Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:02:52,774 --> 00:02:58,691
Święta Helena,
15 października 1840 roku
2
00:04:50,399 --> 00:04:54,107
MONSIEUR N.
3
00:05:13,023 --> 00:05:15,899
Owego dnia obchodziłem
20. urodziny.
4
00:05:16,066 --> 00:05:18,566
Właśnie ukończyłem
Akademię Wojskową,
5
00:05:18,732 --> 00:05:21,357
a mym jedynym żołnierskim
doświadczeniem
6
00:05:21,524 --> 00:05:24,524
było przestawianie figurek
na mapach sztabowych.
7
00:05:25,066 --> 00:05:27,607
Dwudziestego drugiego czerwca
1815 roku
8
00:05:27,774 --> 00:05:30,024
Napoleona I zmuszono do abdykacji.
9
00:05:30,191 --> 00:05:32,357
Uznany za zbrodniarza wojennego,
10
00:05:32,524 --> 00:05:35,941
został dożywotnio internowany
ze względów bezpieczeństwa.
11
00:05:36,107 --> 00:05:40,024
Jego więzieniem była skalista
wyspa na południowym Atlantyku,
12
00:05:40,191 --> 00:05:43,191
ledwo widoczna na mapach:
Święta Helena.
13
00:06:05,566 --> 00:06:08,107
Tam mnie przydzielono.
14
00:06:08,274 --> 00:06:11,441
I tak ten, którego nauczono
nas nienawidzić
15
00:06:11,607 --> 00:06:15,149
i który mnie fascynował,
miał zostać mym jeńcem.
16
00:06:20,441 --> 00:06:22,982
Nazywam się Basil Heathcote.
17
00:06:23,149 --> 00:06:25,024
Byłem uczestnikiem tego,
18
00:06:25,191 --> 00:06:28,899
co potomność zapamięta jako
ostatnią bitwę cesarza.
19
00:06:33,441 --> 00:06:35,857
Nie zamierzam pisać historii
od nowa,
20
00:06:36,024 --> 00:06:39,566
pragnę jedynie rzucić nieco światła
na tajemnicze wydarzenia,
21
00:06:39,732 --> 00:06:44,274
których byłem świadkiem
i które pozostały dla mnie zagadką.
22
00:06:53,441 --> 00:06:56,816
Jak najrychlej. Może dziś?
23
00:06:56,982 --> 00:06:58,857
Dzisiaj?
24
00:06:59,482 --> 00:07:01,857
Nawet jego wysokość książę regent
25
00:07:02,024 --> 00:07:06,066
musiałby poprosić wielkiego
marszałka dworu o audiencję.
26
00:07:06,482 --> 00:07:10,066
Strażnicy nie proszą więźniów
o zaproszenie.
27
00:07:21,691 --> 00:07:24,441
Obóz Deadwood
28
00:07:54,066 --> 00:07:58,274
Jestem sir Hudson,
nowy gubernator tej wyspy.
29
00:07:59,191 --> 00:08:03,066
Moje zadanie to straż
nad generałem Bonaparte,
30
00:08:04,857 --> 00:08:08,191
którego świat znał za wroga
pokoju.
31
00:08:08,941 --> 00:08:13,482
I który za nic ma wszelkie prawa.
32
00:08:14,566 --> 00:08:16,774
Dlatego też
33
00:08:17,524 --> 00:08:20,899
odstąpimy od zwyczajów
z ostatniego półrocza,
34
00:08:21,274 --> 00:08:24,441
które dają jeńcowi nieco
zbyt wiele swobody.
35
00:08:24,649 --> 00:08:26,941
Życzę mu powodzenia.
36
00:08:27,107 --> 00:08:29,441
Już za panem tęsknię,
gubernatorze.
37
00:08:31,357 --> 00:08:35,149
Nie będzie odstępstw od woli
sojuszu mocarstw,
38
00:08:35,316 --> 00:08:39,524
przed którym, przypomnę,
odpowiada Anglia.
39
00:08:40,024 --> 00:08:44,566
A na tej wyspie Anglia to ja.
40
00:08:53,649 --> 00:08:58,066
Napoleon przeniósł do Longwood
etykietę z Tuileries.
41
00:08:58,274 --> 00:09:02,024
Wielkim marszałkiem dworu
był legendarny Bertrand.
42
00:09:05,315 --> 00:09:08,899
Walczył we wszystkich kampaniach
napoleońskich.
43
00:09:09,066 --> 00:09:12,399
Marszałku Bertrand, przedstawiam
sir Hudsona Lowe'a,
44
00:09:12,649 --> 00:09:16,274
który od jutra zastąpi mnie
na stanowisku gubernatora wyspy.
45
00:09:16,441 --> 00:09:17,982
Od dzisiaj.
46
00:09:18,191 --> 00:09:22,191
- Moje uszanowanie, Ekscelencjo.
- Wyrazy szacunku, panie marszałku.
47
00:09:22,399 --> 00:09:25,524
Zechce mnie pan przedstawić
generałowi Bonapartemu?
48
00:09:26,232 --> 00:09:28,649
Żałuję, to niemożliwe.
49
00:09:28,816 --> 00:09:31,899
Cesarz ma sjestę, nie wolno mu
przeszkadzać.
50
00:09:32,399 --> 00:09:35,232
Muszę mu przedstawić
swoje obowiązki.
51
00:09:35,566 --> 00:09:39,274
Rozumiem, Ekscelencjo, lecz muszę
zapytać Jego Wysokość.
52
00:09:39,857 --> 00:09:44,191
Potwierdzę panu porę wizyty,
gdy tylko cesarz ją wyznaczy.
53
00:09:47,691 --> 00:09:52,649
Dworzanie tworzyli szczelny kordon
dzielący cesarza od jego strażników.
54
00:09:53,274 --> 00:09:57,232
Dziś dostrzegam w tym pierwszą
fazę bitwy.
55
00:10:11,691 --> 00:10:13,191
Do licha!
56
00:10:27,607 --> 00:10:31,941
Cesarz zwlekał trzy dni
z udzieleniem audiencji.
57
00:10:32,441 --> 00:10:36,191
Naczelnik więzienia miał wreszcie
spotkać się ze swym więźniem...
58
00:11:03,524 --> 00:11:05,982
Pisane jego ręką, sir.
59
00:11:06,191 --> 00:11:09,274
Studiowaliśmy w Sandhurst
jego strategią.
60
00:11:09,441 --> 00:11:13,107
Nie wiedziałem, że to on stał
za pogromem na Capri.
61
00:11:15,899 --> 00:11:18,524
Nie straciliśmy twarzy.
62
00:11:18,982 --> 00:11:22,399
Stawiliśmy opór przez 13 dni.
63
00:11:23,191 --> 00:11:25,899
Należę do owych ośmiuset żołnierzy
64
00:11:26,066 --> 00:11:30,066
zawdzięczających życie lordowi
Lowe'owi, który wówczas dowodził.
65
00:11:30,941 --> 00:11:33,566
Jemu przypada cała chwała.
66
00:11:34,441 --> 00:11:37,982
Przepraszam, sir.
Nie zamierzałem...
67
00:11:38,982 --> 00:11:41,399
Nie uraził mnie pan.
68
00:11:43,524 --> 00:11:45,524
Panie gubernatorze.
69
00:12:04,732 --> 00:12:08,149
Przybyłem, by przedstawić panu
swe obowiązki.
70
00:12:15,191 --> 00:12:17,857
Doskonała francuszczyzna.
71
00:12:18,024 --> 00:12:21,191
Ponoć zna pan też włoski,
hiszpański i portugalski.
72
00:12:21,524 --> 00:12:25,024
Będę mówił w języku,
który pan wybierze.
73
00:12:25,441 --> 00:12:30,899
Słyszałem, że dowodził pan
korsykańskim pułkiem?
74
00:12:31,691 --> 00:12:35,149
Royal Corsican Rangers,
doskonali żołnierze.
75
00:12:35,316 --> 00:12:37,441
Zdrajcy, chciał pan powiedzieć.
76
00:12:37,691 --> 00:12:40,357
Bili się za ojczyznę.
77
00:12:40,524 --> 00:12:45,399
Ich ojczyzną jest Francja.
A wcześniej była nią Genua,
78
00:12:45,816 --> 00:12:49,274
nie Anglia, o ile mi wiadomo.
79
00:12:54,399 --> 00:12:57,982
Przejrzałem przebieg pańskiej
służby.
80
00:12:58,607 --> 00:13:01,482
Same klęski. Neapol, Capri...
81
00:13:01,649 --> 00:13:04,316
Jak wychodzi się zwycięsko
z tylu porażek?
82
00:13:04,482 --> 00:13:07,982
Jak wyjść przegranym z tylu
zwycięstw?
83
00:13:09,357 --> 00:13:13,857
Liczy się tylko jedna bitwa,
panie gubernatorze. Ostatnia.
84
00:13:15,066 --> 00:13:17,149
Waterloo, generale?
85
00:13:27,982 --> 00:13:29,899
Ostatnia.
86
00:13:33,816 --> 00:13:37,732
Wolno spytać, do jakiego
generała się pan zwraca?
87
00:13:37,899 --> 00:13:42,441
Mój rząd uznaje jedynie pańską
rangę generalską.
88
00:13:42,816 --> 00:13:47,191
Trzy tysiące ludzi i dziesięć
okrętów, żeby upilnować generała?
89
00:13:47,399 --> 00:13:50,399
Jeńca, który na wolności
zagroziłby pokojowi.
90
00:13:50,566 --> 00:13:54,941
Nie jestem jeńcem. W Anglii
pogwałcono moje prawo azylu.
91
00:13:55,274 --> 00:13:59,566
- Kodeks ludów cywilizowanych...
- Ludy cywilizowane nie więżą gości.
92
00:13:59,774 --> 00:14:02,649
Natomiast zawsze sobie znajdą
psa łańuchowego.
93
00:14:02,816 --> 00:14:04,941
Znam ludzi od haniebnych zadań.
94
00:14:05,357 --> 00:14:06,857
Panie!
95
00:14:07,024 --> 00:14:08,649
Panie gubernatorze.
96
00:14:18,857 --> 00:14:22,232
Mając 16 lat i 15 dni,
zostałem oficerem.
97
00:14:22,399 --> 00:14:25,357
O wszystkim, co przyjdzie
do głowy żołnierzowi,
98
00:14:25,524 --> 00:14:28,941
rzeczy dobrej bądź złej, wiem,
nim on to sobie uświadomi.
99
00:14:29,399 --> 00:14:32,982
Zatem zapewniam,
będę zawsze blisko.
100
00:14:34,774 --> 00:14:37,899
Znajdzie mnie pan tutaj...
101
00:14:38,274 --> 00:14:40,607
w swojej głowie.
102
00:14:43,107 --> 00:14:47,357
Ach, ogiery! Mają coś, czego
brakuje reszcie koni,
103
00:14:47,607 --> 00:14:50,232
dlatego źrebice za nimi szaleją.
104
00:14:50,482 --> 00:14:54,357
A właśnie, Montholon!
Jak idzie "dyktowanie"?
105
00:14:55,357 --> 00:14:57,024
O czym mowa, Gourgaud?
106
00:14:57,232 --> 00:15:00,899
Czyż twoja żona nie jest kałamarzem
dla cesarskiego pióra?
107
00:15:03,941 --> 00:15:07,232
Nie dam się znieważać,
108
00:15:07,441 --> 00:15:10,066
generale z ostatniego awansu!
109
00:15:11,441 --> 00:15:15,232
Cesarz awansował mnie
pod Waterloo!
110
00:15:16,524 --> 00:15:18,274
Po abdykacji.
111
00:15:18,524 --> 00:15:20,524
Mówią, że akt antydatowano.
112
00:15:20,691 --> 00:15:24,107
Wynagrodził mnie za męstwo.
Jak pod Brienne.
113
00:15:24,357 --> 00:15:27,982
Za coś, czego nikt nie pamięta.
114
00:15:28,899 --> 00:15:30,982
Nawet on!
115
00:15:31,816 --> 00:15:34,857
Z wiernych towarzyszy Napoleona
na wygnaniu
116
00:15:35,024 --> 00:15:38,066
generał Gourgaud był najciekawszy.
117
00:15:39,649 --> 00:15:42,732
Kochał swego cesarza niczym
zazdrosna kobieta.
118
00:15:44,941 --> 00:15:50,316
Montholon, szlachcic i łajdak, był
bardziej pochlebcą niż żołnierzem.
119
00:15:51,107 --> 00:15:54,232
Jego prawdziwą pasję
stanowiły intrygi.
120
00:15:59,607 --> 00:16:00,899
I już.
121
00:16:01,107 --> 00:16:04,899
Dość. Zechcą panowie przerwać
to ćwiczenie.
122
00:16:06,899 --> 00:16:09,982
Przedstawiam panom porucznika
Basila Heathcote'a,
123
00:16:10,149 --> 00:16:12,482
nowego ordynansa w Longwood.
124
00:16:12,649 --> 00:16:15,149
Uwaga, zna doskonale francuski.
125
00:16:16,941 --> 00:16:19,357
Więcej tu korytarzy niż pokoi.
126
00:16:20,524 --> 00:16:25,274
W Longwood trzymano zwierzęta,
nim stało się cesarskim więzieniem.
127
00:16:25,941 --> 00:16:28,316
Najgorsze miejsce na wyspie.
128
00:16:28,482 --> 00:16:31,066
Wystawione na wiatr i deszcze.
129
00:16:31,232 --> 00:16:33,857
Ale najłatwiejsze do upilnowania.
130
00:16:34,024 --> 00:16:38,024
To drzwi Ciprianiego,
majordoma cesarza.
131
00:16:39,107 --> 00:16:41,941
Dalej apartamenty Jego Wysokości.
132
00:16:42,191 --> 00:16:45,857
Nikomu poza Ciprianim nie wolno
przekroczyć tego progu.
133
00:16:46,024 --> 00:16:47,607
Zrozumiano?
134
00:16:47,774 --> 00:16:49,607
Tak, panie marszałku.
135
00:16:53,399 --> 00:16:56,566
Sąsiedni pokój należy
do cesarskiego lekarza,
136
00:16:56,732 --> 00:16:59,732
pańskiego rodaka doktora O'Meary.
137
00:16:59,899 --> 00:17:02,274
Będzie pan z nim jadał.
138
00:17:05,357 --> 00:17:09,441
Gdyby generał Bonaparte zechciał
wyjść poza zakreślony mu obszar,
139
00:17:09,607 --> 00:17:11,566
jestem do usług.
140
00:17:11,732 --> 00:17:15,024
Mam rozkaz sprawdzać jego
obecność dwa razy dziennie.
141
00:17:15,191 --> 00:17:18,482
Pomijając to, postaram się być
możliwie niewidoczny.
142
00:17:18,649 --> 00:17:20,274
Niewidoczny?
143
00:17:24,107 --> 00:17:26,857
O to na tej wyspie najtrudniej.
144
00:17:31,607 --> 00:17:35,316
Nowy gubernator raczej
nie przysporzy nam zmartwień.
145
00:17:35,566 --> 00:17:37,774
Wygląda jak zbity pies.
146
00:17:37,941 --> 00:17:40,066
Nie daj się zwieść, Montholon.
