Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:11,211 --> 00:00:12,746
Daar is het. Ballonnen.
2
00:00:27,227 --> 00:00:29,396
Hoi. Bedankt dat we mochten komen.
3
00:00:31,164 --> 00:00:32,766
EEN JAAR OUD
4
00:00:33,733 --> 00:00:37,370
Hun wereld wordt groter
zodra ze een peuter worden.
5
00:00:42,042 --> 00:00:44,911
Ze krijgen een eigen wil
en eigen ervaringen.
6
00:00:51,851 --> 00:00:57,090
Een peuter zijn is net zoiets als
voor het eerst verliefd zijn in Parijs.
7
00:00:59,592 --> 00:01:01,127
Het is een situatie...
8
00:01:01,194 --> 00:01:04,798
...waarin je ongelooflijk openstaat
voor alles om je heen.
9
00:01:06,433 --> 00:01:11,871
Door peuters te bekijken, kun je
ingewikkelde vraagstukken beantwoorden.
10
00:01:12,739 --> 00:01:15,975
Zoals hoe we weten
waar andere mensen aan denken.
11
00:01:16,276 --> 00:01:18,078
Hoe leren peuters dat?
12
00:01:19,546 --> 00:01:22,282
Een belangrijk aspect
wat mensen betreft...
13
00:01:23,283 --> 00:01:25,685
...is ons vermogen om samen te werken.
14
00:01:26,519 --> 00:01:28,188
We leven in sociale groepen.
15
00:01:29,122 --> 00:01:33,693
En we moeten met anderen omgaan,
met anderen werken, van anderen leren.
16
00:01:35,895 --> 00:01:38,865
En de vraag is waar dat nu vandaan komt.
17
00:01:38,932 --> 00:01:43,103
Eén, twee, drie.
18
00:01:49,943 --> 00:01:52,679
Er is geen crucialere vraag
in de wetenschap...
19
00:01:53,179 --> 00:01:57,183
...dan de vraag
hoe we veranderen van kinderen...
20
00:01:58,218 --> 00:01:59,285
...in volwassenen.
21
00:02:00,286 --> 00:02:03,123
EEN NETFLIX ORIGINAL-DOCUMENTAIRESERIE
22
00:02:15,969 --> 00:02:18,605
PEUTERS
23
00:02:26,312 --> 00:02:29,549
TWAALF MAANDEN OUD
24
00:02:29,949 --> 00:02:30,783
Pas.
25
00:02:31,484 --> 00:02:34,387
Dit is jouw feest, het is hier.
Kom op.
26
00:02:34,821 --> 00:02:38,458
Rennen.
27
00:02:39,192 --> 00:02:41,327
Bedankt dat jullie er zijn.
28
00:02:41,594 --> 00:02:46,900
We hebben jullie uitgenodigd omdat jullie
aan onze zijde waren sinds zijn geboorte.
29
00:02:47,233 --> 00:02:48,301
Bedankt, allemaal.
30
00:02:50,737 --> 00:02:52,972
Kijk eens aan. Wil je er nog een?
31
00:02:55,842 --> 00:03:00,113
Hoeveel hij gegroeid is
in slechts één jaar tijd...
32
00:03:00,747 --> 00:03:04,150
...is echt indrukwekkend.
-Hij is een echte dreumes.
33
00:03:04,217 --> 00:03:05,051
Kijk nu.
34
00:03:05,485 --> 00:03:06,319
Kijk.
35
00:03:06,819 --> 00:03:08,788
Hij leert nu veel sneller dingen.
36
00:03:14,827 --> 00:03:16,663
Die kun je lastiger beetpakken.
37
00:03:16,930 --> 00:03:20,233
Elke dag weer
begrijpt hij dingen ongelooflijk goed.
38
00:03:21,267 --> 00:03:22,969
Ze stopte hem in haar mond.
39
00:03:24,771 --> 00:03:26,773
Er eet hier iemand veel frambozen.
40
00:03:29,042 --> 00:03:31,878
We kennen hem nu.
We kennen zijn karakter.
41
00:03:32,445 --> 00:03:33,613
George voetbalt.
42
00:03:33,680 --> 00:03:35,381
Hij is nu een peuter.
43
00:03:36,349 --> 00:03:39,485
En in de komende jaren
wordt hij een echt jongetje.
44
00:03:40,186 --> 00:03:41,387
Het is wat dubbel.
45
00:03:42,388 --> 00:03:44,924
Erachteraan, Pas.
Hij gaat erachteraan.
46
00:03:46,826 --> 00:03:48,962
Zo ja. Vooruit, gast.
47
00:03:49,229 --> 00:03:50,129
Trappen.
48
00:03:59,739 --> 00:04:02,809
Bakken we vandaag pannenkoeken?
Bosbes en banaan?
49
00:04:07,413 --> 00:04:08,381
Nu plakt het.
50
00:04:08,448 --> 00:04:09,882
Zo is het prima.
51
00:04:10,250 --> 00:04:11,985
Perfect. Super.
52
00:04:12,085 --> 00:04:13,620
Eén.
-Eén.
53
00:04:13,953 --> 00:04:19,626
Ik ben de oudste van zes kinderen
en ben altijd al omringd door kinderen.
54
00:04:20,126 --> 00:04:21,828
Ik heb drie kleinkinderen.
55
00:04:22,161 --> 00:04:23,563
Kun je me helpen?
-Ja.
56
00:04:24,230 --> 00:04:26,299
Halverwege de jaren tachtig...
57
00:04:26,366 --> 00:04:29,569
...toen ik academicus werd,
begon ik als filosoof.
58
00:04:29,636 --> 00:04:34,040
Ik wilde enkele grote vragen beantwoorden
over hoe mensen zijn.
59
00:04:35,174 --> 00:04:38,811
Zoals hoe we erachter komen
wat er in andere mensen omgaat?
60
00:04:39,612 --> 00:04:43,349
Dus begrijpen dat ik iets wil
en jij iets anders.
61
00:04:45,251 --> 00:04:47,487
Wat vind je ervan?
-Zo is het goed.
62
00:04:47,553 --> 00:04:48,388
Perfect?
63
00:04:49,188 --> 00:04:55,528
Ik dacht dat we die vragen konden stellen
en zelfs konden proberen te beantwoorden.
64
00:04:59,232 --> 00:05:02,402
En toen gebeurde er iets veelzeggends.
65
00:05:03,703 --> 00:05:07,473
Mijn zoon,
die nog net geen twee jaar oud was...
66
00:05:07,774 --> 00:05:14,013
...vroeg me wat we voor toetje hadden
en ik zei: 'Vanavond ananas in kirsch'.
67
00:05:14,714 --> 00:05:16,015
Heel enthousiast.
68
00:05:16,649 --> 00:05:18,017
Toen kwam het toetje...
69
00:05:18,718 --> 00:05:21,621
...en zijn gezicht werd bleek
na de eerste hap.
70
00:05:22,055 --> 00:05:24,357
Peuters houden daar niet van.
71
00:05:25,191 --> 00:05:30,697
Maar het interessante was
dat hij in de weken en maanden daarna...
72
00:05:30,763 --> 00:05:33,399
...helemaal uit het niets...
73
00:05:33,633 --> 00:05:38,538
...tegen me zei
dat ananas lekker was voor mij...
74
00:05:38,604 --> 00:05:40,573
...maar vies was voor hem.
75
00:05:42,542 --> 00:05:44,610
En dat leek erop te wijzen...
