 --> 00:57:16,927
Maar de grootste beproevingen
moeten nog komen.
595
00:57:17,880 --> 00:57:20,850
Na Gordium trekt Alexander zuidwaarts.
596
00:57:21,000 --> 00:57:25,961
Hij hoort dat Darius met zijn enorme
leger oprukt naar Issus...
597
00:57:26,120 --> 00:57:28,521
...om Alexander tegen te houden.
598
00:57:28,680 --> 00:57:32,685
Sommigen schatten Darius leger
op 600.000 man.
599
00:57:32,840 --> 00:57:38,370
Maar veel historici menen dat
60.000 tot 100.000 aannemelijker is.
600
00:57:38,520 --> 00:57:45,290
Hoe dan ook, Alexanders 30.000 tot
40.000 man zijn ver in de minderheid.
601
00:57:47,480 --> 00:57:50,768
Ondanks de overmacht van zijn leger...
602
00:57:50,920 --> 00:57:55,289
...gaat Darius te rade
bij een van z'n beste generaals.
603
00:57:55,440 --> 00:57:59,968
De Romeinse schrijver Curtius Rufus
beschreef het gesprek.
604
00:58:00,640 --> 00:58:08,640
Darius vroeg z'n generaal Caradimus
of hij de vijand kon verpletteren.
605
00:58:09,080 --> 00:58:14,484
Hij zei: 'Uw geweldige leger kan
uw vijanden zeker angst aanjagen.
606
00:58:14,640 --> 00:58:17,246
Het schittert met purper en goud.
607
00:58:17,400 --> 00:58:21,166
Het Macedonische leger is
grof en stijlloos...
608
00:58:21,320 --> 00:58:26,326
...maar verbergt achter de schilden
sterke soldaten in dichte formatie.
609
00:58:26,480 --> 00:58:29,484
Als zij moe zijn, is de aarde hun bed.
610
00:58:29,640 --> 00:58:33,690
Zij slapen korter dan de nacht duurt.
611
00:58:33,840 --> 00:58:37,287
Wat u nodig heeft,
is kracht zoals die van hen.
612
00:58:37,440 --> 00:58:41,570
Gebruik uw goud en zilver
om soldaten in te huren. '
613
00:58:43,800 --> 00:58:49,807
Darius was beledigd en liet Caradimus
wegvoeren en executeren.
614
00:58:55,000 --> 00:59:02,088
Darius is ervan overtuigd dat zijn leger
onder zijn bevel Alexander zal verslaan.
615
00:59:02,240 --> 00:59:07,087
Om nog meer in het voordeel te zijn,
maakt Darius een manoeuvre...
616
00:59:07,240 --> 00:59:10,369
...die Alexander volledig verrast.
617
00:59:12,040 --> 00:59:17,171
De Macedoniërs willen Darius'
leger vanuit het zuiden aanvallen.
618
00:59:17,320 --> 00:59:21,325
Ze trekken zuidwaarts
vanuit hun basiskamp in Issus...
619
00:59:21,480 --> 00:59:23,960
...om de Perzen op te wachten.
620
00:59:24,120 --> 00:59:28,250
Maar dan krijgt Alexander
verontrustend nieuws.
621
00:59:28,400 --> 00:59:33,201
Darius trekt ongezien noordwaarts
via een bergpas...
622
00:59:33,360 --> 00:59:38,924
...en neemt Issus in, waarmee hij
Alexanders aanvoerlijn afsnijdt.
623
00:59:39,880 --> 00:59:44,283
Darius maakt zich klaar
om vanuit het noorden aan te vallen.
624
00:59:44,440 --> 00:59:48,365
Alexander moet nu wel
van richting veranderen.
625
00:59:51,440 --> 00:59:58,483
Eind 333 v. Chr. staat Alexanders vijand
aan de overkant van de Pinarus...
626
00:59:58,640 --> 01:00:01,041
...die uitkomt in de Middellandse Zee.
627
01:00:01,200 --> 01:00:06,331
Zo ziet het er nu uit. De kust in het
westen, de heuvels in het oosten.
628
01:00:06,480 --> 01:00:10,405
Alexander stopt een paar honderd meter
voor de rivier.
629
01:00:10,560 --> 01:00:15,851
Hoewel Darius het voordeel heeft dat
Alexanders aanvoer is afgesneden...
630
01:00:16,000 --> 01:00:19,607
...is het landschap in Alexanders
voordeel.
631
01:00:19,760 --> 01:00:22,809
Met de zee aan de ene kant
en de bergen aan de andere...
632
01:00:22,960 --> 01:00:28,649
...kan het Macedonische leger niet
omsingeld worden door de Perzen.
633
01:00:30,000 --> 01:00:33,004
Alexander schat de situatie in.
634
01:00:34,080 --> 01:00:37,163
Hij zag een enorme troepenmacht.
635
01:00:37,320 --> 01:00:41,405
Hij gaf z'n mannen opdracht
hun kamp op te slaan.
636
01:00:41,560 --> 01:00:45,884
Hij was blij dat de strijd daar
zou plaatsvinden, in de engte.
637
01:00:46,800 --> 01:00:50,088
Maar hij maakte zich ook zorgen.
638
01:00:51,120 --> 01:00:55,762
Hij was nog maar één nacht verwijderd
van een beslissende slag.
639
01:00:55,920 --> 01:01:00,209
Maar hoewel hij misschien zou
verliezen, stond één ding vast:
640
01:01:00,360 --> 01:01:06,242
Hij zou een eervolle dood sterven,
die hem veel lof zou opleveren.
641
01:01:07,720 --> 01:01:12,089
Als je Alexander en z'n veldslagen
bestudeert...
642
01:01:12,240 --> 01:01:18,327
...kun je niet voorbijgaan
aan een aantal vragen.
643
01:01:18,480 --> 01:01:21,211
Wat vond hij er eigenlijk van?
644
01:01:22,480 --> 01:01:24,926
Was hij bang?
645
01:01:25,080 --> 01:01:32,282
Eerlijk gezegd zie ik in geen enkel
geval ook maar enig bewijs...
646
01:01:32,440 --> 01:01:35,887
...dat hij bang was.
647
01:01:37,560 --> 01:01:41,929
Kende hij angsten? Misschien wel.
648
01:01:42,080 --> 01:01:45,323
Gedroeg hij zich
alsof hij angsten had? Nee.
649
01:01:45,480 --> 01:01:49,883
Hij is één van de weinige
historische figuren...
650
01:01:50,040 --> 01:01:53,044
...die een enorm groot
zelfvertrouwen had.
651
01:01:53,760 --> 01:02:00,166
Alles is gereed voor de strijd die
bekend zal staan als de Slag bij Issus.
652
01:02:01,240 --> 01:02:07,441
Net als bij de Granicus kiezen de Perzen
de rivier als verdediging.
653
01:02:07,600 --> 01:02:11,571
Darius stelt z'n troepen op
langs de oever...
654
01:02:11,720 --> 01:02:14,690
...en als flank onderaan de heuvels.
655
01:02:16,760 --> 01:02:19,923
Vanuit z'n strijdwagen in het midden...
656
01:02:20,080 --> 01:02:24,404
...kan Darius het slagveld overzien
en bevelen geven.
657
01:02:24,560 --> 01:02:28,042
Alexander doet wat hij het beste kan:
658
01:02:28,200 --> 01:02:31,602
Anticiperen, reageren en aanpassen.
659
01:02:32,640 --> 01:02:36,361
Darius gelooft dat z'n cavalerie
zal winnen.
660
01:02:36,520 --> 01:02:41,048
Hij stelt ze hier op,
op de vlakke bodem aan de kust.
661
01:02:41,200 --> 01:02:43,521
Dit is Alexanders linkervleugel...
662
01:02:43,680 --> 01:02:47,890
...met de infanterie onder leiding
van generaal Parmenion.
663
01:02:48,040 --> 01:02:52,648
Dan voorziet Alexander de plek
waar de Perzen zullen aanvallen.
664
01:02:52,800 --> 01:02:56,122
Hij versterkt de plek met z'n cavalerie.
665
01:02:57,400 --> 01:03:03,203
Alexanders leger rukt op, maar de
Perzische cavalerie slaat hard terug.
666
01:03:03,360 --> 01:03:07,206
De Macedonische linkervleugel
houdt met moeite stand.
667
01:03:07,360 --> 01:03:12,526
Het is nog zorgelijker landinwaarts,
in het centrum van de strijd.
668
01:03:13,640 --> 01:03:17,964
De troepen die in het centrum
aanvielen, werden omsingeld.
669
01:03:18,120 --> 01:03:24,082
In een zwaardgevecht van man
tegen man vloeide het bloed rijkelijk.
670
01:03:24,240 --> 01:03:31,727
De tegenstanders probeerden elkaar
te ontwapenen en elkaar te steken.
671
01:03:31,880 --> 01:03:35,487
Alleen dan konden de soldaten oprukken.
672
01:03:35,640 --> 01:03:40,123
Maar ze werden moe en kregen steeds
nieuwe tegenstanders.
673
01:03:40,280 --> 01:03:43,204
De gewonden konden zich
niet terugtrekken...
674
01:03:43,360 --> 01:03:49,208
...omdat ze ingeklemd stonden tussen
tegenstanders en medesoldaten.
675
01:03:50,320 --> 01:03:55,645
Zelfs Alexanders machtige falanx
is nu in gevaar bij Issus.
676
01:03:57,120 --> 01:04:03,048
De falanx heeft één grote zwakte:
Deze woeste bodem.
677
01:04:03,200 --> 01:04:08,604
Op dit terrein is het onmogelijk
de falanx keurig in het gelid te houden.
678
01:04:08,760 --> 01:04:14,244
Terwijl de Macedoniërs voortploeteren,
vallen er gaten in de falanx.
679
01:04:14,400 --> 01:04:17,961
Darius' mannen vallen
de Macedoniërs aan...
680
01:04:18,120 --> 01:04:21,841
...die wanhopig trachten
in formatie te blijven.
681
01:04:22,000 --> 01:04:26,927
Hier in het centrum wordt de
Macedonische falanx tegengehouden.
682
01:04:27,640 --> 01:04:30,211
Ze zijn diep in de problemen.
683
01:04:40,160 --> 01:04:47,408
De slag bij Issus is van cruciaal belang
voor Alexanders verovering van Azië.
684
01:04:47,560 --> 01:04:52,691
Maar zijn leger is kleiner
dan dat van de Perzische koning Darius.
685
01:04:54,960 --> 01:05:00,524
Het ruige terrein hindert de opmars
van de Macedonische infanterie.
686
01:05:00,680 --> 01:05:05,368
Er volgt een uiterst bloedig
man-tot-mangevecht.
687
01:05:08,960 --> 01:05:13,329
De zege kan nu alleen nog komen
van de cavalerie...
688
01:05:13,480 --> 01:05:16,848
...onder aanvoering van Alexander zelf.
689
01:05:17,880 --> 01:05:21,327
Alexander streed
als bevelhebber zelf mee.
690
01:05:21,480 --> 01:05:26,611
Hoog uitstekend op zijn strijdwagen
viel Darius op in de menigte.
691
01:05:26,760 --> 01:05:34,247
Z'n broer zag Alexander met z'n ruiters
vlak voor de kar van Darius opdoemen.
692
01:05:34,400 --> 01:05:39,008
Toen nam het bloedbad
waarlijk gruwelijke proporties aan.
693
01:05:39,160 --> 01:05:42,164
Rond Darius lagen zijn generaals.
694
01:05:42,320 --> 01:05:48,123
Ze waren een roemrijke dood gestorven
voor de ogen van hun koning.
695
01:05:50,320 --> 01:05:55,645
Koning Darius raakt in paniek
maar de strijd is verre van gestreden.
696
01:05:55,800 --> 01:06:00,886
Alexander richt zijn aandacht
op zijn verzwakte infanterie.