147
00:17:40,232 --> 00:17:43,107
Wygląd człowieka to jego
pierwsze kłamstwo.
148
00:17:43,274 --> 00:17:44,816
Dokąd?
149
00:17:44,982 --> 00:17:47,107
Na kolację do Balcombe'ów.
150
00:17:47,274 --> 00:17:49,399
Niech zaczekają.
151
00:17:49,566 --> 00:17:53,149
Żona do was dołączy po dyktandzie.
152
00:17:54,439 --> 00:17:56,149
Dobrze.
153
00:17:59,816 --> 00:18:04,064
Gdybyś zapragnęła powrotu
do Europy,
154
00:18:04,232 --> 00:18:06,982
zostaw mi Montholona.
155
00:18:07,774 --> 00:18:10,441
Znajdziesz sobie męża bez trudu.
156
00:18:11,649 --> 00:18:14,774
Kobiecie łatwiej znaleźć kochanka.
157
00:18:20,232 --> 00:18:26,149
Poznaliśmy się z gubernatorem
jak psy obwąchujące sobie tyłki.
158
00:18:26,399 --> 00:18:29,066
A gdybym powiedziała,
że wyjeżdżam?
159
00:18:29,232 --> 00:18:32,107
To dla niego najwyższy awans.
160
00:18:32,274 --> 00:18:34,274
Błagałbyś, żebym została?
161
00:18:34,441 --> 00:18:37,024
Wreszcie zapisze się czymś
w dziejach.
162
00:18:37,191 --> 00:18:40,066
Nie odpowiadasz, sire.
Chcę wiedzieć.
163
00:18:40,316 --> 00:18:44,732
Na tej wyspie chcemy tego,
czego chce cesarz.
164
00:18:46,899 --> 00:18:49,441
On ma mnie za półboga.
165
00:18:50,816 --> 00:18:53,274
Jesteś półbogiem.
166
00:18:53,441 --> 00:18:57,024
Którego testament żadnego z was
nie pozostawia obojętnym.
167
00:18:57,191 --> 00:19:00,566
Mówią, że nie zapisujesz nic tym,
które kochałeś.
168
00:19:00,732 --> 00:19:04,024
Bez obawy, Albino.
Nie kocham cię.
169
00:19:04,191 --> 00:19:08,149
Bogu dzięki.
Bałam się, że cię stracę.
170
00:19:08,316 --> 00:19:10,566
Tracimy to, co posiadamy.
171
00:19:10,732 --> 00:19:14,649
Ja cię mam za życia, ty wyzujesz
mnie z majątku po śmierci.
172
00:19:14,857 --> 00:19:16,774
Ile, sire?
173
00:19:16,941 --> 00:19:19,566
Czterysta-pięćset tysięcy franków.
174
00:19:20,232 --> 00:19:23,357
Czy twoje obietnice są jeszcze
coś warte?
175
00:19:23,524 --> 00:19:27,441
Po co pytać, czy woda jest czysta,
gdy nie masz nic innego do picia?
176
00:19:32,107 --> 00:19:35,274
Dom plantatora, siedziba
Gubernatora Świętej Heleny
177
00:19:35,441 --> 00:19:38,107
Po co armaty tak wysoko?
178
00:19:41,524 --> 00:19:44,316
Gdyby wpłynął tu niespodzianie
jakiś okręt,
179
00:19:44,482 --> 00:19:46,941
nie byłyby w stanie go trafić.
180
00:19:47,191 --> 00:19:49,941
Nowe działa rozmieścić
nad brzegiem,
181
00:19:50,107 --> 00:19:52,316
do ostrzału poziomu morza.
182
00:19:52,482 --> 00:19:54,649
Dziś się tym zajmę, sir.
183
00:19:55,024 --> 00:20:01,107
Dwie fregaty mają stale opływać
wyspę, w przeciwnych kierunkach.
184
00:20:02,191 --> 00:20:05,399
Żaden statek nie ma prawa
zakotwiczyć tu
185
00:20:05,566 --> 00:20:08,316
bez stałej straży na pokładzie.
186
00:20:10,941 --> 00:20:13,816
Jak się nazywa to miejsce,
generale?
187
00:20:13,982 --> 00:20:16,066
Piaszczysta Zatoka.
188
00:20:16,232 --> 00:20:20,774
Podobno gdy nasi żeglarze
dobili do wyspy w XVII wieku,
189
00:20:20,941 --> 00:20:24,482
wyszli tu na ląd i wspięli się
na to urwisko,
190
00:20:24,649 --> 00:20:27,149
na 450 metrów wysokości.
191
00:20:27,316 --> 00:20:29,482
Tutaj?
192
00:20:39,649 --> 00:20:42,399
Heathcote, jest pan młody
i sprawny.
193
00:20:42,566 --> 00:20:46,732
Co by pan powiedział, gdyby miał się
pan tędy wspiąć do twierdzy?
194
00:21:06,691 --> 00:21:08,441
Słucham.
195
00:21:13,607 --> 00:21:15,357
Wykonałbym rozkaz.
196
00:21:15,524 --> 00:21:17,941
Ale co by pan myślał?
197
00:21:18,399 --> 00:21:22,524
Z całym szacunkiem, sir,
tylko małpa zdołałaby tego dokonać.
198
00:21:22,691 --> 00:21:25,566
Gdyby celem było zabranie kogoś
z wyspy,
199
00:21:25,732 --> 00:21:29,691
łatwiej byłoby spuścić tego
kogoś stamtąd.
200
00:21:29,857 --> 00:21:32,066
Doskonale, poruczniku.
201
00:21:32,232 --> 00:21:36,149
Lecz ów ktoś musiałby wiedzieć,
że po niego przypływają.
202
00:21:36,566 --> 00:21:38,607
Dowiedziałby się bez trudu.
203
00:21:38,774 --> 00:21:42,482
Sława Napoleona to pański
najgroźniejszy wróg.
204
00:21:43,774 --> 00:21:46,982
Odtąd Lowe widział w każdym
mieszkańcu wyspy
205
00:21:47,149 --> 00:21:49,441
potencjalnego podejrzanego.
206
00:21:50,441 --> 00:21:53,982
Samo wspomnienie o cesarzu
było karalne.
207
00:21:59,941 --> 00:22:03,649
Longwood zmieniło się w prawdziwą
warownię;
208
00:22:04,066 --> 00:22:07,774
dom zaczęto nazywać Fortem Lowe'a.
209
00:22:08,024 --> 00:22:12,232
Dzięki sygnalizacji wzrokowej
gubernator wiedział o wszystkim,
210
00:22:12,399 --> 00:22:15,607
co działo się wewnątrz
i na zewnątrz domostwa.
211
00:22:15,857 --> 00:22:19,857
Po zmroku każdy, kto chciał je
opuścić, musiał znać hasło.
212
00:22:20,191 --> 00:22:23,899
Francuską korespondencję
przesiewał naczelnik policji,
213
00:22:24,066 --> 00:22:25,524
sir Thomas Reade.
214
00:22:31,649 --> 00:22:35,191
Owa twierdza, która tchnęła
spokój w serce gubernatora,
215
00:22:35,357 --> 00:22:38,524
stała się zwornikiem
cesarskiego planu.
216
00:22:38,816 --> 00:22:41,857
Nie chroniła Lowe'a przed
Napoleonem,
217
00:22:42,024 --> 00:22:44,482
lecz cesarza przed gubernatorem.
218
00:22:52,941 --> 00:22:55,607
Naszą niewolę uznają za żart.
219
00:22:57,691 --> 00:23:00,941
Któż by pomyślał na widok
tego zastawionego stołu,
220
00:23:01,107 --> 00:23:03,024
że jesteśmy więźniami?
221
00:23:04,149 --> 00:23:06,816
Nie macie wrażenia, że żyjemy
poza czasem,
222
00:23:06,982 --> 00:23:09,982
w innym świecie, w którym
wszystko jest możliwe?
223
00:23:10,441 --> 00:23:12,607
Prócz wolności.
224
00:23:12,774 --> 00:23:15,899
Niewiele kampanii wieńczy
pełna radość, Gourgaud.
225
00:23:18,566 --> 00:23:22,482
Przepraszam, sire, dzieci nie mogły
zasnąć przez ten wiatr.
226
00:23:33,732 --> 00:23:35,816
Dzieci.
227
00:23:36,857 --> 00:23:40,941
Wszystko dla nich.
Cesarz zaczeka.
228
00:23:44,399 --> 00:23:47,191
Proszę brać przykład z hrabiny
de Montholon.
229
00:23:47,441 --> 00:23:50,691
Wasza Wysokość nabiera
niedobrych nawyków.
230
00:23:52,524 --> 00:23:55,732
Angażując męża, nie otrzymujemy
żony w prezencie.
231
00:23:59,941 --> 00:24:03,982
Wasza Wysokość nie przywrócił prawa
pierwszej nocy, o ile mi wiadomo.
232
00:24:06,607 --> 00:24:10,649
Jeszcze nie.
Jednakże myśl jest wyborna.
233
00:24:41,774 --> 00:24:45,566
Szanowne panie, panie Balcombe,
proszę o przepustki.
234
00:24:49,149 --> 00:24:51,066
Betsy?
235
00:24:52,724 --> 00:24:55,599
Miasto było drewniane,
a wiatr porywisty.
236
00:24:55,766 --> 00:24:58,807
Nie było pomp.
Szalał ocean ognia.
237
00:25:00,391 --> 00:25:03,932
A gdyby Moskwy nie wydano
na pastwę płomieni?
238
00:25:04,099 --> 00:25:07,641
Wówczas pokój zakończyłby moje
wyprawy wojenne.
239
00:25:08,307 --> 00:25:11,807
Układ europejski by okrzepł.
Wystarczyłoby go urządzić.
240
00:25:14,516 --> 00:25:20,349
Jeden europejski kodeks,
jeden pieniądz, miary, prawa.
241
00:25:26,141 --> 00:25:30,849
Każdy mógłby swobodnie podróżować
i pozostawać we wspólnej ojczyźnie.
242
00:25:34,349 --> 00:25:39,141
Moskwa w płomieniach,
cóż za katastrofa...
243
00:25:40,932 --> 00:25:44,849
Wyobraźmy sobie, że z dymem
idzie Paryż i jego 14 stuleci.
244
00:25:47,266 --> 00:25:51,057
Byłem w Rosji, by walczyć
z uzbrojonymi ludźmi, nie z zimą.
245
00:25:51,224 --> 00:25:53,766
Zniszczył nas mróz,
nie nieprzyjaciel.
246
00:25:53,932 --> 00:25:57,141
A pod Austerlitz, gdy pańskie
armaty strzelały w lód,
247
00:25:57,307 --> 00:26:00,307
ów mróz był dla pana z korzyścią.
248
00:26:03,641 --> 00:26:07,932
Mróz nie nosi munduru.
Historia też nie powinna.
249
00:26:08,099 --> 00:26:10,724
Ona należy do tych,
którzy ją opowiadają.
250
00:26:10,891 --> 00:26:14,266
Ciekawie musi pan opowiadać
o Waterloo.
251
00:26:14,516 --> 00:26:18,974
Czemu przypisać klęskę?
Zwłoce Grouchy'ego?
252
00:26:19,141 --> 00:26:21,224
Jak uważasz, Betsy?
253
00:26:21,391 --> 00:26:23,849
- Nie wiem.
- A powinnaś.
254
00:26:24,682 --> 00:26:26,974
Nie przekazano moich rozkazów.
255
00:26:28,057 --> 00:26:31,141
Według mnie, Wasza Wysokość,
z całym szacunkiem,
256
00:26:31,307 --> 00:26:35,182
porażki, tak jak wiktorie,
idą na rachunek wodza.
257
00:26:54,557 --> 00:26:58,099
Chcesz wiedzieć, dlaczego
przegrałem pod Waterloo?
258
00:26:58,266 --> 00:27:02,682
Zatkaj uszy, Montholon. Historia
i prawda to marne towarzyszki.
259
00:27:03,682 --> 00:27:08,057
Poniosłem porażkę,
gdyż za późno wstałem.
260
00:27:10,682 --> 00:27:13,849
Poznam wszystkie pańskie
sekrety, Boney!
261
00:27:15,182 --> 00:27:16,849
Spocznij, Montholon.
262
00:27:23,182 --> 00:27:28,057
"Generał Bonaparte".
Zna go Wasza Wysokość?
263
00:27:28,307 --> 00:27:31,724
Proszę mi dać te karty.
A ordynanse zatrzymać.
264
00:27:32,141 --> 00:27:35,766
Przeczytam je, gdy będą
adresowane na Napoleona I.
265
00:27:35,932 --> 00:27:38,724
Państwo Balcombe, przyjaciele!
266
00:27:41,641 --> 00:27:45,641
Widujemy się tak rzadko, że żałuję
czasu, gdy u was mieszkałem.
267
00:27:54,307 --> 00:27:58,641
Betsy Balcombe, spadająca
gwiazda Świętej Heleny...
268
00:28:09,724 --> 00:28:13,349
Paryż, 15 grudnia 1840 roku
269
00:28:14,016 --> 00:28:16,974
Gdybym nie dostrzegł jej
przypadkiem w tłumie
270
00:28:17,141 --> 00:28:20,891
w dniu "powrotu prochów" cesarza,
nie poznałbym tajemnicy tego,
271
00:28:21,057 --> 00:28:24,891
co działo się na moich oczach
20 lat wcześniej.
272
00:28:25,057 --> 00:28:27,557
Owej nocy nie zdołałem zasnąć.
273
00:28:27,724 --> 00:28:29,099
Betsy!
274
00:30:02,266 --> 00:30:05,099
Osobliwy z pana Anglik,
poruczniku.
275
00:30:11,807 --> 00:30:13,724
Pułkowniku.
276
00:30:14,807 --> 00:30:17,724
Tak, naturalnie, proszę mi
wybaczyć.
277
00:30:17,932 --> 00:30:22,141
Jakby nasza wspólna pamięć
zastygła w 1821 roku.
278
00:30:24,807 --> 00:30:28,682
Cesarski dzień za monarchii
lipcowej?
279
00:30:29,599 --> 00:30:32,224
Zdawało się to nie do pomyślenia.
280
00:30:34,641 --> 00:30:37,974
Co pan sądzi o tej uroczystości,
panie marszałku?
281
00:30:38,224 --> 00:30:43,641
Cesarz pragnąłby spocząć w zwykłym
grobie gdzieś nad Sekwaną...
282
00:30:44,807 --> 00:30:48,849
Wydawało mi się dziś,
że widzę Betsy Balcombe.
283
00:30:49,807 --> 00:30:51,641
To była ona, prawda?
284
00:30:56,432 --> 00:30:58,974
Wie pan, gdzie mieszka?
285
00:30:59,141 --> 00:31:03,099
Wiadomo mi, że wyszła za kupca,
to niejaki pan Abell.
286
00:31:04,016 --> 00:31:06,891
Co do reszty, niestety, nie pomogę.
287
00:31:08,474 --> 00:31:10,682
Widział się pan z Lowe'em?
288
00:31:10,849 --> 00:31:12,141
Nie.
289
00:31:13,432 --> 00:31:17,849
Wedle ostatnich wieści stracił
swoją placówkę na Cejlonie.