76
00:05:45,144 --> 00:05:49,682
...dat peuters begrijpen dat mijn wensen
anders zijn dan jouw wensen.
77
00:05:51,150 --> 00:05:53,219
En dat moment werd toen...
78
00:05:53,286 --> 00:05:56,089
...de drijvende kracht
binnen mijn carrière.
79
00:06:08,868 --> 00:06:14,006
Als vrouw die al vroeg kinderen had
en haar hele leven voor ze zorgde...
80
00:06:14,073 --> 00:06:16,075
...had ik een andere kijk...
81
00:06:16,142 --> 00:06:19,579
...dan de mannelijke filosofen
die onderzoek hadden gedaan.
82
00:06:23,549 --> 00:06:28,621
Mensen dachten lang dat kinderen
weinig wisten over andermans gedachten.
83
00:06:29,922 --> 00:06:31,090
Ik vroeg me af...
84
00:06:31,157 --> 00:06:35,928
...of er een manier was
om wetenschappelijk te bewijzen...
85
00:06:35,995 --> 00:06:38,398
...dat peuters veel meer weten.
86
00:06:41,634 --> 00:06:44,137
We begonnen begin jaren negentig...
87
00:06:44,203 --> 00:06:47,006
...en bedachten een prachtig onderzoek.
88
00:06:48,341 --> 00:06:50,476
We stelden de grote vraag...
89
00:06:51,244 --> 00:06:55,248
...of baby's begrepen
dat mensen andere wensen hebben dan zij.
90
00:07:08,227 --> 00:07:12,465
We dachten
dat we voedsel zouden kunnen gebruiken.
91
00:07:12,532 --> 00:07:16,135
Iets wat krachtig is
en waarbij je wensen erg zichtbaar zijn.
92
00:07:16,402 --> 00:07:18,604
Kijken of we mijn spel kunnen spelen.
93
00:07:18,838 --> 00:07:23,543
De titel van het proefschrift was
'Peuters begrip van andermans verlangens'.
94
00:07:23,609 --> 00:07:27,013
Maar iedereen noemt het
'De broccoli-en-crackersstudie'.
95
00:07:27,613 --> 00:07:31,284
We kozen voor crackers,
omdat peuters daar dol op zijn...
96
00:07:31,350 --> 00:07:34,187
...en iets
waarvoor ze weinig interesse hebben...
97
00:07:34,620 --> 00:07:35,721
...rauwe broccoli.
98
00:07:36,189 --> 00:07:37,457
Je mag best proeven.
99
00:07:41,594 --> 00:07:43,196
Ja, je mag het opeten.
100
00:07:45,565 --> 00:07:48,100
Je houdt van crackers.
Niet van de broccoli.
101
00:07:48,901 --> 00:07:50,670
Nee, je legt ze terug.
102
00:07:51,003 --> 00:07:53,005
Zijn ze lekker? Wil je er nog wat?
103
00:07:54,340 --> 00:07:56,509
O, lekker. Heerlijk.
104
00:07:59,178 --> 00:08:02,849
Kijk, Emery. Ik ga wat proeven.
105
00:08:03,583 --> 00:08:06,486
Zie je, dit is broccoli.
Ik ga hem proeven.
106
00:08:11,123 --> 00:08:12,124
Heerlijk.
107
00:08:12,825 --> 00:08:15,394
Peuters
snappen gelaatsuitdrukkingen goed.
108
00:08:15,595 --> 00:08:17,096
Ik heb hem geproefd.
109
00:08:19,732 --> 00:08:20,733
Echt heel lekker.
110
00:08:22,034 --> 00:08:23,536
Ik vind broccoli lekker.
111
00:08:23,603 --> 00:08:24,437
Heerlijk.
112
00:08:24,504 --> 00:08:29,275
Aan de hand van je stem en je gelaat
weten ze hoe je je voelt.
113
00:08:29,642 --> 00:08:32,044
Ik ga nu een cracker proeven, oké?
114
00:08:32,945 --> 00:08:34,413
Ik ga ze proeven.
115
00:08:35,448 --> 00:08:36,482
Vies.
116
00:08:38,651 --> 00:08:42,555
Ik hou niet van die crackers.
Die crackers zijn vies.
117
00:08:43,089 --> 00:08:45,324
Nee, ik vind die crackers niet lekker.
118
00:08:45,992 --> 00:08:47,727
O, jakkes.
119
00:08:47,793 --> 00:08:52,665
Daarna schuif ik allebei de kommen
voor de neus van het kind...
120
00:08:53,032 --> 00:08:56,669
...en vraag ik
of het kind me wat wil geven?
121
00:08:58,137 --> 00:09:00,373
Geef je me wat, Emery?
122
00:09:01,240 --> 00:09:05,378
En de interessante vraag is
wat de peuters dan doen.
123
00:09:07,346 --> 00:09:08,481
Geef je me wat?
124
00:09:09,949 --> 00:09:13,853
Geven ze je wat ze zelf lekker vinden?
De crackers?
125
00:09:14,153 --> 00:09:17,890
Of geven ze je wat je zelf heerlijk vindt?
Broccoli?
126
00:09:19,158 --> 00:09:23,863
Geef je me wat ik lekker vind?
-Super. Mag ik er eentje hebben?
127
00:09:24,463 --> 00:09:26,232
Alsjeblieft.
-Bedankt.
128
00:09:26,632 --> 00:09:30,636
We begonnen met kleuters
die 14 tot 24 maanden oud waren.
129
00:09:33,139 --> 00:09:35,741
Neem je er ook een?
Ze zijn heel lekker, hè?
130
00:09:35,808 --> 00:09:39,946
De peuters van veertien maanden oud
besloten met de crackers te geven.
131
00:09:40,246 --> 00:09:44,116
Al leek het
alsof ik de broccoli lekkerder vond.
132
00:09:44,183 --> 00:09:46,452
Bedankt dat je mee wilde spelen.
133
00:09:46,552 --> 00:09:47,853
O, heerlijk.
134
00:09:48,387 --> 00:09:50,423
We deden hetzelfde experiment...
135
00:09:50,489 --> 00:09:53,826
...met kleuters
die halverwege hun tweede jaar waren...
136
00:09:54,493 --> 00:09:56,228
...van 18 tot 24 maanden oud.
137
00:09:57,763 --> 00:09:59,365
Laten we mijn spel spelen.
138
00:10:01,467 --> 00:10:06,372
We keken of het anders zou zijn
als ze eenmaal 18 maanden oud waren.
139
00:10:07,440 --> 00:10:09,342
Ja, kom mijn spelletje spelen.
140
00:10:10,776 --> 00:10:12,378
Daar gaat-ie.
141
00:10:13,012 --> 00:10:16,148
Ga je daar zitten met haar? Perfect.
142
00:10:16,649 --> 00:10:17,583
Kijk.
143
00:10:19,652 --> 00:10:20,853
Wat wil je eten?
144
00:10:20,920 --> 00:10:22,221
Je mag er een proeven.
145
00:10:23,889 --> 00:10:24,890
Goed zo.
146
00:10:25,725 --> 00:10:29,395
Oké, laten we nu kijken welke ik ga nemen.
147
00:10:30,363 --> 00:10:31,197
Let op.
148
00:10:39,138 --> 00:10:41,407
Ik hou niet van crackers.
149
00:10:42,341 --> 00:10:44,043
Ik ga de broccoli proeven.
150
00:10:46,379 --> 00:10:48,047
Ik proef de broccoli.