697
01:06:01,040 --> 01:06:04,328
Moedig proberen ze stand te houden.
698
01:06:08,080 --> 01:06:12,802
Alleen Alexander kan nu
voor een overwinning zorgen.
699
01:06:12,960 --> 01:06:16,931
Een cavalerie is moeilijk
vanaf afstand te sturen.
700
01:06:17,080 --> 01:06:21,130
De vluchtende infanteristen
vormen een doelwit...
701
01:06:21,280 --> 01:06:24,727
...en daarachter
lonkt het Perzische kamp.
702
01:06:24,880 --> 01:06:29,283
Toch weet Alexander
zijn cavalerie tegen te houden.
703
01:06:29,440 --> 01:06:35,482
Hij hergroepeert ze en stuurt ze naar
links, op de Perzische middenmacht af.
704
01:06:35,640 --> 01:06:40,487
Darius wordt persoonlijk
aangevallen door Alexander.
705
01:06:40,640 --> 01:06:46,363
Te laat ontdekt Darius dat de beste
Macedonische eenheid de cavalerie is.
706
01:06:46,520 --> 01:06:51,651
In het woeste gevecht dat volgt,
raakt Alexander gewond in z'n zij.
707
01:06:51,800 --> 01:06:55,850
Darius ziet dat z'n garde
is afgeslacht.
708
01:06:56,000 --> 01:06:59,368
Hij keert z'n wagen
en vlucht voor z'n leven.
709
01:06:59,520 --> 01:07:05,448
De Perzen trekken zich terug en
tegen de avond is hun nederlaag totaal.
710
01:07:08,440 --> 01:07:12,809
Na deze veldslag, eind 333 v.C.
hoort Alexander...
711
01:07:12,960 --> 01:07:18,842
...dat Darius' moeder, vrouw en
twee dochters gevangen zijn genomen.
712
01:07:19,000 --> 01:07:23,801
Ze verkeren in de veronderstelling
dat Darius is gesneuveld.
713
01:07:25,920 --> 01:07:31,609
Toen Alexander dat hoorde, liet hij
hen weten dat Darius niet dood was...
714
01:07:31,760 --> 01:07:34,843
...en dat ze niet hoefden te vrezen.
715
01:07:35,000 --> 01:07:37,606
De strijd ging om de macht in Azië.
716
01:07:37,760 --> 01:07:43,290
Ze zouden alles krijgen waaraan
ze gewend waren geweest bij Darius.
717
01:07:43,440 --> 01:07:49,891
Alexander liet ze dezelfde verzorging
en privileges behouden...
718
01:07:50,040 --> 01:07:53,362
...en verhoogde zelfs hun inkomen.
719
01:07:54,640 --> 01:08:00,921
Hij presenteert zich dus
als de nieuwe Perzische koning.
720
01:08:01,080 --> 01:08:08,043
Hij is de rechtmatige koning en het is
zijn taak om voor de vrouwen te zorgen.
721
01:08:08,200 --> 01:08:13,525
Zo geeft hij een heldere boodschap af
aan de rest van de wereld:
722
01:08:13,680 --> 01:08:18,004
Ik heb de Perzische vrouwen,
ik ben de Perzische koning.
723
01:08:18,160 --> 01:08:21,607
De Perzische edelen komen naar mij toe.
724
01:08:24,680 --> 01:08:32,201
Voor Alexander betekent de zege
bij Issus in 333 v.C. een keerpunt.
725
01:08:32,360 --> 01:08:39,642
Hij heeft 't machtigste leger ter wereld
verslagen van de machtigste heerser.
726
01:08:40,720 --> 01:08:45,806
Alexander gaat door met de verovering
van Aziatische zeehavens.
727
01:08:45,960 --> 01:08:49,681
Cyprus en Fenicië zijn snel veroverd.
728
01:08:49,840 --> 01:08:56,405
Rond deze tijd ontvangt Alexander een
brief van de Perzische koning Darius.
729
01:08:56,560 --> 01:09:02,408
Darius vroeg Alexander een losprijs
aan te nemen voor zijn gevangenen.
730
01:09:02,560 --> 01:09:08,602
Hij bood hem al z'n land westelijk van
de Eufraat, de hand van zijn dochter...
731
01:09:08,760 --> 01:09:13,288
...en stelde voor dat ze vrienden
en bondgenoten werden.
732
01:09:13,440 --> 01:09:18,082
Alexander vertelde het z'n metgezellen,
en Parmenion zei:
733
01:09:18,240 --> 01:09:22,040
Ik zou dat aanbod aannemen,
als ik Alexander was.
734
01:09:22,200 --> 01:09:27,889
'Ik ook, bij Zeus', zei Alexander terug,
'als ik Parmenion was'.
735
01:09:29,240 --> 01:09:32,961
Alexander schreef
Darius in antwoord:
736
01:09:33,120 --> 01:09:35,726
Eerst versloeg ik uw generaals.
737
01:09:35,880 --> 01:09:40,044
Nu heb ik uzelf en uw legers verslagen.
738
01:09:40,200 --> 01:09:46,481
Richt u voortaan al uw correspondentie
met mij aan de koning van heel Azië.
739
01:09:46,640 --> 01:09:52,283
Schrijf me niet aan als uw gelijke.
Al wat u bezit, is nu van mij.
740
01:09:52,440 --> 01:09:58,607
Als u uw troon terugwilt, vecht er
dan voor in plaats van te vluchten.
741
01:09:58,760 --> 01:10:04,449
Waar u zich ook schuilhoudt,
wees ervan verzekerd dat ik u vind.
742
01:10:09,760 --> 01:10:15,369
Alexanders veroverzucht
is nu alleen maar hoger opgelaaid.
743
01:10:15,520 --> 01:10:18,842
Hij rukt op naar de havenstad Tyrus.
744
01:10:19,000 --> 01:10:23,289
Hij wil het veroveren
vanwege de strategische ligging.
745
01:10:25,720 --> 01:10:28,690
De oude stad ligt op het vasteland...
746
01:10:28,840 --> 01:10:33,607
...maar voor de kust
ligt een ommuurd, onneembaar eiland...
747
01:10:33,760 --> 01:10:36,684
...dat ook bij Tyrus hoort.
748
01:10:39,120 --> 01:10:45,969
Dit zuidelijke deel van het eiland zou
door aardbevingen in zee verdwijnen...
749
01:10:46,120 --> 01:10:50,921
...maar deze rotsen geven aan
waar ooit de stadsmuren stonden.
750
01:10:51,120 --> 01:10:56,763
Achter me was een van de twee havens
waar de zeemacht van Tyrus lag.
751
01:10:56,920 --> 01:11:01,881
Met eigen schepen had Alexander
kunnen aanvallen vanaf zee.
752
01:11:02,040 --> 01:11:07,490
Maar ruim een jaar eerder had hij
besloten z'n schepen weg te doen...
753
01:11:07,640 --> 01:11:14,728
...en de Perzische vloot te verslaan door
bevoorradingssteden te vernietigen.
754
01:11:14,880 --> 01:11:18,601
Een van de belangrijkste was Tyrus.
755
01:11:20,320 --> 01:11:25,724
Als hij het eiland veroverde,
kreeg hij de grote zeehaven in handen.
756
01:11:25,880 --> 01:11:30,408
Als Alexander Tyrus bereikt
in januari 332 v. C...
757
01:11:30,560 --> 01:11:36,010
...is de koning van Tyrus weg
met de Perzische vloot.
758
01:11:36,160 --> 01:11:40,927
Gezanten komen aanhoren
wat Alexander wil.
759
01:11:43,840 --> 01:11:49,563
Alexander betracht eerst diplomatie.
Vroeger was hier de kustlijn.
760
01:11:49,720 --> 01:11:53,202
Hier komen de gezanten
Alexander begroeten.
761
01:11:53,360 --> 01:11:57,763
Hij zegt dat hij de tempel van Heracles
komt bezoeken.
762
01:11:57,920 --> 01:12:02,642
Ze weten: Als ze hem toelaten,
geven ze hem de stad in handen.
763
01:12:02,800 --> 01:12:08,091
Dus zeggen ze beleefd dat hier ook
een tempel is, op het vasteland.
764
01:12:08,240 --> 01:12:11,164
Alexander zou woedend hebben gezegd:
765
01:12:11,320 --> 01:12:16,008
Ik zal u tonen dat uw eiland
deel uitmaakt van het vasteland.
766
01:12:16,160 --> 01:12:20,290
Hij wist dat Tyrus
op maar één manier te veroveren was.
767
01:12:23,000 --> 01:12:27,403
Tot verbazing van Tyrus
en zelfs van zijn eigen leger...
768
01:12:27,560 --> 01:12:33,966
...dreigt Alexander de ommuurde stad
te veroveren op zeer onorthodoxe wijze.
769
01:12:34,120 --> 01:12:38,523
Door een dam aan te leggen
van 800 meter lang...
770
01:12:38,680 --> 01:12:42,287
...die het eiland
met het vasteland verbindt.
771
01:12:42,440 --> 01:12:50,370
Alexander heeft geen idee hoe moeilijk
het zal zijn om dat te bewerkstelligen.
772
01:12:59,120 --> 01:13:06,083
Alexander stuit op onverwachts verzet
als hij het eiland Tyrus wil veroveren.
773
01:13:06,240 --> 01:13:12,009
Zijn plan een dam aan te leggen
zodat hij de stad kan belegeren...
774
01:13:12,160 --> 01:13:15,846
...verbijstert zelfs
z'n eigen manschappen.
775
01:13:24,080 --> 01:13:27,926
Tot wanhoop van de soldaten
was de zee zeer diep.
776
01:13:28,080 --> 01:13:31,766
Het was ondoenlijk,
zelfs met goddelijke hulp.
777
01:13:31,920 --> 01:13:35,641
Er waren enorme stenen en bomen
voor nodig.
778
01:13:35,800 --> 01:13:40,681
Om de zee te dempen, zouden ze
hele gebieden moeten afgraven.
779
01:13:40,840 --> 01:13:42,888
Het stormde er altijd...
780
01:13:43,040 --> 01:13:49,764
...en vooral tussen het eiland
en het vasteland kon het erg spoken.
781
01:13:51,960 --> 01:13:58,684
Tyrus acht het een absurd plan en
gelooft Alexanders dreigement niet.
782
01:14:02,000 --> 01:14:07,689
Waar kwam die zelfverzekerdheid
vandaan? Tyrus was een machtige stad.
783
01:14:07,840 --> 01:14:11,242
Dit zijn Romeinse ruïnes
uit de 1e en 3e eeuw.
784
01:14:11,400 --> 01:14:16,930
Maar dat zijn oorspronkelijke
vestingwerken uit Alexanders tijd.
785
01:14:18,400 --> 01:14:22,200
Deze stenen zijn zo'n 2500 jaar oud.
786
01:14:22,360 --> 01:14:26,968
Ze maakten deel uit van de enorme
muren en torens om de stad.
787
01:14:28,960 --> 01:14:31,440
Drie eeuwen vóór Alexander...
788
01:14:31,600 --> 01:14:37,209
...had Nebukadnesar van Babylonië
de stad dertien jaar lang belegerd.
789
01:14:37,360 --> 01:14:39,362
Hij veroverde hem niet.
790
01:14:41,640 --> 01:14:45,565
Ali Badawi is hoofdarcheoloog
van de ruïnes.
791
01:14:45,720 --> 01:14:48,291
In Alexanders tijd...
792
01:14:48,440 --> 01:14:53,480
...beschermden twee muren
met twee meter tussenruimte de stad.
793
01:14:53,640 --> 01:14:58,328
De fundering van de buitenmuur
lag onder zeeniveau.
794
01:14:58,480 --> 01:15:03,884
Ze dachten: Als iemand wil proberen
het eiland in te nemen...