290
00:31:18,724 --> 00:31:21,557
Mieszka w Londynie, żyje w nędzy.
291
00:31:21,766 --> 00:31:23,599
Chyba go pan nie żałuje?
292
00:31:24,182 --> 00:31:26,391
Nie gniewam się na nieprzyjaciół,
293
00:31:26,557 --> 00:31:29,724
każdy musi wywiązywać się
z żołnierskich obowiązków,
294
00:31:29,891 --> 00:31:32,557
pewnych rozkazów się jednak
nie wykonuje.
295
00:31:32,724 --> 00:31:35,974
Aluzja do pogłosek o truciźnie?
296
00:31:39,141 --> 00:31:41,682
Cesarz zmarł na wrzód żołądka.
297
00:31:41,849 --> 00:31:45,516
Tak zapisano w raporcie z sekcji
zwłok i to zapamięta historia.
298
00:31:45,682 --> 00:31:49,932
"Historia to kłamstwo,
którego nikt nie kwestionuje".
299
00:31:50,557 --> 00:31:52,891
To słowa Napoleona, czyż nie?
300
00:31:53,266 --> 00:31:55,016
Doprawdy?
301
00:31:56,016 --> 00:32:01,307
Czy ów raport...
da się zakwestionować?
302
00:32:01,682 --> 00:32:03,474
Nie.
303
00:32:04,599 --> 00:32:06,849
Zechce pan wybaczyć.
304
00:32:07,932 --> 00:32:10,641
Wyczerpała mnie dzisiejsza
uroczystość.
305
00:32:10,807 --> 00:32:14,891
To ja proszę o wybaczenie.
Nie chciałem budzić wspomnień.
306
00:32:15,932 --> 00:32:18,932
Maska pośmiertna Napoleona?
307
00:32:19,099 --> 00:32:21,224
Twarz cesarza.
308
00:32:21,391 --> 00:32:25,057
Moja żona odlała ją w gipsie
ze Świętej Heleny.
309
00:32:25,891 --> 00:32:29,474
Tak czy owak, poruczniku,
przepraszam: pułkowniku,
310
00:32:29,682 --> 00:32:32,391
bardzo się cieszę, że pana widzę.
311
00:32:32,557 --> 00:32:35,266
Wiem, że cesarz niezwykle
pana cenił.
312
00:32:36,266 --> 00:32:38,432
Sądzi pan?
313
00:32:39,141 --> 00:32:42,724
Byłem tuż przy nim, cały czas...
314
00:32:42,891 --> 00:32:45,266
Tak, był pan.
315
00:32:46,307 --> 00:32:49,682
We pan, jak on pana nazywał?
316
00:32:50,266 --> 00:32:52,599
"Mój cień".
317
00:32:58,182 --> 00:33:01,266
Niepokój, który dostrzegłem
w oczach Bertranda
318
00:33:01,432 --> 00:33:04,182
na wzmiankę o raporcie
z sekcji zwłok,
319
00:33:04,349 --> 00:33:08,349
sprawił, że nieomal zapomniałem
o celu swoich odwiedzin: o Betsy.
320
00:33:08,599 --> 00:33:11,932
Pogłoski o otruciu Napoleona
znali wszyscy,
321
00:33:12,099 --> 00:33:14,724
czemuż Bertrand je odrzucał?
322
00:33:17,057 --> 00:33:20,474
Święta Helena, sierpień 1816 roku
323
00:33:24,974 --> 00:33:27,099
Wasza Ekscelencjo, doktor O'Meara.
324
00:33:27,474 --> 00:33:29,599
O'Meara!
325
00:33:30,682 --> 00:33:34,057
W ostatnich miesiącach nie wpada
pan na pogawędki.
326
00:33:34,224 --> 00:33:37,474
Jak to rozumieć? Proszę siadać.
327
00:33:37,766 --> 00:33:40,474
Generał cieszył się doskonałym
zdrowiem,
328
00:33:40,641 --> 00:33:42,891
nie było potrzeby kłopotania pana.
329
00:33:43,057 --> 00:33:45,766
Jestem w kłopocie,
gdy pan tu nie bywa.
330
00:33:47,099 --> 00:33:52,016
Pański status jako lekarza
generała jest nader szczególny.
331
00:33:53,349 --> 00:33:57,557
I ma ogromną wagę polityczną.
332
00:33:58,349 --> 00:34:00,807
Jest pan tego świadomy?
333
00:34:00,974 --> 00:34:04,807
Spełniam jedynie swój lekarski
obowiązek, Ekscelencjo.
334
00:34:04,974 --> 00:34:07,391
I ojczyzna jest panu wdzięczna.
335
00:34:08,557 --> 00:34:12,307
Wymaga to jednak czegoś więcej.
336
00:34:15,557 --> 00:34:19,724
Pierwszy rok jego internowania
kosztował Anglię
337
00:34:19,891 --> 00:34:22,557
8 milionów funtów.
338
00:34:25,766 --> 00:34:29,641
Proszę sobie wyobrazić,
że pożyje jeszcze 20 lat...
339
00:34:34,099 --> 00:34:37,557
Czytał pan "Ryszarda III",
drogi doktorze?
340
00:34:38,057 --> 00:34:40,099
"Ryszarda III"?
341
00:34:41,432 --> 00:34:45,349
"Kuzynie, dawniej nie byłeś
tak tępy.
342
00:34:46,891 --> 00:34:48,474
Mamże wręcz mówić"?
343
00:34:48,641 --> 00:34:51,849
"Życzę sobie mieć tych dwóch
malców trupami i pragnę,
344
00:34:52,016 --> 00:34:54,641
aby to było spełnione
niezwłocznie".
345
00:35:00,016 --> 00:35:03,599
Nie mogę uwierzyć, że pan prosi
o podobną rzecz.
346
00:35:04,016 --> 00:35:07,182
Pytam, czy czytał pan
"Ryszarda III"!
347
00:35:07,349 --> 00:35:09,432
W trosce o pańską erudycję!
348
00:35:10,516 --> 00:35:15,057
Niepokoi mnie również pańskie
umocowanie prawne jako lekarza.
349
00:35:16,307 --> 00:35:18,641
Gdzie jest pisemna umowa?
350
00:35:18,807 --> 00:35:22,182
- Nie mam takowej.
- Zatem to nieoficjalne?
351
00:35:23,432 --> 00:35:26,182
Bardziej oficjalne
352
00:35:26,432 --> 00:35:29,682
niż misja truciciela, którą
pragnie mi pan powierzyć.
353
00:35:29,932 --> 00:35:33,516
Rezygnacja z pańskich usług
wielce mnie uraduje.
354
00:35:33,766 --> 00:35:36,641
A powód mojego zwolnienia?
355
00:35:36,931 --> 00:35:40,056
- Przejście na stronę wroga.
- Jestem lekarzem.
356
00:35:40,224 --> 00:35:43,057
Jest pan żołnierzem,
a ten wykonuje rozkazy!
357
00:35:43,307 --> 00:35:46,057
Wykonam jedynie rozkaz
na piśmie.
358
00:35:46,557 --> 00:35:50,682
Otrzyma go pan w stosownym
czasie! Ze zwolnieniem!
359
00:35:55,974 --> 00:35:59,557
Trudniej mnie odprawić,
niż pan myśli.
360
00:36:08,932 --> 00:36:12,557
Przestańmy szukać Judasza
w naszych szeregach.
361
00:36:12,724 --> 00:36:15,349
Potrzebujemy kogoś mu bliskiego...
362
00:36:15,766 --> 00:36:18,224
jego domownika.
363
00:36:19,349 --> 00:36:22,599
Tu nie wystarczy 30 srebrników.
364
00:36:22,765 --> 00:36:24,766
Albo będzie to z naddatkiem.
365
00:36:24,931 --> 00:36:28,307
Naszym sprzymierzeńcem jest
testament Bonapartego.
366
00:36:28,474 --> 00:36:32,766
Sprawmy, by czekanie stało się
dla nich nieznośne.
367
00:36:57,682 --> 00:37:00,807
50 franków miesięcznie na tuzin
koni nie wystarczy.
368
00:37:00,974 --> 00:37:03,599
Brakuje nam siodeł i uzd.
369
00:37:03,766 --> 00:37:05,974
Więc tak o nie nie dbaj.
370
00:37:06,932 --> 00:37:09,557
Na stajnię nie wydajemy nic,
371
00:37:09,724 --> 00:37:13,516
a na zwykłą krowę poszło
50 ludwików.
372
00:37:14,224 --> 00:37:17,432
Ale pani de Montholon
lubi śmietanę.
373
00:37:18,557 --> 00:37:22,307
Niech nie żądają, bym się
usprawiedliwiał, ja ani żona.
374
00:37:22,474 --> 00:37:27,141
Poświęciliśmy dla Jego Wysokości
pozycję, majątek i zaszczyty!
375
00:37:31,099 --> 00:37:34,057
Poświęciliście wyłącznie
swoje długi!
376
00:37:34,224 --> 00:37:37,182
Przypłynąłeś tu nie tylko dla
Jego Wysokości,
377
00:37:37,349 --> 00:37:42,432
lecz i żeby zdobyć sławę, zebrać
materiały do książki i zarobić.
378
00:37:44,474 --> 00:37:46,891
A jeśli nawet?
379
00:37:47,391 --> 00:37:50,474
Czyż każde z was nie prowadzi
dziennika,
380
00:37:50,641 --> 00:37:53,891
w którym zapisuje moje
najcichsze pierdnięcie?
381
00:37:55,516 --> 00:37:58,849
Czy nie liczycie, że zbijecie
na tym majątek?
382
00:37:59,474 --> 00:38:03,016
Jeśli Wasza Wysokość
tak o mnie myśli, wolę odejść!
383
00:38:03,932 --> 00:38:07,016
Opuścić tę wyspę to uciec
z pola bitwy!
384
00:38:09,849 --> 00:38:11,724
Dość, Montholon!
385
00:38:12,516 --> 00:38:15,849
Wiemy, że jest pani lepsza
w innych domenach.
386
00:38:16,016 --> 00:38:18,807
Udaliście się ze mną na wygnanie,
co z tego?
387
00:38:18,974 --> 00:38:21,724
Czy planety wyświadczają
słońcu grzeczność?
388
00:38:21,891 --> 00:38:24,474
Krążą wokół niego, bo jest im
niezbędne.
389
00:38:24,641 --> 00:38:26,766
Wyjechać! Tylko o tym mówicie!
390
00:38:30,016 --> 00:38:32,974
Elba nie umiała mnie zatrzymać.
391
00:38:34,307 --> 00:38:38,266
Święta Helena również nie zdoła.
Należy umieć czekać.
392
00:38:38,849 --> 00:38:41,057
Zostawcie mnie.
393
00:38:57,057 --> 00:38:59,474
Jak ty ich znosisz?
394
00:39:00,766 --> 00:39:03,349
W Paryżu było takich więcej.
395
00:39:04,641 --> 00:39:07,474
Ci przynajmniej pozostali
mi wierni.
396
00:39:10,807 --> 00:39:13,516
Wierni twojej fortunie, to owszem.
397
00:39:13,682 --> 00:39:15,891
Przynajmniej czemuś.
398
00:39:16,724 --> 00:39:20,391
Biją się o prymat w moim
testamencie. Co z tego?
399
00:39:21,391 --> 00:39:24,099
Sam walczę przez całe życie.
400
00:39:24,349 --> 00:39:28,141
To jedyny sposób, by być potęgą
i nią pozostać.
401
00:39:28,391 --> 00:39:32,516
Jeśli to jedyny cel w życiu, można
powiedzieć, że tobie się powiodło.
402
00:39:32,682 --> 00:39:35,099
- A znasz inny?
- Niejeden!
403
00:39:35,307 --> 00:39:39,016
Ale nie jesteś w nastroju,
by tego słuchać, Wasza Wysokość.
404
00:39:43,141 --> 00:39:47,891
Powiedz, wierzysz w to, co mówisz,
porównując Elbę do Świętej Heleny?
405
00:39:48,057 --> 00:39:50,516
Zawsze mówię to, co myślę.
406
00:39:58,557 --> 00:40:02,807
Boże, coraz gorzej.
Popisy nawet za kulisami.
407
00:40:05,932 --> 00:40:11,474
Zawsze pchałeś się na scenę,
nawet jako dzieciak na Korsyce.
408
00:40:14,891 --> 00:40:18,224
Nie wierzę w ani słowo z tego,
co mówiłem.
409
00:40:18,807 --> 00:40:21,641
Chciałem ich zatrzymać.
410
00:40:33,599 --> 00:40:36,224
Mamy 230 butelek bordo,
411
00:40:36,391 --> 00:40:38,849
200 flaszek piwa i cydru,
412
00:40:39,016 --> 00:40:43,016
600 litrów wina z Przylądka
i beczkę klein constantia.
413
00:40:43,182 --> 00:40:48,266
Ta jest wyłącznie dla cesarza,
nie liczymy jej w budżecie.
414
00:40:50,099 --> 00:40:53,974
Cipriani, dostanę trochę
papieru listowego?
415
00:40:54,182 --> 00:40:56,516
Proszę, doktorze.
416
00:40:56,682 --> 00:40:59,891
Jadę do Jamestown, zwrócę wam.
417
00:41:00,057 --> 00:41:03,349
Nie trzeba, papieru nam
nie brakuje.
418
00:41:21,307 --> 00:41:23,974
Bez obawy, nic ci nie zrobią.
419
00:41:26,391 --> 00:41:30,599
Jako cień cesarza miałem wiele
sposobności podziwiania Betsy,
420
00:41:31,016 --> 00:41:35,057
która bywała w Longwood co tydzień,
ale ona dostrzegała tylko jego.
421
00:41:35,349 --> 00:41:37,391
Właśnie.
422
00:41:38,057 --> 00:41:40,474
Sama widzisz, nic trudnego.
423
00:41:40,974 --> 00:41:45,516
Proszę spojrzeć, królowa!
Różni się od reszty.
424
00:41:45,724 --> 00:41:49,224
Po kluciu wszystkie pszczoły
są takie same.
425
00:41:49,724 --> 00:41:52,141
To znaczy, że każda może...?
426
00:41:52,307 --> 00:41:55,182
Rój wybiera jedną ze swoich
przedstawicielek,
427
00:41:55,349 --> 00:41:59,599
szczepi ją specjalnym nektarem
i wybranka ulega przemianie.
428
00:42:04,891 --> 00:42:06,349
Gotowe.
429
00:42:08,349 --> 00:42:11,682
Zatem u pszczół mogłabym
być królową?
430
00:42:12,057 --> 00:42:14,182
Boże broń.
431
00:42:14,849 --> 00:42:17,932
A pan pospolitym trutniem.
432
00:42:18,099 --> 00:42:19,891
Dziękuję ci.
433
00:42:20,224 --> 00:42:23,724
Brzęczałby pan wokół mnie,
gdybym była królową?
434
00:42:24,057 --> 00:42:27,307
Wiesz, jaki los czeka trutnie,
mała Betsy.
435
00:42:27,599 --> 00:42:29,807
Nie jestem już dzieckiem.
436
00:42:31,391 --> 00:42:34,016
Pora, by pan to dostrzegł.