151
00:10:53,185 --> 00:10:54,387
Lekkere broccoli.
152
00:10:54,453 --> 00:10:57,456
Zo lekker. Ik hou van broccoli.
153
00:11:00,026 --> 00:11:01,394
Kun je me er een geven?
154
00:11:03,329 --> 00:11:04,997
Bedankt.
155
00:11:06,365 --> 00:11:07,933
Goed zo.
156
00:11:08,434 --> 00:11:11,203
Maar je weet
dat jij crackers lekkerder vindt.
157
00:11:13,639 --> 00:11:17,109
Bij de oudere kinderen
zie je iets heel anders.
158
00:11:17,710 --> 00:11:18,544
Wat wil ik?
159
00:11:18,644 --> 00:11:22,782
De kinderen geven je graag wat je wilt...
160
00:11:23,649 --> 00:11:25,418
...al willen ze het zelf niet.
161
00:11:26,085 --> 00:11:26,919
Dank je wel.
162
00:11:34,293 --> 00:11:36,328
De studie wees uit...
163
00:11:36,395 --> 00:11:40,900
...dat baby's van veertien maanden
andermans verlangens niet echt begrepen.
164
00:11:42,935 --> 00:11:46,072
Negentig procent van de baby's
geeft je crackers.
165
00:11:46,806 --> 00:11:49,175
Maar oudere peuters reageren anders.
166
00:11:50,242 --> 00:11:52,144
Zo'n zeventig procent van hen...
167
00:11:52,545 --> 00:11:56,048
...geeft je juist de broccoli
in plaats van de crackers.
168
00:11:56,749 --> 00:11:58,484
Er lijkt een kloof te zijn.
169
00:11:59,652 --> 00:12:01,353
Zo rond de achttien maanden.
170
00:12:02,822 --> 00:12:06,625
In die erg korte periode
is er iets heel belangrijks veranderd.
171
00:12:08,594 --> 00:12:12,531
Het lijkt echt alsof ze begrepen hebben...
172
00:12:12,598 --> 00:12:14,967
...dat mensen van andere dingen houden.
173
00:12:17,369 --> 00:12:21,107
Het was een van de allereerste voorbeelden
van peuters...
174
00:12:21,640 --> 00:12:25,077
...die iets begrepen
vanuit het perspectief van een ander.
175
00:12:26,178 --> 00:12:27,079
Raap de bal op.
176
00:12:29,381 --> 00:12:30,216
Ja, de bal.
177
00:12:31,217 --> 00:12:32,084
Raap hem op.
178
00:12:34,153 --> 00:12:35,421
Stop hem in de emmer.
179
00:12:40,292 --> 00:12:41,494
Pak je schoenen.
180
00:12:44,430 --> 00:12:45,264
Een.
181
00:12:49,201 --> 00:12:50,169
En twee.
182
00:12:52,605 --> 00:12:53,606
Doe je ze uit?
183
00:12:58,911 --> 00:12:59,845
Goed zo.
184
00:13:01,580 --> 00:13:02,715
Goed zo, Kiki.
185
00:13:03,582 --> 00:13:09,355
Dus in plaats van te denken dat ze dat
pas op school leren, beseften we...
186
00:13:09,421 --> 00:13:12,992
...dat ze de capaciteiten al hebben
voor ze naar school gaan.
187
00:13:13,058 --> 00:13:17,396
De echte actie
vindt in die veel vroegere periode plaats.
188
00:13:18,264 --> 00:13:20,266
Voor mij? Is het voor mij?
189
00:13:21,634 --> 00:13:22,535
Geef je het?
190
00:13:23,602 --> 00:13:26,338
Oeps, ik heb hem laten vallen.
Wat nu?
191
00:13:30,676 --> 00:13:35,281
En de belangrijkste dingen
in de wereld van peuters en volwassenen...
192
00:13:36,448 --> 00:13:37,416
...zijn anderen.
193
00:13:41,720 --> 00:13:43,022
Geef je me een kus?
194
00:13:44,123 --> 00:13:46,058
O, je geeft de camera een kus.
195
00:13:46,692 --> 00:13:49,028
En vooral de mensen van wie we houden.
196
00:13:50,462 --> 00:13:54,300
Ik heb je te pakken.
197
00:13:58,637 --> 00:13:59,939
Wil je de ham?
198
00:14:06,979 --> 00:14:08,013
Er zit ham in.
199
00:14:08,881 --> 00:14:14,320
Zonder deze geweldige vaardigheden
om te acherhalen wat mensen willen...
200
00:14:14,386 --> 00:14:17,089
...is zo'n complexe samenleving
niet mogelijk.
201
00:14:24,730 --> 00:14:25,598
IJs.
202
00:14:29,001 --> 00:14:31,804
Hallo.
-Ik wil munt.
203
00:14:31,871 --> 00:14:36,008
Oké, je wilt graag munt.
-Munt, graag.
204
00:14:36,475 --> 00:14:38,477
In een bakje of een hoorntje?
205
00:14:38,878 --> 00:14:40,179
Een hoorntje.
-Oké.
206
00:14:40,246 --> 00:14:42,248
'Alsjeblieft.'
-Alsjeblieft.
207
00:14:46,819 --> 00:14:50,222
Ik wil graag citroen.
En deze hier, alsjeblieft.
208
00:14:50,289 --> 00:14:53,325
Ja, hazelnoot.
Graag. Ik ben dol op hazelnoot.
209
00:14:54,460 --> 00:14:55,694
Dank je wel.
210
00:14:55,861 --> 00:14:58,097
Goed gedaan.
211
00:14:59,298 --> 00:15:00,733
Wil je de mijne proeven?
212
00:15:04,169 --> 00:15:05,004
En?
213
00:15:06,105 --> 00:15:07,406
Is de jouwe lekkerder?
214
00:15:09,742 --> 00:15:10,743
Dit is zo lekker.
215
00:15:11,010 --> 00:15:12,945
Wat vind je hiervan? Lik eens.
216
00:15:13,879 --> 00:15:14,947
Wat vind je ervan?
217
00:15:15,314 --> 00:15:18,651
Ik vind de mijne lekkerder.
-Vind je de jouwe lekkerder?
218
00:15:18,717 --> 00:15:20,252
Delen is lief, toch?
219
00:15:22,254 --> 00:15:23,956
Heerlijk.
220
00:15:24,023 --> 00:15:25,357
Bedankt.
221
00:15:56,488 --> 00:16:03,095
Een belangrijke eigenschap van de mens
is dat we kunnen samenwerken...
222
00:16:03,829 --> 00:16:06,432
...dat we in teamverband kunnen werken...
223
00:16:07,333 --> 00:16:09,168
...en altruïstisch kunnen zijn.
224
00:16:10,736 --> 00:16:13,739
Dat we iets doen
waar een ander beter van wordt...
225
00:16:13,806 --> 00:16:15,507
...en niet zozeer wijzelf.
226
00:16:18,844 --> 00:16:23,582
Dit vermogen om samen te werken
is een belangrijk aspect in ons leven.
227
00:16:27,019 --> 00:16:28,420
We doen het nog eens.
228
00:16:30,255 --> 00:16:33,158
En dus vraag je je af
waar dat nu vandaan komt.
229
00:16:42,835 --> 00:16:46,572
Wellicht is het iets wat aangeboren is...
230
00:16:46,638 --> 00:16:49,508
...maar het onderscheidt ons
van andere dieren.
231
00:16:54,246 --> 00:16:58,183
En wij proberen
de oorsprong daarvan te bekijken.