795
01:15:04,040 --> 01:15:10,400
...zal hij een klein stukje land zoeken
waarop hij z'n leger kan ontschepen.
796
01:15:10,560 --> 01:15:17,648
Daarom bouwden ze de muur
op het buitenste randje van de rots...
797
01:15:17,800 --> 01:15:21,202
...rechtstreeks grenzend aan de zee.
798
01:15:23,960 --> 01:15:26,725
De bouw van de dam wordt voorbereid.
799
01:15:26,880 --> 01:15:33,331
Alexander hoopt dat de vastberadenheid
van z'n leger de Tyriërs zal afschrikken.
800
01:15:35,040 --> 01:15:39,762
Hij doet nog één veroveringspoging
via diplomatieke weg.
801
01:15:41,400 --> 01:15:45,530
Hij stuurde herauten
om de Tyriërs te overreden.
802
01:15:45,680 --> 01:15:52,211
Maar tegen alle internationale afspraken
in werden ze gedood en in zee gegooid.
803
01:15:52,360 --> 01:15:59,562
Woedend over de moord op z'n mannen
besloot Alexander de stad te belegeren.
804
01:16:03,560 --> 01:16:09,283
De enorme klus om een dam
aan te leggen begint in januari 332 v.C.
805
01:16:09,440 --> 01:16:14,241
Stenen worden aangevoerd
uit de oude stad op het vasteland...
806
01:16:14,400 --> 01:16:17,609
...en hout van de nabijgelegen berg.
807
01:16:19,680 --> 01:16:26,131
Stukje voor stukje werd de dam
langer en breder.
808
01:16:26,280 --> 01:16:33,562
Hoe verder ze van de kust raakten,
hoe meer materiaal er nodig was.
809
01:16:35,600 --> 01:16:40,003
Met bootjes omcirkelden
de Tyriërs de dam...
810
01:16:40,160 --> 01:16:43,960
...en bestookten de arbeiders
met projectielen.
811
01:16:44,120 --> 01:16:49,650
Alexander liet huiden spannen
om ze te beschermen...
812
01:16:49,800 --> 01:16:56,285
...en bouwde twee torens op de dam van
waaraf ze de boten konden bestoken.
813
01:16:56,440 --> 01:17:01,162
Als de dam
bijna bij het ommuurde eiland is...
814
01:17:01,320 --> 01:17:05,484
...komen de Tyriërs
met een stoutmoedige actie.
815
01:17:05,640 --> 01:17:09,122
Ze vullen een schip
met brandbaar materiaal.
816
01:17:09,280 --> 01:17:13,444
Aan de boeg hangen ze potten nafta,
een soort napalm.
817
01:17:13,600 --> 01:17:18,003
Ze slepen het schip naar de dam
en steken het in brand.
818
01:17:18,160 --> 01:17:22,961
De potten nafta breken en de torens
en palissades vatten vlam.
819
01:17:23,120 --> 01:17:29,082
Tegelijkertijd vallen ze aan
vanuit bootjes en doden de arbeiders.
820
01:17:29,240 --> 01:17:35,407
De aanval is een groot succes.
Alexanders dam is 'n rokende berg puin.
821
01:17:37,440 --> 01:17:42,446
Onversaagd begint Alexander
een nieuwe dam te bouwen.
822
01:17:42,600 --> 01:17:47,686
Hij beseft dat Tyrus alleen
is te veroveren door belegering...
823
01:17:47,840 --> 01:17:51,367
...tegelijkertijd vanaf land
en vanuit zee.
824
01:17:53,200 --> 01:17:58,525
In juli 332 voor Christus
is de tweede dam eindelijk klaar.
825
01:17:59,840 --> 01:18:04,607
En er zijn oorlogsschepen gehaald
van het nabije Cyprus.
826
01:18:11,760 --> 01:18:16,448
De Macedonische infanterie
valt Tyrus aan vanaf de dam.
827
01:18:16,600 --> 01:18:21,527
Alexander voert de troepen aan
in de schepen.
828
01:18:21,680 --> 01:18:27,687
De Macedonische bevelhebber Admetis
leidt de aanval en sneuvelt.
829
01:18:27,840 --> 01:18:30,571
Alexander neemt zijn plaats in...
830
01:18:30,720 --> 01:18:36,045
...en na een bitter gevecht veroveren ze
een klein deel van de muur.
831
01:18:36,200 --> 01:18:37,964
Het is genoeg.
832
01:18:38,120 --> 01:18:40,691
Ik sta op de binnenmuur...
833
01:18:40,840 --> 01:18:46,404
...en hier is inderdaad
een kleine bres in de muur ontdekt.
834
01:18:46,560 --> 01:18:52,841
Men denkt dat de Macedoniërs
hier door de verdediging drongen...
835
01:18:53,000 --> 01:18:58,404
...en de uitgeputte Tyriërs
noordwaarts naar de stad dreven.
836
01:18:58,560 --> 01:19:02,804
Aangevallen vanaf land en zee
moest Tyrus wel vallen.
837
01:19:04,440 --> 01:19:10,163
De belegering van Tyrus door Alexander
duurt zeven maanden.
838
01:19:11,120 --> 01:19:16,445
Het komt erop neer
dat hij zo volhardend was...
839
01:19:16,600 --> 01:19:19,843
...omdat hij geen nederlaag aanvaardde.
840
01:19:20,000 --> 01:19:24,324
Ze hadden hem
ongelooflijk kwaad gemaakt.
841
01:19:24,480 --> 01:19:29,247
Hij moest en zou z'n offer brengen
in die tempel...
842
01:19:29,400 --> 01:19:33,007
...al moest hij er tienduizend man
voor doden.
843
01:19:34,800 --> 01:19:39,522
Sommige Tyriërs hielden
wanhopig stand in de burcht.
844
01:19:39,680 --> 01:19:43,651
Anderen vluchtten
naar deze tempel van Heracles.
845
01:19:43,800 --> 01:19:49,603
Zoals vaker gebeurde, is er later een
middeleeuwse kathedraal op gebouwd.
846
01:19:49,760 --> 01:19:52,604
Maar hier was de oude tempel.
847
01:19:52,760 --> 01:19:58,642
Hier brengt Alexander z'n offer aan
Heracles na zeven bloedige maanden.
848
01:19:58,800 --> 01:20:04,921
De mensen hierbinnen worden gespaard,
maar buiten is het een bloedbad.
849
01:20:05,080 --> 01:20:11,122
Achtduizend mensen worden afgeslacht,
dertigduizend verkocht als slaven.
850
01:20:13,440 --> 01:20:20,210
Deze weg is aangelegd bovenop de dam
die door Alexander werd gebouwd.
851
01:20:22,160 --> 01:20:25,528
Z'n meedogenloze belegering
van Tyrus...
852
01:20:25,680 --> 01:20:31,084
...was een boodschap voor alle steden
die nog op zijn pad lagen.
853
01:20:32,560 --> 01:20:37,805
Alexander bewees dat als hij iets
van strategisch belang achtte...
854
01:20:37,960 --> 01:20:42,648
...hij er net zo lang voor vocht
tot hij het in handen had.
855
01:20:44,120 --> 01:20:46,600
De verovering van Tyrus...
856
01:20:46,760 --> 01:20:52,529
...ging de geschiedenis in als één
van de grootste militaire wapenfeiten.
857
01:20:52,680 --> 01:20:57,925
Alexander heeft meer vertrouwen
dan ooit in z'n leger en in zichzelf.
858
01:20:58,080 --> 01:21:03,246
Hij volhardt in z'n doel Darius
te verslaan en Perzië te veroveren.
859
01:21:03,400 --> 01:21:08,691
Maar eerst gaat hij op zoek naar iets
wat voor hem nog belangrijker is.
860
01:21:08,840 --> 01:21:13,448
Het bewijs dat hij niet zomaar
een man is, maar een god.
861
01:21:19,000 --> 01:21:21,048
332 voor Christus.
862
01:21:21,200 --> 01:21:26,923
Na een belegering van zeven maanden
bereikte Alexander het onmogelijke.
863
01:21:27,080 --> 01:21:31,404
De verovering
van de ommuurde eilandstad Tyrus...
864
01:21:31,560 --> 01:21:37,090
...door niet één maar twee dammen
aan te leggen van 800 meter lang.
865
01:21:40,480 --> 01:21:43,723
Nu hij de zeehaven in handen heeft...
866
01:21:43,880 --> 01:21:48,329
...rukt Alexander zelfverzekerd op
naar Egypte.
867
01:21:49,600 --> 01:21:53,047
Daar wordt hij uitgeroepen tot farao.
868
01:21:53,200 --> 01:21:59,082
Volgens de traditie is hij nu koning
en de zoon van Ra, of god.
869
01:22:02,160 --> 01:22:08,884
Na Heliopolis en Memphis
stuit hij op een prachtige kustlijn.
870
01:22:09,040 --> 01:22:13,011
Hij krijgt een visioen
van een groots hof aan zee.
871
01:22:14,640 --> 01:22:19,680
Alexandrië is de eerste van 30 steden
die Alexander z'n naam gaf.
872
01:22:19,840 --> 01:22:24,971
Het is uitstekend gelegen
tussen het Maryut-meer en de zee.
873
01:22:25,120 --> 01:22:30,809
Het klimaat is mild en er is een
natuurlijke, diepe en beschutte haven...
874
01:22:30,960 --> 01:22:37,605
...die Alexander nog verbeterde door een
dam te bouwen naar het eilandje Faros.
875
01:22:39,280 --> 01:22:45,162
Alexandrië werd dé handelsstad,
de hoeksteen van Alexanders rijk...
876
01:22:45,320 --> 01:22:47,926
...het middelpunt van de wereld.
877
01:22:48,960 --> 01:22:54,683
Vandaag telt Alexandrië
ongeveer vier miljoen inwoners.
878
01:22:55,680 --> 01:23:01,130
80 procent van de Egyptische
in-en uitvoer gaat door deze haven.
879
01:23:01,280 --> 01:23:06,241
Voor velen zou het bouwen van zo'n stad
hét levenswerk zijn.
880
01:23:06,400 --> 01:23:12,282
Voor Alexander is het slechts een korte
afleiding van belangrijkere zaken.
881
01:23:14,240 --> 01:23:20,805
Zoals een bezoek aan de tempel
van de god Amon in de oase van Siwa.
882
01:23:22,480 --> 01:23:28,931
Terwijl Alexander in Egypte was,
mobiliseerden de Perzen hun troepen.
883
01:23:29,080 --> 01:23:34,610
Hij moest nu voorkomen dat de Perzen
hem zouden isoleren van Macedonië.
884
01:23:34,800 --> 01:23:41,126
Juist dat cruciale moment koos hij uit
om zes weken door de Sahara te reizen.
885
01:23:43,040 --> 01:23:49,525
De reis was 'n spirituele voorbereiding
op zijn grote religieuze ervaring...
886
01:23:49,680 --> 01:23:51,967
...en werd hem bijna fataal.
887
01:23:55,960 --> 01:24:02,320
Alexander trok door de woestijn,
een haast oneindige zandvlakte.
888
01:24:02,600 --> 01:24:09,165
Na vier dagen was het water op. Ze
leden dorst en waren de wanhoop nabij.
889
01:24:09,920 --> 01:24:16,769
Ineens maakte een enorme regenbui een
onvoorzien eind aan hun watertekort.
890
01:24:18,040 --> 01:24:22,364
Een andere keer waren ze de weg kwijt
door de zandduinen.
891
01:24:22,520 --> 01:24:29,324
De gids wees de koning op kraaien
die de weg naar de tempel aangaven.
892
01:24:31,320 --> 01:24:37,851
Alexander zag het als een omen
dat de god blij was met zijn bezoek.
893
01:24:41,960 --> 01:24:49,481
Amon was het Egyptische equivalent
van de Griekse oppergod Zeus.