437
00:42:42,682 --> 00:42:44,266
I co?
438
00:42:44,432 --> 00:42:48,307
Nie zgodzę się na ograniczenia
budżetu, które chcą nam narzucić.
439
00:42:48,932 --> 00:42:51,516
Sprzedasz moje srebra w mieście.
440
00:42:51,932 --> 00:42:55,557
Dobrze. Postaram się,
żeby mówiła o tym cała wyspa.
441
00:42:55,724 --> 00:42:58,057
Rozkrusz je jak najdokładniej.
442
00:42:58,224 --> 00:43:00,974
Nie chcę, żeby rozpoznano
cesarskiego orła.
443
00:43:01,141 --> 00:43:02,932
Na rozkaz.
444
00:43:18,807 --> 00:43:21,349
Srebra Napoleona!
445
00:43:22,849 --> 00:43:25,349
Srebra Napoleona!
446
00:43:26,141 --> 00:43:28,849
Srebro, srebro!
447
00:43:45,099 --> 00:43:47,474
Kupujcie srebro!
448
00:43:54,557 --> 00:43:57,766
- To ja.
- Maniery ratują czasem życie.
449
00:43:57,932 --> 00:44:00,849
Wierność też. Korzystasz teraz
z innego kanału?
450
00:44:01,016 --> 00:44:02,641
Co ty pleciesz?
451
00:44:02,807 --> 00:44:05,141
Znalazłem u konkurencji.
452
00:44:08,099 --> 00:44:11,474
Jeśli nie zadowalają cię moje
usługi, wystarczy słowo.
453
00:44:16,766 --> 00:44:19,682
Właśnie podwoiłeś swoją gażę,
marynarzu.
454
00:44:21,516 --> 00:44:23,849
Jesteś pewien, że to od niego?
455
00:44:24,016 --> 00:44:26,307
Poznaję jego pismo.
456
00:44:26,974 --> 00:44:29,641
Marni szpiedzy z tych lekarzy.
457
00:44:30,766 --> 00:44:34,099
A za szpiegów słabi lokaje.
Dajże to.
458
00:44:35,307 --> 00:44:37,682
Przepraszam, Naboulio.
459
00:44:42,599 --> 00:44:47,224
Zatem lord Bathurst szpieguje
swojego własnego gubernatora.
460
00:44:48,932 --> 00:44:51,057
Aż tak się boją?
461
00:44:53,849 --> 00:44:57,016
Dopilnuj, żeby meldunek O'Meary
wpadł w ręce Lowe'a.
462
00:44:59,599 --> 00:45:02,807
Anglik, wróg gubernatora,
który plotkowałby w Anglii,
463
00:45:02,974 --> 00:45:05,099
najlepiej mi się przysłuży.
464
00:45:05,266 --> 00:45:08,641
Przystroiłby mnie w koroną
cierniową.
465
00:45:09,766 --> 00:45:12,807
A jeśli to złamie karierę lekarzowi?
466
00:45:14,474 --> 00:45:17,932
Przestańże mieć mnie za kogoś,
kim nie jestem.
467
00:45:27,266 --> 00:45:32,391
Parę tygodni później Lowe
miał meldunek O'Meary na biurku.
468
00:45:32,682 --> 00:45:36,307
Lord Bathurst był bezpośrednim
przełożonym Lowe'a.
469
00:45:36,474 --> 00:45:38,516
To on go mianował.
470
00:45:38,682 --> 00:45:41,224
To on kazał go szpiegować.
471
00:45:41,391 --> 00:45:45,016
Pozbycie się O'Meary zabrało
gubernatorowi dwa długie lata,
472
00:45:45,182 --> 00:45:49,432
przez które mieliśmy wrażenie,
że świat o nas zapomniał.
473
00:45:57,057 --> 00:45:59,557
Skąd myśl, że tu umrzesz?
474
00:46:02,432 --> 00:46:04,266
Z wróżby.
475
00:46:06,432 --> 00:46:10,099
Wróżka przepowiedziała, że umrę
w tym samym wieku co Józefina.
476
00:46:11,224 --> 00:46:14,391
Józefina zmarła, mając 51 lat,
policz sobie.
477
00:46:14,557 --> 00:46:16,391
Zostały mi cztery lata.
478
00:46:16,724 --> 00:46:20,016
I będzie to zapewne wrzód
żołądka jak u mojego ojca.
479
00:46:24,432 --> 00:46:25,932
Mój talizman.
480
00:46:26,182 --> 00:46:29,182
Pierwszy napoleon, który wybito.
481
00:46:36,141 --> 00:46:38,432
Napoleon I.
482
00:46:45,891 --> 00:46:47,474
Marynarska legenda.
483
00:46:48,057 --> 00:46:52,807
Przestępujemy jednocześnie nad
monetą, zamieniając się miejscami.
484
00:46:53,349 --> 00:46:55,474
Gotów?
485
00:46:59,016 --> 00:47:00,932
Teraz ją podnieś.
486
00:47:01,099 --> 00:47:03,849
- Co mi zrobisz?
- Śmiało.
487
00:47:13,016 --> 00:47:16,432
Zrobiłem swoje, kolej na ciebie.
488
00:47:17,599 --> 00:47:19,891
Jeden dobry powód.
489
00:47:20,182 --> 00:47:23,474
Znajdź go, a opuścisz tę wyspę.
490
00:47:24,099 --> 00:47:26,182
Gorąca kąpiel, Wasza Wysokość?
491
00:48:20,641 --> 00:48:23,641
Znajdź dobry powód,
a opuścisz tę wyspę.
492
00:48:32,516 --> 00:48:34,391
Spocznij, poruczniku.
493
00:48:34,599 --> 00:48:37,432
Pierwszy raz rozkazuję Anglikowi.
494
00:48:37,599 --> 00:48:41,307
Odradzam powtórki, mogę to polubić.
Co pan czytał?
495
00:48:41,474 --> 00:48:45,682
Artykuł o Żelaznej Masce, sire...
proszę pana.
496
00:48:47,266 --> 00:48:50,224
O rzekomym bliźniaku Ludwika
XIV?
497
00:48:50,891 --> 00:48:54,682
Tak. Richelieu wspomina
o nim we wspomnieniach.
498
00:48:55,432 --> 00:48:57,766
Pewien człowiek wykazał mi,
499
00:48:57,932 --> 00:49:01,307
że pochodzę w prostej linii
od Żelaznej Maski
500
00:49:01,932 --> 00:49:05,474
i tym samym jestem prawnym
spadkobiercą Ludwika XIII.
501
00:49:05,641 --> 00:49:07,432
Naprawdę?
502
00:49:08,307 --> 00:49:11,016
Widzi pan?
Gotów pan był mi uwierzyć.
503
00:49:11,224 --> 00:49:14,974
Ludzi tak pasjonują cuda, że są
dla nich gotowi poświęcić rozum.
504
00:49:17,224 --> 00:49:19,391
Chodźmy się przejść.
505
00:49:39,682 --> 00:49:42,182
Boney wychodzi!
506
00:51:12,391 --> 00:51:14,974
Marnie strzeżecie swojej wyspy.
507
00:52:21,891 --> 00:52:25,641
Rozpoznał teren, jak to czynił
przed każdą bitwą.
508
00:52:25,849 --> 00:52:30,349
Teraz wystarczyło, że wyda rozkazy
i wyczeka stosownej chwili.
509
00:52:36,932 --> 00:52:39,432
Ja także czułem się wygnańcem.
510
00:52:39,641 --> 00:52:43,099
Gdyby nie powrót Betsy,
chybabym nie wytrzymał.
511
00:52:43,349 --> 00:52:46,682
Jej pobyt w Londynie
wydał mi się wiecznością.
512
00:52:51,766 --> 00:52:55,099
Dzień dobry, poruczniku.
Jak się ma Boney?
513
00:52:55,307 --> 00:52:57,182
Wyśmienicie.
514
00:52:59,349 --> 00:53:01,932
Panno Balcombe. Jest pani...
515
00:53:02,682 --> 00:53:04,766
Jaka?
516
00:53:05,432 --> 00:53:07,057
Mile widziana.
517
00:53:08,599 --> 00:53:10,057
Witam panią.
518
00:53:10,474 --> 00:53:12,516
Dziękuję.
519
00:53:14,057 --> 00:53:17,349
Mógłby pan postraszyć
niewolników dźwigających kufry?
520
00:53:17,516 --> 00:53:20,307
Pamiątki z Londynu są
nadzwyczaj kruche.
521
00:53:20,766 --> 00:53:22,641
Ręczę za nie głową.
522
00:53:22,807 --> 00:53:24,891
Dziękuję.
523
00:53:28,807 --> 00:53:31,307
Nazajutrz po powrocie
524
00:53:31,474 --> 00:53:35,474
Balcombe'owie zostali zaproszeni
do cesarskiego stołu.
525
00:53:35,682 --> 00:53:39,057
Albina de Montholon była
w strategicznej ciąży,
526
00:53:39,224 --> 00:53:42,016
która zaczęła być jej brzemieniem.
527
00:53:46,807 --> 00:53:50,474
W Anglii własny brat regenta
broni Napoleona.
528
00:53:50,766 --> 00:53:54,557
Potężnieją prądy przychylne
cesarzowi i w Europie,
529
00:53:54,724 --> 00:53:57,016
i w Nowym Świecie.
530
00:53:57,182 --> 00:53:59,724
Gazety roją się od krytyk
gubernatora.
531
00:54:00,016 --> 00:54:02,682
Nikt go nie lubi, nawet jego żona.
532
00:54:40,932 --> 00:54:44,266
Zdawało mi się, że Betsy
miała pozostać w Anglii.
533
00:54:44,432 --> 00:54:46,932
To ona nalegała na powrót.
534
00:55:06,557 --> 00:55:10,266
Zatem? Dziś bez przekomarzanek?
535
00:55:10,766 --> 00:55:13,224
Rok wygnania z dala od ukochanego,
536
00:55:13,391 --> 00:55:16,474
czyż to nie dość cierpienia,
by na niego zasłużyć?
537
00:55:16,641 --> 00:55:20,266
Miłość nie odmienia się w czasie
przeszłym ani przyszłym,
538
00:55:20,432 --> 00:55:22,766
jedynie w teraźniejszym.
539
00:55:22,932 --> 00:55:25,432
A teraźniejszość jest gruba i chora.
540
00:55:31,391 --> 00:55:34,307
Kochasz mnie, wiem o tym.
541
00:55:35,807 --> 00:55:38,432
Cesarz pani nie kocha!
542
00:55:40,099 --> 00:55:42,516
Krzyżuje mu pani plany!
543
00:55:44,349 --> 00:55:48,141
Nie taką namiętność chce zagrać
w ostatnim akcie.
544
00:55:52,599 --> 00:55:55,474
Kiedy panią dziś ujrzał,
545
00:55:55,807 --> 00:55:58,641
tak piękną,
546
00:55:59,974 --> 00:56:02,641
niemal miał to pani za złe.
547
00:56:04,224 --> 00:56:06,224
To, że stałam się kobietą?
548
00:56:17,641 --> 00:56:20,307
Nie idź tą drogą, Betsy.
549
00:56:21,932 --> 00:56:25,516
Jest pełna dam, które są
dla mnie nikim.
550
00:56:26,724 --> 00:56:29,807
Jak ta, która właśnie
na nas patrzy.
551
00:56:33,557 --> 00:56:36,432
W moim łożu nie ma miłości.
552
00:56:36,682 --> 00:56:39,599
Jedynie fawory i weksle.
553
00:56:41,307 --> 00:56:43,807
Czy tego pragniesz?
554
00:56:48,182 --> 00:56:50,516
No już, już...
555
00:56:56,224 --> 00:56:58,557
Nauczę cię dosiadać Hope.
556
00:56:59,557 --> 00:57:02,766
W przyszłym roku zwyciężysz
w Deadwood.
557
00:57:03,557 --> 00:57:07,974
Wyobraź sobie wściekłość
Lowe'a na taką wieść.
558
00:57:22,807 --> 00:57:26,307
Zamierzasz tu spędzić 10 lat?
Bo ja nie.
559
00:57:27,682 --> 00:57:30,224
On ma końskie zdrowie!
560
00:57:30,432 --> 00:57:32,974
Przeżył odwrót z Rosji!
561
00:57:34,557 --> 00:57:39,307
Trzeba z tym skończyć,
zanim ta cnotka nas wydziedziczy.
562
00:57:43,932 --> 00:57:46,474
Już zacząłeś, prawda?
563
00:57:47,141 --> 00:57:49,599
Chyba że ubiegli mnie Anglicy.
564
00:57:50,224 --> 00:57:53,307
Wedle tradycji to oni strzelają
pierwsi.
565
00:58:03,057 --> 00:58:04,891
Śpisz?
566
00:58:05,099 --> 00:58:07,099
Nie.
567
00:58:07,807 --> 00:58:10,724
Wielcy nie sypiają.
568
00:58:11,016 --> 00:58:13,766
Usiłuję dołączyć do ich grona.
569
00:58:13,932 --> 00:58:16,182
Odradzam, synku.
570
00:58:16,641 --> 00:58:19,474
Z tej choroby się nie wyleczysz.
571
00:58:21,516 --> 00:58:24,932
Jak człowiek, który dzierżył
w ręku świat,
572
00:58:25,516 --> 00:58:27,974
może się pogodzić z byciem nikim?
573
00:58:28,557 --> 00:58:32,932
Nie nikim.
Z byciem sobą, nareszcie.
574
00:58:34,432 --> 00:58:37,557
Zawsze żyłeś życiem
z podręczników historii.
575
00:58:38,099 --> 00:58:41,391
Zostało ci trochę czasu,
by zacząć żyć naprawdę.
576
00:58:44,557 --> 00:58:47,599
Umarł Napoleon, niech żyje
Naboulio!
577
00:58:47,974 --> 00:58:50,224
Naboulio...
578
00:58:51,099 --> 00:58:52,974
Jest tak daleko...
579
00:58:53,349 --> 00:58:55,307
Brednie.
580
00:58:55,516 --> 00:58:59,432
Widziałem go dziś znów
z Betsy przy padoku.
581
00:59:02,224 --> 00:59:05,266
Płacisz mi, żeby nic mi
nie umknęło.
582
00:59:06,307 --> 00:59:08,432
Kochasz ją czy nie?
583
00:59:11,599 --> 00:59:15,266
Sam widzisz, potrafisz normalnie
rozmawiać, jeśli zechcesz.
584
00:59:17,391 --> 00:59:20,016
Mógłbyś pić te mikstury
zamiast mnie,
585
00:59:20,182 --> 00:59:22,349
byłyby mi równie pomocne.
586
00:59:29,599 --> 00:59:31,682
Lepiej panu, sire?
587
00:59:34,849 --> 00:59:37,516
Niezła ta klein constantia.
588
01:00:02,016 --> 01:00:04,266
Po co się spotykamy?
589
01:00:04,432 --> 01:00:07,391
Na pogawędkę. Usiądź, proszę.
590
01:00:09,599 --> 01:00:11,932
Miejsce odpowiednie.
591
01:00:12,141 --> 01:00:15,057
Te gałęzie są tak żmijowate
jak pani.
592
01:00:16,516 --> 01:00:19,349
Jeździsz konno tak źle,
jak źle się ubierasz.