232
00:16:58,951 --> 00:17:02,721
Het begin van dat coöperatieve gedrag
bij peuters.
233
00:17:05,924 --> 00:17:08,861
Toen ik begon als promovendus...
234
00:17:11,430 --> 00:17:14,333
...voerde ik
een aantal experimenten uit...
235
00:17:14,400 --> 00:17:20,372
...waarbij een peuter en ik een bal
op een soort trampoline lieten stuiteren.
236
00:17:20,906 --> 00:17:27,346
De bal rolde de kamer in en dan deed ik
alsof ik mijn bal niet terug kon krijgen.
237
00:17:34,553 --> 00:17:35,821
Ik kan er niet bij.
238
00:17:36,955 --> 00:17:41,293
En de peuter stond op,
raapte de bal op en gaf hem terug.
239
00:17:42,227 --> 00:17:44,496
Dat is geweldig gedrag.
240
00:17:45,297 --> 00:17:50,736
Dankzij dat voorval vroeg ik me af
in hoeverre kinderen zouden helpen.
241
00:17:51,637 --> 00:17:57,609
Heel vaak wordt aangenomen dat peuters
uiteindelijk egoïstische wezentjes zijn...
242
00:17:57,676 --> 00:18:02,347
...en je ze moet aanleren
om altruïstisch te zijn en te samenwerken.
243
00:18:02,948 --> 00:18:06,685
En ik wilde aantonen dat dat niet zo is...
244
00:18:06,885 --> 00:18:09,588
...dat peuters
altruïstische neigingen hebben.
245
00:18:15,461 --> 00:18:17,763
Laten we naar de wasmachine gaan.
246
00:18:18,964 --> 00:18:21,467
Je weet waar hij in moet.
Heel erg bedankt.
247
00:18:22,000 --> 00:18:24,203
Nee, we zijn nog niet klaar.
248
00:18:25,237 --> 00:18:28,674
We moeten eerst alles erin doen
voor hij dicht kan.
249
00:18:29,475 --> 00:18:31,343
Ze willen soms meehelpen.
250
00:18:31,410 --> 00:18:33,245
Bedankt. Hier, Kiki, pak deze.
251
00:18:33,345 --> 00:18:37,216
Zo van: 'O, mama doet dat.
Ik ga haar meehelpen.'
252
00:18:37,282 --> 00:18:40,185
Nog meer slabbetjes. Hier. Dank je.
253
00:18:41,453 --> 00:18:44,223
Dit moeten we wassen,
zodat je erin kunt slapen.
254
00:18:44,289 --> 00:18:48,594
Ik vraag ze niet om dingen te doen.
Ze doen na wat ik doe.
255
00:18:49,161 --> 00:18:53,432
Ze pakken de bezems en de zwabbers
en proberen dingen te doen.
256
00:18:53,699 --> 00:18:55,000
Nog niet dichtdoen.
257
00:18:55,801 --> 00:18:57,302
Kiki wil dit erin doen.
258
00:18:58,337 --> 00:18:59,505
Bedankt, Kiki.
259
00:18:59,972 --> 00:19:00,806
Hier.
260
00:19:02,341 --> 00:19:04,276
Nu wil je er meer in doen. Hier.
261
00:19:05,811 --> 00:19:07,112
Oké. Pas op je handen.
262
00:19:07,946 --> 00:19:08,780
Goed.
263
00:19:11,984 --> 00:19:14,052
Oké, je stopt ermee. Tot zo dan.
264
00:19:15,287 --> 00:19:16,355
Was dat het?
265
00:19:17,189 --> 00:19:19,691
Zijn we klaar?
Zal ik het poeder erin doen?
266
00:19:20,759 --> 00:19:22,027
Zetten we hem nu aan?
267
00:19:24,630 --> 00:19:26,165
Zullen we mama negeren?
268
00:19:27,332 --> 00:19:30,936
UNIVERSITEIT VAN MICHIGAN
269
00:19:38,110 --> 00:19:41,813
Ik wil je mijn kamer laten zien.
Zie je hem daar?
270
00:19:42,147 --> 00:19:43,649
Kijk, nog meer speelgoed.
271
00:19:45,751 --> 00:19:48,320
Wil je meekomen? Ja, dat is zo cool.
272
00:19:49,588 --> 00:19:51,990
Oké, laten we daarheen gaan. Kijk.
273
00:19:55,928 --> 00:20:01,300
Peuters zijn heel jong. Ze hebben nog geen
lange periode van socialisatie beleefd.
274
00:20:01,667 --> 00:20:04,970
Ze gaan nog niet naar school,
waar ze bestookt worden...
275
00:20:05,037 --> 00:20:10,375
...met al die normen en waarden,
met wiskunde, taal en zo.
276
00:20:10,642 --> 00:20:13,779
Dus ze zijn in zekere zin best puur.
277
00:20:14,913 --> 00:20:16,782
Het is een erg opwindende tijd.
278
00:20:17,583 --> 00:20:19,284
En de rode?
279
00:20:19,351 --> 00:20:22,487
We bedachten experimenten...
280
00:20:22,854 --> 00:20:26,024
...om te onderzoeken
tot op welke hoogte...
281
00:20:26,525 --> 00:20:30,028
...peuters in staat zijn
andere mensen te helpen.
282
00:20:30,095 --> 00:20:33,165
Dit leg ik even weg.
We kunnen er zo weer mee spelen.
283
00:20:33,498 --> 00:20:36,235
Een grote uitdaging
was dat ik vrij lang ben...
284
00:20:36,735 --> 00:20:38,804
...bijna twee meter lang.
285
00:20:39,438 --> 00:20:44,176
En wanneer deze kleine peuters
het lab in kwamen...
286
00:20:44,943 --> 00:20:46,311
...was ik imposant.
287
00:20:46,378 --> 00:20:50,315
Dus moest ik wat trucjes gebruiken
om ze op hun gemak te stellen.
288
00:20:51,583 --> 00:20:52,484
Werkt hij niet?
289
00:20:53,051 --> 00:20:53,885
Nog een keer.
290
00:20:54,086 --> 00:20:57,022
Ik ging zitten
en had mijn bril niet vaak op.
291
00:20:57,990 --> 00:20:59,424
En deze hier.
292
00:21:01,193 --> 00:21:02,461
Wauw, helemaal klaar.
293
00:21:02,828 --> 00:21:04,896
Zodat ze zagen dat ik niet eng was.
294
00:21:06,331 --> 00:21:08,267
Kunnen we de waslijn ophangen?
295
00:21:08,333 --> 00:21:11,703
We probeerden dingen uit het echte leven
te laten zien.
296
00:21:12,104 --> 00:21:14,506
Ik moet nu wat dingetjes doen.
297
00:21:14,573 --> 00:21:17,643
We hingen een waslijn op
en hingen er handdoeken aan.
298
00:21:17,709 --> 00:21:19,211
Kijk, Teddy.
299
00:21:19,745 --> 00:21:21,079
Ik hang dit hier.
300
00:21:21,947 --> 00:21:23,181
En ik doe deze erop.
301
00:21:23,949 --> 00:21:24,783
Oké.
302
00:21:24,850 --> 00:21:27,386
En ik heb er hier nog eentje. Kijk. Hier.
303
00:21:28,353 --> 00:21:29,521
En deze hier.
304
00:21:29,855 --> 00:21:30,789
Mooi.
305
00:21:31,623 --> 00:21:32,891
En ik heb er nog een.