894
01:24:49,640 --> 01:24:54,601
Hij werd vaak aangeduid
met beide namen: Zeus-Amon.
895
01:24:56,320 --> 01:24:58,971
Alexander heeft een vurige wens:
896
01:24:59,120 --> 01:25:04,081
Hij wil van het orakel van Siwa horen
of hij een godenzoon is.
897
01:25:04,240 --> 01:25:10,327
De overblijfselen van de tempel zijn nog
steeds te zien in de oase van Siwa.
898
01:25:12,800 --> 01:25:15,804
Alexander klom naar de tempel...
899
01:25:15,960 --> 01:25:20,921
...en werd door de hogepriester begroet
met een verspreking.
900
01:25:21,080 --> 01:25:24,880
Hij wilde zeggen: O, mijn zoon.
901
01:25:25,040 --> 01:25:30,490
Maar z'n Grieks was slecht
en de Macedoniërs verstonden:
902
01:25:30,640 --> 01:25:35,043
Zoon van Zeus.
Een goed begin dus voor Alexander.
903
01:25:35,200 --> 01:25:39,489
Het orakel sprak gewoonlijk
op deze binnenplaats.
904
01:25:39,640 --> 01:25:44,965
Maar Alexander was een belangrijk
man met zeer persoonlijke vragen.
905
01:25:45,120 --> 01:25:48,920
Hij mocht geheel alleen
de god aanspreken...
906
01:25:49,080 --> 01:25:51,731
...en betrad de binnenkamer.
907
01:25:58,280 --> 01:26:04,287
Dit is de heilige plaats waar het beeld
van de ramgod Amon stond.
908
01:26:04,440 --> 01:26:08,889
Alexander stond hier geheel alleen
en stelde z'n vragen.
909
01:26:09,040 --> 01:26:13,887
Zelf verzweeg hij ze,
maar naar verluidt waren dit z'n vragen:
910
01:26:14,040 --> 01:26:16,247
Zou hij de wereld veroveren?
911
01:26:16,400 --> 01:26:22,885
Waren alle moordenaars van z'n vader
gestraft? En was hij de zoon van Zeus?
912
01:26:23,920 --> 01:26:30,644
Hij kreeg antwoord van de priesters, die
de vragen niet zouden hebben gehoord.
913
01:26:30,800 --> 01:26:35,761
Maar naast deze kamer
bevindt zich een smalle gang.
914
01:26:35,920 --> 01:26:41,006
De priesters konden meeluisteren
en dan de antwoorden geven.
915
01:26:41,160 --> 01:26:48,806
Oplichting? Een orakel blijft niet 2000
jaar bestaan als het niet accuraat is.
916
01:26:48,960 --> 01:26:52,487
Alexander kreeg
de volgende antwoorden:
917
01:26:52,640 --> 01:26:55,769
Ja, hij zou de wereld veroveren.
918
01:26:55,920 --> 01:26:59,845
Ja, alle moordenaars van z'n vader
waren gestraft.
919
01:27:00,000 --> 01:27:04,927
Als hij betrokken was geweest
bij z'n vaders dood...
920
01:27:05,120 --> 01:27:09,682
...moest hij weten
of hij goddelijke straf kon verwachten.
921
01:27:09,840 --> 01:27:16,769
Het antwoord op de laatste vraag
luidde dat Philippus z'n vader niet was.
922
01:27:16,920 --> 01:27:23,326
Hij was inderdaad een zoon
van Zeus-Amon, een godenzoon.
923
01:27:25,960 --> 01:27:33,048
Niemand is erbij als de priesters
zeggen dat Alexander een godenzoon is.
924
01:27:33,200 --> 01:27:38,843
Er zijn geen getuigen, er is alleen
het woord van Alexander zelf.
925
01:27:39,000 --> 01:27:43,608
Maar als hij door de woestijn
terugreist naar zijn leger...
926
01:27:43,760 --> 01:27:48,163
...is z'n geloof
in z'n onoverwinnelijkheid versterkt.
927
01:27:48,320 --> 01:27:53,167
Die zelfverzekerdheid
zou hij nog hard nodig hebben.
928
01:27:54,640 --> 01:27:58,440
Alexander staat
voor de beslissende strijd...
929
01:27:58,600 --> 01:28:05,051
...met de enige andere sterveling die
zich wellicht een god waande: Darius.
930
01:28:05,200 --> 01:28:10,604
De Perzische koning beschikt nu
over een geheim wapen...
931
01:28:10,760 --> 01:28:17,405
...ontworpen om Alexanders
machtige falanx uit te schakelen.
932
01:28:24,280 --> 01:28:27,568
De herfst van 331 voor Christus.
933
01:28:27,720 --> 01:28:32,044
Ondanks zeges
bij de Granicus, Issus en Tyrus...
934
01:28:32,200 --> 01:28:38,685
...beseft Alexander dat hij nooit over
Azië zal heersen zolang Darius vrij is.
935
01:28:40,080 --> 01:28:46,850
Darius weet dat hij nooit over Azië zal
heersen als hij Alexander niet verslaat.
936
01:28:48,280 --> 01:28:52,524
Beiden weten
dat een confrontatie onvermijdelijk is.
937
01:28:52,680 --> 01:29:00,644
Darius kiest de locatie. Hij slaat z'n
kamp op langs een rivier bij Gaugamela.
938
01:29:01,840 --> 01:29:06,971
Geen enkele veldslag van Alexander
is zo goed gedocumenteerd...
939
01:29:07,120 --> 01:29:09,964
...als de slag bij Gaugamela.
940
01:29:13,720 --> 01:29:17,566
Darius bracht paarden bijeen
voor de strijd.
941
01:29:17,720 --> 01:29:21,964
Hij had nu veel langere zwaarden
en lansen.
942
01:29:22,120 --> 01:29:28,685
Hij had ook 200 afschrikwekkende
strijdwagens met zeisen laten bouwen.
943
01:29:28,840 --> 01:29:34,483
Uit de zijkanten van de wagens
staken zeisen van een meter lang...
944
01:29:34,640 --> 01:29:37,803
...met de snijkant naar voren.
945
01:29:43,240 --> 01:29:49,930
De nacht voor de strijd zijn beide legers
gescheiden door enkele heuvels.
946
01:29:50,080 --> 01:29:55,849
Alexanders generaal Parmenion
en enkele belangrijke officiers...
947
01:29:56,000 --> 01:30:01,006
...gaan vooruit om de stellingen
van de vijand te observeren.
948
01:30:01,160 --> 01:30:06,451
Ze keken verbijsterd toe
en zeiden tegen elkaar:
949
01:30:06,600 --> 01:30:12,084
Een vijand zo machtig is moeilijk
te verslaan als we overdag aanvallen.
950
01:30:13,120 --> 01:30:17,489
Ze riepen Alexander op
's nachts aan te vallen...
951
01:30:17,640 --> 01:30:24,762
...om voor de manschappen verborgen
te houden dat hun kansen klein waren.
952
01:30:24,920 --> 01:30:29,323
Toen gaf Alexander
zijn beroemde antwoord:
953
01:30:29,480 --> 01:30:33,610
Ik zal mijn overwinning niet stelen.
954
01:30:33,760 --> 01:30:36,604
Als hij Darius nu versloeg...
955
01:30:36,760 --> 01:30:41,448
...zou deze geen moed meer vinden
voor een tweede poging.
956
01:30:41,600 --> 01:30:47,289
Hij stond hem niet toe de schuld te
geven aan de duisternis voor z'n falen.
957
01:30:47,440 --> 01:30:53,049
Zoals hij bij Issus de schuld had
gegeven aan de bergpassen en de zee.
958
01:30:58,480 --> 01:31:04,169
Het verhaal gaat dat hij daar
's nachts in de duisternis zat...
959
01:31:04,320 --> 01:31:07,164
...piekerend over z'n strategie.
960
01:31:07,320 --> 01:31:12,963
Uiteindelijk wist hij wat hem
te doen stond, en nu komt het...
961
01:31:13,120 --> 01:31:17,808
...waarop hij diep en onbekommerd
in slaap viel.
962
01:31:19,720 --> 01:31:22,564
En hij bleef slapen.
963
01:31:22,720 --> 01:31:27,886
Hij zei: Ik was bezorgd, maar toen
ik de oplossing had, had ik rust.
964
01:31:28,040 --> 01:31:35,242
Toen het leger allang was opgestaan,
lag Alexander nog te slapen als 'n blok.
965
01:31:35,400 --> 01:31:39,291
Z'n stafofficiers moesten hem wekken.
966
01:31:41,960 --> 01:31:45,965
Dan geeft hij z'n soldaten
de peptalk van hun leven.
967
01:31:46,120 --> 01:31:52,048
Zelfverzekerd zegt hij dat deze slag
bepaalt wie er zal heersen over Azië.
968
01:31:52,200 --> 01:31:56,569
Verderop spreekt ook
koning Darius z'n mannen toe.
969
01:31:56,720 --> 01:32:02,045
Maar zijn toon is eerder wanhopig
dan zelfverzekerd. Hij zegt:
970
01:32:02,200 --> 01:32:07,650
Dit gaat om het behoud of de beëindiging
van het grootste rijk ooit.
971
01:32:07,800 --> 01:32:13,921
Vecht om te overleven.
We staan met de rug tegen de muur.
972
01:32:14,080 --> 01:32:20,964
Ik smeek u: Bevrijd het Perzische volk
en diens eer van de schande.
973
01:32:26,760 --> 01:32:31,971
Gestaag rukken Alexanders falanxen op
in formatie...
974
01:32:32,120 --> 01:32:37,251
...voor de confrontatie met de nieuwe
rijdende wapens van Darius.
975
01:32:38,400 --> 01:32:44,646
De zeiswagens stortten zich in de strijd
en zaaiden angst onder de Macedoniërs.
976
01:32:44,800 --> 01:32:47,963
De falanxen vormden één front.
977
01:32:48,120 --> 01:32:54,127
Darius' mannen sloegen met hun speer
op hun schild. Het was een hels kabaal.
978
01:32:57,920 --> 01:33:03,882
Sommige paarden werden gedood
door speren, andere kwamen erlangs.
979
01:33:04,040 --> 01:33:10,047
Volop gebruik makend van hun snelheid
en de rondmaaiende messen...
980
01:33:10,200 --> 01:33:14,808
...zaaiden ze dood en verderf
op vele manieren.
981
01:33:14,960 --> 01:33:18,123
Ze hakten armen af, met schilden en al.
982
01:33:18,280 --> 01:33:21,204
En niet zelden sneden ze kelen door.
983
01:33:21,360 --> 01:33:27,367
Hoofden rolden op de grond,
met de ogen nog open en verstard.
984
01:33:27,520 --> 01:33:34,563
Ook hakten ze dwars door ribben,
met als gevolg een snelle dood.
985
01:33:37,120 --> 01:33:43,810
Tegen een leger dat met ongekende
kracht vecht voor 't behoud van Azië...
986
01:33:43,960 --> 01:33:49,603
...vechten Alexanders soldaten
voor het eerst niet om te winnen...
987
01:33:49,760 --> 01:33:52,206
...maar om te overleven.
988
01:33:53,960 --> 01:33:59,046
Het ziet er grimmig uit voor
de Macedonische generaal Parmenion.
989
01:33:59,200 --> 01:34:05,401
Heldhaftig tracht hij orde te houden
in de dappere strijd van z'n infanterie.
990
01:34:05,560 --> 01:34:11,920
Hij beseft dat maar één man
de macht heeft het tij te keren.
991
01:34:12,080 --> 01:34:14,162
Alexander zelf.
992
01:34:14,320 --> 01:34:21,124
Maar die is druk bezig zich een weg
te vechten naar de wagen van Darius.
993
01:34:24,960 --> 01:34:29,204
Alexander had z'n vijand gezien
achter ruiters...