593
01:00:19,932 --> 01:00:23,016
Jeżdżę, bo lubię,
nie dla przyjemności innych.
594
01:00:23,224 --> 01:00:25,599
Cesarz cię szanuje.
595
01:00:25,807 --> 01:00:28,682
Zapewne postępujesz
zręczniej niż ja.
596
01:00:31,391 --> 01:00:33,849
Ile zamierzasz z niego wydoić?
597
01:00:36,224 --> 01:00:39,891
Miałam o pani złe mniemanie,
sądziłam, że przesadnie,
598
01:00:40,224 --> 01:00:43,307
jednak rzeczywistość przekracza
najgorsze obawy.
599
01:00:45,016 --> 01:00:48,016
Chyba mi nie powiesz,
że go kochasz?
600
01:00:51,432 --> 01:00:54,057
Więc jest jeszcze gorzej,
niż myślałam.
601
01:00:54,682 --> 01:00:58,766
Jako kurtyzana mnie bawiłaś,
lecz kobiety zakochanej mi żal.
602
01:00:58,932 --> 01:01:01,557
Spojrzałaś choć na niego?
Utył, łysieje.
603
01:01:03,016 --> 01:01:05,557
Zakochałaś się w miłości,
dziecko.
604
01:01:06,432 --> 01:01:11,224
Bywam w jego łóżku.
Ono ledwo skrzypi, wierz mi.
605
01:01:12,557 --> 01:01:15,891
Zapomniała pani, co znaczy
zwyczajnie kochać?
606
01:01:16,099 --> 01:01:19,516
Miłość jest jak cnota,
tracimy ją, gdy krwawi.
607
01:01:19,682 --> 01:01:21,724
Gdy cesarz cię posiądzie,
608
01:01:21,891 --> 01:01:24,974
wyrzuci cię wraz z zakrwawionym
prześcieradłem.
609
01:01:25,141 --> 01:01:28,016
Zastanówże się.
Która wytrwała najdłużej?
610
01:01:28,224 --> 01:01:30,932
Którą kochał najmocniej?
To Józefina.
611
01:01:31,682 --> 01:01:33,849
Była starsza od niego.
612
01:01:34,016 --> 01:01:37,682
U kobiet ceni doświadczenie,
mniej dar konwersacji,
613
01:01:37,849 --> 01:01:40,599
a najmniej - pragnienie
wyłączności.
614
01:01:40,766 --> 01:01:44,641
- Jesteś gotowa się nim dzielić?
- Jesteś gotowa go utracić?
615
01:01:54,557 --> 01:01:57,849
Paryż, 15 grudnia 1840 roku
616
01:01:59,224 --> 01:02:01,932
Betsy Balcombe?
617
01:02:02,766 --> 01:02:06,182
Ta cnotka miała duszę kurtyzany!
618
01:02:06,974 --> 01:02:10,682
Wie pan najlepiej, siedział pan
w pierwszym rzędzie.
619
01:02:11,557 --> 01:02:15,099
Jej uczucia do Napoleona
były szczere.
620
01:02:15,516 --> 01:02:19,891
Z pierwszego rzędu
było to widać najlepiej.
621
01:02:21,016 --> 01:02:23,682
Tak czy owak, nie znam
jej adresu.
622
01:02:23,849 --> 01:02:28,807
Wiem jedynie, że ma wielką plantację
w Baton Rouge, w Luizjanie.
623
01:02:29,891 --> 01:02:32,224
Spotkał się pan z Lowe'em?
624
01:02:32,474 --> 01:02:34,349
Nie.
625
01:02:34,516 --> 01:02:37,974
Widok tego konduktu na pewno
go rozjuszył.
626
01:02:39,682 --> 01:02:41,807
Jest tutaj.
627
01:02:42,349 --> 01:02:46,724
Mieszka w obskurnym hoteliku
przy rue aux Feves.
628
01:02:47,557 --> 01:02:50,474
Miła odmiana po Domu Plantatora.
629
01:02:55,891 --> 01:02:59,224
Ja w każdym razie o nim
nie zapomnę.
630
01:03:01,391 --> 01:03:04,849
Obsesja na punkcie zmowy
w celu uwolnienie cesarza
631
01:03:05,016 --> 01:03:07,391
spędzała mu pewnie sen
z powiek?
632
01:03:08,807 --> 01:03:12,849
Wiedzieliśmy, że kontaktuje się
z francuskim konsulem w Brazylii,
633
01:03:13,016 --> 01:03:15,974
który szpiegował bonapartystów
na wygnaniu.
634
01:03:16,432 --> 01:03:19,849
A przecież spisek zawiązano
w Rio...
635
01:03:22,766 --> 01:03:25,557
Corcovado, Brazylia, 1817 rok
636
01:03:37,516 --> 01:03:40,349
Generał van Hogendorp?
637
01:03:41,474 --> 01:03:44,266
Jestem kapitan Carpenter.
638
01:03:44,432 --> 01:03:47,516
Słyszałem o panu wiele dobrego,
kapitanie.
639
01:03:47,682 --> 01:03:51,599
Trzy tysiące chłopa, pięćset armat
i baterie moździerzy.
640
01:03:52,474 --> 01:03:54,932
A obrona na morzu?
641
01:03:55,099 --> 01:03:59,807
Dwa okręty bez przerwy opływają
wyspę w przeciwnych kierunkach.
642
01:04:00,182 --> 01:04:02,974
Nie podczas sztormów.
643
01:04:03,141 --> 01:04:07,599
W lipcu jest tak gęsta mgła,
że nie sposób dobić o wyspy.
644
01:04:07,766 --> 01:04:10,224
Skąd cesarz się dowie,
że nadpływamy?
645
01:04:10,557 --> 01:04:12,432
Stąd.
646
01:04:13,724 --> 01:04:18,599
Stronę z rozrywką w Morning
Chronicle prowadzi bonapartysta.
647
01:04:19,682 --> 01:04:23,641
Koresponduję z cesarzem
za pośrednictwem tej krzyżówki,
648
01:04:24,349 --> 01:04:27,391
szyfrem jego pomysłu.
649
01:04:31,141 --> 01:04:34,724
Stany Zjednoczone Ameryki
to kraj pańskich zasad, sire.
650
01:04:34,891 --> 01:04:37,516
Gdyby nawet ucieczka się
powiodła,
651
01:04:37,682 --> 01:04:40,474
byłbym wolny jedynie jako
osoba bezimienna.
652
01:04:40,641 --> 01:04:42,807
Do samej śmierci.
653
01:04:42,974 --> 01:04:44,599
Według mnie...
654
01:05:03,141 --> 01:05:05,891
Nic tylko skończyć z własnej ręki.
655
01:05:06,932 --> 01:05:09,057
To wybór tchórzy.
656
01:05:11,932 --> 01:05:13,849
I ludzi w rozpaczy.
657
01:05:14,141 --> 01:05:15,932
Być może.
658
01:05:17,849 --> 01:05:20,349
Ale bez królowej nie będzie roju.
659
01:05:20,516 --> 01:05:22,974
Pamiętaj, że rój się jej wyrzekł.
660
01:05:30,849 --> 01:05:33,182
Nie chcę już władzy...
661
01:05:35,641 --> 01:05:38,016
Wolę być zwykłą pszczółką...
662
01:05:38,182 --> 01:05:39,974
Właśnie.
663
01:05:40,141 --> 01:05:41,599
Co?
664
01:05:41,766 --> 01:05:46,099
Oto powód, by opuścić tę wyspę.
Zostać zwykłą pszczółką.
665
01:05:54,974 --> 01:05:58,266
Ale by tak się stało,
cesarz musi umrzeć.
666
01:05:59,307 --> 01:06:02,474
Przemy! Dobrze, świetnie...
667
01:06:05,891 --> 01:06:08,099
I jeszcze raz.
668
01:06:12,724 --> 01:06:15,141
Przyj! Mocno!
669
01:06:31,932 --> 01:06:34,349
Córeczka, sire.
670
01:06:35,016 --> 01:06:37,682
Winszuję, Montholon.
671
01:07:05,724 --> 01:07:08,182
Witamy szanowne panie.
672
01:07:08,349 --> 01:07:12,307
Panie? Francuziki wiedzą,
jak się gada z dziewczynami.
673
01:07:18,057 --> 01:07:21,224
Prezencik dla mojego
zacnego Basila!
674
01:07:37,724 --> 01:07:40,391
Co się dzieje?
675
01:07:41,807 --> 01:07:44,266
To klein constantia!
676
01:07:44,557 --> 01:07:47,099
Próbują otruć cesarza.
677
01:07:47,266 --> 01:07:49,474
Połóż się, poślę po O'Mearę.
678
01:07:49,641 --> 01:07:52,391
Nie ufam mu. Zajmij się nią.
679
01:07:54,224 --> 01:07:56,224
Basil!
680
01:07:56,891 --> 01:07:59,474
Wyświadcz mi przysługę.
681
01:08:00,599 --> 01:08:02,724
O nic nie pytaj.
682
01:08:27,974 --> 01:08:30,391
W porządku, możesz wracać.
683
01:08:30,557 --> 01:08:33,557
- Jesteś pewien?
- Mówiłem: bez pytań!
684
01:08:54,099 --> 01:08:56,099
Otruto mnie?
685
01:08:56,807 --> 01:08:58,391
Arszenikiem.
686
01:08:58,682 --> 01:09:01,474
Kto go u ciebie ostatnio kupił?
687
01:09:01,641 --> 01:09:06,266
A kto nie? Przez te szczury
mam zamówienia z całej wyspy.
688
01:09:07,807 --> 01:09:12,307
- Znasz odtrutkę?
- Wystarczy odstawić źródło.
689
01:09:12,641 --> 01:09:16,182
Ale ty cierpisz też na coś,
na co nie mam leku.
690
01:09:16,349 --> 01:09:19,474
- Na co?
- Na co zmarł twój ojciec?
691
01:09:20,474 --> 01:09:24,766
Na wrzód żołądka. Dlaczego?
692
01:09:33,391 --> 01:09:37,432
Trzy dni później Cipriani umiera,
rzekomo na zapalenie wyrostka.
693
01:09:37,724 --> 01:09:40,057
A na co według pana?
694
01:09:40,224 --> 01:09:43,807
Niech pan pyta O'Meary.
Nie ufałem mu, nigdy nie wiedziałem,
695
01:09:43,974 --> 01:09:46,807
czy rozmawiam z Anglikiem,
czy z lekarzem.
696
01:09:47,557 --> 01:09:50,099
Ale cesarz musiał mieć swoje
powody,
697
01:09:50,266 --> 01:09:53,307
żeby zapisać mu sto tysięcy
franków.
698
01:09:55,307 --> 01:09:58,641
Cesarz wiedział, że chciano
go otruć?
699
01:09:59,307 --> 01:10:02,141
Był świadomy, że w kontekście
finansów
700
01:10:02,391 --> 01:10:05,891
to dla Anglików najlepsze wyjście.
701
01:10:07,849 --> 01:10:10,141
Ale żeby podejrzewać nas?
702
01:10:10,307 --> 01:10:13,141
Powiedziałby mi, byłem jego
ulubieńcem.
703
01:10:13,557 --> 01:10:16,224
Mogę zadać krępujące pytanie?
704
01:10:16,391 --> 01:10:19,432
Słyszałem już wszystko,
nic mnie nie zawstydzi.
705
01:10:19,599 --> 01:10:23,724
Jaki był prawdziwy powód pańskiego
rozstania z cesarzem?
706
01:10:23,932 --> 01:10:28,349
Nie było rozstania.
Wszystko należało do planu.
707
01:10:31,932 --> 01:10:34,891
Planu? Jakiego planu?
708
01:10:37,349 --> 01:10:40,391
To było tuż po śmierci
Ciprianiego.
709
01:10:40,557 --> 01:10:42,516
Cesarz był zdruzgotany,
710
01:10:42,682 --> 01:10:46,432
od tygodni nie opuszczał sypialni,
nie chciał nikogo widzieć.
711
01:10:46,599 --> 01:10:48,807
Do pewnego pamiętnego dnia...
712
01:11:05,891 --> 01:11:09,391
Wasza Wysokość,
sir Hudson Lowe, gubernator.
713
01:11:13,516 --> 01:11:15,891
Generale.
714
01:11:39,016 --> 01:11:42,599
Na Świętej Helenie brakuje
żywności i furażu.
715
01:11:43,099 --> 01:11:47,974
Po raz ósmy od mojego
przybycia i nie ostatni.
716
01:11:48,932 --> 01:11:52,891
- Zna pan przyczynę?
- Musimy wszystko przywozić morzem.
717
01:11:53,057 --> 01:11:56,182
Powód jest taki, że sir Lowe
nie umie zarządzać.
718
01:11:56,432 --> 01:12:00,098
Sypie okopy, wznosi wieże,
719
01:12:00,391 --> 01:12:03,516
zawsze gotów do boju,
720
01:12:04,307 --> 01:12:07,016
lecz omieszkał zbudować
magazyn.
721
01:12:28,307 --> 01:12:31,599
Otrzymał pan instrukcję,
by mnie uśmiercić.
722
01:12:31,766 --> 01:12:35,182
Zabija się pan sam,
nie przyjmując lekarza.
723
01:12:35,557 --> 01:12:38,724
O'Meara był doskonały,
a pan go odprawił!
724
01:12:38,891 --> 01:12:43,640
Generał porucznik, a wypełnia swoje
obowiązki jak zwykły wartownik!
725
01:12:44,681 --> 01:12:50,141
Pańska ostatnia ucieczka pochłonęła
życie 60 tysięcy ludzi pod Waterloo.
726
01:12:50,307 --> 01:12:52,391
Rozumie pan moją ostrożność.
727
01:12:52,557 --> 01:12:54,724
Źle ją pan pojmuje!
728
01:12:55,516 --> 01:12:59,349
Do panowania nad wyspą wystarczy
obsadzenie dolin,
729
01:12:59,891 --> 01:13:04,516
tuzin posterunków. Mógłby pan
odesłać tysiąc żołnierzy
730
01:13:04,766 --> 01:13:07,516
i zmieścić się w budżecie
Bathursta.
731
01:13:07,682 --> 01:13:12,224
Zastanawiam się, czemu lord zwleka
z pańską nominacją na gubernatora.
732
01:13:14,016 --> 01:13:16,766
Elbie to posłużyło.
733
01:13:17,141 --> 01:13:20,474
Ma teraz drogi, mosty
i kwitnący przemysł.
734
01:13:20,641 --> 01:13:24,682
Gdyby moich działań nie aprobowano,
zostałbym już odwołany.
735
01:13:24,849 --> 01:13:27,224
Wykonuję instrukcje co do joty.
736
01:13:27,599 --> 01:13:31,474
Instrukcje! Pan wciąż o nich!
Kat też ma instrukcje!
737
01:13:31,641 --> 01:13:35,182
Weź pan wzór! Zgładź mnie,
niech to się skończy!
738
01:13:35,682 --> 01:13:38,182
Jestem odporny na takie uwagi.
739
01:13:38,349 --> 01:13:40,849
Na głos rozsądku również.
740
01:13:41,016 --> 01:13:43,849
Nie przyszedłem tu,
żeby mnie obrażano.