306
00:21:33,492 --> 00:21:35,961
Kijk. Ik hang hem hier.
307
00:21:36,028 --> 00:21:37,296
Zo, en dan...
308
00:21:38,897 --> 00:21:39,798
O nee.
309
00:21:39,898 --> 00:21:43,669
Ik gebruikte wasknijpers
en liet er per ongeluk een vallen.
310
00:21:44,903 --> 00:21:45,937
Mijn wasknijper.
311
00:21:47,606 --> 00:21:50,876
De vraag is of de peuter begrijpt...
312
00:21:50,942 --> 00:21:54,546
...dat ik hem niet wilde laten vallen,
omdat ik hem nodig had.
313
00:21:55,747 --> 00:22:01,286
We keken of de peuters op me af kwamen,
de wasknijper opraapten en teruggaven.
314
00:22:01,987 --> 00:22:04,423
Dat was de doorslaggevende test voor ons.
315
00:22:12,130 --> 00:22:14,232
Ik hang deze hier neer.
316
00:22:15,033 --> 00:22:16,335
Ik heb er nog een.
317
00:22:16,935 --> 00:22:20,605
Ik pak hem en hang hem hier neer.
318
00:22:25,310 --> 00:22:26,178
O, kijk aan.
319
00:22:26,478 --> 00:22:27,913
Nu kan hij hier.
320
00:22:28,213 --> 00:22:30,215
Jippie. Hoera.
321
00:22:33,452 --> 00:22:36,621
Het resultaat is
dat bij het wasknijperexperiment...
322
00:22:36,688 --> 00:22:40,125
...hier in het groen
in zo'n 70 procent van de gevallen...
323
00:22:40,192 --> 00:22:45,364
...de peuters me hielpen
door de wasknijper te pakken.
324
00:22:46,098 --> 00:22:47,966
Maar zoals je hier kunt zien...
325
00:22:48,033 --> 00:22:53,138
Toen ik de wasknijper niet nodig had,
raapten ze hem zelden op.
326
00:22:53,472 --> 00:23:00,278
Dus uit dit verschil blijkt dat peuters
dit doen omdat ze me willen helpen.
327
00:23:02,114 --> 00:23:04,583
Dit was echt een opvallende ontdekking.
328
00:23:09,254 --> 00:23:10,689
Voorzichtig.
329
00:23:12,891 --> 00:23:13,759
Kom op.
330
00:23:14,226 --> 00:23:15,127
Kom me helpen.
331
00:23:16,895 --> 00:23:18,463
Stop de spruit in de pot.
332
00:23:19,865 --> 00:23:22,167
Goed zo. Stop hem erin. Zo ja.
333
00:23:22,934 --> 00:23:24,503
Dit is een mooiere spruit.
334
00:23:24,903 --> 00:23:27,272
Voorzichtig.
335
00:23:28,006 --> 00:23:28,840
Zo ja.
336
00:23:32,210 --> 00:23:33,078
Dank je wel.
337
00:23:40,819 --> 00:23:41,653
Goed zo.
338
00:23:42,487 --> 00:23:44,656
Gaan we spelen? Wil je spelen?
339
00:23:46,625 --> 00:23:48,427
DERTIG MAANDEN OUD
340
00:23:48,527 --> 00:23:50,095
Spelen we met de auto's?
341
00:23:53,398 --> 00:23:55,400
Wat is dit? Een brug.
342
00:23:56,668 --> 00:23:57,502
Wat is dat?
343
00:23:58,437 --> 00:24:00,739
Een brug.
-Het is je brug, ja.
344
00:24:02,240 --> 00:24:05,010
Wat als de auto ondersteboven is?
345
00:24:08,246 --> 00:24:10,282
Nelson helpt me veel.
346
00:24:11,950 --> 00:24:14,286
En zonder dat ik dat hoef te vragen.
347
00:24:22,160 --> 00:24:24,596
Hij is erg benieuwd naar hoe alles werkt.
348
00:24:25,730 --> 00:24:27,599
En hij geniet er ook van.
349
00:24:34,139 --> 00:24:35,941
Bedankt, Nelson.
350
00:24:45,050 --> 00:24:48,420
We wilden graag
meer onderzoek doen naar helpen.
351
00:24:49,354 --> 00:24:52,691
Dit leidde tot een hele reeks
complexere experimenten.
352
00:24:55,527 --> 00:25:01,199
Zouden peuters stoppen met iets leuks
om een ander te helpen?
353
00:25:03,068 --> 00:25:04,903
Ja, je bent al onderweg.
354
00:25:05,837 --> 00:25:06,838
Kom maar binnen.
355
00:25:06,938 --> 00:25:08,673
Kunnen we het lastiger maken?
356
00:25:12,210 --> 00:25:13,245
Dat is leuk, hè?
357
00:25:15,080 --> 00:25:16,615
We hebben een ballenbak.
358
00:25:17,616 --> 00:25:18,517
Spring je erin?
359
00:25:21,052 --> 00:25:22,821
Dat is leuk, toch?
360
00:25:23,588 --> 00:25:26,424
Terwijl jij speelt,
ga ik nog even aan de slag.
361
00:25:26,625 --> 00:25:29,794
De vraag is of de kinderen...
362
00:25:29,861 --> 00:25:33,298
...uit de ballenbak zouden komen
om me te helpen?
363
00:25:34,699 --> 00:25:35,700
Deze hier.
364
00:25:36,568 --> 00:25:37,903
En deze.
365
00:25:39,237 --> 00:25:40,906
En dan deze hier.
366
00:25:59,958 --> 00:26:00,825
Mijn beker.
367
00:26:03,695 --> 00:26:04,596
Mijn beker.
368
00:26:13,905 --> 00:26:16,374
Super. Nu kan ik hem hierop zetten.
369
00:26:16,942 --> 00:26:18,176
We bedanken ze niet.
370
00:26:18,677 --> 00:26:21,646
We weten wel dat dat zou horen...
371
00:26:22,113 --> 00:26:27,352
...maar we zijn echt geïnteresseerd
in spontane altruïstische reacties.
372
00:26:30,822 --> 00:26:33,091
Daar is het. Ga maar naar binnen.
373
00:26:34,626 --> 00:26:36,695
Wauw, je bent aan het zwemmen.
374
00:26:36,761 --> 00:26:41,566
Iets anders wat we bekijken
is of peuters me ook kunnen helpen...
375
00:26:41,833 --> 00:26:44,936
...als er geen ouders zijn
om ze aan te sporen.
376
00:26:45,003 --> 00:26:48,907
Zouden ze helpen
als ze niet geprezen worden?
377
00:26:53,311 --> 00:26:54,245
Ga je spelen?
378
00:26:59,084 --> 00:27:00,051
Kijk. Hier.
379
00:27:12,163 --> 00:27:14,466
Ik vond het echt geweldig om te zien...
380
00:27:15,433 --> 00:27:17,435
...dat peuters echt wilden helpen.
381
00:27:20,138 --> 00:27:21,873
En ze doen het steeds weer.
382
00:27:24,042 --> 00:27:25,877
En ze zijn bereid...
383
00:27:25,944 --> 00:27:29,280
...hun eigen plezier even op te offeren
om mij te helpen.
384
00:27:30,448 --> 00:27:31,282
Kijk.
385
00:27:32,450 --> 00:27:34,519
En ik leg hem hier neer. Geweldig.
386
00:27:35,353 --> 00:27:38,490
En we vroegen ons af hoe dat kwam.