994
01:34:29,360 --> 01:34:33,445
...die de koninklijke wagen beschermden.
995
01:34:33,600 --> 01:34:39,767
Ze werden afgeslacht voor de ogen van
hun koning. De lijken stapelden zich op.
996
01:34:39,920 --> 01:34:44,608
Darius zag hoe gruwelijk
de strijd zich ontvouwde.
997
01:34:44,760 --> 01:34:48,128
Zijn wagen keren en wegrijden kon niet.
998
01:34:48,280 --> 01:34:52,729
De wielen werden belemmerd
door de vele lijken.
999
01:34:52,880 --> 01:34:58,444
De koning liet z'n kar en harnas achter,
stapte op een merrie en reed weg.
1000
01:34:58,600 --> 01:35:04,448
Hij was niet ontsnapt als Parmenion
niet net z'n ruiters had weggestuurd...
1001
01:35:04,600 --> 01:35:07,888
...om Alexander om hulp te smeken.
1002
01:35:10,560 --> 01:35:15,771
Toen Alexander het hoorde,
zag hij opnieuw af van achtervolging.
1003
01:35:15,920 --> 01:35:22,963
Met zijn ruiters stormde hij af op
de rechtervleugel van Darius' cavalerie.
1004
01:35:23,120 --> 01:35:28,763
Toen volgde het hardnekkigste
cavaleriegevecht van de hele slag.
1005
01:35:28,920 --> 01:35:32,561
Zestig van Alexanders mannen
sneuvelden...
1006
01:35:32,720 --> 01:35:36,122
...maar Darius' troepen
werden verslagen.
1007
01:35:36,280 --> 01:35:41,889
En al wie kon, vluchtte.
Zo hard als hij kon.
1008
01:35:47,040 --> 01:35:51,011
Alexander leek een zekere nederlaag
te wachten.
1009
01:35:51,160 --> 01:35:56,246
Maar weer werd zijn genialiteit
als bevelhebber bewezen.
1010
01:35:56,400 --> 01:36:00,485
Hij weet dat Darius niet rekent
op z'n infanterie...
1011
01:36:00,640 --> 01:36:04,042
...maar op zijn zwaarbewapende ruiters.
1012
01:36:04,200 --> 01:36:09,923
Alexander verleidt de cavalerievleugels
zijn flanken aan te vallen.
1013
01:36:11,080 --> 01:36:14,846
Hij hoopt dat de flanken
kunnen standhouden...
1014
01:36:15,000 --> 01:36:21,281
...tot er een gat in de Perzische linies
valt waar z'n cavalerie doorheen kan.
1015
01:36:21,440 --> 01:36:24,728
En zo gebeurt het,
op het juiste moment.
1016
01:36:24,880 --> 01:36:30,569
Historici uit verleden en heden
noemen het een meesterlijke strategie.
1017
01:36:31,880 --> 01:36:35,168
Tactisch gezien, was het briljant.
1018
01:36:35,320 --> 01:36:39,245
De enige kritiek
die men wellicht kan hebben...
1019
01:36:39,400 --> 01:36:46,010
...is dat hij het slagveld verliet
om te proberen Darius te achterhalen.
1020
01:36:46,160 --> 01:36:49,881
Alexander zet de achtervolging
in op Darius.
1021
01:36:50,040 --> 01:36:55,080
Hij rijdt door zolang het licht is.
Parmenions brigade volgt hem.
1022
01:36:55,240 --> 01:36:59,768
Maar als het donker wordt,
stoppen ze om te rusten.
1023
01:36:59,920 --> 01:37:05,450
Darius ontkomt, met achterlating
van zijn strijdwagen, speer en boog.
1024
01:37:05,600 --> 01:37:08,604
Weer is Darius ontsnapt.
1025
01:37:12,920 --> 01:37:16,208
Het Macedonische leger
was wel kleiner...
1026
01:37:16,360 --> 01:37:21,082
...maar de slachtofferverdeling
is verbazingwekkend...
1027
01:37:21,240 --> 01:37:25,564
...volgens sommigen zelfs ongelooflijk.
1028
01:37:25,720 --> 01:37:29,691
Van Alexanders mannen
sneuvelden er honderd.
1029
01:37:29,840 --> 01:37:36,769
Hij verloor ruim duizend paarden
door verwondingen of vermoeidheid.
1030
01:37:36,920 --> 01:37:39,651
Van Darius' mannen...
1031
01:37:39,800 --> 01:37:44,249
...zouden er 300.000 zijn afgeslacht.
1032
01:37:44,400 --> 01:37:48,769
Nog veel meer werden
gevangengenomen en daarna gedood.
1033
01:37:50,560 --> 01:37:56,283
Na de slag bij Gaugamela staat vast
dat Perzië in handen is van Alexander.
1034
01:37:56,440 --> 01:38:01,606
Maar hij wil bovenal
koning Darius in handen krijgen.
1035
01:38:01,760 --> 01:38:06,926
Die is meer waard als gouverneur
van Perzië onder zijn bevel...
1036
01:38:07,080 --> 01:38:09,560
...dan als overleden koning.
1037
01:38:09,720 --> 01:38:15,011
Maar zal hij de gevallen koning
levend te pakken krijgen?
1038
01:38:22,040 --> 01:38:24,771
Alexanders zege bij Gaugamela...
1039
01:38:24,920 --> 01:38:31,007
...wordt gezien als zijn belangrijkste
triomf voor z'n verovering van Azië.
1040
01:38:33,680 --> 01:38:36,365
De uitslag van de strijd...
1041
01:38:36,520 --> 01:38:41,606
...betekende dat Perzië
z'n macht volledig kwijt was.
1042
01:38:42,760 --> 01:38:46,560
Alexander werd uitgeroepen
tot koning van Azië.
1043
01:38:46,720 --> 01:38:50,441
Hij bracht grootse offers
aan de goden...
1044
01:38:50,600 --> 01:38:56,403
...en beloonde z'n vrienden met rijkdom,
land en gouverneursposten.
1045
01:38:59,640 --> 01:39:04,885
Binnen vier maanden na z'n zege,
in januari 330 voor Christus...
1046
01:39:05,040 --> 01:39:11,605
...betrekt Alexander Darius' paleis
te Persepolis, in het oude Perzië.
1047
01:39:13,880 --> 01:39:20,445
Heel Perzië, z'n hoofdstad
en tonnen goud en zilver...
1048
01:39:20,600 --> 01:39:23,171
...zijn nu van Alexander.
1049
01:39:25,880 --> 01:39:32,001
De kleinste schatting spreekt van
een waarde van 180.000 talenten.
1050
01:39:32,160 --> 01:39:38,486
Dan moet u bedenken dat een talent
een gewicht bedroeg van 57,5 pond.
1051
01:39:39,760 --> 01:39:45,324
Het maakte hem tot de rijkste man
van de bekende wereld.
1052
01:39:45,480 --> 01:39:48,051
Hij kon doen wat hij wilde.
1053
01:39:48,200 --> 01:39:52,569
Hij kon zich god noemen
als hij dat wilde.
1054
01:39:52,720 --> 01:39:57,521
Alsof je op een middag
heel Fort Knox overneemt.
1055
01:39:57,680 --> 01:40:00,923
De schat werd in veiligheid gebracht...
1056
01:40:01,080 --> 01:40:06,689
...in een karavaan
met een escorte van 6000 soldaten.
1057
01:40:09,640 --> 01:40:15,249
Alexander beschreef Persepolis
als de vreselijkste stad van Azië.
1058
01:40:15,400 --> 01:40:18,643
Z'n soldaten mochten hem plunderen.
1059
01:40:18,800 --> 01:40:25,410
De Macedoniërs doodden iedereen
op hun pad en plunderden alle huizen.
1060
01:40:25,560 --> 01:40:29,281
Ze vochten onderling om de buit...
1061
01:40:29,440 --> 01:40:33,889
...en doodden zelfs metgezellen
die meer hadden dan zij.
1062
01:40:34,040 --> 01:40:38,170
Sommigen hakten graaiende handen af.
1063
01:40:38,320 --> 01:40:41,642
Ze waren gek van hebzucht.
1064
01:40:43,400 --> 01:40:49,521
Nagenietend van de overwinning blijft
Alexander vier maanden in Persepolis.
1065
01:40:49,680 --> 01:40:53,082
Dan zet hij z'n verovering van Azië
voort.
1066
01:40:54,080 --> 01:40:57,368
Alexander had grote natuurlijke gaven.
1067
01:40:57,520 --> 01:41:02,970
Maar die werden alle ontsierd
door z'n onvergeeflijke drankzucht.
1068
01:41:03,120 --> 01:41:09,401
Tijdens een drinkgelag zei iemand dat
als Alexander het paleis in brand stak...
1069
01:41:09,560 --> 01:41:13,451
...de Grieken hem zeer erkentelijk
zouden zijn.
1070
01:41:13,600 --> 01:41:20,529
De koning zei enthousiast: We wreken
de Grieken en steken de stad in brand.
1071
01:41:20,680 --> 01:41:27,325
Alexander stak het paleis in brand en
z'n mededrinkers volgden z'n voorbeeld.
1072
01:41:27,480 --> 01:41:32,407
Het was het eind van het paleis
dat heerste over heel het oosten.
1073
01:41:32,560 --> 01:41:36,042
De Macedoniërs schaamden zich
dat de stad...
1074
01:41:36,200 --> 01:41:40,125
...verwoest was door hun koning
in een dronken bui.
1075
01:41:40,280 --> 01:41:47,482
En Alexander? Toen hij zijn roes had
uitgeslapen en weer bij zinnen was...
1076
01:41:47,640 --> 01:41:50,849
...had hij spijt van zijn daad.
1077
01:41:53,880 --> 01:41:59,683
Zomer 330 v.C. lijdt het geen twijfel,
in elk geval niet bij Alexander...
1078
01:41:59,840 --> 01:42:02,446
...dat hij nu heerst over Azië.
1079
01:42:02,600 --> 01:42:07,925
Maar hij neemt geen genoegen
met het rijk van Darius.
1080
01:42:08,080 --> 01:42:11,766
Hij gaat verbeten op zoek naar Darius.
1081
01:42:11,920 --> 01:42:15,811
Niet om hem te doden,
maar om hem gevangen te nemen.
1082
01:42:17,720 --> 01:42:21,247
Dat zou de ultieme erkenning zijn.
1083
01:42:21,400 --> 01:42:26,167
Als de voormalig heerser hem erkende,
niet als veroveraar...
1084
01:42:26,320 --> 01:42:33,283
...maar als de natuurlijke koning
van Perzië, en daarbij aftrad.
1085
01:42:33,440 --> 01:42:39,686
Hoe lang hij dan nog zou blijven leven
is de vraag, maar dat was de gedachte.
1086
01:42:42,160 --> 01:42:46,688
Een ander motief
om Darius in handen te krijgen...
1087
01:42:46,840 --> 01:42:52,370
...was om te voorkomen dat anderen
aanspraak op de troon zouden maken.
1088
01:42:52,520 --> 01:42:58,050
Er konden zich troonpretendenten
melden met de woorden:
1089
01:42:58,200 --> 01:43:01,249
Ik ben Darius. Nee, ik ben Darius.
1090
01:43:01,400 --> 01:43:09,171
Dat kon gebeuren omdat er in die tijd
nog geen nieuwszenders bestonden.
1091
01:43:11,040 --> 01:43:17,685
Het was pas duidelijk dat hij heerste en
dat de vroegere dynastie voorbij was...
1092
01:43:17,840 --> 01:43:22,562
...als hij de voormalig heerser
levend in handen had.
1093
01:43:22,720 --> 01:43:29,524
Alexander hoort dat Darius noordwaarts
is gegaan en zet de achtervolging in.
1094
01:43:31,000 --> 01:43:37,201
Zo snel trokken ze voort, dat veel
mannen het tempo niet konden bijbenen.