741
01:13:44,016 --> 01:13:47,432
- Więc próżna fatyga!
- Bawi mnie pan.
742
01:13:47,682 --> 01:13:50,266
Proszę się cieszyć chwilą.
743
01:13:53,016 --> 01:13:56,724
Za parę lat przepadnie pan
w niepamięci
744
01:13:57,141 --> 01:13:59,932
i skończy sam, gryziony
wyrzutami sumienia.
745
01:14:08,474 --> 01:14:10,766
Co pan sugeruje?
746
01:14:10,932 --> 01:14:14,182
Że cesarz udawał chorobę,
by przekonać gubernatora,
747
01:14:14,349 --> 01:14:16,432
że nie miałby siły zbiec?
748
01:14:16,599 --> 01:14:19,599
Żałuję, wiąże mnie tajemnica.
749
01:14:20,057 --> 01:14:24,391
Nie wiązała pana, gdy opowiadał
pan sir Lowe'owi
750
01:14:24,557 --> 01:14:27,516
o Longwood w mojej obecności.
751
01:14:28,141 --> 01:14:30,724
To też należało do planu?
752
01:14:30,891 --> 01:14:33,224
Jak najbardziej.
753
01:14:33,391 --> 01:14:35,766
Proszę mnie przekonać.
754
01:14:36,766 --> 01:14:39,099
Słowo oficera?
755
01:14:40,932 --> 01:14:44,474
Grasz wszystkim na nerwach,
Gourgaud!
756
01:14:44,766 --> 01:14:48,682
Jesteś zazdrosny o Montholona
i śmiesz mi to mówić!
757
01:14:48,849 --> 01:14:51,557
Moja wina, że jestem szczery?
758
01:14:51,724 --> 01:14:54,641
Nie należy mówić wszystkiego,
co się myśli!
759
01:14:54,807 --> 01:14:58,516
Trzeba umieć udawać, posiąść
sztukę życia w towarzystwie!
760
01:14:58,932 --> 01:15:02,724
Chcesz wyjechać? Proszę!
Nie zatrzymuję!
761
01:15:04,307 --> 01:15:06,974
Spotkamy się na tamtym świecie!
762
01:15:19,766 --> 01:15:23,682
...żeby wysyłać wiadomości
do Francji. Mamy dowód.
763
01:15:24,099 --> 01:15:28,807
W planie cesarza grałem rolę
zdrajcy, oszczercy,
764
01:15:29,391 --> 01:15:32,682
by mój wyjazd nie wzbudzał
podejrzeń.
765
01:15:53,057 --> 01:15:55,307
Zgodnie z przewidywaniami
766
01:15:55,474 --> 01:15:58,891
zaokrętowano mnie na pierwszy
okręt płynący do Anglii.
767
01:16:01,266 --> 01:16:05,057
Ale miałem się z nimi spotkać
na Wyspie Wniebowstąpienia.
768
01:16:20,182 --> 01:16:21,974
Matko Przenajświętsza...
769
01:16:22,391 --> 01:16:24,932
To bez sensu!
770
01:16:25,099 --> 01:16:27,391
Nie wierzy mi pan?
771
01:16:28,849 --> 01:16:32,807
Oto plan desantu, który Amerykanie
dostali dzięki mnie.
772
01:16:32,974 --> 01:16:36,474
Van Hogendorp zwrócił mi go
w dwudziestym pierwszym.
773
01:16:36,641 --> 01:16:38,682
Poznaje pan pismo?
774
01:16:38,849 --> 01:16:40,932
Niemożliwe!
775
01:16:41,182 --> 01:16:44,016
W wieczór desantu
w Domu Plantatora
776
01:16:44,182 --> 01:16:47,099
był bal z okazji urodzin
gubernatora.
777
01:17:01,057 --> 01:17:03,307
A wiecie, co na to cesarz?
778
01:17:04,766 --> 01:17:08,057
"Jak myślisz, czemu wybrałem cię
na ministra skarbu?
779
01:17:08,557 --> 01:17:10,641
Dla znajomości gospodarki?
780
01:17:10,807 --> 01:17:14,141
Nie, dla twojego talentu
utracjusza"!
781
01:17:14,641 --> 01:17:17,849
Ale ponoć liczy się z opinią
marszałka?
782
01:17:18,016 --> 01:17:21,766
Cesarz, pytając kogoś o zdanie,
oczekuje jedynie,
783
01:17:21,932 --> 01:17:24,557
by przyznano mu rację.
784
01:17:44,182 --> 01:17:47,891
Dla kobiety dobrze jest wydać
córkę za mąż, póki młoda.
785
01:17:48,057 --> 01:17:50,432
Trzymanie jej w domu postarza,
786
01:17:50,599 --> 01:17:53,807
zwłaszcza panią z pani
słabym zdrowiem.
787
01:19:44,724 --> 01:19:47,141
Nie, proszę nie przerywać.
788
01:19:47,307 --> 01:19:51,141
- Źle się czuję, wrócę do siebie.
- Nic poważnego, mam nadzieję?
789
01:19:51,307 --> 01:19:52,682
Iść z tobą?
790
01:19:52,849 --> 01:19:55,641
Nie, na Boga!
Baw się za nas oboje.
791
01:19:55,807 --> 01:19:58,682
Wasza Wysokość, wspaniały
wieczór.
792
01:19:59,266 --> 01:20:00,682
Dziękuję.
793
01:20:18,474 --> 01:20:21,141
Sto lat, sir Lowe.
794
01:20:39,932 --> 01:20:42,349
Jesteśmy gotowi, panie marszałku.
795
01:21:03,057 --> 01:21:05,391
Są na plaży.
796
01:21:20,224 --> 01:21:24,266
Wiem od czasów Fontainebleau,
że nigdy nie żegnamy się na zawsze.
797
01:21:33,557 --> 01:21:36,432
Sire, czekają na pana.
798
01:21:54,057 --> 01:21:58,016
Oni narażają dla pana życie!
Van Hogendorp również.
799
01:22:09,516 --> 01:22:12,974
Ali, jedź po ordynansa.
800
01:22:23,349 --> 01:22:26,391
Panno Betsy, zaszczyci mnie
pani tym tańcem?
801
01:22:26,557 --> 01:22:28,057
Naturalnie.
802
01:22:31,432 --> 01:22:34,599
- Chciałbym coś powiedzieć.
- Proszę, nie.
803
01:22:34,932 --> 01:22:38,474
Muszę. Nie mogę dłużej milczeć,
bo mnie rozerwie.
804
01:22:38,641 --> 01:22:40,766
Więc słucham.
805
01:22:40,932 --> 01:22:42,807
Cóż...
806
01:22:42,974 --> 01:22:47,057
Poruczniku, generał Bonaparte
żąda pańskiej obecności w Longwood.
807
01:22:49,349 --> 01:22:51,391
Proszę wybaczyć.
808
01:23:30,849 --> 01:23:33,266
To mi się nie podoba.
809
01:23:49,974 --> 01:23:52,224
Wzywał mnie pan.
810
01:23:52,391 --> 01:23:54,307
Tak, poruczniku.
811
01:23:54,682 --> 01:23:59,599
Korsarze spróbują mnie uprowadzić.
Proszę ostrzec gubernatora.
812
01:23:59,766 --> 01:24:01,057
Uprowadzić?
813
01:24:01,224 --> 01:24:03,932
Tak. Właśnie lądują
w Piaszczystej Zatoce.
814
01:24:04,432 --> 01:24:08,099
Zamknę się w Longwood
i będę się bronić. Dobranoc.
815
01:24:09,724 --> 01:24:11,891
Powiedziałem: dobranoc!
816
01:24:55,266 --> 01:24:58,141
Desant, sir, w Piaszczystej Zatoce.
817
01:24:58,307 --> 01:25:00,182
Przepraszam.
818
01:25:03,016 --> 01:25:04,391
Gdzie Bonaparte?
819
01:25:04,557 --> 01:25:07,766
Zamknął się w Longwood.
Wysłał mnie z ostrzeżeniem.
820
01:25:07,932 --> 01:25:09,141
Co zrobił?
821
01:25:09,307 --> 01:25:12,182
Mówi, że chcą go porwać
jacyś bukanierzy.
822
01:25:12,349 --> 01:25:15,641
Zawiadomić wszystkich!
Czekam na oficerów w stajniach!
823
01:25:22,224 --> 01:25:25,224
- Coś z cesarzem?
- Nie, bez obawy.
824
01:25:25,391 --> 01:25:27,391
Panowie oficerowie!
825
01:25:37,932 --> 01:25:41,224
Myślałem, że okręty patrolowe
wróciły do portu.
826
01:25:41,391 --> 01:25:43,224
Wróciły.
827
01:25:49,391 --> 01:25:51,432
Zaalarmuj Dom Plantatora!
828
01:25:51,599 --> 01:25:54,474
Potrzebujemy posiłków!
Do broni!
829
01:26:39,057 --> 01:26:41,432
- Cesarz nie przyjedzie!
- Jak to?
830
01:26:46,849 --> 01:26:50,391
Wycofajmy się, generale!
Odwrót!
831
01:27:41,474 --> 01:27:45,557
Nazajutrz sir Lowe donosił
lordowi Bathurstowi,
832
01:27:45,724 --> 01:27:49,682
że jacyś "handlarze niewolników"
usiłowali wylądować na wyspie.
833
01:27:50,766 --> 01:27:53,224
Skąd Bonaparte wiedział
o desancie?
834
01:27:53,391 --> 01:27:55,266
Nie mam pojęcia.
835
01:27:55,432 --> 01:27:58,849
Gdy opuszczałem Longwood,
strzały jeszcze nie padły.
836
01:27:59,016 --> 01:28:00,474
Ktoś go ostrzegł!
837
01:28:03,266 --> 01:28:06,349
Czy Balcombe'owie byli ostatnio
w Longwood?
838
01:28:06,516 --> 01:28:09,599
Widzieli się z Bonapartem
ponad miesiąc temu.
839
01:28:09,766 --> 01:28:11,391
Osobiście.
840
01:28:14,182 --> 01:28:18,724
Balcombe'owie byli na balu,
Bertrandowie również.
841
01:28:20,516 --> 01:28:22,932
Nagła niedyspozycja marszałka
842
01:28:23,099 --> 01:28:26,682
wydaje się wielce dogodna
w świetle sekwencji zdarzeń.
843
01:28:29,224 --> 01:28:31,974
Pan Balcombe potrzebuje urlopu.
844
01:28:32,432 --> 01:28:34,807
Bardzo długiego urlopu.
845
01:28:52,349 --> 01:28:55,724
Pokochałam pana od pierwszego
wejrzenia.
846
01:28:57,599 --> 01:29:01,724
Na koniu był pan najbardziej
majestatyczną postacią na świecie.
847
01:29:05,099 --> 01:29:08,182
Z bliska musiałem się pani
wydać mniejszy.
848
01:29:11,016 --> 01:29:13,682
Nade wszystko bardziej ludzki.
849
01:29:15,724 --> 01:29:21,557
Z trudem dostrzegałam pańską
twarz, tak oślepiało mnie słońce.
850
01:29:27,932 --> 01:29:30,599
Lało wtedy jak z cebra, Betsy.
851
01:29:32,474 --> 01:29:34,349
Doprawdy?
852
01:29:42,766 --> 01:29:44,474
Ten uśmiech...
853
01:29:45,349 --> 01:29:47,724
To on mnie urzekł.
854
01:29:50,266 --> 01:29:54,849
Cesarz na żadnym portrecie
nie przypomina mężczyzny,
855
01:29:55,016 --> 01:29:58,099
w którym się tamtego dnia
zakochałam.
856
01:30:22,599 --> 01:30:25,849
Już nigdy nie będę tym,
kim byłem, Betsy.
857
01:30:26,932 --> 01:30:31,057
Myśląc o cesarzu, nie będzie
pani myśleć o mnie.
858
01:30:32,182 --> 01:30:35,266
Pan też, myśląc o tamtej
dziewczynce,
859
01:30:35,641 --> 01:30:38,557
nie będzie myślał o mnie.
860
01:32:03,766 --> 01:32:06,766
Betsy zabierała ze sobą
moje serce.
861
01:32:07,307 --> 01:32:10,682
Nie zdołałem nigdy wyznać
jej swych uczuć.
862
01:32:12,391 --> 01:32:16,891
Na następną sposobność
przyszło mi czekać 20 lat.
863
01:32:38,807 --> 01:32:42,807
Zdołali wylądować mimo mgły.
Mógł pan uciec.
864
01:32:43,516 --> 01:32:46,474
Dlaczego mnie pan ostrzegł,
generale?
865
01:32:46,641 --> 01:32:49,641
Zbieg przyznaje, że jest więźniem.
866
01:32:51,766 --> 01:32:54,099
Zresztą, dokąd bym się udał?
867
01:32:56,224 --> 01:32:58,307
Na jak długo?
868
01:33:09,432 --> 01:33:11,849
Zaoferuję panu układ.
869
01:33:12,307 --> 01:33:16,516
Układ? Jaką pułapkę
pan na mnie zastawi?
870
01:33:16,682 --> 01:33:19,724
Taką, która ochroni pana przed
pańskimi przyjaciółmi.
871
01:33:21,599 --> 01:33:23,974
Kiedy umrę,
872
01:33:24,516 --> 01:33:29,474
co rychło nastąpi,
jak pana przyjmą w Anglii?
873
01:33:29,766 --> 01:33:34,099
Jak bohatera.
Pilnować pana nie jest łatwo.
874
01:33:34,724 --> 01:33:38,432
Skoro kat jest bohaterem,
czemu kryje się pod kapturem?
875
01:33:38,599 --> 01:33:41,682
Będzie pan narodowym
wyrzutem sumienia.
876
01:33:41,849 --> 01:33:44,266
Będą chcieli się pana pozbyć.
877
01:33:44,432 --> 01:33:47,932
Pański druh Bathurst będzie
pana unikał jak zarazy.
878
01:33:48,099 --> 01:33:50,724
Nie dadzą panu nawet emerytury.
879
01:33:53,141 --> 01:33:56,182
Wtedy przydadzą się panu
moje pieniądze.
880
01:33:56,349 --> 01:33:57,891
Jakie pieniądze?
881
01:33:58,057 --> 01:34:01,224
Te, które pan dostanie,
przystając na układ.
882
01:34:02,349 --> 01:34:07,141
Pragnę być pochowany
w bezimiennym grobie nad Sekwanę,
883
01:34:08,432 --> 01:34:11,682
wśród ludu Francji, który tak
ukochałem.
884
01:34:11,932 --> 01:34:16,224
Nie postąpi pan wbrew swym
świętym instrukcjom.
885
01:34:17,057 --> 01:34:19,682
Umrę na tej wyspie.
886
01:34:20,849 --> 01:34:24,891
A pan mnie na niej nie pochowa.
887
01:35:00,682 --> 01:35:03,391
Pakuj kufry, Albino.
888
01:35:04,266 --> 01:35:06,932
Odpływasz najbliższym statkiem.
889
01:35:07,099 --> 01:35:11,349
Nie pozbył się mnie ot tak.
Mój wyjazd słono go kosztował.