387
00:27:38,723 --> 00:27:39,557
Zie je dit?
388
00:27:39,791 --> 00:27:42,060
Is dat iets wat alleen mensen doen?
389
00:27:43,328 --> 00:27:46,364
Is het iets wat aangeboren is?
390
00:27:49,134 --> 00:27:54,005
Is dit gedrag iets
wat diep geworteld zit in onze evolutie?
391
00:27:55,507 --> 00:27:56,841
DIERENTUIN VAN DETROIT
392
00:28:03,548 --> 00:28:05,884
Een tijdmachine zou ideaal zijn.
393
00:28:08,253 --> 00:28:13,725
Dan zouden we terug in de tijd kunnen
en onze voorouders kunnen bekijken...
394
00:28:14,526 --> 00:28:16,995
...voor het onstaan van samenlevingen.
395
00:28:20,131 --> 00:28:22,267
We hebben zo'n tijdmachine niet.
396
00:28:23,935 --> 00:28:28,173
Maar we hebben iets anders geweldigs:
chimpansees.
397
00:28:34,746 --> 00:28:36,381
Chimpansees en de mens...
398
00:28:36,448 --> 00:28:41,186
...hadden vijf tot zes miljoen jaar terug
een gemeenschappelijke voorouder.
399
00:28:42,620 --> 00:28:45,690
Misschien vertonen zij
zulk hulpgedrag ook wel.
400
00:28:53,531 --> 00:28:54,566
Ik heb niets.
401
00:28:56,401 --> 00:28:57,368
Ik heb niets.
402
00:29:01,272 --> 00:29:05,376
We gingen uit
van ons experiment met de peuters...
403
00:29:06,144 --> 00:29:10,181
...en probeerden chimpansees
in vergelijkbare situaties te plaatsen.
404
00:29:11,549 --> 00:29:13,084
En we keken of ze hielpen.
405
00:29:27,532 --> 00:29:30,368
En tot onze verbazing constateerden we...
406
00:29:33,605 --> 00:29:35,240
...dat net als peuters...
407
00:29:36,441 --> 00:29:38,977
...chimpansees ook bereid waren te helpen.
408
00:29:40,545 --> 00:29:44,182
De conclusie die we kunnen trekken
uit ons onderzoek...
409
00:29:44,249 --> 00:29:50,989
...is dat onze hulpvaardigheid teruggaat
tot onze gemeenschappelijke voorouder.
410
00:29:55,026 --> 00:29:58,463
Het is niet zo dat peuters
in het begin egoïstisch zijn.
411
00:30:00,331 --> 00:30:03,902
We hebben nu veel bewijs verzameld
waaruit blijkt...
412
00:30:04,335 --> 00:30:06,805
...dat we vanaf de geboorte graag helpen.
413
00:30:12,076 --> 00:30:14,579
27 MAANDEN OUD
414
00:30:15,146 --> 00:30:16,347
Wat is dat, Hugo?
415
00:30:18,016 --> 00:30:18,950
Mag ik helpen?
416
00:30:20,952 --> 00:30:24,055
Pak zijn andere blokken
en speel samen met hem.
417
00:30:25,256 --> 00:30:27,692
We moeten peuters meer krediet geven.
418
00:30:34,432 --> 00:30:36,935
Hugo, kun je de trein naar me toe brengen?
419
00:30:37,936 --> 00:30:44,309
Ze zijn echt best slim
en vaak bekwamer dan men denkt.
420
00:30:46,177 --> 00:30:47,812
Ik breng hem naar Lola.
421
00:30:49,380 --> 00:30:50,215
Pardon?
422
00:30:51,149 --> 00:30:52,684
Ik breng hem naar Lola.
423
00:30:52,750 --> 00:30:57,088
Als we niet om anderen zouden geven,
zou dit leven niet kunnen bestaan.
424
00:31:00,558 --> 00:31:02,393
Hou je van Kiki?
-Ja.
425
00:31:04,028 --> 00:31:06,998
Mag mama een kus?
426
00:31:08,566 --> 00:31:10,168
Hij komt een knuffel halen.
427
00:31:18,843 --> 00:31:23,481
Als we egoïstische wezens zouden zijn
die alleen om onszelf zouden geven...
428
00:31:25,416 --> 00:31:27,018
...zou de samenleving instorten.
429
00:31:41,032 --> 00:31:43,067
Waar gaan we heen? Naar de apen?
430
00:31:45,637 --> 00:31:47,205
Aapjes kijken.
431
00:31:57,415 --> 00:32:00,551
Kijk om je heen als je iets laat vallen.
432
00:32:00,618 --> 00:32:02,787
Misschien kan een peuter je helpen.
433
00:32:08,226 --> 00:32:10,295
Mag ik hem terug in je tas stoppen?
434
00:32:10,728 --> 00:32:14,799
O nee, de hoed. Raap hem op.
435
00:32:19,237 --> 00:32:21,572
Zet je hem op? Kiki, help Yaya.
436
00:32:23,508 --> 00:32:24,475
Help Yaya, Kiki.
437
00:32:26,177 --> 00:32:27,145
Zit hij zo goed?
438
00:32:40,224 --> 00:32:41,492
Ik heb vier kinderen.
439
00:32:41,926 --> 00:32:44,896
Mijn jongste kind, Adele, woont nog thuis.
440
00:32:46,431 --> 00:32:52,704
De oudere kinderen waren proefkonijnen,
want ik heb ze gebruikt bij onderzoeken.
441
00:32:53,871 --> 00:32:57,375
Ik kwam toevallig uit
bij de ontwikkelingspsychologie...
442
00:32:58,643 --> 00:33:00,078
...en vond het geweldig.
443
00:33:02,347 --> 00:33:05,416
Mijn kinderen hebben me goed geholpen
bij mijn werk.
444
00:33:12,256 --> 00:33:14,692
Als we willen begrijpen wie we zijn...
445
00:33:15,326 --> 00:33:20,064
...moeten we begrijpen wat er gebeurt
in die eerste jaren van ons leven.
446
00:33:21,833 --> 00:33:25,603
Dit is een tijd
waarin allerlei kennis wordt vergaard...
447
00:33:27,038 --> 00:33:28,639
...en veel wordt ontdekt.
448
00:33:33,044 --> 00:33:37,715
Ik raakte geïnteresseerd in de vraag
hoe ze zo jong zo snel en zo veel leren.
449
00:33:39,283 --> 00:33:43,421
Oké, ik denk dat we de camera
in de hoek daarginds kunnen plaatsen.
450
00:33:45,556 --> 00:33:47,692
En deze hier.
451
00:33:48,526 --> 00:33:53,031
In 2015 besloten mijn promovendus
Julia Leonard en ik...
452
00:33:53,931 --> 00:33:57,835
...een onderzoek op te zetten
om te kijken wat peuters begrijpen...
453
00:33:57,902 --> 00:33:59,904
...als wij problemen oplossen.
454
00:34:00,438 --> 00:34:03,007
Oké, alles is gereed.
-Uitstekend.
455
00:34:03,141 --> 00:34:04,308
Gaan we?
456
00:34:04,409 --> 00:34:05,243
Super.
457
00:34:05,309 --> 00:34:08,780
En dan vooral wat ze leren
over de moeite die het kost.
458
00:34:09,647 --> 00:34:11,616
Het is een erg simpel experiment.
459
00:34:11,682 --> 00:34:14,819
Je laat ze kijken
naar een volwassene die dingen doet.