1095
01:43:37,360 --> 01:43:43,641
Paarden vielen dood neer maar ondanks
de verliezen snelde Alexander voort.
1096
01:43:43,800 --> 01:43:49,762
Twee belangrijke mensen van Darius
vroegen Alexander te spreken.
1097
01:43:49,920 --> 01:43:56,201
Ze meldden dat Darius vastgehouden
werd door zijn eigen bevelhebbers.
1098
01:43:57,360 --> 01:44:02,321
Bessus, een van z'n generaals,
had de macht overgenomen.
1099
01:44:02,480 --> 01:44:07,964
Meteen ging Alexander weer op weg,
nu nog sneller dan tevoren.
1100
01:44:10,840 --> 01:44:15,528
Juni 330. Alexanders leger
marcheert dag en nacht door...
1101
01:44:15,680 --> 01:44:19,571
...om de Perzen in te halen
onder bevel van Bessus.
1102
01:44:19,720 --> 01:44:23,202
Binnen twee weken
krijgen ze ze in zicht.
1103
01:44:23,360 --> 01:44:27,206
Het Perzische leger
is nog steeds veel groter...
1104
01:44:27,360 --> 01:44:31,445
...maar duizenden Perzen
geven zich over.
1105
01:44:31,600 --> 01:44:36,288
Dat stond Bessus Darius echter niet toe.
1106
01:44:37,520 --> 01:44:41,570
Bessus en z'n complotgenoten
gingen naar Darius...
1107
01:44:41,720 --> 01:44:46,408
...en maanden hem
te vluchten voor zijn vijand.
1108
01:44:46,560 --> 01:44:50,485
Darius zei echter
dat de goden hem kwamen wreken.
1109
01:44:50,640 --> 01:44:55,771
Hij hoopte op Alexanders bescherming
en trotseerde de verraders.
1110
01:44:55,920 --> 01:44:57,843
Ze waren woedend.
1111
01:44:58,000 --> 01:45:04,042
Ze gooiden hun speren naar de koning
en lieten hem zwaargewond achter.
1112
01:45:04,200 --> 01:45:09,127
Ze verminkten ook zijn dieren
zodat zij niet verder konden.
1113
01:45:09,280 --> 01:45:14,764
Nu ze zonder leiders zaten,
vluchtten de barbaren in alle richtingen.
1114
01:45:17,200 --> 01:45:21,250
De grote, machtige Darius
was zwaargewond.
1115
01:45:21,400 --> 01:45:27,362
Alleen de tijd zou uitwijzen
of Alexander hem levend zou vinden.
1116
01:45:35,560 --> 01:45:40,168
Als Alexanders mannen
de vluchtende Perzen achterhalen...
1117
01:45:40,320 --> 01:45:44,484
...vinden ze Darius
nog nauwelijks in leven.
1118
01:45:47,200 --> 01:45:49,646
Hij was stervende.
1119
01:45:49,800 --> 01:45:55,648
Hij vroeg om drinken en een Macedoniër
reikte hem koud water aan.
1120
01:45:55,800 --> 01:46:02,570
Hij zei: U verleent mij een dienst
en ik kan niets terugdoen.
1121
01:46:02,720 --> 01:46:05,291
Maar Alexander zal u belonen...
1122
01:46:05,440 --> 01:46:11,163
...en de goden hem voor zijn
hoffelijkheid jegens mijn familie.
1123
01:46:11,320 --> 01:46:17,282
Vervolgens greep hij de hand
van de Macedoniër en stierf.
1124
01:46:17,440 --> 01:46:22,606
Toen Alexander bij de koning kwam,
treurde hij om diens dood.
1125
01:46:22,760 --> 01:46:28,244
Hij deed zijn mantel af
en bedekte er het dode lichaam mee.
1126
01:46:30,800 --> 01:46:35,966
Later, toen hij Bessus, de moordenaar
van de koning, had gepakt...
1127
01:46:36,120 --> 01:46:40,842
...liet Alexander twee boomkruinen
tot op de grond buigen...
1128
01:46:41,000 --> 01:46:44,163
...en Bessus werd ertussen opgehangen.
1129
01:46:44,320 --> 01:46:48,530
De bomen werden losgelaten
en sprongen weer rechtop.
1130
01:46:48,680 --> 01:46:52,082
Het lichaam werd in tweeën gescheurd.
1131
01:46:54,280 --> 01:47:00,447
Darius' lichaam stuurde hij naar diens
moeder voor een koninklijke begrafenis.
1132
01:47:03,480 --> 01:47:09,089
Nu Darius dood is, kan Alexander
z'n verovering voortzetten.
1133
01:47:09,240 --> 01:47:13,450
Maar in de maanden erna
treft hij nieuwe vijanden.
1134
01:47:13,600 --> 01:47:17,491
Binnen zijn eigen leger
en binnen zichzelf.
1135
01:47:22,920 --> 01:47:27,323
Nu Alexander over Perzië heerst
en Darius dood is...
1136
01:47:27,480 --> 01:47:32,168
...is de missie van Alexander de Grote
feitelijk volbracht.
1137
01:47:32,320 --> 01:47:39,010
Maar hij staat nu voor nieuwe dilemma's
die veel complexer van aard zijn.
1138
01:47:41,880 --> 01:47:45,885
Het opzienbarende is
dat na Gaugamela...
1139
01:47:46,040 --> 01:47:51,843
...er pas echt onrust ontstaat
onder de manschappen.
1140
01:47:52,000 --> 01:47:55,447
Het gevoel heerste van:
1141
01:47:55,600 --> 01:48:01,209
We hebben nu gedaan
wat we moesten doen.
1142
01:48:01,360 --> 01:48:05,445
We hebben het Perzische rijk
overwonnen.
1143
01:48:05,600 --> 01:48:08,922
Nu willen we naar huis.
1144
01:48:12,520 --> 01:48:19,051
Alexander wordt zich bewust van
mogelijke bedreigingen voor zijn macht.
1145
01:48:21,440 --> 01:48:28,927
Een van de voornaamste Macedoniërs
was Philotas, de zoon van Parmenion.
1146
01:48:29,080 --> 01:48:35,850
De zege op Darius had Philotas
de mooie Griekse Antigone opgeleverd.
1147
01:48:38,040 --> 01:48:45,049
Hij vertelde haar dat alle successen
het werk waren van z'n vader en hem.
1148
01:48:45,200 --> 01:48:49,649
Antigone vertelde dit door
aan Alexander.
1149
01:48:49,800 --> 01:48:53,202
Toen de koning dit had aangehoord...
1150
01:48:53,360 --> 01:48:58,969
...beschuldigden Philotas' vijanden hem
onder meer van samenzwering.
1151
01:48:59,120 --> 01:49:05,651
Philotas werd geëxecuteerd
en Alexander liet ook Parmenion doden.
1152
01:49:05,800 --> 01:49:09,771
De man die zoveel had gedaan
voor Philippus...
1153
01:49:09,920 --> 01:49:16,849
...en de man die Alexander had gemaand
tot de verovering van Azië.
1154
01:49:19,960 --> 01:49:24,010
Men denkt dat Alexander
altijd al had getwijfeld...
1155
01:49:24,160 --> 01:49:27,801
...aan de trouw
van Parmenion en Philotas.
1156
01:49:27,960 --> 01:49:34,286
Het relaas van Antigone
gaf Alexander de kans om te doen...
1157
01:49:34,440 --> 01:49:38,650
...wat hij misschien
al jaren had willen doen.
1158
01:49:39,720 --> 01:49:41,961
Oktober 330 voor Christus...
1159
01:49:42,120 --> 01:49:47,923
...geeft Alexander z'n vriend Hephaistion
het bevel over zijn cavalerie.
1160
01:49:48,080 --> 01:49:54,247
Het Macedonische leger, al zeven jaar
op pad, trekt verder naar India.
1161
01:49:54,400 --> 01:49:58,291
En Alexander
blijft zich grillig gedragen.
1162
01:50:00,680 --> 01:50:03,251
In 327, hij is dan 29...
1163
01:50:03,400 --> 01:50:08,725
...doet Alexander iets
dat zelfs z'n naaste metgezellen schokt.
1164
01:50:08,880 --> 01:50:13,568
Met name zijn vriend
en vermeende minnaar Hephaistion.
1165
01:50:13,720 --> 01:50:16,451
Alexander neemt een vrouw.
1166
01:50:16,600 --> 01:50:21,083
Dit is Roxane,
de beeldschone dochter van Oxyartes...
1167
01:50:21,240 --> 01:50:26,565
...een baron wiens Sogdische burcht
was ingenomen door Alexander.
1168
01:50:26,720 --> 01:50:29,291
Maar waarom trouwt Alexander?
1169
01:50:29,440 --> 01:50:36,688
Het bindt hem aan de plaatselijke adel
en hij wil een wettelijke erfgenaam.
1170
01:50:36,840 --> 01:50:43,644
Sommige historici schrijven echter
dat Alexander echt van Roxane hield.
1171
01:50:47,560 --> 01:50:53,283
Soldaten noemden haar de mooiste
vrouw die ze in Azië hadden gezien.
1172
01:50:53,440 --> 01:50:56,842
Alexander werd meteen verliefd op haar.
1173
01:50:57,000 --> 01:51:03,281
Maar hoewel ze zijn gevangene was,
weigerde hij haar zijn wil op te leggen.
1174
01:51:03,440 --> 01:51:06,046
Hij besloot tot een huwelijk.
1175
01:51:08,320 --> 01:51:12,405
Alexander verwart z'n metgezellen
nog meer...
1176
01:51:12,560 --> 01:51:17,009
...met het opleggen
van een oude Perzische traditie.
1177
01:51:18,720 --> 01:51:25,330
Perzische koningen verlangden
'proskynesis' van hun onderdanen.
1178
01:51:25,480 --> 01:51:30,327
Voor de Perzen is dat een gebaar
van respect, een handkus...
1179
01:51:30,480 --> 01:51:36,840
...gecombineerd met buigen, knielen,
of zelfs zich plat op de aarde werpen.
1180
01:51:37,000 --> 01:51:41,244
Maar voor de Grieken is dit
een gebaar van aanbidding...
1181
01:51:41,400 --> 01:51:44,290
...voorbehouden aan de goden.
1182
01:51:44,440 --> 01:51:51,722
Alexanders eis wordt zwaar betwist en
Callisthenes, zijn hofbiograaf, weigert.
1183
01:51:51,880 --> 01:51:54,770
Hij spreekt zijn vriend dapper toe:
1184
01:51:54,920 --> 01:52:00,324
Denk aan Griekenland. Je ondernam
deze veldtocht door Azië voor haar.
1185
01:52:00,480 --> 01:52:06,726
Wil je bij thuiskomst de Griekse
vrije geesten dwingen voor je te buigen?
1186
01:52:08,400 --> 01:52:12,291
Vanaf dat moment
raakt Callisthenes uit de gratie.
1187
01:52:12,440 --> 01:52:18,129
En zoals al velen voor hem ontdekten,
kan dat een tragische fout zijn.
1188
01:52:19,360 --> 01:52:25,970
Alexander geeft opdracht zijn eigen
hofbiograaf Callisthenes te executeren.
1189
01:52:27,160 --> 01:52:33,486
Alexander vond dat de intellectueel
zijn werk had gedaan.
1190
01:52:33,640 --> 01:52:39,921
Nu was hij hem tot last
en dus aan vervanging toe.
1191
01:52:40,080 --> 01:52:43,527
En dus ontdeed hij zich van hem.
1192
01:52:45,960 --> 01:52:53,162
Alexanders voorkeur voor Perzische
gebruiken ontwikkelt zich tot hedonisme.
1193
01:52:54,760 --> 01:53:00,767
Hij zag zichzelf als een god
en werd ook zo behandeld.