890
01:35:11,599 --> 01:35:14,182
Opactwo Royaumont,
15 grudnia 1840 roku
891
01:35:14,349 --> 01:35:16,391
Najlepsze lata mojej młodości,
892
01:35:16,557 --> 01:35:19,432
czyż to nie jest warte trzeciej
części spadku?
893
01:35:20,099 --> 01:35:23,641
Byłam najzmyślniejszą z jego
kochanek, często to powtarzał.
894
01:35:23,807 --> 01:35:28,266
Najwięcej potrafiłam i najgłupszą,
patrząc z perspektywy czasu.
895
01:35:28,932 --> 01:35:31,641
Jak mogłam wiązać swój wyjazd
896
01:35:31,807 --> 01:35:35,641
z rywalizacją z tą angielską
dziewicą?
897
01:35:36,849 --> 01:35:42,349
Napoleon odprawił mnie tak
jak odprawił O'Mearę i Gourgauda.
898
01:35:42,724 --> 01:35:47,391
I Betsy. Wszyscy najbliżsi mu
opuścili Longwood w 1818 roku.
899
01:35:48,766 --> 01:35:50,599
Przypadek?
900
01:35:50,891 --> 01:35:52,891
Nie wiem.
901
01:35:54,141 --> 01:35:56,932
Po dwudziestu latach nadal
nie wiem.
902
01:35:57,849 --> 01:36:00,766
Wiem natomiast, że Napoleon
903
01:36:01,016 --> 01:36:06,099
nie rozstrzygał o niczym bez analizy
możliwych skutków swoich decyzji.
904
01:36:13,016 --> 01:36:16,391
Po naszym wyjeździe
na wyspie coś się stało,
905
01:36:16,599 --> 01:36:20,932
coś, co Napoleon chciał
przed nami ukryć.
906
01:36:22,099 --> 01:36:26,224
Gdyby zaplanowała pani ucieczkę,
w najściślejszej tajemnicy
907
01:36:26,474 --> 01:36:30,307
i wszystko by się powiodło,
po co to zepsuć?
908
01:36:33,307 --> 01:36:37,224
To pytanie jedynie na cesarską
głowę, pułkowniku.
909
01:36:38,974 --> 01:36:42,932
Sądziłam, że dziedzicząc jego
majątek, wypełnię tę pustkę.
910
01:36:43,849 --> 01:36:46,641
Ale to mała Betsy miała słuszność.
911
01:36:46,807 --> 01:36:50,682
Byłam gotowa dzielić się Napoleonem,
ale nie na to, by go stracić.
912
01:36:51,474 --> 01:36:56,182
Któż wie, może tak dojmujący
żal to właśnie miłość?
913
01:37:04,599 --> 01:37:07,224
Ma pani wieści od męża?
914
01:37:08,557 --> 01:37:10,016
Od Charles'a?
915
01:37:10,182 --> 01:37:13,807
Mój były mąż przehulał w pięć lat
cesarski spadek.
916
01:37:13,974 --> 01:37:16,891
I znalazł sobie nową krucjatę:
Napoleona III.
917
01:37:17,307 --> 01:37:21,099
Ich zamach stanu w październiku,
zakończył się żałosnym fiaskiem.
918
01:37:21,599 --> 01:37:25,599
Obecnie Charles przebywa
ze swoim przyszłym cesarzem
919
01:37:26,307 --> 01:37:30,349
w jedynym miejscu, gdzie
nie dopadną go wierzyciele:
920
01:37:30,724 --> 01:37:32,474
w więzieniu.
921
01:37:33,641 --> 01:37:36,724
Twierdza w Ham,
15 grudnia 1840 roku
922
01:37:36,891 --> 01:37:39,224
Kto jest najwierniejszy cesarzowi?
923
01:37:39,391 --> 01:37:42,641
Ci, którzy pozwolą Burbonom
odzyskać dawną chwałę,
924
01:37:42,807 --> 01:37:45,016
sprowadzając jego szczątki,
925
01:37:46,266 --> 01:37:50,599
czy ci, których uwięziono za chęć
intronizacji kolejnego z Bonapartów?
926
01:37:52,141 --> 01:37:57,432
Jak można przedstawiać Gourgauda
w gazetach jako bohatera?
927
01:37:58,224 --> 01:38:00,766
On zdradził cesarza!
928
01:38:03,307 --> 01:38:05,974
Miałem nadzieję, że po otwarciu
grobu,
929
01:38:06,141 --> 01:38:09,849
na widok zmarłego padnie
na kolana, błagając o wybaczenie...
930
01:38:11,766 --> 01:38:13,807
A pan, generale?
931
01:38:14,141 --> 01:38:17,474
Czemu nie asystował pan
w ekshumacji?
932
01:38:17,724 --> 01:38:21,224
Był pan na wolności,
kiedy wyruszała wyprawa.
933
01:38:21,724 --> 01:38:26,057
Obawiał się pan, że będzie miała
posmak wina z arszenikiem?
934
01:38:27,099 --> 01:38:30,349
Nie powiem, że o tym nie
pomyślałem...
935
01:38:31,182 --> 01:38:33,641
jak zresztą wszyscy.
936
01:38:34,057 --> 01:38:37,682
Uważa pan, że prosiłbym gubernatora
o autopsję cesarza,
937
01:38:37,849 --> 01:38:39,849
gdybym był go otruł?
938
01:38:40,474 --> 01:38:42,766
W 1819 Francja deklarowała,
939
01:38:42,932 --> 01:38:47,266
że cesarz pozostanie na zesłaniu
do śmierci. To przyśpieszyło zgon.
940
01:38:47,474 --> 01:38:49,224
Co tu się stało?
941
01:38:49,391 --> 01:38:51,682
Święta Helena, grudzień 1819 roku
942
01:38:51,849 --> 01:38:55,516
Nakazał służbie okolić ogród
rzędami eukaliptusów.
943
01:38:55,766 --> 01:39:00,224
Mają zapewnić domowi
odrobinę chłodu.
944
01:39:01,141 --> 01:39:03,932
Nie domyślił się pan, poruczniku?
945
01:39:04,099 --> 01:39:05,974
On pracuje w ogrodzie.
946
01:39:06,141 --> 01:39:08,182
Ogrodnik z bożej łaski.
947
01:39:08,349 --> 01:39:12,932
Teraz nasze warty go nie zobaczą,
nawet gdy wyjdzie na przechadzkę.
948
01:39:13,099 --> 01:39:16,266
- Kiedy go ostatnio widziano?
- Trzy tygodnie temu.
949
01:39:16,432 --> 01:39:18,349
Dwa miesiące!
950
01:39:20,266 --> 01:39:23,474
Mam zaszczyt przypomnieć panu
951
01:39:23,641 --> 01:39:27,682
o swym obowiązku kontrolowania
pańskiej obecności.
952
01:39:28,516 --> 01:39:33,557
Wobec powyższego proszę,
by udzielał pan ordynansowi
953
01:39:34,391 --> 01:39:38,391
codziennej audiencji między
godziną dziewiątą i jedenastą,
954
01:39:39,974 --> 01:39:42,474
rano i wieczorem.
955
01:39:50,016 --> 01:39:53,974
Przynoszę generałowi Bonaparte
wiadomość od gubernatora.
956
01:39:54,557 --> 01:39:57,224
Przekaże mu ją pan?
957
01:39:57,932 --> 01:40:01,016
Otrzymałem rozkaz,
by nie przyjmować listów
958
01:40:01,182 --> 01:40:03,766
nieadresowanych do cesarza
Napoleona.
959
01:40:07,557 --> 01:40:10,932
Napoleon odrzucał gubernatorskie
żądania,
960
01:40:11,099 --> 01:40:16,391
a ja, czy słońce, czy deszcz,
musiałem co dzień go widzieć.
961
01:40:16,599 --> 01:40:20,057
Nie było to łatwe, gdyż coraz
częściej chorował
962
01:40:20,224 --> 01:40:22,349
i nie wstawał z łóżka.
963
01:40:22,516 --> 01:40:27,349
Pewnego dnia dostrzegłem w stołowym
sylwetkę mężczyzny w bikornie.
964
01:40:27,682 --> 01:40:33,516
Francuzi jadają w kapeluszach,
zatem był to zapewne Bonaparte.
965
01:40:40,474 --> 01:40:44,307
Wreszcie udało mi się
zobaczyć go wyraźniej.
966
01:40:46,391 --> 01:40:49,057
Dzieliło nas 70 kroków.
967
01:40:50,974 --> 01:40:53,557
Znacznie schudł.
968
01:40:54,516 --> 01:40:57,474
Zmienił się nie do poznania.
969
01:40:58,974 --> 01:41:02,391
"Nie zdołałem zobaczyć
generała Bonaparte.
970
01:41:02,557 --> 01:41:06,266
Nie jestem w stanie zaświadczyć
o jego obecności w Longwood.
971
01:41:06,432 --> 01:41:10,599
Jedynie działania służących
świadczyłyby, że się tam znajduje".
972
01:41:12,349 --> 01:41:15,182
Wasza Ekscelencjo, porucznik
Heathcote.
973
01:41:21,391 --> 01:41:23,682
Żąda pan ode mnie rzeczy
974
01:41:23,974 --> 01:41:28,516
uwłaczających angielskiemu oficerowi
i niegodnych człowieka honoru.
975
01:41:28,682 --> 01:41:31,557
Nękanie chorego jest haniebne!
976
01:41:32,182 --> 01:41:35,307
Żołnierz wykonuje rozkazy.
977
01:41:36,224 --> 01:41:38,557
Nie kwestionuje ich.
978
01:41:39,932 --> 01:41:45,599
Mógł uciec, sir. Nie zrobił tego.
Po co go tak szpiegować?
979
01:41:46,182 --> 01:41:49,766
Nie wie pan, do czego
ten człowiek jest zdolny.
980
01:41:50,432 --> 01:41:54,141
Straciłbym szacunek dla siebie,
pozostając.
981
01:41:54,432 --> 01:41:56,807
Składam dymisję, sir.
982
01:42:01,266 --> 01:42:03,349
Poruczniku!
983
01:42:03,932 --> 01:42:06,891
Wszystko, co pan tu widział
bądź słyszał,
984
01:42:07,057 --> 01:42:10,724
a co dotyczy generała,
pozostaje ściśle tajne!
985
01:42:12,557 --> 01:42:15,141
Czy wyraziłem się jasno?
986
01:42:39,016 --> 01:42:41,849
Odpływając rok przed śmiercią
cesarza,
987
01:42:42,016 --> 01:42:45,224
stałem się mimowolną częścią
jego planu.
988
01:42:50,224 --> 01:42:54,266
Po pańskim wyjeździe cesarz
czuł się z dnia na dzień gorzej.
989
01:42:55,724 --> 01:42:58,724
Święta Helena, 5 maja 1821 roku
990
01:43:01,182 --> 01:43:03,599
Przeniewierczy apostołowie odeszli,
991
01:43:04,182 --> 01:43:07,641
w ostatniej instancji zostaliśmy
jedynie Bertrand i ja.
992
01:45:34,474 --> 01:45:36,974
Dlaczego cesarz w ostatnich
miesiącach
993
01:45:37,141 --> 01:45:39,599
odmawiał pokazywania się
do kontroli?
994
01:45:39,849 --> 01:45:42,932
- Był dumnym człowiekiem.
- Czemu nie przyjmował gości?
995
01:45:43,182 --> 01:45:44,724
Wstydził się.
996
01:45:44,891 --> 01:45:49,307
Dlaczegóż, tak schorowany,
przez rok nie wezwał lekarza?
997
01:45:49,474 --> 01:45:51,099
Z braku zaufania.
998
01:45:51,266 --> 01:45:54,391
Co zaszło w Longwood
od 1818 roku?
999
01:45:54,557 --> 01:45:59,849
Co sprawiło, że wyspę opuścili
O'Meara, Gourgaud, Albina,
1000
01:46:00,016 --> 01:46:02,891
Balcombe'owie, połowa obsługi?
1001
01:46:03,474 --> 01:46:05,182
Znużenie.
1002
01:46:05,349 --> 01:46:08,349
Pańska była żona widzi inny powód.
1003
01:46:08,724 --> 01:46:11,224
Cesarz pozbywał się najbliższych,
1004
01:46:11,391 --> 01:46:14,141
by nie stali się kłopotliwymi
świadkami.
1005
01:46:14,307 --> 01:46:17,432
To raczej wasz gubernator
chciał usunąć Francuzów.
1006
01:46:17,599 --> 01:46:19,849
Tak, by nie został po nich ślad.
1007
01:46:20,016 --> 01:46:23,099
Nie zezwolił na inskrypcję
na nagrobku cesarza!
1008
01:46:23,266 --> 01:46:26,849
Po naszym odejściu splądrowali
z żoną Longwood!
1009
01:46:28,474 --> 01:46:30,891
Zbezcześcił nawet grób Ciprianiego!
1010
01:46:31,057 --> 01:46:32,557
Majordomusa?
1011
01:46:32,724 --> 01:46:36,932
Cipriani zniknął z cmentarza
i z rejestru zmarłych jego nazwisko.
1012
01:46:38,432 --> 01:46:41,682
Bertrand i Gourgaud zamierzali go
zabrać z cesarzem,
1013
01:46:41,849 --> 01:46:43,599
ale już go nie było.
1014
01:46:43,849 --> 01:46:47,807
Dlaczego Lowe miałby chcieć
zniknięcia ciała Ciprianiego?
1015
01:46:54,224 --> 01:46:57,099
Niech sobie piszą w gazetach,
co chcą.
1016
01:46:58,182 --> 01:47:02,307
Ulubieńcem cesarza... byłem ja.
1017
01:47:03,849 --> 01:47:06,599
Poświęciłem mu wszystko...
1018
01:47:07,391 --> 01:47:10,016
łącznie z własną żoną.
1019
01:47:16,391 --> 01:47:20,891
Co skłoniło Lowe'a do przyjazdu
do Paryża na dzień powrotu prochów?
1020
01:47:21,349 --> 01:47:24,307
Pragnął ukorzyć się przed
zwycięzcą?
1021
01:47:24,474 --> 01:47:26,724
Zagrać na nosie przeznaczeniu?
1022
01:47:26,891 --> 01:47:30,141
Napawać się myślą, że tylko on
zna tajemnicę?
1023
01:47:54,849 --> 01:47:58,766
Na pewno tutaj?
To istna mordownia.
1024
01:48:45,349 --> 01:48:47,724
Sir Hudson?
1025
01:48:48,807 --> 01:48:50,974
Jest pan tu?
1026
01:49:05,141 --> 01:49:08,891
Kto cię nasłał? Bonapartyści
czy wigowie? Jak mnie znalazłeś?
1027
01:49:09,057 --> 01:49:12,891
Służyłem pod panem, gubernatorze.
Puł... porucznik Heathcote.
1028
01:49:13,057 --> 01:49:17,349
Heathcote. Ten, który odszedł.
Ciebie wybrali na skrytobójcę?
1029
01:49:18,266 --> 01:49:22,099
Nie dopadli mnie w Grecji
ani na Mauritiusie.
1030
01:49:22,432 --> 01:49:25,682
Chodzi o Świętą Helenę,
moją obsesję.
1031
01:49:25,849 --> 01:49:28,307
Ty też piszesz książkę?