460
00:34:15,086 --> 00:34:15,920
Hallo.
461
00:34:16,254 --> 00:34:17,789
Bedankt voor jullie komst.
462
00:34:18,556 --> 00:34:20,091
Wie hebben we hier?
-Teddy.
463
00:34:20,258 --> 00:34:22,794
Hoi, Teddy. En wie is dit?
-Dit is Ben.
464
00:34:26,597 --> 00:34:28,866
Als een volwassene druk bezig is...
465
00:34:28,933 --> 00:34:32,203
...kijkt de peuter
daar waarschijnlijk spontaan naar...
466
00:34:32,270 --> 00:34:35,373
...en leert hij bijvoorbeeld
hoeveel moeite het kost.
467
00:34:36,140 --> 00:34:39,477
En dan gebruiken ze dat
als ze zelf moeite moeten doen.
468
00:34:40,645 --> 00:34:43,481
Dat stond aan de basis van dit experiment.
469
00:34:53,791 --> 00:34:56,060
Hé, Ben, wil je mijn speelgoed zien?
470
00:34:56,828 --> 00:34:57,695
Moet je zien.
471
00:34:58,129 --> 00:35:00,231
Er zit iets in. Zie je dat?
472
00:35:00,298 --> 00:35:04,068
Ik vraag me af
hoe ik het speelgoed eruit kan krijgen.
473
00:35:04,635 --> 00:35:05,870
Hoe moet dat nu?
474
00:35:06,037 --> 00:35:08,639
We proberen speelgoed
uit een bakje te halen.
475
00:35:09,073 --> 00:35:13,444
De peuter bekijkt dat
en het lukt moeiteloos in tien seconden.
476
00:35:14,145 --> 00:35:17,482
Kijk nu,
ik heb het speeltje eruit gekregen.
477
00:35:18,850 --> 00:35:19,917
Het is eruit.
478
00:35:21,252 --> 00:35:25,723
De echte uitdaging is om ervoor te zorgen
dat ze lang genoeg kijken...
479
00:35:26,157 --> 00:35:29,227
...om te begrijpen
dat het geen moeite kost.
480
00:35:29,894 --> 00:35:31,963
Kijk nou. Ik heb hem.
481
00:35:32,497 --> 00:35:33,364
Zie je?
482
00:35:35,433 --> 00:35:36,701
Nu is het jouw beurt.
483
00:35:36,934 --> 00:35:38,836
Dan geven we de peuter een taak.
484
00:35:40,204 --> 00:35:44,275
Ze hebben een ander speeltje,
dus kunnen ze ons niet nadoen.
485
00:35:44,742 --> 00:35:46,511
Zie je dit speelgoed hier?
486
00:35:47,645 --> 00:35:48,613
Moet je horen.
487
00:35:52,383 --> 00:35:53,518
Het maakt muziek.
488
00:35:55,153 --> 00:35:57,054
Ze horen dat het muziek maakt.
489
00:35:57,255 --> 00:35:58,222
Zie je dat?
490
00:35:58,289 --> 00:36:00,158
Maar ze weten niet hoe.
491
00:36:00,858 --> 00:36:02,760
Nu jij. Speel er maar mee.
492
00:36:03,394 --> 00:36:06,297
Dus de peuters zullen er niet in slagen.
493
00:36:07,231 --> 00:36:08,232
Dan gaan we weg.
494
00:36:08,866 --> 00:36:11,569
En de echte uitdaging is wat ze dan doen.
495
00:36:13,037 --> 00:36:15,006
Hoe lang blijven ze het proberen?
496
00:36:18,075 --> 00:36:19,143
Hij probeert het.
497
00:36:23,848 --> 00:36:27,518
En hij raakt meteen gefrustreerd.
Waarom werkt dat niet?
498
00:36:27,585 --> 00:36:29,787
En hij gooit het weg. Hij is het beu.
499
00:36:33,524 --> 00:36:37,795
In het tweede deel van het experiment
doen de kleuters iets heel anders.
500
00:36:39,130 --> 00:36:40,031
Eens kijken.
501
00:36:40,698 --> 00:36:42,133
Kijk, er zit iets in.
502
00:36:42,500 --> 00:36:45,269
Zie je?
Ik vraag me af hoe ik dit eruit krijg.
503
00:36:47,271 --> 00:36:48,739
Hoe krijg ik dit eruit?
504
00:36:50,208 --> 00:36:51,576
Hoe krijg ik dit eruit?
505
00:36:51,676 --> 00:36:56,681
Nu zien ze volwassenen veel moeite doen
om die doos open te krijgen...
506
00:36:57,381 --> 00:36:59,183
...en het speeltje te pakken.
507
00:36:59,884 --> 00:37:00,885
Het lukt me niet.
508
00:37:01,285 --> 00:37:02,587
We deden meer moeite.
509
00:37:04,989 --> 00:37:08,259
Het duurde 29 seconden
voor we erin slaagden.
510
00:37:08,726 --> 00:37:10,628
Hoe krijg ik het er nu uit?
511
00:37:10,928 --> 00:37:14,465
Als de peuters iets begrijpen
over moeite doen...
512
00:37:14,899 --> 00:37:17,568
...en ze een volwassene
moeite zagen doen...
513
00:37:18,102 --> 00:37:19,437
O, kijk nou.
514
00:37:19,870 --> 00:37:24,575
...denken ze dat iets moeite kan kosten
en ze het langer moeten proberen.
515
00:37:25,142 --> 00:37:27,778
Wil je het proberen? Nu is het jouw beurt.
516
00:37:44,195 --> 00:37:45,496
Hij doet veel moeite.
517
00:37:47,632 --> 00:37:49,767
Nog steeds.
-Hij geeft niet op.
518
00:37:51,469 --> 00:37:53,304
Met zijn hele hand.
519
00:37:56,440 --> 00:38:00,144
Dus hij zag dat in deze context
dingen veel moeite kosten...
520
00:38:00,211 --> 00:38:04,181
...en hij gaat ook goed zijn best doen,
iets wat erg redelijk is.
521
00:38:04,282 --> 00:38:06,384
Nu schudt hij nee.
522
00:38:11,255 --> 00:38:15,059
Toen Julia de resultaten had,
waren we erg opgewonden.
523
00:38:15,426 --> 00:38:18,562
Ze waren verrassend en echt geweldig.
524
00:38:20,264 --> 00:38:23,100
Toen ze zagen
dat we er moeiteloos in slaagden...
525
00:38:23,968 --> 00:38:27,305
...probeerden ze het een paar keer
en gooiden ze het weg.
526
00:38:28,739 --> 00:38:32,209
De score die in het midden ligt,
noem je de mediaan...
527
00:38:32,310 --> 00:38:36,847
...en de mediaan was twaalf keer drukken
voor ze het speeltje weggooiden.
528
00:38:37,448 --> 00:38:40,284
Ze dachten niet dat het lastig zou zijn.
529
00:38:43,287 --> 00:38:48,292
Maar toen de kleuters zagen dat het
moeite kostte en we ons inspanden...
530
00:38:48,959 --> 00:38:52,863
...waren ze veel volhardender
en bleven ze het proberen.
531
00:38:53,631 --> 00:38:57,768
Bij hen ligt de mediaan
voor het drukken op de knop op 22,5.
532
00:39:00,838 --> 00:39:05,776
Een van de opvallende dingen
is hoe goed ze ons in de gaten houden.
533
00:39:06,644 --> 00:39:09,313
Ze leren echt van de dingen die we doen.