1194
01:53:00,920 --> 01:53:08,920
Men aarzelt dit te geloven omdat men
Alexander beziet door een moderne bril.
1195
01:53:09,440 --> 01:53:14,810
Wie zich tegenwoordig
als een god beschouwt, is gek.
1196
01:53:14,960 --> 01:53:17,964
Maar dit was Alexander.
1197
01:53:20,480 --> 01:53:24,610
Alexander omringde zich
met Perzische luxe.
1198
01:53:24,760 --> 01:53:30,324
Hij ging gekleed in een wit gewaad
met een Perzische sjerp.
1199
01:53:31,240 --> 01:53:35,928
Hij nam concubines, net als Darius...
1200
01:53:36,080 --> 01:53:41,564
...evenveel als er dagen in het jaar zijn
en allemaal even mooi.
1201
01:53:43,800 --> 01:53:47,566
Elke avond paradeerden ze
voor de koning...
1202
01:53:47,720 --> 01:53:52,965
...opdat hij kon kiezen
met wie hij de nacht zou doorbrengen.
1203
01:53:57,240 --> 01:54:02,690
Alexander kon beter omgaan met oorlog
dan met vrede en ledigheid.
1204
01:54:02,840 --> 01:54:08,643
Zodra hij bevrijd was van z'n zorgen,
gaf hij zich over aan frivool vermaak.
1205
01:54:08,800 --> 01:54:14,728
Perzië's leger kon hem niet deren,
maar hij viel nu voor z'n verdorvenheden.
1206
01:54:15,760 --> 01:54:20,322
Er werd gefeest, gedronken en geruzied
tot diep in de nacht.
1207
01:54:20,480 --> 01:54:25,008
Het was een algemeen verval
tot buitenlandse gebruiken.
1208
01:54:25,160 --> 01:54:29,722
Door deze superieur te achten
aan die van z'n eigen land...
1209
01:54:29,880 --> 01:54:37,606
...kwetste Alexander zijn volk dusdanig
dat vrienden hem als vijand gingen zien.
1210
01:54:41,360 --> 01:54:47,129
Zijn verovering van Azië is volbracht,
maar Alexander wil meer.
1211
01:54:49,080 --> 01:54:53,688
Begin 326 voor Christus
start hij een veldtocht in India.
1212
01:54:53,840 --> 01:54:58,641
Koning Poros tracht hem te stuiten
bij de rivier Hydaspis.
1213
01:55:02,680 --> 01:55:07,607
Alexanders vijanden
strijden niet alleen te paard...
1214
01:55:07,760 --> 01:55:10,764
...maar ook op olifanten.
1215
01:55:13,440 --> 01:55:19,527
De Macedoniërs winnen, maar het is
hun zwaarste strijd tot dan toe.
1216
01:55:23,720 --> 01:55:28,601
De strijd tegen Poros had de moed
van de Macedoniërs geblust.
1217
01:55:28,760 --> 01:55:32,048
Ze weigerden verder India in te trekken.
1218
01:55:33,400 --> 01:55:40,010
Alexander was zo teleurgesteld en
kwaad dat hij zich opsloot in zijn tent.
1219
01:55:40,160 --> 01:55:46,042
Zijn soldaten verzamelden zich
buiten de tent met gehuil en geweeklaag.
1220
01:55:46,200 --> 01:55:50,922
Hij liet zich vermurwen
en gaf het bevel tot vertrek.
1221
01:55:51,080 --> 01:55:53,845
Alexander wilde nu de oceaan zien.
1222
01:55:55,880 --> 01:56:00,090
Hij liet grote aantallen
boten en vlotten bouwen...
1223
01:56:00,240 --> 01:56:04,802
...en liet zich in kalme vaart
over de rivier roeien.
1224
01:56:04,960 --> 01:56:10,410
Maar het werd geenszins
een vredige reis.
1225
01:56:11,800 --> 01:56:13,962
Stroomafwaarts reizend...
1226
01:56:14,120 --> 01:56:19,490
...valt hij de steden op de oevers aan
en onderwerpt ze allemaal.
1227
01:56:20,680 --> 01:56:27,404
Dan komt hij bij de ommuurde stad Malli
van de onafhankelijke Malliërs-stam.
1228
01:56:29,320 --> 01:56:32,927
Alexander wilde de stad bestormen.
1229
01:56:33,080 --> 01:56:38,405
Een ziener kwam naar hem toe en zei
dat hij een groot gevaar had gezien.
1230
01:56:38,560 --> 01:56:42,849
De koning zou bij de bestorming
gewond raken.
1231
01:56:43,000 --> 01:56:49,042
Hij smeekte Alexander de stad
met rust te laten en verder te trekken.
1232
01:56:49,200 --> 01:56:53,125
De koning snauwde
dat hij het moreel ondermijnde.
1233
01:56:53,280 --> 01:57:00,641
Hij voerde zelf z'n leger aan naar
de stad, met als doel die te vernietigen.
1234
01:57:05,560 --> 01:57:12,728
Alexander liet zijn infanterie
de stad omsingelen en rukte op.
1235
01:57:12,880 --> 01:57:20,526
De verdedigers verschansten zich in
de vesting en verzetten zich met succes.
1236
01:57:20,680 --> 01:57:26,210
Ze slaagden erin een groep
Macedoniërs terug te dringen...
1237
01:57:26,360 --> 01:57:29,762
...en doodden daarbij vijfentwintig man.
1238
01:57:29,920 --> 01:57:36,405
Alexander bracht ladders in positie
om de hele vesting heen.
1239
01:57:37,920 --> 01:57:43,245
Maar het gaat hem te langzaam
en hij pakt zelf een ladder.
1240
01:57:43,400 --> 01:57:47,450
Hij is als eerste boven
en hakt om zich heen.
1241
01:57:47,600 --> 01:57:50,843
Maar ineens staat Alexander
daar alleen.
1242
01:57:51,000 --> 01:57:56,131
Z'n mannen zien dat hij een perfect
doelwit voor boogschutters is.
1243
01:57:56,280 --> 01:57:59,887
Hij zou nu terug
naar beneden moeten gaan.
1244
01:58:00,040 --> 01:58:05,001
Maar in plaats daarvan
springt hij de vijandelijke vesting in.
1245
01:58:05,160 --> 01:58:08,607
Daar vecht hij voor zijn leven.
1246
01:58:08,760 --> 01:58:13,641
Z'n mannen rennen zo massaal
naar voren dat de ladders breken.
1247
01:58:13,840 --> 01:58:19,882
Slechts drie man komen boven, onder
wie de drager van Alexanders schild.
1248
01:58:20,040 --> 01:58:24,648
Twee sneuvelen en Alexander
wordt geraakt door een pijl...
1249
01:58:24,800 --> 01:58:27,849
...dwars door z'n harnas in z'n long.
1250
01:58:28,000 --> 01:58:32,528
De vierde Macedoniër
beschermt zijn heer met het schild.
1251
01:58:32,680 --> 01:58:37,447
Eindelijk lukt het de Macedoniërs
de muur te beklimmen...
1252
01:58:37,600 --> 01:58:41,241
...en dan zien ze iets onmogelijks.
1253
01:58:42,840 --> 01:58:48,609
Hun onoverwinnelijke leider
ligt op de grond, in een plas bloed.
1254
01:58:58,640 --> 01:59:05,649
Dat Alexander zelf de aanval op Malli
leidde in 326 is niet vreemd.
1255
01:59:07,080 --> 01:59:12,883
Zijn verwonding is een van de vele
die hij opliep op het slagveld.
1256
01:59:13,040 --> 01:59:18,729
Maar voor de onoverwinnelijk geachte
krijger is deze verwonding anders.
1257
01:59:18,880 --> 01:59:23,568
Alexanders mannen beseffen
dat hij in levensgevaar is.
1258
01:59:25,600 --> 01:59:31,243
Onmiddellijk ging het gerucht
in het kamp dat Alexander dood was.
1259
01:59:31,400 --> 01:59:36,884
Z'n verzorgers zaagden met veel moeite
de pijl af...
1260
01:59:37,040 --> 01:59:40,010
...en verwijderden zijn borstplaat.
1261
01:59:40,160 --> 01:59:46,361
Toen verwijderden ze de pijlpunt
die tussen zijn ribben zat.
1262
01:59:46,520 --> 01:59:51,924
Op dat moment gleed de koning weg
tot op de rand van de dood.
1263
01:59:52,080 --> 01:59:59,521
Toen het gevaar geweken was, bleef hij
zwak en had lange tijd verpleging nodig.
1264
02:00:00,600 --> 02:00:03,570
Alexander herstelt langzaam.
1265
02:00:03,720 --> 02:00:09,011
In de twee jaar erna leidt hij
z'n leger terug naar Griekenland.
1266
02:00:09,160 --> 02:00:13,484
De ene helft over land,
de andere helft over zee.
1267
02:00:13,640 --> 02:00:19,807
Juli 324 v.C. krijgt Alexander
een nog grotere pijn te verwerken.
1268
02:00:19,960 --> 02:00:24,682
Zijn vriend Hephaistion overlijdt
aan een onbekende ziekte.
1269
02:00:24,840 --> 02:00:28,367
Alexander is verscheurd door verdriet.
1270
02:00:28,520 --> 02:00:32,844
Alexander wierp zich
op het lichaam van zijn vriend...
1271
02:00:33,000 --> 02:00:36,243
...en bleef zo de hele dag
wenend liggen.
1272
02:00:36,400 --> 02:00:41,008
Hij weigerde hem te verlaten
tot hij werd weggedragen.
1273
02:00:41,160 --> 02:00:46,929
Naar verluidt liet hij de arts ophangen
omdat hij fouten had gemaakt.
1274
02:00:47,080 --> 02:00:52,246
Zeker is dat gedurende twee hele dagen
na Hephaistions dood...
1275
02:00:52,400 --> 02:00:58,203
...Alexander geen eten aanraakte
en zich niet verzorgde...
1276
02:00:58,360 --> 02:01:02,160
...maar enkel op zijn bed lag te wenen.
1277
02:01:04,080 --> 02:01:10,964
Hephaistions was een goede vriend
van Alexander en een vertrouweling.
1278
02:01:11,120 --> 02:01:18,242
Alexander verloor een belangrijke
bondgenoot inzake zijn beleidsbesluiten.
1279
02:01:18,400 --> 02:01:24,328
Het gaat dan ook bergafwaarts met hem
na Hephaistions dood.
1280
02:01:24,480 --> 02:01:32,046
Hij begint tekenen te vertonen
van verminderde wilskracht.
1281
02:01:33,240 --> 02:01:39,009
Nog geen jaar na Hephaistions dood
houdt Alexander rust in Babylon.
1282
02:01:39,160 --> 02:01:44,405
Hij zint op een verovering van Arabië,
maar ook hij wordt ziek.
1283
02:01:44,560 --> 02:01:48,690
Binnen tien dagen wordt,
wat begon als lage koorts...
1284
02:01:48,840 --> 02:01:54,131
...een mysterieuze,
levensbedreigende ziekte.
1285
02:01:54,280 --> 02:01:58,524
De soldaten wilden hem
hartstochtelijk graag zien.
1286
02:01:58,680 --> 02:02:04,050
Ze hoopten op een teken van leven,
een glimp van zijn lichaam...
1287
02:02:04,200 --> 02:02:07,807
...want het gerucht ging
dat hij al dood was...
1288
02:02:07,960 --> 02:02:12,124
...en ze vermoedden
dat z'n dood werd verzwegen.
1289
02:02:12,280 --> 02:02:15,568
Ze moesten en zouden hem zien.
1290
02:02:15,720 --> 02:02:19,088
Ieders hart was vervuld van verdriet...
1291
02:02:19,240 --> 02:02:24,849
...en verbijstering bij de gedachte
hun koning te moeten verliezen.