1032
01:49:28,474 --> 01:49:33,099
Dobra rada: pisz o mnie źle.
1033
01:49:33,307 --> 01:49:37,932
To szczyt mody od 19 lat,
7 miesięcy i 20 dni.
1034
01:49:38,141 --> 01:49:40,974
Chciałem zapytać o zniknięcie...
1035
01:49:41,141 --> 01:49:43,516
Pułkownik?
1036
01:49:47,307 --> 01:49:52,057
Czekam na ten awans od 19 lat!
1037
01:49:53,391 --> 01:49:57,599
Wiesz, co znaczy być pariasem
we własnym kraju?
1038
01:49:57,849 --> 01:49:59,766
Nie, sir.
1039
01:49:59,932 --> 01:50:03,266
Zarabiałem 12 tysięcy funtów
rocznie...
1040
01:50:05,849 --> 01:50:08,391
miałem władzę wicekróla...
1041
01:50:09,391 --> 01:50:12,141
pałac godzien księcia...
1042
01:50:12,974 --> 01:50:16,057
Więc dlaczego mieszkam
w tej norze?
1043
01:50:16,766 --> 01:50:20,724
Czemu miecz ma płacić za rękę,
która nim włada?
1044
01:50:22,099 --> 01:50:24,474
Co pan zrobił z ciałem Ciprianiego?
1045
01:50:26,349 --> 01:50:28,557
Słucham?
1046
01:50:31,516 --> 01:50:35,807
Jego zwłoki zniknęły z grobu.
Za pańską sprawą, czyż nie?
1047
01:50:37,849 --> 01:50:40,182
Kto wymyślił coś takiego?
1048
01:50:40,766 --> 01:50:42,974
Montholon.
1049
01:50:50,307 --> 01:50:53,891
Wiesz, jaki przydomek nadali mu
Francuzi?
1050
01:50:55,224 --> 01:50:56,599
Łgarz.
1051
01:50:56,766 --> 01:51:00,099
Co obiecał panu w zamian?
Pieniądze?
1052
01:51:00,724 --> 01:51:02,432
O kim mówisz?
1053
01:51:02,641 --> 01:51:05,182
O cesarzu i o waszym układzie!
1054
01:51:05,391 --> 01:51:06,641
Co?
1055
01:51:06,807 --> 01:51:09,932
Nie wiązał mnie z generałem
żaden układ,
1056
01:51:10,099 --> 01:51:13,099
przez myśl by mi nie przeszło.
1057
01:51:14,182 --> 01:51:17,474
Zresztą jakim sposobem?
1058
01:51:17,724 --> 01:51:21,141
Nie rozmawialiśmy już ze sobą.
1059
01:51:21,474 --> 01:51:23,974
W dniu wyjazdu Balcombe'ów
widziałem,
1060
01:51:24,141 --> 01:51:26,474
jak wyjeżdża pan z Longwood.
1061
01:51:26,641 --> 01:51:29,016
To u niego pan był, prawda?
1062
01:51:29,182 --> 01:51:32,349
Zapewne spotkałem się
z Montholonem.
1063
01:51:33,391 --> 01:51:37,141
Nie, z tym, który skazał
własną ucieczkę na fiasko!
1064
01:51:37,307 --> 01:51:39,766
Chciał się pan dowiedzieć
dlaczego!
1065
01:51:41,974 --> 01:51:45,099
Zbieg przyznaje, że jest więźniem.
1066
01:51:46,391 --> 01:51:50,266
Odmawiając opuszczenia wyspy,
Napoleon zdobył pańskie zaufanie.
1067
01:51:50,432 --> 01:51:53,141
I układ stał się możliwy.
1068
01:51:53,307 --> 01:51:56,057
Cesarz zaplanował wszystko,
1069
01:51:56,307 --> 01:51:59,349
łącznie z powrotem swych
szczątków.
1070
01:51:59,516 --> 01:52:02,057
Umrę na tej wyspie.
1071
01:52:03,099 --> 01:52:07,307
A pan mnie na niej nie pochowa.
1072
01:52:09,557 --> 01:52:13,307
Pogrzebiecie Ciprianiego
zamiast mnie.
1073
01:52:14,141 --> 01:52:16,557
Ma go pan pod ręką.
1074
01:52:17,016 --> 01:52:20,682
Włożyłem go do trumny w moim
mundurze na wypadek,
1075
01:52:20,891 --> 01:52:24,516
gdyby Francja kiedyś zażądała
moich szczątków.
1076
01:52:26,099 --> 01:52:29,891
Jak pan przyjął wieść
o ekshumacji?
1077
01:52:31,141 --> 01:52:35,266
Bał się pan, że oszustwo
wyjdzie na jaw?
1078
01:52:36,682 --> 01:52:39,557
Lecz cóż mogli uczynić Bertrand,
Gourgaud
1079
01:52:39,724 --> 01:52:44,141
i grupka wiernych po otwarciu
trumny, jeśli nie kłamać?
1080
01:52:44,432 --> 01:52:48,474
Nie udawać, że rozpoznali ciało,
na które czekał rozgorączkowany lud?
1081
01:52:48,641 --> 01:52:51,891
Francja urządziła państwowy
pogrzeb lokajowi,
1082
01:52:52,057 --> 01:52:56,474
gdy imperator spoczywał w ciszy
nad Sekwaną w bezimiennym grobie.
1083
01:52:56,849 --> 01:53:02,141
Pan był jedynym, któremu cesarz
powierzył swój sekret!
1084
01:53:11,099 --> 01:53:14,974
Znacznie lepszy z pana
dramaturg niż oficer.
1085
01:53:15,724 --> 01:53:17,891
Minął się pan z powołaniem.
1086
01:53:18,224 --> 01:53:23,266
Sęk w tym, że w ekshumacji
uczestniczyli nie tylko najbliżsi.
1087
01:53:23,682 --> 01:53:27,432
Angielscy świadkowie
nie musieli kłamać.
1088
01:53:28,057 --> 01:53:32,474
Wedle ich słów twarz Bonapartego
1089
01:53:33,599 --> 01:53:37,182
zachowała się jakimś cudem
nienaruszona.
1090
01:53:38,391 --> 01:53:40,766
To był on...
1091
01:53:41,599 --> 01:53:46,099
nie Cipriani i jego rozpoznali.
1092
01:53:47,349 --> 01:53:51,266
Żaden ze świadków,
poza kręgiem zaufanych,
1093
01:53:51,432 --> 01:53:53,891
nie widział wcześniej Napoleona.
1094
01:53:54,266 --> 01:53:57,141
Obaj byli Korsykanami, znali się
od dziecka,
1095
01:53:57,307 --> 01:53:59,724
mimikra była naturalna.
1096
01:54:01,474 --> 01:54:06,057
Był lokajem, nikt nie szukał
w nim rysów imperatora.
1097
01:54:06,224 --> 01:54:09,349
Jednakże, jeśli się zastanowić,
1098
01:54:09,807 --> 01:54:13,807
Cipriani przypominał Napoleona,
którego nie znaliśmy:
1099
01:54:14,057 --> 01:54:17,682
tego z medali, Pierwszego Konsula.
1100
01:54:19,724 --> 01:54:22,182
Po otwarciu trumny,
1101
01:54:22,432 --> 01:54:25,099
wszyscy świadkowie,
1102
01:54:25,516 --> 01:54:30,432
Anglicy i Francuzi, stwierdzili,
że rozpoznają Napoleona.
1103
01:54:31,807 --> 01:54:35,849
Powiedzieliśmy sobie wszystko.
Proszę wyjść.
1104
01:54:36,099 --> 01:54:38,849
Pański raport z pochówku
był ogólnikowy.
1105
01:54:39,099 --> 01:54:42,557
Czemu ktoś, kto co dzień pisze
sążniste meldunki,
1106
01:54:42,724 --> 01:54:46,391
jest mało dokładny w kwestii
tak ważnego wydarzenia?
1107
01:54:46,641 --> 01:54:47,974
Precz!
1108
01:54:50,099 --> 01:54:54,057
Gdzie pan pochował Napoleona?
Gdzie on spoczął?
1109
01:54:55,057 --> 01:54:59,849
W grobowcu w kościele Inwalidów.
Klnę się na własny honor.
1110
01:55:37,474 --> 01:55:40,974
Szedłem jak lunatyk do Hôtel
des Invalides.
1111
01:55:42,182 --> 01:55:46,641
Mijałem starych wiarusów, którzy
obrali sobie to miejsce na biwak.
1112
01:55:51,266 --> 01:55:54,807
Walczyli w największych
kampaniach napoleońskich.
1113
01:55:55,016 --> 01:55:57,641
Ja miałem za sobą tylko
Świętą Helenę.
1114
01:56:03,141 --> 01:56:06,682
Musiałem po raz ostatni
zbliżyć się do cesarza.
1115
01:56:06,849 --> 01:56:09,182
Wejścia strzegł jeden człowiek.
1116
01:56:09,974 --> 01:56:13,224
Wierny Ali czuwał nad swoim
cesarzem,
1117
01:56:13,391 --> 01:56:15,849
jak czynił to za jego życia.
1118
01:56:16,641 --> 01:56:20,724
Dla niego przestałem być
ordynansem z Longwood
1119
01:56:20,891 --> 01:56:25,641
proszącym o audiencję; byłem
kimś, kto szuka chwili skupienia.
1120
01:57:07,349 --> 01:57:11,974
Owego wieczoru w cesarskiej
sypialni ktoś był. Ktoś chory.
1121
01:57:15,557 --> 01:57:17,599
Powiedziałem: dobranoc!
1122
01:57:20,016 --> 01:57:23,891
Któż mógł tam być w wieczór
desantu?
1123
01:57:24,974 --> 01:57:28,266
Po naszym wyjeździe na wyspie
coś się stało,
1124
01:57:29,182 --> 01:57:32,432
coś, co Napoleon chciał
przed nami ukryć.
1125
01:57:33,432 --> 01:57:35,766
Kiedy go ostatnio widziano?
1126
01:57:35,932 --> 01:57:38,557
- Trzy tygodnie temu.
- Dwa miesiące!
1127
01:57:40,349 --> 01:57:44,141
W ostatnich dwóch latach
nikt spoza kręgu zaufanych
1128
01:57:44,307 --> 01:57:46,932
nie zbliżył się do cesarza.
1129
01:57:48,557 --> 01:57:52,807
Liczy się tylko jedna bitwa,
panie gubernatorze. Ostatnia.
1130
01:57:52,974 --> 01:57:54,891
Poruczniku!
1131
01:57:55,141 --> 01:57:57,932
Wszystko, co pan tu widział
bądź słyszał,
1132
01:57:58,099 --> 01:58:01,599
a co dotyczy generała,
pozostaje ściśle tajne!
1133
01:58:12,307 --> 01:58:17,391
Cipriani zniknął z cmentarza
i z rejestru zmarłych jego nazwisko.
1134
01:58:17,849 --> 01:58:21,516
Wiesz, jaki przydomek nadali
Montholonowi Francuzi?
1135
01:58:22,599 --> 01:58:24,682
Łgarz.
1136
01:58:26,182 --> 01:58:29,182
Cóż wobec tego z pochówkiem
Ciprianiego?
1137
01:58:29,349 --> 01:58:31,974
Z aktem zgonu podpisanym
przez O'Mearę?
1138
01:58:32,141 --> 01:58:34,182
Niech pan pyta O'Meary.
1139
01:58:34,349 --> 01:58:38,349
Cesarz musiał mieć swoje powody,
żeby zapisać mu sto tysięcy franków.
1140
01:58:38,516 --> 01:58:41,474
Napoleon spoczywa
w kościele Inwalidów.
1141
01:58:54,057 --> 01:58:58,599
Weź moje ostatnie tchnienie
i zacznij wreszcie oddychać.
1142
01:59:02,641 --> 01:59:07,016
Cipriani, mój druhu, dziękuję.
1143
01:59:44,724 --> 01:59:47,849
Napoleon nie umarł
na Świętej Helenie!
1144
02:00:05,057 --> 02:00:08,932
Luizjana, kilka miesięcy później
1145
02:00:09,224 --> 02:00:12,349
To jedna z największych plantacji
w okolicy.
1146
02:00:12,516 --> 02:00:15,141
Należy do państwa Abell.
1147
02:00:15,307 --> 02:00:20,474
- Abeille, jak pszczoła?
- Nie. Abell. Betsy Abell.
1148
02:00:20,807 --> 02:00:22,766
A, Betsy Abeille!
1149
02:01:22,516 --> 02:01:24,516
Mamo!
1150
02:01:28,057 --> 02:01:30,516
Czas na lekcję jazdy konnej!
1151
02:01:33,016 --> 02:01:35,516
Idź sama, zaraz kończę.
1152
02:01:40,016 --> 02:01:42,432
Czy jest pan Abell?
1153
02:01:42,599 --> 02:01:46,516
Pan Abell nie żyje!
Od czterech lat, sir.
1154
02:01:54,974 --> 02:01:59,724
Jej córka nazywała się Laetitia.
Była smagła jak Korsykanki.
1155
02:02:00,766 --> 02:02:04,474
Czemu mój umysł potrzebował
tak wielu dowodów?
1156
02:02:04,766 --> 02:02:08,057
Dlaczego uparcie odrzucał
oczywistości?
1157
02:02:08,307 --> 02:02:11,099
Czyżby dotyczyły mnie słowa
Napoleona,
1158
02:02:11,266 --> 02:02:15,266
że ludzi tak pasjonują cuda, iż są
dla nich gotowi poświęcić rozum?
1159
02:02:15,432 --> 02:02:18,682
Czy mój umysł chciał udowodnić
owej cząstce rozumu
1160
02:02:18,849 --> 02:02:22,807
nadal zatrutej rozsądkiem, że to
wszystko nie było jedynie snem?
1161
02:02:29,724 --> 02:02:32,432
Kimże zatem był ów pan Abel,
1162
02:02:32,599 --> 02:02:37,474
którego zacząłem nazywać Abeille,
poruszony metaforą?
1163
02:03:14,141 --> 02:03:16,224
Pragnąłem wierzyć,
1164
02:03:16,391 --> 02:03:19,724
że cesarz nie umarł ot tak
na Świętej Helenie.
1165
02:03:19,891 --> 02:03:23,182
Czy zwyciężył w swej
ostatniej bitwie?
1166
02:03:23,432 --> 02:03:26,891
Czy odszedł z tego świata
jako wolny człowiek?
1167
02:03:30,307 --> 02:03:33,557
Mój umysł do dziś odmawia
odpowiedzi.
1168
02:03:34,932 --> 02:03:39,474
Wybrać znaczyłoby zgodzić się
na życie wedle żądań rozumu.
1169
02:03:39,849 --> 02:03:43,516
A nikomu nie życzę takiego
więzienia...
1170
02:04:00,766 --> 02:04:04,641
Ciała Ciprianiego nigdy
nie odnaleziono.
1171
02:04:06,932 --> 02:04:10,141
Fragment "Ryszarda III"
Williama Szekspira
1172
02:04:10,307 --> 02:04:13,307
w przekładzie Józefa Paszkowskiego
1173
02:04:13,474 --> 02:04:18,016
Tekst: Grzegorz Schiller93203
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.