534
00:39:09,780 --> 00:39:14,218
Ze kijken hoe ze deze informatie
kunnen gebruiken en wat ze moeten doen.
535
00:39:28,265 --> 00:39:29,800
Is dat papa?
536
00:39:30,968 --> 00:39:32,136
DERTIEN MAANDEN OUD
537
00:39:32,236 --> 00:39:35,740
Kom je binnen?
Weet je wat, kruip maar door het raam.
538
00:39:35,940 --> 00:39:38,442
Dit is spannend.
-Over de lavendel.
539
00:39:39,577 --> 00:39:41,846
Peuters leren ongelooflijk goed.
540
00:39:45,616 --> 00:39:47,818
Gooien maar. Omhoog. Omhoog.
541
00:39:49,286 --> 00:39:52,022
Toe maar. Ja, naar boven.
542
00:39:56,660 --> 00:39:57,495
Pak hem.
543
00:39:57,828 --> 00:40:00,798
Ze leren echt heel veel
van de wereld om hen heen.
544
00:40:00,898 --> 00:40:02,600
Oprapen. Pak hem zo.
545
00:40:03,501 --> 00:40:04,468
Pak hem zo.
546
00:40:04,568 --> 00:40:05,970
Op manieren...
547
00:40:06,437 --> 00:40:10,174
...die wetenschappers
erg fanatiek proberen te doorgronden.
548
00:40:11,041 --> 00:40:15,279
Allemachtig. Dat was een goeie.
549
00:40:15,346 --> 00:40:16,347
Goed gevangen.
550
00:40:17,081 --> 00:40:18,983
Ze leren van wat we doen.
551
00:40:19,049 --> 00:40:23,120
Van hoe we omgaan met onze eigen doelen,
successen en mislukkingen.
552
00:40:24,388 --> 00:40:25,423
Waar is hij nu?
553
00:40:27,625 --> 00:40:28,993
Geen idee. Waar is hij?
554
00:40:37,701 --> 00:40:40,871
Men wil al lang weten
hoezeer onze inspanningen...
555
00:40:40,938 --> 00:40:44,375
...het welzijn van kinderen
op de lange termijn beïnvloedt.
556
00:40:49,346 --> 00:40:54,118
UIt onderzoek blijkt dat kinderen
die denken dat moeite doen ertoe doet...
557
00:40:54,185 --> 00:40:56,787
...en daar waarde aan hechten
het beter doen.
558
00:41:00,057 --> 00:41:02,593
En ze doen het beter als iets lastig is.
559
00:41:04,662 --> 00:41:09,099
Die kinderen studeren harder
na een tegenslag en slagen dan.
560
00:41:09,200 --> 00:41:11,268
Dat is een opmerkelijke capaciteit.
561
00:41:13,037 --> 00:41:18,309
Ik denk dat het een van
de buitengewone dingen aan mensen is.
562
00:41:24,915 --> 00:41:25,749
Uitstekend.
563
00:41:32,923 --> 00:41:34,892
Super. Je hebt het onder de knie.
564
00:41:42,733 --> 00:41:43,968
Nog één keer.
565
00:41:47,037 --> 00:41:50,007
Oké, papa pakt de garde.
Kun je flink kloppen?
566
00:41:50,708 --> 00:41:53,777
Studies naar peuters zijn belangrijk...
567
00:41:54,111 --> 00:42:00,150
...omdat we zo de oorsprong
van ons samenwerkingsgedrag kunnen zien.
568
00:42:00,985 --> 00:42:04,255
Houd de kom goed vast, hè?
Houd hem met één hand vast.
569
00:42:04,321 --> 00:42:06,390
Zo ja. En kloppen maar.
570
00:42:07,157 --> 00:42:12,296
En het leven zou ellendig zijn als we
op onszelf zouden zijn aangewezen...
571
00:42:12,363 --> 00:42:15,833
...en er nooit iemand zou zijn
die ons zou helpen.
572
00:42:16,600 --> 00:42:17,868
Papa pakt de pan.
573
00:42:18,936 --> 00:42:22,172
Het is zo'n belangrijk aspect
van onze samenleving.
574
00:42:22,239 --> 00:42:23,407
Heel goed.
575
00:42:24,341 --> 00:42:28,546
Als we niet voor anderen zouden zorgen,
zouden we zo niet kunnen leven.
576
00:42:33,918 --> 00:42:35,419
Oké, klaar om te gieten?
577
00:42:35,486 --> 00:42:36,453
Gieten.
578
00:42:38,322 --> 00:42:40,424
Ben je zover? Gieten maar.
579
00:42:40,691 --> 00:42:41,959
Goed zo.
580
00:42:42,560 --> 00:42:43,527
En nu omdraaien.
581
00:42:45,529 --> 00:42:47,298
Het wordt niet het mooiste.
582
00:42:48,065 --> 00:42:49,333
Omdraaien. Houd vast.
583
00:42:50,868 --> 00:42:53,370
Klaar voor de start...
-Af.
584
00:43:04,281 --> 00:43:10,988
We weten dat mensen de meest coöperatieve,
sociale wezens zijn.
585
00:43:16,827 --> 00:43:18,696
Mensen domineren op aarde...
586
00:43:18,862 --> 00:43:25,369
...omdat we bij elkaar kunnen komen
en kunnen beslissen dat we iets gaan doen.
587
00:43:26,136 --> 00:43:26,971
Super.
588
00:43:28,138 --> 00:43:32,409
En dat soort sociale coördinatie
is echt gebaseerd...
589
00:43:32,476 --> 00:43:36,280
...op hoe goed we in kunnen zien
wat andere mensen denken.
590
00:43:37,414 --> 00:43:40,017
Pas, kun je de bel voor me komen testen?
591
00:43:40,217 --> 00:43:41,819
Ik zit erop.
-Je zit erop.
592
00:43:42,019 --> 00:43:43,020
En nu...
593
00:43:43,087 --> 00:43:44,221
Ja, naar achteren.
594
00:43:46,924 --> 00:43:48,692
Mama houdt van bellen, hè?
595
00:43:51,328 --> 00:43:52,162
Bellen, Kiki.
596
00:43:53,764 --> 00:43:57,034
Yaya, niet opeten.
Stop daarmee, alsjeblieft.
597
00:44:04,208 --> 00:44:05,743
Willow, je...
598
00:44:06,210 --> 00:44:07,778
Loopt.
-Dat klopt.
599
00:44:09,113 --> 00:44:11,081
Niet rennen. We lopen vandaag.
600
00:44:11,849 --> 00:44:13,283
Volgende week rennen we.
601
00:44:13,550 --> 00:44:16,820
Ik hoop dat de onderzoeken
die wij uitvoeren...
602
00:44:16,887 --> 00:44:21,525
...om te laten zien op welke verfijnde
en intelligente manier kinderen leren...
603
00:44:21,625 --> 00:44:27,197
...ons laten inzien wat belangrijk is
voor onze samenleving en maatschappij.
604
00:44:27,264 --> 00:44:28,332
Goed zo.
605
00:44:36,273 --> 00:44:39,276
Als ik even niet op hem let,
gaat hij ervandoor.
606
00:44:39,343 --> 00:44:43,047
Kijk, hij weet dat ik eraan kom.
Hij rent. Wat een deugniet.
607
00:44:47,651 --> 00:44:48,519
Goed zo.
608
00:45:21,118 --> 00:45:23,387
Ondertiteld door: Robby van den Hoek
45837
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.