1292
02:02:26,720 --> 02:02:34,207
Juist dan dringt Alexanders enorme
importantie door tot al wie hem kent.
1293
02:02:37,080 --> 02:02:44,089
Ik geloof dat er in die tijd
geen land, geen stad, geen mens was...
1294
02:02:44,240 --> 02:02:47,289
...die Alexanders naam niet kende.
1295
02:02:47,440 --> 02:02:51,001
Nooit en nergens
was er iemand zoals hij.
1296
02:02:51,160 --> 02:02:57,805
Ik denk dan ook dat er een hogere macht
betrokken was bij zijn geboorte.
1297
02:02:57,960 --> 02:03:04,206
Ik plaats weliswaar kanttekeningen
bij sommige van zijn daden...
1298
02:03:04,360 --> 02:03:11,084
...maar ik schaam mij niet voor de mens
Alexander grote bewondering te hebben.
1299
02:03:13,120 --> 02:03:18,843
Op datzelfde moment beginnen
Alexanders officiers zich af te vragen...
1300
02:03:19,000 --> 02:03:22,447
...wat er zal gebeuren als hij sterft.
1301
02:03:22,600 --> 02:03:26,366
Wie heerst er dan
over de veroverde gebieden?
1302
02:03:26,520 --> 02:03:32,801
Zo'n enorm rijk in de hand te moeten
houden zonder Alexander lijkt onmogelijk.
1303
02:03:32,960 --> 02:03:40,208
Het lijdt voor de officiers geen twijfel
dat niemand hem ooit kan vervangen.
1304
02:03:40,360 --> 02:03:43,887
De gebieden zullen verdeeld
moeten worden.
1305
02:03:44,040 --> 02:03:49,683
Ze weten ook: Als Alexander niet zelf
aanwijst wie welk gebied krijgt...
1306
02:03:49,840 --> 02:03:53,128
...zal hevige jaloezie
de kop opsteken...
1307
02:03:53,280 --> 02:04:01,085
...resulterend in oorlog tussen hen die
ooit samen streden voor één grote vorst.
1308
02:04:01,240 --> 02:04:07,521
Zal Alexander herstellen van z'n ziekte,
z'n veroveringstocht voortzetten...
1309
02:04:07,680 --> 02:04:12,971
en zijn trouwe leger aanvoeren
op weg naar nog grotere glorie?
1310
02:04:13,120 --> 02:04:17,808
Of is hij dan toch niet
de onsterfelijke zoon van Zeus...
1311
02:04:17,960 --> 02:04:21,965
...en overlijdt hij
als een gewone sterveling?
1312
02:04:29,280 --> 02:04:32,568
Op de avond
van 9 juni 323 voor Christus...
1313
02:04:32,720 --> 02:04:38,124
...waakt een groep getrouwen
bij hun snel verslechterende koning.
1314
02:04:38,280 --> 02:04:44,128
Hij zegt: Ik voorzie een grote
machtsstrijd na mijn dood.
1315
02:04:44,280 --> 02:04:49,286
Als het bijna afgelopen is,
stellen ze hem de cruciale vraag:
1316
02:04:49,440 --> 02:04:52,569
Aan wie laat hij zijn koninkrijk na?
1317
02:04:52,720 --> 02:04:59,808
Zwak fluistert Alexander zijn laatste
woorden: 'Kratisto'. Aan de sterkste.
1318
02:04:59,960 --> 02:05:05,000
Vroeg in de ochtend van 10 juni
sluiten zijn ogen zich voorgoed.
1319
02:05:07,760 --> 02:05:13,085
Historici redetwisten al eeuwen
over Alexanders doodsoorzaak.
1320
02:05:13,240 --> 02:05:19,486
Was het alcoholisme, vergiftiging
of dwangmatige zelfvernietiging?
1321
02:05:19,640 --> 02:05:24,567
Als het gaat om z'n doodsoorzaak
zijn er vele mogelijkheden.
1322
02:05:24,720 --> 02:05:29,931
Gek genoeg zou het wel eens
opnieuw een geval kunnen zijn...
1323
02:05:30,080 --> 02:05:33,482
...van een soort samenzwering.
1324
02:05:33,640 --> 02:05:41,570
Hij was de pijlverwonding die hij opliep
in India nooit echt te boven gekomen.
1325
02:05:41,720 --> 02:05:44,291
Die was bijna fataal geweest.
1326
02:05:44,440 --> 02:05:50,482
Verder was het zo dat daar toen
waarschijnlijk malaria heerste.
1327
02:05:50,640 --> 02:05:58,604
In elk geval was hij ziek
gedurende zijn laatste dagen.
1328
02:06:03,520 --> 02:06:10,608
Ik denk dat Alexander uiteindelijk stierf
omdat hij te veel van zichzelf vergde.
1329
02:06:11,640 --> 02:06:19,161
Hij had een geweldige veldtocht
afgesloten en daarna overleed hij.
1330
02:06:19,320 --> 02:06:26,283
Voor hem was dat goed. Ik denk niet dat
hij een goede bestuurder was geweest.
1331
02:06:26,440 --> 02:06:32,686
Leder natuurlijk z'n eigen mening
over wat Alexander zo groot maakte.
1332
02:06:32,840 --> 02:06:40,088
Maar ik denk dat hij zoveel van zichzelf
vergde dat hij opgebrand overleed.
1333
02:06:40,240 --> 02:06:47,601
Als dat niet in 323 gebeurd was,
was het wel gebeurd in 321 of 320.
1334
02:06:47,760 --> 02:06:51,651
Alexander was geen man
om rustig oud te worden.
1335
02:06:54,400 --> 02:07:00,407
Bij leven een machtig man,
bleef hij dat ook na zijn dood.
1336
02:07:00,560 --> 02:07:08,560
Op de terugweg naar Griekenland vond
hij een laatste rustplaats in Alexandrië.
1337
02:07:09,120 --> 02:07:14,650
In de chaos na zijn dood wordt z'n
gebalsemde lichaam een gewilde prooi.
1338
02:07:14,800 --> 02:07:19,931
Hij wilde zelf een graf in Siwa,
bij z'n geestelijk vader Zeus-Amon.
1339
02:07:20,080 --> 02:07:24,324
Maar de Macedoniërs wilden
dat hij thuis begraven werd.
1340
02:07:24,480 --> 02:07:29,361
Tijdens het vervoer in 'n gouden kist
wordt het lijk gekaapt...
1341
02:07:29,520 --> 02:07:35,368
...door soldaten van voormalig generaal
Ptolemaeus, nu koning van Egypte.
1342
02:07:35,520 --> 02:07:41,527
Het lichaam van Alexander
versterkt de reputatie van Ptolemaeus.
1343
02:07:41,680 --> 02:07:48,006
Duizenden bezoeken hier Alexanders
sarcofaag, onder wie Julius Caesar.
1344
02:07:48,160 --> 02:07:53,166
Maar de Ptolemaeën raken
de macht kwijt als Cleopatra sterft...
1345
02:07:53,320 --> 02:07:57,291
...en daarmee de macht
over Alexanders lichaam.
1346
02:07:57,440 --> 02:08:02,970
Vandaag weet niemand precies
waar Alexanders lichaam zich bevindt.
1347
02:08:03,120 --> 02:08:08,081
Vermoedelijk ligt het
onder de straten van Alexandrië...
1348
02:08:08,240 --> 02:08:15,522
...bij de moskee van Daniël waar nog
elke dag gebedsdiensten plaatsvinden.
1349
02:08:19,960 --> 02:08:25,967
Als Alexander bij de moskee van Daniël
begraven is, dan moet dat hier zijn...
1350
02:08:26,120 --> 02:08:30,409
...in het doolhof van tunnels
onder Alexandrië.
1351
02:08:30,560 --> 02:08:37,921
Ze zijn aangelegd als wateropslag
en deze ligt precies onder de moskee.
1352
02:08:40,720 --> 02:08:46,363
Dit is gewijde grond waar de lichamen
van leiders werden begraven.
1353
02:08:46,520 --> 02:08:50,286
Er is vaak naar Alexanders lichaam
gezocht...
1354
02:08:50,440 --> 02:08:54,525
...maar het is nooit gevonden.
1355
02:08:58,000 --> 02:09:02,608
Alexanders dood betekende
het einde van een verovering...
1356
02:09:02,760 --> 02:09:08,563
...die door geen enkele krijger
in de geschiedenis werd geëvenaard.
1357
02:09:08,720 --> 02:09:11,530
De cijfers zijn verbijsterend.
1358
02:09:11,680 --> 02:09:16,846
Eén man leidde 40.000 soldaten
te voet en te paard...
1359
02:09:17,000 --> 02:09:22,291
...over een afstand van 19.000 km
in een tijdspanne van 12 jaar.
1360
02:09:27,640 --> 02:09:33,761
Het enorme rijk dat Alexander
in twaalf jaar tijd had opgebouwd...
1361
02:09:33,920 --> 02:09:39,245
...wordt uiteindelijk verdeeld
door ruim twintig heersers.
1362
02:09:42,680 --> 02:09:50,326
Nog immer raakt men niet uitgepraat
over koning Alexander van Macedonië.
1363
02:09:50,480 --> 02:09:53,643
Waarom noemen we hem
Alexander de Grote?
1364
02:09:53,800 --> 02:09:57,282
Hij was de beste militair aller tijden.
1365
02:09:57,440 --> 02:10:04,483
Hij zorgde voor een cruciale culturele
uitwisseling tussen oost en west.
1366
02:10:04,640 --> 02:10:09,567
Maar hij verwierf zijn rijk
met dood en vernietiging.
1367
02:10:09,720 --> 02:10:13,361
Hoeveel verder zou hij nog gegaan zijn?
1368
02:10:13,520 --> 02:10:16,524
Gelukkig zullen we het nooit weten.
1369
02:10:16,680 --> 02:10:23,882
Aan het eind van z'n leven balanceerde
hij tussen genialiteit en waanzin.
1370
02:10:25,600 --> 02:10:31,323
Alexander was een generaal
zonder weerga in de geschiedenis.
1371
02:10:31,480 --> 02:10:35,565
Elke generaal vergelijkt zich
met Alexander.
1372
02:10:35,720 --> 02:10:41,090
En elke generaal
zal zijn meerdere erkennen in Alexander.
1373
02:10:43,840 --> 02:10:50,883
Alexander zelf was zo'n machtig man,
dat gedurende zijn leven...
1374
02:10:51,040 --> 02:10:57,002
...mannen die later grote koningen,
maarschalken en leiders werden...
1375
02:10:57,160 --> 02:11:05,160
...tijdens zijn leven
niet meer dan hoge officiers waren.
1376
02:11:06,200 --> 02:11:13,243
Zelfs na zijn dood
waren ze nog zo bang voor hem...
1377
02:11:13,400 --> 02:11:16,882
...dat tijdens vergaderingen...
1378
02:11:17,040 --> 02:11:22,922
...zijn kroon, zijn scepter
en zijn koninklijk gewaad...
1379
02:11:23,080 --> 02:11:26,448
...aan het hoofd lagen van de tafel.
1380
02:11:28,040 --> 02:11:33,080
Voor hen was hij nog altijd aanwezig,
ook al was hij dood.
1381
02:11:36,400 --> 02:11:42,407
Alexander kende ogenschijnlijk
geen enkel moment van twijfel of angst.
1382
02:11:42,560 --> 02:11:47,441
God of niet, hij had in elk geval
het zelfvertrouwen van een god.
1383
02:11:47,600 --> 02:11:50,922
Hij zag zelf zijn grootheid in.
1384
02:11:51,080 --> 02:11:54,004
En we moeten het met hem eens zijn:
1385
02:11:54,160 --> 02:11:59,166
Hij is en zal altijd blijven
Alexander de Grote.
1386
02:12:10,680 --> 02:12:13,001
Vertaling: The Site
NN1134036
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.